07 - Zywiec.p65

PRACA ORYGINALNA
Joanna Żywiec1, Władysław Grzeszczak 1,
1
1
2
Grupa CADO (E. Żukowska-Szczechowska , K. Gosek , J. Witkowicz ,
A. Kolonko2, K. Szprynger3, M. Szczepańska3, M. Szurkowski4, R.S. Wnuk5,
J. Waszczuk6, J. Duława7, D. Klimek8)
1
Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii w Zabrzu, 2Klinika Nefrologii, Endokrynologii
i Chorób Przemiany Materii w Katowicach, 3Katedra i Klinika Pediatrii, Nefrologii i Endokrynologii Dziecięcej w Zabrzu,
4
Ośrodek Dializy Otrzewnowej Szpitala Specjalistycznego im. NMP w Częstochowie, 5Oddział Chorób Wewnętrznych,
Nefrologii i Dializoterapii Szpitala Miejskiego im. Dr. Sz. Starkiewicza w Dąbrowie Górniczej, 6Stacja Dializ Szpitala
Rejonowego im. Dr. J. Rostka w Raciborzu, 7Stacja Dializ Gambro w Katowicach, 8Stacja Dializ INCP w Żywcu
Analiza przeżycia w grupie chorych ze schyłkową
niewydolnością nerek leczonych metodą dializy
otrzewnowej — obserwacja 27-miesięczna
Survival analysis in the group of end-stage renal disease patients undergoing
peritoneal dialysis — 27-months follow up
Abstract
Introduction. The aim of the study was to estimate the survival analysis of the end-stage renal disease patients undergoing peritoneal dialysis (PD) in the Upper Silesia in the
period 01.10.2000–31.12.2002.
Material and methods. The retrospective analysis of 206
patients (98 female and 108 male), dates obtained from eight
Peritoneal Dialysis Centers, was performed; 72 patients
suffered from diabetes mellitus. The median age at the of
start of renal replacement therapy was 46.2 ± 20.0 years,
the median time of PD treatment was 759.1 ± 719.3 days
(12.0–5218.0 days).
Results. 43% of patients dropped out from PD in the time of
27-months of observation: 35 patients died, 41 patients were
transferred to haemodialysis, 11 patients underwent renal trans-
Wstęp
Ostatnie lata ustabilizowały pozycję dializy otrzewnowej
jako alternatywnej w stosunku do hemodializ metody leczenia nerkozastępczego chorych ze schyłkową niewydol-
Adres do korespondencji: dr med. Joanna Żywiec
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii Śl. AM
ul. 3 Maja 13/15, 41–800 Zabrze
tel. +48 (0 prefiks 32) 271 25 11, faks +48 (0 prefiks 32) 271 46 17
e-mail: [email protected]
Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna 2003, 3, 2, 169–175
Copyright © 2003 Via Medica, ISSN 1643–3165
plantation, the recovery of renal function was observed in
2 patients. 1-year and 2-years „total PD technique survival” was
74% and 52%; the 1-year and 2-years PD patients survival was
90.5% and 76%. Division into age-related groups demonstrated that both PD patients and PD technique survival was better
in the group of youngest patients (age before 20 years-old).
Time of patients survival was significantly longer in the group
without diabetes mellitus in comparison with diabetic ones.
Conclusions. Both diabetes mellitus and older age shorten
patients survival. PD technique survival is better in the group
of patients starting renal replacement therapy before the
age 20.
key words: peritoneal dialysis, patient survival, technique
survival, diabetes mellitus, age
nością nerek. Wzrastające doświadczenie ośrodków prowadzących leczenie nerkozastępcze oraz ciągła modernizacja sprzętu dializacyjnego przekładają się w praktyce na
istotne zmniejszenie zapadalności na powikłania infekcyjne dializy otrzewnowej (PD, peritoneal dialysis), wydłużenie czasu leczenia (technique survival) oraz poprawę jakości życia chorych [1–4]. Do leczenia tą metodą coraz częściej kwalifikuje się chorych starszych oraz obciążonych
wywiadem ciężkich chorób współistniejących, np. osoby
niewidome lub niesamodzielne.
