Edwins rozdz.qxd

Edwins rozdz.qxd
23/2/11
4:09
Page XI
Spis treÊci
Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Podzi´kowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4
Rozdzia∏ 1
5
Wst´p. Praca w Êrodowisku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jenny Edwins
Dawniej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
National Service Framework a przyszoÊç . . . . . . . . . . .
Gabinet po∏o˝niczy w Albany . . . . . . . . . . . . . . . .
Jedna matka – jedna po∏o˝na . . . . . . . . . . . . . . . .
Grupy podstawowej opieki medycznej i zlecanie zadaƒ
na podstawie praktyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Najwa˝niejsze rozwa˝ania i inicjatywy . . . . . . . . . . . . .
OÊrodki dzieci´ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Common Assessment Framework (CAF) i dzia∏ania
interdyscyplinarne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Asystentki po∏o˝nych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Krytyka National Service Framework . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
7
10
10
12
...
...
...
14
15
16
.
.
.
.
.
.
.
.
16
19
21
22
Obserwacja i oczekiwanie: warunki porodu w domu . . . . . . .
Kim Russell
29
Praktyka oparta na faktach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Krok 1. Dowiedz si´, co jest wa˝ne dla kobiety i jej rodziny
Krok 2. U˝ywaj informacji, opierajàc si´ na ocenie
klinicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Krok 3. Szukaj i oceniaj fakty w celu podj´cia decyzji . . . .
Krok 4. Otwarcie rozmawiaj o mo˝liwych powik∏aniach
i ich konsekwencjach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prawo do porodu w domu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Poród w domu i kompetencje po∏o˝nej . . . . . . . . . . . . .
Fizjologia porodu i narodzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sztuka po∏o˝nictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
30
31
.
.
.
.
CZ¢Âå I. PORÓD
Rozdzia∏ 2
31
33
37
37
39
40
42
Edwins rozdz.qxd
XII
23/2/11
4:09
Page XII
Spis treÊci
Rozdzia∏ 3
Rozdzia∏ 4
Ochrona przestrzeni narodzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fizyczne i psychiczne wsparcie . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
43
43
46
Poród w domu wbrew zaleceniom . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elaine Newell
51
Poj´cie ryzyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zobowiàzania paƒstwowej ochrony zdrowia a zapewnienie
opieki podczas porodu w domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy po∏o˝na ma obowiàzek asystowaç przy porodzie
w domu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opieka stawiajàca kobiet´ na pierwszym miejscu a poród
w domu wbrew zaleceniom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Âwiadomy wybór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozsàdny standard informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czym jest sprawnoÊç umys∏owa? . . . . . . . . . . . . . . . .
Rola po∏o˝nej prze∏o˝onej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dokumentacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy po∏o˝na mo˝e zostaç pociàgni´ta do odpowiedzialnoÊci
w przypadku komplikacji podczas porodu w domu? . . . . . .
Przygotowania do opieki nad kobietà decydujàcà si´
na poród w domu wbrew zaleceniom . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
51
.
53
.
55
.
.
.
.
.
.
57
57
58
60
60
62
.
63
.
.
65
67
Fizjologiczny przebieg trzeciego okresu porodu w domu . . . .
Susan Blackburn
70
Jak okreÊliç rol´ po∏o˝nej w trzecim okresie porodu . . . . . .
Fizjologia trzeciego okresu porodu . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzielenie ∏o˝yska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przeglàd danych na temat naturalnego przebiegu trzeciego
okresu porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Trzeci okres porodu a zagro˝enie dla ˝ycia i zdrowia matki
Czas trwania trzeciego okresu porodu . . . . . . . . . . . . .
Przygotowanie do trzeciego okresu poprzedzajàce poród . . .
Podawanie informacji i Êwiadomy wybór . . . . . . . . . . . .
Przygotowanie otoczenia sprzyjajàcego bezpiecznemu
porodowi w domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Praktyczne aspekty asystowania po∏o˝nej w trzecim okresie
porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Odklejenie si´ i wydalenie ∏o˝yska . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena obj´toÊci utraconej krwi . . . . . . . . . . . . . . . . . .
¸o˝ysko zatrzymane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obserwacja dziecka bezpoÊrednio po urodzeniu . . . . . . .
