Trening chodu z asystą robota dla pacjentów z niedowładem

Transkrypt

Grand Rounds
dr Elliot J. Roth, redaktor
Trening chodu z asystą robota dla
pacjentów z niedowładem połowiczym
spowodowanym udarem
dr med Stanley Fisher,1,2 Leah Lucas2 i dr T. Adam Thrasher3
1
Methodist Neurological Institute, Houston, Teksas; 2HealthSouth Rehabilitation Hospital, Humble, Teksas;
3
Uniwersytet Houston, Centrum Badań Neuromotorycznych i Biomechanicznych, Houston, Teksas
Urządzenia działające w oparciu o asystę robota stają się popularną alternatywą dla terapii ręcznej w rehabilitacji
poudarowej. Maszyny te mogą zmniejszać obciążenie terapeuty i koszty leczenia. W ramach pilotażowego badania
porównano wyniki programu rehabilitacji poudarowej obejmującej trening chodu z asystą robota (robot-assisted
gait training; RAGT) z wynikami bardziej tradycyjnego programu terapii nie obejmującej tego rodzaju treningu.
Dwudziestu pacjentów z niedowładem połowiczym po przebyciu udaru włączono do badania w szpitalu
rehabilitacyjnym w Houston w stanie Teksas. Losowo przydzielono ich do dwóch grup. Grupa kontrolna (n = 10)
poddana została 24 1-godzinnym sesjom konwencjonalnej fizjoterapii, natomiast grupa RAGT (n = 10) poddana
została 24 1-godzinnym sesjom konwencjonalnej fizjoterapii połączonej z treningiem chodu z asystą robota na
bieżni ruchomej. Zdolność chodzenia została oceniona przed i po leczeniu na podstawie testu 8-metrowego
marszu, testu 3-minutowego marszu oraz oceny równowagi w oparciu o skalę Tinettiego. W obu grupach
odnotowano znaczną poprawę w zakresie wszystkich trzech pomiarów po przebyciu terapii (P < 0,05). Na
podstawie badania wywnioskowano, że trening z asystą robota może przyczyniać się do poprawy równowagi
i chodu w stopniu porównywalnym z konwencjonalną fizjoterapią. Aby zbadać skuteczność RAGT w terapii
pacjentów poudarowych z niedowładem połowiczym potrzebne jest większe wieloośrodkowe badanie kliniczne.
Słowa kluczowe: chód, niedowład połowiczy, trening z asystą robota, udar, trening na bieżni ruchomej
Duża część udarów skutkuje niedowładem połowiczym i upośledzeniem chodu. Odzyskanie
równowagi i czynności ruchowej to kluczowe cele dla wielu pacjentów poudarowych, a znaczna
poprawa możliwa jest dzięki rehabilitacji. Obecne dane wskazują, że intensywna, ukierunkowana
terapia przyczynia się do najwyższego stopnia odzyskania czynności ruchowej, nawet w przypadkach
poważnych uszkodzeń.1 Trening ruchowy to proces uczenia się chodzenia na nowo poprzez
powtarzalne wykonywanie ruchów naśladujących chód ze wspomaganiem. Tradycyjne podejście do
treningu ruchowego obejmuje pomoc terapeuty, kiedy pacjent porusza się po bieżni lub nieruchomym
podłożu.2 Jeśli trening będzie wystarczająco intensywny i długotrwały, istnieje potencjał, że przyczyni
się on do znaczącej i trwałej poprawy zdolności chodzenia.3 W ostatnich latach w znacznym stopniu
skupiano się na rozwoju zaawansowanych interwencji terapeutycznych obejmujących technologie
takie jak elektrostymulacja funkcjonalna4 (FES) i robotyka.5 Interwencje te powstały, aby ułatwiać
chodzenie i umożliwiać pacjentom ponowną naukę chodu na jak najwcześniejszym etapie programu
rehabilitacji.