Wymiernym wykładnikiem efektów leczenia dializą
otrzewnową jest czas przeżycia chorych. Jest on jednak
wypadkową wielu czynników.
www.ddk.viamedica.pl
169
Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna rok 2003, tom 3, nr 2
Dąbrowa Górnicza, Racibórz, Żywiec). Okres obserwacji wynosił 27 miesięcy.
Korzystając z bazy danych powyższych Ośrodków
Dializoterapii, ustalono: wiek, w którym chorzy rozpoczęli
leczenie PD, płeć, wywiad dotyczący cukrzycy, czas leczenia dializą otrzewnową oraz dalsze losy chorych (kontynuacja leczenia PD lub ewentualny powód przerwania
tego schematu leczenia).
Rokowanie chorych zależy niewątpliwie od rodzaju
i zaawansowania choroby podstawowej. Według wielu
autorów śmiertelność jest istotnie większa w grupie chorych na cukrzycę [5, 6]. Na długość życia wpływa współistnienie innych schorzeń (tu szczególnie: zaburzeń gospodarki węglowodanowej i lipidowej oraz chorób układu
krążenia) [7–10]. Istotnie pogarsza je starszy wiek i zły
stan odżywienia organizmu [1, 9, 11, 12]. Udowodniono
istnienie dużej grupy czynników rokowniczych swoistych
dla samej mocznicy i dializoterapii, takich jak resztkowa
diureza, zaburzenia hormonalne (parathormon), przepuszczalność błony otrzewnowej, zakażenia [5, 11–14]. Równie ważna jest indywidualizacja schematu leczenia nerkozastępczego, zapewniająca optymalne wyrównanie stanu chorego oraz jego zaangażowanie w proces leczenia
(compliance) [6, 15, 16].
Celem pracy była ocena przeżycia w grupie chorych
ze schyłkową niewydolnością nerek leczonych metodą
PD na terenie Górnego Śląska w okresie od 1 października 2000 r. do 31 grudnia 2002 r.
Analiza statystyczna
Zebrane dane, po sprawdzeniu rozkładu, przedstawiono w tabelach 1–3 jako średnią ± SD, medianę oraz
dolny i górny kwartyl. Przeżycie chorych oraz metody leczenia PD w analizowanym przedziale czasu oceniono na
podstawie krzywych przeżycia Kaplana-Meiera. W analizie
przeżycia chorych jako tzw. obserwacje kompletne zdefiniowano zgony, natomiast w analizie przeżycia metody
leczenia — przypadki przerwania leczenia PD z powodu:
zgonu, przeniesienia do programu hemodializ, transplantacji nerki lub powrotu prawidłowej funkcji nerek.
Przyjmując za kryteria podziału: płeć, wywiad dotyczący cukrzycy oraz wiek, wyodrębniono następujące
podgrupy chorych: kobiety, mężczyźni; chorzy na cukrzycę, chorzy bez cukrzycy; chorzy w wieku: £ 20 lat,
21–59 lat, ≥ 60 lat. Różnice między grupami w zakresie
przeżycia oceniono w teście Coxa, przy założeniu znamienności statystycznej na poziomie p < 0,05.
Materiał i metody
Przeanalizowano dane 206 chorych z terminalną niewydolnością nerek, leczonych nerkozastępczo metodą
PD w 8 Ośrodkach Dializoterapii na terenie Górnego
Śląska (Zabrze — Interna, Zabrze — Pediatria, Katowice
— Szpital Kliniczny, Katowice — NZOZ, Częstochowa,
Tabela 1. Charakterystyka chorych; część 1 (średnia ± SD, mediana, 25–75%)
Table 1. Patients characteristic; part 1 (mean ± SD, median, 25–75%)
Grupy chorych
Liczba chorych
(K/M)
(% całej grupy)
Wiek chorych
w chwili rozpoczęcia
leczenia PD (lata)
Czas leczenia PD
(dni)
Czas obserwacji
01.10.00–31.12.02 r.
