Informacja o wynikach kontroli wybranych środków ochrony

Informacja o wynikach kontroli wybranych środków
ochrony indywidualnej pod kątem zgodności z
zasadniczymi wymaganiami.
W II kwartale 2010 r. przeprowadzono kontrole 10 przedsiębiorców prowadzących sprzedaż środków ochrony
indywidualnej, w tym 5 importerów, 2 hurtownie, 3 sklepy detaliczne.
Ogółem badaniem w trakcie kontroli objęto 36 środków ochrony indywidualnej, w tym:
 10 partii okularów przeciwsłonecznych,
 15 partii kasków dla rowerzystów,
 5 partii ochraniaczy goleni dla graczy w piłkę nożną,
 2 partii ochraniaczy dla siatkarzy,
 1 partię ochraniaczy na łokcie, kolana i nadgarstki dla użytkowników sprzętu rolkarskiego,
 1 partię ochraniaczy kolan do pracy w pozycji klęczącej,
 1 partię kamizelek ostrzegawczych,
 1 partię rękawic ochronnych.
Wszystkie 36 objętych badaniem wyrobów wyprodukowano na terenie krajów trzecich (Chiny, Pakistan, Tajwan).
Kontrolowane wyroby podlegały wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia
2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173)
wdrążającemu postanowienia dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich nr 89/686/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w
sprawie ujednolicenia przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących środków ochrony indywidualnej.
W wyniku przeprowadzonych kontroli zakwestionowano 25 modeli.
Zakres stwierdzonych nieprawidłowości obejmował niezgodności z zasadniczymi wymaganiami z uwagi na brak:
- wymaganych instrukcji użytkowania (9 wyrobów),
- niektórych wymaganych informacji w oznakowaniu wyrobów i dołączonych instrukcjach (10 wyrobów),
oraz niezgodności z innymi wymaganiami dotyczącymi:
- braku oznakowania CE (9 wyroby),
- nieprawidłowego oznakowania CE (5 wyrobów),
- braku deklaracji zgodności (13 wyrobów),
- nieprawidłowości w treści deklaracji zgodności (5 wyrobów),
- brak certyfikatu badania typu WE(5 wyrobów).
W przypadku 14 wyrobów skala i zakres stwierdzanych nieprawidłowości stanowił podstawę do przekazania
materiałów z kontroli do UOKiK, celem wszczęcia postępowania dotyczącego wprowadzania do obrotu wyrobów
niespełniających zasadniczych i innych wymagań.
Niezgodności dotyczące 5 kwestionowanych wyrobów, które nie miały charakteru istotnego i nie stwarzały
bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa zostały usunięte przez przedsiębiorców w ramach dobrowolnych działań.
W przypadku wyrobu, który w badaniach laboratoryjnych nie był kwestionowany, a nie posiadał niektórych
wymaganych informacji i ostrzeżeń w instrukcji użytkowania do przedsiębiorcy wprowadzającego go do obrotu zostało
skierowane wystąpienie informujące o możliwości podjęcia działań naprawczych. W wyniku powyższego importer
podjął decyzję o wycofaniu wyrobu z obrotu.
Ustalenie typu środka ochrony indywidualnej
Na podstawie kryteriów określonych w § 34 ww. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005r. w
sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej ustalono, że spośród objętych ogółem kontrolą 36
środków ochrony:
1
- 20 wyrobów (okulary przeciwsłoneczne, ochraniacze, rękawice ochronne) należało do środków ochrony
indywidualnej o prostej konstrukcji, dla których projektant zakłada, że użytkownik może sam ocenić poziom
skuteczności ich działania w stosunku do minimalnych zagrożeń, których skutki mogą być łatwo i we właściwym
czasie zidentyfikowane (kategoria I),
- 16 wyrobów (kaski dla rowerzystów, kamizelka ostrzegawcza), stanowiło środki nie będące środkami ochrony przed
minimalnymi zagrożeniami ani przed zagrożeniem życia lub zagrożeniami powodującymi poważny i nieodwracalny
uszczerbek na zdrowiu
(kategoria II).
W przypadku wyrobów kategorii II do obowiązków producenta lub upoważnionego przedstawiciela oprócz spełnienia
obowiązków takich samych jak dla wyrobu kategorii I należy również przedstawienie wyrobu do oceny typu WE w
jednostce notyfikowanej.
