Absolwenci Techniki Świetlnej w latach 1972

Transkrypt

Politechnika Poznańska
Wydział Elektryczny
40 – lecie specjalności
Technika Świetlna
na Wydziale Elektrycznym
Politechniki Poznańskiej
Wydanie II
Poznań 2010
3
Szanowni Państwo,
Drodzy Absolwenci Techniki Świetlnej
Technika Świetlna jako dziedzina nauki i oferta edukacyjna na
Wydziale Elektrycznym Politechniki Poznańskiej ma wieloletnią historię. Z
pojedynczego – wykładanego w ramach prowadzonych juŜ w okresie
przedwojennym zajęć na kierunku Elektrotechnika – przedmiotu Technika
Świetlna stopniowo wyrastała nowa dziedzina nauki. W okresie powojennym,
w ciągu wielu lat przechodząc kolejne zmiany i reorganizacje, w ramach
Zakładu, grupa pracowników skupiająca swoje zainteresowania zawodowe i
dydaktyczne w obszarze techniki świetlnej stworzyła zespół specjalistów. W
połowie lat pięćdziesiątych, kiedy to formowała się organizacyjnie i
programowo Politechnika Poznańska, przy zaangaŜowaniu pracowników
naukowych i błyskawicznym rozwoju tej części elektrotechniki – Technika
Świetlna zaistniała jako samodzielna specjalność w roku 1970.
Dzięki grupie pracowników naukowych zgłębiających przez lata wiedzę
z zakresu techniki świetlnej (technika oświetlania, fotometria i kolorymetria,
fizjologia widzenia, sprzęt oświetleniowy, iluminacja obiektów, etc.) - kilkuset
absolwentów studiów stacjonarnych, niestacjonarnych i wieczorowych z
dyplomem inŜyniera elektryka ma wpisaną specjalność Technika Świetlna.
Pierwsze dyplomy otrzymali nasi absolwenci w roku 1972.
Oddając do Waszych rąk to opracowanie, chcieliśmy przywołać
wspomnienia dawnych chwil spędzonych wspólnie w okresie studiów oraz
choć w zarysie przedstawić dzień dzisiejszy. Wierząc, Ŝe będziemy spotykali
się nadal, Ŝyczymy wszystkim absolwentom Techniki Świetlnej WE PP
wszelkiej pomyślności w Ŝyciu osobistym i zawodowym. Mamy takŜe nadzieję,
Ŝe nasze dzisiejsze spotkanie umoŜliwi nam nawiązanie wszechstronnej
współpracy i przyczyni się do dalszych owocnych kontaktów.
Konrad Domke
Kierownik Zakładu
Techniki Świetlnej i
Elektrotermii
Poznań, wrzesień 2010
4
Władysław Golik
Wacław Kędziora
Technika Świetlna w Politechnice Poznańskiej
w latach 1927 – 19961
Po uzyskaniu niepodległości, w 1927 r. utworzona została Państwowa
WyŜsza Szkoła Budowy Maszyn w Poznaniu, którą w 1929 r. przekształcono w
Państwową WyŜszą Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki. W Szkole tej na
Wydziale Elektrotechniki w programie nauczania znajdował się przedmiot pod
nazwą „Oświetlenie elektryczne”. W latach 1932 - 1934 przedmiot ten
prowadził inŜ. E. Jezierski (późniejszy profesor Politechniki Łódzkiej), a
następnie aŜ do 1939 r. inŜ. Jankowski.
Na podstawie wykładów inŜ. E. Jezierskiego w 1932 r. opracowany został
przez studentów Z. Bitnera i R. Czaplickiego skrypt p.t. „Oświetlenie
elektryczne”, który wydany został przez Komisję Wydawniczą Koła Elektryków Bratniej Pomocy na powielaczu ręcznym. We wstępie do tego skryptu
czytamy jakŜe aktualne słowa – „W
ostatnich czasach zaczęto zdawać
sobie sprawę z korzyści płynące z
dobrego oświetlenia. Złe oświetlenie
zmniejsza wydajność pracy zarówno
pod względem jakościowym jak i
ilościowym, utrudnia kontrolę, jest
szkodliwe dla zdrowia pracowników i
często
bywa
przyczyną
nieszczęśliwych wypadków. Dobre
oświetlenie jest jednym z warunków
nowoczesnej produkcji”. Skrypt ten
zawiera pięć części (wg oryginalnej
pisowni) – podstawy teorii techniki
oświetleniowej, armaturę, oświetlenie
zewnętrzne, oświetlenie wewnętrzne i
źródła światła.
Rys 1. Strona skryptu z 1932 r.
1
Tekst pierwszego wydania autorstwa pp. W. Golika i W. Kędziory został uzupełniony o
dostrzeŜone błędy i opuszczenia. Wprowadzone uzupełnienia redakcyjne zaznaczono w tekście.
5
Teoria techniki oświetleniowej rozpoczyna się od stwierdzenia, Ŝe źródło
światła wysyła w przestrzeń pewną ilość energii świetlnej Q. Moc
promieniowania świetlnego jako F=Q/t jest tak zwanym strumieniem
świetlnym. Jednostką strumienia świetlnego jest lumen. Strumień świetlny
padając na pewną powierzchnię oświetla ją z mniejszą lub większą jasnością.
Miarą tej jasności jest luks. Światłość jest stosunkiem strumienia F do kąta
przestrzennego ω. Jednostką jest świeca międzynarodowa. Średnia światłość w
określonych kątach jest wyznaczana metodą Rousseau lub metodą krzywej
całkowej. Armatura to według obecnego nazewnictwa - oprawa oświetleniowa.
Oświetlenie zewnętrzne i oświetlenie wewnętrzne (według ówczesnych stwierdzeń) powinno czynić zadość następującym warunkom – być dostatecznie silne,
być nie raŜące, być moŜliwie równomierne, być ekonomiczne i być estetyczne.
Dostatecznie silne to znaczyło zapewnić odpowiednią jasność, a być nie raŜącym to znaczyło Ŝe nie powinno oślepiać, czyli jak byśmy obecnie powiedzieli
nie powinno olśniewać. Metody projektowania oświetlenia to metoda punktowa, metoda skutku uŜytecznego (czyli metoda sprawności oświetlenia) i metoda krzywej całkowej. Źródła światła – omawiane są trzy rodzaje, a mianowicie lampy łukowe z elektrodami węglowymi, lampy Ŝarowe i lampy rtęciowe z
bańką zawierającą rtęć. Jako powszechnie stosowane uwaŜane są lampy Ŝarowe
próŜniowe i gazowane.
W 1945 r. w gmachu działającej przed wojną WyŜszej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki utworzono Szkołę InŜynierską. Na Wydziale Elektrycznym tej Szkoły problematykę oświetlenia elektrycznego wykładał doc.
K.L. Szymański w ramach przedmiotu „Instalacje elektryczne”. W
1954 r. w programie nauczania wyodrębniono
przedmiot „Oświetlenie
elektryczne”, a wykładał
go prof. S. Seidel. W
1958 r. w ramach tego
przedmiotu
zorganizowano
laboratorium
oświetleniowe. Przyrządami fotometrycznymi
były – fotometr ramienny, fotometr przestrzenny i ława fotome6
Rys.2 Fotometr przestrzenny o średnicy 2m
tryczna. Przyrządy te zostały zbudowane przez mgr inŜ. Mieczysława Banacha i
mgr inŜ. Władysława Golika. Fotometr ramienny wyposaŜony był w ramię o
długości ok. 2m. Fotometr ten po dalszych modernizacjach ramienia,
zamocowania lampy i pomiaru kątów C i γ nadal słuŜy potrzebą dydaktyki i
badaniom naukowym.