(dni)
461,7 ± 267,2
Wszyscy chorzy
Chorzy na cukrzycę
Chorzy na cukrzycę typu 1
Chorzy na cukrzycę typu 2
Chorzy bez cukrzycy
206
46,2 ± 20,0
759,1 ± 719,3
(98/108)
52,0
542,5
452,0
100%
(32,0–61,0)
(254,0–1009,0)
(238,0–732,0)
490,2 ± 264,7
72
52,8 ± 13,3
860,0 ± 702,9
(25/47)
55,0
615,5
457,5
35%
(44,5–62,0)
(289,5–1311,5)
(257,5–767,5)
489,8 ± 265,9
28
42,5 ± 13,4
989,1 ± 832,3
(11/17)
40,5
742,5
454,0
13,6%
(30,0–49,0)
(289,0–1551,0)
(270,0–772,0)
490,5 ± 267,1
44
59,4 ± 8,3
778,6 ± 602,7
(14/30)
59,0
607,0
477,5
21,4%
(54,0–64,0)
(295,0–1127,0)
(256,0–767,5)
446,3 ± 268,3
134
42,6 ± 22,1
704,6 ± 724,7
(73/61)
45,0
500,5
422,5
65%
(21,0–61,0)
(243,0–877,0)
(213,0–721,0)
PD (peritoneal dialysis) — dializa otrzewnowa
170
www.ddk.viamedica.pl
Joanna Żywiec i wsp. Analiza przeżycia chorych leczonych PD
Tabela 2. Charakterystyka grupy; część 2 (średnia ± SD, mediana, 25–75%)
Table 2. Patients characteristic; part 2 (mean ± SD, median, 25–75%)
Grupy chorych
Liczba chorych
(K/M)
(% całej grupy)
Chorzy w wieku £ 20 lat
Chorzy w wieku 21–59 lat
Chorzy w wieku ≥ 60 lat
Wiek chorych
w chwili rozpoczęcia
leczenia PD (lata)
Czas leczenia PD
(dni)
Czas obserwacji
01.10.00–31.12.02 r.
(dni)
33
11,3 ± 6,0
1246,3 ± 1067,2
(20/13)
10,0
956,0
570,2 ± 268,8
655,0
16%
(6,0–17,0)
(534,0–1847,0)
(291,0–821,0)
425,4 ± 263,2
114
45,3 ± 10,3
700,9 ± 660,4
(56/58)
46,0
446,5
362,0
55,3%
(38,0–54,0)
(236,0–955,0)
(208,0–693,0)
471,0 ± 261,0
59
66,0 ± 5,8
599,9 ± 327,7
(22/37)
66,0
508,0
491,0
28,7%
(62,0–72,0)
(298,0–819,0)
(272,0–731,0)
PD (peritoneal dialysis) — dializa otrzewnowa
Tabela 3. Charakterystyka grupy; część 3 (średnia ± SD, mediana, 25–75%)
Table 3. Patients characteristic; part 3 (mean ± SD, median, 25–75%)
Grupy chorych
Kontynuacja PD
Przeniesienie do programu HD
Zgon
Przeszczep nerki
Powrót funkcji nerek
Liczba chorych
(K/M)
(% całej grupy)
Wiek chorych
w chwili rozpoczęcia
leczenia PD (lata)
Czas leczenia PD
(dni)
Czas obserwacji
01.10.00–31.12.02 r.
