Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno

Transkrypt

Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Zasady tworzenia i funkcjonowania
Wewnątrzszkolnego Systemu
Doradztwa Zawodowego
Małgorzata Polkowska
Maróz, 5-8.10.2015 r.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Plan spotkania
•
•
•
•
•
Podstawy teoretyczne doradztwa zawodowego
Podstawy prawne organizacji WSDZ
Struktura i zasady tworzenia WSDZ
Założenia, cele, treści WSDZ
Konstrukcja WSDZ
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Podstawowe pojęcia z zakresu orientacji
i poradnictwa zawodowego
• Poradnictwo zawodowe
• Długofalowe i wieloetapowe działania wychowawcze,
towarzyszące jednostce w trakcie jej rozwoju zawodowego.
Obejmuje ono udzielanie pomocy uczniom i dorosłym w
planowaniu, tworzeniu i rozwoju kariery zawodowej,
przynoszącej jednostce satysfakcję i zawodowy sukces.
• Orientacja zawodowa
• Działania wychowawcze szkoły, rodziców, i innych osób, grup i
instytucji - mające na celu przygotowanie młodzieży do
planowania kariery zawodowej, których ważnym elementem
jest podejmowanie kolejnych decyzji wyboru zawodu i szkoły.
(K. Lelińska)
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Podstawowe pojęcia z zakresu orientacji
i poradnictwa zawodowego
• Doradztwo zawodowe
• Świadczenie pomocy w dokonywaniu kolejnych decyzji
wyboru zawodu lub pracy w formie indywidualnej porady
zawodowej, poprzez analizę pola problemowego jednostki i
udzielenie jej informacji zawodowych, podawanie
wskazówek, sugestii oraz instrukcji. (K. Lelińska)
• Informacja zawodowa
• Zbiory danych potrzebnych jednostce do podejmowania
kolejnych decyzji zawodowych oraz związanych z
zatrudnieniem. Zakres treści, metod i kanały
przekazywanych informacji są dostosowane do etapu
rozwoju zawodowego jednostki oraz rodzajów
podejmowanych decyzji ( K. Lelińska) I
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA
• Ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu
przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu
i kierunku kształcenia.
• System powinien określać: role i zadania nauczycieli w ramach
rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań,
oczekiwane efekty, metody pracy.
(Alicja Łukaszewicz – materiały KOWEZiU, 2003)
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Przepisy prawa polskiego i unijnego dotyczące
doradztwa zawodowego
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst
jednolity: Dz. U. z 1996 r., Nr 67, poz. 329 ze zm.) zobowiązuje
placówki oświatowe do „przygotowania uczniów do wyboru
zawodu i kierunku kształcenia”.
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r . - Karta Nauczyciela (Dz. U. z
2003 r., Nr 118, poz. 1112, Nr 137, poz.1304, Nr203, poz.
1966, Nr 228, poz.2258 oraz z 2004 r., Nr 96, poz. 959 i Nr 179,
poz. 1845) - dotyczy zasadności zatrudnienia w szkole doradcy
zawodowego.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Przepisy prawa polskiego i unijnego dotyczące
doradztwa zawodowego
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w
sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych
szkół (Dz. U. z 2001r. Nr 61, poz. 624, z 2002 r. Nr 10, poz. 96, z 2003 r. Nr
146, poz. 1416) nakładają na dyrektorów i rady pedagogiczne „obowiązek
organizacji wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego oraz
zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu".
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w
sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U.
2013.532 z dnia 7 maja 2013 r.). Zajęcia związane z wyborem kierunku
kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej…
prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
• Rezolucja Rady Unii Europejskiej z 18 Maja 2004- 9286/04 to najważniejszy
do tej pory dokument wydany przez Unię Europejską dotyczący
poradnictwa zawodowego. „Wszyscy obywatele Europy powinni mieć
dostęp do usług związanych z poradnictwem, informacją zawodową i
planowaniem kariery na każdym etapie swojego życia”. Raport pokazuje,
że 5 edukacja ustawiczna powinna sięgać daleko poza dotychczasową
praktykę, występującą w krajach europejskich. Kształcenie ustawiczne
służy uzupełnianiu, aktualizowaniu wiedzy, przekwalifikowaniu oraz
ułatwieniu awansu zawodowego dorosłym.
• Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do roku 2010 przyjęta przez
Radę Ministrów 8 lipca 2003 r. jako jeden z priorytetów uznaje tworzenie
zasobów informacyjnych w zakresie kształcenia ustawicznego i rozwoju
zasobów doradczych.
• Memorandum dotyczące kształcenia ustawicznego, uchwalone przez
Komisję Europejską w 2000 r. jako jedno z 6 głównych założeń wymienia
zalecenie dotyczące profesjonalnej pomocy doradczej dla uczniów w
zakresie planowania kariery zawodowej
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Ustawa z 7 września 1991 roku o systemie oświaty
(Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425 z póź. zmianami)
Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:
(…)
13a) kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości
sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym;
14) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku
kształcenia;
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Działania szkoły
• Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w
sprawie ramowych statutów publicznego
przedszkola oraz publicznych szkół. (Dz. U.
z dnia 19 czerwca 2001 r. z póź. zmianami)
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Czyli …..
• Każda szkoła ma obowiązek zorganizować i
wdrażać wewnątrzszkolny system doradztwa,
a także organizować zajęcia związane z
wyborem kształcenia.
• Organizację tego systemu należy zapisać w
statucie szkoły.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
i działania w ramach WSDZ
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30
kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji
pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 07.05 2013
r. poz. 532)
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
§ 7. 1. W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest
udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w formie:
• 1) klas terapeutycznych;
• 2) zajęć rozwijających uzdolnienia;
• 3) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych;
• 4) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych,
logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o
charakterze terapeutycznym;
• 5) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu
oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej – w
przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych;
• 6) warsztatów;
• 7) porad i konsultacji.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Cel zajęć i kto może prowadzić te zajęcia?
• § 17. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i
zawodu oraz z planowaniem kształcenia i kariery zawodowej
organizuje się w celu wspomagania odpowiednio uczniów lub
słuchaczy w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i
zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy.
Zajęcia prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup
wychowawczych i specjaliści.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
A ponadto….
• § 19. 1. Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz
specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce rozpoznają
odpowiednio indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne
oraz indywidualne możliwości psychofizyczne uczniów, w tym
ich zainteresowania i uzdolnienia.
• 2. Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz
specjaliści prowadzą w szczególności: (…)
• 3) w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej – doradztwo
edukacyjno-zawodowe.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
A jeśli nie ma doradcy zawodowego?
§ 25. 2. W przypadku braku doradcy
zawodowego w szkole lub placówce, dyrektor
szkoły lub placówki wyznacza nauczyciela,
wychowawcę grupy wychowawczej lub
specjalistę planującego i realizującego zadania
z zakresu doradztwa edukacyjnozawodowego.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
WSDZ powinien obejmować:
•
•
•
•
UCZNIÓW
RODZICÓW
NAUCZYCIELI
INSTYTUCJE WSPOMAGAJĄCE
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Strategie realizacji
Dwie strategie realizacji doradztwa zawodowego w szkole:
Akcja--------------- Doradztwo zawodowe -----------------Proces
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Co powinien zawierać dokument (statut)
opisujący WSDZ ?
• Podstawa prawna
• Cele ogólne i szczegółowe
• Obszary działania
– Działania ogólnoszkolne
– Działania realizowane na poziomie klas (I, II, III)
• Metody i formy oddziaływań
• Osoby odpowiedzialne
• Zasady współdziałania z PPP, oraz innymi instytucjami środowiska
lokalnego
• Spodziewane efekty i sposoby ewaluacji
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Główne cele WSDZ
•
•
•
•
•
Przygotowanie młodzieży do trafnego wyboru zawodu, drogi dalszego
kształcenia (gimnazjum)
Przygotowanie do dalszego kształcenia , do roli pracownika na współczesnym
rynku pracy……(szkoła ponadgimnazjalna)
Wzmacnianie myślenia o karierze zawodowej w perspektywie procesu
podejmowania decyzji
Rozszerzanie perspektywy na to , co jest po ukończeniu szkoły
Kształtowanie proaktywnych postaw wobec zmiany
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
• Aktywizowanie i podnoszenie kompetencji nauczycieli do
prowadzenia orientacji i doradztwa zawodowego w szkole.
• Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku
właściwej samooceny swoich możliwości psychofizycznych.
• Poznawanie przez młodzież własnej osobowości w określaniu
przydatności zawodowej.
• Przygotowanie uczniów do konstruowania realistycznych
planów kariery edukacyjno zawodowej
• Inspirowanie młodzieży do poznawania kierunków kształcenia i
wymagań edukacyjnych w szkołach wyższych.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
• Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, przełamywanie
barier środowiskowych oraz kształtowanie właściwych relacji
społecznych.
• Poznawanie zawodów przyszłości w kraju i w Unii
Europejskiej.
• Aktywizowanie rodziców w proces wychowawczy dziecka
dotyczący wyboru dalszej drogi edukacyjneji właściwej szkoły
wyższej.
• Włączanie placówek, instytucji i zakładów pracy w proces
orientacji i doradztwa zawodowego w szkole.
• Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa
zawodowego na terenie szkoły.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
• Przygotowanie młodzieży do podjęcia trafnych decyzji o dalszym
kształceniu i aktywności zawodowej,
• Określenie predyspozycji i zainteresowań ucznia,
• Przygotowanie ucznia do roli pracownika na obecnym rynku pracy,
samodzielności w różnych sytuacjach życiowych,
• Tworzenie i aktualizacja bazy edukacyjno – informacyjnej o świecie
zawodów,
• Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w
podejmowaniu przez nie decyzji edukacyjnych i zawodowych,
• Pomoc nauczycielom w realizacji tematów związanych z wyborem
zawodu w ramach lekcji przedmiotowych i wychowawczych,
• Współpraca z Urzędem Pracy, Akademickim Biurami Karier ,FMP,
NBP, OHP
• Wzrost świadomości u uczniów dotyczący odpowiedzialności za
własną przyszłość zawodową.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Cele szczegółowe
• Cele szczegółowe doradztwa zawodowego w szkole
ponadgimnazjalnej można sformułować odrębnie dla trzech
różnych bloków tematycznych.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Moduły do realizacji
Samopoznanie:
zainteresowania,
umiejętności,
praca w zespole
Rynek edukacji i pracy:
kierunki studiów, zawody
przyszłości, postawy wobec
edukacji i pracy, wartości ,
analiza rynku pracy,
podejmowanie działalności
gospodarczej
Uczeń
Podejmowanie decyzji:
wyznaczanie celów, etapy,
tworzenie różnych ścieżek
edukacyjno-zawodowych
Planer Kariery,
dokumenty aplikacyjne
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Realizowane treści
•
•
•
•
Moduł I-samopoznanie
Asertywność
Komunikacja
Cele szczegółowe
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Założenie WSDZ
• Wybór zawodu nie jest pojedynczym , decyzyjnym aktem, ale
procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji
podejmowanych na przestrzeni kilku lat
• Preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń
dzieciństwa i rozwijają się wraz z upływem czasu
• Na wybór zawodu wpływają głównie wartości , czynniki
emocjonalne, rodzaj, poziom wykształcenia ,wpływ
środowiska
• WSDZ obejmuje pracę indywidualną i grupową z uczniami ,
rodzicami, nauczycielami , ma charakter działań planowych.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Formy oddziaływań (pracy) - UCZNIOWIE
• …….
• …….
• …….
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
•
•
•
•
Formy oddziaływań -NAUCZYCIELE
…….
…….
…….
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Formy oddziaływań- RODZICE
• …….
• …….
• …….
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Formy oddziaływań –instytucje współpracujące
• …….
• …….
• …….
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Metody
• …….
• …….
• …….
