Pismo do Mariusza Gajdy - Stowarzyszenie Producentów Ryb
Transkrypt
Pismo do Mariusza Gajdy - Stowarzyszenie Producentów Ryb
STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH Lębork, dnia 20 kwietnia 2016 roku Sz. P. Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska ul. Wawelska 52/54 00 – 922 Warszawa Uwagi Stowarzyszenia Producentów Ryb Łososiowatych do projektu nowelizacji ustawy Prawo Wodne z dnia 5 kwietnia 2016 roku Szanowni Państwo, Dziękujemy za uwzględnienie Stowarzyszenia Producentów Ryb Łososiowatych w procesie konsultacji Prawa Wodnego. Zgodnie z korespondencją mailową z dnia 19 kwietnia przesyłamy w trybie pilnym uwagi do załączonego do wiadomości projektu. Na wstępie chcielibyśmy zwrócić uwagę na fakt, że przesłany projekt jest bardzo wielowątkowy i skomplikowany w związku z czym nie mieliśmy możliwości w ciągu jednej doby odnieść się całościowo do wszystkich zaproponowanych zapisów. Skupiliśmy się na kwestiach fundamentalnych, które naszym zdaniem mogą mieć wpływ na całkowitą zapaść branży. Nie mniej jednak zastrzegamy sobie prawo do wniesienia kolejnych uwag w trybie konsultacji społecznych zwłaszcza w sprawach technicznych. Jako uwagę ogólną do zmian zaproponowanych przez SPRŁ chcielibyśmy zgłosić postulat, aby branża hodowców ryb była traktowana w regulacjach Prawa Wodnego na odrębnych zasadach w stosunku do pozostałych użytkowników wód. Podstawową różnicą pomiędzy branżą akwakultury a innymi użytkownikami wód jest fakt, że woda nie jest środkiem produkcyjnym, a stanowi środowisko bytowania ryb. Ponadto specyfika branży oraz wymagania wobec jakości i ilości wody w przypadku procesów hodowli ryb powodują, że pobory wód są znacznie większe niż w przypadku praktycznie wszystkich innych branż zwłaszcza w porównaniu do przychodów generowanych z hodowli ryb. Dlatego ogólna logika według której zaproponowano naliczanie opłat za pobór wód w formie stałej i zmiennej oraz stawki zwłaszcza dla poborów dla opłaty zmiennej powodują, że w realnych sytuacjach istniejących gospodarstw opłaty częstokroć przekraczają ponad 10 – krotnie roczne przychody. Argument ten wielokrotnie podnosiliśmy podczas konsultacji zmian Prawa Wodnego jakie miały miejsce od 1999 roku, co każdorazowo kończyło się zwolnieniem naszej __________________________________________________________________________________________ Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych www.sprl.pl [email protected] Al. Wolności 30/105 84-300 Lębork tel/fax +48 59 862 27 27 konto: 73 1240 3800 1111 0010 1569 5386 NIP 841-16-62-468 STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH branży z tychże opłat, choć za każdym razem postulowaliśmy wprowadzenie opłaty w formie stałej opłaty rocznej, co zostało również uzgodnione podczas konsultacji zmian Prawa Wodnego w 2014 i 2015 roku i które to zapisy znajdowały się w projekcie z przed 5 kwietnia 2016 roku. Postulujemy zatem zastosowanie tychże zapisów, według których opłata będzie miała charakter ryczałtowej licencji rocznej za pozwolenie na pobór wód. Prosimy także o zastosowanie identycznej metodologii w przypadku poboru wód podziemnych wykorzystywanych do chowu i hodowli ryb, które są podstawą do rozwoju technologii RAS (hodowli przy użyciu recyrkulacji wody), będących jedyną alternatywą rozwoju akwakultury bez zwiększania presji na wody powierzchniowe oraz w sytuacji ograniczonych zasobów tychże wód. Niestety kształtująca się dopiero technologia oraz potrzeba wdrożenia jeszcze opracowywanych metod hodowli i prowadzenia tego typu przedsięwzięć generuje bardzo wysokie koszty zarówno inwestycyjne jak i związane z bieżącą działalnością oraz rozruchem takich gospodarstw. Obciążenie ich wysokimi opłatami za pobór wód będzie działało odstraszająco zarówno dla potencjalnych inwestorów z tej branży jak i istniejących gospodarstw planujących modernizację w tym kierunku. Takie zjawisko byłoby