(dni)
117
45,0 ± 19,9
727,0 ± 628,3
(24/93)
49,0
567,0
524,3 ± 277,4
567,0
56,8%
(32,0–59,0)
(254,0–931,0)
(254–821)
333,8 ± 213,9
41
49,6 ± 18,0
679,1 ± 730,2
(24/17)
52,0
404,0
298,0
20%
(38,0–62,0)
(155,0–916,0)
(155–489,0)
35
55,4 ± 15,9
916,7 ± 670,2
430,5 ± 223,2
(15/40)
57,0
731,0
451,0
17%
(52,0–65,0)
(438,0–1397,0)
(243,0–577,0)
424,8 ± 287,2
11
20,9 ± 13,8
998,9 ± 1454,8
(6/5)
18,0
534,0
379,0
5,3%
(10,0–31,0)
(275,0–1100,0)
(115,0–666,0)
2
28,0 ± 36,8
201,5 ± 14,8
164,5 ± 67,2
(0/2)
28,0
201,5
164,5
0,97%
PD (peritoneal dialysis) — dializa otrzewnowa; HD (hemodialysis) — hemodializa
Wyniki
Oceniono retrospektywnie losy 206 chorych z 8 Ośrodków Dializy Otrzewnowej na terenie Górnego Śląska.
Badaną grupę stanowiło: 98 kobiet (średni wiek rozpoczęcia leczenia PD 42,8 ± 20,3 roku) i 108 mężczyzn (średni
wiek rozpoczęcia leczenia PD 49,3 ± 19,2 roku). Spośród
badanych 72 osoby chorowały na cukrzycę, w tym
28 na cukrzycę typu 1 i 44 na cukrzycę typu 2. Średni wiek,
w którym chorzy rozpoczęli leczenie nerkozastępcze, wynosił 46,2 ± 20,0 lat, zaś średni czas leczenia PD — 759,1 ±
± 719,3 dnia (12,0–5218,0 dni). Charakterystykę badanych podgrup chorych zamieszczono w tabelach 1–3.
W analizowanym okresie metodę ciągłej ambulatoryjnej dializy otrzewnowej (CAPD, continuous ambulatory peritoneal dialysis) stosowano w sumie u 126 chorych, natomiast automatyczną dializą otrzewnową za
pomocą cyklera (APD) leczono 80 chorych.
Średni czas leczenia PD w okresie 27-miesięcznej
obserwacji wynosił 461,7 ± 67,2 dni.
W rozpatrywanym okresie 89 chorych (43%) przerwało leczenie PD. Zmarło 35 osób. Analiza zgonów chorych
w poszczególnych przedziałach wiekowych wykazała, że
zmarło 5,7% (2/33) osób z grupy, która rozpoczęła leczenie nerkozastępcze w wieku poniżej 20 lat, 14,9%
(17/114) z grupy chorych w wieku 21–59 lat oraz aż 27,1%
www.ddk.viamedica.pl
171
Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna rok 2003, tom 3, nr 2
nie różnił się czas przeżycia metody PD wśród chorych
na cukrzycę typu 1 i typu 2. Podział na podgrupy wiekowe
ujawnił istotnie dłuższe przeżycie metody leczenia PD
w najmłodszej grupie chorych (wiek £ 20 lat), przy braku
istotnych różnic między grupami chorych w wieku 21–59 lat
oraz powyżej 60 roku życia (ryc. 2).
Przeżywalność wszystkich chorych w okresie rocznej
i 2-letniej obserwacji wynosiła odpowiednio: 90,5% oraz
76% (ryc. 3). Analizując przeżycie chorych w poszczególnych podgrupach, stwierdzono istotnie dłuższy czas
przeżycia osób bez cukrzycy w porównaniu z chorymi
na cukrzycę (ryc. 4). Nie obserwowano natomiast znamiennych statystycznie różnic dotyczących przeżycia
między podgrupami chorych na cukrzycę typu 1 i typu 2.
Porównanie chorych we wszystkich 3 grupach wiekowych
wykazało znamiennie dłuższy czas przeżycia chorych
młodszych (ryc. 5).
