Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i

Załącznik
do Uchwały nr XXXII/226/09
Rady Miejskiej w Bolkowie
z dnia 29 kwietnia 2009 r.
Wieloletni plan
rozwoju i modernizacji urządzeń
wodociągowych i kanalizacyjnych
GMINY BOLKÓW
na lata 2009 – 2015
BOLKÓW,
KWIECIEŃ 2009 r.
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Zawartość opracowania
1.
2.
2.1.
3.
3.1.
3.2.
3.3.
Podstawa prawna i przedmiot planowania
Stan istniejący
Sytuacja obecna i potrzeby inwestycyjne
Zaopatrzenie w wodę
Ujęcia wody
Ocena zapotrzebowania w wodę
Najważniejsze potrzeby w zakresie modernizacji i budowy
urządzeń wodociągowych
3.3.1. Modernizacja istniejących ujęć wody
3.3.2 Modernizacja i budowa nowych systemów wodociągowych
4.
Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
4.1.
Stan istniejący
4.2. Budowa nowych sieci kanalizacyjnych
5.
Przedsięwzięcia mające wpływ na racjonalizację zużycia wody
i odprowadzenia ścieków
6.
Sposoby finansowania planowanych inwestycji
7.
Prognoza taryfowa na lata 2009-2015
8.
Przewidywane efekty planu
str. 3
str. 5
str. 5
str. 8
str. 8
str. 9
str. 10
str. 10
str. 10
str. 12
str. 12
str. 14
str. 15
str. 16
str. 17
str. 18
Zestawia tabelaryczne
Tabela nr 1
-
Tabela nr 2
-
Zestawienie zadań z zakresu rozbudowy i modernizacji sieci
wodociągowych i kanalizacyjnych na terenie Gminy Bolków
na lata 2009-2015
Harmonogram realizacji wieloletniego planu rozwoju
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych na lata 2009-2015
dla Gminy Bolków
2
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
1. Podstawa prawna i przedmiot planowania
Podstawa prawna:
Obowiązek sporządzenia wieloletniego planu modernizacji i rozwoju urządzeń wodociągowych
i kanalizacyjnych wynika z przepisu art. 21 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu
w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. Nr 72, poz. 747 ze zm).
Zgodnie z ustawą, plan ten określa:
1) planowany zakres usług wodociągowo-kanalizacyjnych,
2) przedsięwzięcia rozwojowo-modernizacyjne w poszczególnych latach,
3) nakłady inwestycyjne w poszczególnych latach,
4) sposoby finansowania planowanych inwestycji.
Plan opracowany został w celu aktualizacji „Wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń
wodociągowych i kanalizacyjnych pozostających w posiadaniu Gminy Bolków” z 2001 r.
Zgodnie z art. 3 Ustawy, zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest
zadaniem własnym gminy. Świadczenie tych usług realizowane jest przez jednostkę organizacyjną
Gminy, tj. Gminno – Miejski Zakład Budżetowy Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Bolkowie.
Do wykonywania tych zadań służy majątek przekazany GMZBGKiM, tj. infrastruktura techniczna,
a inwestycje w zakresie infrastruktury - służą realizacji publicznych zadań Gminy, a więc zaspokajaniu
zbiorowych potrzeb ludności.
Zgodnie z art. 2 pkt.14 i 16 Ustawy:
- urządzenia kanalizacyjne - to sieci kanalizacyjne, wyloty urządzeń kanalizacyjnych
służących do wprowadzania ścieków do wód lub ziemi oraz urządzenia podczyszczające
i oczyszczające ścieki a także przepompownie ścieków;
- urządzenia wodociągowe - to ujęcia wód powierzchniowych i podziemnych, studnie publiczne,
urządzenia służące do magazynowania i uzdatniania wód, sieci wodociągowe, urządzenia regulujące
ciśnienie wody.
Wieloletni plan modernizacji i rozwoju urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych jest zgodny
z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla Gminy Bolków (Uchwała
nr XLIX /313/02 Rady Miejskiej w Bolkowie z dnia 02.08.2002 r. ze zm., Dz. Urz. Województwa
3
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Dolnośląskiego nr 209, poz. 2889 z 3 października 2002 r.) oraz zmianą do tego planu wprowadzoną
uchwałą Rady Miejskiej w Bolkowie nr XII/83/07 z dnia 26 października 2007 r. (Dz.Urz. Województwa
Dolnośląskiego nr 31 z dn. 01 lutego 2008, po. 1748, „Strategią rozwoju miasta Bolków na lata 20042014” oraz Wieloletnim Programem Inwestycyjnym Gminy Bolków na lata 2008-2013.
Wieloletni plan rozwoju urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych określa:
- planowany zakres usług wodociągowo - kanalizacyjnych,
- przedsięwzięcia rozwojowo - modernizacyjne w poszczególnych latach,
- przedsięwzięcia racjonalizujące zużycie wody oraz wprowadzanie ścieków,
- nakłady inwestycyjne w poszczególnych latach,
- sposoby finansowania planowanych inwestycji.
