ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014

Transkrypt

ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Powiatowa Stacja Sanitarno ─ Epidemiologiczna w Radomsku
OCENA STANU SANITARNEGO
POWIATU RADOMSZCZAŃSKIEGO
ZA ROK 2014
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
SPIS TREŚCI:
Wstęp .......................................................................................................................3
I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych ......................................4
II. Stan sanitarny, techniczny, funkcjonalność pomieszczeń podmiotów
leczniczych stacjonarnych i ambulatoryjnych .........................................................14
III. Jakość wody przeznaczonej do spożycia oraz wody do kąpieli ..............................18
IV. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk..................................22
V. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia oraz materiałów i wyrobów
przeznaczonych do kontaktu z żywnością...............................................................26
VI. Stan sanitarny szkół i innych placówek oświatowo – wychowawczych.................29
VII. Warunki sanitarno – higieniczne środowiska pracy ................................................34
VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny ............................................................................40
IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia ............................43
2
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
WSTĘP
Głównym celem działalności Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej
w Radomsku w roku 2014 było promowanie zdrowotnego stylu życia, czuwanie nad
bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu
chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego
i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej
i przeciwepidemicznej.
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Radomsku zapewnia realizację
zadań Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, w zakresie sprawowania
nadzoru nad warunkami :
1) higieny środowiska;
2) higieny pracy w zakładach pracy;
3) higieny procesów nauczania i wychowania;
4) higieny wypoczynku i rekreacji;
5) zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku;
6) higieniczno – sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt
oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne
- w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości
i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób
zakaźnych i zawodowych.
Działalność Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Radomsku prowadzona
jest w oparciu o tworzony corocznie na podstawie „Wytycznych Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi” „Plan zasadniczych przedsięwzięć”,
w którym określany jest cel, główne kierunki działania i zasadnicze zamierzenia przyjęte
do realizacji na dany rok dla poszczególnych komórek organizacyjnych , harmonogram
nadzoru nad obiektami oraz harmonogramy poboru próbek i wykonywania pomiarów.
Dzięki profesjonalnej, stale podnoszącej swoje kwalifikacje kadrze pracowników, pracę
w systemie zarządzania tut. Stacja jest w stanie zapewnić wykonywanie swoich zadań na
właściwym poziomie.
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Radomsku obejmuje swoim działaniem
powiat radomszczański tj. 3 miasta i 14 gmin ( 378 miejscowości).
W 2014 roku przeprowadzono ogółem 2417 kontroli, wydano 477 decyzji
administracyjnych merytorycznych oraz 209 decyzji płatniczych, pobrano 1046 próbek do
badań, nałożono 80 mandatów karnych na kwotę 17.750 zł. oraz karę pieniężną na kwotę
30.000 zł.
W 2014 roku przeprowadzano również liczne kontrole poza harmonogramem, wynikające
z otrzymanych powiadomień w ramach funkcjonującego systemu RASFF, wniesionych
podań od ludności wnioskujących o podjęcie interwencji oraz na polecenie Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi ( kontrole akcyjne) itp.
Poniższa ocena ma na celu poznanie wyników działań, jakie na rzecz społeczeństwa
powiatu radomszczańskiego podejmuje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny i może
być jednocześnie pomocna przy podejmowaniu przez organy samorządowe decyzji na
rzecz dalszej poprawy w zakresie zdrowia publicznego w Powiecie Radomszczańskim.
3
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH
1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
Analiza sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych jest własnym źródłem
informacji na temat stanu zdrowia społeczeństwa. Systematyczne, wieloletnie gromadzenie
danych statystycznych, czyli po prostu nadzór epidemiologiczny, daje możliwość
obserwowania zmian w zachorowalności, trendów i tendencji oraz cykliczności
występowania pewnych chorób , czy wreszcie skuteczności podejmowanych działań
zapobiegawczych, w tym przede wszystkim szczepień ochronnych.
Czułość nadzoru decyduje między innymi o szybkości reagowania w przypadku
pojawienia się chorób zawlekanych lub rzadko występujących, ale o dużym potencjale
zakaźnym. Skuteczność funkcjonowania nadzoru w dużej mierze zależy od podstawowego
ogniwa w systemie zbierania danych, jakim jest rzetelne zgłaszanie rozpoznanych
przypadków. Problemy z przepływem informacji mogą w konsekwencji spowodować zbyt
późne podjęcie działań zapobiegawczych, co w przypadku niektórych chorób zakaźnych
grozi wybuchem epidemii.
Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych w powiecie radomszczańskim została
sporządzona w oparciu o dane o przypadkach zachorowań i zakażeń, jakie zostały
zgłoszone do Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Radomsku w 2014 roku
zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi.
W całej Polsce zgłaszanie, kwalifikacja i rejestracja zachorowań na niektóre choroby
zakaźne opiera się na opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego „Definicjach
przypadków chorób zakaźnych”.
Zastosowanie powyższych definicji ma na celu ujednolicenie zgłaszalności i zapewnienie
porównywalności danych, zbieranych w ramach nadzoru epidemiologicznego w Polsce
oraz we Wspólnocie Europejskiej.
Analizą zostały objęte jednostki i zespoły chorobowe, które stanowiły problem
epidemiologiczny, lub były monitorowane w ramach realizowanych przez Państwową
Inspekcję Sanitarną programów. Dane za rok 2014 zostały porównane z danymi za dwa
poprzednie lata oraz w niektórych chorobach z danymi za pięć lat.
Współczynniki zapadalności dla chorób zostały policzone na 100 tys. ludności.
Współczynnik zapadalności (zachorowalności) to liczba nowych zachorowań na określoną
chorobę na danym terenie w określonym czasie w stosunku do liczby ludności wg stanu
30.06 * współczynnik (1000, 10000 czy 100000).
Powiat radomszczański wg danych GUS ( stan na 30.06.2014 r.) zamieszkuje :
Ludność tys. ogółem
Kobiety
Mężczyźni
116 039
59 198
56 841
W powiecie radomszczańskim ogółem w roku 2014 r. zarejestrowano 4934 zachorowania
na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia w związku z czym 496 osób było
hospitalizowanych.
4
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
1.1. Choroby szerzące się drogą pokarmową
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
W roku 2014 w powiecie radomszczańskim korzystnie przedstawia się sytuacja
epidemiologiczna zatruć i zakażeń jelitowych – tabela 1.
Obserwowana w ostatnich latach sukcesywna poprawa sytuacji epidemiologicznej zatruć
pokarmowych jest między innymi następstwem konsekwentnie realizowanego nadzoru
w obszarze bezpieczeństwa żywności oraz popularyzowania wiedzy zdrowotnej.
Aktualnie problem ten nie stanowi zagrożenia.
W minionym 2014 roku zatruciom pokarmowym uległo 56 osób, z których 34 wymagało
hospitalizacji. Zachorowania powodowane były wyłącznie pał. Salmonella, podobnie jak
w latach poprzednich dominującym typem serologicznym była Salmonella Enteritidis
(52 przypadki). Zgłaszane zatrucia miały charakter indywidualny.
W 2014 r. rejestrowano jedno ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową –
zbiorowe zatrucie pokarmowe /w 2013 r. rejestrowano dwa ogniska zbiorowych zatruć
pokarmowych/.
Ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową wystąpiło w mieszkaniu prywatnym
w Kamieńsku. Zachorowało 8 osób w tym dwoje dzieci do lat 14, nadzorem
epidemiologicznym objęto 10 osób.
Stwierdzono, że czynnikiem etiologicznym ogniska przenoszonego drogą pokarmową były
bakterie Salmonella Enteritidis .
Uznano, że przyczyną wystąpienia ogniska było nieprzestrzeganie podstawowych zasad
higieny – tj. mycia rąk przy przygotowywaniu i podawaniu posiłku.
W próbach żywnościowych pał. Salmonella sp. nie wyhodowano.
Tabela 1. Zatrucia pokarmowe i zakażenia (liczba przypadków) w latach 2012-2014
2014
2013
2012
Jednostka chorobowa
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Zatrucia pokarmowe
(Salmonellozy)
56
48,25
39
33,47
40
34,16
Zatrucia pokarmowe
(Czerwonka)
0
0
0
0
0
0
Zatrucia pokarmowe
(Jadem kiełbasianym)
0
0
0
0
0
0
W 2014 r. zarejestrowano znacznie mniej przypadków niż w 2013 r. zakażeń
z objawami żołądkowo-jelitowymi wywołanych przez czynniki bakteryjne wykazane
w tabeli 2 oraz inne określone i nieokreślone bakterie.
Zarejestrowano 69 przypadków biegunek i zapalenia żołądkowo- jelitowego
o prawdopodobnych zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 / w 2013 r. były to 42
przypadki/.
5
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Tabela 2. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe w powiecie radomszczańskim w latach 2012- 2014
2014
Inne bakteryjne
zakażenia jelitowe
wywołane przez
E. coli
biegunkotwórczą
wywołane przez
E.coli inną i BNO
wywołane przez
Yersinia enterocolitica
wywołane przez
inne czynniki określone
i nieokreślone
RAZEM
2013
2012
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
5
4,3
6
5,14
3
2,56
2
1,72
17
14,58
15
12,81
2
1,72
0
0
3
2,56
7
6,03
16
13,73
15
12,81
16
13,7
39
33,47
36
30,75
Ze 143 przypadków wirusowych zakażeń jelitowych 121 przypadków to nieżyty
jelitowe wywołane przez Rotawirusy.
Najliczniejszą grupę chorych, bo aż 48,25 % z ogółu zarejestrowanych przypadków
wirusowych zakażeń stanowiły dzieci do lat 2 (69 przypadków).
W 2014 r. nie stwierdzono zachorowań na dur brzuszny, dury rzekome i czerwonkę.
Obecnie na terenie powiatu radomszczańskiego zamieszkuje 3 stałych nosicieli pałeczek
duru brzusznego tj. osób bez objawów klinicznych z dodatnim wynikiem badania
bakteriologicznego. Ryzyko zakażenia ze strony nosicieli wzrasta na terenach wiejskich,
w okresie powodzi oraz po obfitych opadach deszczu.
W 2014 r. rejestrowano 1 przypadek Salmonellozy pozajelitowej ( w roku 2013 r.
rejestrowano 1 przypadek, w roku 2012 r. rejestrowano 2 przypadki).
W 2014 r. w następstwie wykonanych badań laboratoryjnych zarejestrowano
13 nosicieli bakterii Salmonella, w tym 9 po przebyciu zakażenia pokarmowego,
4 w ramach badań ze styczności.
Po przeleczeniu i ponownym wykonaniu badań 11 nosicieli wykreślono z ewidencji.
1.2. Zakażenia krwiopochodne
Wirusowe zapalenia wątroby
Zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby w powiecie radomszczańskim utrzymuje
się na bezpiecznym poziomie i nie stanowi większego problemu epidemiologicznego.
Od kilku lat w PSSE Radomsko nie rejestruje się zachorowań na wzw typ A.
Również korzystnie przedstawia się sytuacja epidemiologiczna krwiopochodnych typów
wirusowego zapalenia wątroby. Jest to następstwem konsekwentnej, wieloletniej realizacji
szczepień ochronnych przeciwko wzw typu B oraz pełnienia w podmiotach leczniczych
właściwego nadzoru epidemiologicznego eliminującego przyczyny szerzenia się tych
zakażeń.
W 2014 r. podobnie jak w 2013 r. nie rejestrowano zachorowań na ostre wzw typu B
/ w 2012 r. odnotowano 1 zgłoszenie zachorowania na ostre wzw typu B /.
6
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
W 2014 r. w porównaniu do roku 2013 zapadalność na wirusowe zapalenia wątroby
B i C nieznacznie wzrosła , rejestrowano o 4 przypadki więcej wzw typ C .
Większość zgłaszanych i rejestrowanych przypadków wzw B i C nadal stanowią przypadki
przewlekłego wzw B i C , czyli przypadki zakażeń wirusami HBV i HCV, do których
doszło przed kilkoma, a nawet kilkunastoma latami co może świadczyć o lepszej
zgłaszalności tych przypadków, a także o lepszej obecnie wykrywalności.
Liczbę zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby w powiecie radomszczańskim
przedstawia Tabela 3.
Sekcja Nadzoru Epidemiologii prowadziła nadzór nad osobami chorymi i osobami z kontaktu
z chorym.
Ogółem w 2014 r. przeprowadzono nadzór nad 66 osobami.
Tabela 3. Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby w latach 2010-2014
2014
2013
2012
2011
2010
Jednostka chorobowa
Liczba
zachorowań
Liczba
zachorowań
Liczba
zachorowań
Liczba
zachorowań
Liczba
zachorowań
Wirusowe zapalenie
wątroby typu A
Wirusowe zapalenie
wątroby -ostre
Wirusowe zapalenie
wątroby typu B- przewlekłe
Wirusowe zapalenie
wątroby typu C
Wirusowe zapalenie
wątroby – inne nie określone
0
0
0
0
0
0
0
1
0
1
4
5
5
7
10
13
9
6
12
3
0
1
1
1
0
17
15
13
20
14
RAZEM
1.3. Choroby wieku dziecięcego
W roku 2014 w porównaniu do roku 2013 zmniejszyła się liczba zachorowań na płonicę
i ospę wietrzną. Zachorowania na te choroby cechują się cykliczną zmiennością
charakterystyczną dla chorób wieku dziecięcego.
Zapadalność na krztusiec w porównaniu z rokiem 2013 wzrosła , przy czym 79,66%
zarejestrowanych zachorowań stanowiły przypadki możliwe /47 przypadków/
tj. takie, w których rozpoznanie postawiono na podstawie obrazu klinicznego, bez
potwierdzenia laboratoryjnego. Można przypuszczać, że część zachorowań zgłoszonych
jako przypadki krztuśca może być spowodowana przez pałeczki krztuśca rzekomego lub
nawet inne drobnoustroje.
W 2014 r. w porównaniu do roku 2013 odnotowano również spadek zapadalności na
ospę wietrzną. Zarejestrowano 748 przypadków. Najwięcej zachorowań zarejestrowano
w przedziale wiekowym 05-09 lat.
Nie są prowadzone obowiązkowe szczepienia (za wyjątkiem grup ryzyka).
Utrzymująca się na tym samym niskim poziomie liczba zachorowań na świnkę
i spadek zachorowań na różyczkę może być spowodowana wprowadzeniem do kalendarza
szczepień ochronnych szczepień, ale może być również wynikiem cyklicznej zmienności
liczby zachorowań na te choroby.
7
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
W 2014 r. podobnie jak w 2013 r. nie rejestrowano przypadków zachorowań na odrę.
W 2014 r. do PSSE Radomsko zgłoszono 1 przypadek OPW u dzieci do lat 14
(w 2013 r. i 2012 r. nie zgłoszono przypadków OPW u dzieci do lat 14).
