CSI Nysa

Transkrypt

CSI Nysa

7913
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8042
Nr 41 (1175), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202
10 – 16 X 2014, cena 2,40 zł (VAT 5%)
WOCHENBLATT.pl
Zeitung der Deutschen in Polen Nanu?
Zurück in die Heimat
CSI Nysa
„Crossing lines” to amerykańsko-niemiecko-francuski serial kryminalny,
którego akcja toczy się zazwyczaj
w jednej z europejskich metropolii.
W ostatnim odcinku, wyemitowanym w niemieckiej stacji Sat.1, akcja
przeniosła się do Polski. I tu zdziwienie, bo nie była to Warszawa czy
Kraków, ale w centrum uwagi była…
opolska Nysa! Pomijam fakt, że nie
dopisano „Śląsk” i że nie pokazano
panoramy miasta – więc też zdjęcia
do tego odcinka na pewno nie były
kręcone w samej Nysie. Ucieszył
mnie po prostu fakt, że w międzynarodowej produkcji telewizyjnej
pojawił się kawałek śląskiej ziemi.
Tylko dla samej Nysy jest to słaba
promocja, bo wychodzi na to, że operuje tam siatka handlarzy ludźmi.
Dobrze, że to tylko fikcja…
Rudolf Urban
Tilman Asmus Fischer, Bundeskulturreferent der Landsmannschaft
Westpreußen, kann sich gut
vorstellen, dass die Deutschen in
Polen untergehende Heimatstuben
übernehmen und so dass deutsche
Erbe pflegen. Foto: Till Scholtz-Knobloch
Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
In LARES:
Deutschland
gehen derzeit
viele schlesische, pommersche,
ost- oder westpreußische
Heimatstuben
dermateriał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES:wegen
Niniejszy
Überalterung
Ihrer Träger
ein.
LARES: Diese Materialien
sind
lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
Bernard Gaida und Tilman Asmus
Fischer haben die Diskussion
eröffnet, ob sich Übernahmen
durch Verbände
der Deutschen
LARES: Niniejszy
materiałinsłuży wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Polen
anbieten.
Lesen Sie S.ist
10strengstens untersagt.
LARES:
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
Mniejszość Niemiecka = „Dobra robota”
Pod hasłem „Dobra robota” mniejszość niemiecka
przystąpiła do tegorocznych wyborów samorządowych, wystawiając około 830 kandydatów.
Inauguracja kampanii wyborczej nastąpiła 1 października
w opolskim DomExpo, gdzie zgromadziło się około 500
osób i podczas której przewodniczący TSKN na Śląsku
Opolskim Norbert Rasch powiedział m.in.: „Żyjemy tu od
pokoleń i nie boimy się brać odpowiedzialności za siebie
i za innych” - czytaj str. 5. A doskonałym przykładem
dobrze wykonanej roboty jest działalność starosty Józefa
Swaczyny, który z sukcesami kieruje powiatem strzeleckim od 10 lat, o czym opowiada w tekście na str. 12 pt.
„Patriotyzm jest motywujący”.
KŚ
Werbung / Reklama
Poszukujemy
pracowników fizycznych ze znajomością języka niemieckiego do prac:
n magazynowych
n recyclingowych
n na produkcji
oraz specjalistów z j. niemieckim:
elektryków, spawaczy, kierowców
C+E, ślusarzy, operatorów koparek
i ładowarek
warsztat
Bernard Czok
lmechanika pojazdowa
lczęści używane
llakiernictwo
lblacharstwo
lwynajem samochodów
Oferujemy:
n atrakcyjne wynagrodzenie
n zakwaterowanie na terenie
Niemiec
n opiekę polskiego biura
46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b
tel./fax: 77 456 86 58
kom. 602 369 462 (A4)
661 333 777
604 963 702
CENTRUM
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie POMOCY
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Zainteresowanych prosimy o wysyłanie CV
DROGOWEJ
www.autoczok.pl
LARES:
Diese
Materialienlub
sind
ist strengstens
untersagt.
na e-mail:
[email protected]
Tel.lediglich
32 279 96 80zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
7877
8037
7963
Oddział
Ekspozycja nagrobków
46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8
tel. kom. (+48) 666 523 384
tel. (+48) 77 546 21 84
[email protected]
Nagrobki
Płytki granitowe
Schody
Blaty
Kominki
Tarasy
od 1499 zł
od 76 zł/m² Vervielfältigung
od 280 zł/m²
od 320
od 280 zł/m²
od 76 zł/m²
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
Jegliche
istzł/m²
strengstens
untersagt.
I S S N
2 0 8 2 - 8 1 9 5
Budujemy m.in.:
Wir bauen u.a.:
hale przemysłowe, magazynowe, bud.
Produktions- und Lagerhallen,
biurowe, salony samochodowe, chłodnie,
Bürogebäude, Autohäuser, Kühlhallen,
hale
dla
rolnictwa
i hangary
samolotowe
Landwirtschaftshallen
Flugzeughangars
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
do czytania.und
Powielanie
w jakikolwiek sposób zabronione.
[email protected]
www.stieblich.pl
Tel. +48 77 407 60 50
  
R
STIEBLICH
    
HALLENBAU
w w w. s t i e b l i c h . d e
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7706
Nowy punkt:
Zakład Kamieniarski PPHU Sati
46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24
tel. kom. 880 370 130, 784 518 593
tel. (+48) 77 546 22 78
[email protected]
7878
www.wochenblatt.pl
Diese Materialien sind lediglich zum
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
2 LARES:
Wochenblatt.pl Meinungenopinie 10. – 16. Oktober 2014
Kamienna tożsamość
Śląsku,
moja!służy wyłącznie dość
osobliwy sposób
media w
LARES: ojczyzno
Niniejszy materiał
do czytania.
Powielanie
W
Niemczech skomentowały fakt, iż
jedna czwarta mieszkańców zachodniej
części kraju jeszcze nigdy nie była na terenach byłej NRD, co ujawniła ankieta
instytutu demoskopijnego Emnid przeprowadzona dla kanału informacyjnego N24. Tymczasem tylko pięć procent
mieszkańców „nowych krajów związkowych” nigdy nie stanęło na terytorium
starej RFN. Większość niemieckich mediów komentuje z satysfakcją, że 70%
ankietowanych ma na uwadze głównie
to, co wspólne, a „tylko” 23% to, co dzieli.
Tylko 55% Niemców z terenów, które w
1990 roku „przystąpiły” do Bundesrepubliki, uważa, że zjednoczenie Niemiec
przysporzyło im osobiście więcej korzyści,
zaś w całych Niemczech takich osób jest
zaledwie 37%. Szczerze mówiąc, takie
liczby bynajmniej nie nastrajają mnie do
świętowania, skoro przecież ewidentnie
widać, jak trudno jest Niemcom do dziś
przyzwyczaić się do tego, że stanowią
zjednoczony naród.
Planując to wydanie „Wochenblattu”,
po raz kolejny uzmysłowiłem sobie także to, jak trudno jest Górnoślązakom
niemieckiego pochodzenia przywyknąć
do wizerunku mniejszości. Na stronach
6 i 7 zamieściliśmy artykuły dotyczące
partnerstwa szkół ze Strzelec Opolskich
i Soest (Westfalia) oraz nadania honorowego obywatelstwa Bierawy Peterowi
Gallwitzowi. W obu przypadkach wybrano się na wycieczki do Krakowa, czyli
na tereny „rdzennie polskie”. Co prawda i w Krakowie można podjąć temat
niemieckiej historii w oparciu o postać
norymberczyka Wita Stwosza czy też
okrężną drogą poprzez przynależność do
Austrii, jednak to, co naprawdę własne,
„śląskie” i z gruntu niemieckie, znaleźć
Steinerne Identität
E
s ist schon merkwürdig, wie deutsche
Medien den Umstand kommentieren,
dass ein Viertel der Westdeutschen noch
nie im Gebiet der ehemaligen DDR war.
Diesen Umstand brachte eine EmnidUmfrage für den Nachrichtensender N24
zutage. Umgekehrt haben die Bewohner
der „neuen Bundesländer“ nur zu fünf
Prozent niemals das Altbundesgebiet
betreten. Die deutschen Medien kommentieren weitgehend zufrieden, dass
70 Prozent der Befragten das Gemeinsame im Vordergrund sehen und „nur“ 23
Prozent das Trennende. Nur 55 Prozent
der Deutschen im „Beitrittsgebiet“ zur
Bundesrepublik von 1990 meinen, dass
ihnen die Wiedervereinigung persönlich
mehr Vorteile gebracht habe, bundesweit
sind dies sogar nur 37 Prozent. Ehrlich
gesagt kann ich aus solchen Zahlen keine
Feierlaune ableiten, wenn doch sichtbar ist, wie schwer sich die Deutschen
immer noch mit ihrer Einheit und ihrer
Nation tun.
Bei der Zusammenstellung dieser Ausgabe ist mir jedoch auch wieder aufgefallen, wie schwer sich auch Oberschlesier
mit ihrem deutschen Profil als Minderheit
tun. Auf den S. 6 und 7 finden sich Beiträge über eine Schulpartnerschaft zwischen
Groß Strehlitz und Soest in Westfalen
sowie die Verleihung der Ehrenbürgerwürde von Birawa an Peter Gallwitz.
In beiden Fällen wurden Ausflüge nach
Krakau, also ins „altpolnische“ Kerngebiet
unternommen. Man könnte zwar auch in
Krakau deutsche Geschichte anhand des
Nürnbergers Veit Stoß oder auf Umwegen über die Zugehörigkeit zu Österreich
thematisieren, doch das wirklich eigene
„schlesische“ und im Kern deutsche, das
fände man doch eher bei einem Ausflug
in die eigene schlesische Metropole Breslau. Möglicherweise mag Krakau auf der
Wunschliste in Soest oder Thüringen gestanden haben, doch der Stolz auf das
„eigene“ wird nach meinem Empfinden
zu häufig preisgegeben. Oder liegt es gar
am eigenen historischen Verständnis, dass
man Breslau in Oberschlesien schon gar
nicht mehr auf der Liste des eigenen schlesischen Selbstverständnisses hat?
Ein älteres DFK-Mitglied hat mich
einmal angefleht: „Schreiben Sie eine
Reihe, wie wir Identität auf die Jungen
übertragen können“. Identität funktioniert jedoch nicht mit der Brechstange.