Obecnie dostępne są liczne opcje terapii rehabilitacyjnych po udarze.6 Badania kliniczne
udowodniły skuteczność wielu z nich.3 Stosowanie częściowego podparcia ciała w celu ułatwienia
treningu ruchowego stało się popularne w połowie lat 90. XX w. Wielu poważnie upośledzonych
BTL POLSKA SP. Z O.O. | UL. LEONIDASA 49, 02-239 WARSZAWA | TEL. 022 667 02 76, FAX 022 667 95 39 | [email protected],
WWW.BTLNET.PL
NIP 522-26-26-984 | REGON 017422914 | KONTO: RAIFFEISEN BANK POLSKA SA, PLN: 23175000090000000000948632
KRS: 0000074491 SĄD REJONOWY DLA M. ST. WARSZAWY XIII WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRAJOWEGO REJESTRU SĄDOWEGO
ruchowo pacjentów po udarach ma trudności z utrzymaniem całkowitej masy ciała na dotkniętej
niedowładem nodze w fazie przenoszenia kończyny w trakcie chodu. Problem ten można rozwiązać
częściowo odciążając pacjenta poprzez podparcie ciała za pomocą podwieszonej nad głową uprzęży,
dzięki czemu możliwe jest zrównoważenie słabości w obciążanych mięśniach, a pacjent może skupić
się na kontroli ruchów w trakcie chodzenia. W rehabilitacji poudarowej trening na bieżni ruchomej
w odciążeniu (body weight-supported treadmill training; BWSTT) z reguły obejmuje obecność
jednego lub dwóch terapeutów, którzy ręcznie pomagają pacjentowi wykonywać poprawne ruchy.
W porównaniu z tradycyjnymi metodami treningu ruchowego, BWSTT sprawia, że pacjent może
chodzić dłużej i stawiać więcej kroków, znacznie zwiększając w ten sposób liczbę powtórzeń
i korzyści funkcjonalnych.7 Udowodniono, że trening na bieżni ruchomej w odciążeniu skutecznie
poprawia czynność ruchową, zarówno w przypadku łagodnego, jak i poważnego niedowładu
połowiczego spowodowanego udarem, nawet u pacjentów, którzy nie są w stanie chodzić.1,8
Trening na bieżni ruchomej w odciążeniu okazał się skuteczny także w procesie odzyskiwania
zdolności chodzenia. BWSTT może jednak wymagać od terapeutów dużego wysiłku. W niektórych
sytuacjach dla jednego pacjenta potrzeba dwóch terapeutów, aby możliwe było wykonanie interwencji
BWSTT.9,10 Roboty rehabilitacyjne to urządzenia elektromechaniczne, które działają na kończyny
pacjenta za pomocą zewnętrznych sił, tak aby stworzyć normalną kinematykę w trakcie wykonywania
przez niego zadań takich jak sięganie11 i chodzenie.12,13 Trening chodu z asystą robota (RAGT)
stanowi alternatywę dla treningu na bieżni ruchomej w odciążeniu z pomocą terapeuty i coraz bardziej
zyskuje na popularności. W przypadku RAGT pomoc, jaką zapewnia robot ma służyć jako
odpowiednik ręcznej pomocy, której udzielają terapeuci. Jednakże większość urządzeń działających
z asystą robota omawianych w literaturze zaprojektowanych jest tak, aby zapewniać stałe siły
napędowe prowadzące do niemal naturalnej kinematyki, a nie aby naśladować zróżnicowaną pomoc,
jakiej może udzielić człowiek, czyli terapeuta.
Przeprowadzono kilka badań kontrolnych porównujących trening chodu z asystą robota z
fizjoterapią obejmującą torowanie nerwowo-mięśniowe czy treningiem na bieżni ruchomej w
odciążeniu.18 Kiedy RAGT porównano z treningiem na bieżni ruchomej w odciążeniu z pomocą
terapeuty, jedno badanie obejmujące 48 uczestników wykazało, że trening na bieżni w odciążeniu
przyczynił się do większej poprawy zdolności chodzenia19.
