prof. dr hab. Andrzej Basiński

Gdańsk, 08.02.2016r.
Prof. dr hab. Andrzej Basiński
Katedra i Klinika Medycyny Ratunkowej
Gdański Uniwersytet Medyczny
Recenzja
Przedstawiona do recenzji praca Pani mgr Małgorzaty Urbaniak-Ostrykiewicz
pod tytułem: „Ocena interwencji z przyczyn kardiologicznych podejmowanych przez
zespoły ratownictwa medycznego w powiecie brzeskim w latach 2010-2011” jest
niezwykle interesująca w dobie
szybkiego rozwoju ratownictwa medycznego w
Polsce oraz faktu, że choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną zgonów na
świecie jak i w Polsce. Decydującą rolę w ograniczeniu śmiertelności odgrywa średni
czas dojazdu zespołu ratunkowego, oraz
to jakie czynności i w jakiej kolejności
zostaną przez ten zespół wykonane na miejscu zdarzenia.
W
ciągu
ostatnich
17
lat
system
ratownictwa
medycznego
uległ
zdecydowanym zmianom, powstał system zintegrowanego ratownictwa medycznego
w oparciu o ustawę z dnia 8 września 2006 roku. Stworzono nowy zawód jakim jest
ratownik medyczny, który znalazł swoje miejsce w zespołach wyjazdowych
specjalistycznych i podstawowych. Został określony czas dojazdu do miejsca
zdarzenia, powstały szpitalne oddziały ratunkowe, w których wykonuje się dokładną
diagnostykę i leczenie. Ogromne znaczenie ma również powstanie i rozwój pracowni
hemodynamicznych w których wykonuje się
szybkie leczenie ostrych zespołów
wieńcowych. Uważam, że temat pracy został wybrany wyjątkowo trafnie i wnioski
wynikające z pracy mogą wpłynąć na dalszy rozwój i poprawę działań ratownictwa
medycznego w Polsce.
Przedstawiona rozprawa jest typowa dla tego rodzaju dysertacji. Składa się z 6
rozdziałów, 122 stron tekstu, 194 pozycji piśmiennictwa, 20 tabel.
Na początku pracy jest przedstawione streszczenie w języku polskim i
angielskim, w mojej opinii oba te streszczenia są zbyt obszerne.
We wstępie autorka w sposób bardzo szczegółowy, jasny omawia system
ratownictwa medycznego w Polsce, podstawy prawne i organizację ratownictwa
medycznego.
Kompetencje
i
kwalifikacje
członków
zespołów
wyjazdowych.
Następnie epidemiologię chorób układu krążenia . Opisuje schorzenia kardiologiczne
zagrażające życiu i zdrowiu oraz rozpoznawanie i leczenie.
Cel pracy przedstawiony jest jasno i zwięźle. Postawione problemy badawcze i
hipotezy w pełni odpowiadają tematowi pracy. Przedstawione 7 hipotez badawczych
wydaje się opisywać wszystkie możliwe problemy z jakimi zespoły ratownictwa
medycznego mogą spotykać się w swojej pracy. Pewną wątpliwość budzi określenie
„przyczyny kardiologiczne”. Określenie to jest typowym określeniem slangu
medycznego,
wydaje
się
przyczyny
sercowo
naczyniowe
byłyby
bardziej
odpowiednie.
Metodyka badań – badania obejmowały 3 etapy. W pierwszym etapie
dokonano analizy 10 208 kart zleceń wyjazdowych ZRM oraz kart medycznych
czynności ratunkowych. Drugi etap obejmował wyselekcjonowanie kart dotyczących
pacjentów ze schorzeniami kardiologicznymi na podstawie procedur ICD – 10. Trzeci
etap obejmował analizę wybranych kart wyjazdowych ZRM z drugiego
analizie
uwzględniono
następujące
dane:
wiek,
płeć,
przyczyny
etapu. W
wezwania,
okoliczności wezwania ZRM, rodzaj zespołu, rodzaj kwalifikacji, czas dojazdu do
miejsca wezwania, wstępne rozpoznanie, rodzaj podjętych interwencji na miejscu
zdarzenia, czas interwencji, liczba zgonów, liczba transportów do pracowni
hemodynamicznych, liczba pacjentów przekazanych do SOR, liczba pacjentów
przekazanych do POZ, liczba przypadków nagłego zatrzymania krążenia z przyczyn
kardiologicznych. W końcowym efekcie wybrano 1082 przypadki.
Do analizy danych wykorzystano statystykę opisową oraz nieparametryczny
test zgodności χ2 . Podkreślić należy duży nakład pracy autorki, dla wszystkich którzy
kiedykolwiek analizowali karty wyjazdowe zespołów ratownictwa medycznego jest
rzeczą oczywistą, że poszukiwanie określonych danych w wyżej wymienionych
kartach może być syzyfową pracą.
Autorka przedstawia 194 pozycje piśmiennictwa, w piśmiennictwie tym
znalazłem wszystkie istotne pozycje anglojęzyczne, a pozycje polskojęzyczne są
nowoczesne i opublikowane w ostatnim okresie czasu. Z punktu widzenia recenzenta
wydaje mi się, ze określenie wartości p z dokładnością do 4 miejsc po przecinku jest
niepotrzebne, być może wystarczyłoby oznaczenie co jest statystycznie znamienne a
co nie jest.
Przedstawione
wnioski
w pełni
odpowiadają
postawionym
problemom
badawczym i hipotezom. Smutnym wydaje się wniosek 6 w którym aż 60% świadków
zdarzenia nie podejmuje żadnych działań na miejscu, myślę, że jest to problem
ogólnopolski i warto o tym głośno mówić aby uzyskać istotną poprawę w tej
dziedzinie. Zastanawiającym jest wniosek 10 „kwalifikacje członków zespołu nie miały
wpływu na rodzaj podejmowanych interwencji” rozumiem, że porównanie dotyczy
zespołu z pielęgniarką i ratownikiem tak jak wyjaśnione jest w tekście na stronie 118.
Wydaje mi się, że wniosek ten powinien być zredagowany bardziej precyzyjnie.
Dyskusja napisana jest wyjątkowo rzetelnie, czyta się ją z ogromnym
zainteresowaniem. Co jest godne podkreślenia autorka posługuje się bardzo dobrą
polszczyzną. Przytoczone dane z piśmiennictwa i sposób w jaki autorka odnosi się do
własnych wyników wskazują na to, że Pani mgr
Urbaniak-Ostrykiewicz opanowała
warsztat badawczy wykazując się dużą samodzielnością i umiejętnościami logicznego
wnioskowania.
Przedstawione powyżej uwagi krytyczne w żaden istotny sposób nie wpływają
na merytoryczną ocenę pracy i sądzę, że zostaną uwzględnione w ewentualnym
przygotowaniu pracy do druku w czasopismach, o co autorkę usilnie namawiam.
Podsumowując, przedłożona do oceny praca spełnia wymogi stawiane pracy
doktorskiej – zgodnie z art. 13 Ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym z
dnia 14. 03. 2013 roku, dlatego też zwracam się do Pana Dziekana i Wysokiej Rady
Wydziału Nauk o Zdrowiu UJ CM o dopuszczenie Pani mgr
Małgorzaty Urbaniak-
Ostrykiewicz do dalszych etapów przewodu doktorskiego.
Z wyrazami szacunku
Prof. Andrzej Basiński
Kierownik
Katedry i Kliniki Medycyny Ratunkowej GUMed