Identität fängt mit Wissen an, das man
ganz beiläufig vermittelt und das als eigene Identität aufgesogen wird. Also liebe
Oberschlesier: Fahren Sie doch mal nicht
auf Sonntagsausflug nach Tschenstochau,
Zakopane oder Krakau. Vermitteln Sie
ihrem Nachwuchs durch Ausflüge zum
herrlichen Schloss Fürstenstein, zum Breslauer Ring oder die Wahlstatt bei Liegnitz, dass „unser gemeinsames Schlesien“
mehr ist als Oppeln, Rauden, Moschen
oder der Annaberg – auch wenn heute
in den zuvor genannten Gebieten kaum
mehr Deutsche leben. Aber die Steine dort
sprechen weiterhin deutsch.
Rys. Andrzej Sznejweis
by można raczej, jadąc na wycieczkę do
własnej śląskiej metropolii, czyli Wrocławia. Możliwe, że odwiedzenie Krakowa było życzeniem gości z Soest czy
Turyngii, niemniej w moim odczuciu
zbyt często składamy na ołtarzu dumę
z tego, co „własne”. A może nawet przyczyną jest własne pojmowanie historii,
podług którego ludzie na Górnym Śląsku
zupełnie przestali postrzegać Wrocław
jako część własnej śląskości?
Któryś ze starszych członków DFK
usilnie prosił mnie o napisanie cyklu o
tym, jak można przekazywać tożsamość
młodym. No cóż, w każdym razie tożsamości nie można przekazać „na siłę”.
Początkiem tożsamości jest wiedza, którą
przekazuje się zupełnie mimochodem i
którą stopniowo wchłania się jako tożsamość własną. A zatem, kochani Górnoślązacy, wybierając się na niedzielne
wycieczki, nie jedźcie za każdym razem do Częstochowy, Zakopanego czy
Krakowa, lecz uczcie swoje potomstwo
wycieczkami do wspaniałego zamku w
Książu, na wrocławski Rynek czy na
dawne pole bitwy pod Legnicą, że „nasz
wspólny Śląsk” to coś więcej niż Opole,
Rudy, Moszna czy Góra św. Anny – chociaż dziś na poprzednio wymienionych
terenach prawie nie ma już Niemców. Za
to tamtejsze kamienie w dalszym ciągu
mówią po niemiecku.
Till Scholtz-Knobloch
Prosto z Sejmu
Die Gedanken sind frei
Deutsche Einheit
In der letzten Woche habe ich an
mehreren Feierlichkeiten aus Anlass des Tages der Deutschen Einheit
teilgenommen.
D
Tatsächlich kann ich mich noch daran
erinnern, als 1990 viele Schlesier mit gemischten Gefühlen oder gar Gedanken
der Trauer die Feierlichkeiten vor dem
Brandenburger Tor verfolgt haben, eben
mit dem Umstand, dass sie persönlich
nicht in die Einheit einbezogen waren.
Das Bürgerfest in Hannover strahlte
mit viel Musik Freude aus und war vor
Stolz erfüllt, dies ohne jegliches Martyrologium. Die Wiedervereinigung hat
dennoch natürlich eine positive Bilanz,
dies auch und gerade wenn man an die
Opfer des DDR-Regimes denkt. Auch
wenn es vor 25 Jahren Menschen gab,
die eine Zeit lang traurig waren, mussten sie in der langfristigen Perspektive
zustimmen, dass auch sie gewonnen
haben. Und nicht nur die Bürger der
Neuen Bundesländer, sondern auch die
Deutschen in Mitteleuropa überhaupt
sowie auch alle Bürger Polens oder Ungarns. Letztendlich war ohne ein vereinigtes Deutschland eine Osterweiterung
der EU nicht vorstellbar und damit die
verbundene Annahme der Prinzipien
der Europäischen Gemeinschaft einschließlich ihrer Errungenschaften der
Menschenrechte. Die verschiedenen
Freiheiten, die den Menschen im ehemaligen Ostblock zuteil wurden, betrafen nicht nur die Wirtschaft, sondern
auch die Freiheit zu einer Bekenntniszugehörigkeit. Diese nutzen wir heute
als Minderheit.
Bernard Gaida
Raz, dwa, trzy
W
Poseł Ryszard Galla
minionym tygodniu w Sejmie
rozpoczęto pracę nad budżetem
na rok 2015. Dla mnie, członka Komisji
Finansów Publicznych, zaangażowanego
w sprawy związane z zagospodarowaniem Odry, temat ten jest bardzo ważny,
bo chodzi o pieniądze na utrzymanie
nadodrzańskiej infrastruktury wodnej.
Okazuje się jednak, że w planowanym
budżecie nie ujęto podstawowych rzeczy,
które na Odrze powinny być w 2015
roku zrobione, a wycenione zostały w
granicach 80 mln zł! To pierwszy temat,
o który trzeba będzie mocno walczyć, ale
wierzę, że zarówno mnie, jak i posłom
należącym do Parlamentarnego Zespołu
Przyjaciół Odry, którego jestem przewodniczącym, sztuka ta się powiedzie.
Drugi temat dotyczy środków finansowych na zadania dla mniejszości narodowych i etnicznych, w tym także na
te, które związane są z przygotowaniem
placówek oświatowych prowadzonych
przez środowisko mniejszości. Niestety, w planowanym budżecie dodatkowych pieniędzy na te cele nie widzę.
Na szczęście utrzymano ilość środków
na te cele z 2014 r., ale... zakładaliśmy,
że otrzymamy więcej, aby mieć ekstraśrodki na przygotowanie wspomnianych
placówek oświatowych. A zatem jest to
drugie ważne zadanie, które stoi przed
nami – posłami.
No i trzeci temat, nad którym już od
wielu lat pracuję, to doprowadzenie do
sprawiedliwego i uczciwego podziału
środków finansowych na konserwację
zabytków w poszczególnych województwach. Kilkakrotnie już sygnalizowałem,
że woj. opolskie należy do tych regionów, które mają najmniej pieniędzy na
konserwację zabytków. Różnica między
tymi, które mają najwięcej, a województwem opolskim wynosi obecnie 10 mln
zł! To dużo, a przecież każdy dodatkowy
milion będzie mocnym wsparciem realizacji zadań, jakie wyznaczy opolski
konserwator zabytków.
Für mich, ein Mitglied im Ausschuss
für öffentliche Finanzen, dem die wirtschaftliche Erschließung der Oder am
Herzen liegt, ist das Thema Haushalt
sehr wichtig, geht es doch auch um Geld
für die Erhaltung der Wasserinfrastruktur der Oder. Wie sich nun jedoch zeigt,
sind im geplanten Budget grundlegende
Dinge nicht erfasst, die im Jahr 2015 an
der Oder gemacht werden müssten. Und
die erforderlichen Gesamtmaßnahmen
rund um den Fluss wurden mit lächerlichen 80 Millionen Złoty beziffert! Das
ist nun das erste Thema, für das man
sich ganz stark machen muss, und ich
bin zuversichtlich, dass mir und meinen Kollegen in der von mir geleiteten Parlamentarischen Arbeitsgruppe
Freunde der Oder dieses Kunststück
gelingen wird.
Das zweite Thema betrifft finanzielle
Mittel für Aufgaben der nationalen und
ethnischen Minderheiten, darunter auch
solche in Zusammenhang mit der Vorbereitung von Bildungseinrichtungen
in Trägerschaft der deutschen Minderheit. Leider konnte ich im Haushaltsplan
keine zusätzlichen Mittel dafür sehen.
Immerhin ist das Geldvolumen dafür
im Vergleich zu 2014 gleich geblieben,
dennoch waren wir eigentlich von mehr
ausgegangen, und zwar mindestens einer
Million Złoty, um etwas Extra-Geld für
die genannten Bildungseinrichtungen
zu haben. Das ist nun also die zweite
wichtige Aufgabe, die aktuell vor uns
Abgeordneten steht.
Und das dritte Anliegen, an dem ich
übrigens schon seit vielen Jahren arbeite,
ist es, eine gerechte und faire Verteilung
der Geldmittel für die Denkmalpflege
in den verschiedenen Woiwodschaften zu erreichen. Ich habe ja bereits
mehrmals signalisiert, dass die Region
Oppeln ein Schlusslicht in Sachen Geld
für Denkmalpflege ist. Es gibt Regionen,
die bis zu zehn Millionen Złoty mehr
bekommen als Oppeln. Das ist viel. Die
Oppelner Denkmalbehörde würde daEins, zwei, drei
her jede zusätzliche Million begrüßen,
denn damit könnte sie ihre Aufgaben
Der Sejm arbeitet seit vergangener natürlich besser umsetzen.
Notiert von Krzysztof Świerc
Woche am Haushalt für das Jahr 2015.
ieses Jahr waren es das durch das
deutsche Generalkonsulat in Danzig in der Baltischen Philharmonie organisierte Konzert und in Hannover das
bundesweite Bürgerfest und der Festakt.
In Danzig traf ich viele Deutsche aus
Pommerellen und Ermland-Masuren.
Aus diesem Anlass wurden auch einige
Veranstaltungen in unseren DFK organisiert. Parallel dazu habe ich aber
auch Meinungen gehört, dass dieses Fest
uns – die im „Exil“ lebenden Deutschen
– nicht angehen sollte, weil wir bei der
Wiedervereinigung außen vor blieben.
Wersja polska na blogu
Bernarda Gaidy na www.vdg.pl
BartekLARES:
konkretNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Jetzt günstiger Zeitpunkt
Letzte Woche ist die Wahlkampagne
der Deutschen Minderheit im Oppelner Land offiziell eröffnet worden.
A
ner ganzen Reihe von Kandidaten zu
tun, die sich auf der Minderheitenliste
zur Wahl stellen, und in Ostpreußen
ist die Situation so, dass es aufgrund
der geringen Anzahl an Mitgliedern
der Organisationen keine Liste der
Deutschen Minderheit gibt. Trotzdem
heißt es sowohl in Oppeln, als auch in
Allenstein – aktiv bleiben! Es ist bewundernswert, wie sich manche der kleinen
Gruppen um die Belange der Deutschen
in der Region, in den Kommunen und
Kreisen einsetzen und wenn man in Ostpreußen erfährt: Es ist nicht die Größe
der Bevölkerungsgruppe entscheidend,
sondern vor allem die Art und Weise,
wie wir uns selber wahrnehmen.
Wenn wir uns unseres Rechts sicher
sind sowie etwas erreichen wollen und
deshalb immer wieder bei der Selbstverwaltung „anklopfen“, dann können
wir so einiges in unserer Umgebung
ändern. Die Zeit des Wahlkampfes gibt
uns eine gute Möglichkeit dazu, denn
gerade jetzt sind die Ohren der Politiker
weit geöffnet. Das heißt aber auch, dass
man gerade jetzt offen manch schwierige Themen ansprechen sollte. Oft ist
es nämlich auch so, dass – wenn die
Themen von den Wählern nicht kommen – sich Politiker so manches Thema
selber setzen und das bedeutet meistens
nichts Gutes.