W niniejszym badaniu naszym celem było porównanie wyników konwencjonalnej fizjoterapii
z wynikami treningu chodu z asystą robota przy zastosowaniu ReoAmbulatora. W przypadku
programu fizjoterapii konwencjonalnej potrzeba znacznie większych nakładów osobowych niż
w przypadku
RAGT.
Celem
niniejszego
badania
było
określenie
realności
korzystania
z ReoAmbulatora jako formy terapii chodu z asystą robota i porównanie jej wyników funkcjonalnych
z wynikami konwencjonalnej fizjoterapii. Postawiliśmy hipotezę, że pacjenci, którzy w ramach
programu rehabilitacji odbędą terapię chodu z asystą robota odzyskają czynność ruchową obejmującą
WWW.BTLNET.PL
chodzenie i równowagę w większym stopniu niż pacjenci, którzy odbędą konwencjonalną fizjoterapię
w takim samym wymiarze czasowym.
Metody,Uczestnicy
Uczestnicy badania wybrani zostali spośród pacjentów hospitalizowanych w szpitalu
rehabilitacyjnym HealthSouth Rehabilitation Hospital w Humble w stanie Teksas. Wszyscy nowi
pacjenci, którzy zostali przyjęci do szpitala z niedowładem połowiczym spowodowanym udarem
mniej niż 12 miesięcy przed rozpoczęciem badania zostali zakwalifikowani i skierowani do osób
prowadzących badanie. Zakwalifikowani pacjenci zostali następnie poddani badaniom pod kątem
poniższych kryteriów.
Kryteria włączenia:
1. Wiek pomiędzy 18 a 80 lat
Kryteria wyłączenia:
1. Problemy ortopedyczne lub choroby mięśni, które upośledzają zdolność poruszania się
2. Ciężka zastoinowa niewydolność serca z frakcją wyrzutową mniejszą niż 30%
3. Dusznica bolesna niestabilna (ostra niewydolność wieńcowa) wymagająca lekoterapii
4. Wszczepienie dokanałowej pompy baklofenowej w ciągu ostatnich 6 tygodni
5. Objawy czynnej infekcji
6. Ciężka demencja lub inne zaburzenia funkcji poznawczych uniemożliwiające poprawną
komunikację (według testu MMSE [Mini-Mental State Examination])
7. Waga powyżej 135 kg
8. Ciąża
Pacjenci, którzy spełnili wszystkie wymagane kryteria zostali zakwalifikowani do wzięcia
udziału w badaniu i zobowiązani byli do podpisania formularza świadomej zgody. Wszystkie
procedury, według których postępowano w niniejszym badaniu zostały zatwierdzone przez Niezależną
Komisję Etyczną ośrodka HealthSouth Rehabilitation Hospital.
Protokół
Po wyrażeniu zgody na udział w badaniu każdy uczestnik przeszedł ocenę zdolności chodzenia
składającą się z trzech elementów. Najpierw uczestnicy poddani zostali testowi 8-metrowego marszu,
obejmującemu przejście odległości 8 metrów przez szeroki, pusty korytarz. W razie potrzeby mogli
korzystać z lasek lub balkoników. Rejestrowany był czas, w którym udało im się wykonać zadanie.
Jeśli uczestnik nie był w stanie zrobić tego w ciągu 4 minut, test był przerywany i zapisywany był
wynik 240 sekund. Następnie, w ramach testu 3-minutowego marszu, uczestnicy mieli za zadanie
przejść najdalej jak potrafią w ciągu 3 minut i rejestrowany był przebyty przez nich dystans. Później
WWW.BTLNET.PL
tego samego dnia, uczestnicy poddani zostali ocenie równowagi w oparciu o skalę Tinettiego.20
Rejestrowany był ich wynik końcowy (maks. 28 punktów).
