Publikacja Informatyka to młoda dyscyplina nauki i techniki, która

Publikacja Informatyka to młoda dyscyplina nauki i techniki, która

Publikacja
Informatyka to młoda dyscyplina nauki i techniki, która zajmuje się metodami przedstawiania, przechowywania, przesyłania i przetwarzania informacji, programowaniem, sposobami transmisji danych na odległość, budową sprzętu komputerowego itp. Tak szerokie
spektrum przyciąga rzeszę ludzi. Informatyka potrafi zainteresować już najmłodszego użytkownika techniką komputerową.
Moi uczniowie nie ukrywają, że lubią lekcje informatyki, zaczęłam się zastanawiać, co tak naprawdę lubią w tym przedmiocie. Postanowiłam sprawdzić, zbadać ich zainteresowania w tym przedmiocie poprzez ich obserwację, przysłuchując się rozmowom a nawet prowokując pozwalając uruchamiać dowolny program komputerowy. Przyznaję, że nie
byłam zbytnio zdziwiona, gdy zdecydowana większość uruchomiła dostępne gry komputerowe a co odważniejsi uczniowie proponowali na następną lekcję dostarczyć – tu padały nazwy przeróżnych gier.
Tak powoli zrodził się pomysł przeprowadzenia badania, a mianowicie czy gry
komputerowe są czynnikiem wpływającym na rozwój dzieci w wieku szkolnym. Jeżeli tak to
czy ten wpływ przynosi więcej korzyści czy może raczej prowadzi do uzależnienie od komputera i gier komputerowych.
Cel podjętych badań
Celem moich badań było stwierdzenie, czy gry komputerowe są czynnikiem wpływającym na
rozwój dzieci w wieku szkolnym. Jeżeli tak to czy ten wpływ przynosi więcej korzyści czy
może raczej prowadzi do uzależnieniu od komputera i gier komputerowych.
Czy gry komputerowe mają wpływ na rozwój dzieci klas starszych szkoły podstawowej. W związku z powyższym szczegółowe problemy badawcze ujęłam w formie pytań:
1. Czy rodzice są świadomi w jaką grę komputerową gra ich dziecko i czy ta gra jest
adekwatna do jego etapu rozwojowego?
2. Czy rodzice wiedzą jak ich dziecko spędza czas przy komputerze?
3. Czy zbyt długie obcowanie z grą komputerową doprowadza do izolacji środowiska
rówieśniczego?
4. Czy rodzice kontrolują czas jaki ich dziecko poświęca na gry komputerowe?
5. Czy gry komputerowe mają wpływ na wyniki w nauce?
Czy dziecko zaniedbuje swoje obowiązki na rzecz zabawy z grą komputerową?
Narzędziami badawczymi, które zastosowałam w swojej pracy są: kwestionariusz wywiadu
oraz kwestionariusz ankiety.
Kwestionariusz wywiadu liczy sobie dwie strony i ma na celu wyłonienie populacji odpowiadającej mojemu celowi badań (patrz załącznik kwestionariusza w aneksie). Badania
rozpoczęłam od wyselekcjonowanie grupy uczniów korzystając z 3 pytań zawartych w
kwestionariuszu wywiadu.
Kwestionariusz ankiety liczy 5 stron i zawiera 35 pytań. Badania empiryczne przeprowadziłam na terenie Szkoły Podstawowej nr 18 im. Jana Pawła II w Gliwicach. Placówka
ta powstała 100 lat temu w dzielnicy tzw. Kolejarzy ponieważ była usytuowana w dzielnicy
zamieszkałej przez tę grupę zawodową. Do szkoły tej uczęszczały również dzieci pracowników pobliskiej huty. Budynek ma architekturę ceglastą z motywami średniowiecznymi.
Środowisko rodzinne uczniów mojej szkoły to głównie klasa robotnicza (kolejarze,
hutnicy). Po likwidacji huty wzrosła ilość rodzin dotkniętych bezrobociem a tym samy powoli
postępuje degradacja i ubożenie środowiska.
