ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Transkrypt
ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014
Powiatowa Stacja Sanitarno ─ Epidemiologiczna w Radomsku OCENA STANU SANITARNEGO POWIATU RADOMSZCZAŃSKIEGO ZA ROK 2014 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 SPIS TREŚCI: Wstęp .......................................................................................................................3 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych ......................................4 II. Stan sanitarny, techniczny, funkcjonalność pomieszczeń podmiotów leczniczych stacjonarnych i ambulatoryjnych .........................................................14 III. Jakość wody przeznaczonej do spożycia oraz wody do kąpieli ..............................18 IV. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk..................................22 V. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością...............................................................26 VI. Stan sanitarny szkół i innych placówek oświatowo – wychowawczych.................29 VII. Warunki sanitarno – higieniczne środowiska pracy ................................................34 VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny ............................................................................40 IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia ............................43 2 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 WSTĘP Głównym celem działalności Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Radomsku w roku 2014 było promowanie zdrowotnego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Radomsku zapewnia realizację zadań Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, w zakresie sprawowania nadzoru nad warunkami : 1) higieny środowiska; 2) higieny pracy w zakładach pracy; 3) higieny procesów nauczania i wychowania; 4) higieny wypoczynku i rekreacji; 5) zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku; 6) higieniczno – sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne - w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych. Działalność Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Radomsku prowadzona jest w oparciu o tworzony corocznie na podstawie „Wytycznych Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi” „Plan zasadniczych przedsięwzięć”, w którym określany jest cel, główne kierunki działania i zasadnicze zamierzenia przyjęte do realizacji na dany rok dla poszczególnych komórek organizacyjnych , harmonogram nadzoru nad obiektami oraz harmonogramy poboru próbek i wykonywania pomiarów. Dzięki profesjonalnej, stale podnoszącej swoje kwalifikacje kadrze pracowników, pracę w systemie zarządzania tut. Stacja jest w stanie zapewnić wykonywanie swoich zadań na właściwym poziomie. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Radomsku obejmuje swoim działaniem powiat radomszczański tj. 3 miasta i 14 gmin ( 378 miejscowości). W 2014 roku przeprowadzono ogółem 2417 kontroli, wydano 477 decyzji administracyjnych merytorycznych oraz 209 decyzji płatniczych, pobrano 1046 próbek do badań, nałożono 80 mandatów karnych na kwotę 17.750 zł. oraz karę pieniężną na kwotę 30.000 zł. W 2014 roku przeprowadzano również liczne kontrole poza harmonogramem, wynikające z otrzymanych powiadomień w ramach funkcjonującego systemu RASFF, wniesionych podań od ludności wnioskujących o podjęcie interwencji oraz na polecenie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi ( kontrole akcyjne) itp. Poniższa ocena ma na celu poznanie wyników działań, jakie na rzecz społeczeństwa powiatu radomszczańskiego podejmuje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny i może być jednocześnie pomocna przy podejmowaniu przez organy samorządowe decyzji na rzecz dalszej poprawy w zakresie zdrowia publicznego w Powiecie Radomszczańskim. 3 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH 1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych Analiza sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych jest własnym źródłem informacji na temat stanu zdrowia społeczeństwa. Systematyczne, wieloletnie gromadzenie danych statystycznych, czyli po prostu nadzór epidemiologiczny, daje możliwość obserwowania zmian w zachorowalności, trendów i tendencji oraz cykliczności występowania pewnych chorób , czy wreszcie skuteczności podejmowanych działań zapobiegawczych, w tym przede wszystkim szczepień ochronnych. Czułość nadzoru decyduje między innymi o szybkości reagowania w przypadku pojawienia się chorób zawlekanych lub rzadko występujących, ale o dużym potencjale zakaźnym. Skuteczność funkcjonowania nadzoru w dużej mierze zależy od podstawowego ogniwa w systemie zbierania danych, jakim jest rzetelne zgłaszanie rozpoznanych przypadków. Problemy z przepływem informacji mogą w konsekwencji spowodować zbyt późne podjęcie działań zapobiegawczych, co w przypadku niektórych chorób zakaźnych grozi wybuchem epidemii. Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych w powiecie radomszczańskim została sporządzona w oparciu o dane o przypadkach zachorowań i zakażeń, jakie zostały zgłoszone do Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Radomsku w 2014 roku zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi. W całej Polsce zgłaszanie, kwalifikacja i rejestracja zachorowań na niektóre choroby zakaźne opiera się na opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego „Definicjach przypadków chorób zakaźnych”. Zastosowanie powyższych definicji ma na celu ujednolicenie zgłaszalności i zapewnienie porównywalności danych, zbieranych w ramach nadzoru epidemiologicznego w Polsce oraz we Wspólnocie Europejskiej. Analizą zostały objęte jednostki i zespoły chorobowe, które stanowiły problem epidemiologiczny, lub były monitorowane w ramach realizowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną programów. Dane za rok 2014 zostały porównane z danymi za dwa poprzednie lata oraz w niektórych chorobach z danymi za pięć lat. Współczynniki zapadalności dla chorób zostały policzone na 100 tys. ludności. Współczynnik zapadalności (zachorowalności) to liczba nowych zachorowań na określoną chorobę na danym terenie w określonym czasie w stosunku do liczby ludności wg stanu 30.06 * współczynnik (1000, 10000 czy 100000). Powiat radomszczański wg danych GUS ( stan na 30.06.2014 r.) zamieszkuje : Ludność tys. ogółem Kobiety Mężczyźni 116 039 59 198 56 841 W powiecie radomszczańskim ogółem w roku 2014 r. zarejestrowano 4934 zachorowania na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia w związku z czym 496 osób było hospitalizowanych. 4 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 1.1. Choroby szerzące się drogą pokarmową Zatrucia i zakażenia pokarmowe W roku 2014 w powiecie radomszczańskim korzystnie przedstawia się sytuacja epidemiologiczna zatruć i zakażeń jelitowych – tabela 1. Obserwowana w ostatnich latach sukcesywna poprawa sytuacji epidemiologicznej zatruć pokarmowych jest między innymi następstwem konsekwentnie realizowanego nadzoru w obszarze bezpieczeństwa żywności oraz popularyzowania wiedzy zdrowotnej. Aktualnie problem ten nie stanowi zagrożenia. W minionym 2014 roku zatruciom pokarmowym uległo 56 osób, z których 34 wymagało hospitalizacji. Zachorowania powodowane były wyłącznie pał. Salmonella, podobnie jak w latach poprzednich dominującym typem serologicznym była Salmonella Enteritidis (52 przypadki). Zgłaszane zatrucia miały charakter indywidualny. W 2014 r. rejestrowano jedno ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową – zbiorowe zatrucie pokarmowe /w 2013 r. rejestrowano dwa ogniska zbiorowych zatruć pokarmowych/. Ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową wystąpiło w mieszkaniu prywatnym w Kamieńsku. Zachorowało 8 osób w tym dwoje dzieci do lat 14, nadzorem epidemiologicznym objęto 10 osób. Stwierdzono, że czynnikiem etiologicznym ogniska przenoszonego drogą pokarmową były bakterie Salmonella Enteritidis . Uznano, że przyczyną wystąpienia ogniska było nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny – tj. mycia rąk przy przygotowywaniu i podawaniu posiłku. W próbach żywnościowych pał. Salmonella sp. nie wyhodowano. Tabela 1. Zatrucia pokarmowe i zakażenia (liczba przypadków) w latach 2012-2014 2014 2013 2012 Jednostka chorobowa Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Zatrucia pokarmowe (Salmonellozy) 56 48,25 39 33,47 40 34,16 Zatrucia pokarmowe (Czerwonka) 0 0 0 0 0 0 Zatrucia pokarmowe (Jadem kiełbasianym) 0 0 0 0 0 0 W 2014 r. zarejestrowano znacznie mniej przypadków niż w 2013 r. zakażeń z objawami żołądkowo-jelitowymi wywołanych przez czynniki bakteryjne wykazane w tabeli 2 oraz inne określone i nieokreślone bakterie. Zarejestrowano 69 przypadków biegunek i zapalenia żołądkowo- jelitowego o prawdopodobnych zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 / w 2013 r. były to 42 przypadki/. 5 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Tabela 2. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe w powiecie radomszczańskim w latach 2012- 2014 2014 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe wywołane przez E. coli biegunkotwórczą wywołane przez E.coli inną i BNO wywołane przez Yersinia enterocolitica wywołane przez inne czynniki określone i nieokreślone RAZEM 2013 2012 Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Liczba zachorowań współczynnik zapadalności 5 4,3 6 5,14 3 2,56 2 1,72 17 14,58 15 12,81 2 1,72 0 0 3 2,56 7 6,03 16 13,73 15 12,81 16 13,7 39 33,47 36 30,75 Ze 143 przypadków wirusowych zakażeń jelitowych 121 przypadków to nieżyty jelitowe wywołane przez Rotawirusy. Najliczniejszą grupę chorych, bo aż 48,25 % z ogółu zarejestrowanych przypadków wirusowych zakażeń stanowiły dzieci do lat 2 (69 przypadków). W 2014 r. nie stwierdzono zachorowań na dur brzuszny, dury rzekome i czerwonkę. Obecnie na terenie powiatu radomszczańskiego zamieszkuje 3 stałych nosicieli pałeczek duru brzusznego tj. osób bez objawów klinicznych z dodatnim wynikiem badania bakteriologicznego. Ryzyko zakażenia ze strony nosicieli wzrasta na terenach wiejskich, w okresie powodzi oraz po obfitych opadach deszczu. W 2014 r. rejestrowano 1 przypadek Salmonellozy pozajelitowej ( w roku 2013 r. rejestrowano 1 przypadek, w roku 2012 r. rejestrowano 2 przypadki). W 2014 r. w następstwie wykonanych badań laboratoryjnych zarejestrowano 13 nosicieli bakterii Salmonella, w tym 9 po przebyciu zakażenia pokarmowego, 4 w ramach badań ze styczności. Po przeleczeniu i ponownym wykonaniu badań 11 nosicieli wykreślono z ewidencji. 1.2. Zakażenia krwiopochodne Wirusowe zapalenia wątroby Zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby w powiecie radomszczańskim utrzymuje się na bezpiecznym poziomie i nie stanowi większego problemu epidemiologicznego. Od kilku lat w PSSE Radomsko nie rejestruje się zachorowań na wzw typ A. Również korzystnie przedstawia się sytuacja epidemiologiczna krwiopochodnych typów wirusowego zapalenia wątroby. Jest to następstwem konsekwentnej, wieloletniej realizacji szczepień ochronnych przeciwko wzw typu B oraz pełnienia w podmiotach leczniczych właściwego nadzoru epidemiologicznego eliminującego przyczyny szerzenia się tych zakażeń. W 2014 r. podobnie jak w 2013 r. nie rejestrowano zachorowań na ostre wzw typu B / w 2012 r. odnotowano 1 zgłoszenie zachorowania na ostre wzw typu B /. 6 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 W 2014 r. w porównaniu do roku 2013 zapadalność na wirusowe zapalenia wątroby B i C nieznacznie wzrosła , rejestrowano o 4 przypadki więcej wzw typ C . Większość zgłaszanych i rejestrowanych przypadków wzw B i C nadal stanowią przypadki przewlekłego wzw B i C , czyli przypadki zakażeń wirusami HBV i HCV, do których doszło przed kilkoma, a nawet kilkunastoma latami co może świadczyć o lepszej zgłaszalności tych przypadków, a także o lepszej obecnie wykrywalności. Liczbę zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby w powiecie radomszczańskim przedstawia Tabela 3. Sekcja Nadzoru Epidemiologii prowadziła nadzór nad osobami chorymi i osobami z kontaktu z chorym. Ogółem w 2014 r. przeprowadzono nadzór nad 66 osobami. Tabela 3. Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby w latach 2010-2014 2014 2013 2012 2011 2010 Jednostka chorobowa Liczba zachorowań Liczba zachorowań Liczba zachorowań Liczba zachorowań Liczba zachorowań Wirusowe zapalenie wątroby typu A Wirusowe zapalenie wątroby -ostre Wirusowe zapalenie wątroby typu B- przewlekłe Wirusowe zapalenie wątroby typu C Wirusowe zapalenie wątroby – inne nie określone 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 4 5 5 7 10 13 9 6 12 3 0 1 1 1 0 17 15 13 20 14 RAZEM 1.3. Choroby wieku dziecięcego W roku 2014 w porównaniu do roku 2013 zmniejszyła się liczba zachorowań na płonicę i ospę wietrzną. Zachorowania na te choroby cechują się cykliczną zmiennością charakterystyczną dla chorób wieku dziecięcego. Zapadalność na krztusiec w porównaniu z rokiem 2013 wzrosła , przy czym 79,66% zarejestrowanych zachorowań stanowiły przypadki możliwe /47 przypadków/ tj. takie, w których rozpoznanie postawiono na podstawie obrazu klinicznego, bez potwierdzenia laboratoryjnego. Można przypuszczać, że część zachorowań zgłoszonych jako przypadki krztuśca może być spowodowana przez pałeczki krztuśca rzekomego lub nawet inne drobnoustroje. W 2014 r. w porównaniu do roku 2013 odnotowano również spadek zapadalności na ospę wietrzną. Zarejestrowano 748 przypadków. Najwięcej zachorowań zarejestrowano w przedziale wiekowym 05-09 lat. Nie są prowadzone obowiązkowe szczepienia (za wyjątkiem grup ryzyka). Utrzymująca się na tym samym niskim poziomie liczba zachorowań na świnkę i spadek zachorowań na różyczkę może być spowodowana wprowadzeniem do kalendarza szczepień ochronnych szczepień, ale może być również wynikiem cyklicznej zmienności liczby zachorowań na te choroby. 