handel detaliczny na ukrainie - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Transkrypt
handel detaliczny na ukrainie - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI AMBASADY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W KIJOWIE Kijów, listopad 2013 r. HANDEL DETALICZNY NA UKRAINIE Podczas gdy gospodarka ukraińska przeŜywa okres spadku produkcji przemysłowej, sektor handlu detalicznego dynamicznie się rozwija. Dominującą tendencją jest wypieranie handlu ulicznego przez bardziej „cywilizowane” kanały handlu. W roku 2013 handel detaliczny, obok rolnictwa, jest najszybciej rozwijającą się branŜą ukraińskiej gospodarki. Jednak tempo wzrostu zaczęło spadać. Według danych Państwowego Komitetu Statystyki Ukrainy, w okresie styczeń-sierpień 2013 r. obroty operatorów handlu detalicznego zwiększyły się o 10,2% w porównaniu do odpowiedniego okresu roku 2012 (przy czym wzrost w okresie 8 miesięcy 2012 r. stanowił 16,0%). Ogólnie w 2012 r. obroty w handlu detalicznym osiągnęły poziom 804 331 mln UAH (około 80 mld EUR). W ubiegłym roku Państwowy Komitet Statystyki Ukrainy odnotował zmniejszenie liczby pracowników branŜy o 3,1% (około 2 tyś. osób). Przy czym liczba tzw. małych form architektonicznych (kioski) i stacji paliw zmniejszyła się z 15,8 tyś. do 15 tyś., co razem z tendencją likwidacji bazarów z towarami spoŜywczymi świadczy o kontynuacji procesu wypierania tych form handlu przez bardziej współczesne (w szczególności sieci marketów). Handel detaliczny artykułami spoŜywczymi Udział towarów spoŜywczych w strukturze handlu detalicznego na Ukrainie w 2012 r. zwiększył się o 1,3 % i stanowił 40,2%. W roku bieŜącym zachowała się podobna tendencja: w pierwszym półroczu udział towarów spoŜywczych w obrotach detalicznych zwiększył się do 41,8%. Zdaniem ekspertów powyŜsze wskaźniki świadczą o braku równowagi pomiędzy wysokim poziomem cen i niskimi dochodami ludności. W zaistniałych warunkach ekonomicznych potencjał do rozwoju posiadają przede wszystkim operatorzy handlu artykułami spoŜywczymi, co potwierdzają wyniki wiodących uczestników tego segmentu rynku. W szczególności, w 2012 r. obroty sieci „Fozzy Group” wzrosły, według danych firmy, o 25% i osiągnęły 26,3 mld UAH (około 2,6 mld EUR). Dochód kolejnej wiodącej sieci detalicznej „ATB-Market” zwiększył się o 43% w ubiegłym roku, m.in. dzięki otworzeniu 156 nowych marketów. Natomiast sieć hipermarketów „AuchanUkraina” zwiększyła sprzedaŜ o 12% bez otwierania nowych sklepów. Pomimo dynamicznego rozwoju wiodących operatorów, handel detaliczny artykułami spoŜywczymi nadal charakteryzuje się niskim stopniem koncentracji. Wg stanu na koniec czerwca br. na rynku ukraińskim działało ponad 100 operatorów handlu detalicznego artykułami spoŜywczymi, przy czym w kaŜdym regionie Ukrainy średnio działa po 10 takich operatorów. Tym samym udział liderów rynku w poszczególnych regionach Ukrainy nie przekracza 40%. Ogółem udział 10 wiodących sieci detalicznych w obrotach handlu detalicznego artykułami spoŜywczymi stanowił zaledwie 23% w 2012 r. i w porównaniu do 2011 r. wzrósł tylko o 1%. 1 Pierwszą pozycję w dziesiątce liderów handlu detalicznego artykułami spoŜywczymi na Ukrainie zajmuje „Fozzy Group”, która rozwija cztery formaty marketów: supermarkety „Silpo”, discount markety „Fora”, hipermarkety „Fozzy” oraz delikatesy „Le Silpo”, w sumie zajmując 6,5% rynku. Kolejna firma „ATB-Market” z siecią discount marketów ATB zajmuje 6,4% rynku. Następne pozycje zajmują: „Metro Cash & Carry Ukraina” (2,3%), „Fourchet” S.A. (1,5%), „Auchan Ukraina Hipermarket” Sp. z o.o. (1,5%), „Retail Group” Sp. z o.o. (1,4%), „Tavria V” Sp. z o.o. (1,0%), „Eko” Sp. z