(16/59) chorych, którzy rozpoczęli leczenie PD po 60 roku
życia. Spośród badanych 41 chorych wymagało zmiany
metody leczenia nerkozastępczego na hemodializę.
U kolejnych 11 osób przeprowadzono skuteczny zabieg
przeszczepienia nerki (w tym 6 zabiegów u osób < 20 rż.,
czyli u 18% chorych z tej grupy wiekowej). W przypadku
2 osób obserwowano powrót wydolnej funkcji nerek.
Leczenie PD według stanu z dnia 1 stycznia 2003 r. kontynuowało 117 chorych (69 osób CADO i 48 osób ADO).
Jednoroczna i 2-letnia „całkowita przeżywalność metody leczenia dializą otrzewnową” (w aspekcie sumarycznej rezygnacji z tej metody leczenia w wyniku: zgonów,
zmiany metody leczenia na hemodializę, transplantację
nerki czy powrotu prawidłowej funkcji nerek) wynosiła 74
i 52% (ryc. 1). Porównując przeżycie metody leczenia PD
w grupach chorych na cukrzycę i chorych bez cukrzycy,
nie wykazano istotnych statystycznie różnic. Podobnie
Skumulowana proporcja przeżywających
Funkcja przeżycia
1,15
1,10
1,05
1,00
0,95
0,90
0,85
0,80
0,75
0,70
0,65
0,60
0,55
0,50
0,45
0,40
0,35
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Czas przeżycia
Skumulowana proporcja przeżywających
Kaplana-Meiera
Rycina 1. Krzywa przeżycia metody leczenia dializą otrzewnową
Figure 1. Kaplan-Meyers plot of PD technique survival
Grupa 1
Grupa 2
Grupa 3
1,0
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Czas
grupa 1 — chorzy w wieku £ 20 lat; grupa 2 — chorzy w wieku 21–59 lat; grupa 3 — chorzy w wieku ≥ 60 lat;
test Coxa: grupy 1–2 — p = 0,02; grupy 1–3 — p = 0,06; grupy 2–3 — p = 0,1
Rycina 2. Przeżycie metody leczenia dializą otrzewnową w zależności od wieku chorych
Figure 2. PD technique survival in relation to patients age
172
www.ddk.viamedica.pl
Joanna Żywiec i wsp. Analiza przeżycia chorych leczonych PD
Funkcja przeżycia
Skumulowana proporcja przeżywających
1,10
1,05
1,00
0,95
0,90
0,85
0,80
0,75
0,70
0,65
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Czas przeżycia
Rycina 3. Krzywa przeżycia chorych leczonych dializą otrzewnową
Figure 3. Kaplan-Meyers plot of PD patients survival
Skumulowana proporcja przeżywających
Kaplana-Meiera
1,05
Grupa 0
Grupa 1
1,00
0,95
0,90
0,85
0,80
0,75
0,70
0,65
0,60
0,55
0,50
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Czas
grupa 0 — chorzy bez cukrzycy; grupa 1 — chorzy na cukrzycę; test Coxa: grupy 0–1 — p = 0,02
Skumulowana proporcja przeżywających
Kaplana-Meiera
Rycina 4. Przeżycie chorych leczonych dializą otrzewnową w zależności od wywiadu cukrzycy
Figure 4. PD patients survival in relation to diabetes mellitus history
Grupa 1
Grupa 2
Grupa 3
1,0
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Czas
grupa 1 — chorzy w wieku £ 20 lat; grupa 2 — chorzy w wieku 21–59 lat; grupa 3 — chorzy w wieku ≥ 60 lat;
test Coxa: grupy 1–2 — p = 0,04; grupy 1–3 — p = 0,003; grupy 2–3 — p = 0,04
Rycina 5. Przeżycie chorych leczonych dializą otrzewnową w zależności od wieku chorych
Figure 5. PD patients survival in relation to patients age
www.ddk.viamedica.pl
173
Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna rok 2003, tom 3, nr 2
Dyskusja
Dializoterapia niewątpliwie przedłuża życie chorych
z terminalną niewydolnością nerek. Jednakże nadal
śmiertelność w tej grupie jest 10–20-krotnie większa niż
rówieśników z ogólnej populacji. Jedno ze stale powracających pytań dotyczy tego, czy i jaki wpływ na przeżycie chorych ma metoda zastosowanego leczenia nerkozastępczego. Według niektórych autorów szczególną
korzyść z leczenia PD odnoszą chorzy w pierwszych
2 latach terapii [17]. Lepsze efekty leczenia PD mogą
wynikać ze wstępnej selekcji chorych i kwalifikacji do tej
metody leczenia osób w lepszym stanie klinicznym, lepiej współpracujących [8]. Według innych autorów przeżycie chorych leczonych hemodializami i PD nie różni
się, jeśli w obu grupach uzyskuje się efektywne wyrównanie metaboliczne [16].