7 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 W 2014 r. podobnie jak w 2013 r. nie rejestrowano przypadków zachorowań na odrę. W 2014 r. do PSSE Radomsko zgłoszono 1 przypadek OPW u dzieci do lat 14 (w 2013 r. i 2012 r. nie zgłoszono przypadków OPW u dzieci do lat 14). Prób do badań wirusologicznych nie pobrano. Liczbę zachorowań na choroby wieku dziecięcego przedstawia tabela 4 Tabela 4. Liczba zachorowań na choroby wieku dziecięcego w latach 2012-2014 2014 2013 2012 Jednostka chorobowa Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Liczba zachorowań współczynnik zapadalności Ospa wietrzna 748 644,61 1086 932,01 875 747,45 Krztusiec 59 50,84 30 25,73 106 90,05 Świnka nagminne zapalenie przyusznic 8 6,89 7 6,00 7 5,97 Różyczka 12 10,34 30 25,73 6 5,12 Płonica 8 6,89 40 34,31 90 76,88 Odra 0 0 0 0 1 854,23 Ostre porażenie wiotkie u dzieci w wieku 0- 14 lat 1 0,86 0 0 0 0 1.4. Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego – neuroinfekcje W roku 2014 wśród zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych dominowały zakażenia o etiologii bakteryjnej ( 3 przypadki – wsp. zapadalności 2,58), poza tym w roku 2014 rejestrowano 2 przypadki zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych o etiologii wirusowej 1.5. Choroba inwazyjne W roku 2014 nie rejestrowano przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej Neisseria meningitidis . W roku 2012 r. i w 2013 r. rejestrowano po 1 przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej, W 2014 r. rejestrowano 4 przypadki inwazyjnej choroby pneumokokowej Streptococcus pneumoniae tj.1 zapalenie opono mózgowo – rdzeniowych, 1 posocznica, 2 inne określone i nieokreślone /w 2013 r. rejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby pneumokokowej – posocznica, w 2012 r. zarejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby pneumokokowej – zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych / . 8 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 W 2014 r. podobnie jak w latach poprzednich nie rejestrowano przypadków inwazyjnej choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae typu B. 1.6. Inne choroby zakaźne Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS W 2014 r. podobnie jak w latach 2013 , 2012, 2011 r. zgłoszono 1 nowe zakażenie HIV u mieszkańca powiatu radomszczańskiego , oraz zarejestrowano 1 zachorowanie na AIDS – zespół nabytego upośledzenia odporności. Grypa i zachorowania grypopodobne W roku sprawozdawczym do PSSE Radomsko zgłoszono 3537 zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne ( wsp. zapadalności 3048,11 ), w tym 1498 dzieci do lat 14. Dane pochodzą ze sprawozdań Mz-55 meldunki o zachorowaniach i podejrzeniach zachorowań na grypę. Kontynuowano nadzór epidemiologiczno-wirusologiczny nad grypą oparty na systemie SENTINEL. W nadzorze SENTINEL w 2014 r. uczestniczyło 2 lekarzy z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej MEDAX w Radomsku ul. Mickiewicza 29 . Pobrano wymazy z nosa i gardła od 22 osób chorych. W żadnej próbie nie wyizolowano grypy i innych wirusów oddechowych. Skutecznym sposobem ochrony przed grypą jest unikanie dużych skupisk ludzkich w okresie epidemii, utrzymanie właściwego poziomu higieny osobistej i środowiska oraz poddanie się szczepieniom ochronnym. Rozpowszechnianie szczepień p/ grypie nadal jest niewielkie i nie ma wpływu na sytuację epidemiologiczną choroby (tabela 5 ). Najwyższą tygodniową zapadalność w 2014 r. zanotowano w okresie od : • 23.01.2014 r. do 31.01.2014 r. Gruźlica W 2014 r. w PSSE w Radomsku zarejestrowano 35 przypadków rozpoznanej gruźlicy tj. o dwa przypadki mniej niż w 2013 r. (wsp. zapadalności 30,16), w tym rejestrowano 21 przypadków gruźlicy potwierdzonej mikroskopowym badaniem z posiewem bakteriologicznym, w roku 2013 rejestrowano 26 przypadków. Objęto nadzorem epidemiologicznym 160 osób z kontaktu domowego, w miejscu pracy. Powiat radomszczański podobnie jak w 2013 r. w roku 2014 pod względem liczby zachorowań na gruźlicę zajmuje III miejsce w województwie łódzkim . W 2014 r. w powiecie radomszczańskim 3 osoby z rozpoznaną gruźlicą zmarły (w 2013 r. 4 osoby, w 2012 r.- 2 osoby, w 2011 r.– 7 osób, w 2010 r. - 8 osób). Najwyższą zapadalność odnotowano w grupach wiekowych 45-64 /17 przypadków/. Wyższą zapadalność rejestrowano wśród mieszkańców wsi -23 przypadki, niż miasta - 12 przypadków, oraz wśród mężczyzn – 24 przypadki niż kobiet -11 przypadków. Borelioza z Lyme Spośród innych chorób zakaźnych podlegających obowiązkowemu zgłaszaniu i rejestracji wymienić należy boreliozę. Na terenie działania PSSE Radomsko w 2014 r. zarejestrowano 24 przypadki boreliozy ( wsp . zapadalności 20,68 ) , w 2013 r. rejestrowano 29 przypadków, w 2012 roku zarejestrowano 24 przypadki . 9 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę Na 162 osoby, które miały kontakt ze zwierzętami 18 osób zakwalifikowano do szczepień, a 16 osób zaszczepiono. W 2014 r. zarejestrowano 31 przypadków więcej pokąsań przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę niż w 2013 r. Sekcja Nadzoru Epidemiologii PSSE w Radomsku ściśle współpracuje z Inspekcją Weterynaryjną w zakresie chorób odzwierzęcych. Najczęstszymi sprawcami pokąsań były zwierzęta domowe (155 przypadków), głównie psy (144 przypadki tj. 88,88 %) i koty (11 przypadków tj. 6,79 %) 2. Szczepienia ochronne – analiza wykonawstwa szczepień ochronnych. Najważniejszym celem zdrowotnym szczepień ochronnych jest zapobieganie określonemu zakażeniu lub chorobie zakaźnej u zaszczepionej osoby lub populacji. Uodpornienie czynne dzieci w Polsce wykonywane jest w drodze realizacji Programu Szczepień Ochronnych. Szczepienia ochronne w powiecie radomszczańskim prowadzone są w 26 podmiotach leczniczych oraz na oddziale noworodkowym szpitala. Podczas przeprowadzonych kontroli w punktach szczepień zwrócono szczególną uwagę na: • wdrażanie obowiązującego Programu Szczepień Ochronnych, • stan zaszczepienia dzieci i młodzieży, • postępowanie z preparatami szczepionkowymi zgodnie z opracowaną procedurą, • maksymalne wykorzystanie szczepionek wielodawkowych, • daty ważności, sposób magazynowania i transportowania preparatów szczepionkowych, • prawidłowe opracowanie dokumentacji związanej z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi. Realizacja szczepień ochronnych w ramach Programu Szczepień Ochronnych ma wpływ na sytuację epidemiologiczną nadzorowanego terenu, w szczególności przyczynia się do spadku liczby zachorowań na choroby zakaźne i spadku liczby występujących powikłań po przebytej chorobie. W 2014 r. zarejestrowano 9 niepożądanych odczynów poszczepiennych, w tym 7 łagodnych, 1 ciężki i 1 poważny (w 2013 r. rejestrowano 9 NOP, w 2012 r. rejestrowano 6 NOP ). U wszystkich dzieci nastąpił pełny powrót do zdrowia po tygodniu od wystąpienia NOP. 24 osoby na terenie powiatu radomszczańskiego w 2014 r. uchylały się od szczepień ochronnych . W stosunku do roku 2013 przybyły 4 osoby. Wobec rodziców dzieci uchylających się od szczepień postępowano zgodnie z wytycznymi Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi dotyczącymi postępowania w sytuacjach odmowy wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych w województwie łódzkim tj. wysłano 38 informacji, w tym 36 do obojga rodziców i 2 do jednego rodzica wystawiono 30 upomnień 10 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 wystawiono 38 tytułów wykonawczych przesłanych wraz z wnioskami do Wojewody Łódzkiego. W 2014 r. wśród mieszkańców powiatu radomszczańskiego ilość wykonanych szczepień zalecanych p/durowi brzusznemu , wzw typ B, szczepieniami p/ wirusowi brodawczaka ludzkiego wzrosła w porównaniu do roku 2013. Natomiast w stosunku do roku 2013 w roku 2014 spadło zainteresowanie szczepieniami przeciwko rotawirusom, szczepieniami p/ kleszczowemu zapaleniu mózgu i grypie. W przypadku pozostałych szczepień zalecanych stan zaszczepienia utrzymuje się na podobnym poziomie jak w latach poprzednich. Stan uodpornienia szczepionkami zalecanymi osób w powiecie radomszczańskim w latach 2012 - 2014 przedstawia tabela 5. Tabela 5. Stan uodpornienia szczepionkami zalecanymi osób w powiecie radomszczańskim w latach 2012-2014 Uodpornienie przeciw chorobie 2014 2013 2012 Rotawirusy 158 173 155 p/wirusowi brodawczaka ludzkiego 7 2 13 Streptococcus pneumoniae 302 303 479 Neisseria meningitidis 95 94 233 Wzw typ A 36 30 37 Wzw typ B 1732 1670 1627 Kleszczowe zapalenie mózgu 58 91 26 Dur brzuszny 41 21 19 Ospa wietrzna 39 35 39 Grypa 1328 1685 1462 Analizę wykonawstwa obowiązkowych szczepień ochronnych w powiecie radomszczańskim w 2014 roku w porównaniu do roku 2013 przedstawiają tabele 6,7,8. 11 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Tabela 6. Procentowy stan zaszczepienia dzieci do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku życia Szczepienia do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku życia WZW B Błonica Tężec Krztusiec Odra Świnka Różyczka Odra Świnka Różyczka 3 r. ż. 2 r. ż. 3 r. ż. 98,2 99,9 88,7 97,0 98,1 99,6 88,5 98,1 Gruźlica nowarodkowa Poliomyelitis 2 r. ż. 3 r. ż. 1 r. ż. 2 r. ż. 3 r. ż. 1 r. ż. 2 r. ż. 2014 9,1 99,7 99,6 56,4 98,2 99,9 56,4 2013 99,9 99,3 99,9 61,8 98,1 99,6 61,8 Z tabeli Nr 6 wynika iż : 1. wyszczepialność noworodków p/ gruźlicy niewiele zmniejszyła się i wynosi 99,1% - niezaszczepionych pozostaje 8 dzieci z przeciwwskazaniami lekarskimi, 2. uodpornienie małych dzieci p/ WZW B jest prawie pełne (oprócz 1 dziecka, które przybyło z Wielkiej Brytanii, 1 dziecka uchylającego się od szczepień, 1 dziecka szczepionego w Poradni Konsultacyjnej), 3. zaszczepienie małych dzieci p/ błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, p/odrze, śwince, różyczce utrzymuje się na podobnym poziomie. Zaszczepienie p/odrze , śwince i różyczce w 3-cim roku życia zmniejszyło się z uwagi na ilość osób uchylających się od szczepień ochronnych. Tabela 7. Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis Szczepienia dzieci starszych i młodzieży Błonica, Tężec, Krztusiec Błonica, Tężec Błonica, Tężec Poliomyelitis 6 rok życia 14 rok życia 19 rok życia 6 rok życia 2014 86,9 93,7 88,9 86,9 2013 89,4 96,8 89,2 89,4 Z tabeli Nr 7 wynika iż : 1. liczba zaszczepionych w 6 r. ż. p/błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis zmniejszyła się ( duża zachorowalność w okresie jesiennym dzieci podlegających szczepieniom , oraz nie zgłaszanie się na wezwania do szczepień), 2. liczba szczepień w 14 r. ż. p/błonicy, tężcowi zmniejszyła się (duża zachorowalność w okresie jesiennym dzieci podlegających szczepieniom, oraz nie zgłaszanie się na wezwania do szczepień), 3. ilość zaszczepionych w 19 r. ż. p/błonicy, tężcowi utrzymuje się na podobnym poziomie. 12 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Tabela 8. Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ odrze, śwince, różyczce Szczepienia dzieci starszych i młodzieży Odra, Świnka, Różyczka Rocznik 2005 10 r. ż. II dawka 2014 2013 Rocznik 2004 II dawka 91,8 98,7 - 93,5 Rocznik 2003 II dawka Rocznik 2002 II dawka 99,0 Rocznik 2001 II dawka Rocznik 2000 II dawka 99,3 95,8 99,3 98,5 97,8 Odra, Świnka, Różyczka 29,3 96,9 Rocznik 1999 II dawka Rocznik 1998 II dawka Rocznik 1997 II dawka 2014 99,8 99,4 99,3 2013 99,0 99,3 99,1 Z tabeli Nr 8 Procentowy stan zaszczepienia dzieci starszych i młodzieży p/ odrze, śwince, różyczce wynika iż : - stan uodpornienia II dawką uzupełniającą szczepionki p/odrze, śwince i różyczce dzieci starszych i młodzieży wzrasta i kształtuje się na wysokim poziomie. 13 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 II. STAN SANITARNY, TECHNICZNY, FUNKCONALNOŚĆ POMIESZCZEŃ PODMIOTÓW LECZNICZYCH STACJONARNYCH I AMBULATORYJNYCH Sekcja Nadzoru Epidemiologii w 2014 r. podobnie jak w latach poprzednich realizowała zadania z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami higieniczno - sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne. Było to poddawane ocenie Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kontekście zgodności spełnienia wymogów określonych w przepisach prawnych. Sprawowanie nadzoru sanitarnego nad podmiotami leczniczymi stacjonarnymi i ambulatoryjnymi obejmowało kontrolę: funkcjonalności, stanu technicznego obiektów, zaopatrzenia w wodę, utrzymania czystości powierzchni pomieszczeń, postępowanie z bielizną i odpadami medycznymi. Istotna z uwagi na bezpieczeństwo pacjentów i personelu jest ocena i egzekwowanie prawidłowości prowadzenia procesów dezynfekcji i sterylizacji w nadzorowanych obiektach. Nadzorem objęto również sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń chorób zakaźnych. 