Prób do badań wirusologicznych nie pobrano.
Liczbę zachorowań na choroby wieku dziecięcego przedstawia tabela 4
Tabela 4. Liczba zachorowań na choroby wieku dziecięcego w latach 2012-2014
2014
2013
2012
Jednostka chorobowa
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Liczba
zachorowań
współczynnik
zapadalności
Ospa wietrzna
748
644,61
1086
932,01
875
747,45
Krztusiec
59
50,84
30
25,73
106
90,05
Świnka
nagminne zapalenie
przyusznic
8
6,89
7
6,00
7
5,97
Różyczka
12
10,34
30
25,73
6
5,12
Płonica
8
6,89
40
34,31
90
76,88
Odra
0
0
0
0
1
854,23
Ostre porażenie wiotkie
u dzieci
w wieku 0- 14 lat
1
0,86
0
0
0
0
1.4. Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego – neuroinfekcje
W roku 2014 wśród zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych dominowały zakażenia
o etiologii bakteryjnej ( 3 przypadki – wsp. zapadalności 2,58), poza tym w roku 2014
rejestrowano 2 przypadki zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych o etiologii wirusowej
1.5. Choroba inwazyjne
W roku 2014 nie rejestrowano przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej Neisseria meningitidis . W roku 2012 r. i w 2013 r. rejestrowano po 1 przypadku
inwazyjnej choroby meningokokowej,
W 2014 r. rejestrowano 4 przypadki inwazyjnej choroby pneumokokowej
Streptococcus pneumoniae tj.1 zapalenie opono mózgowo – rdzeniowych, 1 posocznica,
2 inne określone i nieokreślone
/w 2013 r. rejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby pneumokokowej – posocznica,
w 2012 r. zarejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby pneumokokowej – zapalenie
opon mózgowo-rdzeniowych / .
8
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
W 2014 r. podobnie jak w latach poprzednich nie rejestrowano przypadków
inwazyjnej choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae typu B.
1.6. Inne choroby zakaźne
Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS
W 2014 r. podobnie jak w latach 2013 , 2012, 2011 r. zgłoszono 1 nowe zakażenie HIV
u mieszkańca powiatu radomszczańskiego , oraz zarejestrowano 1 zachorowanie na AIDS
– zespół nabytego upośledzenia odporności.
Grypa i zachorowania grypopodobne
W roku sprawozdawczym do PSSE Radomsko zgłoszono 3537 zachorowań na grypę
i infekcje grypopodobne ( wsp. zapadalności 3048,11 ), w tym 1498 dzieci do lat 14.
Dane pochodzą ze sprawozdań Mz-55 meldunki o zachorowaniach i podejrzeniach
zachorowań na grypę. Kontynuowano nadzór epidemiologiczno-wirusologiczny nad grypą
oparty na systemie SENTINEL.
W nadzorze SENTINEL w 2014 r. uczestniczyło 2 lekarzy z Niepublicznego Zakładu
Opieki Zdrowotnej MEDAX w Radomsku ul. Mickiewicza 29 .
Pobrano wymazy z nosa i gardła od 22 osób chorych. W żadnej próbie nie wyizolowano
grypy i innych wirusów oddechowych.
Skutecznym sposobem ochrony przed grypą jest unikanie dużych skupisk ludzkich
w okresie epidemii, utrzymanie właściwego poziomu higieny osobistej i środowiska oraz
poddanie się szczepieniom ochronnym. Rozpowszechnianie szczepień p/ grypie nadal jest
niewielkie i nie ma wpływu na sytuację epidemiologiczną choroby (tabela 5 ).
Najwyższą tygodniową zapadalność w 2014 r. zanotowano w okresie od :
• 23.01.2014 r. do 31.01.2014 r.
Gruźlica
W 2014 r. w PSSE w Radomsku zarejestrowano 35 przypadków rozpoznanej gruźlicy
tj. o dwa przypadki mniej niż w 2013 r. (wsp. zapadalności 30,16), w tym rejestrowano
21 przypadków gruźlicy potwierdzonej mikroskopowym badaniem z posiewem
bakteriologicznym, w roku 2013 rejestrowano 26 przypadków.
Objęto nadzorem epidemiologicznym 160 osób z kontaktu domowego, w miejscu pracy.
Powiat radomszczański podobnie jak w 2013 r. w roku 2014 pod względem liczby
zachorowań na gruźlicę zajmuje III miejsce w województwie łódzkim .
W 2014 r. w powiecie radomszczańskim 3 osoby z rozpoznaną gruźlicą zmarły (w 2013 r.
4 osoby, w 2012 r.- 2 osoby, w 2011 r.– 7 osób, w 2010 r. - 8 osób).
Najwyższą zapadalność odnotowano w grupach wiekowych 45-64 /17 przypadków/.
Wyższą zapadalność rejestrowano wśród mieszkańców wsi -23 przypadki, niż miasta - 12
przypadków, oraz wśród mężczyzn – 24 przypadki niż kobiet -11 przypadków.
Borelioza z Lyme
Spośród innych chorób zakaźnych podlegających obowiązkowemu zgłaszaniu i rejestracji
wymienić należy boreliozę.
Na terenie działania PSSE Radomsko w 2014 r. zarejestrowano 24 przypadki boreliozy
( wsp . zapadalności 20,68 ) , w 2013 r. rejestrowano 29 przypadków, w 2012 roku
zarejestrowano 24 przypadki .
9
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę
Na 162 osoby, które miały kontakt ze zwierzętami 18 osób zakwalifikowano do szczepień,
a 16 osób zaszczepiono.
W 2014 r. zarejestrowano 31 przypadków więcej pokąsań przez zwierzęta podejrzane
o wściekliznę niż w 2013 r.
Sekcja Nadzoru Epidemiologii PSSE w Radomsku ściśle współpracuje z Inspekcją
Weterynaryjną w zakresie chorób odzwierzęcych.
Najczęstszymi sprawcami pokąsań były zwierzęta domowe (155 przypadków), głównie
psy (144 przypadki tj. 88,88 %) i koty (11 przypadków tj. 6,79 %)
2. Szczepienia ochronne – analiza wykonawstwa szczepień ochronnych.
Najważniejszym celem zdrowotnym szczepień ochronnych jest
zapobieganie określonemu zakażeniu lub chorobie zakaźnej
u zaszczepionej osoby lub populacji.
Uodpornienie czynne dzieci w Polsce wykonywane jest
w drodze realizacji Programu Szczepień Ochronnych.
Szczepienia ochronne w powiecie radomszczańskim
prowadzone są w 26 podmiotach leczniczych oraz na
oddziale noworodkowym szpitala.
Podczas przeprowadzonych kontroli w punktach szczepień
zwrócono szczególną uwagę na:
• wdrażanie obowiązującego Programu Szczepień
Ochronnych,
• stan zaszczepienia dzieci i młodzieży,
• postępowanie z preparatami szczepionkowymi zgodnie
z opracowaną procedurą,
• maksymalne wykorzystanie szczepionek wielodawkowych,
• daty ważności, sposób magazynowania i transportowania preparatów szczepionkowych,
• prawidłowe opracowanie dokumentacji związanej z niepożądanymi odczynami
poszczepiennymi.
Realizacja szczepień ochronnych w ramach Programu Szczepień Ochronnych ma wpływ
na sytuację epidemiologiczną nadzorowanego terenu, w szczególności przyczynia się do
spadku liczby zachorowań na choroby zakaźne i spadku liczby występujących powikłań po
przebytej chorobie.
W 2014 r. zarejestrowano 9 niepożądanych odczynów poszczepiennych, w tym
7 łagodnych, 1 ciężki i 1 poważny (w 2013 r. rejestrowano 9 NOP, w 2012 r. rejestrowano
6 NOP ). U wszystkich dzieci nastąpił pełny powrót do zdrowia po tygodniu od
wystąpienia NOP.
24 osoby na terenie powiatu radomszczańskiego w 2014 r. uchylały się od szczepień
ochronnych . W stosunku do roku 2013 przybyły 4 osoby.
Wobec rodziców dzieci uchylających się od szczepień postępowano zgodnie z wytycznymi
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi dotyczącymi postępowania
w sytuacjach odmowy wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych w województwie
łódzkim tj.
wysłano 38 informacji, w tym 36 do obojga rodziców i 2 do jednego rodzica
wystawiono 30 upomnień
10
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
wystawiono 38 tytułów wykonawczych przesłanych wraz z wnioskami do
Wojewody Łódzkiego.
W 2014 r. wśród mieszkańców powiatu radomszczańskiego ilość wykonanych szczepień
zalecanych p/durowi brzusznemu , wzw typ B, szczepieniami p/ wirusowi brodawczaka
ludzkiego wzrosła w porównaniu do roku 2013. Natomiast w stosunku do roku 2013
w roku 2014 spadło zainteresowanie szczepieniami przeciwko rotawirusom, szczepieniami
p/ kleszczowemu zapaleniu mózgu i grypie.
W przypadku pozostałych szczepień zalecanych stan zaszczepienia utrzymuje się na
podobnym poziomie jak w latach poprzednich.
Stan uodpornienia szczepionkami zalecanymi osób w powiecie radomszczańskim w latach
2012 - 2014 przedstawia tabela 5.
Tabela 5. Stan uodpornienia szczepionkami zalecanymi osób w powiecie radomszczańskim
w latach 2012-2014
Uodpornienie przeciw
chorobie
2014
2013
2012
Rotawirusy
158
173
155
p/wirusowi brodawczaka
ludzkiego
7
2
13
Streptococcus pneumoniae
302
303
479
Neisseria meningitidis
95
94
233
Wzw typ A
36
30
37
Wzw typ B
1732
1670
1627
Kleszczowe zapalenie mózgu
58
91
26
Dur brzuszny
41
21
19
Ospa wietrzna
39
35
39
Grypa
1328
1685
1462
Analizę wykonawstwa obowiązkowych szczepień ochronnych w powiecie radomszczańskim
w 2014 roku w porównaniu do roku 2013 przedstawiają tabele 6,7,8.
11
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Tabela 6. Procentowy stan zaszczepienia dzieci do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku
życia
Szczepienia do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku życia
WZW B
Błonica Tężec Krztusiec
Odra
Świnka
Różyczka
Odra
Świnka
Różyczka
3 r. ż.
2 r. ż.
3 r. ż.
98,2
99,9
88,7
97,0
98,1
99,6
88,5
98,1
Gruźlica
nowarodkowa
Poliomyelitis
2 r. ż.
3 r. ż.
1 r. ż.
2 r. ż.
3 r. ż.
1 r. ż.
2 r. ż.
2014
9,1
99,7
99,6
56,4
98,2
99,9
56,4
2013
99,9
99,3
99,9
61,8
98,1
99,6
61,8
Z tabeli Nr 6 wynika iż :
1. wyszczepialność noworodków p/ gruźlicy niewiele zmniejszyła się i wynosi 99,1%
- niezaszczepionych pozostaje 8 dzieci z przeciwwskazaniami lekarskimi,
2. uodpornienie małych dzieci p/ WZW B jest prawie pełne (oprócz 1 dziecka, które
przybyło z Wielkiej Brytanii, 1 dziecka uchylającego się od szczepień, 1 dziecka
szczepionego w Poradni Konsultacyjnej),
3. zaszczepienie małych dzieci p/ błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, p/odrze,
śwince, różyczce utrzymuje się na podobnym poziomie. Zaszczepienie p/odrze ,
śwince i różyczce w 3-cim roku życia zmniejszyło się z uwagi na ilość osób
uchylających się od szczepień ochronnych.
Tabela 7. Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ błonicy, tężcowi,
krztuścowi, poliomyelitis
Szczepienia dzieci starszych i młodzieży
Błonica, Tężec,
Krztusiec
Błonica, Tężec
Błonica, Tężec
Poliomyelitis
6 rok życia
14 rok życia
19 rok życia
6 rok życia
2014
86,9
93,7
88,9
86,9
2013
89,4
96,8
89,2
89,4
Z tabeli Nr 7 wynika iż :
1. liczba zaszczepionych w 6 r. ż. p/błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis
zmniejszyła się ( duża zachorowalność w okresie jesiennym dzieci podlegających
szczepieniom , oraz nie zgłaszanie się na wezwania do szczepień),
2. liczba szczepień w 14 r. ż. p/błonicy, tężcowi zmniejszyła się (duża zachorowalność
w okresie jesiennym dzieci podlegających szczepieniom, oraz nie zgłaszanie się na
wezwania do szczepień),
3. ilość zaszczepionych w 19 r. ż. p/błonicy, tężcowi utrzymuje się na podobnym
poziomie.
12
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Tabela 8. Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ odrze, śwince,
różyczce
Szczepienia dzieci starszych i młodzieży
Odra, Świnka, Różyczka
Rocznik 2005
10 r. ż.
II dawka
2014
2013
Rocznik 2004
II dawka
91,8
98,7
-
93,5
Rocznik 2003
II dawka
Rocznik 2002
II dawka
99,0
Rocznik 2001
II dawka
Rocznik 2000
II dawka
99,3
95,8
99,3
98,5
97,8
Odra, Świnka, Różyczka
29,3
96,9
Rocznik 1999
II dawka
Rocznik 1998
II dawka
Rocznik 1997
II dawka
2014
99,8
99,4
99,3
2013
99,0
99,3
99,1
Z tabeli Nr 8 Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ odrze,
śwince, różyczce wynika iż :
- stan uodpornienia II dawką uzupełniającą szczepionki p/odrze, śwince i różyczce
dzieci starszych i młodzieży wzrasta i kształtuje się na wysokim poziomie.
13
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
II. STAN SANITARNY, TECHNICZNY, FUNKCONALNOŚĆ POMIESZCZEŃ
PODMIOTÓW LECZNICZYCH STACJONARNYCH I AMBULATORYJNYCH
Sekcja Nadzoru Epidemiologii w 2014 r. podobnie jak w latach
poprzednich realizowała zadania z zakresu zdrowia publicznego,
w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami
higieniczno - sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel
medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane
świadczenia zdrowotne.
Było to poddawane ocenie Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w kontekście zgodności spełnienia wymogów określonych
w przepisach prawnych. Sprawowanie nadzoru sanitarnego nad podmiotami leczniczymi
stacjonarnymi i ambulatoryjnymi obejmowało kontrolę: funkcjonalności, stanu
technicznego obiektów, zaopatrzenia w wodę, utrzymania czystości powierzchni
pomieszczeń, postępowanie z bielizną i odpadami medycznymi. Istotna z uwagi na
bezpieczeństwo pacjentów i personelu jest ocena i egzekwowanie prawidłowości
prowadzenia procesów dezynfekcji i sterylizacji w nadzorowanych obiektach.