Fotometr przestrzenny o średnicy kuli 2mzostał wykonany z blachy stalowej, spawanej z pasów o określonych promieniach i długości. Zwijanie i spawanie tych pasów wykonywane było na półkuli betonowej w Zakładach Metalowych H. Cegielski. Ten fotometr do chwili obecnej jest jednym z podstawowych przyrządów wykorzystywanych do celów dydaktycznych i badań naukowych. Ława fotometryczna wykonana była z kątowników drewnianych o długości 2m, na których ustawiane były lampy, przesłony i fotometr. Tak wykonana ława ustawiona była na stolikach szkolnych. Po kilku latach wykonana
została równieŜ własnym wysiłkiem ława fotometryczna o długości 5m, która
zastąpiła tę 2m ławę. Ława 5m miała prowadnice z rurek stalowych, na których
były wózki przystosowane do zamocowania lamp, przesłon i fotometru. Ta
ława fotometryczna była jeszcze uŜywana w laboratorium przy ul. Piotrowo. Tu
dopiero po kilku latach udało się nam zakupić ze Związku Radzieckiego dwie
profesjonalne ławy fotometryczne.
W marcu 1962 r. na Wydziale Elektrycznym Politechniki Poznańskiej w
ramach Katedry Urządzeń Elektrycznych i Wysokich Napięć utworzony został
Zakład Techniki Świetlnej i Instalacji Elektrycznych. Przedmiot
„Oświetlenie elektryczne” przekształcony został w „Podstawy techniki świetlnej”, który obejmował juŜ wykłady, ćwiczenia audytoryjne i laboratoryjne.
Rozpoczęto wykonywanie pierwszych prac dyplomowych z zakresu oświetlenia
elektrycznego. W tym czasie pracownikami naukowo dydaktycznymi Zakładu
byli – mgr inŜ. Mieczysław Banach (kierownik Zakładu) i mgr inŜ. Władysław
Golik, a od 1964 r. mgr inŜ. Aleksander Gandecki i od 1965 r. mgr inŜ. Wacław
Kędziora. Wszyscy ci pracownicy naukowo-dydaktyczni z wykształcenia nie
byli specjalistami z zakresu techniki świetlnej. Prowadzenie badań naukowych i
w perspektywie kształcenie w zakresie specjalności techniki świetlnej wymagało gruntownego przekwalifikowania się i to na zasadzie samokształcenia.
Trzeba było zgłębić wiedzę nie tylko z zakresu podstaw techniki świetlnej, ale
równieŜ z zakresu fizjologii widzenia, techniki oświetlania, materiałów lampowych, fizyki i konstrukcji lamp, materiałów oświetleniowych, konstrukcji i
projektowania opraw oświetleniowych, fotometrii, spektrofotometrii i kolorymetrii. RównieŜ baza laboratoryjna była zbyt skromna. Konieczne było zwiększenie powierzchni laboratoryjnej i potrzebnej aparatury pomiarowej. Jeszcze
przy Pl. C. Skłodowskiej 5 zaadaptowany został do potrzeb laboratoryjnych
pokój nr 3 i podjęte starania o środki na zakupienie oraz wykonanie własnym
sumptem potrzebnych przyrządów pomiarowych. Badania w zakresie ogniw
fotoelektrycznych, których wyniki w części zostały objęte patentem nr PL
7
47318 p.t. „Sposób pomiaru czasu Ŝycia nośników generowanych światłem w
ogniwach fotoelektrycznych” - autor Wł. Golik, pozwoliły ustalić ich optymalne
warunki pracy w układach pomiarowych i w efekcie umoŜliwić opracowanie
elektronicznych mierników prądu fotoelektrycznego. W konsekwencji pozwoliło to, po przeprowadzce do pomieszczeń przy ul. Piotrowo, zastąpić uŜywane
dotychczas galwanometry o pomiarów prądów fotoelektrycznych, tymi miernikami. W międzyczasie opracowano zestawy ćwiczeń laboratoryjnych i aparaturę do pomiarów podstawowych wielkości fotometrycznych, widmowych i
kolorymetrycznych, badania sprzętu oświetleniowego, fizjologii widzenia i
techniki oświetlania.
W tym teŜ okresie dwa patenty jako współautorzy uzyskali: M. Banach i A.
Gandecki: patent nr 58832 „Elektryczna lampa wyładowcza” oraz nr 58949
„Miernik tętnienie światła”. (dopisek red.)
Uzyskanie odpowiedniego poziomu przygotowania kadry naukowo-dydaktycznej i bazy laboratoryjnej pozwoliło wreszcie podjąć starania o uruchomienie specjalności technika świetlna. W 1969 r. ówczesne władze Politechniki
Poznańskiej wystąpiły do Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa WyŜszego z
wnioskiem o utworzenie specjalności technika świetlna na Wydziale Elektrycznym Politechniki Poznańskiej. Kształcenie w ramach tej specjalności
rozpoczęto w lutym 1970 r.
Opracowano wtedy oryginalny program nauczania dla tej specjalności.
ZałoŜeniem wyjściowym tego programu była w (naszej wyobraźni) sylwetka
specjalisty w zakresie techniki świetlnej. Uznaliśmy, Ŝe specjalista w zakresu
techniki świetlnej powinien znać wielkości świetlne i określające je zaleŜności,
posiadać znajomość materiałów lampowych, fizykę wytwarzania światła, projektowanie i technologię produkcji lamp, znać materiały słuŜące do kierowania
strumienia świetlnego, znać zadania, budowę i projektowanie opraw oświetleniowych, znać problemy związane z fizjologią widzenia oraz technikę oświetlenia wnętrz i obiektów zewnętrznych, posiadać umiejętność wykonywania
pomiarów wielkości świetlnych i widmowych oraz posiadać wiedzę z zakresu
kolorymetrii. Opracowany wtedy program kształcenia specjalistycznego z zakresu techniki świetlnej obejmował początkowo cztery bloki programowe podstawy techniki świetlnej, fotometrię i kolorymetrię, technikę oświetlania i
budowę i badanie sprzętu oświetleniowego. Później uruchomiliśmy jeszcze
piąty blok – zastosowania promieniowania optycznego. Podstawy techniki
świetlnej obejmowały – wielkości energetyczne i świetlne, obliczanie wielkości
świetlnych, związki pomiędzy wielkościami świetlnymi. Fotometria i kolorymetria - pomiary wielkości świetlnych, spektrofotometrię i kolorymetrię.
Technika oświetlania – zagadnienia fizjologii widzenia, oświetlenie sztuczne i
naturalne. Budowa i badanie sprzętu oświetleniowego – materiały lampowe i
słuŜące do kierowania strumienia świetlnego, fizykę wytwarzania światła, budowę, projektowanie, technologię produkcji oraz badanie lamp, projektowanie i
8
badanie opraw oświetleniowych. Zastosowanie promieniowania optycznego –
skuteczności działania promieniowania optycznego, promienniki oraz ich zastosowania. KaŜdy blok programowy obejmował wykłady, ćwiczenia audytoryjne
i laboratoryjne.