Rafał Bartek
m Wochenende gab es dann in
Sensburg (Mrągowo) im Rahmen
der Schulungen des Hauses der DeutschPolnischen Zusammenarbeit und des
Verbandes deutscher Gesellschaften ein
Seminar zum Thema der Aktivierung
der Strukturen der Deutschen Minderheit in Bezug auf die Zusammenarbeit
mit der lokalen Selbstverwaltung.
Auf den ersten Blick sind die beiden
Veranstaltungen nicht zu vergleichen,
denn im Oppeln haben wir es mit ei-
Es gibt Steine wie Seelen.
Rabbi Nachman von Bratzlaw (*1772 in; † 1810 in Uman)
Są kamienie
jak Niniejszy
dusze.
LARES:
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Nachman z Bracławia (*1772 w Międzybużu; † 1810 w Humaniu)
LARES:
Diese Materialien
lediglich
Lesen bereitgestellt. Jeglichei społeczeństwo Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
41/1175 LARES: Diese Materialien sind
Nr.
Politik
undzum
GesellschaftPolityka
Wochenblatt.pl 3
Politik: Tusks Vorbereitungen auf Brüssel
Z Vaterlandu
LARES: Niniejszy
służy wyłącznie
do straży
czytania.
w jakikolwiek
zabronione.Ebene
aufsposób
höchster
upadekmateriał
NRD, w 20-minutowych
odstę- tamtejszej
pożarnej.Powielanie
Za jego po- Pauken
pach czytał w radiu miejskim odezwę średnictwem w międzyczasie przekazaLARES: Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen
Jegliche
Vervielfältigung
istWerstrengstens untersagt.
„Bez przemocy”.
no dobereitgestellt.
Polski kilka wozów strażackich
Virales
Marketing wird in der
Zmiany w paszportach
Z niemieckich paszportów ma zniknąć skrót „geb.” („geboren”, czyli „z
domu”), ponieważ zgodnie z orzeczeniem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości skrót ten nie wystarczy,
by również za granicą można było
jednoznacznie rozpoznać, że chodzi o
nazwisko panieńskie (C-101/13 U). Ponadto sędziowie żądają, aby dla jasności
nazwisko panieńskie figurowało w polu,
które będzie opisane nie tylko w języku
niemieckim, lecz także w innym języku
(angielskim lub francuskim). Z uwagi na
różnice między unijnym rozporządzeniem w sprawie paszportów a zasadami
stosowanymi w Niemczech, zdaniem
sędziów, ustawodawca niemiecki powinien wprowadzić poprawki.
wycofanych z eksploatacji w Hochbrück.
besprache als eine relativ neue Form
der Verkaufsförderung beschrieben.
Sie nutzt soziale Netzwerke und Medien, um mit einer meist ungewöhnlichen
auf eine
Marke, zabronione.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
w Nachricht
jakikolwiek
sposób
ein Produkt oder eine Kampagne
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
aufmerksam
zu machen. ist strengstens untersagt.
Foto: Paweł Mazur
Nagroda Dedeciusa dla tłumaczy
Fundacja im. Roberta Boscha po raz
siódmy zaprasza polskich i niemieckich
tłumaczy do rywalizacji o Nagrodę Karla
Dedeciusa. Wyróżnienie to, premiowane
kwotą 10 000 EUR, jest przyznawane we
współpracy z Niemieckim Instytutem ds.
Polski w Darmstadt oraz fundacją „Karl
Dedecius-Literaturarchiv” (Archiwum
Literackie Karla Dedeciusa), a otrzymują
je każdorazowo jeden tłumacz niemiecki
i jeden polski. Nazwiska kolejnych laureatów poznamy w marcu 2015 roku. Propozycje wyróżnienia konkretnych osób
można kierować na adres Niemieckiego
Instytutu ds. Polski w Darmstadt. Można
też zgłaszać własne kandydatury, które
oprócz życiorysu powinny zawierać wykaz publikacji oraz wybrane fragmenty
twórczości translatorskiej – ok. 20 stron
tekstu oryginalnego i przetłumaczonego.
Propozycje i kandydatury należy przesyłać w terminie do 31 grudnia 2014
roku na adres: Deutsches Polen-Institut,
Mathildenhöhweg 2, 64297 Darmstadt,
z dopiskiem „Karl-Dedecius-Preis”.
Judy Winter rodowitą Górnoślązaczką
3 października aktorkę Judy Winter
można było zobaczyć w głównej roli w
filmie „Die letzten Millionen” wyemitowanym w telewizji ARD. W wywiadzie
dla portalu IN.de rodowita Górnoślązaczka, nawiązując do tematu starzenia
się, wyznała: „W przypadku zwierzęcia
mówi się, że dopóki ma ono ochotę jeść,
to wszystko jest w porządku. Stosownie
do tego, my również powinniśmy po
prostu zadowalać się tym, co jeszcze
damy radę zrobić”. Winter, znana z dubbingowania takich aktorek jak Shirley
MacLaine, Faye Dunaway, Jane Fonda,
Audrey Hepburn, Julie Walters, Bette
Midler czy Liv Ullmann, urodziła się w
1944 roku w Korfantowie na Górnym
Śląsku jako Beate Richard i została później adoptowana.
E
ine ganz spezielle Welle des viralen Marketings schwemmt derzeit
über Polen. Jedoch eine, die der Macher nicht gerade im Sinn hatte. Sie
hängt zusammen mit der Ernennung
von Ex-Regierungschef Donald Tusk
zum Vorsitzenden des EU-Rates (das
Wochenblatt berichtete). Nicht, dass die
Polen zu EU-Enthusiasten werden, weil
Tusk nach sieben Jahren an der Spitze
der Warschauer Regierung nach Brüssel
wechselt. Sie sind es schon, zumindest
einer Umfrage zufolge anlässlich der
zehnjährigen EU-Mitgliedschaft vor
einigen Monaten. 89 Prozent der Polen stehen hinter der Mitgliedschaft
in dem europäischen Bündnis, hat das
Meinungsforschungsinstitut CBOS herausgefunden.
Das aktuelle virale Marketing hat der
ehemalige Premier durch einen Satz ins
Rollen gebracht. „I will polish my English“ (ich werde mein Englisch aufpolieren/verbessern), sagte Tusk Ende August
vor Journalisten in Brüssel, nachdem
er während einer Pressekonferenz als
Nachfolger von Herman Van Rompuy
vorgestellt wurde. Die Konferenz hielt er
dann aber größtenteils auf Polnisch ab,
eben wegen seiner fehlenden Englischkenntnisse. Und das „polish“ in seiner
Ankündigung klingt auch doppeldeutig:
Es kann auch als „Polnisch“ verstanden werden. Jedenfalls kursieren im
Internet manipulierte Bilder, in denen
Donald Tusk will Lehrer Lämpels Empfehlung aus
Wilhelm Buschs „Max und Moritz“ (hier eine Briefmarke
von 2001) beherzigen. Darin heißt es:
Also lautet ein Beschluss,
dass der Mensch
was lernen muss.
Lernen kann man,
Gott sei Dank,
aber auch sein Leben lang.
Gdyby były
wybory do
Bundestagu…
LARES:
Diese
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gdyby w przyszłą niedzielę odbyły
się wybory do Bundestagu, to według
wyników sondażu DeutschlandTrend
przeprowadzonego przez stowarzyszenie
„Infratest dimap” na zlecenie dziennika telewizyjnego „ARD-Tagesthemen”,
partie CDU i CSU poprawiłyby swój
wynik do poziomu 41%. Partia AfD uzyskałaby 9%, czyli o dwa procent więcej,
zaś SPD pozostałaby na jednakowym
poziomie 24%, podobnie Lewica, tyle
że na poziomie 10%, natomiast wynik
Zielonych spadłby do 9%.
Wypowiedzenie cofnięte
Tusk vermeintlich englische Zitate in
den Mund gelegt werden. Warschaus
auflagestärkste Tageszeitung „Gazeta
Wyborcza“ bringt in Sonderbeilagen
einen Englischkurs mit dem wenig überraschenden Titel „Polish my English“.
Und die sonstigen Medien überschütten
sich mit Spekulationen, ob der künftige
Brüsseler Spitzenbeamte bis Dezember
tatsächlich flüssig Englisch sprechen
werde.
Vielleicht ist deshalb noch keine
Sprachschule auf die neue EnglishWelle aufgesprungen und nutzt „Polish my English“ als Werbebotschaft.
Wer weiß, ob und wie gut Tusk sein
Englisch wirklich „poliert“. Nachdem
polnische Medien bereits vor einem
Jahr spekulierten, Tusk pauke heimlich
französische und englische Vokabeln,
um irgendwann einen hohen Posten
in Brüssel anzunehmen, geht Tusk nun
in die Offensive. Wie die „Malta Independent“ nun berichtet, befindet sich
Tusk auf der Mittelmeerinsel, um einen
Englischkurs zu besuchen.
Markus Nowak
Federalny
Związek Ziomkostwa
ŚląLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
do czytania.
Powielanie
zaków, Dolnoślązaków i Górnoślązaków wbereitgestellt.
następstwie wypowiedzenia
mu
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
pomieszczeń najmowanych w Domu
Wystawa na cześć Kurta Masura
8 października w Nowym Ratuszu
w Lipsku odbyło się otwarcie wystawy
poświęconej postaci Kurta Masura,
który urodził się w Brzegu na Dolnym
Śląsku. Na ekspozycji zaprezentowano
ponad 180 zdjęć, listy oraz dokumenty
z życia i twórczości mistrza pochodzące
z Archiwum im. Kurta Masura w Lipsku
oraz Archiwum Filharmoników Nowojorskich. 9 października 1989 roku
Masur przy okazji Demonstracji Poniedziałkowej w Lipsku, która zainicjowała
Śląskim (Haus Schlesien) w Königswinter doszedł do porozumienia z
kierownictwem Haus Schlesien jako
wynajmującym, dzięki czemu będzie
miał tam nadal siedzibę swojego biura
federalnego. Takie porozumienie nie
doszło natomiast do skutku między
Haus Schlesien a oddziałem związku
w Nadrenii Północnej-Westfalii, który przegrał też postępowanie sądowe
przeciwko wypowiedzeniu mu lokalu.
Podłożem obu wypowiedzeń było to, że
kierownictwo Haus Schlesien odmówiło
poparcia polityce prowadzonej przez
byłego przewodniczącego zarządu federalnego związku, Rudiego Pawelkę.
S-K
Górna Bawaria w Krapkowicach
sind lediglich
Na zaproszenie
burmistrzazum
Krapkowic Andrzeja Kasiury, przed dwoma
miesiącami na dożynkach zorganizowanych w Krapkowicach gościła delegacja
Ochotniczej Straży Pożarnej z Garching-Hochbrück w powiecie monachijskim.