Nadzorem objęto również sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji
działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń chorób zakaźnych.
1. Działalność kontrolno-represyjna
Pod stałym nadzorem Sekcji Nadzoru Epidemiologii PSSE w Radomsku znajduje się
ogółem 258 obiektów w tym:
» Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne:
- Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze 2
- Inne 1
» Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne:
- Przychodnie, Ośrodki Zdrowia, Poradnie, Medyczne laboratoria diagnostyczne 64
» Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową tj. Indywidualne praktyki
lekarskie , Specjalistyczne praktyki lekarskie , Grupowe praktyki lekarskie 188 w tym
3 inne
oraz
» Pogotowia Ratunkowe 3
Ogółem w podmiotach leczniczych przeprowadzono 213 kontroli, w tym 40 w punktach
szczepień.
Wydano 40 decyzji administracyjnych tj. 31 decyzji dotyczących opinii sanitarnych,
1 decyzja nakazującą osobie chorej poddanie się leczeniu, 2 decyzje odsuwające od pracy,
1 decyzja zmieniająca, 2 decyzje stwierdzające nieprawidłowości, 3 decyzje opłatowe.
Wystawiono 3 tytuły wykonawcze wobec osoby uchylającej się od leczenia oraz
3 postanowienia o nałożeniu grzywny wobec tej osoby.
Przeprowadzono 421 dochodzeń epidemiologicznych / wywiadów.
Ogółem w ramach nadzoru pobrano 538 prób od 308 osób (od chorych, nosicieli,
ozdrowieńców, osób ze styczności z chorym lub nosicielem).
2. Stan techniczny i funkcjonalność pomieszczeń nadzorowanych obiektów
Na podstawie wyników kontroli przeprowadzonych w roku 2014 w ramach bieżącego
nadzoru sanitarnego nad podmiotami leczniczymi, prowadzącymi działalność medyczną
ocenia się , że z roku na rok stan placówek pod względem sanitarno – higienicznym ulega
poprawie.
14
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Podmioty lecznicze, które jeszcze nie dostosowały się do wymogów Rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań jakim
powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność
leczniczą ( Dz. U. z 2012 r. poz. 739) / np. brak kabiny higieny osobistej odpowiednio
wyposażonej w poradni ginekologicznej/, a złożyły program dostosowawczy - mają
termin dostosowania do 31.12.2016 r.
Stan sanitarno – techniczny nadzorowanych obiektów ocenia się pozytywnie, drobne
usterki techniczne, na które wydano zalecenia dotyczyły: SPZOZ Przedbórz, OZ Góry
Mokre, SPZOZ Żytno, OZ Maluszyn, SPZOZ Kobiele Wielkie, SP GOZ Lgota Wielka,
SPZOZ Gomunice.
Nadal 1 placówka ( NZOZ Laboratorium Analityczne „CITO” w Radomsku) oceniana jest
pod względem technicznym jako zła. Decyzja wydana w 2011 roku została przedłużona do
31.01.2015 r.
We wszystkich podległych podmiotach leczniczych stosowane są środki dezynfekcyjne
zgodnie z ustawą o wyrobach medycznych i produktach biobójczych. Nie stwierdzono
braków w zaopatrzeniu w te preparaty. Osoby przeprowadzające dezynfekcję ściśle
przestrzegają ustalonych procedur opracowanych przez placówki.
Środki dezynfekcyjne są dobierane właściwie (spektrum, czas, zastosowanie).
W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie sterylizacji dokonano oceny procedur
sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań zaopatrzenia w materiały
sterylne. Na terenie powiatu ogółem zarejestrowanych jest 79 urządzeń sterylizacyjnych.
W placówkach prowadzona jest kontrola wewnętrzna procesów sterylizacji. W bieżącym
roku nie kwestionowano prób Sporal A . Wysoka skuteczność procesu sterylizacji oznacza
osiągnięcie wysokiego stopnia bezpieczeństwa podczas wykonywania zabiegów
naruszających ciągłość tkanek.
Sterylizacja przeprowadzana jest w autoklawach parowych usytuowanych w gabinetach
zabiegowych lub w oddzielnych pomieszczeniach/aneksach przeznaczonych wyłącznie do
tego celu. Coraz więcej placówek dostosowało warunki w jakich przeprowadzane są
czynności związane z obróbką narzędzi – reorganizacja polegała przede wszystkim na
zachowaniu ruchu jednokierunkowego w ciągu technologicznym sterylizacji zgodnie
z obowiązującymi przepisami prawa.
W 2014 r. nie przeprowadzano zabiegów dezynsekcji, natomiast zabiegi deratyzacji
przeprowadzane były sporadycznie w pomieszczeniach gospodarczych, piwnicach.
Nie stwierdzono nieprawidłowości w postępowaniu z bielizną czystą i brudną.
Miejsca gromadzenia bielizny brudnej wydzielane są poza pomieszczeniami w których
udzielane są świadczenia zdrowotne. Bielizna gromadzona jest w workach foliowych.
Pranie i dezynfekowanie bielizny odbywa się zgodnie z ustalonymi zasadami za pomocą
środków dopuszczonych do obrotu.
Dla SPZOZ Zakład Pielęgnacyjno - Opiekuńczy w Przedborzu ul. Częstochowska 25
bielizna prana jest przez firmę zewnętrzną „SAMURAJ” z siedzibą w Kajetanowie,
natomiast bielizna z NZOZ „MEDAX” w Radomsku prana jest przez Toruńskie Zakłady
Materiałów Opatrunkowych S.A. w Toruniu – Pralnia „Citonet” w Łodzi.
Nadzorowane podmioty lecznicze coraz częściej stosują bieliznę jednorazowego użytku
(podkłady, serwety, ręczniki).Odzież ochronna zazwyczaj prana jest we własnym zakresie.
Kontrole sanitarne z zakresu gospodarki odpadami pochodzenia medycznego
w podmiotach leczniczych w 2014 r. nie wykazały nieprawidłowości.
Transport wewnętrzny odpadów medycznych i magazynowanie odbywa się w sposób
prawidłowy, podmioty lecznicze posiadają podpisane umowy na transport i utylizację
odpadów pochodzenia medycznego z firmami posiadającymi stosowne zezwolenia.
15
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach/pojemnikach. Wywozem zajmują się
wyspecjalizowane firmy działające na terenie powiatu radomszczańskiego.
3. Ocena działalności zespołów do spraw zakażeń szpitalnych
Zakażenia wewnątrzszpitalne to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla
hospitalizowanych pacjentów. Zakażeń tych nie można całkowicie wyeliminować,
a jedynie doprowadzić do minimalizacji ich występowania.
We wszystkich podmiotach leczniczych , w których udzielane są całodobowe świadczenia
zdrowotne powołane zostały Zespoły ds. Zakażeń Zakładowych.
W Szpitalu Powiatowym w Radomsku w 2014 roku rejestrowano jedno ognisko
epidemiczne. Czynnikiem było Clostridium difficile - Tox A,B (+). W badaniach u 3 osób
uzyskano biologiczny czynnik chorobotwórczy.
Z pozostałych placówek stacjonarnych świadczących usługi całodobowo w 2014 r. nie
zgłaszano ognisk epidemicznych.
Bieżąca działalność zespołów ds. zakażeń koncentruje się na analizowaniu
i aktualizowaniu procedur epidemiologicznych, adekwatnie do dostrzeganych zagrożeń,
zmieniających się wymagań w nowelizowanych przepisach prawnych, standardów
postępowania i potrzeb medycznych.
Cały personel szpitala musi posiadać wiedzę w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych.
Wiedzę tę trzeba poprzeć właściwą, codzienną praktyką, z konsekwentnym
przestrzeganiem i egzekwowaniem obowiązujących procedur i standardów.
Wnioski:
1. Sytuacja epidemiologiczna chorób szerzących się drogą przewodu pokarmowego,
których występowanie wiąże się ze stanem sanitarnym, nieznacznie pogorszyła się
w porównaniu do 2013 r.
2. W roku 2014 wzrosły zachorowania na biegunki o prawdopodobnie zakaźnym
pochodzeniu u dzieci do lat 2 w porównaniu do roku 2013.
3. Zarejestrowano jedno ognisko chorób przenoszonych drogą pokarmową zbiorowych zatruć pokarmowych.
4. W porównaniu do roku 2013 w roku 2014 zmniejszyła się zapadalność na grypę
sezonową /3537 przypadków/, co wynika z ciągłej ewolucji wirusa mającej znaczenie
dla wywoływania w populacji ludzkiej okresowych epidemii.
5. Zaobserwowano spadek zachorowań na choroby wieku dziecięcego tj. płonicę, ospę
wietrzną, różyczkę, natomiast na podobnym
poziomie
utrzymywała
się
zapadalność na świnkę. Wzrosła zachorowalność na krztusiec. Wzrost zachorowań
w/w chorób cechuje się cykliczną zmiennością charakterystyczną dla chorób wieku
dziecięcego.
6. Liczba osób pokąsanych przez zwierzęta wzrosła w stosunku do roku 2013, oraz
zwiększyła się liczba osób, u których podjęto decyzje o szczepieniu p/ wściekliźnie.
7. W 2014 r. nieznacznie zmniejszyła się zapadalność na gruźlicę. Nadal powiat
radomszczański zajmuje III miejsce pod względem zapadalności w woj. łódzkim.
Chorobę tą głównie wykrywa się u osób w wieku 45 -64, częściej u mężczyzn niż
kobiet i u mieszkańców wsi niż miast
8. Zarejestrowano 1 osobę zakażoną HIV i chorą na AIDS.
9. Zarejestrowano 1 zachorowanie na kiłę późną.
10. W roku 2014 zarejestrowano 4 zgony z powodu choroby zakaźnej tj. 3 zgony
z powodu gruźlicy płuc, 1 z powodu Salmonellozy pozajelitowej.
16
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
11. Ważną rolę w profilaktyce chorób zakaźnych spełnia rzetelne upowszechnianie
wiedzy o chorobach zakaźnych i zakażeniach.
12. Program Szczepień Ochronnych realizowany był zadawalająco.
13. W 2014 r. zwiększyła się w porównaniu do roku 2013 liczba osób uchylających się
od szczepień ochronnych /24 osoby/ - przybyły 4 osoby.
14. Analiza stanu sanitarnego podmiotów leczniczych wskazuje, że w 2014 r. podobnie
jak w 2013 r. jeden obiekt oceniono negatywnie pod względem technicznym. Poza
tym placówki zorganizowane są prawidłowo i spełniają w podstawowym zakresie
obowiązujące wymogi sanitarno-epidemiologiczne.
15. Na podstawie uzyskanych dokumentów wynika, że rejestracja zakażeń szpitalnych
jest nadal w trakcie wdrażania i wymaga dalszego udoskonalenia.
17
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
III. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA ORAZ WODY DO
KĄPIELI
W 2014 r. nadzorem objęto jakość wody do spożycia przez ludzi w 37 wodociągach
zbiorowego zaopatrzenia w wodę, w tym:
• wodociągi o produkcji ≤ 100 [m3/d] – 10 obiektów;
• wodociągi o produkcji 101 – 1000 [m3/d] –25 obiektów;
• wodociągi o produkcji 1001 – 10 000 [m3/d] –2 obiekty;
oraz w 5 indywidualnych ujęciach wody zaopatrujących: hodowlę i 3 zakłady produkujące
żywność będące pod nadzorem weterynarii oraz 1 ujecie wody dla pływalni.
•
•
•
•
W ramach prowadzonego nadzoru pobrano do badań:
257 próbek wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi z urządzeń i sieci
wodociągowej;
4 próbki wody z kąpieliska i miejsca wyznaczonego do kąpieli;
23 próbki wody basenowej;
20 próbek ciepłej wody w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej oraz budynkach
zamieszkania zbiorowego (bursy, internaty, schroniska) w celu oceny stopnia
skażenia pałeczkami Legionella sp.
1. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w nadzorowanych
wodociągach
Na podstawie wyników badań próbek wody pobranych z w/w urządzeń
wodociągowych, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku na koniec 2014
roku ocenił, iż jakość wody w 33 wodociągach zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz
w 5 indywidualnych spełniała określone wymagania.
Wodociągi ocenione jako złe na koniec 2014 r.:
• wodociąg Józefów k/Gór Mokrych (ze względu na przekroczenie najwyższego
dopuszczalnego stężenia azotanów).
W przypadku tego wodociągu PPIS w Radomsku stwierdził brak przydatności wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi, odmówił udzielenia zgody na odstępstwo od
najwyższego dopuszczalnego stężenia azotanów oraz nakazał producentowi wody:
− zaprzestać dostarczania wody pochodzącej z tego wodociągu do celów
spożywczych,
− poinformować w sposób skuteczny odbiorców wody o braku przydatności wody do
celów spożywczych,
− zapewnić użytkownikom wodociągu wodę z awaryjnego źródła zaopatrzenia
spełniającą wymagania cytowanego wyżej rozporządzenia (np. opakowania
jednostkowe),
− doprowadzić jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w zakresie
stężenia azotanów do obowiązujących wymagań do dnia 31.03.2015 r., poprzez
podjęcie działań naprawczych.
Wodociągi, w których jakość wody nie spełnia wymagań:
• wodociąg Huta Drewniana (ze względu na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego
stężenia azotanów – wydano decyzję o przydatności wody do spożycia na warunkach
przyznanego odstępstwa na okres 18 m-cy tj. do 30.06.2016 r.);
18
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
•
•
wodociąg Włodzimierz (ze względu na przekroczenie dopuszczalnego zakresu
wartości dla manganu - wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia
do 30.04.2015 r.);
wodociąg Sekursko (ze względu na obecność bakterii grupy coli - wydano decyzję
o warunkowej przydatności wody do spożycia z terminem wykonania do 05.02.2015 r.).
Okresowe pogorszenie jakości wody w zakresie wskaźników mikrobiologicznych i/lub
parametrów fizykochemicznych w 2014 r. wystąpiło w niżej wymienionych obiektach:
• wodociąg Radomsko (bakterie grupy coli);
• wodociąg Biała Góra gm. Dobryszyce (bakterie grupy coli i Enterokoki);
• wodociąg Gidle (bakterie grupy coli);
• wodociąg Słostowice, gm. Gomunice (bakterie grupy coli);
• wodociąg Pudzików, gm. Gomunice (ogólna liczba mikroorganizmów w 220C po
72 h);
• wodociąg Przedbórz, ul. Konecka 52 (bakterie grupy coli, Clostridium perfringens);
• wodociąg Góry Mokre, gm Przedbórz (bakterie grupy coli);
• wodociąg Silnica gm. Żytno (ogólna liczba mikroorganizmów w 220C po 72h);
• wodociąg Huta Drewniana (bakterie grupy coli, azotany);
• wodociąg Wola Malowana gm. Kodrąb (bakterie grupy coli, mętność, żelazo);
• indywidualne ujęcie wody ZM „Brat Pol „ Wólka Włościańska (bakterie grupy
coli, Escherichia coli);
• indywidualne ujęcie wody ZPM „GAIK” w Niedośpielinie 70, gm. Wielgomłyny
(bakterie grupy coli oraz żelazo, mangan i ołów);
• indywidualne ujęcie wody Gospodarstwa Rolnego w Chełmie (Clostridium
perfringens i azotany).