Plan ten jest konieczny do planowania wydatków modernizacyjno - inwestycyjnych i uwzględnieniu ich
przy ustalaniu niezbędnych przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 2 i 4 Ustawy. Wartość
niezbędnych przychodów stanowi podstawę do kalkulacji taryf.
Celem planu jest osiągnięcie standardów wyznaczonych przez stosowne dyrektywy UE oraz spełnienie
krajowych wymogów (polskie ustawy i rozporządzenia w zakresie gospodarki wodno-ściekowej
skonstruowano także pod kątem spełnienia wymogów UE).
Jego realizacja pozwoli na podniesienie jakości usług świadczonych z zakresu zbiorowego zaopatrzenia
w wodę i zbiorowego odprowadzenia ścieków, optymalizację kosztów, stworzenie lepszych warunków
rozwoju Gminy Bolków oraz poprawę jakości środowiska miasta i okolic.
Kluczowe dyrektywy UE to:
•
98/83/EC określająca jakość wody pitnej
•
91/271/EC określająca jakość ścieków oczyszczonych
•
75/442/EC w sprawie odpadów
Kluczowe polskie akty prawne to:
ü Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. „O zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków” (Dz. U. z 2006 r., nr 1 123,poz. 858 ze zmian.)
ü Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. „Prawo wodne” (Dz. U. nr 115 poz. 1229 ze zmianami)
ü Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. „O odpadach” (Dz. U. nr 62 poz. 628 ze zmianami)
oraz wynikające z nich rozporządzenia:
v Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 r. „W sprawie wymagań
4
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi” ( Dz. U. z 2007 r., Dz.U.
Nr 61, poz. 417)
v Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 listopada 2002 r. „W sprawie warunków, jakie
należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego ” (Dz. U. z 2006 r. nr 137 poz. 984)
v Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. „W sprawie komunalnych
osadów ściekowych” (Dz.U. z 2002 r. nr 134 poz.1140)
v Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2001 r. „W sprawie opłat za korzystanie ze
środowiska” (Dz.U.z 2008 r., nr 196, poz. 1217)
v Rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu wyznaczania
obszaru i granic aglomeracji
Powyższe akty prawne stawiają bardzo wysokie wymogi, a ich realizacja będzie możliwa tylko przy
szybkim i odpowiednio wysokim zaangażowaniu inwestycyjnym oraz organizacyjnym.
2. Stan istniejący
2.1. Sytuacja obecna i potrzeby inwestycyjne
Na terenie Gminy Bolków infrastruktura wodno – kanalizacyjna jest słabo rozwinięta. W mieście Bolków
funkcjonuje powojenny system wodno – kanalizacyjny, który z uwagi na okres eksploatacji wymaga
przebudowy.
Na terenach wiejskich tylko w nielicznych miejscowościach funkcjonuje system wodno – ściekowy.
W latach 2002-2005 wybudowana została sieć wodociągowa w miejscowości Sady Dolne i Sady Górne
oraz infrastruktura wodno – kanalizacyjna w miejscowości Wolbromek i w części miejscowości Świny.
W pozostałych jednostkach osadniczych brak jest systemów do zbiorowego zaopatrzenia w wodę
i odprowadzenia ścieków, dlatego też rozwój gospodarki wodno – ściekowej jest zadaniem
priorytetowym dla Gminy Bolków.
Usługi z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków świadczone są przez
Gminno - Miejski Zakład Budżetowy Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Bolkowie. GMZBGKiM
zobowiązany jest do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody oraz niezawodnego
odprowadzania ścieków mając na uwadze ochronę interesów odbiorców usług oraz wymagań ochrony
środowiska, a także optymalizację kosztów.
5
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Zgodnie z pozwoleniami wodno-prawnymi, przedmiot działania zakładu stanowi pozyskiwanie,
uzdatnianie i dostarczanie wody oraz odprowadzanie ścieków i ich oczyszczanie za pomocą urządzeń
wodociągowych i kanalizacyjnych, będących w posiadaniu zakładu.
W szczególności przedmiotem działania Gminno-Miejskiego Zakładu Budżetowego Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej w Bolkowie w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego
odprowadzania ścieków jest:
- pobór i uzdatnianie wody (PKD 41.00)
- rozprowadzanie wody
(PKD 41.00)
- odprowadzanie ścieków (PKD 90.00)
- oczyszczanie ścieków
(PKD 90.00)
Gminno-Miejski Zakład Budżetowy Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Bolkowie prowadzi także
działalność obejmującą remonty infrastruktury i instalacji wodno-kanalizacyjnych (PKD 45.21; 45.33)
Uwzględniając sposób korzystania z urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych oraz zróżnicowanie
kosztów zaopatrzenia w wodę i odprowadzenie ścieków dokonano podziału odbiorców usług na
następujące grupy taryfowe:
- gospodarstwa domowe, jednostki i zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek
budżetowych,
- pozostali odbiorcy.