Analizując retrospektywnie dostępne dane 206 chorych z 8 Ośrodków Dializy Otrzewnowej w regionie Górnego Śląska, autorzy próbowali odpowiedzieć na pytanie, jakie było przeżycie chorych i metody leczenia PD
w tej populacji w okresie 27-miesięcznej obserwacji. Uzyskane wyniki nie odbiegają od danych z piśmiennictwa.
Przeżywalność chorych w okresie roku i 2 lat wynosiła
odpowiednio: 90,5% oraz 76%, i była istotnie wyższa
wśród chorych bez współistniejącego wywiadu cukrzycy.
Ta obserwacja jest zgodna z doniesieniami z piśmiennictwa wskazującymi na znamiennie krótsze przeżycie chorych obciążonych cukrzycą [18, 19].
Analiza przeżycia, zarówno chorych, jak i metody leczenia PD w podgrupach wiekowych potwierdziła rolę
wieku chorych jako negatywnego czynnika rokowniczego [1, 9, 11, 12]. Największą śmiertelność (47%
w okresie 27 miesięcy) stwierdzono w grupie chorych,
którzy rozpoczęli leczenie PD w wieku ponad 60 lat.
Łatwym wytłumaczeniem tej obserwacji jest proporcjonalny do wieku chorych stopień zaawansowania zmian
wielonarządowych, w tym m.in. chorób układu krążenia.
Według danych z piśmiennictwa podstawową przyczyną
zgonów chorych leczonych nerkozastępczo nadal
pozostają schorzenia układu sercowo-naczyniowego.
Ograniczeniem niniejszej pracy jest niewątpliwie brak
oceny powszechnie znanych czynników ryzyka przeżycia (wartości ciśnienia tętniczego, parametrów gospodarki białkowej, węglowodanowej i tłuszczowej,
wskaźników adekwatności dializy, wywiadu przebytych
chorób itd.)
Przeżycie metody leczenia (technique survival) jest
pojęciem obiektywizującym stopień rezygnacji z leczenia daną metodą. Jest ono wypadkową czynników zarówno podlegających teoretycznie modyfikacji (w przypadku PD przeniesienie do programu hemodializ), jak
i czynników niezależnych (zgon, transplantacje nerek,
174
powrót funkcji nerek). Najczęstszą przyczyną odejścia
od PD i przeniesienia do programu powtarzanych hemodializ jest nieodwracalna dysfunkcja strukturalna lub/i
czynnościowa błony otrzewnowej. W obserwacji własnej
roczna i 2-letnia „całkowita przeżywalność metody leczenia dializą otrzewnową” (rozumiana jako przerwanie
PD z jakiejkolwiek wymienionej powyżej przyczyny) wynosiły odpowiednio 74% i 52%. Wpływ cukrzycy na efektywny czas leczenia metodą PD pozostaje niejednoznaczny. Podobnie jak i w innych pracach również
w niniejszym badaniu nie stwierdzono istotnych różnic
dotyczących przeżycia metody leczenia PD w podgrupach chorych na cukrzycę i osób bez cukrzycy [20].