Kontakt zrodził się z racji tego, że jeden
z krapkowickich strażaków pracuje w
Hochbrück i aktywnie angażuje się w
Werbung / Reklama
Unterstützung
der Kompetenzen
am Start
MASZ
Bist Du zwischen 15
15-30
LA
T
LARES:
Niniejszy
materiał
do czytania. Powielanie wProponujemy
jakikolwiek sposób
zabronione.
undsłuży
30 wyłącznie
staż/praktykę
Jahre alt
NIE Diese
MASZ Materialien
PRACY
Hast Duzum
w Niemczechist
w zawodach:
LARES:
sind lediglich
Lesen
strengstens untersagt.
keinen
Job bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
JESTEŚ MIESZKAŃCEM OPOLSZCZYZNY
Bist Du Einwohner der Oppelner Region
Branża budowlana: murarz, kafelkarz (glazurnik), sztukator,
zbrojarz, malarz, tapeciarz, hydraulik i monter instalacji sanitarnych,
monter instalacji klimatyzacyjnych i grzewczych.
Branża mechaniki pojazdowej i serwisu pojazdów: mechanik
samochodowy, mechatronik samochodowy, elektryk sam.,
elektrotechnik sam. (obsługa pojazdów hybrydowych), blacharz
sam., lakiernik sam.
Zdobądź nowe doświadczenie wyjeżdżając na staż/praktykę
do Niemiec i uzyskaj certyfikat.
Nie musisz znać biegle języka niemieckiego!!!
Złóż dokumenty rekrutacyjne do 17 października 2014 r.
Branża przemysł drzewny i meblarstwo: stolarz, cieśla, lakiernik
drzewny.
Branża obróbka metali i spawalnictwo: tokarz, frezer, ślusarz,
spawacz, szlifierz metali, lakiernik, operator CNC, pneumatyk.
elektryczna i elektroniczna: elektryk, monter elektronik,
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wBranża
jakikolwiek
sposób zabronione.
monter
sprzętu elektronicznego
(monter tzw. inteligentnych
systemów),
monter
systemów
radiowo-telewizyjnych, monter
Weź udział w Projekcie
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
i serwisant urządzeń elektronicznych.
„Wsparcie
kompetencji
na starcie”
Wsparcie
kompetencji
na starcie
realizowanym przez Wojewódzki Urząd Pracy
w Opolu w partnerstwie z Handwerkskammer
Mannheim Rheim-Neckar-Odenwald.
Szczegóły dostępne są w Biurze Projektu
lub na stronie
www.kompetencje.wup.opole.pl
Branża administracja i zarządzanie: pracownik obsługi biurowej.
Branża piekarniczo-cukiernicza: piekarz, cukiernik, sprzedawca.
Branża fryzjerstwo i kosmetologia: fryzjer, kosmetyczka,
manikiurzystka.
W ramach projektu
zapewniamy:
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
stypendium stażowe oraz stypendium szkoleniowe
l
BIURO PROJEKTU: 45-231 Opole
ul. Oleska 127 IIp.
tel. 77 44 231 44
www.kompetencje.wup.opole.pl
e-mail: [email protected]
Projekt jest
realizowany w okresie:
marzec 2013 – czerwiec 2015
l zwrot kosztów dojazdu na spotkanie z doradcą zawodowym,
psychologiem, pośrednikiem pracy oraz warsztat aktywnego
poszukiwania pracy
l ubezpieczenie na wypadek leczenia i NNW
l transport, noclegi, wyżywienie na stażu/praktyce w Niemczech
Projekt
współfinansowany
przez Unię
Europejską w ramach Jegliche
Europejskiego
Funduszu Społecznego ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien sind
lediglich
zum Lesen
bereitgestellt.
Vervielfältigung
8038
Diese Materialien sind lediglich
bereitgestellt.regionów Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
4 LARES:
Wochenblatt.pl Auszum
denLesen
RegionenZ
10. – 16. Oktober 2014
„Film kann jeder auf seine Art und Weise verstehen“
Notizen
Niniejszy
am OberlandkaQQBauarbeiten LARES:
Nach drei Jahren Pause kehrt die Deutsche Kinowoche nach Allenstein zurück.
nal: Bis zum Saisonstart im Mai 2015
Diese
Materialien
lediglich
zum
Jegliche
strengstens
untersagt.
Uwe sind
Hahnkamp
sprach
mitLesen
Joannabereitgestellt.
Szymańska, Direktorin
derVervielfältigung
Föderation sozialerist
Organisation
FOSa
sollenLARES:
die Bauarbeiten
am Oberlandkanal
in Allenstein, über Film als Kulturvermittler.
(Kanał Ostródzkie-Elbląski) abgeschlossen
sein, schreibt das Ermland-Masuren Journal. Er besitzt mit rund 150 Kilometern
das längstem Schifffahrtskanalsystem
Polens. Viele Schleusen, wie die in Liebemühl (Miłomłyn) und Grünort (Zielona)
wurden generalüberholt, neue Anleger
sind entstanden, Uferlinien befestigt
und Häfen entschlammt. Die gesamten
Bauarbeiten sollen rund 115 Millionen
Złoty kosten.
Von 2005 bis 2010 fand die Deutsche Kinowoche im „Awangarda“ statt.
Viele Leute kamen. Dann musste 2011
das „Awangarda“ in seiner damaligen
Form schließen. Das Projekt Kinowoche
wurde trotz des Erfolgs eingestellt. Ist
dieser Entschluss nachzuvollziehen?
Ja und nein. Hier haben wir ein Publikum, das auf die Deutsche Kinowoche
gewartet hat. Wir wurden oft direkt am
Ende der Kinowoche gefragt, ob es wieder eine Ausgabe geben wird und wann.
Aber es ist einfach zeitaufwändig. Man
muss ein halbes Jahr an der Kinowoche
arbeiten. Vor allem für die Kulturmanager des Instituts für Auslandsbeziehungen (ifa) war es eine Riesenarbeit.
Letztendlich hat der Nutzen für die
deutsche Minderheit den Aufwand nicht
mehr gerechtfertigt, weil die Deutsche
Kinowoche zu wenig mit der Minderheit
assoziiert wurde.
Jetzt kam der Gedanke: „Es war ein
Erfolg, wir machen es wieder“ - Wer
steckt dahinter?
Ändern muss man nichts, so wie früher steckt der Verband der deutschen
Gesellschaften in Ermland und Masuren
dahinter.
Aber sollte man das nicht deutlicher
machen?
Wir wollen das betonen. Die deutsche Minderheit organisiert das Festival,
weil wir die deutsche Kultur verbreiten
wollen. Film ist wirklich eine tolle Kultur, die jeder auf eigene Art und Weise
verstehen kann. Man muss nicht viel
übersetzen und die Filme haben alle
polnische Untertitel.
Gibt es um die Kinowoche herum
noch mehr?
Einige sehr aktive Gesellschaften
wollten bei sich auch Filme zeigen,
und zwar in Mohrungen (Morąg),
Heilsberg (Lidzbark Warmiński) und
Sensburg (Mrągowo). Für uns ist das,
aber auch vieles andere neu. Früher
haben wir die Filme vom ifa erhalten.
Diesmal müssen wir vom Anfang bis
zum Ende alles selber machen. Das hat
der Verband geleistet und vor allem
Joanna Black, die dort arbeitet. Sie hat
sich dafür eingesetzt, dass die Kinowoche wieder reaktiviert wird; sie hat
das Ganze durchdacht und geplant,
und wir haben das zusammen auf die
Beine gestellt
Wo werden dieses Jahr die Filme zu
sehen sein?
Bisher lief die Deutsche Kinowoche
im alten „Awangarda“. Das neue Kino ist
aber nicht mehr in der Altstadt und hat
viel weniger Sitzplätze. Wir haben uns
im Organisationsteam nach reiflicher
Überlegung für das Kino „Helios“ als
Standort und Partner entschieden. q
Foto: Generalkonsulat Danzig
QQTadeusz Kreps ausgezeichnet:
Tadeusz Kreps aus Ciechocinek ist mit
LARES:
dem Bundesverdienstkreuz
der BundesLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Joanna Szymańska
republik Deutschland ausgezeichnet
worden.
Bundespräsident
Joachim
Gauck
Deutsche
Kinowoche läuft
vomLesen
14. bis 18bereitgestellt.
Okto- „Das weiße Band”, 2009,
Regie: Michael
Haneke
„Drei“, 2010, Regie: Tom
Tykwer
LARES:
Diese
Materialien
lediglich
zum
Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
würdigt damit Tadeusz Kreps‘ Beitrag zur
Diebersind
im Kino „Helios“ in Allenstein. Tickets gibt es
Das weiße Band ist
Das Erotikdrama „Drei“ spielt in Berlin. Die
deutsch-polnischen Aussöhnung und sein
langjähriges Engagement als Vorsitzender der „Mission Versöhnung“ in seiner
Heimatstadt Ciechocinek. Die Verleihung
fand am 1. Oktober im Rahmen der Feierlichkeiten zum Tag der Deutschen
Einheit in Danzig statt.
GK Danzig
an der Kinokasse für jeweils 10 Złoty pro Film. Nach
den Filmvorführungen gibt es eine Festival-Kneipe
im „Qźnia“, ul. Stare Miasto, und am 18. Oktober um
21 Uhr eine Abschlussparty. Während der Kinowoche
werden folgende Filme präsentiert:
hatte die Generalkonsulin der Bundesrepublik Deutschland in Danzig, Cornelia
Pieper, zur Feier des Tags der Deutschen
Einheit in die Polnische Ostsee-Philharmonie eingeladen. Nach dem offiziellen
Teil fand ein Konzert mit der Uraufführung der „Goldwasser Suite“ statt. Die
Komposition geht zurück auf eine Initiative des deutschen Danziger Kaufmanns
Wolfgang Dockerill. Unter den rund 500
Gästen befand sich auch eine Delegation
aus Sachsen-Anhalt. Am gleichen Tag
besuchten der Botschafter der Bundesrepublik Deutschland in Polen, Rolf Nikel,
und die Generalkonsulin Pieper den Bund
der Deutschen Minderheit in Danzig.
in den Tag hinein. Es geht
um verpatzte Vater-SohnVerhältnisse, verpasste
Chancen und Lieben und auch ein bisschen um Berlin.
Termin: 14. Oktober, 19:30 Uhr, Helios
eine grausame GeStadt ist Schauplatz für eine sonderbare Dreischichte ohne schoecksbeziehung: Hanna und Simon betrügen
c k i e r e n d e B i l d e r.
sich unwissentlich mit demselben Liebhaber.