W strukturze odbiorców wody 94,70 % stanowią gospodarstwa domowe, jednostki i zakłady budżetowe,
pozostali odbiorcy stanowią 5,28 %. Ścieki dostarczane są w 95,59 % przez gospodarstwa domowe,
jednostki i zakłady budżetowe, natomiast 4,61 % pozostali odbiorcy usług. Wszyscy odbiorcy wody
zostali na przestrzeni ostatnich lat wyposażeni w wodomierze główne, natomiast brak jest urządzeń
pomiarowych do wskazań ilości dostarczanych ścieków.
Sieci wodociągowo-kanalizacyjne, przy pomocy których dokonywane jest rozprowadzanie wody
i transport ścieków wymagają stałych remontów i modernizacji. Znaczna część sieci wodociągowokanalizacyjnej, tj. ok. 70 % eksploatowana jest powyżej 70 lat. Sieci te stanowią ponad 65 %
w przypadku sieci wodociągowych i około 30 % w odniesieniu do sieci kanalizacyjnych.
6
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu
wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji (Dz.U. Nr 283, poz. 2841) na terenie Gminy wyznaczona
została „Aglomeracja Bolków”.
Obszar aglomeracji wyznaczony został z uwzględnieniem zasięgu sieci kanalizacyjnych dla ścieków
komunalnych zakończonych oczyszczalnią cieków. Do aglomeracji tej należą tereny obsługiwane przez
sieć kanalizacyjną oraz tereny, na których planuje się budowę takiej sieci, tj. miasto Bolków, Stare
Rochowice, Wierzchosławice, Wolbromek, Sady Dolne, Sady Górne, Świny.
Zgodnie z wyżej cytowanym Rozporządzeniem Ministra Środowiska przy wyznaczeniu obszaru
aglomeracji uwzględniono, że realizacja sieci kanalizacyjnej na obszarze aglomeracji powinna być
uzasadniona finansowo i technicznie, przy czym wskaźnik długości sieci obliczany jako stosunek
przewidywanej do obsługi przez system kanalizacji zbiorczej liczby mieszkańców aglomeracji
i niezbędnej do realizacji długości sieci nie może być mniejszy niż 120 mieszkańców na 1 km sieci.
Pozostałe miejscowości na terenie Gminy Bolków, dla których budowa sieci jest technicznie
i ekonomicznie nieuzasadniona będę wyposażone w indywidualne systemy oczyszczania ścieków
komunalnych (Lipa, Grudno, Jastrowiec, Kaczorów, Mysłów, Płonina, Radzimowice, Gorzanowie,
Półwsie, Wierzchosławiczki , Nowe Rochowice). .
W ramach założeń przyjętych w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji urządzeń wodnych
i kanalizacyjnych realizowane będą zadania mające na celu racjonalizację zużycie wody oraz
wprowadzanie ścieków poprzez kontynuację działań prowadzących do zmniejszenia zużycia własnego
i strat wody:
•
optymalizacja zarządzania sieciami wodociągowymi,
•
poprawa jakości produkowanej wody,
•
stosowanie wodomierzy o najwyższej sprawności,
•
aktywność w zakresie wykrywania nielegalnego poboru wody,
•
wykorzystanie nowoczesnych metod analizy strat wody
W zakresie gospodarki ściekowej przewiduje się:
•
optymalizację zarządzania sieciami kanalizacyjnymi - wyższa szczelność kanalizacji sanitarnej,
wyższa szczelność i przepustowość kanalizacji deszczowej,
•
opomiarowanie przepompowni ściekowych
•
kontrola ilości i jakości ścieków wprowadzanych do kanalizacji,
•
propagowanie metod minimalizacji odpływów wód opadowych z posesji.
7
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
3.
Zaopatrzenie w wodę
System zaopatrzenia w wodę Miasta i Gminy Bolków oparty jest na niżej wymienionych ujęciach wód
podziemnych lub powierzchniowych, eksploatowanych przez Gminno – Miejski Zakład Budżetowy
Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Bolkowie:
3.1.
Ujęcia wody
•
Ujęcie Wierzchosławice Górne (ujęcie powierzchniowe)
Pobór wody następuje z ujęcia na potoku Kamionka przy zastosowaniu drenażu przykorytowego. Ilość
pobieranej wody zgodnie z pozwoleniem może wynosić Qmax=153 [m3/d]. Średni, faktyczny pobór
wody wynosi Qśrd = 71 [m³/d]. Z przedmiotowego ujęcia zaopatrywana jest tylko cześć mieszkańców
Wierzchosławic.
•
Ujęcie Wierzchosławice Dolne (ujęcie podziemne)
Ujęcie składa się z trzech studni kopanych ujmujących wodę z utworów kambryjskich (w kategorii „B”)
oraz ze studni zbiorczej. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne ujęcia wynoszą 1200,0 [m³/d] przy
depresji 1,43 m. Ilość faktycznie pobieranej wody zgodnie wynosi: Qśrd = 1040,0 [m³/d]. Ujęcie
wyposażone jest w urządzenie pomiarowe - wodomierz oraz zestaw hydroforowy.