1. Działalność kontrolno-represyjna Pod stałym nadzorem Sekcji Nadzoru Epidemiologii PSSE w Radomsku znajduje się ogółem 258 obiektów w tym: » Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne: - Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze 2 - Inne 1 » Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne: - Przychodnie, Ośrodki Zdrowia, Poradnie, Medyczne laboratoria diagnostyczne 64 » Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową tj. Indywidualne praktyki lekarskie , Specjalistyczne praktyki lekarskie , Grupowe praktyki lekarskie 188 w tym 3 inne oraz » Pogotowia Ratunkowe 3 Ogółem w podmiotach leczniczych przeprowadzono 213 kontroli, w tym 40 w punktach szczepień. Wydano 40 decyzji administracyjnych tj. 31 decyzji dotyczących opinii sanitarnych, 1 decyzja nakazującą osobie chorej poddanie się leczeniu, 2 decyzje odsuwające od pracy, 1 decyzja zmieniająca, 2 decyzje stwierdzające nieprawidłowości, 3 decyzje opłatowe. Wystawiono 3 tytuły wykonawcze wobec osoby uchylającej się od leczenia oraz 3 postanowienia o nałożeniu grzywny wobec tej osoby. Przeprowadzono 421 dochodzeń epidemiologicznych / wywiadów. Ogółem w ramach nadzoru pobrano 538 prób od 308 osób (od chorych, nosicieli, ozdrowieńców, osób ze styczności z chorym lub nosicielem). 2. Stan techniczny i funkcjonalność pomieszczeń nadzorowanych obiektów Na podstawie wyników kontroli przeprowadzonych w roku 2014 w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego nad podmiotami leczniczymi, prowadzącymi działalność medyczną ocenia się , że z roku na rok stan placówek pod względem sanitarno – higienicznym ulega poprawie. 14 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Podmioty lecznicze, które jeszcze nie dostosowały się do wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą ( Dz. U. z 2012 r. poz. 739) / np. brak kabiny higieny osobistej odpowiednio wyposażonej w poradni ginekologicznej/, a złożyły program dostosowawczy - mają termin dostosowania do 31.12.2016 r. Stan sanitarno – techniczny nadzorowanych obiektów ocenia się pozytywnie, drobne usterki techniczne, na które wydano zalecenia dotyczyły: SPZOZ Przedbórz, OZ Góry Mokre, SPZOZ Żytno, OZ Maluszyn, SPZOZ Kobiele Wielkie, SP GOZ Lgota Wielka, SPZOZ Gomunice. Nadal 1 placówka ( NZOZ Laboratorium Analityczne „CITO” w Radomsku) oceniana jest pod względem technicznym jako zła. Decyzja wydana w 2011 roku została przedłużona do 31.01.2015 r. We wszystkich podległych podmiotach leczniczych stosowane są środki dezynfekcyjne zgodnie z ustawą o wyrobach medycznych i produktach biobójczych. Nie stwierdzono braków w zaopatrzeniu w te preparaty. Osoby przeprowadzające dezynfekcję ściśle przestrzegają ustalonych procedur opracowanych przez placówki. Środki dezynfekcyjne są dobierane właściwie (spektrum, czas, zastosowanie). W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie sterylizacji dokonano oceny procedur sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań zaopatrzenia w materiały sterylne. Na terenie powiatu ogółem zarejestrowanych jest 79 urządzeń sterylizacyjnych. W placówkach prowadzona jest kontrola wewnętrzna procesów sterylizacji. W bieżącym roku nie kwestionowano prób Sporal A . Wysoka skuteczność procesu sterylizacji oznacza osiągnięcie wysokiego stopnia bezpieczeństwa podczas wykonywania zabiegów naruszających ciągłość tkanek. Sterylizacja przeprowadzana jest w autoklawach parowych usytuowanych w gabinetach zabiegowych lub w oddzielnych pomieszczeniach/aneksach przeznaczonych wyłącznie do tego celu. Coraz więcej placówek dostosowało warunki w jakich przeprowadzane są czynności związane z obróbką narzędzi – reorganizacja polegała przede wszystkim na zachowaniu ruchu jednokierunkowego w ciągu technologicznym sterylizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. W 2014 r. nie przeprowadzano zabiegów dezynsekcji, natomiast zabiegi deratyzacji przeprowadzane były sporadycznie w pomieszczeniach gospodarczych, piwnicach. Nie stwierdzono nieprawidłowości w postępowaniu z bielizną czystą i brudną. Miejsca gromadzenia bielizny brudnej wydzielane są poza pomieszczeniami w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Bielizna gromadzona jest w workach foliowych. Pranie i dezynfekowanie bielizny odbywa się zgodnie z ustalonymi zasadami za pomocą środków dopuszczonych do obrotu. Dla SPZOZ Zakład Pielęgnacyjno - Opiekuńczy w Przedborzu ul. Częstochowska 25 bielizna prana jest przez firmę zewnętrzną „SAMURAJ” z siedzibą w Kajetanowie, natomiast bielizna z NZOZ „MEDAX” w Radomsku prana jest przez Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. w Toruniu – Pralnia „Citonet” w Łodzi. Nadzorowane podmioty lecznicze coraz częściej stosują bieliznę jednorazowego użytku (podkłady, serwety, ręczniki).Odzież ochronna zazwyczaj prana jest we własnym zakresie. Kontrole sanitarne z zakresu gospodarki odpadami pochodzenia medycznego w podmiotach leczniczych w 2014 r. nie wykazały nieprawidłowości. Transport wewnętrzny odpadów medycznych i magazynowanie odbywa się w sposób prawidłowy, podmioty lecznicze posiadają podpisane umowy na transport i utylizację odpadów pochodzenia medycznego z firmami posiadającymi stosowne zezwolenia. 15 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach/pojemnikach. Wywozem zajmują się wyspecjalizowane firmy działające na terenie powiatu radomszczańskiego. 3. Ocena działalności zespołów do spraw zakażeń szpitalnych Zakażenia wewnątrzszpitalne to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla hospitalizowanych pacjentów. Zakażeń tych nie można całkowicie wyeliminować, a jedynie doprowadzić do minimalizacji ich występowania. We wszystkich podmiotach leczniczych , w których udzielane są całodobowe świadczenia zdrowotne powołane zostały Zespoły ds. Zakażeń Zakładowych. W Szpitalu Powiatowym w Radomsku w 2014 roku rejestrowano jedno ognisko epidemiczne. Czynnikiem było Clostridium difficile - Tox A,B (+). W badaniach u 3 osób uzyskano biologiczny czynnik chorobotwórczy. Z pozostałych placówek stacjonarnych świadczących usługi całodobowo w 2014 r. nie zgłaszano ognisk epidemicznych. Bieżąca działalność zespołów ds. zakażeń koncentruje się na analizowaniu i aktualizowaniu procedur epidemiologicznych, adekwatnie do dostrzeganych zagrożeń, zmieniających się wymagań w nowelizowanych przepisach prawnych, standardów postępowania i potrzeb medycznych. Cały personel szpitala musi posiadać wiedzę w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych. Wiedzę tę trzeba poprzeć właściwą, codzienną praktyką, z konsekwentnym przestrzeganiem i egzekwowaniem obowiązujących procedur i standardów. Wnioski: 1. Sytuacja epidemiologiczna chorób szerzących się drogą przewodu pokarmowego, których występowanie wiąże się ze stanem sanitarnym, nieznacznie pogorszyła się w porównaniu do 2013 r. 2. W roku 2014 wzrosły zachorowania na biegunki o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 w porównaniu do roku 2013. 3. Zarejestrowano jedno ognisko chorób przenoszonych drogą pokarmową zbiorowych zatruć pokarmowych. 4. W porównaniu do roku 2013 w roku 2014 zmniejszyła się zapadalność na grypę sezonową /3537 przypadków/, co wynika z ciągłej ewolucji wirusa mającej znaczenie dla wywoływania w populacji ludzkiej okresowych epidemii. 5. Zaobserwowano spadek zachorowań na choroby wieku dziecięcego tj. płonicę, ospę wietrzną, różyczkę, natomiast na podobnym poziomie utrzymywała się zapadalność na świnkę. Wzrosła zachorowalność na krztusiec. Wzrost zachorowań w/w chorób cechuje się cykliczną zmiennością charakterystyczną dla chorób wieku dziecięcego. 6. Liczba osób pokąsanych przez zwierzęta wzrosła w stosunku do roku 2013, oraz zwiększyła się liczba osób, u których podjęto decyzje o szczepieniu p/ wściekliźnie. 7. W 2014 r. nieznacznie zmniejszyła się zapadalność na gruźlicę. Nadal powiat radomszczański zajmuje III miejsce pod względem zapadalności w woj. łódzkim. Chorobę tą głównie wykrywa się u osób w wieku 45 -64, częściej u mężczyzn niż kobiet i u mieszkańców wsi niż miast 8. Zarejestrowano 1 osobę zakażoną HIV i chorą na AIDS. 9. Zarejestrowano 1 zachorowanie na kiłę późną. 10. W roku 2014 zarejestrowano 4 zgony z powodu choroby zakaźnej tj. 3 zgony z powodu gruźlicy płuc, 1 z powodu Salmonellozy pozajelitowej. 16 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 11. Ważną rolę w profilaktyce chorób zakaźnych spełnia rzetelne upowszechnianie wiedzy o chorobach zakaźnych i zakażeniach. 12. Program Szczepień Ochronnych realizowany był zadawalająco. 13. W 2014 r. zwiększyła się w porównaniu do roku 2013 liczba osób uchylających się od szczepień ochronnych /24 osoby/ - przybyły 4 osoby. 14. Analiza stanu sanitarnego podmiotów leczniczych wskazuje, że w 2014 r. podobnie jak w 2013 r. jeden obiekt oceniono negatywnie pod względem technicznym. Poza tym placówki zorganizowane są prawidłowo i spełniają w podstawowym zakresie obowiązujące wymogi sanitarno-epidemiologiczne. 15. Na podstawie uzyskanych dokumentów wynika, że rejestracja zakażeń szpitalnych jest nadal w trakcie wdrażania i wymaga dalszego udoskonalenia. 17 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 III. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA ORAZ WODY DO KĄPIELI W 2014 r. nadzorem objęto jakość wody do spożycia przez ludzi w 37 wodociągach zbiorowego zaopatrzenia w wodę, w tym: • wodociągi o produkcji ≤ 100 [m3/d] – 10 obiektów; • wodociągi o produkcji 101 – 1000 [m3/d] –25 obiektów; • wodociągi o produkcji 1001 – 10 000 [m3/d] –2 obiekty; oraz w 5 indywidualnych ujęciach wody zaopatrujących: hodowlę i 3 zakłady produkujące żywność będące pod nadzorem weterynarii oraz 1 ujecie wody dla pływalni. • • • • W ramach prowadzonego nadzoru pobrano do badań: 257 próbek wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi z urządzeń i sieci wodociągowej; 4 próbki wody z kąpieliska i miejsca wyznaczonego do kąpieli; 23 próbki wody basenowej; 20 próbek ciepłej wody w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej oraz budynkach zamieszkania zbiorowego (bursy, internaty, schroniska) w celu oceny stopnia skażenia pałeczkami Legionella sp. 1. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w nadzorowanych wodociągach Na podstawie wyników badań próbek wody pobranych z w/w urządzeń wodociągowych, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku na koniec 2014 roku ocenił, iż jakość wody w 33 wodociągach zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz w 5 indywidualnych spełniała określone wymagania. Wodociągi ocenione jako złe na koniec 2014 r.: • wodociąg Józefów k/Gór Mokrych (ze względu na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego stężenia azotanów). W przypadku tego wodociągu PPIS w Radomsku stwierdził brak przydatności wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, odmówił udzielenia zgody na odstępstwo od najwyższego dopuszczalnego stężenia azotanów oraz nakazał producentowi wody: − zaprzestać dostarczania wody pochodzącej z tego wodociągu do celów spożywczych, − poinformować w sposób skuteczny odbiorców wody o braku przydatności wody do celów spożywczych, − zapewnić użytkownikom wodociągu wodę z awaryjnego źródła zaopatrzenia spełniającą wymagania cytowanego wyżej rozporządzenia (np. opakowania jednostkowe), − doprowadzić jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w zakresie stężenia azotanów do obowiązujących wymagań do dnia 31.03.2015 r., poprzez podjęcie działań naprawczych. Wodociągi, w których jakość wody nie spełnia wymagań: • wodociąg Huta Drewniana (ze względu na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego stężenia azotanów – wydano decyzję o przydatności wody do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa na okres 18 m-cy tj. do 30.06.2016 r.); 18 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 • • wodociąg Włodzimierz (ze względu na przekroczenie dopuszczalnego zakresu wartości dla manganu - wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia do 30.04.2015 r.); wodociąg Sekursko (ze względu na obecność bakterii grupy coli - wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia z terminem wykonania do 05.02.2015 r.). Okresowe pogorszenie jakości wody w zakresie wskaźników mikrobiologicznych i/lub parametrów fizykochemicznych w 2014 r. wystąpiło w niżej wymienionych obiektach: • wodociąg Radomsko (bakterie grupy coli); • wodociąg Biała Góra gm. Dobryszyce (bakterie grupy coli i Enterokoki); • wodociąg Gidle (bakterie grupy coli); • wodociąg Słostowice, gm. Gomunice (bakterie grupy coli); • wodociąg Pudzików, gm. Gomunice (ogólna liczba mikroorganizmów w 220C po 72 h); • wodociąg Przedbórz, ul. Konecka 52 (bakterie grupy coli, Clostridium perfringens); • wodociąg Góry Mokre, gm Przedbórz (bakterie grupy coli); • wodociąg Silnica gm. Żytno (ogólna liczba mikroorganizmów w 220C po 72h); • wodociąg Huta Drewniana (bakterie grupy coli, azotany); • wodociąg Wola Malowana gm. Kodrąb (bakterie grupy coli, mętność, żelazo); • indywidualne ujęcie wody ZM „Brat Pol „ Wólka Włościańska (bakterie grupy coli, Escherichia coli); • indywidualne ujęcie wody