Regisseur Michael
Termin: 18. Oktober, 19 Uhr, Helios
Haneke erzählt von
den Verbrechen, die „Gegen die Wand“, 2004, Regie: Fatih Akın
sich in einem norddeutschen Dorf vor dem Ausbruch
Um der traditionellen Strenge ihrer Familie
des Ersten Weltkrieges ereignen. Das Drama gewann
zu entfliehen, geht die Türkin Sibel eine
die Goldene Palme der Filmfestspiele in Cannes und
Scheinehe mit dem Alkoholiker Cahit ein.
war für den Oscar nominiert. Termin: 16. Oktober, 20
Schließlich verlieben sie sich doch ineinUhr, Helios
ander. Doch Cahit begeht aus Liebe ein
Verbrechen. Termin: 16. Oktober, 15 Uhr,
„Russendisko“, 2012, Regie: Oliver Ziegenbalg
Ermländisch-Masurischen Universität
Die drei Freunde Wladimir, Mischa und Andrej Schulfilm: „Die Welle“, 2008, Regie: Dennis Gansel
wandern im Sommer
Der Gymnasiallehrer Rainer
1990 unmittelbar vor
Wenger startet ein pädader Wiedervereinigung
gogisches Experiment mit
von Moskau nach Ostverheerenden Folgen. Der
Berlin aus, um ihr Glück
Film beruht auf dem gleichzu versuchen. Sie suchen die große Liebe und finden
namigen Roman aus dem
Dosenbier. Russendisko ist eine Verfilmung des autobio- Jahr 1981 von Morton Rhue der dieses Experiment an
grafischen Erzählbandes des Autors Wladimir Kaminer. einer US-amerikanischen Highschool beschreibt. Termine:
Termin: 17. Oktober, 20 Uhr, Helios
15. bis 17. Oktober, jeweils 11 Uhr, Helios.
LARES: Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
„Oh, Boy”,
2012, Regie: Jan-Ole
Gerster
Niko hat sein Jurastudium
LARES: Diese Materialien sind lediglich längst
zumgeschmissen
Lesen bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
und
QQFeier in Danzig: Am 1. Oktober
lebt ohne Plan und Geld
LARES: Niniejszy
„Wer wenn nicht wir?” 2011, Regie: Andres Veiel
Anfang der 60er
Jahre Lesen
liegt in DeutschLARES: Diese Materialien sind lediglich
zum
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
land Aufbruch in der Luft. Auch Bernward
Vesper, Sohn des NS-Schriftstellers Will
Vesper, begehrt auf. Als er auf Gudrun
Ensslin trifft, ist das der Beginn einer extremen Liebesgeschichte. Termin: 15. Oktober, 20 Uhr, Helios (siehe TV-Beilage).
Wspomnienie: Pochodzący z Ełku pisarz odwiedził ojczyznę po wojnie tylko raz
QQUnsound-Festival in Krakau:
Odszedł Siegfried Lenz
Wer die neuesten Mutationen elektronischer Musik entdecken will, besucht das
Unsound-Festival vom 12. bis 19 Oktober
in Krakau. Es zieht internationale Künstler
und Gäste aus ganz Europa, viele auch aus
Deutschland, in die Stadt an der Weichsel.
An unterschiedlichen Orten in der ganzen
Stadt finden Ausstellungen, Installationen und Konzerte statt.
LARES: Niniejszy
materiał
służy88wyłącznie
do czytania.
Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
W zeszły
wtorek w wieku
lat zmarł Siegfried
Lenz – najwybitniejszy
niemiecki pisarz pochodzący z Mazur. Dokładnie trzy lata temu pierwszy
i ostatni raz po wojnie odwiedził swoją ojczyznę.
D
o rodzinnego miasta przyjechał w
październiku 2011 r., po 68 latach
nieobecności. Ełk opuścił w 1944 r., kiedy miał 17 lat, wcielony do Kriegsmarine. Ani razu go nie odwiedził, chociaż
był zapraszany wiele razy. Dopiero w
dniach 17–19 października 2011 r.
zdecydował się przyjechać. Czekali
tu na niego nowi mieszkańcy i deszcz
honorów. Rada miejska przyznała mu
tytułu honorowego obywatela Ełku. Był
to dowód uznania dla jego twórczości
literackiej.
W swej najgłośniejszej powieści
„Muzeum Ziemi Ojczystej” przedstawił
przedwojenny Ełk. O tym mieście – stolicy Mazur – jak i całej krainie pisał także w swych innych powieściach. Rada
doceniła go także za jego wkład w dzieło
pojednania niemiecko-polskiego i duży
wpływ na politykę pokojową Niemiec.
Wręczenie tytułu odbyło się 18.10.2011
r. Prezydent Ełku poinformował wtedy, że w trosce o zachowanie śladów
przeszłości miasto utworzy muzeum
ziemi ojczystej. Pisarz otrzymał wtedy
także „Złoty Laur” Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w uznaniu zasług
na polu literatury i polityki oraz medal
„Za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego”. Także Wspólnota
Kulturowa „Borussia” przyznała mu
swą nagrodę. Lenz wszystkie te honory
odebrał ze spokojem i pogodną twarzą.
– Literatura nie powinna mieszać się
Dziś jestem wzruszony,
bo miasto pięknieje,
QQAusstellung in Güstrow: Die
Ausstellung „Die Wandlungen. Von Klinrozwija się, ale
ger zu Kanoldt. Grafik LARES:
der deutschsprachiNiniejszy materiał służy wyłącznie do
czytania.
i smutny,
bo to nie
gen Länder aus Sammlungen des Natioto
samo
miasto,
które
nalmuseums
in Stettin”
wird inMaterialien
Güstrow
LARES:
Diese
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
pamiętam – mówił
in der Ernst-Barlach-Stiftung noch bis
zum 12. Januar 2015 präsentiert. In der
pisarz podczas swojej
Ausstellung werden ungefähr 80 Werke
pierwszej i ostatniej
der berühmten Vertreter verschiedener
wizyty w Ełku.
Strömungen wie Max Liebermann, Paul
Klee und Aleksander Kanoldt gezeigt.
LARES:
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Werbung
/ Reklama
do polityki,
ale może jej towarzyszyć
–
Usługi
Pogrzebowe
powiedział, dziękując za zaszczyty. W
swoim wystąpieniu potem opisał Ełk
jako miejsce, w którym wiele rzeczy w
jego życiu miało miejsce pierwszy raz.
Wspomniał życzliwie swych kolegów
pisarzy, w tym Bölla, Grassa, Marion
von Dönhoff, polityków – kanclerzy:
Brandta, Schmidta, Kohla, Merkel,
prezydentów: Niemiec – Wulffa oraz
Polski – Komorowskiego. Wspominał
ich jako ludzi mających odwagę do porozumienia.
A jak tłumaczył swe odwiedziny po
latach nieobecności? – To ma związek z
wiekiem. Chcę zrobić bilans życia. To też
swego rodzaju eksperyment na sobie: co
będę czuć, jak się odnajdę w miejscach
dzieciństwa. Dziś jestem wzruszony,
Sprowadzanie
zmarłych z zagranicy
Siegfried Lenz w Ełku był w 2011 roku, wtedy otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta.
Machnik N.
Ozimek, Schodnia Nowa,
www.machnik.ozimek.pl
Tel./fax: (077) 46−52−456
1765
Załatwianie formalności
Opieka nad grobami
bo miasto pięknieje, rozwija się, ale i
smutny, bo to nie to samo miasto, które
pamiętam – mówił pisarz.
Siegfried Lenz był – obok Heinricha Bölla, Martina Walsera i Güntera
Grassa – jednym z najwybitniejszych
współczesnych pisarzy niemieckich i
autorem takich dzieł jak: „Muzeum
Ziemi Ojczystej”, „Lekcja niemieckie-
Foto: L. Kryszałowicz
go”, „Słodkie Sulejki”. W swej bogatej
twórczości literackiej pisarz odwoływał
się do dziedzictwa kulturowego rodzinnych Mazur. Był także zaangażowany
w proces pojednania polsko-niemieckiego. Jego książki przetłumaczono na
22 języki. Ukazały się w 30 krajach w
wielomilionowym nakładzie.
Lech Kryszałowicz
41/1175 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Nr.
Wochenblatt.pl 5
Oppeln: Minderheit eröffnete den Wahlkampf
Gogolin: Michael Majerski besuchte den DFK
Gute Arbeit!
Die
Wirklichkeit
oft eine andere
w jakikolwiek
sposóbist
zabronione.
Mit diesem Slogan geht das Wählerwahlkomitee Deutsche Minderheit
in die diesjährigen Selbstverwaltungswahlen, deren Wahlkampf am
1. Oktober eröffnetLARES:
wurde. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
R
und 500 Menschen kamen ins Oppelner Konferenzzentrum „Dom
Expo“, um beim Auftakt des Wahlkampfes für die diesjährigen Wahlen
dabei zu sein. Umrahmt von einem
musikalischen Programm präsentierte Norbert Rasch, Chef der SKGD, das
Wahlprogramm des Komitees sowie alle
Kandidaten zum Sejmik, zu den Kreistagen sowie für die Bürgermeisterposten.
Darunter auch den Kandidaten zum Oppelner Stadtpräsidenten Norbert Honka,
der gleichzeitig zum Oppelner Sejmik
kandidiert. Doch seine „Mannschaft“
für den Oppelner Stadtrat wurde beim
Auftakt des Wahlkampfes noch nicht
abschließend präsentiert.
Die Namen wurden erst am vergangenen Mittwoch bekannt gegeben und es
gab so einige Überraschungen. So tritt
für die Deutsche Minderheit an erster
Stelle im Wahlkreis Oppeln-Stadt 2 Beata Kubica an, die bislang im Stadtrat die
Grünen vertrat. „Sie fühlte sich auch als
Vertreterin der Deutschen und war die
erste, die die Ehrenbürgerschaft Oppelns
für Klose ins Spiel brachte. Also war es
für uns natürlich, dass wir ihr den Start
Mit Majerski kam nach dem Film eine lebhafte Diskussion zustande.
Foto: Krystian Polański
Ende September kam der im Wochenblatt schon mehrfach vorgestellte
Filmemacher und Regisseur Michael Majerski zum DFK Gogolin.
Facetten eines
I
antideutschen Systems
Beata Kubica ist gut dafür, Stimmen des modernen Städters für die Minderheit zu holen.
n Gemeindekulturhaus wurde sein
Film „Oberschlesien – hier, wo wir
uns begegnen…“ gezeigt und über diesen diskutiert. Heute leben wir in Freiheit, aber auch fast 25 Jahre nach dem
Systemwandel zeigt die Wirklichkeit,
dass auch Facetten eines antideutschen
Systems in Oberschlesien fortleben.
