ROMUALD MIECZKOWSKI

ROMUALD MIECZKOWSKI
tel. 22 586 42 10, 0 508 764 030
e-mail: [email protected], [email protected].
Romuald Mieczkowski urodził się w 1950 w Fabianiszkach, stanowiących
dziś dzielnicę Wilna. Studiował filologię polską i geografię, a takŜe historię sztuki.
Debiutował opowiadaniem w 1966. Pracował jako tłumacz, dziennikarz w gazecie.
Od 1980 kierował działem polskim Radia Litewskiego, zmieniając całkowicie
dotychczasowy charakter audycji. W 1989, na fali pierestrojki, był załoŜycielem
cotygodniowego magazynu polskiego „Panorama Tygodnia” (późniejsze „Rozmowy Wileńskie”) w Telewizji Litewskiej, który prowadził do 2002 – aŜ do zreformowania go do minimalnej objętości.
Od 1989 redaguje i wydaje pismo o rodowodzie niepodległościowym „Znad Wilii”, którego podstawowym celem była integracja środowisk inteligencji
polskiej. Współtwórca radia o tym samym tytule. Od 2000 „Znad Wilii” ukazuje się
jako kwartalnik (o objętości 160 str.). Pisze felietony równieŜ pod pseudonimem
Tomasz Bończa. Współpraca m. in. z nowojorskim „Nowym Dziennikiem”, Telewizją Polską, Radiem Polskim, BBC.
W 1995 załoŜył pierwszą na Wschodzie Polską Galerię Artystyczną „Znad
Wilii”, która zrzeszyła wokół siebie artystów Polaków, Litwinów, twórców innych
narodowości. Galeria zorganizowała ok. 300 wystaw na Litwie i zagranicą –
w Polsce, Niemczech, Szwajcarii, Austrii, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i USA.
Odbyły się w niej wystawy plastyków z Polski i innych krajów. Organizowane są
tu koncerty, spotkania, wieczory autorskie, promocje nowych ksiąŜek.
W latach 2004-5 zorganizował filię placówki na Pradze w Warszawie –
Wileńską Galerię Sztuki „Znad Wilii”, od lipca 2006 jest kierownikiem galerii
w Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki.
Od 1994 organizuje Międzynarodowe Spotkania Poetyckie „Maj nad
Wilią”, które weszły do kalendarza najwaŜniejszych imprez literackich na Litwie. W
dotychczasowych ich edycjach wzięło udział ponad 100 literatów zagranicznych.
Jeden z pomysłodawców odrodzenia Śród Literackich w Celi Konrada, wchodził
w skład ich kolegium w latach 1992-2000 – aŜ do ich rozwiązania.
W 1988 był w ścisłym gronie załoŜycieli pierwszej w po wojnie organizacji
polskiej – Związku Polaków na Litwie, wchodził w skład jego ZG. Od 2000 – prezes
Zarządu Stowarzyszenia Inicjatywa na Rzecz Rozwoju Kultury „Znad Wilii”.
Autor setek publikacji, materiałów radiowych i telewizyjnych. Wydał następujące
zbiory wierszy: W Ostrej Bramie (Warszawa 1990), Co bym stracił (Kraków 1990),
Wirtuozeria grubo po północy (Suwałki 1991), Powrócę; Podłoga w Celi Konrada;
zbiór prozy poetyckiej Sennik wileński (Warszawa 1992, 1994, 1995), Sen w ogrodach Moneta (Zielona Góra 1996), Dźwięki ulicy Szklanej (Bygdoszcz 1999),
Zbudować łódź (Toruń 2006), w zbiorze prozy pt. Objazdowe kino i inne
opowiadania wileńskie nawiązuje do czasów powojennych na Wileńszczyźnie.
Część z nich była drukowana po litewsku w czasopiśmie „Šiaures At÷nai” („Ateny
Północy”), znalazła się w litewsko-angielskim wydaniu Hands Bringing Life and
Bread (Wilno 1999).