W w/w przypadkach PPIS w Radomsku polecił właścicielom wodociągów/producentom
wody podjęcie w terminie niezwłocznym działań naprawczych w celu doprowadzenia
jakości wody do zgodnej z wymaganiami. W pobranych powtórnie próbkach wody z w/w
ujęć (z wyjątkiem wodociągu w Woli Malowanej) nie stwierdzono przekroczeń
wskaźników mikrobiologicznych i/lub parametrów fizykochemicznych. Z powyższego
względu postępowanie administracyjne nie było prowadzone. W przypadku wodociągu
w Woli Malowanej, z uwagi na przekroczenie mętności i żelaza zostało wszczęte
postępowanie administracyjne skutkujące wydaniem decyzji. Jakość wody uległa
poprawie.
Ogólna liczba ludności zaopatrywanej w wodę z nadzorowanych urządzeń
zbiorowego zaopatrzenia w wodę wynosiła - 116,7 tys. osób. Indywidualne ujęcia wody
zaopatrywały w wodę do spożycia 0,8 tys. mieszkańców powiatu.
W 2014 roku około 99% ludności zamieszkałej na terenie nadzorowanym przez
PPIS w Radomsku korzystało z wody dostarczanej przez wodociągi, w których woda
odpowiadała wymaganiom, natomiast około 1 % ludności był zaopatrywany w wodę
o nieodpowiedniej jakości.
Dla porównania:
• w 2013 r. 97% ludności korzystało z wody odpowiadającej wymaganiom,
natomiast 3 % ludności miało dostarczaną wodę o niewłaściwych parametrach;
19
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
•
•
w 2012 roku 100% mieszkańców było zaopatrywanych w wodę, której jakość
spełniała obowiązujące normy;
w 2011 r. ok. 99,8%, ludności w powiecie korzystało z urządzeń wodociągowych
dostarczających wodę odpowiedniej jakości a tylko 0,2 % mieszkańców miało
dostarczaną wodę nieodpowiadającą wymaganiom.
Stosowane technologie uzdatniania wody
W 2014 r. woda przeznaczona do spożycia przez ludzi ujmowana w 30
nadzorowanych wodociągach nie była poddawana procesom uzdatniania.
Stałe uzdatnianie w zakresie:
• parametrów fizykochemicznych (żelazo, mangan) prowadzone było w 11
wodociągach zbiorowego zaopatrzenia w wodę: Radomsko, Masłowice i Przerąb,
gm. Masłowice, Kobiele Wielkie, gm. Kobiele Wielkie, Krępa i Wiewiórów,
gm. Lgota Wielka, Włodzimierz i Kamieńsk, gm. Kamieńsk, Biała Góra, gm.
Dobryszyce, Józefów Stary, gm. Przedbórz oraz Ludwików, gm. Gidle;
• parametrów
fizykochemicznych
oraz
wskaźników
mikrobiologicznych
w indywidualnym ujęciu wody Zakładu Przetwórstwa Mięsnego „GAIK” Andrzej
Gaik w Niedośpielinie, gm. Wielgomłyny.
2. Ocena jakości wody w kąpieliskach oraz w basenie
Nadzorem sanitarnym w zakresie jakości wody do kąpieli objęto 3 obiekty, w tym:
• kąpielisko w Przedborzu, ul. Turystyczna - zbiornik oparty na cieku wodnym
spod Ochotnika;
• miejsce wykorzystywane do kąpieli w m. Zakrzówek Szlachecki – zbiornik
retencyjny przy rzece Warcie;
• pływalnia kryta w Radomsku.
Próbki wody z w/w obiektów pobierane były podobnie jak w latach ubiegłych w ramach
kontroli urzędowej oraz przez organizatora. Wyniki badań wody z kąpieliska
w Przedborzu przedkładane były na bieżąco PPIS w Radomsku w celu dokonania oceny
jakości wody pod względem jej przydatności do kąpieli. W trakcie sezonu zostało
wydanych 5 takich ocen. Ponadto w 2014 r. dokonano sezonowej oceny jakości wody na
podstawie wyników badania 16 próbek wody z 3 sezonów. Jakość wody pochodzącej
z w/w kąpieliska została zaklasyfikowana jako „dobra”.
Organizator miejsca wykorzystywanego do kąpieli w Zakrzówku Szlacheckim nie
wywiązał się z obowiązku nałożonego ustawą i nie przekazał PPIS w Radomsku wyników
badań, w których stwierdzono zanieczyszczenie wody niekorzystnie wpływające na jej
jakość, co mogło spowodować zagrożenie zdrowotne dla kąpiących się tam osób.
W związku z powyższym w stosunku do strony winnej zaniedbań zostało zastosowane
karanie mandatowe. Ponowne badanie próbek wody nie wykazało nieprawidłowości.
W trakcie sezonu wydano 2 oceny o przydatności wody do kąpieli.
Na podstawie wyników badania próbek wody pobranej w niecce basenu krytej
pływalni, PPIS w Radomsku stwierdził przydatność wody do kąpieli.
3. Ocena jakości ciepłej wody w budynkach zamieszkania zbiorowego i zakładach
opieki zdrowotnej zamkniętej
Nadzór nad jakością ciepłej wody w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej oraz
w budynkach zamieszkania zbiorowego jest prowadzony w 10 obiektach. W celu oceny
stopnia skażenia instalacji ciepłej wody pałeczkami Legionella sp. w 2014 roku pobrano
do badania ogółem 20 próbek wody w 4 obiektach. Średnie skażenie instalacji ciepłej
20
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
wody pałeczkami w/w mikroorganizmów stwierdzono w Zakładzie PielęgnacyjnoOpiekuńczym w Przedborzu ul. Częstochowska. W związku z powyższym PPIS
w Radomsku nakazał doprowadzenie jakości ciepłej wody w instalacji budynku
mieszczącego obiekt do zgodnej z wymaganiami. Ponowne badania próbek wody nie
wykazały nieprawidłowości w tym zakresie.
Badania próbek ciepłej wody użytkowej pobranych w pozostałych obiektach (DPS
w Radomsku, Internat Centrum Kształcenia Rolniczego w Dobryszycach, Bursa Szkolna
i Schronisko Młodzieżowe w Przedborzu) nie wykazały skażenia systemów.
21
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
IV. STAN
SANITARNY
I KĄPIELISK
OBIEKTÓW
UŻYTECZNOŚCI
PUBLICZNEJ
W 2014 roku objęto nadzorem ogółem 363 obiekty, w tym:
• 2 ustępy publiczne skanalizowane (1 stały i 1 tymczasowy); 2 ustępy
ogólnodostępne; basen kąpielowy; 1 dom pomocy społecznej; 4 inne jednostki
organizacyjne pomocy społecznej; 6 noclegowni i domów dla bezdomnych;
7 obiektów hotelarskich (6 hoteli i 1 motel); 15 innych obiektów, w których są
świadczone usługi hotelarskie (11 podmiotów oferujących wynajem pokoi gościnnych
i miejsc noclegowych oraz 4 gospodarstwa agroturystyczne); 104 zakłady fryzjerskie;
48 zakładów kosmetycznych; 1 zakład tatuażu; 6 zakładów odnowy biologicznej,
1 obiekt PKS związany z obsługą podróżnych (stanowiska autobusowe), 3 obiekty
PKP w tym 1 związany z obsługą podróżnych (perony przy dworcu PKP); 14 terenów
rekreacyjnych; 43 cmentarze i 4 domy przedpogrzebowe – ogółem 262 obiekty;
• inne obiekty w tym: 7 zakładów pogrzebowych; 2 kina; 11 obiektów sportowych;
2 punkty sprzedaży odzieży używanej; 3 parkingi; 2 stacje paliw; 52 apteki i punkty
apteczne; 5 targowisk i placów targowych; 3 pralnie; 9 obiektów świadczących usługi
w zakresie transportu publicznego osób oraz 5 gospodarstw rolnych - ogółem 101
obiektów.
Ogółem przeprowadzono 319 kontroli, w tym:
• 216 zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2014 r.;
• 2 sprawdzające wykonanie nałożonych na stronę obowiązków;
• 48 poza harmonogramem (w tym kontrole: akcyjne na polecenie PWIS, w nowo
zarejestrowanych obiektach, na wniosek strony przed wydaniem opinii);
• 27 interwencyjnych;
• 26 w ramach nadzoru nad w ekshumacją zwłok lub szczątków ludzkich.
Ogółem wydano 83 decyzje, w tym:
• 44 dotyczące ekshumacji zwłok i szczątków ludzkich;
• 9 dot. jakości wody;
• 4 zmieniające termin wykonania nałożonych obowiązków na wniosek strony;
• 5 dot. ocen higienicznych dla zastosowanych materiałów lub wyrobów używanych
do uzdatniania i dystrybucji wody;
• 19 płatniczych;
• 2 umarzające wszczęte postępowanie.
Stan sanitarno-porządkowy obiektów użyteczności publicznej w 3 przypadkach
budził zastrzeżenia, które dotyczyły nieprawidłowego postępowania ze ściekami
w 2 obiektach pomocy społecznej i w 1 obiekcie świadczącym usługi hotelarskie.
W stosunku do winnych zaniedbań zastosowano karanie mandatowe a obiekty na koniec
2014 roku oceniono jako złe pod względem sanitarno-higienicznym.
W trakcie przeprowadzonych kontroli podobnie jak w latach ubiegłych stwierdzono
uchybienia, które mają wpływ na zapewnienie właściwych warunków świadczenia usług
dla ludności oraz utrzymanie odpowiedniego stanu sanitarnego obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej. Z powyższego względu wydawane były zalecenia pokontrolne
z terminem ich usunięcia. W części przypadków właściciele/zarządzający obiektami
poinformowali o ich wykonaniu. W pozostałych przypadkach pomimo upływu
wyznaczonego terminu, PPIS w Radomsku nie został poinformowany o sposobie ich
realizacji.
22
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Najczęściej stwierdzane uchybienia:
• brak bieżącej ciepłej wody przy umywalkach w toaletach ogólnodostępnych: na
cmentarzach przy terenie rekreacyjnym, w kinach;
• nieodpowiedni stan sanitarno-techniczny siedzisk w szatni w obiekcie sportowym;
• brak właściwej wymiany powietrza w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych,
pokojach gościnnych i hotelowych oraz pomieszczeniach usług fryzjerskich
i kosmetycznych;
• brak odpowiednio wyposażonego miejsca lub pomieszczenia do przechowywania
sprzętu porządkowego w obiektach sportowych, zakładach fryzjerskich
i kosmetycznych oraz w kinach i w obiektach hotelarskich;
• brak wydzielonego stanowiska pedicure w zakładzie kosmetycznym;
• brak gładkich, odpornych na działanie środków dezynfekcyjnych powierzchni
mebli stanowiących wyposażenie zakładów fryzjerskich;
• brak łatwo zmywalnych, pokrytych nienasiąkliwym i odpornym na działanie
środków dezynfekcyjnych materiałem powierzchni ścian przy umywalkach
w pomieszczeniach usługowych w w/w obiektach;
• brak środków do transportu czystej i brudnej bielizny oraz odzieży mieszkańców
w domu pomocy społecznej a także pojemników do transportu bielizny czystej
i brudnej w obiekcie hotelarskim;
• zły stan sanitarno-higieniczny powierzchni ścian lub podłóg w pomieszczeniach
obiektów sportowych, w pomieszczeniu pralni w hotelu i w pomieszczeniu
mieszczącym chłodnię w domu przedpogrzebowym;
• brak zabezpieczenia piaskownic przed dostępem zwierząt; zły stan sanitarnotechniczny infrastruktury stanowiącej wyposażenie parkingu;
• brak toalet ogólnodostępnych na terenie nadzorowanych cmentarzy;
• brak pomieszczenia do przechowywania zwłok wyposażonego w urządzenie do
stałego pomiaru temperatury w domach przedpogrzebowych;
• brak zabezpieczenia pomieszczenia mieszczącego chłodnię do przechowywania
zwłok przed dostępem owadów w domu przedpogrzebowym;
• brak badań ciepłej wody użytkowej w kierunku Legionella sp. w obiektach
zamieszkania zbiorowego (hotelarskich oraz gospodarstwach agroturystycznych).
Podczas kontroli w zakresie infrastruktury przeprowadzonych w trakcie
funkcjonowania kąpieliska oraz miejsca wykorzystywanego do kąpieli i basenu nie
stwierdzono uchybień dotyczących stanu technicznego pomieszczeń i ich wyposażenia.
Jedynie drobne uchybienia w zakresie zaopatrzenia pomieszczeń sanitarnych w dozowniki
i pojemniki na mydło oraz ręczniki jednorazowego użytku stwierdzono podczas czynności
kontrolnych dotyczących kąpieliska w Przedborzu. Organizator w wyznaczonym terminie
poinformował o usunięciu w/w nieprawidłowości.
Wyniki kontroli prowadzonych w ramach interwencji
W 2014 r. wpłynęło ogółem 29 wniosków o interwencję. W pięciu przypadkach
załatwienie sprawy nie leżało w kompetencji PPIS w Radomsku, dlatego wnioski te
zostały przesłane do innych organów według właściwości.
W wyżej wymienionym zakresie przeprowadzono 27 kontroli, które dotyczyły:
• nieprawidłowego postępowania ze ściekami i odpadami komunalnymi powstałymi
na terenie prywatnych nieruchomości lub w wyniku prowadzonej działalności
gospodarczej;
23
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
•
nieprawidłowości w zakresie postępowania z odpadami niebezpiecznymi
zawierającymi azbest na terenie prywatnej nieruchomości;
• nieprawidłowego magazynowania odpadów na terenie zakładu;
• złego stanu sanitarno-higienicznego toalet na parkingu;
• niewłaściwych warunków świadczenia usług w zakładzie fryzjerskim;
• nieprawidłowości dotyczących przechowywania zwłok w zakładzie pogrzebowym;
• złego stan sanitarno-technicznego placu zabaw dla dzieci;
• zalewania piwnic ściekami w blokach mieszkalnych;
• uciążliwości zapachowych w lokalu mieszkalnym;
• uciążliwości spowodowanych składowaniem obornika na terenie prywatnej
posesji;
• uciążliwości spowodowanych hałasem przenikającym do pomieszczeń
mieszkalnych;
• uciążliwości wynikających z bytowania gryzoni i insektów w lokalach
mieszkalnych i ich otoczeniu.