ZPM „GAIK” w Niedośpielinie 70, gm. Wielgomłyny (bakterie grupy coli oraz żelazo, mangan i ołów); • indywidualne ujęcie wody Gospodarstwa Rolnego w Chełmie (Clostridium perfringens i azotany). W w/w przypadkach PPIS w Radomsku polecił właścicielom wodociągów/producentom wody podjęcie w terminie niezwłocznym działań naprawczych w celu doprowadzenia jakości wody do zgodnej z wymaganiami. W pobranych powtórnie próbkach wody z w/w ujęć (z wyjątkiem wodociągu w Woli Malowanej) nie stwierdzono przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych i/lub parametrów fizykochemicznych. Z powyższego względu postępowanie administracyjne nie było prowadzone. W przypadku wodociągu w Woli Malowanej, z uwagi na przekroczenie mętności i żelaza zostało wszczęte postępowanie administracyjne skutkujące wydaniem decyzji. Jakość wody uległa poprawie. Ogólna liczba ludności zaopatrywanej w wodę z nadzorowanych urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę wynosiła - 116,7 tys. osób. Indywidualne ujęcia wody zaopatrywały w wodę do spożycia 0,8 tys. mieszkańców powiatu. W 2014 roku około 99% ludności zamieszkałej na terenie nadzorowanym przez PPIS w Radomsku korzystało z wody dostarczanej przez wodociągi, w których woda odpowiadała wymaganiom, natomiast około 1 % ludności był zaopatrywany w wodę o nieodpowiedniej jakości. Dla porównania: • w 2013 r. 97% ludności korzystało z wody odpowiadającej wymaganiom, natomiast 3 % ludności miało dostarczaną wodę o niewłaściwych parametrach; 19 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 • • w 2012 roku 100% mieszkańców było zaopatrywanych w wodę, której jakość spełniała obowiązujące normy; w 2011 r. ok. 99,8%, ludności w powiecie korzystało z urządzeń wodociągowych dostarczających wodę odpowiedniej jakości a tylko 0,2 % mieszkańców miało dostarczaną wodę nieodpowiadającą wymaganiom. Stosowane technologie uzdatniania wody W 2014 r. woda przeznaczona do spożycia przez ludzi ujmowana w 30 nadzorowanych wodociągach nie była poddawana procesom uzdatniania. Stałe uzdatnianie w zakresie: • parametrów fizykochemicznych (żelazo, mangan) prowadzone było w 11 wodociągach zbiorowego zaopatrzenia w wodę: Radomsko, Masłowice i Przerąb, gm. Masłowice, Kobiele Wielkie, gm. Kobiele Wielkie, Krępa i Wiewiórów, gm. Lgota Wielka, Włodzimierz i Kamieńsk, gm. Kamieńsk, Biała Góra, gm. Dobryszyce, Józefów Stary, gm. Przedbórz oraz Ludwików, gm. Gidle; • parametrów fizykochemicznych oraz wskaźników mikrobiologicznych w indywidualnym ujęciu wody Zakładu Przetwórstwa Mięsnego „GAIK” Andrzej Gaik w Niedośpielinie, gm. Wielgomłyny. 2. Ocena jakości wody w kąpieliskach oraz w basenie Nadzorem sanitarnym w zakresie jakości wody do kąpieli objęto 3 obiekty, w tym: • kąpielisko w Przedborzu, ul. Turystyczna - zbiornik oparty na cieku wodnym spod Ochotnika; • miejsce wykorzystywane do kąpieli w m. Zakrzówek Szlachecki – zbiornik retencyjny przy rzece Warcie; • pływalnia kryta w Radomsku. Próbki wody z w/w obiektów pobierane były podobnie jak w latach ubiegłych w ramach kontroli urzędowej oraz przez organizatora. Wyniki badań wody z kąpieliska w Przedborzu przedkładane były na bieżąco PPIS w Radomsku w celu dokonania oceny jakości wody pod względem jej przydatności do kąpieli. W trakcie sezonu zostało wydanych 5 takich ocen. Ponadto w 2014 r. dokonano sezonowej oceny jakości wody na podstawie wyników badania 16 próbek wody z 3 sezonów. Jakość wody pochodzącej z w/w kąpieliska została zaklasyfikowana jako „dobra”. Organizator miejsca wykorzystywanego do kąpieli w Zakrzówku Szlacheckim nie wywiązał się z obowiązku nałożonego ustawą i nie przekazał PPIS w Radomsku wyników badań, w których stwierdzono zanieczyszczenie wody niekorzystnie wpływające na jej jakość, co mogło spowodować zagrożenie zdrowotne dla kąpiących się tam osób. W związku z powyższym w stosunku do strony winnej zaniedbań zostało zastosowane karanie mandatowe. Ponowne badanie próbek wody nie wykazało nieprawidłowości. W trakcie sezonu wydano 2 oceny o przydatności wody do kąpieli. Na podstawie wyników badania próbek wody pobranej w niecce basenu krytej pływalni, PPIS w Radomsku stwierdził przydatność wody do kąpieli. 3. Ocena jakości ciepłej wody w budynkach zamieszkania zbiorowego i zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej Nadzór nad jakością ciepłej wody w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej oraz w budynkach zamieszkania zbiorowego jest prowadzony w 10 obiektach. W celu oceny stopnia skażenia instalacji ciepłej wody pałeczkami Legionella sp. w 2014 roku pobrano do badania ogółem 20 próbek wody w 4 obiektach. Średnie skażenie instalacji ciepłej 20 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 wody pałeczkami w/w mikroorganizmów stwierdzono w Zakładzie PielęgnacyjnoOpiekuńczym w Przedborzu ul. Częstochowska. W związku z powyższym PPIS w Radomsku nakazał doprowadzenie jakości ciepłej wody w instalacji budynku mieszczącego obiekt do zgodnej z wymaganiami. Ponowne badania próbek wody nie wykazały nieprawidłowości w tym zakresie. Badania próbek ciepłej wody użytkowej pobranych w pozostałych obiektach (DPS w Radomsku, Internat Centrum Kształcenia Rolniczego w Dobryszycach, Bursa Szkolna i Schronisko Młodzieżowe w Przedborzu) nie wykazały skażenia systemów. 21 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 IV. STAN SANITARNY I KĄPIELISK OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W 2014 roku objęto nadzorem ogółem 363 obiekty, w tym: • 2 ustępy publiczne skanalizowane (1 stały i 1 tymczasowy); 2 ustępy ogólnodostępne; basen kąpielowy; 1 dom pomocy społecznej; 4 inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej; 6 noclegowni i domów dla bezdomnych; 7 obiektów hotelarskich (6 hoteli i 1 motel); 15 innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (11 podmiotów oferujących wynajem pokoi gościnnych i miejsc noclegowych oraz 4 gospodarstwa agroturystyczne); 104 zakłady fryzjerskie; 48 zakładów kosmetycznych; 1 zakład tatuażu; 6 zakładów odnowy biologicznej, 1 obiekt PKS związany z obsługą podróżnych (stanowiska autobusowe), 3 obiekty PKP w tym 1 związany z obsługą podróżnych (perony przy dworcu PKP); 14 terenów rekreacyjnych; 43 cmentarze i 4 domy przedpogrzebowe – ogółem 262 obiekty; • inne obiekty w tym: 7 zakładów pogrzebowych; 2 kina; 11 obiektów sportowych; 2 punkty sprzedaży odzieży używanej; 3 parkingi; 2 stacje paliw; 52 apteki i punkty apteczne; 5 targowisk i placów targowych; 3 pralnie; 9 obiektów świadczących usługi w zakresie transportu publicznego osób oraz 5 gospodarstw rolnych - ogółem 101 obiektów. Ogółem przeprowadzono 319 kontroli, w tym: • 216 zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2014 r.; • 2 sprawdzające wykonanie nałożonych na stronę obowiązków; • 48 poza harmonogramem (w tym kontrole: akcyjne na polecenie PWIS, w nowo zarejestrowanych obiektach, na wniosek strony przed wydaniem opinii); • 27 interwencyjnych; • 26 w ramach nadzoru nad w ekshumacją zwłok lub szczątków ludzkich. Ogółem wydano 83 decyzje, w tym: • 44 dotyczące ekshumacji zwłok i szczątków ludzkich; • 9 dot. jakości wody; • 4 zmieniające termin wykonania nałożonych obowiązków na wniosek strony; • 5 dot. ocen higienicznych dla zastosowanych materiałów lub wyrobów używanych do uzdatniania i dystrybucji wody; • 19 płatniczych; • 2 umarzające wszczęte postępowanie. Stan sanitarno-porządkowy obiektów użyteczności publicznej w 3 przypadkach budził zastrzeżenia, które dotyczyły nieprawidłowego postępowania ze ściekami w 2 obiektach pomocy społecznej i w 1 obiekcie świadczącym usługi hotelarskie. W stosunku do winnych zaniedbań zastosowano karanie mandatowe a obiekty na koniec 2014 roku oceniono jako złe pod względem sanitarno-higienicznym. W trakcie przeprowadzonych kontroli podobnie jak w latach ubiegłych stwierdzono uchybienia, które mają wpływ na zapewnienie właściwych warunków świadczenia usług dla ludności oraz utrzymanie odpowiedniego stanu sanitarnego obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Z powyższego względu wydawane były zalecenia pokontrolne z terminem ich usunięcia. W części przypadków właściciele/zarządzający obiektami poinformowali o ich wykonaniu. W pozostałych przypadkach pomimo upływu wyznaczonego terminu, PPIS w Radomsku nie został poinformowany o sposobie ich realizacji. 22 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Najczęściej stwierdzane uchybienia: • brak bieżącej ciepłej wody przy umywalkach w toaletach ogólnodostępnych: na cmentarzach przy terenie rekreacyjnym, w kinach; • nieodpowiedni stan sanitarno-techniczny siedzisk w szatni w obiekcie sportowym; • brak właściwej wymiany powietrza w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych, pokojach gościnnych i hotelowych oraz pomieszczeniach usług fryzjerskich i kosmetycznych; • brak odpowiednio wyposażonego miejsca lub pomieszczenia do przechowywania sprzętu porządkowego w obiektach sportowych, zakładach fryzjerskich i kosmetycznych oraz w kinach i w obiektach hotelarskich; • brak wydzielonego stanowiska pedicure w zakładzie kosmetycznym; • brak gładkich, odpornych na działanie środków dezynfekcyjnych powierzchni mebli stanowiących wyposażenie zakładów fryzjerskich; • brak łatwo zmywalnych, pokrytych nienasiąkliwym i odpornym na działanie środków dezynfekcyjnych materiałem powierzchni ścian przy umywalkach w pomieszczeniach usługowych w w/w obiektach; • brak środków do transportu czystej i brudnej bielizny oraz odzieży mieszkańców w domu pomocy społecznej a także pojemników do transportu bielizny czystej i brudnej w obiekcie hotelarskim; • zły stan sanitarno-higieniczny powierzchni ścian lub podłóg w pomieszczeniach obiektów sportowych, w pomieszczeniu pralni w hotelu i w pomieszczeniu mieszczącym chłodnię w domu przedpogrzebowym; • brak zabezpieczenia piaskownic przed dostępem zwierząt; zły stan sanitarnotechniczny infrastruktury stanowiącej wyposażenie parkingu; • brak toalet ogólnodostępnych na terenie nadzorowanych cmentarzy; • brak pomieszczenia do przechowywania zwłok wyposażonego w urządzenie do stałego pomiaru temperatury w domach przedpogrzebowych; • brak zabezpieczenia pomieszczenia mieszczącego chłodnię do przechowywania zwłok przed dostępem owadów w domu przedpogrzebowym; • brak badań ciepłej wody użytkowej w kierunku Legionella sp. w obiektach zamieszkania zbiorowego (hotelarskich oraz gospodarstwach agroturystycznych). Podczas kontroli w zakresie infrastruktury przeprowadzonych w trakcie funkcjonowania kąpieliska oraz miejsca wykorzystywanego do kąpieli i basenu nie stwierdzono uchybień dotyczących stanu technicznego pomieszczeń i ich wyposażenia. Jedynie drobne uchybienia w zakresie zaopatrzenia pomieszczeń sanitarnych w dozowniki i pojemniki na mydło oraz ręczniki jednorazowego użytku stwierdzono podczas czynności kontrolnych dotyczących kąpieliska w Przedborzu. Organizator w wyznaczonym terminie poinformował o usunięciu w/w nieprawidłowości. Wyniki kontroli prowadzonych w ramach interwencji W 2014 r. wpłynęło ogółem 29 wniosków o interwencję. W pięciu przypadkach załatwienie sprawy nie leżało w kompetencji PPIS w Radomsku, dlatego wnioski te zostały przesłane do innych organów według właściwości. W wyżej wymienionym zakresie przeprowadzono 27 kontroli, które dotyczyły: • nieprawidłowego postępowania ze ściekami i odpadami komunalnymi powstałymi na terenie prywatnych nieruchomości lub w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej; 23 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 • nieprawidłowości w zakresie postępowania z odpadami niebezpiecznymi zawierającymi azbest na terenie prywatnej nieruchomości; • nieprawidłowego magazynowania odpadów na terenie zakładu; • złego stanu sanitarno-higienicznego toalet na parkingu; • niewłaściwych warunków świadczenia usług w zakładzie fryzjerskim; • nieprawidłowości dotyczących przechowywania zwłok w zakładzie pogrzebowym; • złego stan sanitarno-technicznego placu zabaw dla dzieci; • zalewania piwnic ściekami w blokach mieszkalnych; • uciążliwości zapachowych w lokalu mieszkalnym; • uciążliwości spowodowanych składowaniem obornika na terenie prywatnej posesji; • uciążliwości spowodowanych hałasem przenikającym do pomieszczeń mieszkalnych; • uciążliwości wynikających z bytowania gryzoni i insektów w lokalach mieszkalnych i ich otoczeniu. Z uwagi na to, iż czynności kontrolne potwierdziły zasadność zarzutów przedstawionych przez wnioskodawców, wydano zalecenia pokontrolne dotyczące usunięcia stwierdzonych uchybień. W 2 przypadkach, gdzie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania ze ściekami zastosowano karanie mandatowe. Wnioski: 1. Nadal niewystarczające w stosunku do potrzeb jest zabezpieczenie nadzorowanego terenu w ustępy publiczne i ogólnodostępne ze stałą obsługą. Niedostateczna ilość toalet jest również odczuwalna w miejscach dostępnych publicznie, w tym między innymi na terenie cmentarzy oraz w miejscowościach, gdzie zlokalizowane są obiekty turystyczne jak również na terenie miejsc postojowych przy trasach z dużym nasileniem ruchu turystycznego. Sytuacja w zakresie powyższego nie zmienia się od wielu lat. Brak toalet publicznych powoduje pogarszanie stanu środowiska a tym samym może być przyczyną szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. 