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
W ramach zajęć dodatkowych i lekcji
wychowawczych-metody
•
•
•
•
•
•
•
•
Warsztaty
Projekty edukacyjne
Wykłady
Pogadanki
Prezentacje
Aktywizujące
Testowe
Audiowizualne
• ……
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Opis ról i zadań osób realizujących WSDZ
• Dyrektor
• Doradca zawodowy ( opis zadań doradcy zawodowego, jego
rola w WSDZ)
• Wyznaczony koordynator –zespół
• Pedagog, psycholog
• Nauczyciel przedsiębiorczości
• Nauczyciel- bibliotekarz- gromadzenie aktualnych publikacji
• Pozostali nauczyciele uczący różnych przedmiotów-korelacja
• Podział zadań wg. kompetencji, wiedzy, doświadczenia i
umiejętności w zakresie orientacji zawodowej
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
•
•
•
•
•
•
•
Plan (harmonogram) działań w ramach WSDZ
na kolejne lata
Zadania
Sposób realizacji
Miejsce realizacji
Terminy
Odpowiedzialni (realizatorzy)
Odbiorcy (adresaci)
Oczekiwane efekty
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
W ramach lekcji przedmiotowych
Przedmiot
Podstawy przedsiębiorczości
Geografia
Wiedza o społeczeństwie
Informatyka
Język polski
Możliwe treści do realizacji
Rynek pracy
Prawo pracy
PDG
Struktura zatrudnienia w regionie
Migracja zarobkowa
Elementy prawa pracy
Wyszukiwanie informacji
Wzory pism urzędowych
Pisanie CV i listu
motywacyjnego
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Roczny Plan Realizacji
Lp.
Rodzaj
Przedsięwzięcia
Forma
realizacji
Osoba
odpowiedzialna
Realizator
Uczestnicy
Zawody
przyszłości
Pogada
nka
Prezent
acja
Koordynator
doradztwa
zawodowego
Wychowa Uczniowie
wca
kl.II
Nauczycie
l
przedsiębi
orczości
Termin
Wrzesie
ń 2015
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Lp.
Rodzaj
Przedsięwzięcia
Roczny Plan Realizacji
Forma
Osoba
Realizator
Uczestnicy
realizacji
odpowiedzialna
Moduł
II Rynek Pracy
Termin
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Korzyści - efekty
•
•
•
•
Uczeń
Rodzic
Szkoła
Pracodawcy
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Ewaluacja działań realizowanych w ramach WSDZ
• Ewaluacja działań realizowanych w ramach WSDZ
• Ankiety:
• Pytania powinny dotyczyć tego , czy WSDZ:
•
•
•
•
•
•
•
Uwzględnia potrzeby rozwojowe uczniów, rodziców, nauczycieli
Rozwija ich wiedzę i umiejętności
Kształtuje postawy i zachowania
Buduje kompetencje osobiste i społeczne
Angażuje wszystkich pracowników szkoły
Angażuje instytucje zewnętrzne , rodziców.
Analiza prowadzonej dokumentacji uczniów korzystających z porad i
informacji zawodowych.
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
WSDZ – efekt końcowy
• Kształtowanie odpowiednich postaw, zachowań, umiejętności
i wiedzy
• Lepsze przygotowanie młodzieży do świadomego planowania
kariery
• Świadomy wybór zawodu
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Konstrukcja WSDZ - dokument
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tytuł-nazwa( nie musi być WSDZ, niestandardowe zatytułowanie
dokumentu- pozytywne wobec doradztwa zawodowego skojarzenia)
Podstawy prawne
Wstęp ( założenia )
Cele ogólne i szczegółowe
Adresaci
Koordynator i osoby odpowiedzialne za realizację programu
Treści i czas realizacji ,organizacji programu
Metody i formy pracy doradczej
Współpraca
Przewidywane rezultaty (efekty)
Ocena i ewaluacja
• Załączniki:
• Scenariusze zajęć
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Instytucja Edukacyjna m.st. Warszawa
Dziękuję za uwagę!
Małgorzata Polkowska
[email protected]

Podobne dokumenty