•
Ujęcie w Bolkowie Stacja pomp (ujęcie podziemne)
Ujęcie składa się ze studni wierconej o głębokości 16,0 m, poziom wodonośny /głębokość studni 7,5 m
(czwartorzęd). Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne ujęcia wynoszą Qmax= 400 [m³/d] przy depresji 5,0
m. Ilość faktycznie pobieranej wody wynosi: Qśrd = 242,00 [m³/d]. W studni zainstalowano pompę
głębinową. Ujęcie wyposażone jest w urządzenie pomiarowe- wodomierz oraz zestaw hydroforowy.
•
Ujęcie Gorzanowice (ujęcie podziemne)
Ujęcie składa się z czterech studni kopanych ujmujących wodę z utworów kambryjskich oraz ze studni
zbiorczej. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne ujęcia wynoszą Qmax=180 [m³/d] przy rzędnej
382 - 384 m npm. Ilość pobieranej faktycznie wody wynosi: Qśrd = 78 ,00 [m³/d]. Ujęcie wyposażone
jest w urządzenie pomiarowe - wodomierz.
8
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
•
Ujęcie Nowe Rochowice (ujęcie podziemne)
Ujęcie składa się z systemu drenażowego i czternastu studni ujmujących wodę - zatwierdzone zasoby
eksploatacyjne z ujęcia drenażowego z utworów dolnego kambru w kategorii „B”. Zatwierdzone zasoby
eksploatacyjne ujęcia wynoszą 300,0 [m³/d]. Ujęcie wyposażone jest w urządzenie pomiarowe wodomierz oraz zestaw hydroforowy. Ilość faktycznie pobieranej wody wynosi Qśrd = 135,00 [m³/d].
Do sieci wodociągowej podłączonych jest 1037 szt. Budynku mieszkalnych jednorodzinnych
i zamieszkania zbiorowego, w tym:
•
Bolków
-
530 budynków mieszkalnych i podmiotów gospodarczych
•
Wolbromek
-
162 budynków mieszkalnych i podmiotów gospodarczych
•
Świny
–
24 budynki mieszkalne i podmioty gospodarcze
•
Wierzchosławice
-
156 budynki mieszkalne i podmioty gospodarcze
•
Lipa
–
9 budynków mieszkalnych i podmiotów gospodarczych
Mieszkańcy wsi Sady Dolne (55 budynków mieszkalnych i podmiotów gospodarczych) i Sady Górne (37
budynków mieszkalnych i 7 podmiotów gospodarczych) zaopatrywani są w wodę zakupioną
w WPWiK Wałbrzych.
W pozostałych miejscowościach Gmina nie świadczy usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia
w wodę, natomiast mieszkańcy do celów socjalno - bytowych wykorzystują lokalne źródła wody.
3.2. Ocena zapotrzebowania w wodę
Z punktu teoretycznej oceny zasobów eksploatacyjnych istniejących ujęć nie ma obecnie ograniczeń
w zaopatrzeniu w wodę dla istniejących odbiorców. Jednak należy zwrócić tu uwagę na faktyczną
wydajność ujęć uzależnioną gównie od warunków atmosferycznych oraz okresu ich eksploatacji.
W zamierzeniach inwestycyjnych z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeprowadzono analizę
warunków hydrogeologicznych terenów gminnych w celu wytypowania rejonów mogących stanowić
obszary potencjalnego źródła zaopatrzenia w wodę.
W tym celu opracowana została dokumentacja techniczna obejmująca inwentaryzację zasobów 9 ujęć
wodnych na terenie Gminy Bolków. Przedmiotowe opracowanie stanowi bazę wyjściową do podjęcia
działań w zakresie oceny i sposobu produkcji wody dla mieszkańców z terenów wiejskich.
Wszystkie istniejące ujęcia tworzą wspólny system zaopatrzenia w wodę. Na system dystrybucji wody
w mieście i gminie Bolków składa się 41,10 [km] wodociągowych przewodów magistralnych
i rozdzielczych.
9
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Na przełomie lat 2002 - 2005 wybudowano nowe sieci wodociągowe. Sieci wodociągowe powstały
w miejscowościach Sady Dolne (5,9 km), Sady Górne (5,7 km) i Wolbromek (13,9 km).
Stopień zaopatrzenia w wodę terenu gminy uznaje się za dobry. Z wodociągów korzysta obecnie
ok. 100% mieszkańców miasta oraz mieszkańcy miejscowości Wolbromek, Sady Górne i Sady Dolne
częściowo mieszkańcy wsi Wierzchosławice, Stare Rochowice.
Określone potrzeby w zakresie modernizacji wymagają sieci na terenie miasta Bolków z uwagi na okres
ich eksploatacji oraz stan techniczny.
Zestawienie potrzeb inwestycyjnych w zakresie sieci wodociągowych ujęte zostało w TABELI NR 1.
Zasadniczą kwestią, która ma wpływ na aktualizację przedmiotowego planu jest również wprowadzenie
zmian do jego pierwotnej wersji z uwagi na wzrost inwestycji z zakresu budownictwa jednorodzinnego
oraz innych obiektów użyteczności publicznej zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania
przestrzennego dla Gminy Bolków.