Po wstępnej ocenie zdolności chodzenia każdy uczestnik został losowo przydzielony do jednej
z dwóch grup. Grupa kontrolna odbywała 24 1-godzinne sesje ukierunkowanej fizjoterapii wraz
z wysoko wykwalifikowanym zespołem neurorehabilitantów, składającym się z fizjoterapeuty i dwóch
asystentów. Sesje te obejmowały ćwiczenia rozciągające i wzmacniające kończyny dolnej
z niedowładem oraz ćwiczenia chodzenia po nieruchomym podłożu z zastosowaniem trwałego sprzętu
medycznego, np. w postaci lasek i balkoników. W trakcie tych ćwiczeń terapeuci wykorzystywali
techniki torowania nerwowo-mięśniowego, w razie potrzeby stosując odpowiednią pomoc ręczną.
Druga grupa, określana jako grupa RAGT, również odbyła 24 1-godzinne sesje terapii. Sesje te
składały się z 30 minut ukierunkowanej fizjoterapii (takiej jak w grupie kontrolnej), a następnie 30
minut
treningu
chodu
z
asystą
robota
ReoAmbulator.
Przedstawiony na Ryc. 1 ReoAmbulator to
robot
składającz
się
z
niskoprofilowanej,
zintegrowanej bieżni, elektrycznego podnośnika,
pary przegubowych ramion i dwóch pionowych
słupków, w których mieści się panel sterowania
komputera
i
elementy
mechanizmu.14
Po
ustawieniu na maszynie i założeniu specjalnej
uprzęży, pacjent przypinany jest do podnośnika
i ustawiany w pozycji pionowej (na stojąco) na
bieżni, gdzie można ocenić zakres obciążenia.
Przegubowe ramiona robota zamontowane na
pionowych słupkach obrócone są na zawiasach na
zewnątrz i napędzane są mechanicznie i są
regulowane w pionie.
Ryc. 1 ReoAmbulator
Elementy napędu chodu są sterowane poprzez interfejs komputera, za pomocą, którego można
ustawić pozycję, czas i odległość, aby zapewnić płynne, precyzyjne i skoordynowane ruchy nóg
i bieżni przy różnych prędkościach. Interfejs panelu sterowania znajduje się na ekranie dotykowym
komputera. Możliwe jest gromadzenie, przetwarzanie, wyświetlanie i archiwizowanie istotnych
danych z każdej sesji. Urządzenie wyposażone jest w blokady bezpieczeństwa, ograniczniki
nadmiarowych skoków, zmienne ograniczniki momentu obrotowego i inne elementy wykrywające
i niwelujące niepożądane sytuacje zagrażające bezpieczeństwu.
Ramiona robota poruszają się z 4-stopniową swobodą ruchu odpowiadającą obustronnie
zgięciu/wyprostowi biodra i zgięciu/wyprostowi kolana. Ramiona robota zapewniają pomoc wyłącznie
WWW.BTLNET.PL
w płaszczyźnie sagitalnej. Pacjent jest fizycznie połączony z robotem poprzez zestaw pasów
stabilizacyjnych w połowie uda i na łydkach. Urządzenie wywołuje symetryczny obustronny chód,
zapewniając działanie sił przez cały cykl chodu, w tym w fazie przenoszenia kończyny. Z przodu,
przed pacjentem, do obudowy urządzenia przymocowany jest specjalny uchwyt, którego pacjent może
się trzymać, w sposób podobny jak przy pchaniu przed sobą wózka z zakupami.
Leczenie rozpoczęło się od razu po przeprowadzeniu oceny grup. Wszyscy uczestnicy
rozpoczęli udział w badaniu jako pacjenci hospitalizowani. Zaplanowano dla nich 5 sesji terapii
tygodniowo, z co najmniej jedną jednodniową przerwą pomiędzy sesjami. Większość uczestników
została wypisana ze szpitala przed odbyciem wszystkich 24 sesji. W momencie wypisywania
uczestnicy przenoszeni byli do miejsca zamieszkania poza szpitalem i automatycznie zmieniano im
harmonogram wizyt ambulatoryjnych na 3 sesje tygodniowo. Uczestnicy ukończyli badanie w ciągu
około 6 do 8 tygodni, w zależności od długości hospitalizacji, co z kolei zależało od czynników
niekontrolowanych w ramach niniejszego badania.