Z uwagi na to, iż czynności kontrolne potwierdziły zasadność zarzutów przedstawionych
przez wnioskodawców, wydano zalecenia pokontrolne dotyczące usunięcia stwierdzonych
uchybień. W 2 przypadkach, gdzie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie
postępowania ze ściekami zastosowano karanie mandatowe.
Wnioski:
1. Nadal niewystarczające w stosunku do potrzeb jest zabezpieczenie nadzorowanego
terenu w ustępy publiczne i ogólnodostępne ze stałą obsługą. Niedostateczna ilość
toalet jest również odczuwalna w miejscach dostępnych publicznie, w tym między
innymi na terenie cmentarzy oraz w miejscowościach, gdzie zlokalizowane są
obiekty turystyczne jak również na terenie miejsc postojowych przy trasach z dużym
nasileniem ruchu turystycznego. Sytuacja w zakresie powyższego nie zmienia się od
wielu lat. Brak toalet publicznych powoduje pogarszanie stanu środowiska a tym
samym może być przyczyną szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
2. W dalszym ciągu na nadzorowanym terenie odnotowuje się brak zaangażowania
lokalnych władz samorządowych w organizowanie w okresie letnim kąpielisk lub
miejsc wykorzystywanych do kąpieli posiadających odpowiednią infrastrukturę
i zapewniających bezpieczny wypoczynek dla społeczności lokalnej. Nadal na terenie
powiatu pod nadzorem PPIS znajduje się tylko 1 kąpielisko i 1 miejsce
wykorzystywane do kąpieli. Obecny stan w tym zakresie należy ocenić jako
niezadowalający.
3. Podobnie jak w latach ubiegłych nie są realizowane zalecenia pokontrolne dotyczące
zabezpieczenia piaskownic przed dostępem zwierząt. Realizacja tych zaleceń
pozwoliłaby na eliminowanie na bieżąco zagrożeń wynikających z zanieczyszczenia
terenów i obiektów służących do użytku publicznego.
4. Nie uległa również poprawie sposób gospodarowania ściekami powstałymi na ternie
nieruchomości w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej bądź
zamieszkiwania osób na terenach, gdzie brak jest sieci kanalizacyjnej. Potwierdzają
to kontrole prowadzone w nadzorowanych obiektach jak również kontrole
nieruchomości przeprowadzane w ramach interwencji. W tej sprawie Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku zwracał się wielokrotnie do włodarzy
gmin o podjecie działań w ramach posiadanych kompetencji.
24
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
5. Brak przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dla obiektów
użyteczności publicznej (zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy
biologicznej, obiektów hotelarskich, sportowych i innych) powoduje, iż właściciele
lub zarządzający obiektami nie stosują się do zaleceń pokontrolnych mających na
celu usunięcie nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli. Wielokrotnie
w tych samych obiektach wydane zalecenia w trakcie dokonanych czynności
kontrolnych są w związku z powyższym podtrzymywane.
25
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
V.
STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA ORAZ
MATERIAŁÓW I WYROBÓW PRZEZNACZONYCH DO KONTAKTU
Z ŻYWNOŚCIĄ
Głównym celem działania Sekcji Nadzoru Higieny Żywności Żywienia
i Przedmiotów Użytku było zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa
zdrowotnego żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu
radomszczańskiego. W 2014 roku pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno
Epidemiologicznej w Radomsku znajdowało się 1369 zakładów produkcji i obrotu
żywnością, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz
kosmetykami. Najważniejsze grupy zakładów to:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Sklepy spożywcze
651
Żywienie zbiorowe otwarte
170
Obiekty ruchome i tymczasowe
149
Żywienie zbiorowe zamknięte
75
Środki transportu żywności
67
Hurtownie spożywcze
32
Piekarnie
25
Ciastkarnie
12
Młyny
5
Wytwórnie lodów
5
Automaty do lodów
7
Inne zakłady produkcyjne
12
w tym: 1 wytwórnia makaronu, 1 rozlewnia wina, 1 produkcja przypraw,
7 zakładów produkcji materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu
z żywnością, 2 zakłady produkcji kosmetyków.
13. Pozostałe zakłady - 79
w tym między innymi: 45 aptek,
2 sklepy zielarskie,
10 zakładów obrotu kosmetykami,
14 zakładów obrotu materiałami do kontaktu z żywnością,
Podobnie jak w latach ubiegłych najliczniejszą grupę zakładów stanowiły sklepy
spożywcze 651 (47,6%), zakłady żywienia zbiorowego otwarte 170 (12,4%), zakłady
żywienia zbiorowego zamknięte 75 (5,5%), obiekty ruchome i tymczasowe 149 (10,9%),
środki transportu żywności 67 (4,9%), magazyny hurtowe 32 (2,3%), piekarnie 25 (1,8%),
ciastkarnie 12 (0,9%).
Kontrole przeprowadzano zgodnie z przyjętym na rok 2014 harmonogramem
kontroli. Wykonywano także kontrole poza harmonogramem, w każdym przypadku
podejrzenia lub uzyskania informacji o uchybieniach sanitarnych zagrażających zdrowiu
lub życiu ludzi w związku z realizacją zadań w ramach systemu informowania
o produktach niebezpiecznych RASFF i RAPEX a także na wniosek przedsiębiorców.
W 2014 r. skontrolowano 624 zakłady co stanowiło 45,6% wszystkich zakładów
będących pod nadzorem. Przeprowadzono 932 kontrole i rekontrole. Wydano: 259 decyzji
merytorycznych, 118 decyzji opłatowych. Wśród nich było 27 decyzji administracyjnych
nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego nadzorowanych zakładów
w wyznaczonym terminie, w tym 3 decyzje czasowego unieruchomienia zakładu do czasu
usunięcia usterek. 2 zakłady, po usunięciu usterek wznowiły działalność, 1 został
zlikwidowany.
26
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Skierowano 2 wnioski do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego
w Łodzi o nałożenie kary pieniężnej na podstawie art. 103 ustawy o bezpieczeństwie
żywności i żywienia. PWIS w Łodzi nałożył 2 kary pieniężne na kwotę 2300 zł.
Nałożono także 71 mandatów karnych na sumę 16450 zł.
Do sądu skierowano 1 wniosek o ukaranie na podstawie art. 96 ustawy
o bezpieczeństwie żywności i żywienia (wyprodukowanie i wprowadzenie do obrotu
środka spożywczego szkodliwego dla zdrowia – ciastka zanieczyszczone bakteriami
Salmonella Enteritidis). Sprawa w toku.
Do badań laboratoryjnych pobrano 186 prób różnych artykułów spożywczych,
8 prób materiałów do kontaktu z żywnością oraz 5 próby kosmetyków. Zakwestionowano
1 próbę żywności (ciastko eklerka) z powodu zanieczyszczenia bakteriami Salmonella
Enteritidis, oraz 2 próby z powodu nieprawidłowego znakowania.
Do PPIS w Radomsku wpłynęło 46 interwencji od konsumentów. Zasadnych było
26 (56,5%). Wszystkie interwencje zostały rozpatrzone. W 27 przypadkach gdzie podany
był adres zamieszkania i dane osoby zgłaszającej interwencję o wynikach
przeprowadzonych działań udzielono osobom skarżącym odpowiedzi na piśmie.
Działania PPIS w Radomsku w 2014 roku mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa
żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu, oprócz zaplanowanych
w harmonogramie były działaniami akcyjnymi i dotyczyły głównie następujących
zagadnień:
1. Nadzór nad obiektami ruchomymi i tymczasowymi i stacjonarnymi
zlokalizowanymi na terenie targowisk.
2. Inne działania w ramach systemu RASFF.
1. Nadzór nad obiektami ruchomymi, tymczasowymi i stacjonarnymi działającymi na
terenie targowisk, które wprowadzają do obrotu środki spożywcze nietrwałe
mikrobiologicznie. W ramach tych działań w okresie letnim 2014 roku skontrolowano
21 w/w obiektów. Za nieprzestrzeganie przepisów prawa żywnościowego i norm
sanitarnych nałożono 11 mandatów karnych na sumę 2100 zł. Działania w tym zakresie
będą kontynuowane w roku 2015.
2. Przeprowadzono 52 kontrole w związku z nadesłanymi powiadomieniami w systemie
RASFF (europejski system informowania o niebezpiecznej żywności i paszach). Takich
powiadomień o niebezpiecznej żywności oraz materiałach do kontaktu z żywnością, które
znalazły się w sprzedaży na terenie powiatu radomszczańskiego w roku 2014 wpłynęło 23.
Działania PPIS w tym zakresie polegały na sprawdzeniu czy wymienione
w powiadomieniach produkty znajdują się w obrocie w obiektach na terenie powiatu oraz
nadzorowaniu procesu ich wycofywania z rynku. Najważniejsze z nich dotyczyły
następujących produktów:
• chrupki kukurydziane, mąka kukurydziana, pałeczki kukurydziane, makaron penne
deklarowane jako produkty bezglutenowe a zawierające gluten,
• gruszki ,,konferencja”, w których stwierdzono przekroczenie najwyższego
dopuszczalnego poziomu pestycydów,
• suplementy diety „Erecton”, Tribusteron 90”, „Tribu-X”, w których stwierdzono
obecność nieautoryzowanej substancji tetrahydrokannabinolu,
• talerze z melaminy produkcji chińskiej, w których stwierdzono przekroczenie
dopuszczalnego poziomu migracji formaldehydu,
• kubki ceramiczne produkcji chińskiej, w których stwierdzono przekroczenie
dopuszczalnego poziomu migracji ołowiu z obszaru obrzeża,
27
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
•
•
•
•
metalowe formy do pieczenia produkcji chińskiej z powodu przekroczonej
dopuszczalnej migracji ołowiu,
morele suszone, w których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu
dwutlenku siarki(konserwant),
pieprz czarny mielony, krakersy solone, kasza gryczana z powodu przekroczenia
dopuszczalnego poziomu aflatoksyn ( ochratoksyny A, deoksyniwalenolu-DON),
mięso mielone z indyka, tatar wołowy „Beef Master”, lody śmietankowe Algida,
z powodu zanieczyszczenia bakteriami Salmonella.
Wnioski:
1. Systematycznie poprawia się jakość środków spożywczych o czym świadczy mała
ilość próbek kwestionowanych. Jest to wynikiem poprawy stanu sanitarnotechnicznego placówek, przestrzegania ogólnych zasad higieny w produkcji,
obrocie, transporcie, wdrożenia i funkcjonowania w coraz większej ilości zakładów
systemów kontroli wewnętrznej (GHP, GMP, HACCP), ale także kontroli
zewnętrznej, sprawowanej przez PIS w ramach urzędowej kontroli żywności.
2. Najwięcej problemów występuje w zakładach obrotu żywnością oraz obiektach
ruchomych i tymczasowych. Ruchome punkty gastronomiczne i handlowe z racji
charakteru prowadzonej działalności często mają problemy z przestrzeganiem
wymagań sanitarnych. W przypadku sklepów wynika to z ich różnorodności ( od
dużych marketów po punkty handlu obwoźnego) oraz dużego asortymentu
sprzedawanych produktów. Osoby zatrudnione w zakładach branży spożywczej
bardzo często nie posiadają odpowiednich kwalifikacji, wiedzy nt. zapewnienia
bezpieczeństwa żywności, podstawowych zasad higieny, przepisów prawa
żywnościowego, potencjalnych zagrożeń. Zmiana mentalności tych osób przebiega
powoli ale systematycznie.
3. W 2014 roku na terenie powiatu radomszczańskiego nie było żadnego incydentu
żywnościowego, który stanowiłby istotne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi,
zarówno pod względem skali zjawiska jak i rodzaju zagrożenia. Wszystkie
stwierdzone nieprawidłowości można określić mianem typowych, które można
było szybko i skutecznie wyeliminować za pomocą rutynowych procedur
postępowania – co uczyniono.
4. W stosunku do lat ubiegłych struktura zakładów branży spożywczej na terenie
powiatu radomszczańskiego nie uległa istotnym zmianom. Występują niewielkie
wahania ilości obiektów w poszczególnych grupach wynikające z tego, że część
z nich ulega likwidacji ale w ich miejsce powstają nowe. Największa rotacja
występuje w sklepach spożywczych i punktach gastronomicznych.
28
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
VI. STAN SANITARNY SZKÓŁ I INNYCH PLACÓWEK OŚWIATOWO WYCHOWAWCZYCH
W 2014 roku bieżącym nadzorem sanitarnym objęto 86 obiektów, w tym:
niepubliczny żłobek, 20 przedszkoli, 22 szkoły podstawowe, 8 gimnazjów, 25 zespołów
szkół, w tym 5 zespołów szkolno-przedszkolnych, 17 zespołów szkolno-gimnazjalnych,
3 zespoły szkół ponadgimnazjalnych, szkoła muzyczna I°, bursa szkolna, 2 schroniska,
6 placówek wsparcia dziennego (5 świetlic środowiskowych, klub młodziaka).
Ponadto prowadzono nadzór w ramach oceny warunków higieniczno-sanitarnych
wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży w placówkach zgłoszonych do
kuratorium oświaty, które zostały zamieszczone w publicznej bazie danych.
Wykreślono z rejestru 7 placówek:
• Zespół Przedszkolny Wielgomłyny ul. Radomszczańska 9 (zlikwidowany),
• Publiczne Przedszkole Kamieńsk ul. Mickiewicza 21 (połączone w zespół),
• Publiczna Szkoła Podstawowa Kamieńsk ul. Sportowa 8 (połączone w zespół),
• Świetlica Środowiskowa Radomsko ul. M. Dąbrowskiej 27 (zlikwidowana),
• Publiczne Gimnazjum Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich Radomsko
ul. Ks. Turleja 9/13 (zlikwidowane),
• Liceum Ogólnokształcące Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich Radomsko
ul. Ks. Turleja 9/13 (zlikwidowane),
• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Żytno ul. Ogrodowa 16 (zlikwidowany).
Wpisano do rejestru 1 placówkę:
• Zespół Szkolno-Przedszkolny Kamieńsk ul. Sportowa 8.
W wyżej wymienionych placówkach przeprowadzono ogółem 113 kontroli, w tym:
• 72 kontrole zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2014 r.,
• 13 kontroli sprawdzających wykonanie nałożonych na stronę obowiązków;
• 2 kontrole na wniosek strony w celu wydania opinii;
• 12 kontroli w placówkach wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży;
• 14 kontroli przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego..
Wydano 49 decyzji administracyjnych, w tym:
• 11 merytorycznych w wyniku stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości;
• 22 zmieniające termin wykonania nałożonych na stronę obowiązków,
• 16 płatniczych.