Plan studiów w zakresie przedmiotów specjalistycznych na specjalności technika świetlna
na studiach dziennych magisterskich (1991r)
Lp Nazwa przedmiotu
Razem Wykłady Ćwiczenia Laboratoria Projektowanie
1 Komputeryzacja
90
90
projektowania
2 Podstawy
120
60
30
30
techniki świetlnej
3 Fotometria
105
30
15
60
4
5
6
7
8
9
Sprzęt
oświetleniowy
Technika
oświetlania
Współczesne
problemy oświetlenia
Zastosowania
promieniowa optycznego
Projekt przejściowy
Pracownia
problemowa
10 Seminarium
dyplomowe
11 Praca
magisterska
225
120
45
60
195
75
60
60
75
30
45
75
30
45
45
60
60
45
30
30
60
(30)
Układ zajęć został tak zaprogramowany, aby przekaz wiadomości stanowił
dla studentów ciąg logiczny, zharmonizowany czasowo. Zajęcia obejmowały 5
semestrów (od VI do X sem.) w jednolitym systemie magisterskim, łącznie
1050 godzin dydaktycznych. W załączniku wykazujemy, Ŝe od 1972 r. tytuł
magistra inŜyniera w specjalności technika świetlna na studiach stacjonarnych
magisterskich uzyskało ok. 500 absolwentów. RównieŜ w tym czasie wykonywane były prace dyplomowe z zakresu techniki świetlnej na wieczorowych i
zaocznych studiach inŜynierskich.
Na specjalności technika świetlna działało studenckie koło naukowe. W
ramach tego koła studenci w okresie wakacyjnym przeprowadzali róŜna badania, w znacznej części finansowane przez jednostki gospodarki narodowej.
Wymienić tu moŜna między innymi badania stanu oświetlenia szkół w powiecie
wrzesińskim oraz badania stanu oświetlenia pomieszczeń produkcyjnych ZNTK
w Pile i opracowanie dokumentacji dotyczącej modernizacji tego oświetlenia.
9
Dwukrotnie liczne grupy studenckie odbyły praktykę specjalnościową w
Ilmenu (NRD).
W 1970 r. utworzona została w Politechnice Poznańskiej struktura instytutowa. W składzie Instytutu Elektrotechniki Przemysłowej utworzony został
Zakład Techniki Świetlnej z Pracownią Elektrotermii. Kierownikiem Zakładu
Techniki Świetlnej został - prof. M. Banach do końca lutego1972 r., a od 1
marca 1972 r. do końca września 1996 r. funkcję tę pełnił doc. Władysław
Golik. Zakład Techniki Świetlnej otrzymał nowe pomieszczenia w budynku
Wydziału Elektrycznego przy ul. Piotrowo 3A. Pomieszczenia laboratoryjne, w
znacznej mierze własnym wysiłkiem, wyposaŜone zostały w unikalną aparaturę pomiarową. Zbudowano drugi fotometr ramienny z napędem za pomocą
silnika krokowego i automatyczną rejestracją wyników pomiarów. Do badania
właściwości fotometrycznych materiałów zbudowano przyrządy, za pomocą
których moŜna było wykonywać pomiary współczynników przepuszczania i
odbicia przy określonych geometriach pomiarowych oraz wyznaczać charakterystyki krzywych światłości strumienia przepuszczonego lub odbitego. Zbudowano sztuczny nieboskłon do badania oświetlenia naturalnego we wnętrzach.
Zbudowano urządzenie do przeprowadzania badań fizjologicznych w określonych warunkach adaptacji wzroku. Zbudowano ramy do badania trwałości róŜnych lamp. W rezultacie badań nad zjawiskiem tętnienia światła lamp zasilanych prądem przemiennym, opracowano i zbudowano róŜne mierniki do pomiaru wskaźnika tętnienia światła, a takŜe publikacja ksiąŜki autorstwa prof. M.
Banacha – Tętnienie światła. Efektem tych prac był teŜ patent nr PL 65245 –
„Miernik współczynnika tętnienia światła” autorstwa M. Banacha i A.
Gandeckiego. (dopisek red.)
Zakupiono dwie ławy fotometryczne wyposaŜone w
fotometry wizualne z moŜliwością wykonywania pomiarów przy równej luminancji
lub przy równym kontraście,
fotometr migający umoŜliwiający wykonywanie pomiarów wielkości świetlnych
lamp istotnie róŜniących się
barwą, miernik luminancji
dający moŜliwość wykonywania pomiarów przy róŜnych
kątach obserwacji, kolorymetr
Rys. 3 Mierniki tętnienia światła
trójchromatyczny do bezpośredniego pomiaru składowych i współrzędnych barwy światła, spektrofotome10
try z pryzmatycznymi i siatkowymi elementami rozszczepiającymi, precyzyjny
luksomierz, krzemowe ogniwa fotoelektryczne skorygowane do V(λ) oraz
wzorce światłości, strumienia świetlnego, rozkładu widmowego i długości fali.
W Zakładzie Techniki Świetlnej uruchomiono równieŜ produkcję unikalnej aparatury pomiarowej dla potrzeb róŜnych krajowych laboratoriów fotometrycznych. Lumenomierze z kulą o średnicy D = 2m, spawaną z pasów blaszanych, identyczne jak wykonany dla potrzeb naszego Zakładu, zostały wykonane dla Fabryki śarówek w Pile (1961 r.) i dla Szkoły InŜynierskiej w Szczecinie (1963 r.). W następnych latach, we współpracy z Zakładem Tworzyw
Sztucznych Politechniki Poznańskiej, budowane były lumenomierze z kulą
fotometryczną wykonaną z tworzyw sztucznych. Takie fotometry przestrzenne
zbudowane zostały dla Fabryki śarówek w Pile (D = 1m), Fabryki Lamp Wyładowczych w Warszawie (2 szt. o D = 2m), Fabryki Świetlówek w Rzeszowie
(D = 2,5m), Instytutu Włókiennictwa w Łodzi (D = 2m) i Zakładów Sprzętu
Oświetleniowego w Gostyninie (D = 2m). Dla Zakładów Sprzętu Oświetleniowego w Gostyninie zbudowany został fotometr ramienny do pomiarów rozsyłu
światłości ulicznych opraw oświetleniowych. Dla Zakładu Techniki Świetlnej
Politechniki Warszawskiej zbudowany został zautomatyzowany fotometr ramienny, który samoczynnie zmieniał płaszczyzny pomiaru i rejestrował wyniki
pomiarów. Dla Fabryki śarówek w Pile wykonane zostało urządzenie pomiarowe do pomiarów odchyłek mocy i strumienia świetlnego Ŝarówek według
wymagań normy oraz wykonano przyrząd do badania trwałości Ŝarówek. W
wyniku tych badań uzyskano 2 patenty – nr PL 48067 p.t. „Układ do pomiaru
strumienia świetlnego źródeł światła metodą kompensacyjną”- autorzy M.
Banach (dopisek red.), Wł. Golik i nr PL 156622 p.t. „Sposób sprawdzania
trwałości Ŝarówek”- autorzy Wł. Golik, M. Ołubczyński. (dopisek red.) Dla
wymienionych laboratoriów fabrycznych oraz dla potrzeb Zakładów Techniki
Świetlnej Politechnik Warszawskiej i Białostockiej oraz Instytutu
Włókiennictwa w Łodzi wykonano mierniki prądu fotoelektrycznego. Dla
Zakładów Radiowych w Kołobrzegu zbudowano kilka urządzeń do pomiarów
wielkości charakterystycznych lamp błyskowych.
Reasumując moŜna powiedzieć, Ŝe w pewnym momencie prawie wszystkie
laboratoria fotometryczne w Polsce funkcjonowały w oparciu o aparaturę pomiarową zbudowaną w Zakładzie Techniki Świetlnej Politechniki Poznańskiej.
Ta unikalna, często prototypowa, aparatura była równieŜ eksponowana na MTP
przez Ministerstwo Nauki, Szkolnictwa WyŜszego i Techniki.