Po odbyciu wszystkich sesji terapii, uczestnicy byli ponownie poddawani testowi 8-metrowego
marszu, testowi 3-minutowego marszu i ocenie równowagi w oparciu o skalę Tinettiego.
Analiza
Aby zapewnić obiektywną randomizację, zbadaliśmy różnice pomiędzy grupą kontrolną a grupą
RAGT w momencie badania wyjściowego, korzystając z testu zgodności chi-kwadrat pod kątem płci
i z testu U Manna-Whitneya pod kątem wieku, liczby dni po udarze oraz wszystkich wyników oceny
wyjściowej (oceny równowagi w oparciu o skalę Tinettiego, testu 3-minutowego marszu i testu 8metrowego marszu). Zastosowano analizę kowariancji obejmującą czynniki terapii (RAGT vs.
konwencjonalna fizjoterapia) i czas metodą obserwacji powtarzanych 2 x 2, aby określić rezultat
leczenia w odniesieniu do pomiarów wyników. Czas od udaru do chwili rozpoczęcia badania
wykorzystany został jako zmienna towarzysząca. Poziom istotności dla wszystkich badań
statystycznych ustawiono jako α = 0,05.
Wyniki
W badaniu wzięło udział dwudziestu pacjentów, którzy przeszli udar. Dziesięciu z nich
przydzielono do grupy kontrolnej, a kolejnych dziesięciu do grupy RAGT. Pomiędzy grupami nie
było istotnych statystycznie różnic jeśli chodzi o płeć (P = 1,000), wiek (P = 0,154), liczbę dni od
przebycia udaru (P = 0,261) czy też wyniki wyjściowego testu 8-metrowego marszu (P = 0,652),
wyjściowego testu 3-minutowego marszu (P = 0,472) i wyjściowej oceny równowagi w oparciu o
skalę Tinettiego (P = 0,409), co świadczy o tym, iż randomizacja była obiektywna. Dane
demograficzne i związane z leczeniem dla wszystkich uczestników przedstawiono w Tabeli 1.
WWW.BTLNET.PL
Tabela 1. Dane uczestników
Grupa kontrolna
Grupa RAGT
(n = 10)
(n = 10)
Mężczyzna
7
7
Kobieta
3
3
60 (14)
60 (14)
81 (106)
57 (73)
4L/6P
3L/7P
Pacjent hospitalizowany
11 (5,0)
11 (6,5)
Pacjent ambulatoryjny
13 (5,0)
13 (6,5)
Cecha
Płeć
Wiek, średnia (± odchylenie standardowe),
w latach
Liczba dni od udaru,
średnia (± odchylenie standardowe)
Strona z niedowładem połowiczym
Liczba sesji,
średnia (± odchylenie standardowe), jako:
Skróty: L = lewa; P = prawa; RAGT = trening chodu z asystą robota
Wszyscy uczestnicy pomyślnie odbyli 24 sesje terapii. W obu grupach z czasem
zaobserwowano znaczną poprawę jeśli chodzi o wyniki testu 8-metrowego marszu (F1,18 = 14,02; P =
0,0015), testu 3-minutowego marszu (F1,18 = 18,66; P = 0,0004) oraz oceny równowagi w oparciu
o skalę Tinettiego (F1,18 = 53,55; P < 0,0001). Różnica pomiędzy grupami, jeśli chodzi o wyniki testu
8-metrowego marszu (F1,18 = 0,29; P = 0,5967), testu 3-minutowego marszu (F1,18 = 0,63; P =
0,4385) oraz oceny równowagi w oparciu o skalę Tinettiego (F1,18 = 0,40; P < 0,5354).
Podsumowanie zmian w zakresie pomiarów wyników przedstawiono w Tabeli 2.