1. Stan sanitarno-techniczny placówek oświatowo-wychowawczych
Podczas czynności kontrolnych w 11 obiektach stwierdzono nieprawidłowości w zakresie
stanu sanitarno-technicznego. Z powyższych względów na strony odpowiedzialne
nałożono obowiązek usunięcia uchybień. W trzech przypadkach obowiązki wykonano
w terminie, w pozostałych termin realizacji nakazów nie upłynął.
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości:
• zły stan sanitarno-techniczny: nawierzchni dojść do budynków, schodów
wejściowych, ścian, sufitów i podłóg w salach lekcyjnych, w zapleczach sal
gimnastycznych oraz w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych.
W wyniku wykonania nałożonych obowiązków w latach ubiegłych, w 11 obiektach stan
sanitarno-techniczny uległ poprawie. Pomieszczenia sanitarno-higieniczne we wszystkich
29
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
placówkach są skanalizowane, środki do utrzymania higieny osobistej były dostępne
z wyjątkiem 1 placówki, w związku z czym wydano stosowne zalecenie pokontrolne.
W 4 skontrolowanych obiektach standardy dostępności do urządzeń sanitarnych nie były
zachowane. Bieżąca zimna i ciepła woda dla uczniów w ciągu całego roku szkolnego była
zapewniona. Pomieszczenia nadzorowanych obiektów wentylowane. Wyjątek stanowi
w dalszym ciągu Zespół Szkolno-Gimnazjalny Nr 1 w Radomsku ul. Piastowska 17,
w którym w części pomieszczeń budynku szkoły istniejąca wentylacja grawitacyjna jest
nieskuteczna z powodu niedrożności przewodów wentylacyjnych.
Bezpieczeństwo sanitarne piaskownic
W trakcie bieżących kontroli obiektów oceniano stan sanitarny piaskownic znajdujących
się na terenach placówek oświatowo-wychowawczych. W kilku przypadkach stwierdzono
brak właściwego zabezpieczenia tych urządzeń przed zanieczyszczeniem odchodami
zwierząt oraz wymiany piasku przed sezonem i w jego trakcie. Ze względu na to, że
w piasku w odkrytych piaskownicach mogą być obecne chorobotwórcze bakterie, grzyby,
pierwotniaki i inne pasożyty wywołujące groźne choroby między innymi salmonellozy,
grzybice skóry, toksokarozę, toksoplazmozę i glistnice, mając na celu ograniczenie ryzyka
sanitarnego i zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom korzystającym z piaskownic,
wydawano stosowne zalecenia pokontrolne.
2. Żywienie
Z ciepłych posiłków przygotowywanych w stołówkach szkolnych lub dostarczanych przez
firmę cateringową korzystało około 39% uczniów a dla 3% przygotowywane były drugie
śniadania.
Z dofinansowania do wyżywienia korzystało 45% uczniów, co stanowi około 19,0 %
ogólnej liczby uczniów uczęszczających do szkół a 100% osób, którym taka forma
przysługuje.
W roku ubiegłym z dofinansowania korzystało około 19,5% ogólnej liczby uczniów.
Żadnej formy dożywiania nie prowadziła Publiczna Szkoła Podstawowa w Gorzędowie
gm. Kamieńsk.
Skontrolowane placówki oświatowo-wychowawcze prowadziły następujące formy
żywienia:
• obiady przygotowywane w stołówkach zapewniają 24 szkoły, 14 przedszkoli,
internat w Dobryszycach oraz bursa w Przedborzu;
• obiady w systemie cateringowym dostarczane są do 9 szkół, 4 przedszkoli, 1 żłobka;
• tzw. drugie śniadania w postaci kanapek, pieczywa cukierniczego, napoju zapewnia
10 szkół.
W schroniskach w Przedborzu, podobnie jak w roku ubiegłym, wydzielona jest kuchnia
samoobsługowa właściwie wyposażona, gdzie posiłki przygotowywane były we własnym
zakresie.
3. Dostosowanie mebli edukacyjnych do zasad ergonomii
Czynności kontrolne w w/w obszarze wykazały, że w 3 przedszkolach oraz w 6 szkołach
nie wszystkie dzieci/uczniowie mieli zapewnione właściwe stanowiska pracy, dostosowane
do ich wzrostu (Polska Norma PN-EN 1729-1). Mając na uwadze ochronę zdrowia dzieci
i młodzieży przed niekorzystnym wpływem uciążliwości nauczania i wychowania wydano
stosowne zalecenia, które w kilku przypadkach zostały wykonane.
30
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
4. Higieniczna ocena planów zajęć dydaktyczno-wychowawczych
Plany niezgodne z zasadami higieny stwierdzono w 37 oddziałach na 433 oceniane
tygodniowe rozkłady zajęć. Z powyższego względu podczas kontroli wydawano zalecenia
dot. dostosowania planów zajęć do wymogów zawartych w przepisach. W kilku
przypadkach dyrektorzy dokonywali zmian w rozkładach zajęć o czym informowali
pisemnie PPIS w Radomsku.
5. Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci 6 letnich w tzw. oddziałach
zerowych w placówkach oświatowych
Na podstawie przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że w 14 przedszkolach, 17
szkołach podstawowych oraz w 16 zespołach szkół funkcjonują oddziały „zerowe”.
W większości przypadków brak odpowiedniej infrastruktury do funkcjonowania tych
oddziałów, w tym:
• sprzęt i meble nie posiadały certyfikatów;
• pomieszczenia sanitarne niedostosowane do wysokości dzieci;
• brak możliwości wydzielenia ciągów komunikacyjnych tak aby nie krzyżowały się
z drogami komunikacyjnymi starszych uczniów;
• brak wydzielonego placu rekreacyjnego dla młodszych dzieci.
6. Ocena warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego
Na podstawie przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że Publiczna Szkoła Podstawowa
w Kobielach Wielkich nie posiada warunków do prowadzenia zajęć w-f (brak sali do
ćwiczeń, brak boiska). Placówka ta korzysta z zespołu sportowego należącego do innej
szkoły, mieszczącego się w sąsiednim budynku. Ponadto oceniono, że w 4 szkołach
warunki do prowadzenia zajęć sportowych nie są wystarczające. Są to:
• PSP Gidle – z jednej sali korzystają 2 szkoły;
• PSP Gorzędów, gm. Kamieńsk – posiada tylko boisko;
• PSP Kraszewice, gm. Masłowice – posiada tylko boisko;
• PSP Silniczka, gm. Żytno – posiada małą zastępczą salkę do ćwiczeń i boisko.
Na 43 skontrolowane szkoły 27 korzysta z zespołów sportowych z pełnym zapleczem
(tj. magazynki sprzętu sportowego, przebieralnie, natryski, umywalnie, toalety).
W 3 szkołach posiadających natryski są one wykorzystywane tylko po zajęciach
dodatkowych, w 1 wykorzystywane sporadycznie po zajęciach w-f, w 22 obiektach nie są
wykorzystywane, w 1 obiekcie nieczynne (do remontu).
7. Profilaktyczna opieka zdrowotna
Skontrolowane obiekty zapewniały uczniom opiekę pielęgniarską. Jednak nie wszystkie
placówki posiadają gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Na 43
skontrolowane szkoły 31 posiada takie gabinety. W pozostałych obiektach pielęgniarce
udostępnia się pomieszczenie zastępcze. W dużych szkołach miejskich pielęgniarki są
zatrudnione 3-4 razy w tygodniu, w mniejszych 1-2 razy w miesiącu, natomiast w małych
szkołach wiejskich kilka razy w roku, co należy uznać za niewystarczające.
W tym obszarze poprawy nie stwierdza się.
8. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa (atesty, certyfikaty, znaki bezpieczeństwa)
dla posiadanego wyposażenia
Obecnie szkoły i placówki nabywają wyposażenie posiadające odpowiednie atesty lub
certyfikaty. Jednak w dalszym ciągu w placówkach stwierdza się wyposażenie zakupione
w latach 80 i 90-tych, które stanowi znaczny procent całego wyposażenia obiektu i nie
posiada wymaganych certyfikatów lub atestów oraz znaków bezpieczeństwa. Należy
31
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
zauważyć, że zwiększa
certyfikowanego.
się
ilość
posiadanego
przez
placówki
wyposażenia
9. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków w placówkach oświatowowychowawczych
Źródłem zaopatrzenia placówek oświatowo-wychowawczych na terenie powiatu w wodę
przeznaczoną do spożycia przez ludzi są
urządzenia wodociągowe zbiorowego
zaopatrzenia w wodę. Nadzór nad jakością wody pochodzącej z przedmiotowych
wodociągów sprawują organy inspekcji sanitarnej. Jakość wody w omawianych
wodociągach odpowiadała wymaganiom.
Nieprawidłowości w zakresie gospodarowania odpadami oraz ściekami powstałymi na
terenie tych obiektów w czasie kontroli nie stwierdzono.
10. Ocena wypoczynku dzieci i młodzieży
Wypoczynek zimowy w formie wyjazdowej zorganizowano w:
− Publicznej Szkole Podstawowej w Orzechowie, gm. Kobiele Wielkie – biwaki,
− Publicznym Zespole Szkolno-Gimnazjalnym w Strzelcach Małych, gm. Masłowice
- obozy sportowe;
− Gospodarstwie Agroturystycznym Malutkie 31A – obozy sportowe,
− Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego Dobryszyce ul. Szkolna 4 – obóz
sportowy.
Wypoczynek letni w formie wyjazdowej zorganizowany był w:
− Gospodarstwie Agroturstycznym Malutkie 31A, gm. Dobryszyce - obozy
jeździeckie;
− Centrum Japońskich Sztuk Walki Dojo Stara Wieś, gm. Przedbórz - obóz karate.
Ponadto funkcjonowały 2 placówki jako formy wypoczynku w miejscu zamieszkania:
− Półkolonia letnia w budynku Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Radomsku,
− Półkolonia letnia w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym Nr 1 w Radomsku
ul. Piastowska 21.
Przedmiotem prowadzonych kontroli w tych placówkach była ocena warunków
higieniczno-sanitarnych wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży, w tym ocena
prowadzonego żywienia zbiorowego. Wszystkie placówki zapewniały uczestnikom
wypoczynku bezpieczne i higieniczne warunki pobytu.
Wnioski:
1. W wyniku kontroli szkół przeprowadzonych w zakresie przygotowania szkół do
nowego roku szkolnego stwierdzono, że w trzech przypadkach rozpoczęte
w okresie wakacyjnym prace remontowe nie były zakończone w terminie
i kontynuowano ich prowadzenie w trakcie roku szkolnego. Ze względu na to, że
podobne przypadki miały miejsce również w latach ubiegłych, Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku dokonując corocznej oceny stanu
sanitarnego powiatu wskazuje na zagrożenia jakie niesie za sobą prowadzenie prac
remontowych, naprawczych w pomieszczeniach szkoły podczas przebywania tam
ludzi.
2. W 22 przypadkach dyrektorzy placówek wystąpili do PPIS w Radomsku
z wnioskiem o prolongatę terminu wykonania obowiązków nakładanych zarówno
w wyniku bieżących kontroli jak i wynikających z decyzji wydanych w latach
ubiegłych. Z powyższego względu stan sanitarny przedmiotowych placówek nie
ulega poprawie.
32
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
3. Podobnie jak w roku ubiegłym, we wszystkich skontrolowanych placówkach
w zakresie oceny warunków stworzonych w szkołach dla dzieci 5, 6-letnich
i starszych, stwierdzono niedobory w obszarze infrastruktury, żywienia a także
organizacji czasu. Poprawy w omawianym obszarze w dalszym ciągu nie stwierdza
się.
4. Pomimo wydawanych zaleceń, w niezadowalającym stopniu następuje eliminacja
ze sprzedaży w sklepikach szkolnych czy małej gastronomii niezdrowej żywności,
która niekorzystnie wpływa na zdrowie i prawidłowy rozwój dziecka. Również
lokalizowanie na terenie szkół automatów do sprzedaży słodyczy i napojów
gazowanych, energetycznych nie przyczynia się do promowania właściwych
nawyków żywieniowych u dzieci.
5. Podczas przeprowadzonych kontroli w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
wsparcia dziennego (świetlice środowiskowe), stwierdzono, że w dwóch
placówkach przeprowadzono remonty, modernizacje, które znacznie poprawiły
warunki pobytu dzieci i młodzieży.
33
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
VII. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
Nadzorem w 2014 roku objęto 450 zakładów pracy.
Ogółem
−
−
−
−
przeprowadzono 148 kontroli, w tym:
63 kontrole zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2014 r.,
59 kontroli sprawdzających wykonanie nałożonych na stronę obowiązków;
13 kontroli tematycznych na wniosek PWIS w Łodzi;
5 kontroli interwencyjnych w związku z powiadomieniem o nieprawidłowościach
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
− 2 kontrole w związku z występowaniem przekroczeń NDS, NDN czynników
szkodliwych dla zdrowia przed wydaniem decyzji;
− 3 kontrole w ramach nadzoru nad pracami związanymi z usuwaniem wyrobów
zawierających azbest;
− 3 kontrole po analizie zagrożeń występujących na stanowiskach pracy.
Ponadto przeprowadzono:
− 10 postępowań wyjaśniających dotyczących chorób zawodowych;
− 4 kontrole (w tym 2 kontrole sprawdzające) w ramach prowadzenia nadzoru nad
przestrzeganiem zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych.
W 2014 roku wydano ogółem 135 decyzji administracyjnych, w tym:
− 68 merytorycznych
(dot. usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości oraz
zmieniających termin wykonania nałożonych nakazów);
− 51 płatniczych;
− 6 dotyczących chorób zawodowych (5 stwierdzających chorobę zawodową,
1 o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej);
− 10 w zakresie nadzoru nad środkami zastępczymi.
1. Struktura zatrudnienia
Nadzorowane zakłady zatrudniały ogółem 11867 pracowników.
Podobnie jak w latach ubiegłych dominującym pod względem zatrudnienia jest przemysł
meblarski – 16 % ogółu zatrudnionych, przy produkcji artykułów spożywczych – 13 %
zatrudnionych, w handlu hurtowym i detalicznym łącznie ok. 10 % oraz przy produkcji
urządzeń elektronicznych – 10 % a przy produkcji metali i metalowych wyrobów
gotowych – 9 %.
W 80 skontrolowanych zakładach zatrudnionych było ogółem 3175 pracowników.
Największy odsetek stanowią zakłady, gdzie zatrudnionych jest do 9 pracowników tj. 238
zakładów, co stanowi 53% zakładów objętych nadzorem. 164 zakłady zatrudniają od 10 do
50 pracowników, 41 zakładów zatrudnia powyżej 50 osób, 7 zakładów zatrudnia powyżej
250 osób.