Vielen kamen solche Gedanken nach
Betrachten des Films. Sichtbar sind
Denkmäler mit kommunistischen Tafeln und eine Spannung, die oft in der
Luft liegt. Nicht zu vergessen jedoch
auch die schlesischen Nobelpreisträger,
deren Namen heute noch keine Rückkehr in den öffentlichen Raum erleben
durften.
Der Dziennik Zachodni schrieb einst:
„Die Filme von Michael Majerski gehören zu dem Besten, die der zeitgenössische Dokumentarfilm zu bieten
hat. Majerskis Lebensthema ist das
spannungsreiche Verhältnis zwischen
in Oberschlesien
leben bis
heute fort.
Beata Kubica vertrat
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
bislang im Stadtrat
die Grünen, nun tritt
Deutschen und Polen in der Frage der
sie für die Deutsche
ehemals deutschen Gebiete. Damit hat
Minderheit an erster
sich Majerski keinen leichten Gegenstand ausgesucht. Er selbst ist in einer
Stelle
im Wahlkreis
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do
czytania.
deutsch-polnischen Familie in OberOppeln-Stadt 2 an.
schlesien aufgewachsen. So liegt es nahe,
Foto: Klaudia Kandzia
von unserer Liste angeboten haben“, sagt
Norbert Rasch. Neben Kubica treten
auch Unternehmer wie Ginter Cebula
(Spitzenkandidat im Wahlkries 1) und
Antoni Piechota (Platz 2 im Wahlkreis
4), DFK-Aktivisten wie Krystian Ebisch
(Wahlkreis 1, Platz 2), Marcin Gam
biec (Wahlkreis 3, Platz 1) und Andrzej
Mały (Wahlkreis 3, Platz 3) sowie der
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
dass ihn die Themen
seiner Heimat nicht
Deutsche raus!– Ein Kommentar vom Rudolf Urban – Sławomir Kłosowski, Abgeordneter
der PiS, präsentierte mit seinem Kandidatenteam schon vor einigen Wochen erste
Punkte des Wahlprogramms für die bevorstehenden Selbstverwaltungswahlen.
Unter anderem wolle die PiS für Oppeln einen Flughafen bauen. Nun aber, da die
Wahlen immer näher rücken, besinnt sich die PiS wieder auf altbewährte Dinge.
Erklärtes Ziel der PiS ist es wieder einmal, die Deutschen aus der Regierung der
Woiwodschaft zu drängen. Wir vertreten aber einen bedeutenden Teil der Region
und können selber treiben anstatt uns nur treiben zu lassen.
bekannte polnische Karatemeister Tadeusz Chodaczek (Wahlkreis 5, Platz 1) für
den Stadtrat von der Liste der Deutschen
Minderheit an. Das verspricht eine heiße
Wahlkampagne.
Rudolf Urban
loslassen.“
Vielen Gogoliner öffnete auch Majerski die Augen, sie gingen nachdenklich
und mit neuem Selbstbewusstsein heim.
Der Besuch Majerskis in Gogolin wurde
vom Bundesinnenministerium über den
VdG gefördert.
Krystian Polański
Werbung / Reklama
Hotel Dębowe Wzgórze
Cena wieczoru wraz z pobytem
hotelowym i atrakcjami:
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób
–200 złzabronione.
za osobę w pokoju
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist
2-osobowym
–260 zł za osobę w pokoju
1-osobowym
Pakiet zawiera:
–jedenzabronione.
nocleg w komfortowym
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist
pokoju
–śniadanie w formie bufetu
szwedzkiego
–nieograniczony dostęp do strefy
SPA (basen,
sauna, jacuzzi)
zabronione.
aromaterapeutyczny
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung–seans
ist
strengstens
untersagt.
w saunie
–wypożyczenie szlafroka
–Bal Andrzejkowy z doskonałą
oprawą muzyczną, bogatym
menuzabronione.
i wieloma atrakcjami
na zabiegi kosmetyczne
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung–zniżki
ist strengstens
untersagt.
i masaże – 15%
–zniżki na restauracje – 10%
Przy pobycie
W programie
Balu Andrzejkowego
o godzinie
19:00): sposób zabronione.
LARES:Magicznego
Niniejszy materiał
służy wyłącznie do(29.11.2014
czytania. Powielanie
w jakikolwiek
28-30.11.2014
untersagt.
Cena 120 zł za osobę
w cenie 330 zł za osobę
–doskonała oprawa muzyczna
piwo na powitanie
–bufet alkoholowy
dwie obiadokolacje
–konkursy z atrakcyjnymi
–masa kulinarnych niespodziaw atrakcyjnych cenach
gratis oraz atrakcje
nagrodamiLARES: Niniejszy materiał
nek, ciasteczka
z wróżbami
–niespodzianka
służy wyłącznie
do czytania.
Powielaniedlawkażdego
jakikolwiek sposób zabronione.
–grzaniec galicyjski lub grzane –magiczne animacje
Andrzeja!
pakietowe w cenie!
8041
Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
6 LARES:
Wochenblatt.pl 10. – 16. Oktober 2014
Aufgegabelt: Das „Hot Baby“ in Kandrzin
Der Maulwurf Gwarek buddelt sich quer
Land und berichtet
von seinen
Abenteuern
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniedurchs
w jakikolwiek
sposób
zabronione.
Szechuan und Elvis
Heute spielt er LEGO
Jana Pawła II viele unachtsam vorbei,
Als ich Anfang der 90er Jahre erstnichts ahnend, dass hier eine kulinarimals in meinen heutigen Wohnort
sche Perle lauert. Fehlendes Marketing
Passagierschiff, das, -e – statek rejsowy
Kandrzin-Cosel kam, gab es im enist so auch daran erkennbar, dass die
Nachbildung, die, -en – kopia
Speisekarte in nun schon 20 Jahren Firgeren Umkreis des Bahnhofes die
verschlingen – pochłaniać
mengeschichte
nicht
ein
einziges
Mal
bekannte kulinarische
Einöde.
Maßstab,zabronione.
der, Maßstäbe – skala
LARES:
Niniejszy materiał służy wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
geändert wurde. Das ist allerdings nicht
Nostalgie aus. Dabei wird selbst der
US-Stil nicht konsequent verfolgt. An
der Wand finden sich auch historische
Emailleschilder von „Pilsener Urquell“
oder „Berliner Kindl“. Immerhin – gemütlich ist es durchaus.
Vermutlich gehen dennoch bis heute trotz zentralster Lage an der Aleja
Kędzierzyn-Koźle:
Groß Strehltiz: Schulpartnerschaft feiert 20-jähriges Bestehen
Foto: Till Scholtz-Knobloch
aran schien sich zunächst nichts zu
ändern, denn die erste Gaststätte
neueren Stils nannte sich „Hot Baby“
und löste bei mir als vermeintliche
Cocktailbar im US-Stil der 50er Jahre
kein besonderes Interesse aus. Irgendwann trat ich dann doch einmal ein und
das ganze entpuppte sich als ein von
einem echten Chinesen, den man in der
Küche durch die Scheibe an zahlreichen
Woks hantieren sah, geführtes asiatischen Restaurant. Mein Stammlokal war
gefunden und die Familie staunte nicht
schlecht, als die Hochzeitsnachfeier von
meiner Frau und mir nicht mit Rouladen und Klößen, sondern „Schweinefleisch Süßsauer“, „Rindfleisch Szechuan“ oder Hühnerfleisch mit Bambus
und Cashewnüssen gefeiert wurde. Alle
Skeptiker waren sofort überzeugt. Kein
Wunder, denn die zahlreichen danach
entstandenen chinesischen Restaurants
können nach meinem Empfinden dem
Hot Baby bis heute nicht das Wasser
reichen.
Doch den einstigen Trumpf des Alleinstellungsmerkmals hat der Laden
eben verloren. So strahlt das Chinarestaurant mit dem verwirrenden Ambiente und seiner Jukebox schon selbst
wirklich tragisch, denn die üblichen Varianten der chinesischen Küche werden
in allen Fleischkategorien durchdekliniert, daneben gibt es Suppen, Wan Tan
gebacken oder Frühlingsrollen einer
Größenordnung, die allein schon als
vollwertiges Mittagessen durchgehen.
Lediglich für Vegetarier wird es problematisch, denn als Tofuvarianten gibt
es das ganze leider nicht (Tofu = Sojamilchquark). Die Preise sind über die
Jahre zwar stetig gestiegen, doch wenn
man nicht alleine unterwegs ist, bleibt
das ganze finanzierbar. Man sollte nur
wissen, dass man einen kleinen Teller
jeder Speise allein kaum schafft und mit
der großen Version für so um die zwei
bis vier Złoty mehr auch zu zweit schon
Probleme mit dem Aufessen hat.
Eine „kleine“ Portion Hühnerfleisch mit Reis
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche InVervielfältigung
ist
der Gleiwitzer Ausstellung kann man die
Titanic
Konzept: Klaudia Kandzia
D LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Die später
nachbauen.
Foto: frantkiwedrowniczki.pl
entstandenen
er macht mit beim Bau der Lego-Fans zu sehen. Berühmte
chinesischen
TITANIC aus Legosteinen? Städte und Plätze wurden nachRestaurants können
Mehr als 500.000 Steine benö- gebaut und es gibt natürlich
dem „Hot Baby“
nicht
drei Meter hohe
und elf zabronione.
auch Spielecken mit Legosteinen
LARES: Niniejszy materiał
służy
wyłącznie do czytania. Powielanietigte
w das
jakikolwiek
sposób
das Wasser reichen.
Meter lange Lego-Schiff – eine zum Selberbauen.
W
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheNachbildung
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
des berühmtesten
Öffnungszeiten
und EintrittsPassagierschiffes im Maßstab
1:25, das noch bis zum 19. Oktober im Gleiwitzer Einkaufszentrum „Europa Centralna“ steht
und auf Bewunderer wartet.
Neben dem Schiff gibt es dort
noch viel Interessantes für kleine
Unsere Bewertung
Geschmack
Ambiente
preise: Montag bis Freitag 1014:00 Uhr 9 Złoty, 14-20:00 Uhr
12 Złoty, 20-21:00 Uhr 8 Złoty.
Sonnabend 10-21:00 Uhr 12
Złoty, Sonntag 9-20:00 Uhr 12
Złoty. Kinder bis 95cm Größe
haben freien Eintritt.
q
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doKuriosität
czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Niniejszy
materiał służy wyłącznie
czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób zabronione.
Gala tuż-tuż
Westfalen
unddoOberschlesier
im Gleichschritt
Conrad-von-Soest-Gymnasiums aus dem westfälischen Soest und des
Allgemeinbildenden Władysław-Broniewski-Lyzeums Groß Strehlitz
statt. Es gab auch einen besonderen Anlass zum Feiern – die 20-jährige
Schulpartnerschaft.