Tabela 2. Pomiary wyników, średnia (± odchylenie standardowe)
Grupa RAGT
Pomiar
Badanie wyjściowe
Grupa kontrolna
Badanie końcowe
Badanie wyjściowe
Badanie końcowe
8-metrowy marsz, s
143 (105)
56 (73)
105 (95)
57 (65)
3-minutowy marsz, m
36,5 (47,8)
88,3 (103,6)
18,8 (24,9)
64,9 (50,5)
8,3 (8,4)
17,7 (9,9)
7,4 (8,5)
13,9 (7,7)
Równowaga wg skali
Tinettiego
Skróty: RAGT = trening chodu z asystą robota
WWW.BTLNET.PL
Test 8-metrowego marszu
Ryc. 2 Indywidualne wyniki uczestników w teście 8-metrowego marszu dla grupy
treningu chodu z asystą robota (RAGT) i grupy kontrolnej
Wyniki wyjściowego i końcowego testu 8-metowego marszu przedstawiono na Ryc. 2. Ogólną
tendencję poprawy po odbyciu leczenia wyraźnie widać na Ryc. 3, gdzie zilustrowano wyniki
wyjściowej i końcowej oceny równowagi w oparciu o skalę Tinettiego. U wszystkich uczestników
w okresie leczenia odnotowano poprawę. Ryc. 4 przedstawia wyniki testu 3-minutowego marszu.
Czterech pacjentów z grupy RAGT i pięciu pacjentów z grupy kontrolnej nie było w stanie zrobić ani
jednego kroku podczas tego badania.
WWW.BTLNET.PL
Ocena równowagi w oparciu o skalę Tinettiego
Ryc. 3 Indywidualne wyniki uczestników w ocenie równowagi w oparciu o skalę
Tinettiego dla grupy treningu chodu z asystą robota (RAGT) i grupy kontrolnej
Test 3-minutowego marszu
Ryc. 4 Indywidualne wyniki uczestników w teście 3-minutowego marszu dla grupy
treningu chodu z asystą robota (RAGT) i grupy kontrolnej
WWW.BTLNET.PL
Omówienie
Dane uzyskane w tym pilotażowym badaniu pokazują, że u pacjentów z niedowładem
połowiczym spowodowanym udarem nastąpiła poprawa czynności ruchowej obejmującej chodzenie
po treningu chodu z asystą robota z zastosowaniem egzoszkieletu wspomaganego z częściowym
podparciem masy ciała. Zasadnicza różnica wiązała się z tym, że program fizjoterapii wymagał
poświęcenia przez terapeutów znacznie większej ilości czasu (12 dodatkowych godzin pracy terapeuty
na pacjenta) niż w przypadku RAGT.
Nasze badanie miało podobny zamysł i cel jak badanie przeprowadzone przez Husemanna
i in., które porównywało RAGT i program konwencjonalnej fizjoterapii. Badanie to obejmowało 30
18
uczestników, z których żaden nie był w stanie samodzielnie chodzić przed rozpoczęciem leczenia.
W niniejszym badaniu zdecydowaliśmy się ocenić czynność ruchową obejmującą chodzenie za
pomocą trzech testów powszechnie stosowanych w tego typu badaniach i w praktyce klinicznej. Test
8-metrowego marszu ma na celu określenie prędkości chodu danej osoby na podłożu nieruchomym
poprzez zarejestrowanie czasu jaki zajmuje jej pokonanie ustalonej odległości. Mimo iż w wielu
badaniach zdolności chodzenia po udarze standardowo stosowany jest test 10-metrowego marszu,
przeprowadziliśmy test 8-metrowego marszu ze względu na ograniczoną powierzchnię dostępną do
tego celu w naszej klinice. Badanie przeprowadzone niedawno przez Lama i in. 21 wykazało, że test 6metrowego marszu jest uzasadnioną i wiarygodną formą oceny zdolności chodzenia u pacjentów
z niedowładem połowiczym spowodowanym udarem. Test 3-minutowego marszu jest modyfikacją
testu 6-minutowego marszu, który powszechnie stosuje się do oceny wytrzymałości w trakcie chodu
u pacjentów. Kosak i Smith22 porównali test 2-minutowego marszu z testem 6-minutowego marszu
i odkryli, że oba stanowią bardzo wiarygodną metodę pomiaru zdolności chodzenia po udarze. Mimo
iż nie ma badań wiarygodności/zasadności skupiających się konkretnie na teście 8-metrowego marszu
czy teście 3-minutowego marszu, uważamy, że są to odpowiednie i istotne metody pomiaru zdolności
chodzenia u pacjentów poudarowych. Ocena równowagi w oparciu o skalę Tinettiego zapewniła
metodę dokładnej oceny równowagi statycznej i dynamicznej pacjentów. W obu grupach pacjentów
zanotowano znaczącą poprawę w zakresie wszystkich trzech pomiarów wyników funkcjonalnych, co
świadczy o tym, że zarówno RAGT, jak i fizjoterapia przyczyniają się do skutecznej poprawy
prędkości chodu, wytrzymałości i równowagi. Pomiary nie zostały przeprowadzone w warunkach
ślepej próby, istnieje zatem możliwość obciążenia i stronniczości. Co więcej, z uwagi na charakter
badania w warunkach hospitalizacji, terapeuci prowadzący leczenie oraz pacjenci nie byli objęci
wymogami ślepej próby jeśli chodzi o przypisanie do poszczególnych grup.
