Mycie rąk to klucz do zdrowia - Szpital Specjalistyczny im. Stefana

10// Poradnik
Polska Gazeta Krakowska
Czwartek, 3 września 2015
www.gk.pl
Mycie rąk to klucz do zdrowia
a Dr Marta Czubaj-Kowal ze Szpitala im. S. Żeromskiego w Krakowie
Chorobypasożytniczewydająsię
sporymproblemem...
Rzeczywiście, według danych
Światowej Organizacji Zdrowia
w ciągu ostatnich 10 lat zaraziło się nimi ok. 4,5 miliarda ludzi na świecie. W Polsce najczęściej występującymi chorobami są owsica, glistnica, włosogłówka i lamblioza.
Jaksięobjawiają?
Wachlarz objawów chorób pasożytniczych, zwłaszcza
u dzieci, jest bardzo szeroki.
Generalnie kojarzymy je
z układem pokarmowym, najczęściej powodują wszelkiego
rodzaju bóle brzucha – od napadowych po przewlekłe, biegunki, zaparcia, nudności, wymioty. Ale objawy mogą też
dotyczyć innych narządów,
praktycznie całego organizmu.
Rodzice powinni zwrócić
szczególną uwagę, kiedy dziecko ma słaby apetyt, nie przybiera na wadze, jest osłabione
lub przeciwnie – nadmiernie
pobudliwe i nerwowe. Także
objawy związane z nawracającymi bólami głowy, anemią,
moczeniem nocnym oraz
wszelkiego rodzaju symptomami alergicznymi. To może
zmylić. Często mówimy, że
dziecko ma alergię, a nie badamy go w kierunku pasożytów.
Te mogą wywoływać cały szereg objawów alergicznych,
od różnego rodzaju pokrzywek
i wysypek skórnych do silnej
reakcji z obrzękami i dusznościami, a nawet nawracające zapalenia płuc. U dziewcząt i kobiet wędrujące owsiki wywołują świąd oraz zapalenie sromu i pochwy, mogące sprzyjać
infekcjom dróg moczowych.
Dlaczegochorobypasożytnicze
nazywasięchorobamibrudnych
rąk?
Przeważnie właśnie przez
brudne ręce dochodzi do prze-
FOT. MICHAŁ GĄCIARZ
Rozmowa
bDr Marta Czubaj-Kowal jest ordynatorem Oddziału Pediatrycznego
niesienia jaj pasożytów, które
bytują w glebie, w wodzie,
na przedmiotach, w domach,
pomieszczeniach sanitarnych –
praktycznie wszędzie. Dlatego
pamiętajmy o higienie i myciu
rąk – to podstawa jeżeli chodzi
o profilaktykę chorób pasożytniczych. Oprócz mycia rąk bardzo ważne jest dokładnie mycie spożywanych surowych jarzyn i owoców. Szczególnie
trzeba uczulić na to dzieci. Dlaczego? Dzieci częściej nie przestrzegają zasad higieny. Pierwszy z brzegu przykład: w trakcie migracji owsików dzieci
mają świąd odbytu, drapią się
i przenoszą jaja pasożytów
na wszystko, z czym mają kontakt.
Jakwykryć,czyworganizmie
dzieckaznajdujesiępasożyt?
Podstawowym badaniem jest
badanie kału. Badanie powinno być wykonane kilkakrotnie,
co najmniej 3 – 4 razy z różnych
próbek kału. Bardzo istotny
jest też badanie kału na obec-
REKLAMA
ność lamblii metodą Elisa oraz
wymaz z okolicy odbytu w kierunku owsików. Jest to istotne,
ponieważ samo badanie kału
może nie dać dodatniego wyniku. Można też badać przeciwciała w kierunku glisty
ludzkiej z krwi. Ważne jest też
wykonanie morfologii krwi
z rozmazem, w którym zwiększona eozynofilia może sugerować chorobę pasożytniczą.
Aco, jeślizbagatelizujemyte
choroby?