Ankiety przeprowadziłam w grudniu 2003 roku. Badaniami objęłam wszystkich uczniów klas
V i VI szkoły podstawowej masowej.
Tabela 2. Populacja uczniów przystępujących do badania.
Klasy
badanych
uczniowie
nie uczniowie korzy- Ujęcie
procenmający dostępu stający z gier towe
uczniów
do gier kompute- komputerowych
grających
rowych
V
86
42
44
43%
VI
105
46
59
57%
razem
191
88
103
100%
Tabela 3. Podział badanych ze względu na wiek i płeć.
uczniowie
11 lat
12
13
raudział
procenlat
lat
zem
towy
dziewczynki
17
28
2
47
46%
chłopcy
20
34
2
56
54%
razem
37
62
4
103
100%
Wyniki badań
Na pytanie jak spędzają czas przy komputerze 64% opowiedziało się za grami komputerowymi, biorąc pod uwagę, że 66% ankietowanych zasiada do komputera 4 razy w tygodniu i
więcej a jedna sesja u 55% ankietowanych trwa 2 godziny można pokusić się o stwierdzenie,
że jest to początek uzależnienia. Biorąc pod uwagę jak ankietowani kontrolują czas spędzony
w grze komputerowej 56% dało odpowiedź, że rzadko i czasami uświadamiają sobie, że przebywają w grze dłużej niż zaplanowali, pozwala twierdzić, że wymyka się im kontrola nad
czasem spędzonym przed komputerem, aż 52% ankietowanych nie miało wystarczająco dużo
silnej woli, aby zrezygnować z grania. Mało tego 71% graczy oszukuje się mówiąc podczas
gry „jeszcze chwileczkę” i grają dalej nie potrafiąc jej przerwać. Myślą i planują, kiedy znów
zasiądą do gry komputerowej jest to 50% ankietowanych. W świetle takich wyników stwierdzam, że u dzieci w wieku 11- 13 lat jest już uzależnienie od gier komputerowych.
Czas spędzony przy komputerze zaczyna odbijać się na zdrowiu dziecka, dochodzi do wad
postawy, wad wzroku czy też zwyrodnienia w nadgarstkach. Na pytanie czy ankietowani odczuwają zmęczenie po zabawie w grze komputerowej 51% odpowiedziało, że czasami tak,
49% lubi coś przekąsić przy komputerze, czasami też odczuwają ból oczu to jest 65% ankietowanych, 42% odczuwa bóle pleców, bóle kręgów szyjnych odczuwa czasami 38%, dłonie i palce czasami dokuczają 28% ankietowanych, inne dolegliwości czasami występują tylko u 28% badanych. Nie pozostawia gra komputerowa zdrowia fizycznego dziecka bez
uszczerbku, te młode organizmy jeszcze nie odczuwają zgubnego działania komputera na ich
zdrowie, złe stanowisko komputerowe- nie dostosowane do wieku rozwojowego dziecka,
zbyt długi czas spędzany przy komputerze ma bardzo negatywny wpływ na rozwój
fizyczny dziecka.
Zainteresowania dziecka tylko grami komputerowymi zawęża grono kolegów co stopniowo
prowadzi do wyizolowania ze społeczności grupowej. To że moi ankietowani mają już oznaki
uzależnienia już wiem, dylemat czy spotkać się z rówieśnikami czy zagrać 30% ankietowanych rzadko ale jednak wybiera grę, a 16% robi to często i to na nich należy zwrócić uwagę.