Poród w wodzie a fizjologiczny przebieg trzeciego okresu
porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
71
72
72
74
76
77
78
78
80
81
84
85
86
87
88
88
Edwins rozdz.qxd
23/2/11
Rozdzia∏ 5
4:09
Page XIII
Spis treÊci
XIII
Nauczanie w szko∏ach rodzenia: jak radzà sobie po∏o˝ne? . . .
Ann Bradshaw
93
Po∏o˝ne jako nauczyciele . . . . . . . . . . . . . . . .
LiczebnoÊç grup . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Praktyka i sta∏e wsparcie . . . . . . . . . . . . . .
G∏ówne za∏o˝enia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak uczà si´ doroÊli . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Planowanie wyk∏adu . . . . . . . . . . . . . . . . .
Program nauczania . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sposoby uczenia si´ i nauczania . . . . . . . . .
Koncentracja i zarzàdzanie czasem . . . . . . . . .
Zestawienie ca∏oÊci – przyk∏ady krok po kroku
Wskazówki dla nauczycieli . . . . . . . . . . . . . . .
Gdzie, co i kto? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Refleksja i ocena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
94
94
94
96
97
99
99
100
102
103
105
107
108
109
Badania przesiewowe noworodków: co powinna wiedzieç
po∏o˝na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nadia Permalloo, Jean Chapple
115
CZ¢Âå II. DZIECI
Rozdzia∏ 6
Zasady badaƒ przesiewowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Krajowe Stowarzyszenie Badaƒ Przesiewowych . . . . . . .
Przes∏anki badaƒ przesiewowych u noworodków . . . . . . . . .
Badania przesiewowe krwi u noworodków . . . . . . . . . . . . .
Fenyloketonuria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wrodzona niedoczynnoÊç tarczycy . . . . . . . . . . . . . . . .
Zaburzenia komórek sierpowatych . . . . . . . . . . . . . . .
Deficyt dehydrogenazy acylo-CoA Êrednio∏aƒcuchowych
kwasów t∏uszczowych (MCADD) . . . . . . . . . . . . . . . .
Mukowiscydoza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pobieranie próbek krwi od noworodków do badania . . . . . .
Program przesiewowy badania s∏uchu u noworodków . . . . . .
Otoemisja akustyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
S∏uchowe potencja∏y wywo∏ane z pnia mózgu . . . . . . . . .
Badanie noworodków i niemowlàt mi´dzy 6. a 8. tygodniem
˝ycia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Udzielanie informacji i zgoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kalendarz badaƒ przesiewowych . . . . . . . . . . . . . . . . .
J´zyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Doskonalenie badaƒ przesiewowych przez pobieranie próbek
kropli krwi w odpowiednim czasie . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ryzyko zwiàzane z badaniami przesiewowymi krwi . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
115
118
119
120
120
121
122
123
124
125
127
128
128
129
130
132
132
135
136
138
Edwins rozdz.qxd
XIV
23/2/11
4:09
Page XIV
Spis treÊci
Rozdzia∏ 7
Rozdzia∏ 8
Karmienie piersià i rola po∏o˝nej Êrodowiskowej . . . . . . . . .
Caroline Payne
141
Karmienie piersià a zdrowie . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozpocz´cie karmienia piersià . . . . . . . . . . . . . .
Rola po∏o˝nej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czas trwania karmienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Baby Friendly Initiative (Inicjatywa Przyjazna Dziecku)
Praca nad uzyskaniem akredytacji . . . . . . . . . . . .
Dlaczego nie wszystkie placówki ochrony zdrowia
przy∏àczajà si´ do Inicjatywy Przyjaznej Dziecku? . .
Powrót do podstaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zbieranie wywiadu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wys∏uchanie kobiety i obserwacja karmienia . . . . .
Analiza przypadków zwiàzanych z karmieniem piersià .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
U˝yteczne êród∏a informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Strony internetowe i bibliografia w j´zyku polskim .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
141
144
144
145
146
148
149
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
151
151
152
155
155
159
160
160
Ochrona i promocja dobra dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Judy Byrne
163
Ustawa o dzieciach z 1989 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nakazy ochrony w sytuacji krytycznej . . . . . . . . . . . .
Nakazy ochrony dziecka (paragraf 46) . . . . . . . . . . .
Opieka, nadzór i nakaz umo˝liwiajàcy opiece spo∏ecznej
przeprowadzenie dochodzenia . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustawa o dzieciach z 2004 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lokalne rady ochrony dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustawodawstwo uzupe∏niajàce . . . . . . . . . . . . . . . .