3.3. Najważniejsze potrzeby w zakresie modernizacji i budowy urządzeń wodociągowych
3.3.1. Modernizacja istniejących ujęć wody
Przedsięwzięcia z tego zakresu obejmować będą modernizację istniejących ujęć wody i dostosowanie
ich do nowocześniejszych technologii.
Zaplanowano, że w ramach modernizacji istniejących ujęć wody prowadzone będą zadania mające na
celu wdrożenie technologii poprawiających stopień oczyszczenia wody i bezpośrednio wpływających na
jakość wody dostarczanej do sieci miejskiej. Zaplanowano również montaż i wymianę urządzeń
mających wpływ na parametry wody uzdatnionej co spowoduje wzrost bezpieczeństwa
bakteriologicznego oraz instalację urządzeń do zmiękczania wody.
Ponadto w tym zakresie zaplanowano również modernizację urządzeń dla zapewnienia niezawodności
pracy obiektów i uniezależnienia się od awarii energetycznych.
3.3.2. Modernizacja i budowa nowych systemów wodociągowych
•
Miasto Bolków
a) wymiana istniejących sieci wodociągowych przesyłowych
z rur stalowych DN 220-40
b) wymiana przyłączy wodociągowych
c) budowa nowych sieci wodociągowych i przyłączy
11,0 [km]
0,16 [km]
8,2 [km]
10
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Szczegółowy wykaz planowanych do wymiany odcinków sieci i przyłączy oraz sieci do rozbudowy
znajduje się w TABELI NR 1 stanowiącej załącznik do niniejszego planu.
•
Tereny wiejskie
a) wymiana istniejących sieci w miejscowościach (łącznie)
7,40 [km]
Ø Wierzchosławice DN1 50-40
3,0 [km]
Ø Stare Rochowice DN 150
2,0 [km]
Ø Świny DN 220
2,4 [km]
b) budowa nowych ujęć wody:
Przeprowadzona analiza warunków hydrogeologicznych oraz wyniki wstępnych badań ich wydajności
pozwoliły na wytypowanie 9 rejonów mogących stanowić obszary potencjalnego źródła zaopatrzenia
w wodę ludności na terenach wiejskich.
Zestawienie planowanych ujęć wody
L.p.
1
Miejscowość
Płonina
Liczba
Zapotrzebowanie
Wydajność
Mieszkańców [szt]*
na wodę
ujęcia
154
0,8 m3/h
2,9 m3/h
1,9 m3/h
2
Stare Rochowice
421
2,25 m3/h
0,97 m3/h
5,7 m3/h
3
Gorzanowice
70
0,42 m3/h
2,3m3/h
Lipa
664
3,5 m3/h
32,4 m3/h
4
Grudno/Jastrowiec
234
3,7 m3/h
32,4 m3/h
5.
Kaczorów
684
3,7 m3/h
0,45 m3/h
2,4 m3/h
6
Mysłów
623
3,3m3/h
3,2 m3/h
6,5 m3/h
7
Nowe Rochowice
47
0,25 m3/h
1,9m3/h
8
Półwsie
59
0,3 m3/h
0,23m3/h
1,8 m3/h
9
Wierzchosławice
830
4,3 m3/h
0,97 m3/h
*stan liczby mieszkańców na koniec 2008 r.
11
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
c) budowa nowych systemów wodociągowych
Ø sieć wodociągowa w miejscowości Stare Rochowice
8,50 [km]
Ø sieć wodociągowa w miejscowości Wierzchosławice
7,20 [km]
Ø sieć wodociągowa w miejscowości Świny
2,0 [km]
Ø sieć wodociągowa w miejscowości Grudno, Jastrowiec, Lipa
11,80 [km]
Ø sieć wodociągowa w miejscowości Kaczorów, Mysłów i Płonina 17,30 [km]
Nowe Rochowice, Gorzanowice
Ø sieć wodociągowa w miejscowości Wierzchosławiczki, Półwsie
10,6 [km]
d) monitoring i opomiarowanie racjonalnego zużycia wody
W celu poprawy jakości i bezpieczeństwa usług planuje się inwestycje w zakresie rozwoju monitoringu
procesów
dostarczania
wody,
którego
głównym
celem
będzie
zminimalizowanie
strat
w sieci oraz zmniejszenie awaryjności urządzeń wodociągowych.
Szczegółowy wykaz zadań inwestycyjnych w zakresie urządzeń wodociągowych objętych planem
przedstawiony został w TABELI NR 2 pn. „Harmonogram realizacji wieloletniego planu modernizacji
i rozwoju urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych ”.
4. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków.
4.1. Stan istniejący
Miasto Bolków posiada system kanalizacji sanitarnej ogólnospławnej obejmujący około 80%
powierzchni ulic.