Ograniczają swój świat do gry komputerowej szukając rozmówców na tylko te tematy. Robi
to czasami 61%, często 17%, zawsze 5%, 46% respondentów chętniej czasami przedłuża grę
niż skorzysta z zaproszenia spotkania z przyjaciółmi. ograniczanie kontaktów z rówieśnikami
w prostej drodze prowadzi do izolacji społecznej i samotności czy towarzyskie prowadząc do
izolacji społecznej i samotności o tym zjawisku pisał J. L.Wiśniewski1. Wiemy że ogromny
1
Wiśniewski Janusz L., Samotność w sieci. Tryptyk. Prószyński i S-ka, wrzesień 2003
wpływ na rozwój ma czynnik społeczny, więc ograniczenie go, zubaża osobowość dziecka, ma negatywny wpływ na jego rozwój.
Spędzanie zbyt dużej ilości czasu przy komputerze i z grami komputerowymi powoduje, że
po prostu zaczyna go brakować na inne sprawy – na pracę, naukę, odpoczynek, życie rodzinne
czy kontakty z rówieśnikami odpowiedz na tą hipotezę uzyskałam już powyżej.
Granie w gry komputerowe nie wpływa na wyniki w nauce. Zaryzykowałam takie
stwierdzenie w nadziei że rodzice kontrolują i panują nad swoimi pociechami. Czy rodzice
wiedzą jakie programy używa ich dziecko, 77% respondentów odpowiedziało, że rodzice zawsze wiedzą jakie programy dziecko używa, 6% że często są kontrolowani, 14% czasami a
tylko 3% rodziców żyje w błogiej nieświadomości czym zajmuje się ich pociecha przy komputerze. Zapytani o postępy w nauce 60% uważa że gry komputerowe na naukę nie mają
wpływu, 34% przyznaje że rzadko ale mają negatywny wpływ. Myślę że ankietowani nie do
końca byli zemną szczerzy, w obawie o ewentualne restrykcje typu ograniczenie dostępu do
komputera ukrywają fakt że poświęcają więcej czasu na grę niż na naukę, czy nawet odrabianie zadań domowych. Te 34% badanych przyznających się, że gry komputerowe przysparzają im kłopotów w szkole jednak nie potwierdzają mojej hipotezy. Gry komputerowe
mają negatywny wpływ na naukę.
Gry komputerowe mają wpływ na stany emocjonalne dziecka pokazują wyniki ankiety, szczególnie u chłopców w samej czołówce najpopularniejszych gier znajdują się te,
które zawierają przemoc i destrukcję. Niepokój nie budzi samo istnienie gier komputerowych
zawierających przemoc, bardziej przerażający jest fakt, że wcielanie się w sadystycznych morderców i psychopatycznych przestępców w grach komputerowych jest dla dzieci ulubiona zabawą. Ta ,,nowoczesna forma zabawy” często przeraża ogromnym ładunkiem przemocy i wyrafinowanego okrucieństwa, budząc uzasadniony niepokój, co do negatywnego wpływu tych
treści na rozwój dziecka. Sprzyja to agresywnym zachowaniom i zobojętnieniu na obrazy
przemocy w świecie realnym. Pod wpływem częstej ,,zabawy w zabijanie” dzieci nabierają
przekonania, ze przemoc jest czymś powszechnym i zwyczajnym, obojętnieją na nią i stają się
niewrażliwe na krzywdę i cierpienie zatracają poczucie własnych agresywnych zachowań.
Wnioski końcowe w świetle przeprowadzonych badań.
•
•
•
Wobec takich wyników rodzą się kolejne pytania. Co dalej? Czy można temu zaradzić? Jak uchronić dziecko przed zgubną inwazją gier komputerowych na jego rozwój?
W pierwszym rzędzie należy pedagogizować rodziców, podpowiadać, pokazywać,
mówić o zagrożeniach i podsuwać gotowe sprawdzone rozwiązania.
Gry komputerowe sprzedawane w naszym kraju nie mają stosownych opisów dokładnie informujących rodziców z jakiego typu grą mają do czynienia. W Polsce można kupić
gry, które w innych krajach są zakazane.
W naszym kraju nie ma takich paragrafów w prawie, które zakazywałyby rozpowszechniania scen brutalnych. Producenci nie są zobligowani prawem do umieszczania na pudelkach z grami stosownych ostrzeżeń.