o.o. (0,9%), „Amstor” (0,9%) oraz „Omega” Sp. z o.o. Większość z wymienionych wyŜej sieci rozwija po kilka formatów handlu i tylko zagraniczni uczestnicy „Metro Cash & Carry” i „Auchan Ukraina Hipermarket” oraz ukraińska sieć „ATB-Market” działają wyłącznie w jednym formacie. Do najpopularniejszych formatów handlu detalicznego artykułami spoŜywczymi na Ukrainie naleŜą supermarkety, hipermarkety i tzw. „sklepy przy domu”. Handel detaliczny towarami niespoŜywczymi Pomimo tego, Ŝe udział towarów niespoŜywczych w strukturze wydatków konsumpcyjnych na Ukrainie jest nadal niewielki, w roku ubiegłym w segmencie odzieŜowym odnotowano wysoką aktywność nowych operatorów. Według analizy firmy consultingowej CBRE, Kijów jest liderem w rankingu miast z krajów rozwijających się pod względem ilości nowych marek wprowadzonych na rynek w roku 2012 – 39 nowych marek handlowych, co częściowo było wynikiem otwarcia nowego centrum handlowo-rozrywkowego Ocean Plaza o powierzchni 72 tyś. m2. W segmencie AGD i RTV, wg słów uczestników rynku, w ciągu ostatniego roku odnotowano pozytywną dynamikę. Jeszcze w 2012 r. poziom sprzedaŜy AGD i RTV nie zwiększył się w porównaniu do 2011 r. Ale juŜ w 2013 r. odnotowano wzrost praktycznie we wszystkich grupach towarowych. Charakterystyczną tendencją bieŜącego roku w segmencie AGD i RTV jest istotny wzrost sprzedaŜy techniki przez Internet. Przy czym w tym kierunku rozwijają się równieŜ sieci detaliczne, które oprócz tradycyjnych kanałów sprzedaŜy w formie supermarketów AGD i elektroniki i wyspecjalizowanych sklepów, rozwijają sprzedaŜ w Internecie. Do największych sieci w segmencie AGD i RTV na Ukrainie naleŜą: Comfy, Foxtrot, Eldorado, Moyo, Allo. Do najwaŜniejszych wydarzeń na rynku handlu detalicznego sprzętem AGD i RTV zaliczyć moŜna połączenie się sieci Eldorado i Technopolis, które zaczęły działać pod wspólną marką Eldorado, oraz przejęcie przez wyspecjalizowaną sieć handlu telefonami i akcesoriami komórkowymi Allo sieci Mobiloczka. Rynek handlu detalicznego materiałami budowlanymi jest równie mocno skonsolidowany jak segment AGD i elektroniki. Lwią część rynku zajmuje kilku operatorów: „Epicentr K” (który wykupił niedawno konkurencyjną sieć „Nowa Linia”), Leroy Merlin i Praktiker. Tabela 1 Dynamika wskaźników działalności przedsiębiorstw handlu detalicznego Wskaźnik 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Obroty w handlu detalicznym, mld EUR 31,8 44,9 44,2 52,9 67,4 80,4 Zmiana w porównaniu do poprzedniego roku, % 128,8 118,6 83,4 107,6 114,7 115,9 2 Tabela 2 Ranking wiodących firm sektora handlu Miejsce w rankingu Nazwa firmy BranŜa Dochód w 2012, w mld EUR Ilość pracowników 1 „ATB-Market” Sp. z o.o. Artykuły spoŜywcze 2,12 30 730 2 „Koncern „Galnaftogaz” S.A. Paliwa 1,39 7 250 3 „TK „Megapolis-Ukraina” Sp. z o.o. Wyroby tytoniowe 2,74 2 800 4 „Epicentr K” Sp. z o.o. Materiały budowlane 1,46 20 200 5 Grupa „Kontinuum” (w skład grupy Paliwa wchodzą: „Kontinuum Galyczyna”, „Złoty Ekwator”, „Kontynent Nafto Trade”) 2,27 3 000 6 „Fozzy Group” (w skład grupy Artykuły wchodzą: „Fozzy Food” Sp. z o.o., spoŜywcze “Fozzy Group” S.A., “Fozzy Retail” S.A., “Silpo Retail” S.A., “DŜerelo” S.A., “Dniprianka” S.A., “Ekspansja Retail” S.A., „Fozzy Farm” S.A., „Fora” Sp. z o.o., „Fora Retail” S.A.) 1,98 34 670 7 „Optima Pharm Ltd” Sp. z o.o. Preparaty medyczne 0,67 1 920 8 „SAV-distribution” Sp. z o.o. AGD 0,65 4 670 9 „Alba Ukraina” S.A. Preparaty medyczne 0,65 1 380 10 „Badm” Sp. z o.o. Preparaty medyczne 0,92 2 690 Źródła: 1. Dom Wydawniczy „Kommersant-Ukraina” 2. Państwowy Komitet Statystyki Ukrainy Opracowano: Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie 3