Choroby pasożytnicze mogą
prowadzić do ciężkich powikłań. O tym nie mówi się zbyt
wiele, bo częściej dotyczy to
krajów o niższym standardzie
sanitarno-ekonomicznym.
Ale bagatelizować tego nie
wolno. Jakiś czas temu opisano
przypadek chłopca, który był
trzykrotnie operowany z powodu glistnicy i podczas tych
operacji usunięto mu całe kłęby glist. Taka ilość może powodować nawet niedrożność jelit.
Ale choroby pasożytnicze mo-
gą też doprowadzić do ciężkich
zapaleń płuc, czy uszkodzeń
innych narządów i układów,
np. mięśni, mózgu, wątroby,
serca, oka i innych.
Czylatosprzyjanamnażaniusię
pasożytów?
Tak, na pewno. W klimacie ciepłym i wilgotnym rozwój pasożytów jest lepszy. Poza tym
w okresie letnim dzieci częściej
przebywają w miejscach, gdzie
mogą się zarazić, mają kontakt
z glebą, bawią się w piaskownicy.
Jakustrzecdzieci?
Jeżeli mamy podejrzenie, to
polecam udanie się do pediatry
i zrobienie badań. Musimy też
pamiętać, że miejsca, w których są duże skupiska dzieci,
czyli przedszkola, żłobki, internaty, sprzyjają namnażaniu się
pasożytów. Mamy czasami takie ogniska, gdzie nawet 100
proc. dzieci jest zarażonych.
Dlatego musimy pamiętać o higienie zarówno osobistej, jak
i pomieszczenia, o wspomnianym częstym myciu rąk i surowych warzyw i owoców.
W przypadku owsicy nie wolno zapomnieć o wymienianiu
pościeli i bielizny osobistej,
a także o częstym sprzątaniu.
Jakwyglądaleczenietakichchorób?
Są leki, które podajemy w wypadku chorób pasożytniczych.
Zawsze trzeba się zgłosić do lekarza. W naszym szpitalu jest
Oddział Pediatryczny oraz
Chorób Zakaźnych Dzieci. Jeżeli są jakiekolwiek problemy,
rodzice zawsze mogą się zgłosić i poprosić o pomoc. Leczenie trwa od jednego do kilku
dni, ewentualnie powtarza się
je po 2, 3 tygodniach i robi się
badania kontrolne. Jeżeli jednak uda się od razu wyleczyć
tę chorobę, to leczenie nie jest
długotrwałe.a
ą
ROZMAWIAŁY:KATARZYNA
KOJZARIPAULINAPIOTROWSKA
Wybieramy naszych
najlepszych lekarzy
i ośrodki zdrowia!
Plebiscyt
Kończymy już głosowanie
w plebiscycie Lekarz Małopolski 2015. Na SMS-y czekamy
tylko do jutra, czyli do 4
września.
Katarzyna Kojzar
[email protected]
Zamknęliśmy już głosowania
internetowe – przez stronę oraz
portal Facebook. Minął także
termin dostarczania kuponów,
które drukowaliśmy w „Gazecie
Krakowskiej”.
Żeby pomóc kandydatom,
można już tylko wysyłać SMS-y.
Czekamy na nie do jutra, do 4
września, do godziny 10.59. Aby
oddać głos, w wiadomości należy wpisać kod kandydata. Ich
listę znajdą Państwo w internecie na stronie www.gazeta
krakowska.pl.
Przyznamy nagrody w pięciu kategoriach:
blekarz pierwszego
kontaktu
blekarz specjalista
bszpital
bstomatolog
bprzychodnia
Dodatkowo kapituła przyzna
nagrodę specjalną w kategorii
WYDARZENIE/OSOBOWOŚĆ.
O wyniku plebiscytu zadecydują w połowie głosy Czytelników, a w połowie kapituły.
Znalazły się w niej osoby związane z medycyną, jak prof. Andrzej Matyja, prof. Piotr Leidler
i prof. Jerzy Sadowski, ale także urzędnicy, którzy zajmują
się kwestiami zdrowia: Wojciech Kozak, Dariusz Madera
z Urzędu Marszałkowskiego
oraz Monika Jezierska-Kazberuk z NFZ.