2. Stan sanitarno-techniczny obiektów
W 2014 roku podczas przeprowadzanych kontroli w 14 zakładach stwierdzono
nieprawidłowości w zakresie stanu technicznego pomieszczeń produkcyjnych i sanitarnohigienicznych. W stosunku do tych podmiotów wydano decyzje administracyjne
nakazujące usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w celu poprawy warunków pracy
zatrudnionych pracowników.
34
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w nadzorowanych zakładach pracy:
− brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia
w środowisku pracy – w 38 zakładach;
− brak lub nieprawidłowo dokonana ocena ryzyka zawodowego związanego
z wykonywaną pracą – w 21 przypadkach;
− zły stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń pracy i sanitarno-higienicznych –
14 przypadków, w tym: brak odpowiedniej wymiany powietrza w pomieszczeniach
produkcyjnych, zły stan sanitarno-techniczny ścian i sufitów w pomieszczeniach
produkcyjnych, nieprawidłowa temperatura powietrza w pomieszczeniach pracy;
brak skutecznej wentylacji w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, brak
skanalizowanej ubikacji, brak lub niedostateczne wyposażenie jadalni, zły stan
sanitarno-techniczny ścian, sufitów w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych,
brak ciepłej wody w umywalni, brak wydzielonych pomieszczeń higienicznosanitarnych dla pracowników;
− pracodawca nie poinformował pracowników o wynikach badań i pomiarów
czynników szkodliwych dla zdrowia – w 8 obiektach;
− występowanie przekroczeń NDS i NDN czynników szkodliwych dla zdrowia w 4 zakładach;
W ramach nadzoru nad obrotem substancjami i mieszaninami chemicznymi
skontrolowano ogółem 41 zakładów. W 7 przypadkach stwierdzono następujące
nieprawidłowości:
− brak oceny ryzyka zawodowego z uwzględnieniem narażenia na czynnik
chemiczny;
− brak płuczki do oczu;
− brak wentylacji w magazynku chemicznym;
− brak magazynku do przechowywania mieszanin chemicznych.
W zakresie czynników biologicznych występujących w środowisku pracy skontrolowano
34 zakłady. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to:
− brak oceny ryzyka zawodowego z uwzględnieniem narażenia na czynniki
biologiczne;
− pracownicy nie zostali przeszkoleni w zakresie narażenia na szkodliwe czynniki
biologiczne;
− brak rejestrów prac oraz pracowników narażonych na szkodliwe czynniki
biologiczne 3 grupy zagrożenia;
− brak odpowiednich instrukcji i procedur.
W 17 zakładach w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano decyzje
administracyjne.
W zakresie czynników rakotwórczych występujących w środowisku pracy skontrolowano
7 zakładów. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to:
− pracodawca nie prowadzi rejestru prac, których wykonywanie powoduje
konieczność pozostawania w kontakcie z procesami technologicznymi o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym w związku z występowaniem procesu obróbki
drewna twardego dębowego i bukowego oraz rejestru narażonych pracowników;
− pracodawca nie zapewnił szkolenia w zakresie narażenia pracowników na czynniki
rakotwórcze;
− brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia;
W powyższym zakresie wydano 4 decyzje administracyjne.
35
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
W ramach prowadzenia nadzoru nad przygotowaniem pracodawców pod kątem
przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac
związanych z usuwaniem bądź zabezpieczaniem wyrobów zawierających azbest
przeprowadzono w 2014 roku ogółem 8 kontroli.
Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono.
3. Zagrożenia dla zdrowia ludzkiego wynikające ze specyfiki produkcji zakładów
zlokalizowanych na terenie powiatu radomszczańskiego
Podobnie jak w latach ubiegłych znaczna grupa pracowników zatrudnionych w zakładach na
terenie naszego powiatu jest narażona na szkodliwe działanie hałasu występującego
w środowisku pracy. Od wielu lat w trzech zakładach pracy (tj. „Fameg” Sp. z o.o.
Radomsko, ul.11 Listopada 2 – 220 osób, „Metalurgia” S.A. Radomsko, ul. Św. Rozalii
10/12 – 25 osób, Ball Packaging Europe Radomsko Sp. z o.o. z/s w Warszawie, Radomsko,
ul. Krasickiego 150/152 – 113 osób) utrzymują się przekroczenia najwyższego
dopuszczalnego natężenia poziomu hałasu na stanowiskach pracy.
W powyższych zakładach pracodawcy wprowadzili w życie program działań organizacyjnotechnicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas. W 2014 roku ponadto
odnotowano przekroczenie wartości dopuszczalnych dla hałasu w firmie „recan Organizacja
Odzysku” S.A., Radomsko, ul. Krasickiego 173, gdzie w przekroczeniu pracuje 6 osób.
Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się podobny wskaźnik liczby osób zatrudnionych
w warunkach zagrożenia hałasem. Przekroczenia normatywów higienicznych innych
czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy stwierdza się sporadycznie i są
one przez pracodawców sukcesywnie eliminowane na skutek bieżących działań
organizacyjno-technicznych.
W 2014 r. w przekroczeniu normatywów higienicznych pracowało ogółem – 386 osób
w 9 zakładach pracy, co stanowi 3,25 % zatrudnionych w zakładach objętych ewidencją, w tym:
− w przekroczeniach NDN hałasu – 380 osób;
− w przekroczeniach NDS pyłu – 6 osób;
− szkodliwe czynniki biologiczne – 37 osób.
Odsetek pracujących w przekroczeniach dopuszczalnych wartości czynników szkodliwych
dla zdrowia w stosunku do lat ubiegłych nieznacznie obniżył się.
4. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków w zakładach pracy
Około 95% nadzorowanych obiektów jest zaopatrywanych w wodę przeznaczoną do
spożycia z urządzeń wodociągowych zbiorowego zaopatrzenia. W kilku przypadkach
pracodawcy deklarowali, że woda pochodząca z indywidualnych ujęć przeznaczona była
wyłącznie do celów technologicznych (np. „Fameg” Sp. z o.o. w Radomsku) a pracownikom
zapewnia się wodę do spożycia w opakowaniach jednostkowych. Dla kilku zakładów
źródłem zaopatrzenia w wodę są indywidualne ujęcia wody (np. Okręgowa Spółdzielnia
Mleczarska w Radomsku, Zakład Przetwórstwa Mięsnego Gaik w Niedośpielinie,
czy Zakłady Mięsne BRAT-POL Wólka Włościańska) nadzorowane przez PPIS
w Radomsku. Ponadto 3 zakłady (TADOS Zbigniew Firek Radomsko, Przedsiębiorstwo
Komunikacji Samochodowej w Radomsku, TECHMŁOT w Przedborzu) badają próbki
wody z własnych ujęć a wyniki badań przekazują PPIS w Radomsku. Jakość wody
odpowiadała obowiązującym normom.
Nieczystości płynne pochodzące z nadzorowanych obiektów odprowadzane były do
kanalizacji centralnej (miejskiej, gminnej) lub do zbiorników. Odpady komunalne
gromadzone były w przeznaczonych do tego celu pojemnikach. W kilku przypadkach
36
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
stwierdzono nieprawidłowości w prowadzeniu gospodarki odpadami i ściekami. Wobec
powyższego wydawano stosowne zalecenia pokontrolne.
5. Postępowanie w sprawie chorób zawodowych
Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad warunkami zdrowotnymi środowiska
pracy w celu wzmocnienie ochrony pracowników przed negatywnym oddziaływaniem
czynników szkodliwych i uciążliwych występujących w środowisku pracy, a zwłaszcza
zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych oraz chorób związanych z warunkami
pracy.
Powyższe realizowane jest m.in. poprzez nakładanie na pracodawcę obowiązku stosowania
środków zapobiegających chorobom zawodowym, a w szczególności:
− utrzymywania w stanie stałej sprawności urządzeń ograniczających lub
eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy,
− przeprowadzania na własny koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych
dla zdrowia,
− rejestrowania i przechowywania wyników tych badań i pomiarów a także
udostępniania wyników badań i pomiarów pracownikom.
W roku 2014 r. otrzymano 10 zgłoszeń podejrzenia choroby zawodowej. Wydano
5 decyzji stwierdzających chorobę zawodową (w tym: astma oskrzelowa – 2 przypadki,
alergiczny nieżyt nosa – 2 przypadki, alergiczne zapalenie spojówek – 1 przypadek) oraz
1 decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.
Odnotowano znaczny wzrost liczby zgłoszeń podejrzeń choroby zawodowej w stosunku do
lat ubiegłych. Najwięcej przypadków zgłoszeń odnotowano w branży spożywczej
w zakresie piekarnictwa.
6. Środki zastępcze
Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi nadzór nad przestrzeganiem określonego
w przepisach prawnych zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych.
W tym zakresie w 2014 r. skontrolowano dwie firmy wprowadzające do obrotu środki
zastępcze w sklepie przy ulicy Fabianiego w Radomsku. Na podstawie wyników kontroli
PPIS w Radomsku w drodze decyzji:
− wstrzymał wprowadzanie do obrotu produktów, co do których zachodziło
podejrzenie, że są środkami zastępczymi na czas niezbędny do przeprowadzenia
oceny i badań ich bezpieczeństwa;
− nakazał zaprzestania prowadzenia działalności w pomieszczeniach wyżej
wymienionego sklepu na czas 6 miesięcy.
Przeprowadzone przez Narodowy Instytut Leków w Warszawie badania tych produktów,
potwierdziły, że wprowadzane do obrotu w tym sklepie produkty są środkami zastępczymi.
Dlatego PPIS w Radomsku zakazał wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz
nakazał ich wycofanie. Ponadto na wprowadzającego środki zastępcze do obrotu nałożona
została kara pieniężna. Postępowanie administracyjne w tej sprawie jest prowadzone.
Należy zaznaczyć, że efekty prowadzonych działań przez organy inspekcji sanitarnej nie
można uznać za zadawalające ponieważ po otrzymaniu decyzji zakazujących prowadzenia
działalności w pomieszczeniach sklepu, niezwłocznie następuje zmiana podmiotu
prowadzącego sklep, który działa nadal. Dodatkowo w sklepie prowadzi się jednocześnie
dwa różne rodzaje działalności gospodarczej. Druga działalność to inny podmiot nie
zajmujący się środkami zastępczymi, dlatego działanie inspekcji jest skutecznie
utrudniane.
37
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
W październiku 2014 roku PPIS w Radomsku złożył do Prokuratury Rejonowej
w Radomsku kolejne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez firmy
prowadzące sklep w Radomsku. Sprawa w toku.
Podejmowano także współpracę z organami Policji a także Szpitalem Powiatowym
w Radomsku w zakresie wzajemnego informowania się o podejmowanych działaniach jak
i stwierdzonych przypadkach zatruć spowodowanych zażyciem tzw. dopalaczy.
7. Promocja zdrowia
W 2014 r. podejmowano następujące działania:
− w ramach bieżącego nadzoru podczas kontroli informowano przedsiębiorców
o europejskiej kampanii społecznej „Stres w pracy? Nie, dziękuję!”, która ma na
celu zwiększenie świadomości pracodawców i pracowników na temat stresu
i zagrożeń psychospołecznych w miejscu zatrudnienia. Podczas kontroli
udostępniano otrzymane plakaty, materiały oraz broszury. Informacje o powyższej
kampanii zamieszczano także na stronie internetowej PSSE Radomsko;
− podczas kontroli pozostawiano w zakładach pracy plakaty o tematyce
antynikotynowej, broszury i ulotki informacyjne oraz znaki zakazu palenia
w ramach promowania zdrowego stylu życia w miejscu pracy w związku
z kampanią „Miejsce pracy środowiskiem bez papierosa” oraz realizacji
Ogólnopolskiego Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu.
Ponadto informowano pracodawców o zakresie stosowania ustawy o ochronie
zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych;
− na stronie internetowej PSSE Radomsko zamieszczono do publicznej wiadomości
informacje dot. kampanii „Bezpieczeństwo chemikaliów a Twoja Firma”.
Udostępniono materiały, ulotki oraz plakaty dotyczące kampanii;
− w wybranych zakładach z uwagi na ich specyfikę i warunki pracy przekazywano
pracodawcom i specjalistom do spraw bhp materiały przygotowane przez Instytut
Medycyny Pracy w Łodzi dotyczące: minimalizowania ryzyka uszkodzenia słuchu
w miejscu pracy, zapobiegania alergii zawodowej, profilaktyki chorób
zawodowych skóry, profilaktyki boreliozy i innych chorób przenoszonych przez
kleszczce jako chorób zawodowych, zapobiegania zakażeniom krwiopochodnym
u personelu medycznego;
− w ramach profilaktyki antytytoniowej na terenie zakładu pracy Indesit Company
w Radomsku przeprowadzono akcję informacyjną, w ramach której prowadzono
instruktaż indywidualny pracowników oraz badanie na zawartość tlenku węgla
w wydychanym powietrzu. Wśród pracowników zakładu prowadzono poradnictwo
w zakresie profilaktyki antynikotynowej. Ponadto przeprowadzono dystrybucję
materiałów edukacyjno informacyjnych w powyższej tematyce.
Wnioski:
1. Hałas występujący w środowisku pracy stanowi duże zagrożenie dla zdrowia
pracowników zatrudnionych na terenie naszego powiatu. Sytuacja ta nie ulega
zmianie z uwagi na specyfikę produkcji, brak możliwości dokonania zmian
w procesie technologicznym oraz zagęszczenie maszyn w zakładach, w których od
lat pracownicy pracują w warunkach przekroczeń najwyższego dopuszczalnego
natężenia hałasu. Od wielu lat w trzech zakładach pracy utrzymują się
przekroczenia najwyższego dopuszczalnego natężenia poziomu hałasu na
stanowiskach pracy.
38
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
2. W 2014 roku odnotowano poprawę warunków pracy w zakładach, ale głównie
tych, gdzie w latach poprzednich w wyniku kontroli wydawano decyzje
administracyjne. Nadal duża część kierujących zakładami, szczególnie w których
na przestrzeni ostatnich lat nie prowadzono działań kontrolnych, pomija w swoich
obowiązkach tematykę bezpieczeństwa i higieny pracy a opracowując ryzyko
zawodowe nie bierze pod uwagę istotnych dla zdrowia pracowników zagrożeń
zawodowych. Negatywnie należy również ocenić niesystematyczność
wykonywania badań środowiskowych, które przeprowadzane są z reguły po
nałożeniu na stronę tego obowiązku w wyniku czynności kontrolnych. Analiza
posiadanej dokumentacji wskazuje, że powyższe niedobory dotyczą zakładów
powstałych w latach 70 i 80 - tych, zatrudniających do 20 pracowników. Z wieloma
problemami w tym obszarze od dłuższego czasu boryka się również „Fameg”
Spółka z o.o. w Radomsku.