Wnioski
1. Cukrzyca oraz starszy wiek skracają przeżycie chorych leczonych dializą otrzewnową.
2. Czas przeżycia metody leczenia dializą otrzewnową
jest dłuższy u chorych, którzy rozpoczęli leczenie nerkozastępcze przed 20 rokiem życia.
Streszczenie
Wstęp. Celem pracy była ocena przeżycia w grupie chorych ze schyłkową niewydolnością nerek leczonych metodą
dializy otrzewnowej (PD) na terenie Górnego Śląska w okresie 01.10.2000–31.12.2002 r.
Materiał i metody. Retrospektywnie oceniono losy 206 chorych (98 kobiet i 108 mężczyzn) z 8 Ośrodków Dializy
Otrzewnowej; 72 osoby chorowały na cukrzycę. Średni
wiek, w którym chorzy rozpoczęli leczenie nerkozastępcze,
wynosił 46,2 ± 20,0 lat, zaś średni czas leczenia dializą
otrzewnową — 759,1 ± 719,3 dni (12,0–5218,0 dni).
Wyniki. Podczas 27-miesięcznej obserwacji 43% chorych
przerwało leczenie dializą otrzewnową: 35 osób zmarło,
41 chorych przeniesiono do programu hemodializ, u 11 chorych przeprowadzono zabieg przeszczepienia nerki, u 2 osób
powróciła funkcja nerek. Jednoroczna i 2-letnia „całkowita
przeżywalność metody leczenia dializą otrzewnową” wynosiła 74% i 52%, zaś przeżywalność wszystkich chorych odpowiednio 90,5% oraz 76%. Podział chorych na podgrupy wiekowe ujawnił istotnie dłuższe przeżycie zarówno chorych, jak
i metody leczenia dializą otrzewnową w najmłodszej grupie
(wiek < 20 lat). Czas przeżycia chorych bez cukrzycy był
znamiennie dłuższy niż chorych na cukrzycę.
Wnioski. Cukrzyca oraz starszy wiek skracają przeżycie chorych leczonych dializą otrzewnową. Czas przeżycia metody
leczenia dializą otrzewnową jest dłuższy u osób, które rozpoczęły leczenie nerkozastępcze przed 20 rokiem życia.
słowa kluczowe: dializa otrzewnowa, przeżycie chorych,
przeżycie metody, cukrzyca, wiek
www.ddk.viamedica.pl
Joanna Żywiec i wsp. Analiza przeżycia chorych leczonych PD
Piśmiennictwo
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Huisman R.M., Nieuwenhuizen M.G., de Charro F.
Patient-related and center-related factors influencing technique survival of peritoneal dialysis in The Netherlands.
Nephrol. Dial. Transplant. 2002; 17 (9): 1655–1660.
Schaubel D.E., Blake P.G., Fenton S.S. Effect of renal center
characteristics on mortality and technique failure of peritoneal dialysis. Kidney Int. 2001; 60 (4): 1517–1524.
Huang J.W., Hung K.Y., Yen C.J., Wu K.D., Tsai T.J. Comparison of infectious complications in peritoneal dialysis patients
using either a twin-bag system or automated peritoneal dialysis. Nephrol. Dial. Transplant. 2001; 16 (3): 604–607.
Schaubel D.E., Blake P.G., Fenton S.S. Trends in CAPD technique failure: Canada, 1981–1997. Perit. Dial. Int. 2001; 21
(4): 365–371.
Miguel A., Garcia-Ramon R., Perez-Contreras J. i wsp. Comorbidity and mortality in peritoneal dialysis: a comparative study of type 1 and 2 diabetes versus nondiabetic patients. Peritoneal dialysis and diabetes. Nephron 2002; 90
(3): 290–296.