Die Austauschschüler
Austausch nahmen Schüler
sind
zumteil,Lesen bereitgestellt.
Anausdem
Soestlediglich
und Groß Strehlitz
entwickelten
Największą gwiazdą gali będzie Chris Roberts.
D
Foto: Piosenka Plus
sind
lediglich
zum
bereitgestellt.
Jegliche
Vom 23.
bis 30.
September
fand Lesen
der alljährliche
Schüleraustausch
des
o największej gali szlagierów na
Śląsku, która odbędzie się w Kędzierzynie-Koźlu, zostało już tylko kilka
dni. 19 października w hali widowiskowo-sportowej Azoty wystąpią największe
gwiazdy muzyki biesiadnej z Polski, Niemiec i Czech. Na kędzierzyńskiej scenie wystąpią: król niemieckiego szlagra
Chris Roberts, Teresa Werner, królowa
polskiej sceny szlagierów, a także zespół
WIND, dwukrotnie zajmujący drugie
miejsce na festiwalu Eurowizji.
W Kędzierzynie zaśpiewa też Edward
Simoni, urodzony w Bytomiu, tworzący magiczne aranżacje na fletni Pana.
Z okazji pięćdziesięciolecia Beatlesów
wystąpi najlepszy światowy tribute band,
prezentujący ich największe przeboje.
Debiutujący w hali Azoty w ubiegłym
roku René Ulbrich zaprezentuje swoją
pierwszą płytę solową. Po raz pierwszy
na scenie największych gwiazd szlagierów zaprezentują się też artyści z Czech.
adur
die in Begleitung u.a. von der Englischund Religionslehrerin Agata Szymaniec, vom Deutsch- und Sportlehrer
Dirk Wichmann aus Soest und von
Deutschlehrer Robert Stelmach vom
Groß Strehlitzer Lyzeum waren. Auf
dem Austauschprogramm standen viele
Aktivitäten: Ein dreitägiger Aufenthalt
führte die Gruppe nach Krakau. Zu
besichtigen gab es u.a. den Ring, die
Marienkirche mit dem Veit-Stoß-Altar,
den Wawel mit Kathedrale, das Collegium Maius der Jagiellonen-Universität oder das jüdische Viertel Kasimir
(Kazimierz) mit der Synagoge Remuh.
Zum Ausgleich waren die Abende für
die Schüler frei. „Mir hat Krakau sehr
gefallen, weil es eine schön alte Stadt
ist. Ich habe mich wie zu Hause gefühlt.
Soest hat viele Ähnlichkeiten mit der
Krakauer Architektur“, schwärmte etwa
der 15-jährige Felix aus Soest.
Die nächsten Tage verbrachten die
Schüler in Groß Strehlitz in Gastfami-
zusammen ein
„Deutsch-polnische
Wörterbuch der
Jugendsprache“.
lien der Kreisstadt und umliegenden Ein dreitägiger Ausflug führte nach Krakau.
Foto: Till Scholtz-Knobloch
Dörfern. An jedem Tag trafen sich die
Schüler im Lyzeum. Dort warteten auf
sie verschiedene Aufgaben, unter anderem ein Mini-Projekt, das „Deutsch-polnische Wörterbuch der Jugendsprache“
oder auch ein Volleyball-Turnier. „Ich
habe mich über den Schüleraustausch
sehr gefreut. Es ist gut für mich einen
,echten Deutschen’ kennenzulernen.
Dabei lerne ich die Kultur aus Deutschland kennen und kann meine Sprachkenntnisse verbessern. Es ist eine tolle
Erfahrung für mich. Wir unterscheiden
uns von den Schülern aus Deutschland
kaum. Dies zeigte uns eine Situation in
Krakau, als ein Pferdekutscher uns auf
Englisch fragte, woher wir kommen“,
freut sich Maria (17) aus Balzarowitz
(Balcarzowice).
Der Höhepunkt des Schüleraustausches war die Feier anlässlich des 20-jährigen Bestehens der Schulpartnerschaft
in der Kreisverwaltung. Zur Feierlichkeit kamen unter anderem die Lehrer
Ulrich Dellbrügger und Jochen Grade,
die Begründer des Austausches, Verena
Böger, die für die Koordinierung der
Geschichtsprojekte zuständig ist, und
Schulleiter Andreas Heihoff. Begrüßt
wurden sie von Landrat Józef Swaczyna und dem stellvertretenden Landrat
Waldemar Gaida. Ziel der Schulpartnerschaft ist es, die Bindungen zwischen
den Kreisen Soest und Groß Strehlitz
zu pflegen, gegenseitiges Kennenlernen, Erfahrungen auszutauschen und
die Sprache des Austauschpartners zu
erlernen bzw. zu verbessern. In Zukunft
sollen gemeinsame Projekte auch in den
Bereichen Biologie und Geschichte
durchgeführt werden.
Dominika Galla-Szczędzina
Karolin łůnaczi
kůńca roku nie bajecie můgli co tydziyń
czytać mojygo artikla „Karolin łůnaczi”. Pewno zapytołcie czamu. Sama nie
wiam tak richtig, dostałach takoł wiadomość „od góry”, niestety bandymy musieli uzbroić sie w cierpliwość i poczekać aż
do stycznia. Tera mojy artikly bandům w
zeitungu yno co jaky trzi, cztery tydniy.
Nawet nie wiycie, jak mi je przikro z tygo
powodu, no ale co joł za to mogam?! No
nic! Mie tygo baje blank brachować, ale
wiycie… do kůńca roku już niedugo, to i
do poczůntku już tyż nie cza baje dugo
czekać, zanim zajś zacznam na nowo
pisać i mům nadzieja, że potym to zajś
mi pozwolům pisać co tydziyń. Tak już
se do tygo przizwyczajyłach, że tak jakojś dziwnie baje. Dobrze, że pozwolili
mi tera jeszcze napisać, żebych mógła
wům to wszystko spokojnie wytłumaczyć i żebyjście se nie zdziwiyli, że narołz
niy ma Karolin we gazecie, bo wiam, że
niejedni z wołs czekajům zawsze na mój
artikel i ze ciekawojściům już czytajům,
ło czym to łůna zajś sam baje łůnaczyć.
Mům nadzieja, że nie zapůmnicie łů
mie i bajecie z utynskniyniym czekać
na kolejny wydania, kaj już co tydziyń
baje mojy słowo we naszyj gwarze. Bo
myjślam, że to je to, co wům se we tym
wszystkim nojbarzi podoboł, że możecie
„po naszymu” se poczytać, bo tera już
nawet je takoł akcja „godůmy po ślůnsku”, kaj to sklepy, instytucji, we których
idzie se pogołdać, stawiajům tabliczka
z takym napisym i na locker możecie se
pogołdać i żołdyn wům tygo nie baje
mioł za zły. Naja… w kůńcu my se tygo
doczekali, yno ciekawy, wiela se do tygo
prziznoł.
Joł je yno ciekawoł, czamu do kůńca
tygo roku niy ma co tydziyń miejsca
na mojy szrifty… Hmmm… jakby tak
richtig pomyjśleć, to wiycie, czamu z
reguły tak je? Joł nie bandam ło tym
sam głojśno gołdać, my se kożdi mogymy pomyjśleć co chcymy, a wiycie,
szporować cza nierołz na rozmaitych
rzeczach, szkoda yno, że na takych, kaj
to tak richitg nic nie kosztuje, bele za
to plac baje uszporowani, coby zajś kto
inkszi mógł co napisać. A tera musicie
wytrzimać do nastympnygo wydania,
w kerym to zajś bandam mógła do wołs
połůnaczyć, a jak za ty trzi abo cztery
tydniy w kůńcu przidzie tyn czas, to aby
bandam miała tela tematów, że bajecie
zajś mieli ło czym poczytać. Tera musicie uzbroić se w cierpliwojść i grzecznie
poczekać na nastympni mój artikel. q
W
itům wołs wszystkich bardzo serdecznie. Niestety niy mům dzisiej
do wołs, moich wiernych czytelników,
najlepszyj wiadomości. Niestety do
41/1175 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Nr.
Wochenblatt.pl 7
Gmina Bierawa: Peter Gallwitz honorowym obywatelem
Oppelner
Nachrichten
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
powrocie
do Turyngii nadal angażowali
W Gminie
Bierawa, a szczególnie
się na rzecz dwujęzycznego szkolnictwa.
w dwujęzycznej szkole w Solarni Dzięki nim rada gminy upamiętniła poQQPedagogika zabawy: Niemiec-
Zasłużony Ślązak
Foto: Michał Klimek
znają go wszyscy. Urodzony we Wro- chodzącego z Kotlarni Ernsta Friedricha
kie Towarzystwo Oświatowe zaprasza na
szkolenie pt. „Wprowadzenie do pedagocławiu Peter Gallwitz od lat wspiera Zwirnera, budowniczego katedry w KoO tych i wielu innych zasługach
giki zabawy”, które odbędzie się 18 paźnauczycieli i uczniów, organizując lonii.
Petera Gallwitza przypomniała w czasie
dziernika o godz. 9.00 w siedzibie NTO w
dla nich
naukowe.
Podzię- uroczystości
dopomoce
czytania.
Powielanie
w jakikolwiek
sposób zabronione.
nadania mu honorowego
Opolu. Szkolenie ma na celu dostarczenie
kowano mu w sposób wyjątkowy. obywatelstwa laudatorka Ilona Wochkreatywnych rozwiązań dydaktycznych
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
istbilinstrengstens
untersagt.
nik-Kukawska
z TSKN, dyrektor
3 października
został honorowym
na zajęciach językowych,
przełamygwalnego gimnazjum w Solarni.
wanie barier oraz rozwój kompetencji
obywatelem gminy Bierawa.
W uroczystości uczestniczył wice-
O
d wczesnych lat 90. małżeństwo Susanne i Peter Gallwitzowie wspierają nauczycieli poprzez organizowanie
podręczników i pomocy naukowych (po
części wypracowanych przez siebie). W
1995 roku Gallwitzowie podjęli pracę
nauczycieli w Starym Koźlu (Alt Cosel) i Dziergowicach (Oderwalde), a po
marszałek województwa opolskiego
Roman Kolek, który nazwał zaangażowanie Petera Gallwitza wielkim darem dla województwa. Do Starej Kuźni
(Klein Althammer), gdzie miała miejsce
uroczystość, przybyła też ponad 40-osobowa delegacja z gminy partnerskiej
Ostfildern (Badenia-Wirtembergia).