2. W dalszym ciągu na nadzorowanym terenie odnotowuje się brak zaangażowania lokalnych władz samorządowych w organizowanie w okresie letnim kąpielisk lub miejsc wykorzystywanych do kąpieli posiadających odpowiednią infrastrukturę i zapewniających bezpieczny wypoczynek dla społeczności lokalnej. Nadal na terenie powiatu pod nadzorem PPIS znajduje się tylko 1 kąpielisko i 1 miejsce wykorzystywane do kąpieli. Obecny stan w tym zakresie należy ocenić jako niezadowalający. 3. Podobnie jak w latach ubiegłych nie są realizowane zalecenia pokontrolne dotyczące zabezpieczenia piaskownic przed dostępem zwierząt. Realizacja tych zaleceń pozwoliłaby na eliminowanie na bieżąco zagrożeń wynikających z zanieczyszczenia terenów i obiektów służących do użytku publicznego. 4. Nie uległa również poprawie sposób gospodarowania ściekami powstałymi na ternie nieruchomości w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej bądź zamieszkiwania osób na terenach, gdzie brak jest sieci kanalizacyjnej. Potwierdzają to kontrole prowadzone w nadzorowanych obiektach jak również kontrole nieruchomości przeprowadzane w ramach interwencji. W tej sprawie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku zwracał się wielokrotnie do włodarzy gmin o podjecie działań w ramach posiadanych kompetencji. 24 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 5. Brak przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dla obiektów użyteczności publicznej (zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy biologicznej, obiektów hotelarskich, sportowych i innych) powoduje, iż właściciele lub zarządzający obiektami nie stosują się do zaleceń pokontrolnych mających na celu usunięcie nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli. Wielokrotnie w tych samych obiektach wydane zalecenia w trakcie dokonanych czynności kontrolnych są w związku z powyższym podtrzymywane. 25 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 V. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA ORAZ MATERIAŁÓW I WYROBÓW PRZEZNACZONYCH DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ Głównym celem działania Sekcji Nadzoru Higieny Żywności Żywienia i Przedmiotów Użytku było zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu radomszczańskiego. W 2014 roku pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Radomsku znajdowało się 1369 zakładów produkcji i obrotu żywnością, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz kosmetykami. Najważniejsze grupy zakładów to: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Sklepy spożywcze 651 Żywienie zbiorowe otwarte 170 Obiekty ruchome i tymczasowe 149 Żywienie zbiorowe zamknięte 75 Środki transportu żywności 67 Hurtownie spożywcze 32 Piekarnie 25 Ciastkarnie 12 Młyny 5 Wytwórnie lodów 5 Automaty do lodów 7 Inne zakłady produkcyjne 12 w tym: 1 wytwórnia makaronu, 1 rozlewnia wina, 1 produkcja przypraw, 7 zakładów produkcji materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, 2 zakłady produkcji kosmetyków. 13. Pozostałe zakłady - 79 w tym między innymi: 45 aptek, 2 sklepy zielarskie, 10 zakładów obrotu kosmetykami, 14 zakładów obrotu materiałami do kontaktu z żywnością, Podobnie jak w latach ubiegłych najliczniejszą grupę zakładów stanowiły sklepy spożywcze 651 (47,6%), zakłady żywienia zbiorowego otwarte 170 (12,4%), zakłady żywienia zbiorowego zamknięte 75 (5,5%), obiekty ruchome i tymczasowe 149 (10,9%), środki transportu żywności 67 (4,9%), magazyny hurtowe 32 (2,3%), piekarnie 25 (1,8%), ciastkarnie 12 (0,9%). Kontrole przeprowadzano zgodnie z przyjętym na rok 2014 harmonogramem kontroli. Wykonywano także kontrole poza harmonogramem, w każdym przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji o uchybieniach sanitarnych zagrażających zdrowiu lub życiu ludzi w związku z realizacją zadań w ramach systemu informowania o produktach niebezpiecznych RASFF i RAPEX a także na wniosek przedsiębiorców. W 2014 r. skontrolowano 624 zakłady co stanowiło 45,6% wszystkich zakładów będących pod nadzorem. Przeprowadzono 932 kontrole i rekontrole. Wydano: 259 decyzji merytorycznych, 118 decyzji opłatowych. Wśród nich było 27 decyzji administracyjnych nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego nadzorowanych zakładów w wyznaczonym terminie, w tym 3 decyzje czasowego unieruchomienia zakładu do czasu usunięcia usterek. 2 zakłady, po usunięciu usterek wznowiły działalność, 1 został zlikwidowany. 26 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Skierowano 2 wnioski do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi o nałożenie kary pieniężnej na podstawie art. 103 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. PWIS w Łodzi nałożył 2 kary pieniężne na kwotę 2300 zł. Nałożono także 71 mandatów karnych na sumę 16450 zł. Do sądu skierowano 1 wniosek o ukaranie na podstawie art. 96 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (wyprodukowanie i wprowadzenie do obrotu środka spożywczego szkodliwego dla zdrowia – ciastka zanieczyszczone bakteriami Salmonella Enteritidis). Sprawa w toku. Do badań laboratoryjnych pobrano 186 prób różnych artykułów spożywczych, 8 prób materiałów do kontaktu z żywnością oraz 5 próby kosmetyków. Zakwestionowano 1 próbę żywności (ciastko eklerka) z powodu zanieczyszczenia bakteriami Salmonella Enteritidis, oraz 2 próby z powodu nieprawidłowego znakowania. Do PPIS w Radomsku wpłynęło 46 interwencji od konsumentów. Zasadnych było 26 (56,5%). Wszystkie interwencje zostały rozpatrzone. W 27 przypadkach gdzie podany był adres zamieszkania i dane osoby zgłaszającej interwencję o wynikach przeprowadzonych działań udzielono osobom skarżącym odpowiedzi na piśmie. Działania PPIS w Radomsku w 2014 roku mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu, oprócz zaplanowanych w harmonogramie były działaniami akcyjnymi i dotyczyły głównie następujących zagadnień: 1. Nadzór nad obiektami ruchomymi i tymczasowymi i stacjonarnymi zlokalizowanymi na terenie targowisk. 2. Inne działania w ramach systemu RASFF. 1. Nadzór nad obiektami ruchomymi, tymczasowymi i stacjonarnymi działającymi na terenie targowisk, które wprowadzają do obrotu środki spożywcze nietrwałe mikrobiologicznie. W ramach tych działań w okresie letnim 2014 roku skontrolowano 21 w/w obiektów. Za nieprzestrzeganie przepisów prawa żywnościowego i norm sanitarnych nałożono 11 mandatów karnych na sumę 2100 zł. Działania w tym zakresie będą kontynuowane w roku 2015. 2. Przeprowadzono 52 kontrole w związku z nadesłanymi powiadomieniami w systemie RASFF (europejski system informowania o niebezpiecznej żywności i paszach). Takich powiadomień o niebezpiecznej żywności oraz materiałach do kontaktu z żywnością, które znalazły się w sprzedaży na terenie powiatu radomszczańskiego w roku 2014 wpłynęło 23. Działania PPIS w tym zakresie polegały na sprawdzeniu czy wymienione w powiadomieniach produkty znajdują się w obrocie w obiektach na terenie powiatu oraz nadzorowaniu procesu ich wycofywania z rynku. Najważniejsze z nich dotyczyły następujących produktów: • chrupki kukurydziane, mąka kukurydziana, pałeczki kukurydziane, makaron penne deklarowane jako produkty bezglutenowe a zawierające gluten, • gruszki ,,konferencja”, w których stwierdzono przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu pestycydów, • suplementy diety „Erecton”, Tribusteron 90”, „Tribu-X”, w których stwierdzono obecność nieautoryzowanej substancji tetrahydrokannabinolu, • talerze z melaminy produkcji chińskiej, w których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu migracji formaldehydu, • kubki ceramiczne produkcji chińskiej, w których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu migracji ołowiu z obszaru obrzeża, 27 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 • • • • metalowe formy do pieczenia produkcji chińskiej z powodu przekroczonej dopuszczalnej migracji ołowiu, morele suszone, w których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu dwutlenku siarki(konserwant), pieprz czarny mielony, krakersy solone, kasza gryczana z powodu przekroczenia dopuszczalnego poziomu aflatoksyn ( ochratoksyny A, deoksyniwalenolu-DON), mięso mielone z indyka, tatar wołowy „Beef Master”, lody śmietankowe Algida, z powodu zanieczyszczenia bakteriami Salmonella. Wnioski: 1. Systematycznie poprawia się jakość środków spożywczych o czym świadczy mała ilość próbek kwestionowanych. Jest to wynikiem poprawy stanu sanitarnotechnicznego placówek, przestrzegania ogólnych zasad higieny w produkcji, obrocie, transporcie, wdrożenia i funkcjonowania w coraz większej ilości zakładów systemów kontroli wewnętrznej (GHP, GMP, HACCP), ale także kontroli zewnętrznej, sprawowanej przez PIS w ramach urzędowej kontroli żywności. 2. Najwięcej problemów występuje w zakładach obrotu żywnością oraz obiektach ruchomych i tymczasowych. Ruchome punkty gastronomiczne i handlowe z racji charakteru prowadzonej działalności często mają problemy z przestrzeganiem wymagań sanitarnych. W przypadku sklepów wynika to z ich różnorodności ( od dużych marketów po punkty handlu obwoźnego) oraz dużego asortymentu sprzedawanych produktów. Osoby zatrudnione w zakładach branży spożywczej bardzo często nie posiadają odpowiednich kwalifikacji, wiedzy nt. zapewnienia bezpieczeństwa żywności, podstawowych zasad higieny, przepisów prawa żywnościowego, potencjalnych zagrożeń. Zmiana mentalności tych osób przebiega powoli ale systematycznie. 3. W 2014 roku na terenie powiatu radomszczańskiego nie było żadnego incydentu żywnościowego, który stanowiłby istotne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, zarówno pod względem skali zjawiska jak i rodzaju zagrożenia. Wszystkie stwierdzone nieprawidłowości można określić mianem typowych, które można było szybko i skutecznie wyeliminować za pomocą rutynowych procedur postępowania – co uczyniono. 4. W stosunku do lat ubiegłych struktura zakładów branży spożywczej na terenie powiatu radomszczańskiego nie uległa istotnym zmianom. Występują niewielkie wahania ilości obiektów w poszczególnych grupach wynikające z tego, że część z nich ulega likwidacji ale w ich miejsce powstają nowe. Największa rotacja występuje w sklepach spożywczych i punktach gastronomicznych. 28 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 VI. STAN SANITARNY SZKÓŁ I INNYCH PLACÓWEK OŚWIATOWO WYCHOWAWCZYCH W 2014 roku bieżącym nadzorem sanitarnym objęto 86 obiektów, w tym: niepubliczny żłobek, 20 przedszkoli, 22 szkoły podstawowe, 8 gimnazjów, 25 zespołów szkół, w tym 5 zespołów szkolno-przedszkolnych, 17 zespołów szkolno-gimnazjalnych, 3 zespoły szkół ponadgimnazjalnych, szkoła muzyczna I°, bursa szkolna, 2 schroniska, 6 placówek wsparcia dziennego (5 świetlic środowiskowych, klub młodziaka). Ponadto prowadzono nadzór w ramach oceny warunków higieniczno-sanitarnych wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży w placówkach zgłoszonych do kuratorium oświaty, które zostały zamieszczone w publicznej bazie danych. Wykreślono z rejestru 7 placówek: • Zespół Przedszkolny Wielgomłyny ul. Radomszczańska 9 (zlikwidowany), • Publiczne Przedszkole Kamieńsk ul. Mickiewicza 21 (połączone w zespół), • Publiczna Szkoła Podstawowa Kamieńsk ul. Sportowa 8 (połączone w zespół), • Świetlica Środowiskowa Radomsko ul. M. Dąbrowskiej 27 (zlikwidowana), • Publiczne Gimnazjum Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich Radomsko ul. Ks. Turleja 9/13 (zlikwidowane), • Liceum Ogólnokształcące Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich Radomsko ul. Ks. Turleja 9/13 (zlikwidowane), • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Żytno ul. Ogrodowa 16 (zlikwidowany). Wpisano do rejestru 1 placówkę: • Zespół Szkolno-Przedszkolny Kamieńsk ul. Sportowa 8. W wyżej wymienionych placówkach przeprowadzono ogółem 113 kontroli, w tym: • 72 kontrole zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2014 r., • 13 kontroli sprawdzających wykonanie nałożonych na stronę obowiązków; • 2 kontrole na wniosek strony w celu wydania opinii; • 12 kontroli w placówkach wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży; • 14 kontroli przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego.. Wydano 49 decyzji administracyjnych, w tym: • 11 merytorycznych w wyniku stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości; • 22 zmieniające termin wykonania nałożonych na stronę obowiązków, • 16 płatniczych. 1. Stan sanitarno-techniczny placówek oświatowo-wychowawczych Podczas czynności kontrolnych w 11 obiektach stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno-technicznego. Z powyższych względów na strony odpowiedzialne nałożono obowiązek usunięcia uchybień. W trzech przypadkach obowiązki wykonano w terminie, w pozostałych termin realizacji nakazów nie upłynął. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości: • zły stan sanitarno-techniczny: nawierzchni dojść do budynków, schodów wejściowych, ścian, sufitów i podłóg w salach lekcyjnych, w zapleczach sal gimnastycznych oraz w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych. W wyniku wykonania nałożonych obowiązków w latach ubiegłych, w 11 obiektach stan sanitarno-techniczny uległ poprawie. Pomieszczenia sanitarno-higieniczne we wszystkich 29 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 placówkach są skanalizowane, środki do utrzymania higieny osobistej były dostępne z wyjątkiem 1 placówki, w związku z czym wydano stosowne zalecenie pokontrolne. W 4 skontrolowanych obiektach standardy dostępności do urządzeń sanitarnych nie były zachowane. Bieżąca zimna i ciepła woda dla uczniów w ciągu całego roku szkolnego była zapewniona. Pomieszczenia nadzorowanych obiektów wentylowane. Wyjątek stanowi w dalszym ciągu Zespół Szkolno-Gimnazjalny Nr 1 w Radomsku ul. Piastowska 17, w którym w części pomieszczeń budynku szkoły istniejąca wentylacja grawitacyjna jest nieskuteczna z powodu niedrożności przewodów wentylacyjnych. Bezpieczeństwo sanitarne piaskownic W trakcie bieżących kontroli obiektów oceniano stan sanitarny piaskownic znajdujących się na terenach placówek oświatowo-wychowawczych. W kilku przypadkach stwierdzono brak właściwego zabezpieczenia tych urządzeń przed zanieczyszczeniem odchodami zwierząt oraz wymiany piasku przed sezonem i w jego trakcie. Ze względu na to, że w piasku w odkrytych piaskownicach mogą być obecne chorobotwórcze bakterie, grzyby, pierwotniaki i inne pasożyty wywołujące groźne choroby między innymi salmonellozy, grzybice skóry, toksokarozę, toksoplazmozę i glistnice, mając na celu ograniczenie ryzyka sanitarnego i zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom korzystającym z piaskownic, wydawano stosowne zalecenia pokontrolne. 2. Żywienie Z ciepłych posiłków przygotowywanych w stołówkach szkolnych lub dostarczanych przez firmę cateringową korzystało około 39% uczniów a dla 3% przygotowywane były drugie śniadania. Z dofinansowania do wyżywienia korzystało 45% uczniów, co stanowi około 19,0 % ogólnej liczby uczniów uczęszczających do szkół a 100% osób, którym taka forma przysługuje. W roku ubiegłym z dofinansowania korzystało około 19,5% ogólnej liczby uczniów. Żadnej formy dożywiania nie prowadziła Publiczna Szkoła Podstawowa w Gorzędowie gm. Kamieńsk. Skontrolowane placówki oświatowo-wychowawcze prowadziły następujące formy żywienia: • obiady przygotowywane w stołówkach zapewniają 24 szkoły, 14 przedszkoli, internat w Dobryszycach oraz bursa w Przedborzu; • obiady w systemie cateringowym dostarczane są do 9 szkół, 4 przedszkoli, 1 żłobka; • tzw. drugie śniadania w postaci kanapek, pieczywa cukierniczego, napoju zapewnia 10 szkół. W schroniskach w Przedborzu, podobnie jak w roku ubiegłym, wydzielona jest kuchnia samoobsługowa właściwie wyposażona, gdzie posiłki przygotowywane były we własnym zakresie. 3. Dostosowanie mebli edukacyjnych do zasad ergonomii Czynności kontrolne w w/w obszarze wykazały, że w 3 przedszkolach oraz w 6 szkołach nie wszystkie dzieci/uczniowie mieli zapewnione właściwe stanowiska pracy, dostosowane do ich wzrostu (Polska Norma PN-EN 1729-1). Mając na uwadze ochronę zdrowia dzieci i młodzieży przed niekorzystnym wpływem uciążliwości nauczania i wychowania wydano stosowne zalecenia, które w kilku przypadkach zostały wykonane. 30 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 4. Higieniczna ocena planów zajęć dydaktyczno-wychowawczych Plany niezgodne z zasadami higieny stwierdzono w 37 oddziałach na 433 oceniane tygodniowe rozkłady zajęć. Z powyższego względu podczas kontroli wydawano zalecenia dot. dostosowania planów zajęć do wymogów zawartych w przepisach. W kilku przypadkach dyrektorzy dokonywali zmian w rozkładach zajęć o czym informowali pisemnie PPIS w Radomsku. 5. Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci 6 letnich w tzw. oddziałach zerowych w placówkach oświatowych Na podstawie przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że w 14 przedszkolach, 17 szkołach podstawowych oraz w 16 zespołach szkół funkcjonują oddziały „zerowe”. W większości przypadków brak odpowiedniej infrastruktury do funkcjonowania tych oddziałów, w tym: • sprzęt i meble nie posiadały certyfikatów; • pomieszczenia sanitarne niedostosowane do wysokości dzieci; • brak możliwości wydzielenia ciągów komunikacyjnych tak aby nie krzyżowały się z drogami komunikacyjnymi starszych uczniów; • brak wydzielonego placu rekreacyjnego dla młodszych dzieci. 6. Ocena warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego Na podstawie przeprowadzonych kontroli stwierdzono, że Publiczna Szkoła Podstawowa w Kobielach Wielkich nie posiada warunków do prowadzenia zajęć w-f (brak sali do ćwiczeń, brak boiska). Placówka ta korzysta z zespołu sportowego należącego do innej szkoły, mieszczącego się w sąsiednim budynku. Ponadto oceniono, że w 4 szkołach warunki do prowadzenia zajęć sportowych nie są wystarczające. Są to: • PSP Gidle – z jednej sali korzystają 2 szkoły; • PSP Gorzędów, gm. Kamieńsk – posiada tylko boisko; • PSP Kraszewice, gm. Masłowice – posiada tylko boisko; • PSP Silniczka, gm. Żytno – posiada małą zastępczą salkę do ćwiczeń i boisko. Na 43 skontrolowane szkoły 27 korzysta z zespołów sportowych z pełnym zapleczem (tj. magazynki sprzętu sportowego, przebieralnie, natryski, umywalnie, toalety). W 3 szkołach posiadających natryski są one wykorzystywane tylko po zajęciach dodatkowych, w 1 wykorzystywane sporadycznie po zajęciach w-f, w 22 obiektach nie są wykorzystywane, w 1 obiekcie nieczynne (do remontu). 7. Profilaktyczna opieka zdrowotna Skontrolowane obiekty zapewniały uczniom opiekę pielęgniarską. Jednak nie wszystkie placówki posiadają gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Na 43 skontrolowane szkoły 31 posiada takie gabinety. W pozostałych obiektach pielęgniarce udostępnia się pomieszczenie zastępcze. W dużych szkołach miejskich pielęgniarki są zatrudnione 3-4 razy w tygodniu, w mniejszych 1-2 razy w miesiącu, natomiast w małych szkołach wiejskich kilka razy w roku, co należy uznać za niewystarczające. W tym obszarze poprawy nie stwierdza się. 8. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa (atesty, certyfikaty, znaki bezpieczeństwa) dla posiadanego wyposażenia Obecnie szkoły i placówki nabywają wyposażenie posiadające odpowiednie atesty lub certyfikaty. Jednak w dalszym ciągu w placówkach stwierdza się wyposażenie zakupione w latach 80 i 90-tych, które stanowi znaczny procent całego wyposażenia obiektu i nie posiada wymaganych certyfikatów lub atestów oraz znaków bezpieczeństwa. Należy 31 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 zauważyć, że zwiększa certyfikowanego. się ilość posiadanego przez placówki wyposażenia 9. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków w placówkach oświatowowychowawczych Źródłem zaopatrzenia placówek oświatowo-wychowawczych na terenie powiatu w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi są urządzenia wodociągowe zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Nadzór nad jakością wody pochodzącej z przedmiotowych wodociągów sprawują organy inspekcji sanitarnej. Jakość wody w omawianych wodociągach odpowiadała wymaganiom. Nieprawidłowości w zakresie gospodarowania odpadami oraz ściekami powstałymi na terenie tych obiektów w czasie kontroli nie stwierdzono. 10. Ocena wypoczynku dzieci i młodzieży Wypoczynek zimowy w formie wyjazdowej zorganizowano w: − Publicznej Szkole Podstawowej w Orzechowie, gm. Kobiele Wielkie – biwaki, − Publicznym Zespole Szkolno-Gimnazjalnym w Strzelcach Małych, gm. Masłowice - obozy sportowe; − Gospodarstwie Agroturystycznym Malutkie 31A – obozy sportowe, − Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego Dobryszyce ul. Szkolna 4 – obóz sportowy. Wypoczynek letni w formie wyjazdowej zorganizowany był w: − Gospodarstwie Agroturstycznym Malutkie 31A, gm. Dobryszyce - obozy jeździeckie; − Centrum Japońskich Sztuk Walki Dojo Stara Wieś, gm. Przedbórz - obóz karate. Ponadto funkcjonowały 2 placówki jako formy wypoczynku w miejscu zamieszkania: − Półkolonia letnia w budynku Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Radomsku, − Półkolonia letnia w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym Nr 1 w Radomsku ul. Piastowska 21. Przedmiotem prowadzonych kontroli w tych placówkach była ocena warunków higieniczno-sanitarnych wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży, w tym ocena prowadzonego żywienia zbiorowego. Wszystkie placówki zapewniały uczestnikom wypoczynku bezpieczne i higieniczne warunki pobytu. Wnioski: 1. W wyniku kontroli szkół przeprowadzonych w zakresie przygotowania szkół do nowego roku szkolnego stwierdzono, że w trzech przypadkach rozpoczęte w okresie wakacyjnym prace remontowe nie były zakończone w terminie i kontynuowano ich prowadzenie w trakcie roku szkolnego. Ze względu na to, że podobne przypadki miały miejsce również w latach ubiegłych, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Radomsku dokonując corocznej oceny stanu sanitarnego powiatu wskazuje na zagrożenia jakie niesie za sobą prowadzenie prac remontowych, naprawczych w pomieszczeniach szkoły podczas przebywania tam ludzi. 2. W 22 przypadkach dyrektorzy placówek wystąpili do PPIS w Radomsku z wnioskiem o prolongatę terminu wykonania obowiązków nakładanych zarówno w wyniku bieżących kontroli jak i wynikających z decyzji wydanych w latach ubiegłych. Z powyższego względu stan sanitarny przedmiotowych placówek nie ulega poprawie. 32 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 3. Podobnie jak w roku ubiegłym, we wszystkich skontrolowanych placówkach w zakresie oceny warunków stworzonych w szkołach dla dzieci 5, 6-letnich i starszych, stwierdzono niedobory w obszarze infrastruktury, żywienia a także organizacji czasu. Poprawy w omawianym obszarze w dalszym ciągu nie stwierdza się. 4. Pomimo wydawanych zaleceń, w niezadowalającym stopniu następuje eliminacja ze sprzedaży w sklepikach szkolnych czy małej gastronomii niezdrowej żywności, która niekorzystnie wpływa na zdrowie i prawidłowy rozwój dziecka. Również lokalizowanie na terenie szkół automatów do sprzedaży słodyczy i napojów gazowanych, energetycznych nie przyczynia się do promowania właściwych nawyków żywieniowych u dzieci. 5. Podczas przeprowadzonych kontroli w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego (świetlice środowiskowe), stwierdzono, że w dwóch placówkach przeprowadzono remonty, modernizacje, które znacznie poprawiły warunki pobytu dzieci i młodzieży. 33 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 VII. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY Nadzorem w 2014 roku objęto 450 zakładów pracy. Ogółem − − − − przeprowadzono 148 kontroli, w tym: 63 kontrole zgodnie z harmonogramem nadzoru nad obiektami na 2014 r., 59 kontroli sprawdzających wykonanie nałożonych na stronę obowiązków; 13 kontroli tematycznych na wniosek PWIS w Łodzi; 5 kontroli interwencyjnych w związku z powiadomieniem o nieprawidłowościach w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; − 2 kontrole w związku z występowaniem przekroczeń NDS, NDN czynników szkodliwych dla zdrowia przed wydaniem decyzji; − 3 kontrole w ramach nadzoru nad pracami związanymi z usuwaniem wyrobów zawierających azbest; − 3 kontrole po analizie zagrożeń występujących na stanowiskach pracy. Ponadto przeprowadzono: − 10 postępowań wyjaśniających dotyczących chorób zawodowych; − 4 kontrole (w tym 2 kontrole sprawdzające) w ramach prowadzenia nadzoru nad przestrzeganiem zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych. W 2014 roku wydano ogółem 135 decyzji administracyjnych, w tym: − 68 merytorycznych (dot. usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości oraz zmieniających termin wykonania nałożonych nakazów); − 51 płatniczych; − 6 dotyczących chorób zawodowych (5 stwierdzających chorobę zawodową, 1 o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej); − 10 w zakresie nadzoru nad środkami zastępczymi. 1. Struktura zatrudnienia Nadzorowane zakłady zatrudniały ogółem 11867 pracowników. Podobnie jak w latach ubiegłych dominującym pod względem zatrudnienia jest przemysł meblarski – 16 % ogółu zatrudnionych, przy produkcji artykułów spożywczych – 13 % zatrudnionych, w handlu hurtowym i detalicznym łącznie ok. 10 % oraz przy produkcji urządzeń elektronicznych – 10 % a przy produkcji metali i metalowych wyrobów gotowych – 9 %. W 80 skontrolowanych zakładach zatrudnionych było ogółem 3175 pracowników. Największy odsetek stanowią zakłady, gdzie zatrudnionych jest do 9 pracowników tj. 238 zakładów, co stanowi 53% zakładów objętych nadzorem. 164 zakłady zatrudniają od 10 do 50 pracowników, 41 zakładów zatrudnia powyżej 50 osób, 7 zakładów zatrudnia powyżej 250 osób. 2. Stan sanitarno-techniczny obiektów W 2014 roku podczas przeprowadzanych kontroli w 14 zakładach stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu technicznego pomieszczeń produkcyjnych i sanitarnohigienicznych. W stosunku do tych podmiotów wydano decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w celu poprawy warunków pracy zatrudnionych pracowników. 