Drukował swe utwory w fachowych pismach literackich na Litwie, w
Polsce i w innych krajach (m. in. „Literatura ir menas”, „Kulturos barai”, „Poezja”,
„Twórczość”, „Akcent”, „Borusia”), trafiły one m. in. do pierwszej powojennej
polskiej antologii na Litwie Sponad Wilii cichych fal (Kowno 1985), do antologii
Współczesna polska poezja Wileńszczyzny (Warszawa 1986), do dwutomowej
edycji Poezja Polska. Antologia Tysiąclecia, (Warszawa 1998), antologii Poezja
Ostrobramska (Białystok 1991, 1999 i 1996), antologii Tobie Wilno (Białystok
1992), do Antologii Poezji do ćwiczeń i interpretacji, zalecanej dla szkół polskich
na Litwie (Wilno 1997), wydania Klejnoty poezji polskiej. Od Mickiewicza do
Herberta (Poznań 2001) – na prawach wypisów dla szkół średnich i wyŜszych
uczelni humanistycznych w Polsce.
Był tłumaczony na litewski, rosyjski, ukraiński, białoruski, angielski, włoski,
francuski, węgierski, czeski, arabski i fiński. Sam Romuald Mieczkowski tłumaczy
z litewskiego, języków słowiańskich.
Członek Związku Pisarzy Litwy oraz międzynarodowej grupy poetyckiej Magnus
Ducatus Poesis. Ostatnio tłumaczył utwory z litewskiego, ukraińskiego, białoruskiego i rosyjskiego do wielojęzycznej antologii pt. Magnus Ducatus Poesis –
Pokonywanie granic (Wilno, 2007), w której znalazły się utwory czołowych poetów
z Litwy, Polski, Białorusi i Ukrainy i do której wstęp napisał m.in. prezydent Litwy
Valdas Adamkus.
Uczestnik konferencji naukowych w zakresie literatury, kultury i sztuki,
problematyki mniejszości narodowych, a takŜe transformacji społecznych – na
Litwie, w Polsce, we Włoszech, Francji, w Szwecji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii,
Niemczech, USA i innych krajach. W pokłosiu konferencji w Lyonie, poświęconej
200-leciu urodzin A. Mickiewicza – Adam Mickiewicz – poéte qui unit la Lituanie,
la Pologne et la Franc – znalazła się praca Mieczkowskiego Mickiewicz dans les
consciences des artistes contemporains en Lituanie (Editions PROFAC, Lyon
1999).
Laureat nagród - Fundacji Kopernikańskiej w USA, Fundacji Polcul
w Australii, Fundacji im. Turzańskich w Kanadzie, im. Sawiczów w Finlandii,
Nagrody Czesława Miłosza, szeregu wyróŜnień, przyznawanych w Polsce (m.in.
suwalskiego tygodnika „Krajobrazy” - medalu „Za odwagę w myśleniu i działaniu”;
im. Barbary Sadowskiej; Juliusza Słowackiego; Witolda Hulewicza (dwukrotnie);
Dariusza Stolarskiego – „Białe Pióro”; nagrody KUL; im. Z. Glogera).
W 1997 przyznano mu odznakę „ZasłuŜony dla Kultury Polskiej”, w 1998 został
odznaczony KrzyŜem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Romuald Mieczkowski uwaŜa, Ŝe współpraca polsko-litewska na
niwie kultury wciąŜ ma charakter deklaratywno-polityczny, nie zaś konkretny, roboczy i stały. Stąd Ŝenująco mała jest wiedza o współczesnym Ŝyciu
kulturalnym sąsiednich krajów – m.in. mało przekładów literatury, rzadko
odbywają się wystawy, niewłaściwe są stereotypy postrzegania mniejszości itp. Działa więc na rzecz wytworzenia mechanizmów partnerskiej
współpracy z polską inteligencją na Wschodzie na zupełnie innych zasadach, w warunkach współczesnych realiów.