Umieszczanie na wyrobach oznakowania CE
W zakresie spełniania wymagań dotyczących umieszczania na wyrobach oznakowania CE, potwierdzającego zgodność
wyrobu z zasadniczymi wymaganiami, sprawdzeniem objęto wszystkie kontrolowane środki ochrony indywidualnej.
Nieprawidłowości w tym zakresie stwierdzono w oznakowaniu 14 wyrobów, a dotyczyły one:
- braku przedmiotowego oznakowania na 9 wyrobach,
- niezgodnego z wymaganiami oznakowania CE na 5 wyrobach,
Wystawianie i prawidłowość sporządzania deklaracji zgodności
W toku kontroli sprawdzono spełnianie obligatoryjnych wymagań określonych przepisami § 36 w/w. rozporządzenia
dotyczącymi deklaracji zgodności na wprowadzone do obrotu środki ochrony indywidualnej.
Przedmiotowymi dokumentami dla 23 wyrobów (na 13 wyrobów nie przedstawiono deklaracji zgodności) dysponowali
kontrolowani przedsiębiorcy lub zostały one dostarczone przez upoważnionych przedstawicieli, importerów lub
dystrybutorów krajowych w wyniku skierowanych do nich stosownych żądań lub przeprowadzonych rozmów
telefonicznych jeszcze w trakcie trwania czynności kontrolnych lub w okresie późniejszym.
Analiza treści wystawionych dokumentów wykazała w przypadku 5 wyrobów niezgodność z wymaganiami określonymi
w § 36 ust. 2 w/w. rozporządzenia, które dotyczyły:
- braku nazwy i adresu producenta wyrobów,
- braku daty sporządzenia deklaracji,
- niemożności określenia czy przedstawiona deklaracja dotyczyła kontrolowanego wyrobu.
Posiadanie certyfikatu oceny typu WE
Objęte kontrolą 16 środków ochrony indywidualnej należących do kategorii II (kaski dla rowerzystów i kamizelka
ostrzegawcza) zgodnie z wymaganiami § 34 ust.1 ww. rozporządzenia powinno być poddanych przed rozpoczęciem
seryjnej produkcji ocenie typu WE. 11 wyrobów posiadało wymagane certyfikaty.
Sprawdzenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami
W przypadku wszystkich objętych badaniem wyrobów czynności kontrolne w tym zakresie obejmowały sprawdzenie
wymagań określonych w § 9 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia dotyczących wystawiania i zawartości instrukcji
użytkowania.
Dokonując sprawdzenia tego zagadnienia uwzględniono wymagania zawarte w normach zharmonizowanych, które
precyzowały zawartość instrukcji jak i oznakowania w przypadku konkretnych rodzajów środków ochrony i na
zgodność z którymi powoływano się w wystawionych dla badanych wyrobów deklaracjach zgodności.
Przy ocenie rodzaju informacji zawartych w instrukcjach wykorzystano następujące normy:
 PN-EN 1836:2007 Ochrona indywidualna oczu. Okulary i filtry chroniące przed olśnieniem słonecznym, do
zastosowań ogólnych i filtry do bezpośredniej obserwacji słońca,
 PN-EN 14120:2005 Odzież ochronna. Ochraniacze nadgarstków, dłoni, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu
rolkarskiego. Wymagania i metody badań,
2
 PN-EN 1078:2000/A1:2008 Kaski dla rowerzystów, użytkowników deskorolek oraz wrotek,
 PN-EN 420:2003 + A1:2010 Rękawice ochronne. Wymagania ogólne i metody badań,
 PN-EN 471:2003 Odzież ostrzegawcza o intensywnej widzialności do użytku profesjonalnego-Metody badania i
wymagania,
 PN-EN 14404+A1:2010 Środki ochrony indywidualnej. Ochraniacze kolan do pracy w pozycji klęczącej,
 PN-EN 13061:2009 Odzież ochronna. Ochraniacze goleni dla graczy w piłkę nożną. Wymagania i metody badań,
 PN-EN 15613:2008 Ochraniacze kolan i łokci stosowane w sportach halowych. wymagania bezpieczeństwa i metody
badań.
Ogółem nieprawidłowości w przedmiotowym zakresie stwierdzono w odniesieniu do 19 wyrobów, w tym:
- brak instrukcji w przypadku 9 produktów
- nieprawidłową instrukcję lub oznakowanie w odniesieniu do 10 produktów.
W przypadku pozostałych badanych wyrobów dołączone informacje i oznakowanie spełniało wymagania określone w
rozporządzeniu i zastosowanych przez producentów normach zharmonizowanych.