34 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w nadzorowanych zakładach pracy: − brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy – w 38 zakładach; − brak lub nieprawidłowo dokonana ocena ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą – w 21 przypadkach; − zły stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń pracy i sanitarno-higienicznych – 14 przypadków, w tym: brak odpowiedniej wymiany powietrza w pomieszczeniach produkcyjnych, zły stan sanitarno-techniczny ścian i sufitów w pomieszczeniach produkcyjnych, nieprawidłowa temperatura powietrza w pomieszczeniach pracy; brak skutecznej wentylacji w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, brak skanalizowanej ubikacji, brak lub niedostateczne wyposażenie jadalni, zły stan sanitarno-techniczny ścian, sufitów w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, brak ciepłej wody w umywalni, brak wydzielonych pomieszczeń higienicznosanitarnych dla pracowników; − pracodawca nie poinformował pracowników o wynikach badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia – w 8 obiektach; − występowanie przekroczeń NDS i NDN czynników szkodliwych dla zdrowia w 4 zakładach; W ramach nadzoru nad obrotem substancjami i mieszaninami chemicznymi skontrolowano ogółem 41 zakładów. W 7 przypadkach stwierdzono następujące nieprawidłowości: − brak oceny ryzyka zawodowego z uwzględnieniem narażenia na czynnik chemiczny; − brak płuczki do oczu; − brak wentylacji w magazynku chemicznym; − brak magazynku do przechowywania mieszanin chemicznych. W zakresie czynników biologicznych występujących w środowisku pracy skontrolowano 34 zakłady. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to: − brak oceny ryzyka zawodowego z uwzględnieniem narażenia na czynniki biologiczne; − pracownicy nie zostali przeszkoleni w zakresie narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne; − brak rejestrów prac oraz pracowników narażonych na szkodliwe czynniki biologiczne 3 grupy zagrożenia; − brak odpowiednich instrukcji i procedur. W 17 zakładach w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano decyzje administracyjne. W zakresie czynników rakotwórczych występujących w środowisku pracy skontrolowano 7 zakładów. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to: − pracodawca nie prowadzi rejestru prac, których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w związku z występowaniem procesu obróbki drewna twardego dębowego i bukowego oraz rejestru narażonych pracowników; − pracodawca nie zapewnił szkolenia w zakresie narażenia pracowników na czynniki rakotwórcze; − brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia; W powyższym zakresie wydano 4 decyzje administracyjne. 35 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 W ramach prowadzenia nadzoru nad przygotowaniem pracodawców pod kątem przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac związanych z usuwaniem bądź zabezpieczaniem wyrobów zawierających azbest przeprowadzono w 2014 roku ogółem 8 kontroli. Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono. 3. Zagrożenia dla zdrowia ludzkiego wynikające ze specyfiki produkcji zakładów zlokalizowanych na terenie powiatu radomszczańskiego Podobnie jak w latach ubiegłych znaczna grupa pracowników zatrudnionych w zakładach na terenie naszego powiatu jest narażona na szkodliwe działanie hałasu występującego w środowisku pracy. Od wielu lat w trzech zakładach pracy (tj. „Fameg” Sp. z o.o. Radomsko, ul.11 Listopada 2 – 220 osób, „Metalurgia” S.A. Radomsko, ul. Św. Rozalii 10/12 – 25 osób, Ball Packaging Europe Radomsko Sp. z o.o. z/s w Warszawie, Radomsko, ul. Krasickiego 150/152 – 113 osób) utrzymują się przekroczenia najwyższego dopuszczalnego natężenia poziomu hałasu na stanowiskach pracy. W powyższych zakładach pracodawcy wprowadzili w życie program działań organizacyjnotechnicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas. W 2014 roku ponadto odnotowano przekroczenie wartości dopuszczalnych dla hałasu w firmie „recan Organizacja Odzysku” S.A., Radomsko, ul. Krasickiego 173, gdzie w przekroczeniu pracuje 6 osób. Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się podobny wskaźnik liczby osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia hałasem. Przekroczenia normatywów higienicznych innych czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy stwierdza się sporadycznie i są one przez pracodawców sukcesywnie eliminowane na skutek bieżących działań organizacyjno-technicznych. W 2014 r. w przekroczeniu normatywów higienicznych pracowało ogółem – 386 osób w 9 zakładach pracy, co stanowi 3,25 % zatrudnionych w zakładach objętych ewidencją, w tym: − w przekroczeniach NDN hałasu – 380 osób; − w przekroczeniach NDS pyłu – 6 osób; − szkodliwe czynniki biologiczne – 37 osób. Odsetek pracujących w przekroczeniach dopuszczalnych wartości czynników szkodliwych dla zdrowia w stosunku do lat ubiegłych nieznacznie obniżył się. 4. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków w zakładach pracy Około 95% nadzorowanych obiektów jest zaopatrywanych w wodę przeznaczoną do spożycia z urządzeń wodociągowych zbiorowego zaopatrzenia. W kilku przypadkach pracodawcy deklarowali, że woda pochodząca z indywidualnych ujęć przeznaczona była wyłącznie do celów technologicznych (np. „Fameg” Sp. z o.o. w Radomsku) a pracownikom zapewnia się wodę do spożycia w opakowaniach jednostkowych. Dla kilku zakładów źródłem zaopatrzenia w wodę są indywidualne ujęcia wody (np. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Radomsku, Zakład Przetwórstwa Mięsnego Gaik w Niedośpielinie, czy Zakłady Mięsne BRAT-POL Wólka Włościańska) nadzorowane przez PPIS w Radomsku. Ponadto 3 zakłady (TADOS Zbigniew Firek Radomsko, Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Radomsku, TECHMŁOT w Przedborzu) badają próbki wody z własnych ujęć a wyniki badań przekazują PPIS w Radomsku. Jakość wody odpowiadała obowiązującym normom. Nieczystości płynne pochodzące z nadzorowanych obiektów odprowadzane były do kanalizacji centralnej (miejskiej, gminnej) lub do zbiorników. Odpady komunalne gromadzone były w przeznaczonych do tego celu pojemnikach. W kilku przypadkach 36 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 stwierdzono nieprawidłowości w prowadzeniu gospodarki odpadami i ściekami. Wobec powyższego wydawano stosowne zalecenia pokontrolne. 5. Postępowanie w sprawie chorób zawodowych Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy w celu wzmocnienie ochrony pracowników przed negatywnym oddziaływaniem czynników szkodliwych i uciążliwych występujących w środowisku pracy, a zwłaszcza zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych oraz chorób związanych z warunkami pracy. Powyższe realizowane jest m.in. poprzez nakładanie na pracodawcę obowiązku stosowania środków zapobiegających chorobom zawodowym, a w szczególności: − utrzymywania w stanie stałej sprawności urządzeń ograniczających lub eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy, − przeprowadzania na własny koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, − rejestrowania i przechowywania wyników tych badań i pomiarów a także udostępniania wyników badań i pomiarów pracownikom. W roku 2014 r. otrzymano 10 zgłoszeń podejrzenia choroby zawodowej. Wydano 5 decyzji stwierdzających chorobę zawodową (w tym: astma oskrzelowa – 2 przypadki, alergiczny nieżyt nosa – 2 przypadki, alergiczne zapalenie spojówek – 1 przypadek) oraz 1 decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Odnotowano znaczny wzrost liczby zgłoszeń podejrzeń choroby zawodowej w stosunku do lat ubiegłych. Najwięcej przypadków zgłoszeń odnotowano w branży spożywczej w zakresie piekarnictwa. 6. Środki zastępcze Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi nadzór nad przestrzeganiem określonego w przepisach prawnych zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych. W tym zakresie w 2014 r. skontrolowano dwie firmy wprowadzające do obrotu środki zastępcze w sklepie przy ulicy Fabianiego w Radomsku. Na podstawie wyników kontroli PPIS w Radomsku w drodze decyzji: − wstrzymał wprowadzanie do obrotu produktów, co do których zachodziło podejrzenie, że są środkami zastępczymi na czas niezbędny do przeprowadzenia oceny i badań ich bezpieczeństwa; − nakazał zaprzestania prowadzenia działalności w pomieszczeniach wyżej wymienionego sklepu na czas 6 miesięcy. Przeprowadzone przez Narodowy Instytut Leków w Warszawie badania tych produktów, potwierdziły, że wprowadzane do obrotu w tym sklepie produkty są środkami zastępczymi. Dlatego PPIS w Radomsku zakazał wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz nakazał ich wycofanie. Ponadto na wprowadzającego środki zastępcze do obrotu nałożona została kara pieniężna. Postępowanie administracyjne w tej sprawie jest prowadzone. Należy zaznaczyć, że efekty prowadzonych działań przez organy inspekcji sanitarnej nie można uznać za zadawalające ponieważ po otrzymaniu decyzji zakazujących prowadzenia działalności w pomieszczeniach sklepu, niezwłocznie następuje zmiana podmiotu prowadzącego sklep, który działa nadal. Dodatkowo w sklepie prowadzi się jednocześnie dwa różne rodzaje działalności gospodarczej. Druga działalność to inny podmiot nie zajmujący się środkami zastępczymi, dlatego działanie inspekcji jest skutecznie utrudniane. 37 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 W październiku 2014 roku PPIS w Radomsku złożył do Prokuratury Rejonowej w Radomsku kolejne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez firmy prowadzące sklep w Radomsku. Sprawa w toku. Podejmowano także współpracę z organami Policji a także Szpitalem Powiatowym w Radomsku w zakresie wzajemnego informowania się o podejmowanych działaniach jak i stwierdzonych przypadkach zatruć spowodowanych zażyciem tzw. dopalaczy. 7. Promocja zdrowia W 2014 r. podejmowano następujące działania: − w ramach bieżącego nadzoru podczas kontroli informowano przedsiębiorców o europejskiej kampanii społecznej „Stres w pracy? Nie, dziękuję!”, która ma na celu zwiększenie świadomości pracodawców i pracowników na temat stresu i zagrożeń psychospołecznych w miejscu zatrudnienia. Podczas kontroli udostępniano otrzymane plakaty, materiały oraz broszury. Informacje o powyższej kampanii zamieszczano także na stronie internetowej PSSE Radomsko; − podczas kontroli pozostawiano w zakładach pracy plakaty o tematyce antynikotynowej, broszury i ulotki informacyjne oraz znaki zakazu palenia w ramach promowania zdrowego stylu życia w miejscu pracy w związku z kampanią „Miejsce pracy środowiskiem bez papierosa” oraz realizacji Ogólnopolskiego Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Ponadto informowano pracodawców o zakresie stosowania ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych; − na stronie internetowej PSSE Radomsko zamieszczono do publicznej wiadomości informacje dot. kampanii „Bezpieczeństwo chemikaliów a Twoja Firma”. Udostępniono materiały, ulotki oraz plakaty dotyczące kampanii; − w wybranych zakładach z uwagi na ich specyfikę i warunki pracy przekazywano pracodawcom i specjalistom do spraw bhp materiały przygotowane przez Instytut Medycyny Pracy w Łodzi dotyczące: minimalizowania ryzyka uszkodzenia słuchu w miejscu pracy, zapobiegania alergii zawodowej, profilaktyki chorób zawodowych skóry, profilaktyki boreliozy i innych chorób przenoszonych przez kleszczce jako chorób zawodowych, zapobiegania zakażeniom krwiopochodnym u personelu medycznego; − w ramach profilaktyki antytytoniowej na terenie zakładu pracy Indesit Company w Radomsku przeprowadzono akcję informacyjną, w ramach której prowadzono instruktaż indywidualny pracowników oraz badanie na zawartość tlenku węgla w wydychanym powietrzu. Wśród pracowników zakładu prowadzono poradnictwo w zakresie profilaktyki antynikotynowej. Ponadto przeprowadzono dystrybucję materiałów edukacyjno informacyjnych w powyższej tematyce. Wnioski: 1. Hałas występujący w środowisku pracy stanowi duże zagrożenie dla zdrowia pracowników zatrudnionych na terenie naszego powiatu. Sytuacja ta nie ulega zmianie z uwagi na specyfikę produkcji, brak możliwości dokonania zmian w procesie technologicznym oraz zagęszczenie maszyn w zakładach, w których od lat pracownicy pracują w warunkach przekroczeń najwyższego dopuszczalnego natężenia hałasu. Od wielu lat w trzech zakładach pracy utrzymują się przekroczenia najwyższego dopuszczalnego natężenia poziomu hałasu na stanowiskach pracy. 38 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 2. W 2014 roku odnotowano poprawę warunków pracy w zakładach, ale głównie tych, gdzie w latach poprzednich w wyniku kontroli wydawano decyzje administracyjne. Nadal duża część kierujących zakładami, szczególnie w których na przestrzeni ostatnich lat nie prowadzono działań kontrolnych, pomija w swoich obowiązkach tematykę bezpieczeństwa i higieny pracy a opracowując ryzyko zawodowe nie bierze pod uwagę istotnych dla zdrowia pracowników zagrożeń zawodowych. Negatywnie należy również ocenić niesystematyczność wykonywania badań środowiskowych, które przeprowadzane są z reguły po nałożeniu na stronę tego obowiązku w wyniku czynności kontrolnych. Analiza posiadanej dokumentacji wskazuje, że powyższe niedobory dotyczą zakładów powstałych w latach 70 i 80 - tych, zatrudniających do 20 pracowników. Z wieloma problemami w tym obszarze od dłuższego czasu boryka się również „Fameg” Spółka z o.o. w Radomsku. 