Komputer w domu powinien stać w takim miejscu aby rodzice mogli obserwować
jakie programy dziecko użytkuje, wręcz proponować i namawiać aby dziecko korzystało z
gier edukacyjnych i logicznych. Rodzice powinni wpajać higienę pracy z komputerem poprzez racjonowanie mu czas zabawy z grami komputerowymi oraz powinni obserwować jak
dziecko zachowuje się podczas gry.
Rodzice mogą wprowadzić zasady takie jak:
możesz grać ale tylko wtedy gdy jesteśmy w domu,
zapytaj czy możesz zagrać,
najpierw obowiązki a dopiero potem rozrywka
•
nie instalujesz gier bez naszej wiedzy
Ważne aby rodzice nie ograniczali się tylko do zakazów, ważne jest, aby rozmawiali z dzieckiem o oddziaływaniu gier zawierających przemoc na ich psychikę, pokazywali inne formy spędzania wolnego czasu, organizować spotkania z jego rówieśnikami, a
przede wszystkim powinni więcej czasu poświęcać swemu dziecku, i spędzać go razem z nim.
Cel moich badań został zrealizowany. Poznałam czynniki wpływające na rozwój
dziecka i jaki wpływ na jego rozwój ma gra komputerowa. Poprzez analizę przeprowadzonych badań poznałam opinię dzieci na temat gier komputerowych. Uważam, że postawione
przeze mnie hipotezy robocze, przeprowadzone badania je potwierdziły.
Od gier komputerowych można się uzależnić, potwierdziły to pytania zadane w ankiecie. Zdecydowana większość ankietowanych (powyżej 50%) za długi czas poświęca na gry
komputerowe, nie potrafią być konsekwentni i przedłużają zaplanowany czas na grę, ich myśli
krążą wokół gier komputerowych przysłaniając inne ważne sprawy. Uzależnienie nie sprzyja
prawidłowemu rozwojowi dziecka, jest czynnikiem negatywnym.
Długotrwałe przesiadywanie przy komputerze powoduje zmęczenie, i zaczyna nadwerężać zdrowie dziecka. Gracze komputerowi zaczynają już odczuwać pierwsze objawy zbyt
długiego przesiadywania przed komputerem, 65% mówi o odczuwanym bólu oczu, 42%
wspomina o bólach pleców, najmniej dokuczają im dłonie bo tylko u 28% ankietowanych.
Zbyt długi czas spędzany przy komputerze jest czynnikiem mającym negatywny wpływ na
rozwój fizyczny dziecka.
Gracz komputerowy znacznie ogranicza kontakty z rówieśnikami, rodzinną co doprowadza do izolacji społecznej i samotności. Wiemy że ogromny wpływ na rozwój ma czynnik społeczny, więc ograniczenie go, zubaża osobowość dziecka, ma negatywny wpływ na
jego rozwój.
Gry komputerowe mają wpływ na stany emocjonalne dziecka. Przeprowadzony w
ankiecie ranking gier komputerowych jasno ukazał że największą popularność mają te gry
które niosą ze sobą przemoc i destrukcję. Pod wpływem częstej ,,zabawy w zabijanie” dzieci
nabierają przekonania, ze przemoc jest czymś powszechnym i zwyczajnym, obojętnieją na nią
i stają się niewrażliwe na krzywdę i cierpienie zatracają poczucie własnych agresywnych zachowań wypacza psychikę dziecka i zaburza jego prawidłowy rozwój.
Tak naprawdę to dziecko nie potrzebuje elektronicznych zabawek, aby się
wspaniale rozwijać. Najbardziej potrzebuje miłości, zrozumienia, życzliwej troski i zainteresowania ze strony dorosłych. Jest to najlepszy sposób, aby uchronić dziecko przed wpływem
gier komputerowych i umożliwić mu prawidłowy rozwój.
Badania przeprowadziła i opracowała
Jadwiga Tumidajewicz