Metoda leczenia zastosowana w przypadku wszystkich uczestników była zgodna ze
standardową praktyką naszego ośrodka. Wszystkie bieżące decyzje kliniczne podejmowane były
w oparciu o przeszkolenie, doświadczenie i profesjonalną opinię terapeutów pod kątem
WWW.BTLNET.PL
indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Kiedy stosowany był ReoAmbulator, parametry takie jak
prędkość bieżni musiały być ustawiane przez operatora (wykwalifikowanego fizjoterapeutę). Dobór
tych parametrów także opierał się na profesjonalnej ocenie sytuacji i mógł być w pewnym stopniu
przypadkowy lub umowny. Przyszłe badania powinny skupić się na stworzeniu rzetelnych podstaw
wyboru najbardziej odpowiednich parametrów leczenia dla programu treningów chodu z asystą
robota.
Każdy pacjent biorący udział w naszym badaniu przeszedł indywidualną terapię
przeprowadzoną przez zespół wysoko wykwalifikowanych terapeutów specjalizujących się w
rehabilitacji neurologicznej. Taki stopień kompetencji i wyspecjalizowania personelu może nie być
dostępny w przeciętnym ośrodku rehabilitacji szpitalnej i ambulatoryjnej. RAGT może zapewnić
kontrolowany stały poziom terapii w wielu różnych ośrodkach i miejscach. Wnioskujemy, że trening
chodu z asystą robota może przynosić korzyści funkcjonalne porównywalne z konwencjonalną
fizjoterapią.
WWW.BTLNET.PL
PIŚMIENNICTWO
1. Bogey R, Hornby GT. Gait training strategies utilized in poststroke rehabilitation: are we really making a
difference? Top Stroke Rehabil. 2007; 14(6):1–8.
2. Barbeau H. Locomotor training in neurorehabilitation: emerging rehabilitation concepts. Neurorehabil Neural
Repair. 2003;17(1):3–11.
3. Langhorne P, Coupar F, Pollock A. Motor recovery after stroke: a systematic review. Lancet Neurol.
2009;8(8):741–754.
4. Thrasher TA, Popovic MR. Functional electrical stimulation of walking: function, exercise and rehabilitation. Ann
Readapt Med Phys. 2008; 51(6):452–460.
5. Schmidt H, Werner C, Bernhardt R, Hesse S, Kruger J. Gait rehabilitation machines based on programmable
footplates. J Neuroeng Rehabil. 2007;4:2.
6. Patton J, Small SL, Rymer WZ. Functional restoration for the stroke survivor: informing the efforts of engineers.
Top Stroke Rehabil. 2008;15(6):521–541.
7. Laufer Y, Dickstein R, Chefez Y, Marcovitz E. The effect of treadmill training on the ambulation of stroke
survivors in the early stages of rehabilitation: a randomized study. J Rehabil Res Dev. 2001;38(1): 69–78.