sprzeczne z trendem rozwoju akwakultury obserwowanym obecnie na całym świecie. O ile zgadzamy się z rozwiązaniem zaproponowanym przy regulacjach dotyczących odprowadzania wód, gdzie zgodnie z art. 289 przy zachowaniu określonych warunków wody wprowadzanej do środowiska bądź utrzymania produkcji do 1 500 kg/ha w przypadku gospodarstw karpiowych, podmioty takie zwolnione są z opłaty za odprowadzanie wód, o tyle prosimy o ujednolicenie zapisów, tak aby układały się w logiczną całość w definicjach zawartych w art. 16 ust. 59 lit f i g, gdzie o ile w przypadku gospodarstw typu karpiowego dopiero po przekroczeniu 1 500 kg/ha zrzucana woda jest uznawana za ściek, o tyle w przypadku hodowli ryb łososiowatych zapis ten był niejednoznaczny i niespójny z art. 289 – postulujemy zatem o wprowadzenie identycznej zasady tj. wody odprowadzane z obiektów chowu i hodowli ryb łososiowatych uznane byłyby za ściek dopiero po przekroczeniu warunków określanych w takowym rozporządzeniu. Kolejną bardzo istotną z punktu widzenia gospodarki rybackiej sprawą jest kwestia obowiązku montażu urządzeń do pomiaru ilości pobieranej i zrzucanej wody, a także ciągłego pomiaru jakości ścieków w przypadku podmiotów odprowadzających powyżej 0,2 m 3/s. Ogromna większość gospodarstw typu łososiowatego, a także znaczna część gospodarstw typu karpiowego odprowadza wodę w ilościach znacznie przekraczających 0,2 m 3/s. Oznaczałoby to, że urządzenia do ciągłego pomiaru jakości ścieków byłyby normą w naszej branży. Pomijając kwestie bardzo trudnej dostępności tego typu urządzeń dla tak dużych zrzutów wód oraz ich ogromnych kosztów przekraczających możliwości ekonomiczne gospodarstw rybackich, ustawodawca nie przewidział innych aspektów związanych z gospodarką rybacką, która prowadzona jest przez cały rok i boryka się z różnego rodzaju problemami związanymi ze zmienną aurą. Zarówno woda pobierana jak i zrzucana na wielu obiektach ma charakter „seminaturalny” co oznacza, że okresowo wraz z wodą przemieszczają się resztki roślin wodnych i nawodnych (roślinność zanurzona, liście itp.), w okresie zimowym występuje powszechnie zjawisko szryzu oraz zamarzania powierzchniowego wód. Są to czynniki, które praktycznie uniemożliwiają techniczny montaż __________________________________________________________________________________________ Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych www.sprl.pl [email protected] Al. Wolności 30/105 84-300 Lębork tel/fax +48 59 862 27 27 konto: 73 1240 3800 1111 0010 1569 5386 NIP 841-16-62-468 STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH urządzeń służących zarówno do pomiaru ilości jak i jakości wód. Ponadto w wielu przypadkach obiekty rybackie – zwłaszcza karpiowe, są to obiekty wielkopowierzchniowe, usytuowane na terenach wodonośnych, w których następuje bardzo silne rozproszenie źródeł zasilania w wodę oraz kilkanaście do kilkudziesięciu punktów zrzutu. Konieczność zakupu, montażu i eksploatacji a także ich zabezpieczenie przez kradzieżą lub zniszczenie, powodowałoby koszty niewspółmierne do efektów użytkowania stawów przekreślając gospodarkę prowadzoną często od kilkuset lat. Chcielibyśmy przypomnieć, że zaniechanie gospodarki rybackiej na stawach karpiowych budowanych na terenach podmokłych i bagiennych prowadzi do ich błyskawicznej eutrofizacji i degradacji niwecząc wszystkie pozytywne aspekty ekonomiczne i mikroklimatyczne w okolicach usytuowania stawów. Postulujemy również o wycofanie w przypadku chowu i hodowli ryb, zapisów dotyczących opłat za różnice w poborze i odprowadzaniu wody. Wiąże się to nierozerwalnie z obowiązkiem dokładnego opomiarowania poboru i zrzutu, co jak wykazano powyżej jest technicznie niemożliwe lub ekonomicznie nieuzasadnione, ponadto należy wziąć pod uwagę, że gospodarka rybacka oparta na wodzie przepływowej (m.in. ryby łososiowate) jest gospodarką zapewniająca całkowity zrzut pobranej