Szeto C.C., Wong T.Y., Chow K.M. i wsp. Impact of dialysis
adequacy on the mortality and morbidity of anuric Chinese
patients receiving continuous ambulatory peritoneal dialysis.
J. Am. Soc. Nephrol. 2001; 12 (2): 355–360.
Davies S.J., Phillips L., Naish P.F., Russel G.I. Quantifying
comorbidity in peritoneal dialysis patients and its relationship to other predictors of survival. Nephrol. Dial. Transplant.
2002; 17 (6): 1085–1092.
Miskulin D.C., Meyer K.B., Athienites N.V. i wsp. Comorbidity
and other factors associated with modality selection in incident dialysis patients: the CHOICE Study. Choices for Healthy
Outcomes in Caring for End Stage Renal Disease. Am. J. Kidney Dis. 2002; 39 (2): 324–336.
Fried L., Bernardini J., Piraino B. Charlson comorbidity index
as a predictor of outcomes in incident peritoneal dialysis
patients. Am. J. Kidney Dis. 2001; 37 (2): 337–342.
10. Miskulin D.C., Meyer K.B., Martin A.A. i wsp. Comorbidity and its
change predicts survival in incident dialysis patients. Am. J. Kidney Dis. 2003; 41 (1): 149–161.
11. Wang A.Y., Wang M., Woo J. i wsp. A novel association between residual renal function and left ventricular hypertrophy in
peritoneal dialysis patients. Kidney Int. 2002; 62 (2): 639–647.
12. Mittman N., Avram M.M., Oo K.K., Chattopadhyay J. Serum
prealbumin predicts survival in hemodialysis and peritoneal
dialysis: 10 years of prospective observation. Am. J. Kidney
Dis. 2001; 38 (6): 1358–1364.
13. Herzig K.A., Purdie D.M., Chang W. i wsp. Is C-reactive protein a useful predictor of outcome in peritoneal dialysis patients? J. Am. Soc. Nephrol. 2001; 12 (4): 814–821.
14. Szeto C.C., Law M.C., Wong T.Y., Leung C.B., Li P.K. Peritoneal transport status correlates with morbidity but not longitudinal change of nutritional status of continuous ambulatory
peritoneal dialysis patients: a 2-year prospective study. Am.
J. Kidney Dis. 2001; 37 (2): 329–336.
15. Rocco M., Soucie J.M., Pastan M., McClellan W.M. Peritoneal dialysis adequacy and risk of death. Kidney Int. 2000; 58: 446–457.
16. Keshaviah P., Collins A.J., Ma J.Z., Churchill D.N., Thorpe K.E.
Survival comparison between hemodialysis and peritoneal
dialysis based on matched doses of delivered therapy.
J. Am. Soc. Nephrol. 2002; 13 (supl. 1): S48–S52.
17. Heaf J.G., Lokkegaard H., Madsen M. Initial survival advantage of peritoneal dialysis relative to haemodialysis. Nephrol. Dial. Transplant. 2002; 17 (1): 112–117.
18. Cueto-Manzano A.M., Quintana-Pina E., Correa- Rotter R.
Long-term CAPD survival and analysis of mortality risk factors: 12-year experience of a single Mexican center. Perit.
Dial. Int. 2001; 21 (2): 148–153.
19. Passadakis P., Thodis E., Vargemezis V., Oreopoulos D.
Long-term survival with peritoneal dialysis in ERSD due to
diabetes. Clin. Nephrol. 2001; 56 (4): 257–270.
20. Lee H.B., Chung S.H., Chu W.S., Kim J.K., Ha H. Peritoneal dialysis in diabetic patients. Am. J. Kidney Dis. 2001; 38 (supl. 1):
S200–S203.
www.ddk.viamedica.pl
175