Dodatkowo w komisji zasiada Małgorzata Felger – dyrektor
Fundacji Helpful Hand oraz minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz. Redakcję reprezentuje
prezes POLSKA PRESS Kraków
Małgorzata Cetera-Bulka i redaktor naczelny „Krakowskiej”
Wojciech Harpula.
Zwycięzców plebiscytu nagrodzimy 25 września, podczas
I Forum Medycznego „Gazety
Krakowskiej”. a
ą
Patronat Honorowy:
Marek Sowa – Marszałek Województwa Małopolskiego
005533026
NFZ informuje: profilaktyka w szkołach
e-mail: [email protected] www.medicina.pl
ʴSZEROKI ZAKRES BADAŃ I KONSULTACJI SPECJALISTYCZNYCH
ʴZABIEGI OPERACYJNE Z POBYTEM W WARUNKACH SZPITALNYCH
ʴENDOSKOPIA PRZEWODU POKARMOWEGO
ʴMAMMOGRAFIA, RTG, USG
ʴMEDYCYNA PRACY
ul. BARSKA 12
ul. GRZEGÓRZECKA 67C
ul. ROGOZIŃSKIEGO 5
12 266 96 65
12 266 50 62
12 345 70 01 do 05
800 909 400
12 417 35 44
12 417 33 11
A Profilaktycznąopiekęzdrowotnąnaddziećmiimłodzieżąwszkolesprawujepielęgniarkaśrodowiskanauczaniaiwychowanialubhigienistkaszkolnazwyklewgabinecieprofilaktykizdrowotnej
ipomocyprzedlekarskiej,znajdującymsięnaterenieszkoły.
Świadczeniapielęgniarki/higienistki
szkolnejobejmują:
b świadczeniaprofilaktyczne,
wtymwykonywanieiinterpretowanietestówprzesiewowychudzieci
wwiekuszkolnym,wterminachbadańbilansowych,
b świadczeniagrupowejprofilaktykifluoryzacjiudzieciklasI-VIszkoły
podstawowej,
bkierowaniepostępowaniem
przesiewowymorazsprawowanie
opiekinaduczniamizdodatnimiwynikamitestów,
bczynneporadnictwodlauczniów
zproblemamizdrowotnymioraz
sprawowanieopiekinaduczniami
zchorobamiprzewlekłymi
iniepełnosprawnością,
budzielaniepomocyprzedlekarskiejwprzypadkunagłychzachorowań,urazów,zatruć,
bdoradztwodladyrektoraszkoły
zgodniezposiadanymikompetencjami,
budziałwplanowaniu,realizacji
iocenieedukacjizdrowotnej.
aPielęgniarkaalbohigienistka
szkolnam.in.wykonujeiinterpretujetestyprzesiewowe,którepozwalająwporęwykryćnieprawidłowościwzakresie:
brozwoju fizycznego (pomiary:
wysokości i masy ciała)
z określeniem współczynnika
masy ciała (Body Mass Index –
BMI);
bukładuruchu,wtymbocznego
skrzywieniakręgosłupainadmiernej
kifozypiersiowej,zniekształceństatycznychkończyndolnych;
bzeza
bostrościwzroku
bwidzeniabarw
bsłuchu
bciśnieniatętniczegokrwi.
aTerminywykonaniabadańbilansowychi testów
przesiewowych:
broczne obowiązkowe
przygotowanie przedszkolne;
bklasa III szkoły podstawowej;
bklasa V szkoły podstawowej;
bklasa I gimnazjum;
bklasa I szkoły
ponadgimnazjalnej
bostatnia klasa szkoły
ponadgimnazjalnej do ukończenia
19. roku życia.
Profilaktycznebadaniamłodzieży
szkolnejdoukończenia19.rokużycia, atakżeobowiązkoweszczepienia wykonująlekarze,doktórych
osobytesązadeklarowane.aą