wody. Natomiast w przypadku gospodarstw typu karpiowego opisany powyżej rozproszony pobór wody częstokroć ze źródeł uniemożliwiających ich pomiar (np.: wewnętrzne źródliska, wody opadowe, roztopy), długi okres upływający od momentu magazynowania wody do momentu jej zrzutu (napełnianie stawów następuje w okresie wiosennym, zrzut w okresie jesiennym) oraz wiele innych czynników, zupełnie niezależnych od użytkownika wody (poziom odparowania wód, wsiąkanie uzależnione od rodzaju gruntu), a także wszelkie anomalie pogodowe powodują, że bilans wody rozumiany jako różnica pomiędzy wodą pobraną a zrzuconą jest kompletnie nieprzewidywalna i przypadkowa. Obarczanie takich gospodarstw opłatą za różnicę w ilości pobranej i zrzucanej wody przypominałoby rosyjską ruletkę. Wyżej wymienione generalne uwagi znalazły swoje odzwierciedlenie w załączonym pliku, zawierającym projekt Prawa Wodnego, w którym w formie komentarzy (komentarze 2 osób: „Ziemowit Pirtań i Anna Pyć, nie usuwano komentarzy, które zostały nam przesłane z projektem) zawarliśmy propozycje zmian niektórych przepisów. Była to jedyna możliwość zaproponowania takich zmian w tak krótkim czasie, prosimy jednak o rozważenie odrębnej regulacji wszystkich aspektów związanych z gospodarką wodną gospodarstw rybackich. Wszelkie bowiem odniesienia do ilości pobieranej wody , powodują, że przy logice wyłaniającej się z projektu, nasza branża zderza się z zupełnie nieadekwatnymi reakcjami systemu na wszelkie naruszenia lub przekroczenia, których nigdy nie możemy wykluczyć. Z samej logiki opłat za zrzut substancji ( w naszym przypadku przekraczających warunki określone w rozporządzeniu) oraz logika, że przy naruszeniu zapisów pozwolenia wodno – prawnego stawki te rosną 5–cio lub 10–cio krotnie, pokazuje intencję ustawodawcy, w której naruszenie zasad gospodarowania wodą prowadziłoby do odczuwalnych sankcji (5-cio lub 10-cio krotność normalnej opłaty). Tymczasem już podstawowe stawki, zarówno opłat za wodę jak i za zrzut substancji, bez jakichkolwiek naruszeń, przekraczają możliwości finansowe gospodarstw rybackich, co sprawdziliśmy na kilku przykładach, stosując te zapisy, nie wspominając już o sytuacji kiedy miałyby to być opłaty podwyższone. __________________________________________________________________________________________ Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych www.sprl.pl [email protected] Al. Wolności 30/105 84-300 Lębork tel/fax +48 59 862 27 27 konto: 73 1240 3800 1111 0010 1569 5386 NIP 841-16-62-468 STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH Próba dostosowania stawek do realnych możliwości finansowych spowodowałaby z kolei rażące różnice w jej wysokości pomiędzy gospodarką rybacką a innymi użytkownikami, co mogłoby doprowadzić do sprzeciwu innych użytkowników wód w stosunku do opłat dotyczących ich branż. Dlatego tez wydaje się nam zasadne odrębne uregulowanie kwestii poboru i zrzutu wód dla gospodarki rybackiej i zastosowanie innej logiki systemu opłat i kar. Ponieważ jak już wspomnieliśmy wymagałoby to znacznej pracy niemożliwej do wykonania w ciągu jednej doby postulujemy o wyznaczenie terminu spotkania z pracownikami Ministerstwa Środowiska opracowującymi projekt Prawa Wodnego z przedstawicielami SPRŁ i zaproszonymi przez nas ekspertami, aby możliwe było bieżące skonfrontowanie z ekspertami i przedstawicielami branży proponowanych rozwiązań. Daje to szansę na osiągnięcie konsensusu i stworzenie zapisów nie będących zagrożeniem dla istnienia i rozwoju rybactwa śródlądowego w Polsce. W imieniu Zarządu SPRŁ, Jacek Juchniewicz Anna Pyć Ziemowit Pirtań __________________________________________________________________________________________ Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych www.sprl.pl [email protected] Al. Wolności 30/105 84-300 Lębork tel/fax +48 59 862 27 27 konto: 73 1240 3800 1111 0010 1569 5386 NIP 841-16-62-468