Na przełomie 2003-2005 r. system kanalizacji sanitarnej wykonano w rejonie ul. Polnej
i ul. Wysokogórskiej oraz ul. Republikańskiej, ul. Widokowej i ul. Wiśniowej, ul. Robotniczej,
ul. Kopernika i ul. Jeleniogórskiej. Łącznie wybudowano 19,1 [km] sieci kanalizacji grawitacyjnej
i 14,1 [km] sieci kanalizacji ciśnieniowej.
Łączna długość eksploatowanych sieci kanalizacji sanitarnej wynosi 45,80 [km], w tym:
Ø sieć kanalizacji ogólnospławnej
12,5 [km]
Ø sieć kanalizacji sanitarnej
19,1 [km]
Ø sieć kanalizacji tłocznej
14,2 [km]
12
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Oczyszczalnia ścieków miejskich zlokalizowana jest w miejscowości Wolbromek. Oczyszczalnia
obsługuje 5758 mieszkańców. Ścieki oczyszczone, zgodnie z obowiązującym pozwoleniem
wodnoprawnym odprowadzane są do rzeki Nysa Szalona.
Przepustowość istniejącej oczyszczalni to 4 500 [m3/d], w tym:
Ø ilość dopływających ścieków do oczyszczalni średnia/maksymalna
o
w czasie pogody bezopadowej: 1992 / 3600 [m3/d]
o
w czasie opadów: 2388 / 5400 [m3/d]
Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Wolbromek jest oczyszczalnią mechaniczno – biologiczną.
Ścieki dopływające do oczyszczalni przepływają przez kraty, na których zatrzymywane są większe
zanieczyszczenia. W następnej kolejności kierowane są do napowietrzanego piaskownika, który
zatrzymuje kolejne zanieczyszczenia mechaniczne, które zostały w ściekach po opuszczeniu krat.
Z piaskownika ścieki trafiają do osadnika wstępnego, w którym następuje sedymentacja osadu,
kierowanego następnie jako osad wstępny do otwartej komory fermentacyjnej. Ścieki z osadnika
wstępnego kierowane są poprzez przepompownię główną na złoża biologiczne spłukiwane. Po
przepłynięciu przez złoża trafiają do dwóch równoległych osadników wtórnych. Za osadnikami wtórnymi
część ścieków jest zawracana ponownie na złoża biologiczne, a część równa aktualnemu dopływowi
odpływa do odbiornika. Ścieki w ten sposób oczyszczone kierowane są do rzeki Nysy Szalonej.
Natomiast osady wstępne, po fermentacji w otwartej komorze fermentacyjnej, kierowane są do
mechanicznego odwadniania osadów ściekowych, których powstaje ok. 42 t s.m. Odwodnione osady
poddawane są higienizacji i składowaniu.
Z uwagi na czas ważności pozwolenia wodnoprawnego, wymagania formalne dotyczące jakości
ścieków oczyszczonych, jak i również okres eksploatacji i stan techniczny oczyszczalnia przewidziana
jest do przebudowy.
Planowany bilans ścieków dopływających do oczyszczalni po jej modernizacji kształtuje się
następująco:
Qdśr
=
2100 [m3/d]
średniodobowa ilość ścieków
Qdmax
=
5200 [m3/d]
maksymalna dobowa ilość
ścieków przed zbiornikiem
retencyjnym
Qdmax rt
=
5200 [m3/d]
maksymalna dobowa ilość
ścieków po zbiorniku
retencyjnym
13
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Qhmax =
535 [m3/d]
maksymalna dobowa ilość
ścieków przed zbiornikiem
retencyjnym
Bilans ilości ścieków dla zlewni oczyszczalni w Wolbromku wykonano dla miejscowości położonych
głównie na obszarze aglomeracji Bolków, tj. Bolków, Świny, Wolbromek, Wierzchosławice, Sady Dolne,
Sady Górne, Stare Rochowice.
Wielkość koniecznych do poniesienia nakładów na modernizację istniejącej oczyszczalni ścieków
podana została w TABELI NR 4 pn. „Harmonogram realizacji wieloletniego planu modernizacji i rozwoju
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych”.
4.2. Budowa nowych sieci kanalizacyjnych
Gmina Bolków charakteryzuje się niewielkim stopniem skanalizowania. Na terenie miasta Bolków
funkcjonuje kanalizacja ogólnospławna, którą należy rozdzielić na sieć sanitarną i sieć deszczową.
Zbiorcza sieć kanalizacyjna funkcjonuje również na terenie miejscowości Wolbromek i Świny.
Pozostałe jednostki osadnicze nie posiadają zbiorowego systemu odprowadzenia ścieków
komunalnych.