3. Wyniki prowadzonych kontroli pokazują, że nowo powstałe obiekty spełniają wymagania prawa budowlanego i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W tych zakładach najczęściej wykorzystywane są lub wdrażane najnowsze technologie. Na infrastrukturę składają się nowoczesne hale, dobrze wyposażone urządzenia zabezpieczające przed działaniem czynników szkodliwych oraz nowoczesne zaplecze sanitarno – higieniczne. Warto również zwrócić uwagę na poprawę warunków pracy dla wielu pracowników, wynikającą z prowadzonych modernizacji, rozbudowy nadzorowanych zakładów a także zakupu nowych maszyn i urządzeń spełniających wyższe wymogi bezpieczeństwa. 4. Przeprowadzone w nadzorowanych obiektach kontrole wykazały, że w kilkunastu przypadkach gospodarka odpadami i ściekami była prowadzona nieprawidłowo. W związku z powyższym wydawano stosowne zalecenia pokontrolne i kierowano wystąpienia do włodarzy gmin z prośbą o podejmowanie działań w w/w zakresie w ramach posiadanych kompetencji. 39 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 VIII. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie właściwego stanu sanitarno – zdrowotnego w realizowanych obiektach, takich jak placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowo - żywnościowe, zakłady pracy, oraz zapewnienie aby obiekty po ich zrealizowaniu nie powodowały zagrożenia i uciążliwości dla ludzi zamieszkałych i przebywających w ich sąsiedztwie. Do podstawowych zadań Samodzielnego Stanowiska Pracy ds. Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego należy zajmowanie stanowisk w zakresie sanitarno-higienicznym w sprawach: - Opiniowania i uzgadniania wniosków w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Uzgadnianie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko oraz opiniowanie projektu dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. - Opiniowania i uzgadniania wniosków w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Rozpatrywanie wniosków co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby – co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięć przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. W trakcie uzgadniania dokumentacji zwracano uwagę czy planowana inwestycja po zrealizowaniu zgodnie z przyjętymi w opracowaniu rozwiązaniami technicznymi, technologicznymi i organizacyjnymi nie będzie oddziaływała negatywnie na środowisko, a tym samym na zdrowie ludzi. Największą liczbę przedsięwzięć realizowanych przez inwestorów prywatnych stanowiły inwestycje związane z hodowlą zwierząt, zakłady produkcyjne (stolarskie) oraz lokalne elektrownie fotowoltaiczne. Do przedsięwzięć realizowanych przez samorządy należą: sieci kanalizacyjne, przebudowy ciągów komunikacyjnych (drogi gminne, mosty). - Udziału w procesie budowlanym realizowanych inwestycji. W trakcie opiniowania dokumentacji projektowej zwracano uwagę na takie zagadnienia, jak zapewnienie właściwych warunków sanitarno – zdrowotnych w miejscach pobytu ludzi, a także odpowiednich warunków pracy osobom zatrudnionym w zakładach pracy. W głównej mierze była to adaptacja istniejących lokali usługowych oraz budowa i rozbudowa obiektów z przeznaczeniem pod handel, usługi, warsztaty i zakłady produkcyjne, biura, magazyny. Biorąc pod uwagę wymagania techniczno – sanitarne stan obiektów budowlanych oddawanych do użytkowania w większości nie odbiegał od wymogów zawartych w przepisach. W żadnym rozpatrywanym przypadku nie zgłoszono sprzeciwu wobec odbioru i dopuszczenia do użytkowania. Liczba wydanych decyzji, postanowień, opinii przez zapobiegawczy nadzór sanitarny PSSE w Radomsku w 2014 r.: - uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko, - 6 uzgodnień w formie pisma; - uzgodnienie odstąpienia od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko - 0 uzgodnień w formie opinii; 40 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 - - - - - - - projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, - 3 w formie postanowienia (na podstawie przepisów przejściowych art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawy o PIS oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 130, poz. 871); - 14 w formie opinii (prognoza oddziaływania na środowisko w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko), opinie co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby – co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, - ogółem 69 pism, w tym 15 o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, opinie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, - ogółem 30, w tym 30 pozytywnych opinie przed wydaniem postanowienia przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko - ogółem 0, w tym 0 pozytywnych projekty budowlane (decyzje, opinie), - w drodze opinii sanitarnych 29, w tym pozytywnie 29, - pism z prośbą o uzupełnienie (łącznie z projektami dot. inwestycji wymagający uzyskania decyzji środowiskowej) ogółem 0, - pism z treścią, że przedsięwzięcie nie wymaga uzgodnień inspekcji sanitarnej 0, wizje lokalne, kontrole w trakcie budowy, - ogółem 0, w tym w trakcie trwania prac budowlanych 0, w związku z oceną przydatności obiektów 0, odbiory (decyzje, tylko protokoły, opinie, stanowiska), - w drodze decyzji ogółem 1, w tym pozytywnie 1, - w drodze stanowiska 37, w tym pozytywnie 37, - w drodze opinii sanitarnej 0, w tym pozytywnie 0, - w drodze pisma 0, - protokołem 0, - przekazano do PWIS - 0, sprawy różne, - SAPARD – w drodze opinii sanitarnych 0, - inne w drodze pisma – 6. Charakterystyczne największe obiekty oddane do użytku w 2014 r.: • Budynek handlowo-usługowy w miejscowości Radomsko, ul. Sierakowskiego, dz. nr ewid. 296, 298/1, 299/1, 299/2, 300/1, 300/2, 302, 305/1, 305/2, obr. 15, • Budynek usług hotelarskich, gastronomicznych, mycia samochodów w miejscowości Radomsko, ul. Portowa 14-20, dz. nr ewid. 507, 508, 509, 510, obr. 38, 97-500 Radomsko, • Budynek mieszkalno-usługowy (sala weselna z zapleczem) w miejscowości Woźniki, dz. nr ewid. 1026/1, 1027/2, 1028/1, obr. Woźniki, gm. Lgota Wielka, • Budynek zakładu stolarskiego bez lakierowania w miejscowości Dąbrówka, dz. nr ewid. 122/2, 123/3, 124, 125, 126, obr. Dąbrówka, gm. Radomsko, 41 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 • • • • Budynek warsztatu stolarskiego (bez lakierowania) w miejscowości Zuzowy 1, dz. nr ewid. 34/3, obr. Zuzowy, gm. Przedbórz, Budynek straży miejskiej w miejscowości Radomsko, ul. Reymonta 51, dz. nr ewid. 1/20, obr. 10, Budynek warsztatu montażu mebli bez lakierowania w miejscowości Radomsko, ul. Narutowicza 144, dz. nr ewid. 241/1, obr. 47, Budynek masarni w miejscowości Przyłanki, dz. nr ewid. 157, 158, obr. Przyłanki, gm. Przedbórz. 42 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 IX. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI ZDROWIA W roku 2014 r. w ramach działalności Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia zostały zainicjowane kierunki działań zmierzające do zaznajomienia społeczeństwa z czynnikami ryzyka społecznego i środowiskowego wpływającymi na zdrowie ludzi, a przede wszystkim propagowano tematykę z zakresu: • używania przez młodzież „nowych narkotyków” tzw. dopalaczy”, • promowania zdrowego stylu życia, w tym zbilansowanej diety i aktywności fizycznej, • profilaktyki uzależnień szczególnie dot. palenia tytoniu, • profilaktyki HIV/AIDS. W 2014 roku realizowano następujące interwencje programowe i nieprogramowe o zasięgu krajowym oraz wojewódzkim: 1. „Trzymaj Formę”- edukacyjny program profilaktyki nadwagi i otyłości dla szkół podstawowych i gimnazjalnych . 2. „Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce”skierowany do wszystkich placówek oświatowo-wychowawczych z terenu powiatu radomszczańskiego w skład ,którego wchodzą programy: • „Czyste powietrze wokół nas” krajowy program edukacyjny skierowany do dzieci 5-cio i 6-letnich oraz ich rodziców i opiekunów. • Program Profilaktyki gruźlicy i chorób płuc - „Zadbaj o swoje płuca” - szkolny program edukacji antytytoniowej skierowany do uczniów klas I-III szkół podstawowych. • „Nie pal przy mnie, proszę” - szkolny program edukacji antytytoniowej skierowany do uczniów klas I-III szkół podstawowych. • „Znajdź właściwe rozwiązanie” - program edukacji antytytoniowej skierowany do uczniów starszych klas szkół podstawowych. • Światowy Dzień bez Tytoniu - 31 maja kampania społeczna skierowana do osób dorosłych. Światowy Dzień Rzucania Palenia – trzeci czwartek listopada - kampania • społeczna adresowana do osób palących. 3. Projekt „ Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych.” Współfinansowany w ramach Szwajcarsko – Polskiego Programu Współpracy. Odbiorcami projektu są wyłącznie osoby dorosłe. 4. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV. Zasadniczym i podstawowym działaniem w ramach realizacji programu w ciągu całego roku było systematyczne oprzyrządowanie w materiały informacyjno- edukacyjne oraz opracowania własne placówek oświatowo-wychowawczych, zakładów pracy oraz Szpitala Powiatowego w Radomsku. 5. Program Profilaktyczny „ ARS – jak dbać o miłość.” - program adresowany jest do młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, głównym celem programu jest edukacja w zakresie skutków zdrowotnych i społecznych używania substancji psychoaktywnych. 6. Kampania Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego „Dopalaczom mówimy STOPwybieramy zdrowie” – skierowana do uczniów ze szkół gimnazjalnych. 7. Bezpieczeństwo zdrowotne dzieci, młodzieży i dorosłych w okresie letnim. 43 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Celem było propagowanie prozdrowotnych zachowań wśród dzieci, młodzieży i dorosłych w okresie letnim. Adresatami były dzieci oraz młodzież przebywająca w placówkach organizujących wakacyjny wypoczynek a także opiekunowie i rodzice dzieci z placówek nauczania i wychowania. 8. Obchody Światowego Dnia Zdrowia ( 7 kwietnia ) W 2014r. Światowy Dzień Zdrowia przebiegał pod hasłem „ Choroby przenoszone przez wektory.” W 2014 roku działaniami edukacyjno – profilaktycznymi objęto 15260 odbiorców. W ramach realizacji w/w programów profilaktycznych pracownicy oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia przeprowadzili 52 wizytacje w placówkach oświatowo – wychowawczych. Pozostała działalność: • udzielanie pomocy metodycznej i organizacyjnej placówkom w realizacji działań prozdrowotnych, • organizacja i prowadzenie szkoleń wewnętrznych, • prowadzenie poradnictwa metodycznego i udostępnianie pomocy edukacyjnych, • współpraca z samorządem lokalnym i innymi instytucjami w ramach działań prozdrowotnych, • współpraca z lokalnymi mediami, • współpraca w zakresie realizacji działań prozdrowotnych z innymi komórkami organizacyjnymi PSSE, • udział w imprezach i przedsięwzięciach prozdrowotnych organizowanych przez inne placówki. W roku 2014 Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia PSSE w Radomsku podejmowała współpracę z jednostkami administracji publicznej, instytucjami i organizacjami społecznymi w zakresie realizacji przedsięwzięć prozdrowotnych. Współpracowano z: • Urzędem Miasta Radomsko • Starostwem Powiatowym w Radomsku • Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną w Radomsku • Miejskim Domem Kultury • Muzeum Regionalnym w Radomsku • Stowarzyszeniem Radomszczański Klub Amazonek • Szpitalem Powiatowym w Radomsku • MOSiR w Radomsku • Dziennym Domem Pomocy Społecznej w Radomsku • Biblioteką Publiczną w Radomsku • Ośrodkiem Wspierania Rodziny w Radomsku • Lokalnymi mediami ( TV NTL Radomsko, gazety: „Komu i Czemu”, „Dziennik Łódzki”, „Gazeta radomszczańska”, „Po prostu informacje”). W 2014 roku podobnie jak w latach ubiegłych tematyka podejmowanych działań wynikała ze wskazań Komisji Europejskiej, Światowej Organizacji Zdrowia WHO, oraz sytuacji epidemiologicznej w Polsce. Największy zasięg miały ogólnopolskie programy edukacyjne, inicjowane przez Główny Inspektorat Sanitarny, które na poziomie powiatu były wdrażane, nadzorowane i koordynowane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Radomsku. 44 Ocena stanu sanitarnego powiatu radomszczańskiego za rok 2014 Podsumowanie Działalność kontrolna nie jest główną czy jedyną domeną działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Do naszych ustawowych zadań należy pobudzanie aktywności społecznej do działań na rzecz własnego zdrowia, inicjowanie i wytyczanie kierunków przedsięwzięć zmierzających do zaznajamiania społeczeństwa z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, popularyzowanie zasad higieny i racjonalnego odżywiania oraz zapobieganie chorobom. Sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego ma na celu ciągłą poprawę sytuacji sanitarnej w powiecie radomszczańskim. Stan sanitarny powiatu w 2014 roku ocenia się jako dobry. Nie odnotowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych, nie zwalnia nas to jednak z prowadzenia aktywnego nadzoru epidemiologicznego oraz działań prowadzonych ustawicznie i z dużym zaangażowaniem na rzecz promocji zdrowia. W porównaniu z latami ubiegłymi w wielu obszarach objętych nadzorem odnotowano poprawę, lecz wiele jeszcze pozostaje do zrobienia. Mam nadzieję, że w przedstawionym opracowaniu, które jest efektem naszej codziennej pracy odnajdą Państwo interesujące zagadnienia zarówno z punktu widzenia samorządowca jak i mieszkańca powiatu. 45