Pracownicy Zakładu Techniki Świetlnej realizowali badania naukowe we
wszystkich obszarach techniki świetlnej. O ich aktywności świadczą liczne
publikacje, patenty, czynne uczestnictwa w zagranicznych i krajowych konferencjach oraz zdobyte stopnie naukowe.
11
Wspomniane juŜ badania tętnienia światła pozwoliły poznać zjawisko tętnienia światła, ustalić wskaźniki tętnienia światła, ustalić ich wartości dla róŜnych lamp i układów zasilania, opracować sposoby ograniczania tętnienia
światła oraz ustalić moŜliwości pomiaru tętnienia światła i opracować odpowiednią aparaturę pomiarową, ustalić zmiany w czasie rozkładów widmowych
róŜnych lamp zasilanych prądem przemiennym i związane z tym, sprawy tętnienia barwy światła tych lamp. W wyniku tych badań uzyskano patent nr PL
52898 p.t. „Modulator natęŜenia oświetlenia”- autor Wł. Golik.
RównieŜ wspomniane
juŜ opracowanie optymalnych
warunków pracy
ogniw fotoelektrycznych w
układach pomiarowych pozwoliły opracować układy
pomiarowe z zastosowaniem wzmacniaczy operacyjnych na wiele lat przed
wejściem ich do powszechnej praktyki pomiarowej.
Badania
dokładności
pomiarów w fotometrze
przestrzennym
pozwoliły
ustalić zalecenia konstrukRys. 4 Mierniki prądu fotoelektrycznego SMP
cyjne dla tego fotometru,
które umoŜliwiają osiągnięcie wysokiej dokładności pomiarowej przy wykonywaniu pomiarów strumienia
świetlnego źródeł zestawu pomiarowego istotnie róŜniących się kształtem brył
fotometrycznych.
Badania w zakresie technologii produkcji Ŝarówek oraz moŜliwości obliczania Ŝarników Ŝarówek pozwoliły opracować algorytmy projektowania Ŝarników Ŝarówek próŜniowych, gazowanych z Ŝarnikiem jednoskrętnym i dwuskrętnym. Według tych algorytmów moŜliwe jest projektowanie Ŝarników Ŝarówek bez korzystania z archiwalnej bazy danych (programy obliczeniowe
zostały wdroŜone w Fabryce śarówek w Pile).
Badania mechanizmu przepalania się Ŝarników Ŝarówek pozwoliły poznać
proces tworzenia się gorących punktów na Ŝarniku i w efekcie ustalić czynniki
wpływające decydująco na trwałość Ŝarówek. W tym zakresie opracowano
równieŜ sposób pomiaru oraz stanowisko do badania jednorodności średnicy
drutów wolframowych i ustalono wpływ procesu technologicznego produkcji
drutów wolframowych na jakość wytwarzanych Ŝarówek. Badania Ŝarówek
przy napięciach wyŜszych od znamionowego, pozwoliły na opracowanie metody i stanowiska do skróconego pomiaru trwałości Ŝarówek. Badania zwar12
ciowe bezpieczników Ŝarówkowych róŜnego typu pozwoliły ustalić optymalna
wersję tego bezpiecznika (badania te wdroŜono w Fabryce śarówek w Pile).
Badania zjawisk fizycznych w świetlówkach pozwoliły juŜ w latach 70tych ustalić moŜliwość regulacji strumienia świetlnego świetlówek oraz charakterystyki regulacyjne układów ze świetlówkami. W tym zakresie wykonane
zostało oświetlenie jednej z sal Politechniki Poznańskiej, w której świetlówki
pracowały w tradycyjnym układzie bezzapłonnikowym, a regulacja realizowana
była za pomocą tyrystora. Trzeba zauwaŜyć, Ŝe układy regulacji strumienia
świetlnego świetlówek weszły do praktycznego zastosowania dopiero około
2008 roku, kiedy to pojawiły się elektroniczne układy stabilizacyjno-zapłonowe
wysokiej częstotliwości (układy 1-10V i DALI). Jest godnym zauwaŜenia, Ŝe
ustalone przez nas charakterystyki regulacyjne układów świetlówkowych pozostają nadal w pełni aktualne.
Opracowany został sposób pomiaru współczynnika przepuszczania rurek
polikrystalicznych stosowanych jako jarzniki w wysokopręŜnych lampach sodowych. UmoŜliwiało to uczestniczenie w technologii produkcji tych
lamp.
Badania impulsów
świetlnych
emitowanych przez
lampy
błyskowe
pozwoliły opracować
analogową
metodę i mierniki
do pomiaru charaterystyk świetlnych
lamp błyskowych.
Rys. 5 Miernik impulsów świetlnych MIŚ 4
Metoda ta była prezentowana w 1989
r. na VI Europejskim Kongresie Światła Lux - Europa w Budapeszcie.
Wg wypowiedzi prof. J. Krochmanna (przewodniczącego CIE) prezentowa-na
przez nas metoda pomiaru była pierwszym w świecie sposobem pomiaru charakterystyk świetlnych lamp błyskowych. Opracowana przez nas metoda pomiaru stała się inspiracją do opracowania przez prof. J. Krochmanna metody
pomiaru charakterystyk świetlnych lamp błyskowych techniką cyfrową.
Badania zjawisk fizycznych w lampach rtęciowych pozwoliły ustalić warunki lokalizacji stopy łuku elektrycznego w lampie na czole wystającego rdzenia elektrody. Uzyskano w ten sposób ustabilizowanie parametrów elektrycznych i fotometrycznych oraz istotne zwiększenie trwałości lampy w efekcie
13
zmniejszenia parowania pasty emisyjnej. W wyniku tych badań uzyskano patent nr PL 245484 p.t. „Elektroda główna do wysokopręŜnych lamp rtęciowych”- autor Wł. Golik i T. Krzeszowiak. (dopisek red.)
Opracowanie metodyki, algorytmów i programów komputerowych projektowania odbłyśników i kloszy pryzmatycznych do opraw oświetleniowych
umoŜliwiających wyznaczenie krzywej światłości oprawy przy znanej formie
odbłyśnika lub klosza i na odwrót – wyznaczenie kształtu odbłyśnika lub klosza
na podstawie załoŜonej krzywej światłości. Wyniki tych badań przedstawione
są w ksiąŜce p.t. Kształtowanie brył fotometrycznych światłości opraw
oświetleniowych – autor M. Banach.
Opracowanie metody prognozowania trwałości świetlówek na podstawie
ubytku emitera na elektrodzie, która pozwala ocenić trwałość świetlówek na
podstawie pomiarów wykonywanych po 1000 godzinach świecenia, a nawet z
mniejszym prawdopodobieństwem po 500 godzinach świecenia. W wyniku
tych badań uzyskano 2 patenty: nr PL 158465 p.t. „Sposób badania spadku
katodowego w świetlówkach dla oceny jakości elektrod i trwałości świetlówek”- autor W. Kędziora oraz nr PL 143852 p.t. „Sposób skróconego pomiaru
trwałości świetlówek i układ do pomiaru trwałości świetlówek”- autor W.
Kędziora.
Opracowano kryterium widoczności do projektowania oświetlenia urządzeń
oświetleniowych. Kryterium to pozwala zoptymalizować rozwiązanie urządzenia oświetleniowego i uwzględnić wszystkie parametry wpływające na dobre
widzenie przy oświetleniu sztucznym.