Nowe sieci kanalizacji sanitarnej wybudowane zostaną w miejscowościach (aglomeracja Bolków):
Ø sieć kanalizacji sanitarnej w Bolkowie
16,30 [km]
(rozdział sieci, tj. budowa nowych
kolektorów sanitarnych, istniejąca
sieć kanalizacji ogólnospławnej pracować będzie,
po ocenie jej stanu technicznego jako sieć kanalizacji deszczowej
Ø sieć kanalizacji sanitarnej w miejscowości
15,50 [km]
Sady Dolne i Sady Górne
Ø sieć kanalizacji sanitarnej w miejscowości Wierzchosławice
9,30 [km]
Ø sieć kanalizacji sanitarnej w miejscowości Świny
1,80 [km]
Ø sieć kanalizacji sanitarnej w miejscowości Stare Rochowice
7,10 [km]
14
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Na terenach Gminy, leżących poza granicami aglomeracji Bolków, gdzie budowa sieci jest niemożliwa
lub ekonomicznie nieuzasadniona przewidziane są indywidualne systemy oczyszczania ścieków –
szczelne zbiorniki bezodpływowe oraz przydomowe oczyszczalnie ścieków
Zestawienie potrzeb inwestycyjnych w zakresie sieci kanalizacyjnej znajduje się w TABELI NR 1.
5. Przedsięwzięcia mające wpływ na racjonalizację zużycia wody i odprowadzenia ścieków
Podmioty mające wpływ na racjonalne zużycie wody i odprowadzenie ścieków można podzielić na dwie
grupy:
•
odbiorców usług,
•
dostawców usług.
Po stronie odbiorców usług przedsięwzięciem, które w sposób znaczący wpływa na sposób
gospodarowania zasobami wodonośnymi Gminy Bolków jest opomiarowanie i monitoring zużycia.
O ile w przypadku wody urządzenia te nie wymagają znacznych nakładów finansowych, o tyle
w przypadku ścieków wydatek ten jest znaczny. Obowiązek instalacji wodomierzy głównych należy do
dostawcy wody. Obecnie większość odbiorców usług ma zainstalowane tego typu urządzenie.
Opomiarowanie ilości zrzucanych ścieków należy do ich dostawcy. Rozliczenie ilości ścieków w oparciu
o wskazanie przepływomierza powinno prowadzić do oddzielenia wód deszczowych od ścieków, co
w istotny sposób wpłynęłoby na funkcjonowanie oczyszczalni.
Dostawca usług, czyli Gminno – Miejski Zakład Budżetowy Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Bolkowie może podjąć działania racjonalizujące zużycie wody poprzez wymianę wyeksploatowanej
i nieszczelnej sieci wodociągowej oraz instalację większej ilości punktów pomiarowych a docelowo
instalację monitoringu sieci.
W przypadku ścieków jest to ciągły proces rozdziału wód deszczowych od ścieków poprzez rozbudowę
sieci kanalizacyjnej, opomiarowanie ilości bezpowrotnie zużytej wody oraz monitorowanie procesu
oczyszczania ścieków. W tym zakresie prowadzona będzie kontrola gospodarki wodno-ściekowej
w posesjach prywatnych
i zakładach, mająca na celu likwidację dzikich ujęć poboru wody
i odprowadzenia ścieków.
Nadrzędnym celem wszystkich działań jest wprowadzenie do realizacji monitorowania procesów
dostarczania wody i odprowadzania ścieków celem poprawy jakości i bezpieczeństwa usług,
zminimalizowania strat w sieci oraz zmniejszenia awaryjności urządzeń wodociągowych i urządzeń
kanalizacyjnych.
15
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
W pierwszej kolejności, przy modernizacji istniejącej oczyszczalni ścieków wdrożony zostanie
monitoring pracy zabudowanych przepompowni ścieków.
W następnych latach planuje się rozbudowę systemu o kolejne punkty monitorujące na sieci poprzez
montowanie urządzeń do pomiaru przepływu i ciśnienia sieci wod. – kan. z przekazem do jednostki
centralnej.
W ramach realizacji zadań wskazanych w planie, jednostka eksploatująca sieci wod. – kan.
wyposażona powinna zostać w nowoczesne urządzenia do monitorowania sieci wodociągowej
i kanalizacyjnej. Są to:
a. w zakresie sieci wodociągowej: korelator do lokalizacji wycieków, permalogi – sondy akustyczne do
wykrywania nieszczelności sieci,
b. w zakresie sieci kanalizacyjnej: kamera samojezdna do inspekcji kanałów, urządzenie zadymiające
do lokalizacji wycieków i nielegalnych podłączeń.
Za pomocą tych urządzeń możliwe będzie podjęcie działań zmierzających do zwiększenia skuteczności
wykrywania nieszczelności wodociągów i kolektorów sanitarnych, co przyczyni się do zmniejszenia strat
w sieciach. Ponadto dzięki tym urządzeniom będzie można w sposób precyzyjny określić miejsce
powstania awarii, ograniczając do minimum czas jej usunięcia.
6. Sposoby finansowania planowanych inwestycji
Zakłada się, że głównym źródłem finansowania będą środki z UE oraz środki z krajowych funduszy
ekologicznych. Środki własne GMZBGKiM w Bolkowie pochodzące z odpisów amortyzacyjnych
przeznaczone powinny zostać na dokonanie bieżących napraw istniejących sieci i armatury, usuniecie
awarii oraz wymiany odcinków sieci wymagających remontu z uwagi na długotrwały okres eksploatacji.
