badanie dokładności precyzyjnego pozycjonowania gnss w czasie
Transkrypt
badanie dokładności precyzyjnego pozycjonowania gnss w czasie
UNIWERSYTET ROLNICZY im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Geodezji BADANIE DOKŁADNOŚCI PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA GNSS W CZASIE RZECZYWISTYM ZA POMOCĄ TECHNOLOGII RTX XFILL Zbigniew Siejka Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Geodezji [email protected] ANALIZA DOKŁADNOŚCI UZYSKANYCH WYNIKÓW POMIARÓW 1. Rozkład błędów prawdziwych podczas przejścia z rozwiązania RTN (VRS) do RTK xFill 1000 900 900 800 800 700 700 1100 1000 1000 900 900 800 800 700 700 1100 1000 1000 900 900 800 800 700 700 17:21:07 17:19:41 17:18:14 17:16:48 17:15:22 17:13:55 0.060 0.055 0.050 0.045 0.040 0.035 0.030 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 -0.005 0.035 0.030 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 -0.005 -0.010 0.110 0.100 0.090 0.080 0.070 0.060 0.050 0.040 0.030 0.020 0.010 0.000 -0.010 -0.020 -0.030 -0.040 -0.050 -0.060 -0.110 0.110 0.100 0.090 0.080 0.070 0.060 0.050 0.040 0.030 0.020 0 0.010 100 0 0.000 200 100 -0.010 200 -0.020 300 -0.030 300 -0.040 400 -0.070 500 400 -0.050 vH 600 -0.080 500 -0.090 600 -0.100 Liczba obs. 1100 -0.060 -0.010 Histogram: 1200 -0.070 17:12:29 17:09:36 vH 1200 -0.080 -0.015 -0.040 0.035 0.030 0.025 0.020 -0.005 0.015 0 0.010 100 0 0.005 100 0.000 200 -0.010 200 -0.015 300 -0.020 300 -0.025 400 -0.030 400 -0.020 500 -0.025 500 vy 600 -0.030 600 -0.035 Liczba obs. 1100 -0.035 -0.015 Histogram: 1200 -0.090 -0.020 vy 1200 -0.100 -0.025 -0.050 0.060 0.055 0.050 0.045 0.040 0.035 0.030 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 -0.005 0 -0.010 100 0 -0.015 100 -0.020 200 -0.025 200 -0.030 300 -0.035 300 -0.040 400 -0.050 400 -0.030 500 -0.035 500 vx 600 -0.040 600 -0.045 Liczba obs. 1000 -0.040 1. W pierwszej kolejności uruchamiano pomiar ciągły w czasie rzeczywistym w oparciu o podstawowy strumień korekcji powierzchniowej RTN z poprawkami pochodzącymi z lokalnej naziemnej sieci stacji referencyjnych (ASG-EUPOS podsieć śląsk-małopolska). Pomiar ten trwał 5 minut, w tym czasie w interwale 5 sekundowym wykonanych zostawało około 60 pomiarów. 17:11:02 ΔH 17:21:07 17:19:41 17:18:14 17:16:48 17:15:22 17:13:55 17:12:29 17:11:02 17:09:36 Δy 17:21:07 17:19:41 17:18:14 17:16:48 1100 -0.110 Eksperyment badawczy polegał na: Zestawienie błędów pomiarowych uzyskanych na podstawie rozwiązania RTN (VRS) Współrzędna Błąd średni prawdziwy pojedynczego pomiaru współrzędnej ( 2. Następnie arbitralnie przerywano dostarczanie strumienia korekcji podstawowej RTN (VRS) a w tym samym czasie odbiornik Trimble R10 przełączał się automatycznie na funkcję „xFill”, która wypełniała lukę spowodowaną brakiem strumienia korekcji podstawowej. Dzięki temu pomiar RTK trwał kolejne 5 minut po czym następowało automatyczne zatrzymanie pomiarów. Zrealizowano w ten sposób 48 sesji pomiarowych. GPRS 17:15:22 1100 -0.045 Liczba obs. Liczba obs. Liczba obs. REALIZACJA POMIARÓW TESTOWYCH Histogram: 1200 Histogram: Rys.1. Ogólny schemat budowy i działania systemu CenterPoint RTX 1 Rozkład błędów pozornych wyznaczenia współrzędnych: x, y, H w rozwiązaniu RTK xFill 1200 Histogram: 5. Użytkownicy systemu wyposażeni w odpowiednie odbiorniki GNSS 2 Czas pomiaru Histogram: v x 2. Centra operacyjne rozmieszczone w różnych miejscach na Ziemi 0.070 0.065 0.060 0.055 0.050 0.045 0.040 0.035 0.030 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 -0.005 -0.010 -0.015 -0.020 -0.025 -0.030 Czas pomiaru Rozkład błędów pozornych wyznaczenia współrzędnych: x, y, H w rozwiązaniu RTN 1. Sieć stacji monitorujących rozproszonych na całym globie ziemskim, połączonych ze sobą poprzez specjalne łącza 4. Satelity