Opracowano metodę i sposób pomiaru charakterystyk świetlnych materiałów fotoluminescencyjnych, co pozwoliło m.in. uzyskać Certyfikat DET
NORSKE VERITAS (DNV) No. GDA 05-138 na badania kontrolne Systemów
LLL (Low Location Lightning Systems) na jednostkach pływających.
Zakład Techniki Świetlnej rozwijał współpracę naukową z wieloma europejskimi i poza europejskimi znaczącymi ośrodkami techniki świetlnej, a mianowicie z: Moskiewskim Energetycznym Instytutem ( prof. Gutorow i prof.
Mieszkow), Rosyjską Akademią Nauk (prof. Ajzenberg), Instytutem Energetycznym w Sofii (prof. Wasilew), Uniwersytetem Technicznym w Pradze (prof.
Habel), Uniwersytetem Technicznym w Bratysławie (prof. Horniak),
Uniwersytetem Waterlo w Ontario Kanada (prof. Adrian), WyŜszą Szkołą
Techniczną w Ilmenau (prof. Riemann), Uniwersytetem Technicznym w Karlsruhe (prof Bodmann), Uniwersytetem Technicznym w Berlinie (prof.
Krochnann i prof. Stolzenberg).
W latach 1976 – 1989 Zakład Techniki Świetlnej prowadził Program
Badawczy Ministerstwa Edukacji Narodowej nr PM I.4 p.t. „Optymalne
rozwiązania urządzeń oświetleniowych”. W ramach tego programu badania
14
naukowe realizowali oprócz pracowników Politechniki Poznańskiej równieŜ
pracownicy Politechnik – Warszawskiej, Łódzkiej i Białostockiej, Akademii
Medycznej w Szczecinie, Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, Instytutu
Ochrony Pracy w Warszawie i Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego
Techniki Świetlnej w Warszawie. Realizacja zadań badawczych przewidywała
organizowanie corocznych konferencji podsumowujących wyniki badań oraz
omawianie tematyki badań na rok następny. Koordynatorem tego Programu
Badawczego w latach 1976 – 1987 był prof. Mieczysław Banach, a w latach
1988-1989 doc. Władysław Golik.
Prof. M. Banach w 1982r. opublikował ksiąŜkę pt. „Podstawy techniki
oświetlania” będącą jedną z nielicznych pozycji literaturowych na polskim
rynku z zakresu techniki świetlnej. (dopisek red.)
Zakład Techniki Świetlnej zorganizował dwie Międzynarodowe Konferencje Oświetleniowe. W 1978 r. p.t. „Kształtowanie brył fotometrycznych
urządzeń oświetleniowych” i w 1989 r. p.t. „Technika świetlna ‘89”. W obu
tych konferencjach uczestniczyli znaczący uczeni z kraju i z zagranicy. W tej
drugiej konferencji udział wzięli między innymi Przewodniczący Międzynarodowej Komisji Oświetleniowej (CIE) prof. H.W. Bodmann z małŜonką i prof.
J.Krochmann (były przewodniczący CIE).
W omawianym okresie w Zakładzie Techniki Świetlnej2 zatrudnieni byli i
są następujący współpracownicy:
- naukowo-dydaktyczni:
• Prof. dr hab. inŜ. Mieczysław Banach (1952 – 1988)
• Doc. dr inŜ. Władysław Golik
(1958 – 1996)
• Dr inŜ. Aleksander Gandecki
(1964 – 2006)
• Dr inŜ. Wacław Kędziora
(1965 – 2006)
• Dr inŜ. Zdzisław Chojnacki*
(1970 – 1990)
• Dr hab. inŜ. Jacek Hauser, prof nadzw* (1970 – do dziś)
• Mgr inŜ. Maria Sczaniecka
(1972 – 1980)
• Dr hab.inŜ.Konrad Domke,prof. nadzw*(1975 – do dziś)
• Mgr inŜ. Marek Starzak
(1976 – 1980)
• Dr inŜ. Mariusz Ołubczyński
(1977 – 1991)
• Dr inŜ. Paweł Baranowski
(1978 – 1986)
• Dr inŜ. Tadeusz Krzeszowiak
(1981 – 1988)
• Dr inŜ. Małgorzata Górczewska
(1987 – do dziś)
• Dr inŜ. Krzysztof Wandachowicz
(1990 – do dziś)
2
W skład Zakładu Techniki Świetlnej wchodziła takŜe Pracownia Elektrotermii. Pracowników
tej Pracowni oznaczono w wykazie *.
15
•
Dr inŜ. Małgorzata Zalesińska
- naukowo-techniczni:
• Mgr inŜ. Izabela Ofierska
• Dr inŜ. Włodzimierz Sładkowski
• Mgr inŜ. Łukasz Gogolewski
• Mgr inŜ. Henryk Ostrykiewicz
• Mgr inŜ. Kazimierz Jańczuk
• Mgr inŜ. Aleksander Juchacz
- techniczni:
• Krystian Witaszak
• Andrzej Wawrzyniak
• Zygmunt Skrzypiński
• Wojciech Blachowski
• Piotr Walczak
• Jerzy Walisiak*
(1994 – do dziś)
(1974 – 1976)
(1977 – 1992)
(1980 – 1983)
(1981 – 1993)
(1965 – 1975)
(1966 – do dziś)
(1977 – 1980)
(1981 – 1989)
(1982 – 2002)
Osoby te wniosły swój znaczący wkład w rozwój bazy materialnej,
warsztatu naukowego i poziomu dydaktycznego Zakładu Techniki Świetlnej
Politechniki Poznańskiej oraz rozwój techniki świetlnej w kraju i na świecie, a
takŜe w wyposaŜenie krajowych laboratoriów fotometrycznych w unikalną
aparaturę pomiarową. Za Ich wysiłek i zaangaŜowanie chcemy Im serdecznie
podziękować.
Chcemy równieŜ podziękować Absolwentom specjalności technika świetlna
za Ich wkład w rozwój Zakładu Techniki Świetlnej Politechniki Poznańskiej,
nie zawsze świadomych, Ŝe w ramach pracy przejściowej lub dyplomowej wykonywali rozpoznanie określonej tematyki badawczej lub opracowywali coś, co
moŜna by nazwać wstępem do realizowanej następnie większej pracy badawczej, wymagającej juŜ znacznie większego zaangaŜowania merytorycznego i
czasowego.
16
ZałoŜyciele
specjalności Technika Świetlna
Prof. dr hab. inŜ. M. Banach
Dr inŜ. A. Gandecki
Doc. dr inŜ. Wł. Golik
Dr inŜ. W. Kędziora
17
Stopnie naukowe uzyskane przez pracowników Zakładu
w specjalności Technika Świetlna (do 1996 r.)
Lp.
Imię i Nazwisko
Rok
uzyskania
Stopień
naukowy
Tytuł rozprawy
Promotor
1
Mieczysław
Banach
1964
Dr
Prof.
T. Oleszyński
1968
Dr hab.
Ocena
wpływu
przestrzennego
rozmieszczenia
wysokopręŜnych lamp rtęciowych na tętnienie światła.
Promieniowanie elektrycznych źródeł światła zasilanych
prądem przemiennym.
2
Władysław
Golik
1967
Dr
Ustalenie schematu zastępczego selenowego ogniwa
fotoelektrycznego dla potrzeb analizy własności
fotometrycznych ogniwa.
Prof.
T. Oleszyński
3
Aleksander
Gandecki
1973
Dr
Ocena wraŜeń wzrokowych przy działaniu światła
zmiennego w czasie.
Doc. dr hab.
M. Banach
4
Wacław
Kędziora
1974
Dr
Wyznaczenie rozkładu temperatury wzdłuŜ Ŝarników
inkandescencyjnych źródeł światła w okresie ich
wyświecania
Doc. dr hab.