3. Wyniki prowadzonych kontroli pokazują, że nowo powstałe obiekty spełniają
wymagania prawa budowlanego i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
W tych zakładach najczęściej wykorzystywane są lub wdrażane najnowsze
technologie. Na infrastrukturę składają się nowoczesne hale, dobrze wyposażone
urządzenia zabezpieczające przed działaniem czynników szkodliwych oraz
nowoczesne zaplecze sanitarno – higieniczne. Warto również zwrócić uwagę na
poprawę warunków pracy dla wielu pracowników, wynikającą z prowadzonych
modernizacji, rozbudowy nadzorowanych zakładów a także zakupu nowych maszyn
i urządzeń spełniających wyższe wymogi bezpieczeństwa.
4. Przeprowadzone w nadzorowanych obiektach kontrole wykazały, że w kilkunastu
przypadkach gospodarka odpadami i ściekami była prowadzona nieprawidłowo.
W związku z powyższym wydawano stosowne zalecenia pokontrolne i kierowano
wystąpienia do włodarzy gmin z prośbą o podejmowanie działań w w/w zakresie
w ramach posiadanych kompetencji.
39
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
VIII. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY
Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie
właściwego stanu sanitarno – zdrowotnego w realizowanych obiektach, takich jak
placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowo - żywnościowe, zakłady pracy, oraz
zapewnienie aby obiekty po ich zrealizowaniu nie powodowały zagrożenia i uciążliwości
dla ludzi zamieszkałych i przebywających w ich sąsiedztwie.
Do podstawowych zadań Samodzielnego Stanowiska Pracy ds. Zapobiegawczego
Nadzoru Sanitarnego należy zajmowanie stanowisk w zakresie sanitarno-higienicznym
w sprawach:
- Opiniowania i uzgadniania wniosków w ramach strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko. Uzgadnianie zakresu i stopnia szczegółowości informacji
wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko oraz opiniowanie projektu
dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.
- Opiniowania i uzgadniania wniosków w ramach oceny oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko. Rozpatrywanie wniosków co do potrzeby
przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku
stwierdzenia takiej potrzeby – co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia
na środowisko oraz uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięć przed wydaniem
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.
W trakcie uzgadniania dokumentacji zwracano uwagę czy planowana inwestycja
po zrealizowaniu zgodnie z przyjętymi w opracowaniu rozwiązaniami technicznymi,
technologicznymi i organizacyjnymi nie będzie oddziaływała negatywnie na środowisko,
a tym samym na zdrowie ludzi.
Największą liczbę przedsięwzięć realizowanych przez inwestorów prywatnych stanowiły
inwestycje związane z hodowlą zwierząt, zakłady produkcyjne (stolarskie) oraz lokalne
elektrownie fotowoltaiczne. Do przedsięwzięć realizowanych przez samorządy należą:
sieci kanalizacyjne, przebudowy ciągów komunikacyjnych (drogi gminne, mosty).
- Udziału w procesie budowlanym realizowanych inwestycji. W trakcie
opiniowania dokumentacji projektowej zwracano uwagę na takie zagadnienia, jak
zapewnienie właściwych warunków sanitarno – zdrowotnych w miejscach pobytu ludzi,
a także odpowiednich warunków pracy osobom zatrudnionym w zakładach pracy.
W głównej mierze była to adaptacja istniejących lokali usługowych oraz budowa
i rozbudowa obiektów z przeznaczeniem pod handel, usługi, warsztaty i zakłady
produkcyjne, biura, magazyny.
Biorąc pod uwagę wymagania techniczno – sanitarne stan obiektów budowlanych
oddawanych do użytkowania w większości nie odbiegał od wymogów zawartych
w przepisach. W żadnym rozpatrywanym przypadku nie zgłoszono sprzeciwu wobec
odbioru i dopuszczenia do użytkowania.
Liczba wydanych decyzji, postanowień, opinii przez zapobiegawczy nadzór
sanitarny PSSE w Radomsku w 2014 r.:
- uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych
w prognozie oddziaływania na środowisko,
- 6 uzgodnień w formie pisma;
- uzgodnienie odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania
na środowisko
- 0 uzgodnień w formie opinii;
40
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
-
-
-
-
-
-
-
projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- 3 w formie postanowienia (na podstawie przepisów przejściowych
art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawy o PIS oraz
ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 130,
poz. 871);
- 14 w formie opinii (prognoza oddziaływania na środowisko
w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko),
opinie co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia
na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby – co do zakresu
raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
- ogółem 69 pism, w tym 15 o konieczności przeprowadzenia oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko,
opinie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
- ogółem 30, w tym 30 pozytywnych
opinie przed wydaniem postanowienia przez regionalnego dyrektora ochrony
środowiska w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia
w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko
- ogółem 0, w tym 0 pozytywnych
projekty budowlane (decyzje, opinie),
- w drodze opinii sanitarnych 29, w tym pozytywnie 29,
- pism z prośbą o uzupełnienie (łącznie z projektami dot. inwestycji
wymagający uzyskania decyzji środowiskowej) ogółem 0,
- pism z treścią, że przedsięwzięcie nie wymaga uzgodnień inspekcji
sanitarnej 0,
wizje lokalne, kontrole w trakcie budowy,
- ogółem 0, w tym w trakcie trwania prac budowlanych 0, w związku
z oceną przydatności obiektów 0,
odbiory (decyzje, tylko protokoły, opinie, stanowiska),
- w drodze decyzji ogółem 1, w tym pozytywnie 1,
- w drodze stanowiska 37, w tym pozytywnie 37,
- w drodze opinii sanitarnej 0, w tym pozytywnie 0,
- w drodze pisma 0,
- protokołem 0,
- przekazano do PWIS - 0,
sprawy różne,
- SAPARD – w drodze opinii sanitarnych 0,
- inne w drodze pisma – 6.
Charakterystyczne największe obiekty oddane do użytku w 2014 r.:
• Budynek handlowo-usługowy w miejscowości Radomsko, ul. Sierakowskiego,
dz. nr ewid. 296, 298/1, 299/1, 299/2, 300/1, 300/2, 302, 305/1, 305/2, obr. 15,
• Budynek usług hotelarskich, gastronomicznych, mycia samochodów
w miejscowości Radomsko, ul. Portowa 14-20, dz. nr ewid. 507, 508, 509, 510,
obr. 38, 97-500 Radomsko,
• Budynek mieszkalno-usługowy (sala weselna z zapleczem) w miejscowości
Woźniki, dz. nr ewid. 1026/1, 1027/2, 1028/1, obr. Woźniki, gm. Lgota Wielka,
• Budynek zakładu stolarskiego bez lakierowania w miejscowości Dąbrówka,
dz. nr ewid. 122/2, 123/3, 124, 125, 126, obr. Dąbrówka, gm. Radomsko,
41
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
•
•
•
•
Budynek warsztatu stolarskiego (bez lakierowania) w miejscowości Zuzowy 1,
dz. nr ewid. 34/3, obr. Zuzowy, gm. Przedbórz,
Budynek straży miejskiej w miejscowości Radomsko, ul. Reymonta 51, dz. nr
ewid. 1/20, obr. 10,
Budynek warsztatu montażu mebli bez lakierowania w miejscowości
Radomsko, ul. Narutowicza 144, dz. nr ewid. 241/1, obr. 47,
Budynek masarni w miejscowości Przyłanki, dz. nr ewid. 157, 158, obr.
Przyłanki, gm. Przedbórz.
42
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
IX. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI
ZDROWIA
W roku 2014 r. w ramach działalności Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia
zostały zainicjowane kierunki działań zmierzające do zaznajomienia społeczeństwa
z czynnikami ryzyka społecznego i środowiskowego wpływającymi na zdrowie ludzi,
a przede wszystkim propagowano tematykę z zakresu:
• używania przez młodzież „nowych narkotyków” tzw. dopalaczy”,
• promowania zdrowego stylu życia, w tym zbilansowanej diety i aktywności fizycznej,
• profilaktyki uzależnień szczególnie dot. palenia tytoniu,
• profilaktyki HIV/AIDS.
W 2014 roku realizowano następujące interwencje programowe i nieprogramowe
o zasięgu krajowym oraz wojewódzkim:
1. „Trzymaj Formę”- edukacyjny program profilaktyki nadwagi i otyłości dla szkół
podstawowych i gimnazjalnych .
2. „Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce”skierowany do wszystkich placówek oświatowo-wychowawczych z terenu powiatu
radomszczańskiego w skład ,którego wchodzą programy:
•
„Czyste powietrze wokół nas” krajowy program edukacyjny skierowany do dzieci
5-cio i 6-letnich oraz ich rodziców i opiekunów.
•
Program Profilaktyki gruźlicy i chorób płuc - „Zadbaj o swoje płuca” - szkolny
program edukacji antytytoniowej skierowany do uczniów klas I-III szkół
podstawowych.
•
„Nie pal przy mnie, proszę” - szkolny program edukacji antytytoniowej skierowany
do uczniów klas I-III szkół podstawowych.
•
„Znajdź właściwe rozwiązanie” - program edukacji antytytoniowej skierowany do
uczniów starszych klas szkół podstawowych.
•
Światowy Dzień bez Tytoniu - 31 maja kampania społeczna skierowana do
osób dorosłych.
Światowy Dzień Rzucania Palenia – trzeci czwartek listopada - kampania
•
społeczna adresowana do osób palących.
3. Projekt „ Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom od
alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych.” Współfinansowany w ramach
Szwajcarsko – Polskiego Programu Współpracy. Odbiorcami projektu są wyłącznie osoby
dorosłe.
4. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV.
Zasadniczym i podstawowym działaniem w ramach realizacji programu w ciągu całego
roku było systematyczne oprzyrządowanie w materiały informacyjno- edukacyjne oraz
opracowania własne placówek oświatowo-wychowawczych, zakładów pracy oraz Szpitala
Powiatowego w Radomsku.
5. Program Profilaktyczny „ ARS – jak dbać o miłość.” - program adresowany jest do
młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, głównym celem programu jest edukacja w zakresie
skutków zdrowotnych i społecznych używania substancji psychoaktywnych.
6. Kampania Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego „Dopalaczom mówimy STOPwybieramy zdrowie” – skierowana do uczniów ze szkół gimnazjalnych.
7. Bezpieczeństwo zdrowotne dzieci, młodzieży i dorosłych w okresie letnim.
43
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Celem było propagowanie prozdrowotnych zachowań wśród dzieci, młodzieży i dorosłych
w okresie letnim. Adresatami były dzieci oraz młodzież przebywająca w placówkach
organizujących wakacyjny wypoczynek a także opiekunowie i rodzice dzieci z placówek
nauczania i wychowania.
8. Obchody Światowego Dnia Zdrowia ( 7 kwietnia )
W 2014r. Światowy Dzień Zdrowia przebiegał pod hasłem „ Choroby przenoszone przez
wektory.”
W 2014 roku działaniami edukacyjno – profilaktycznymi objęto 15260 odbiorców.
W ramach realizacji w/w programów profilaktycznych pracownicy oświaty zdrowotnej
i promocji zdrowia przeprowadzili
52 wizytacje w placówkach oświatowo –
wychowawczych.
Pozostała działalność:
• udzielanie pomocy metodycznej i organizacyjnej placówkom w realizacji działań
prozdrowotnych,
• organizacja i prowadzenie szkoleń wewnętrznych,
• prowadzenie poradnictwa metodycznego i udostępnianie pomocy edukacyjnych,
• współpraca z samorządem lokalnym i innymi instytucjami w ramach działań
prozdrowotnych,
• współpraca z lokalnymi mediami,
• współpraca w zakresie realizacji działań prozdrowotnych z innymi komórkami
organizacyjnymi PSSE,
• udział w imprezach i przedsięwzięciach prozdrowotnych organizowanych przez inne
placówki.
W roku 2014 Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia PSSE w Radomsku podejmowała
współpracę z jednostkami administracji publicznej, instytucjami i organizacjami
społecznymi w zakresie realizacji przedsięwzięć prozdrowotnych.
Współpracowano z:
• Urzędem Miasta Radomsko
• Starostwem Powiatowym w Radomsku
• Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną w Radomsku
• Miejskim Domem Kultury
• Muzeum Regionalnym w Radomsku
• Stowarzyszeniem Radomszczański Klub Amazonek
• Szpitalem Powiatowym w Radomsku
• MOSiR w Radomsku
• Dziennym Domem Pomocy Społecznej w Radomsku
• Biblioteką Publiczną w Radomsku
• Ośrodkiem Wspierania Rodziny w Radomsku
• Lokalnymi mediami ( TV NTL Radomsko, gazety: „Komu i Czemu”, „Dziennik
Łódzki”, „Gazeta radomszczańska”, „Po prostu informacje”).
W 2014 roku podobnie jak w latach ubiegłych tematyka podejmowanych działań
wynikała ze wskazań Komisji Europejskiej, Światowej Organizacji Zdrowia WHO, oraz
sytuacji epidemiologicznej w Polsce.
Największy zasięg miały ogólnopolskie programy edukacyjne, inicjowane przez Główny
Inspektorat Sanitarny, które na poziomie powiatu były wdrażane, nadzorowane
i koordynowane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Radomsku.
44
Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Podsumowanie
Działalność kontrolna nie jest główną czy jedyną domeną działalności Państwowej
Inspekcji Sanitarnej. Do naszych ustawowych zadań należy pobudzanie aktywności
społecznej do działań na rzecz własnego zdrowia, inicjowanie i wytyczanie kierunków
przedsięwzięć zmierzających do zaznajamiania społeczeństwa z czynnikami szkodliwymi
dla zdrowia, popularyzowanie zasad higieny i racjonalnego odżywiania oraz zapobieganie
chorobom.
Sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego ma na celu ciągłą
poprawę sytuacji sanitarnej w powiecie radomszczańskim.
Stan sanitarny powiatu w 2014 roku ocenia się jako dobry. Nie odnotowano
epidemicznego występowania chorób zakaźnych, nie zwalnia nas to jednak
z prowadzenia aktywnego nadzoru epidemiologicznego oraz działań prowadzonych
ustawicznie i z dużym zaangażowaniem na rzecz promocji zdrowia.
W porównaniu z latami ubiegłymi w wielu obszarach objętych nadzorem odnotowano
poprawę, lecz wiele jeszcze pozostaje do zrobienia.
Mam nadzieję, że w przedstawionym opracowaniu, które jest efektem naszej codziennej
pracy odnajdą Państwo interesujące zagadnienia zarówno z punktu widzenia
samorządowca jak i mieszkańca powiatu.
45

Podobne dokumenty