retransmitujące korekcje w kierunku Ziemi 0.070 0.065 0.060 0.055 0.050 0.045 0.040 0.035 0.030 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 -0.005 -0.010 -0.015 -0.020 -0.025 -0.030 Cz as pomiaru Technologia RTX jest dedykowana do pozycjonowania GNSS na poziomie subcentymetrowym za pośrednictwem specjalnej usługi firmowej CenterPoint RTX. Podstawową infrastrukturę systemu przedstawiono na Rys. 1, składają się na nią następujące elementy: 3. Stacje przekaźnikowe transmitujące korekcje do satelitów (Uplink Station) 17:13:55 17:12:29 17:09:36 OGÓLNA KONCEPCJA I CEL BADAŃ Globalne systemy pozycjonowania i nawigacji należą obecnie do nowoczesnych technik przestrzennego pozycjonowania, które od ponad dwóch dekad notują bardzo dynamiczny rozwój przyczyniając się do rozwoju wielu sektorów i gałęzi gospodarki światowej. Precyzyjne wyznaczanie współrzędnych punktów metodami różnicowymi w trybie postprocessingu w skali globalnej jest znane zasadniczo od momentu gdy system stał się w pełni operacyjny (lipiec 1995). Natomiast realne precyzyjne pozycjonowanie GNSS w czasie rzeczywistym w skali globalnej stało się możliwe dopiero od niedawna. Zasadniczo od roku 2008, gdy International GNSS Service (IGS), który jest jedną z międzynarodowych służb koordynujących w skali globalnej pracę sieci stacji permanentnych ogłosił otwarty dostęp do serwisu PPP Precise-Point-Positioning w czasie rzeczywistym. Serwis PPP (Rizos, 2012; Huisman 2011) jest metodą określania pozycji za pomocą globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS), który wykorzystuje jednocześnie pomiary pseudoodległości (pseudorange) i pomiary fazowe odbiornika satelitarnego w celu wyznaczenia z wysoką dokładnością pozycji w dowolnym miejscu na świecie. Stało się to możliwe dzięki wykorzystaniu precyzyjnych parametrów orbit satelitów, zegarów satelitów i innych poprawek, jak opóźnienia atmosfery (Jensen and Ovstedal 2008). Dało to możliwość stworzenia szerokiego wachlarza aplikacji pomiarowych. Jedną z nich jest przedstawiona w niniejszej pracy aplikacja firmy Trimble Real Time eXtended (RTX). 0.070 0.065 0.060 0.055 0.050 0.045 0.040 0.035 0.030 0.025 0.020 0.015 0.010 0.005 0.000 -0.005 -0.010 -0.015 -0.020 -0.025 -0.030 17:11:02 Δx STRESZCZENIE Praca przedstawia wyniki weryfikacji przydatności nowej, technologii firmy Trimble RTX z funkcją xFill do precyzyjnego pozycjonowania w czasie rzeczywistym RTK w lokalnym układzie odniesienia. Funkcja xFill umożliwia ciągłość wykonywania pomiarów RTK w przypadku tymczasowych przerw w połączeniach radiowych lub internetowych, które stanowią główną przyczynę przerw w pomiarach kinematycznych RTK i powodują spadek niezawodności i wydajności tej metody wyznaczania pozycji. Przedstawione rozwiązanie dopuszcza krótkie (do 5 minut) przerwy w łączności radiowej lub internetowej w przypadku utraty podstawowego strumienia korekcji z lokalnej sieci wspomagania pomiarów RTK, wówczas wykorzystywane są transmitowane przez satelitę geostacjonarnego globalne korekty Trimble xFill. Przeprowadzone badania empiryczne dały pozytywne wyniki i można zakładać, że w niedalekiej przyszłości technologia ta znajdzie szersze praktyczne zastosowania, bowiem przyjęte rozwiązanie przyczynia się istotnie do poprawy wydajności prac geodezyjnych. ) 1 Rys. 2. CenterPoint RTX we współpracy z lokalną siecią stacji referencyjnych Błąd średni, średniego błędu prawdziwego pojedynczego pomiaru współrzędnej ( ) Średni błąd pozorny pojedynczego pomiaru współrzędnej skorygowanej ( ) Błąd średni, średniego błędu pozornego pojedynczego pomiaru współrzędnej skorygowanej ( ) 2 3 4 5 [mm] [mm] [mm] [mm] x 15 0.21 4 0.06 y 6 0.09 4 0.05 H 27 0.38 12 0.17 POZYSKANY MATERIAŁ BADAWCZY Zestawienie błędów pomiarowych uzyskanych na podstawie rozwiązania RTK xFill Wybrane wyniki badań testowych Nr pkt. Typ Rozwiązania Wys. anteny [m] x [m] y [m] H [m] RMS 2D RMS 1D [mm] [m] [m] PDOP Liczba sat. Czas NetworkRTK 0.000 5543188.411 7429926.663 214.441 0.007 0.011 1.8 10 17:10:11 77770002 NetworkRTK 0.000 5543188.406 7429926.661 214.447 0.007 0.011 1.8 10 17:10:16 77770003 NetworkRTK 0.000 5543188.403 7429926.664 214.435 0.007 0.011 1.8 10 17:10:21 ……. ……. ……. ……. ……. ……. ……. ……. 