M. Banach
5
Mariusz
Ołubczyński
Analityczne wyznaczenie rozsyłu światłości odbłyśników
opraw oświetleniowych z uwzględnieniem dowolnego
kształtu źródła światła i rozkładu luminancji na jego
powierzchni.
Doc. dr inŜ.
Wł. Golik
1983
Dr
6
Małgorzata
Górczewska
1984
Dr
Redukcja błędu pomiaru strumienia świetlnego w
lumenomierzu przez zmianę warunków propagacji
strumienia wewnątrz kuli fotometrycznej.
Doc. dr inŜ.
Wł. Golik
7
Tadeusz
Krzeszowiak
1984
Dr
Stabilizacja przestrzenna łuku elektrycznego w obszarze
przy-elektrodowym wysokopręŜnej lampy rtęciowej.
Doc. dr inŜ.
Wł. Golik
8
Paweł
Baranowski
1987
Dr
Zastosowanie regulatorów strumienia świetlnego jako
środka dla zmniejszenia zuŜycia energii elektrycznej.
Prof. dr hab. inŜ.
M. Banach
9
Włodzimierz
Sładkowski
1991
Dr
Sztuczne nieboskłony o rozkładzie luminacji nieba
całkowicie zachmurzonego.
Prof.dr hab. inŜ.
J. Bąk
Pierwsi absolwenci
specjalności Technika Świetlna
Absolwenci Techniki Świetlnej
w latach 1972 - 2010
(studia stacjonarne)
Rocznik 1972 - DM TŚ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Gawęcki Michał
GiŜewski Jarosław
Gładyszewska Teresa
Józefiak Aleksander
Kola Ryszard
Lalak Jacek
Lipczyński Paweł
Marcinkowski Jacek
Olszewski Andrzej
Poniatowski Andrzej
Przybylski Roman
Schweiger Krystyna
Stachowiak Michał
Szczaniecka Maria
Szulc Kazimierz
Schmidt Jacek
Śliwiński Ryszard
Trejster Danuta
Zbierska Stefania
Zwolińska Maria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Andrzejewski Jerzy
Barczak Jolanta
Boroń Piotr
Drachal Lech
Nitecki Ryszard
Tomkiewicz Danuta
Tundak Maciej
Wyrwas Henryka
Asman Władysław
Bosak Teresa
Chwierut Jacek
Cieślewicz Zygmunt
Jankowiak Izabela
Klessa Hanna
Offierska Izabela
Mossakowska Małgorzata
Muszyńska ElŜbieta
Przychodzień Teresa
Sadowska Alina
Skrzypczyk Maria
Stachowiak Marek
Stępień Iwona
Szałajko Jolanta
Szmytke Zofia
Wojnowski Zygmunt
śebrowski Andrzej
Glapiński Andrzej
Góralski Henryk
Jankojć Małgorzata
Judzińska Jolanta
Kasprowicz Maria
Kaźmierczak Roman
Koc Emilia
Strumińska Krystyna
StróŜyński Walerian
Susła Jan
20
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Akosah Stephen Yaw
Grabski Krzysztof
Jasiak Aleksandra
Kowalkowski Jacek
Kraus Wiesław
Lubierski Krzysztof
Morawski Krzysztof
Mroczkowski Wojciech
Roszczak Maria
Stachowiak Marek
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Baranowski Paweł
Grześkowiak Danuta
Kantak Wiesława
Konieczna Barbara
Krajna Adam
Lorkowski Marek
Rydlewicz ElŜbieta
Starzak Marek
Wiencek Przemysław
Zalaszewski Waldemar
Zimny Zbigniew
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Ber Wojciech
Chojecki Jan
Drzewiecka BoŜena
Garczyńska Iwona
Gorgolewski Łukasz
Grabowska Urszula
Milkiewicz Wiktor
Ołubczyński Mariusz
Sładkowski Włodzimierz
Wielewski Eugeniusz
Adamczak Roman
Barszczewski Ireneusz
Bieniaszewska Irena
Czamańska Renata
Duda Mieczysław
Durak Jan
Jasińska Maria
Jurkiewicz Aleksander
Moczyński Roman
Pawlaczyk Leszek
Pietras Teresa
Przybylski Henryk
Słomko Aleksander
Szymandera Hanna
Wejman Konstanty
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
BoŜełko Romuald
Jasiński Jerzy
Krzeszowiak Tadeusz
Kudzin GraŜyna
Olszewski Jarosław
Ossowski Zbigniew
Pieprzycka Anna
Podhajecki Marian
Śmierzchała Adam
Świdziński Teodor
Utecht Hanna
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ciotrowski Piotr
Koszewski Jan
Kubiak Jerzy
Nowak Krzysztof
Piątek Zygmunt
Ruszkowski Krzysztof
Tucholski Jan
21
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Borowiak Józef
Bedyński Krzysztof
Czarnecki Leszek
Kappel Anna
Kujawa Maciej
Marcinkowski Zygmunt
Ptaszyński Lech
Szymanowicz ElŜbieta
Rzetelska Urszula
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Adamska Halina
Chojnacki Piotr
Ewertowski Zbigniew
Heinz Maria
Jamal Abdallach
Kasińska Lucyna
Mechliński Wiesław
Szuwała Dariusz
Wolniewicz Danuta
Wolniewicz Rafał
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Glapka Grzegorz
Jaskuła – Szuster Maria
Jarczykowski Grzegorz
Jaruszewski Jerzy
Gorzelak Donat
Kędzierski Mariusz
Krzyśków Lech
Nawrotek Krzysztof
Nitschke Aleksander
Stępniak Sławomir
Walczak Piotr
Arnold Marek
Berkowski Roman
Czekalska Brygida
Drankiewicz Artur
Dudek Jan
Kolenda Hanna
Polowczyk Maria
Safiańska Barbara
Sobiś Mirosław
Szuster Maria
Śniedziewska Jolanta
Wojtowicz Lech
Zajdel Zygmunt
Zielińska Maria
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Chlebik Krzysztof
Góreczka Jadwiga
Kołaczyk Tomasz
Koszlajda ElŜbieta
Kucharski Karol
Kuliński Tadeusz
Magerer Joseph
Mechliński Wiesław
Mokracki Janusz
Poprawa Ewa
Rybkowska Maria
Szal Małgorzata
Szymański Jacek
Ziółkowski Krzysztof
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Czaja Roman
Garczarek Zenon
Marcyanek Katarzyna
RóŜycki Krzysztof
Tomaszewski Sławomir
Sadik Ericha Musa
Konopacki Zygmunt
Jasiński Robert
Pydynowski Lesław
Rybkowska (Hnatyk) Maria
Koszlajda ElŜbieta
22
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Andrysiak Alina
Grześ Michał
Konieczna Danuta
Lech Piotr
Rydian Marek
Sławiński Piotr
Adamczak Piotr
Belka Krzysztof
Kosowski Adam
Poćwiardowski Aleksander
Sobański Maciej
Urbański Andrzej
Wasielewski Robert
Zajda Maciej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Babska Alicja
Dolata Krzysztof
Mazurek Aneta
Osicki Paweł
Prinz (Fraś) Anna
Stachowiak Ewa
Chwiałkiewicz Jan
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Forycki Mirosław
Juźwiak Jarosław
Skrzypczak Piotr
Wojciechowski Lech
Zboralski Michał
Zwierzchowski Piotr
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Antczak Sławomir
Ali Ghariebek
Faliński Wojciech
Kaczmarek Krzysztof
Prokopiak Stanisław
Sikorski Witold
Czukowicz Leszek
1.