Badania laboratoryjne
W związku z anonimową informacją konsumenta dotyczącą m.in. braku filtrów UV w okularach przeciwsłonecznych,
wyrób ten został pobrany do badań laboratoryjnych.
W ich wyniku stwierdzono, że okulary te spełniają pod względem zbadanych parametrów, tj.:
- współczynnika przepuszczania światła,
- współczynnika przepuszczania UV,
- rozpoznawania barw świateł sygnalizacyjnych,
wymagania określone dla filtrów kategorii 2 w normie PN-EN 1836:2007 Ochrona indywidualna oczu. Okulary i filtry
chroniące przed olśnieniem słonecznym, do zastosowań ogólnych i filtry do bezpośredniej obserwacji słońca.
Należy zaznaczyć, że w oznaczeniu okularów nie podano kategorii filtra w związku z czym została ona określona na
podstawie ustalonego w wyniku badań faktycznego współczynnika przepuszczania światła.
Sposób postępowania w przypadku wyrobów, w których stwierdzono niezgodności z zasadniczymi lub
innymi wymaganiami
Spośród 25 kwestionowanych wyrobów ustalenia kontroli w przypadku 14 wyrobów dały podstawę do przekazania akt
spraw Prezesowi UOKiK celem wszczęcia stosownych postępowań administracyjnych.
Przestrzeganie ustawy o języku polskim
W trakcie przeprowadzanych kontroli w przypadku 2 wyrobów stwierdzono naruszenie przepisów określonych w art. 7
i 7a ustawy z dnia 07.10.1999 r. o języku polskim.
Ujawnioną nieprawidłowością było podanie składu surowcowego, w oznakowaniu umieszczonym bezpośrednio na
wyrobach, jedynie w języku angielskim. Za popełnione wykroczenie z art. 15 ust.1 ustawy o języku polskim
przedsiębiorcę ukarano mandatem karnym w wysokości 200 zł.
Współpraca z organami celnymi
W II kwartale 2010 r. tut. Inspektorat otrzymał 3 wnioski o wydanie opinii dotyczących środków ochrony indywidualnej.
Wnioski dotyczące kurtek motocyklowych, spodni motocyklowych i rękawic motocyklowych, importowanych z
Pakistanu. W wydanych opiniach potwierdzono niespełnienie przez wszystkie te wyroby wymagań określonych w
rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony
indywidualnej, z uwagi na brak: oznakowania CE, instrukcji użytkowania i deklaracji zgodności. Jednocześnie zawarto
w nich wnioski o naniesienie stosownej adnotacji na dokumentach towarzyszących wyrobom „Produkt niezgodny z
przepisami-niedopuszczony do swobodnego obrotu - rozporządzenie (WE) nr 765/2008".
Podsumowanie
3
Podsumowując wyniki kontroli, ze względu na skalę ujawnionych nieprawidłowości, nie można ocenić pozytywnie
sytuacji panującej w tej grupie wyrobów podlegających ocenie zgodności. Spośród 36 badanych modeli środków
ochrony zastrzeżenia w różnym zakresie wniesiono do ogółem 25 wyrobów, co stanowi ponad 69,4 %. Wskaźnik ten
jest znacznie wyższy jak stwierdzony w trakcie kontroli przeprowadzanych w II kwartale 2009 r. kiedy wyniósł on 54%.
Jednak w odróżnieniu od ubiegłorocznych kontroli stwierdzono zdecydowanie więcej wyrobów w stosunku do których
ilość stwierdzonych niezgodności uzasadniała przekazanie spraw do UOKiK celem wszczęcia stosownego
postępowania.
Nie zmienia to faktu, że w większości przypadków przedsiębiorcy mogli uniknąć kwestionowania wprowadzanych
przez siebie do obrotu wyrobów zapoznając się uważnie z przepisami rozporządzenia lub dyrektywy oraz
odpowiednich norm zharmonizowanych. Tym bardziej, że wymagania w nich zawarte powinny być im znane gdyż
przepisy te powoływane są w deklaracjach zgodności jak również niejednokrotnie w oznakowaniu wyrobów.
Za nieprawidłowości w zakresie oznakowania i instrukcji użytkowania w głównej mierze odpowiedzialność ponoszą
polscy importerzy ponieważ to oni sporządzają te informacje i dołączają do wyrobów lub przekazują ich wzory do
producentów poza granicami kraju.
4