77770058 NetworkRTK 0.000 5543188.405 7429926.665 214.425 0.007 0.011 1.7 11 17:15:01 77770059 NetworkRTK 0.000 5543188.408 7429926.664 214.442 0.008 0.13 1.7 11 17:15:06 77770060 NetworkRTK 0.000 5543188.403 7429926.677 214.470 0.008 0.013 1.7 11 17:15:11 77770061 RTKxFill 0.000 5543188.394 7429926.674 214.472 0.011 0.017 1.7 11 17:15:16 77770062 RTKxFill 0.000 5543188.390 7429926.676 214.451 0.011 0.017 1.7 11 17:15:21 77770063 RTKxFill 0.000 5543188.403 7429926.670 214.453 0.010 0.016 1.7 11 17:15:26 ……. ……. ……. ……. ……. ……. ……. ……. 77770118 RTKxFill 0.000 5543188.391 7429926.670 214.434 0.017 0.024 1.7 11 17:20:01 77770119 RTKxFill 0.000 5543188.389 7429926.671 214.420 0.017 0.024 1.7 11 17:20:06 77770120 RTKxFill 0.000 5543188.396 7429926.664 214.432 0.018 0.025 1.7 11 17:20:11 ……. ……. ……. ……. ……. Średni błąd pozorny pojedynczego pomiaru współrzędnej skorygowanej ( ) Błąd średni, średniego błędu pozornego pojedynczego pomiaru współrzędnej skorygowanej ( ) 2 3 4 5 [mm] [mm] [mm] [mm] x 19 0.27 12 0.17 y 8 0.12 8 0.11 H 35 0.50 24 0.35 Współrzędna 77770001 ……. Błąd średni, średniego błędu prawdziwego pojedynczego pomiaru współrzędnej ( ) Łącznie udało się pozyskać 2880 obserwacji z rozwiązania podstawowego RTN (VRS) oraz 2832 obserwacje z rozwiązania RTK xFill. Błąd średni prawdziwy pojedynczego pomiaru współrzędnej ( ) 1 WNIOSKI 1. Trimble RTK xFill to nowa technologia, która na dzień dzisiejszy umożliwia przez krótki czas kontynuowanie pomiarów satelitarnych w czasie rzeczywistym w przypadku braku przepływu danych korekcyjnych z sieci stacji referencyjnych lub pojedynczej stacji bazowej do odbiornika ruchomego rover. Wpływa to istotnie na zwiększenie wydajności pomiaru poprzez zmniejszenie przerw w pomiarach wynikających z przerw w transmisji GSM lub radiowej. W pracy wykazano, że odbiornik Trimble R10 jest w stanie kontynuować pomiary w czasie rzeczywistym w przypadku krótkich przerw (do 5 minut) w połączeniu radiowym lub internetowym z siecią naziemnych stacji referencyjnych. 2. Na podstawie analizy błędów średniokwadratowych stwierdzono występowanie w obydwu rozwiązaniach istotnych błędów systematycznych od 4 do 11 mm które powstają głównie z niedostatecznego wyeliminowania błędów jonosfery i troposfery. Dla zapewnienia poprawnego pomiaru błędy systematyczne każdorazowo powinny być usunięte z wyników pomiarów. 3. Wykazano przeciętne zmniejszanie się dokładności wyznaczania pozycji w technologii RTK xFill w stosunku do rozwiązania podstawowego RTN w sieci ASG-EUPOS odpowiednio: dla współrzędnej x: RTN + 5mm/minutę, dla współrzędnej y: RTN + 4mm/minutę, dla współrzędnej H: RTN + 10mm/minutę. 4. Przeprowadzone badania wykazały również, że dla współrzędnych płaskich określonych na podstawie rozwiązania RTK xFill ponad 90% obserwacji charakteryzowało się błędem położenia punktu < 0.05 m. Natomiast niecałe 60% wyników pomiarów charakteryzowało się błędem określenia wysokości MH < 0.10 m. SEMINARIUM ”Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki „ Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej oraz Komitet Geodezji PAN Grybów 25 – 27 września 2014 r. SEMINARIUM ”Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki „ Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej oraz Komitet Geodezji PAN Grybów 25 – 27 września 2014 r.