2.
3.
4.
5.
Babiaczyk Sławomir
Jankowska Hanna
Ludwiczak Bogna
Olejniczak Paweł
Wandachowicz Krzysztof
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Baliński Dariusz
Gościński Piotr
Lorczyk Marek
Miśkowiak Marek
Popłonyk Cezary
Pupiec Krzysztof
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Jackowski Radosław
Jóźwiak Zyta
Oziemblewski Przemysław
Pośpiech (Miętka) Hanna
RóŜycka Małgorzata
Sadowski Maciej
Stadnicki Jacek
Szlachtowski Jarosław
Zalesiński Andrzej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Konieczny Jarosław
Mazurek Jacek
Norkowska Arleta
Nowicki Sławomir
Szablewski Jacek
Urbaniak Waldemar
Wiciak Marek
Witkowski Andrzej
23
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Adamczewska Renata
Barański Jarosław
Bosacka Małgorzata
Czapraki Sławomir
Drozdowski Bartłomiej
Frąckowiak Piotr
Gorgosz (Chreptowicz) Katarzyna
Hypka Jolanta
Lewandowski Maciej
Pokajewicz ElŜbieta
Rybicki Tomasz
Semkło Ilona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Bałaban Jacek
Cała Tomasz
Groty Izabela
Kijuć Marcin
Kruger Agata
Węklar Radosław
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Busiek Agnieszka
CzyŜ (Nowak)Anna
Gorzelanny Maciej
Hipś Anna
Hwałek Piotr
Mielcarek Barbara
Pawełczyk Artur
Rakoczy Mirosław
Sadowska Monika
Skrycka Aneta
Śliwa Maciej
Taisner Bartosz
Zaranek Katarzyna
Ziętowski Damian
Dombrzalski Bartosz
Kościukiewicz Cezary
Luwańska Magdalena
Maćkowiak Dariusz
Nowakowski Grzegorz
Robakowski Arkadiusz
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Czerwiński Wojciech
Drobniak Tomasz
Dryjański Dariusz
Fabiański Piotr
Grala Grzegorz
Jarysz Grzegorz
Krupa Marcin
Kwietniewski Mariusz
Łagiewka Marcin
Pachucki Konrad
Pelko Marcin
Prusak Radosław
Sioch Sebastian
Stefaniak Ireneusz
Stefański Paweł
Szymański Krzysztof
Świrbutowicz Łukasz
Walerczyk Piotr
Wieczorek Maciej
Wieczorek Tomasz
Wojtowski Piotr
24
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Fiksek Rafał
Kapłon Wiesław
Kliński Przemysław
Korpeta Robert
Kozanecki Adam
Kreft Robert
Krenz Piotr
Landzwojczak Marcin
Łukasik Artur
Malicki Waldemar
Mania Maciej
Nowak Marcin
Nowak Tomasz
Obarzanek Artur
Pawłowski Arkadiusz
Pawłowski Paweł
Pohl Łukasz
Rajkowski Michał
Rosiński Wojciech
Ryczkowski Mariusz
Spychała Krzysztof
Stempel Wiesława
Walczak Karol
Wiśniewski Dominik
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Bocheński Marcin
Bosy Przemysław
Franc Dariusz
Jokś Sebastian
Kaczmarek Roman
Krupa Bronisław
Majchrzak Arkadiusz
Malinowski Artur
Najdek Janina
NaroŜny Paweł
Pawlak Ewa
Staniak Rafał
Teśner Sławomir
śurowski Jerzy
Basiński Dariusz
Danielewski Artur
Delikatny Jakub
Duszczak Paweł
Kaufman Bartosz
Klonowski Marcin
Kopania Łukasz
Łaniecki Marcin
Łyskanowski Mirosław
Mroczkiewicz Krzysztof
Pawella Damian
Piątek Piotr
Piechociński Piotr
Pietrasz Michał
Raszyk Radosław
Rybka Tomasz
Stachowiak Maciej
Waleriańczyk Krystian
Witczak Paweł
Wtorek Tomasz
Wujczak Dominik
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Banach Sławomir
Chraplak Paweł
Diering Bartosz
Gawroński Marcin
Iwanowski Artur
Marcinkowski Marcin
Panuchno Krzysztof
Pawlicki Tomasz
Stefaniak Dorota
Zalewski Przemysław
25
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
1.
2.
Andrzejewski Paweł
Babica Radosław
Buczak Marcin
Drzewiecki Piotr
Guźniczak Jakub
Kocieł Paweł
Kosierkiewicz Alicja
Łopaczyk Tomasz
Niewiedział Marcin
Nowakowski Wojciech
Pluta Przemysław
Ratajkiewicz Piotr
Siciński Krystian
Siemieniuch Beata
Stiller Marcin
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Balwiński Jerzy
Batura Paweł
Cierniak Krzysztof
Dobosz Leszek
Dziwak Marcin
Filipiak Mateusz
Hoffmann Dominik
Jasiński Grzegorz
JeŜowski Krzysztof
Jóźwiak Maciej
Kaczmarek Tomasz
Kowalczyk Jarosław
Kurto Paweł
Machniak Waldemar
Majer Norbert
Marszał Michał
Matelski Paweł
Polak Adam
Rybaczek Wojciech
Serwa Maciej
Skrzypczak Paweł
Skrzypczak Przemysław
Sławski Tomasz
Szubert Paweł
Witczak Karol
Morkowska Monika
Majchrowicz Maciej
Rocznik 2007 - DM profil TŚ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Frątczak Micha
Garkowski Michał
Gatniejewski Marcin
Grzegorczyk Angelika
Kaczmarek Tomasz
Kowalski Michał
Łohunko Piotr
Opaska Sebastian
Smykaj Radosław
Strusiński Krzysztof
Tałaj Adam
Wala Łukasz
Walkowiak Bartosz
Zdrenka Maciej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Boguszyński Bartosz
Buszewski Marcin
Dolatowski Michał
Draht Maciej
Gramsch Tomasz
Jankowski Miłosz
Kasprzyk Kamil
Latosi Piotr
Lemisz Michał
Mucha Łukasz
Naumowicz Łukasz
Noga Tomasz
Pawlik Michał
Piasecki Sławomir
Pietrzak Adam
Polaczyk Dawid
Ratajczak Joanna
Wachowski Radosław
Waszkiewicz Tomasz
26
Rocznik 2010 - I st. spec. TŚ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Bąk Dominik
Dworzyński Krystian
Kaczmarek Adam
Kartuszyński Michał
Kiljańczyk Piotr
Maćkowiak Bartosz
Mroczkowska Sandra
Namyślak Andrzej
Nowak Adam
Ogonowski Michał
Piepenborn Michał
Przybylski Jarosław
Skrzypczak BłaŜej
Stachowski Marcin
StaŜewski Bartłomiej
Urban Marcin
Zwierzycki Ryszard
Bartkowiak Krzysztof
Borowczak Piotr
Bródka Michał
Kaczmarek Sławomir
Krzywda Andrzej
Lisowski Piotr
Młodzikowski Przemysław
Opaska Maciej
Piasecki Bartosz
Sieracki Szymon
Skrzypczak Michał
Stachowiak Bartłomiej
Szałek Łukasz
Vladescu Andrzej
Wawrzyniak Leszek
27
Suplement
28
Konrad Domke
Kalendarium historii Zakładu Techniki Świetlnej na WE PP
1927 - 2010
1927 – utworzenie Państwowej WyŜszej Szkoły Budowy Maszyn
Wrzesień 1929 – utworzenie Wydziału Elektrycznego i zmiana nazwy szkoły na Państwowej
WyŜszej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki
Wrzesień 1945 – powołanie Szkoły InŜynierskiej na bazie przewojennej PWSBMiE
Sierpień 1952r. – Na Uczelni wprowadza się strukturę Katedralną
Wrzesień 1955 – powołanie Politechniki Poznańskiej. Wprowadzenie w planie studiów podziałów
na: Kierunek (Elektrotechnika 1955 - do dziś), Specjalność (m.in. Elektrotechnika przemysłowa do 1974, Przetwarzanie i uŜytkowanie energii elektrycznej 1974-93, Technika Świetlna 1968-1974 i
1994-2005) oraz Specjalizację/Kierunek dyplomowania/Profil na specjalności 1974-1993). Studia
jednolite magisterskie
1957 – powołane zostaje Laboratorium Oświetlenia (kier mgr M. Banach)
Marzec 1962r. – powstaje Zakład Techniki Świetlnej i Instalacji Elektrycznych (kier. mgr M.