Aby starać się o dofinansowanie przedsięwzięcia, należy spełniać wiele kryteriów, które kwalifikują
projekt do danego programu, priorytetu, działania. Źródłem sfinansowania inwestycji wskazanych
w przedmiotowym planie mogą być środki pozyskane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
jak i również Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ponadto dofinansowanie można uzyskać
z krajowych funduszy ekologicznych, tj. WFOŚiGW oraz NFOŚiGW.
Ostateczna strategia działań podjętych przez Gminę zależna będzie przede wszystkim od wymogów
i kryteriów kwalifikujących projekty do konkretnego programu operacyjnego (tzw. linia demarkacyjna),
wynikających z uszczegółowienia zasad dofinansowania realizacji projektów oraz możliwości
finansowych gminy.
16
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
Dla miejscowości zlokalizowanych poza granica aglomeracji Bolków istnieje możliwości pozyskania
dotacji na pokrycie kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków ze środków Gminnego
Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Szczegółowe zasady udzielenia dotacji na
pokrycie kosztów inwestycyjnych należących do zadań własnych gminny, realizowanych przez
właścicieli na terenie nieruchomości zabudowanych poza obszarem aglomeracji Bolków określone
zostały w uchwale XXXI/212/09 Rady Miejskiej w Bolkowie z dnia 27 marca 2009 r. Dotacja
przeznaczona jest na częściowe pokrycie kosztów budowy biologicznych przydomowych oczyszczalni
ścieków. Dotacja udzielana będzie do wysokości środków zarezerwowanych na ten cel w budżecie
gminy w danym roku budżetowym. Wybudowanie i eksploatacja przydomowej oczyszczalni ścieków
musi spełniać wymogi zawarte w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie
warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód i ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137, poz. 984).
Wymienione powyżej możliwości dofinansowania inwestycji nie wykluczają pojawienia się kolejnych
produktów, które stwarzać będą możliwości złożenia wniosków o dofinansowanie.
Szczegółowy wykaz planowanych sposobów finansowania inwestycji z zakresu gospodarki
wodno - ściekowej znajduje się w TABELI NR 2 pn. „Harmonogram realizacji wieloletniego planu
rozwoju urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych”.
Realizacja inwestycji w latach 2014-2015 zależna będzie od możliwości pozyskania środków z UE
w następnym okresie programowania.
7.
Prognoza taryfowa na lata 2009-2015
Ponoszenie przez Gminę znaczących nakładów na rozbudowę systemu kanalizacji i wodociągowych
z uwzględnieniem zasad dofinansowania inwestycji ze środków UE i krajowych źródeł pomocowych
będzie miało wpływ na wysokość taryf dotyczących cen za wodę i odprowadzanie ścieków.
Inwestycje prowadzone przez Gminę po ich zakończeniu przekazywane są we władanie GMZBGKiM
w Bolkowie. Budowle podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w wysokości rocznie 2%
ich wartości. Przyjęcie tych inwestycji na stan majątkowy zakładu powoduje więc dodatkowe obciążenie
dla zakładu w postaci podatku. Przy założeniu stałej ilości sprzedaży wody i odprowadzaniu ścieków
oznacza to konieczność nałożenie dodatkowego obciążenia dla Odbiorców tj. podniesienie taryf
(poprzez wzrost podatku od nieruchomości). Ponadto należy uwzględnić wzrost kosztów produkcji
17
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych dla Gminy Bolków na lata 2009-2015
wynikający z inflacji oraz wzrost kosztów oczyszczania ścieków czy też amortyzacji sieci, które wpłyną
na poziom cen za pobór wody i odprowadzenie ścieków.
8. Przewidywane efekty planu
W wyniku działań inwestycyjnych planowane są do osiągnięcia następujące efekty:
– utrzymanie jakości wody uzdatnionej na dotychczasowym dobrym poziomie, wyrażonej procentowym
wskaźnikiem zgodności jakości wody z normami (liczonym dla 24 wskaźników między innymi takich jak:
barwa, mętność, utlenialność, chlorki, żelazo, twardość, fenol, azot, bakterie, siarczany, fosforany,
mangan, magnez, cyjanki, detergenty).
– utrzymanie procentowego wskaźnika zgodności jakości wody w sieci miejskiej z normami na
dotychczasowym dobrym poziomie
– zmniejszenie strat wody ,
– wzrost długości sieci wodociągowej z przyłączami,
– wyeliminowanie z użytkowania sieci wyeksploatowanych, charakteryzujących się duża awaryjnością
- rozbudowa sieci kanalizacyjnej,
– efekt ekologiczny czyli ochronę wód powierzchniowych i podziemnych po modernizacji istniejącej
oczyszczalni ścieków
– wzrost ilości mieszkańców korzystających z miejskiej sieci wodociągowej i sanitarnej ,
- optymalizacja dystrybucji wody, w tym głownie ograniczenia strat wody dzięki planowanemu do
wdrożenia monitoringowi sieci.
Zatwierdził:
…………………………………………
Opracowała
Mariola Kochowska
18