8. Yagura H, Hatakenaka M, Miyai I. Does therapeutic facilitation add to locomotor outcome of body weightsupported treadmill training in nonambulatory patients with stroke?: a randomized controlled trial. Arch Phys
Med Rehabil. 2006;87(4):529–535.
9. Werner C, von Frankenberg S, Treig T, Konrad M, Hesse S. Treadmill training with partial body weight support
and an electromechanical gait trainer for restoration of gait in subacute stroke patients: a randomized
crossover study. Stroke. 2002;33(12):2895–2901.
10. Westlake KP, Patten C. Pilot study of Lokomat versus manual-assisted treadmill training for locomotor
recovery post-stroke. J Neuroeng Rehabil. 2009; 6:18.
11. Huang VS, Krakauer JW. Robotic neurorehabilitation: a computational motor learning perspective. J
Neuroeng Rehabil. 2009;6:5.
12. Hesse S, Schmidt H, Werner C, Bardeleban A. Upper and lower extremity robotic devices for rehabilitation
and for studying motor control. Curr Opin Neurol. 2003;16(6):705–710.
13. Banala SK, Kim S, Agrawal SK, Scholz JP. Robot assisted gait training with active leg exoskeleton (ALEX).
IEEE Trans Neural Syst Rehabil Eng. 2009;17(1):2–8.
14. Colombo G, Joerg M, Schreier R, Dietz V. Treadmill training of paraplegic patients using a robotic orthosis. J
Rehabil Res Dev. 2000;37(6):693–700.
15. West RG, inventor; HealthSouth Corporation, assignee. Powered gait orthosis and method of utilizing same.
US patent 6689075. February 10, 2004.
16. Veneman JF, Kruidhof R, Hekman EE, Ekkelenkamp R, Van Asseldonk EH, van der Kooij H. Design and
evaluation of the LOPES exoskeleton robot for interactive gait rehabilitation. IEEE Trans Neural Syst Rehabil
Eng. 2007;15(3):379–386.
17. Skvortsova VI, Ivanova GE, Kovrazhkina EA, et al. [The use of a robot-assisted Gait Trainer GT1 in patients in
the acute period of cerebral stroke: a pilot study]. Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova. 2008; 23(suppl):28–
34.
18. Husemann B, Muller F, Krewer C, Heller S, Koenig E. Effects of locomotion training with assistance of a robotdriven gait orthosis in hemiparetic patients after stroke: a randomized controlled pilot study. Stroke.
2007;38(2):349–354.
WWW.BTLNET.PL
19. Hornby TG, Campbell DD, Kahn JH, Demott T, Moore JL, Roth HR. Enhanced gait-related improvements
after therapist- versus roboticassisted locomotor training in subjects with chronic stroke: a randomized
controlled study. Stroke. 2008;39(6):1786–1792.
20. Tinetti ME. Performance-oriented assessment of mobility problems in elderly patients. J Am Geriatr Soc.
1986;34(2):119–126.
21. Lam HS, Lau FW, Chan GK, Sykes K. The validity and reliability of a 6-metre timed walk for the functional
assessment of patients with stroke. Physiother Theory Pract. 2010;26(4):251–255.
22. Kosak M, Smith T. Comparison of the 2-, 6-, and 12-minute walk tests in patients with stroke. J Rehabil Res
Dev. 2005;42(1):103–107.
WWW.BTLNET.PL

Trening chodu z asystą robota dla pacjentów z niedowładem

Transkrypt

Podobne dokumenty

ReoAmbulator stawia pacjentów szpitala Stallworth z powrotem na

ReoAmbulator poprawia sprawność pacjentów rehabilitowanych w

Trenażer do terapii chodu w Ośrodku BIOMICUS

Chciał na marszu KOD powiedzieć prawdę, nie został ciepło przyjęty

Fetal xp KArDIOTOKOGrAF DO MONITOrOWANIA

14 lipca 2010 roku Dzień rozpoczęliśmy dobrym śniadankiem, a