Banach) w nowo utworzonej Katedrze Urządzeń Elektrycznych i Wysokich Napięć. W zakładzie
pracują: adiunkt Mieczysław Banach i asystent Władysław Golik. Zakład zlokalizowany zostaje na
Wildzie
1969 – Wniosek do Ministerstwa o wprowadzenie specjalności Technika Świetlna.
1970 – Na Uczelni wprowadza się strukturę Instytutową; powstaje Instytut Elektrotechnik
Przemysłowej. Na dyrektora Instytutu powołany zostaje prof. M. Banach Powstaje Zakład Techniki
Świetlnej (kier. prof. M. Banach). Pracują: doc W. Golik, mgr W. Kędziora, mgr A. Gandecki.
Uruchomienie specjalności Technika Świetlna. Studia jednolite magisterskie W Zakładzie Techniki
Świetlnej zostaje wyodrębniona Pracownia Elektrotermii (kier. dr Z. Chojnacki)
Czerwiec 1972 - Pierwsi absolwenci specjalności Technika Świetlna
Wrzesień 1973 – Kierownictwo Zakładu obejmuje doc W.Golik. Prof. M. Banach pozostaje
dyrektorem Instytutu (do 1981r.)
Październik 1974 – wprowadzenie specjalizacji Technika Świetlna w ramach specjalności
Przetwarzanie i uŜytkowanie energii elektrycznej. Studia jednolite magisterskie. Ostatni absolwenci
kończą specjalność/specjalizację w roku 2009.
Lato 1975 – Przeprowadzka Zakładu do budynku Wydziału Elektrycznego na Piotrowie. Zakład
obejmuje pomieszczenia na VIII piętrze i w piwnicy.
29
Wrzesień 1996 - – Kierownictwo Zakładu obejmuje dr hab. J. Hauser (elektrotermia). Pracują: dr
W. Kędziora, dr A. Gandecki, dr M. Górczewska, mgr K. Wandachowicz, mgr M. Zalesińska, dr K.
Domke (elektrotermia)
Lipiec 2004 – Wprowadzenie studiów dwustopniowych na kierunku Elektrotechnika. Pierwszy
nabór na studia I stopnia.
Wrzesień 2006 – Zakład zmienia nazwę na Zakład Techniki Świetlnej i Elektrotermii
funkcjonujący w ramach Instytutu Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej.
Wrzesień 2008 - Kierownictwo Zakładu obejmuje dr hab. K. Domke (elektrotermia). Pracują: dr
M. Górczewska, dr K. Wandachowicz, dr M. Zalesińska, dr hab. J. Hauser (elektrotermia)
Czerwiec 2009 – Egzaminy dyplomowe ostatnich absolwentów jednolitego toku studiów (10 sem.).
Luty 2010 – Pierwsi absolwenci profilu Technika Świetna studiów dziennych I stopnia (7 sem.)
bronią swoich prac dyplomowych. Otrzymują tytuł zawodowy inŜyniera. Pierwszy nabór na studia
II stopnia.
Czerwiec 2011 – Pierwsi absolwenci profilu Technika Świetlna studiów II stopnia (3 sem.)
uzyskają tytuł mgr inŜ.
30
Wybrane realizacje oświetleniowe i badania naukowe
•
Projekty iluminacji obiektów sakralnych i świeckich:
Katedra Gnieźnieńska
Stary Rynek w Poznaniu
Zamek w Poznaniu,
Kościół Farny w Poznaniu,
Teatr Polski w Poznaniu
Biblioteka Raczyńskich
Kościół p.w. św. KrzyŜa w Obornikach Wlkp. ,
Katedra we Włocławku
Ratusz w Lesznie
Ratusz w Jeleniej Górze
Teatr Wielki w Warszawie
Hala Torwar w Warszawie
•
Projekty oświetlenia:
Elektrociepłownia Karolin
Big Star Kalisz
Elektrownia Bełchatów
Elektrownia Opole
Elektrownia Kozienice
Elektrociepłownia Bydgoszcz
Huta Częstochowa
Daewoo Poland w Warszawie
Oświetlenie węzłów komunikacyjnych na autostradzie północ-południe
•
Fotometrowanie opraw oświetleniowych dla przemysłu oświetleniowego
•
Badania parametrów eksploatacyjnych wybranych źródeł światła
•
Badanie efektywności świecenia pasów fotoluminiscencyjnych systemu LLL na promach
pasaŜerskich Polskiej śeglugi Bałtyckiej i Unity Line
31
Stopnie naukowe uzyskane przez pracowników i doktorantów
Zakładu Techniki Świetlnej po 1996r.
L.p.
Imię i Nazwisko
1
Krzysztof
Wandachowicz
Rok
uzyskania
Stopień
naukowy
2000
Dr
Tytuł rozprawy
Promotor
Wyznaczanie rozkładu luminacji we wnętrzach z
uwzględnieniem kierunkowo-rozproszonych
charakterystyk odbiciowych materiałów
Dr hab. inŜ.
Jacek Hauser
Dr hab. inŜ.
Jacek Hauser
2
Małgorzata
Zalesińska
2003
Dr
Techniczno-ekonomiczna analiza kosztów
eksploatacji punktów świetlnych w oświetleniu
drogowym
3
Konrad Domke
(elektrotermia)
2005
Dr hab.
Modelowanie, symulacja i badanie radiacyjnej
wymiany ciepła w środowisku Radiance
4
Marcin
Gawroński
(elektrotermia)
2010
Dr
Modelowanie i badanie radiacyjnej wymiany ciepła
w układach z ośrodkami aktywnymi
Dr hab. inŜ.
Konrad
Domke
32
Katedry, Zakłady i Zespoły Techniki Świetlnej
na Uczelniach Technicznych w Polsce
rok 2010
Zakład Techniki Świetlnej: Wydział Elektryczny Politechniki Warszawskiej:
Zakład Techniki Świetlnej i Elektrotermii: Wydział Elektryczny Politechniki Poznańskiej
Katedra Promieniowania Optycznego: Wydział Elektryczny Politechniki Białostockiej
Zespół Oświetlenia Elektrycznego w Zakładzie Elektroenergetycznych Mikrosystemów i Sieci
Odbiorczych, Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Politechniki
Łódzkiej
Katedra Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej: Wydział Elektrotechniki, Automatyki i
Informatyki Politechniki Świętokrzyskiej
33
34

Absolwenci Techniki Świetlnej w latach 1972

Transkrypt

Podobne dokumenty

Nissan Skyline GTS