Wa˝ne porady dla po∏o˝nych . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozpoznawanie sytuacji zagra˝ajàcych dzieciom . . . . .
Analiza sytuacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dokumentacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Procedura skierowania dziecka wymagajàcego nadzoru
Post´powanie po dokonaniu skierowania . . . . . . . . . . .
Dziecko w potrzebie i obowiàzek po∏o˝nej . . . . . . . . .
Dziecko potrzebujàce ochrony i obowiàzek po∏o˝nej . .
Plan ochrony dziecka podczas porodu . . . . . . . . . . .
Poród w domu i nakazy ochrony w sytuacji kryzysowej .
Poród poza rejonem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..
..
..
165
166
167
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
167
168
168
170
171
172
174
174
175
175
176
177
177
180
181
181
Zdrowie psychiczne w okresie oko∏oporodowym . . . . . . . . .
Sarah Snow
187
Historyczny punkt widzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
„Psychoza po∏ogowa” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Depresja poporodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
188
189
190
CZ¢Âå III. Z¸O˚ONE POTRZEBY
Rozdzia∏ 9
Edwins rozdz.qxd
23/2/11
4:09
Page XV
Spis treÊci
Wzorzec medyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kontekst socjologiczny . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opieka po∏o˝nicza w przypadku kobiet z depresjà
Psychoza poporodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zespó∏ stresu pourazowego . . . . . . . . . . . . . . . .
Postrzeganie kontroli i czynników poznawczych .
Sprawozdanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tokofobia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia∏ 10
Rozdzia∏ 11
Rozdzia∏ 12
.
.
.
.
.
.
.
.
.
191
192
194
197
200
201
202
202
204
Opieka nad ci´˝arnà nosicielkà HIV . . . . . . . . . . . . . . . .
Carolyn Roth, Judith Sunderland
209
Âwiatowe trendy zaka˝enia HIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cz´stotliwoÊç zaka˝eƒ HIV wÊród kobiet w Wielkiej Brytanii
Patofizjologia zaka˝enia HIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drogi transmisji HIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przebieg zaka˝enia HIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wykrywanie zaka˝eƒ HIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Diagnostyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przedstawienie diagnozy kobiecie . . . . . . . . . . . . . . . .
Monitorowanie choroby i jej leczenie . . . . . . . . . . . . . . . .
Zapobieganie transmisji wertykalnej zaka˝enia . . . . . . . .
Karmienie noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ujawnienie choroby rodzinie i przyjacio∏om . . . . . . . . . . . .
Kwestie sporne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kontynuacja opieki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koordynowanie opieki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Planowanie porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Diagnostyka noworodka i opieka nad nim . . . . . . . . . . . . .
Monitorowanie przypadków cià˝ seropozytywnych, transmisji
wirusa i wyników leczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
209
211
212
212
214
215
215
217
218
219
220
221
222
222
223
223
225
Przemoc domowa; wsparcie kobiet i stawianie pytaƒ . . . . . .
Ruth Jones
230
Dowody oparte na rutynowym wywiadzie i badaniu
Spokojne zadawanie pytaƒ . . . . . . . . . . . . . . . .
Zachowanie poufnoÊci . . . . . . . . . . . . . . . .
Zagadnienia prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Schroniska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
MniejszoÊci etniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Praca mi´dzy oÊrodkami . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
231
234
240
241
243
244
246
246
Ból obr´czy biodrowej (znany jako rozejÊcie si´ spojenia
∏onowego) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dianne Garland
252
Diagnostyka bólu obr´czy biodrowej . . . . . . . . . . . . . . . .
Etiologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozpoznanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
254
254
255
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
XV
.
.
.
.
.
.
.
.
225
227
Edwins rozdz.qxd
XVI
23/2/11
4:09
Page XVI
Spis treÊci
Fizyczne oznaki i objawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kwestie psychospo∏eczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Post´powanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opieka przedporodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Opieka oko∏oporodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
¸agodzenie bólu podczas porodu . . . . . . . . . . . . . . . .
Pozycje podczas porodu i narodzin . . . . . . . . . . . . . . . .
Opieka w po∏ogu – mo˝liwoÊç poruszania si´ czy pozostawanie
w ∏ó˝ku? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Znieczulenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sta∏e wsparcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ponowne wystàpienie choroby . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podzi´kowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
èród∏a informacji i wsparcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
257
257
258
259
262
263
265
Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
275
268
268
269
269
270
271
271