K. Kandzia
pedagogicznych. Uczestnicy przede
wszystkim poszerzą swoją wiedzę z
zakresu metodyki zabawy oraz poznają
wiele ćwiczeń przyczyniających się do
kreatywnego i atrakcyjnego prowadzenia
zajęć językowych. Referentem będzie dr
Jana Bachmann, która jest wykładowcą na uniwersytecie w Poczdamie oraz
ekspertem w dziedzinie komunikacji
interpersonalnej. Koszt szkolenia wynosi 63 zł. Wpłaty można kierować na
numer rachunku bankowego: 59 1050
1504 1000 0022 6719 3106. Zgłoszenia
można kierować do 13 października na
adres [email protected].
LARES:
Materialien
sindmateriałem
lediglich
zumto filmLesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Peter Gallwitz
– honorowyDiese
obywatel gminy
Bierawa – pracuje nad kolejnym
dla uczniów. Będzie
o życiu i twórczości Goethego. Od lewej stoją: Stanisław Wróbel – zastępca wójta, Elżbieta Dziuda – przewodnicząca
rady gminy, Peter Gallwitz, Ilona Wochnik-Kukawska – dyrektor gimnazjum w Solarni, Krzysztof Ficoń – wójt.
Leserbrief: Schlesienseminar Jubileusz: Opole i Mülheim świętują 25-lecie partnerstwa miast
QQEröffnung der Deutschen KulBeim Schlesienseminar in Groß Stein Jak informuje nas drogowskaz do miast partnerskich Opola stojący przed seum) w Ratingen-Hösel, Akwizgran,
Erb-Sprache Wspólna biesiada
gab es einen Vortrag von Stephanie Hüllmann von der Agentur für Erwachsenen- und Weiterbildung Hannover unter dem Titel „Muttersprachlos? Nein
Danke! – Das Phänomen der ,Heritage
Languages’“.
Die Autorin fragte dabei, wie dieser
international gebräuchliche Terminus
treffend ins Deutsche übersetzt werden
könne und überhaupt genau zu definieren sei. Mein Vorschlag für eine deutsche
Benennung diesbezüglich lautet „ErbSprache“.
Ein Erbe kann angenommen oder
verweigert werden. Ist es eine Belastung
oder ein Nutzen? Wenn es angenommen
wird stellt sich die Frage, wie wird damit
umgegangen. Auf keinen Fall sollte ein
Erbe aufgezwungen werden. Die Freiwilligkeit hat Vorrang. Bei der Entscheidung
der Annahme oder Verweigerung ist es
wichtig, die Betroffenen ausreichend darauf hinzuweisen, ob die Annahme oder
Verweigerung individuell positiv oder
negativ sein kann.
Johannes Marschke
(Doberlug-Kirchhain)
w Kolonii, stadion i muzeum
opolskim ratuszem, 899 kilometrów dzieli Mülheim nad Ruhrą od Opola. katedrę
„Borussi” oraz muzeum browarnictwa
w Dortmundzie. W tym samym czasie,
N
ieco większe niż Opole, ok. 170 tys.
mieszkańców, zielone miasto w Zagłębiu Ruhry w związku z przypadającą
w tym roku rocznicą podpisania układu
partnerskiego zaprosiło grupę opolan
związanych z Towarzystwem Przyjaciół
Opola. Sympatyczna podróż odbyła się
w dniach 15–20 września. W czerwcu
w Opolu gościła grupa mieszkańców z
Müllheim nad Ruhrą. Teraz był czas na
przyjacielską rewizytę. W skład opolskiej
delegacji wszedł chór męski „Camerton”
pod kierunkiem Marii Przebindowskiej.
16 września wiceprezydent Opola
Danuta Wesołowska wraz z opolską
delegacją została uroczyście powitana
w zamku Broich przez nadburmistrza
Mülheim – Dagmar Mühlenfeld.
W uroczystości tej udział wzięła również delegacja partnerskiego miasta Kfar
Saba z Izraela, które 21 lat temu podpisało umowę partnerską z Mülheim.
Delegacji izraelskiej przewodniczył burmistrz Yehuda Ben Hemo. Spotkanie
turtage: Mit einer Ausstellungseröffnung in der Oppelner Philharmonie be-
kiedy opolanie zwiedzali Muzeum Ziemi
Podczas zwiedzania
Górnośląskiej
w Ratingen (17sposób
września), zabronione.
czytania.
Powielanie
w jakikolwiek
Muzeum Ziemi
gościem muzeum był także przewodniczący Bundestagu Norbert Lammert.
Górnośląskiej
Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
Opolski
chór „Camerton” wystąpił
w Ratingenkilkakrotnie w trakcie wizyty. NajważHösel opolanie
niejszy występ miał miejsce 17 września w kościele św. Barbary w Mülhemieli możliwość
ginnen am Freitag, 10. Oktober, die 11.
im-Dümpten. W programie znalazły
porozmawiania
Deutschen Kulturtage in der Oppelner
się pieśni inspirowane Biblią, przeboje
Woiwodschaft. Die Ausstellung „Wörter,
muzyki popularnej i piosenki ludowe.
z
przewodniczącym
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
meine Fallschirme. Horst Bienek 1930
Pobyt
delegacji
z Opola zakończyła
Bundestagu Norbertem
– 1990” wurde vom Haus der Deutschwspólna biesiada na statku białej floty,
Jegliche
Vervielfältigung
istrzece
strengstens
untersagt.
Lammertem.
który
zabrał uczestników w rejs po
Polnischen Zusammenarbeit
vorbereitet.
obu delegacji z Opola i Kfar Saby być
może zaowocuje dalszymi kontaktami
obu miast. Przy okazji wizyty w Mülheim opolanie zwiedzili także Essen,
słynną willę Huegell, dawną siedzibę
rodziny Krupp, Muzeum Ziemi Górnośląskiej (Oberschlesisches Landesmu-
Ruhr do Essen-Kettwig. Była okazja do
wspólnych śpiewów i rozmów opolan
z mieszkańcami Mülheim nad Ruhrą,
członkami Förderverein Mülheimer
Städtepartnerschaften. Jeden z jego
członków, pochodzący ze Śląska Adam
Wagemann, był opiekunem opolskiej
grupy w czasie całego jej pobytu w Mülheim nad Ruhrą.
Krzysztof Bodanko
Zur Ausstellungseröffnung, die um 18:30
Uhr erfolgt, spricht Dr. habil. Daniel Pietrek. Anschließend beginnt um 19:00 Uhr
ein Konzert. Im Programm Werke von
Richard Wagner und Richard Strauss. Der
Eintritt ist frei.
QQRekrutacja
dla animatorów:
untersagt.
Ruszył nabór do czwartej edycji projektu
Woiwodschaft Oppeln: Deutsche unterstützten Ukrainer in Stanislau
„Tranzytowe miejsca pracy – import modelu wsparcia dla szczególnie wrażliwych
grup na rynku pracy”. Mogą się do niego
zgłaszać osoby, które chcą zostać animatorami osób starszych, w wieku 50+,
bezrobotne lub nieaktywne zawodowo,
zamieszkałe na terenie województwa
opolskiego. Uczestnicy projektu będą musieli odbyć półroczny staż. Rekrutacja trwa
jeszcze do 27 października. Informacje
i formularz zgłoszeniowy dostępne na
www.tskn.vdg.pl. Można się też zgłaszać
osobiście do Biura Projektu: CTC Polska Sp.
z o.o., ul. Reymonta 29, 45-072 Opole, tel.
77 402 15 78, kom. 663 960 200. Informacji o projekcie udziela z ramienia TSKN
Joanna Hassa: tel. 77 402 10 78 (wew.
20), e-mail: [email protected]. adur
Großes
Engagement der DFK
Über drei Tonnen an Hygieneartikeln und Reinigungsmitteln sammelten Ortsgruppen der deutschen
Minderheit in der Woiwodschaft
Oppeln, um diese in die Ukraine
zu schicken. Die LARES:
Sammelaktion
wurdeLARES:
von der Oppelner
SKGD und
Diese Materialien
dem Büro des Sejmabgeordneten
der deutschen Volksgruppe Ryszard
Galla veranstaltet.
Oppelner Nachrichten
„Sejm-Abgeordneter Ryszard Galla ist
war eine Zeitung, die von 1895 bis
Vorsitzender eines Sozialrates am neu1935 im Oppelner Land erschien.
romedizinischen Woiwodschaftskrankenhauses, wo die Idee für eine Unterstützung des Krankenhauses in Stanislau
Werbung / Reklama
(Ivano-Frankivsk/Stanisławów) entstand.
Das Oppelner Krankenhaus wird einen
Sohn mit Vater (Demenz)
Rettungswagen spenden. Wir dachten
suchen deutschsprachige
uns, dass wir diese Aktion mit einer
Sammelaktion unterstützen könnten“, Der DFK in Groß Döbern überreichte vor allem Waschpulver. Von links: DFK-Gemeindechef Norbert Slabik, Bürgermeister Henryk Wróbel, Norbert Rasch und Ryszard Galla.
Haushaltshilfe im Alter
informiert Damian Hutsch vom Büro
An der Sammelaktion
von 45-65 Jahren.
des Abgeordneten. Gesagt, getan. An die
der Menschen war wirklich unglaublich. Sie haben kurzerhand um Hilfe andere
DFK und DFK-Gemeindevorsitzenden
Sogar ganz kleine Ortsgruppen wie etwa Organisationen im Dorf gebeten wie
für
die
Ukrainer
haben
wurde ein entsprechendes Schreiben geStolzmütz (Tłustomosty) im Landkreis etwa die Freiwillige Feuerwehr, GeNichtraucher, kein Alkohol!
sich über 80 DFK aus
schickt. „Eigentlich rechneten wir nicht
Leobschütz leisteten ihren Beitrag. Und meindeämter, Pfarr- und Dorfräte. Auf
mit so einem großen Zuspruch und Unmehrmals
haben
die
Leute
betont,
sie
diese
Weise
ist
die
Sammelaktion
ein
der Woiwodschaft
Arbeitseinsatz wäre Februar bis
terstützung. In 21 Gemeinden haben
würden gerne helfen und sind froh, dass Riesenerfolg geworden. „Am 13. OktoOppeln
beteiligt.
Juni und August bis November.
sich tatsächlich Ortsgruppen gefunden,
sie sich auf diese Art für die deutsche ber werden der Krankenwagen sowie die
die gesagt haben: wir machen mit“, sagt
Unterstützung während der Flut 1997 gesammelten Artikel offiziell in Stanislau
@ keine Agentur
Damian Hutsch, der dann drei Tage die
bedanken können, indem sie jetzt den ankommen. Bei der Übergabe wird der
gesammelten Hygieneartikel und ReiniUkrainern in der Not helfen“, meint Sejm-Abgeordnete Ryszard Galla auch
gungsmittel bei den DFK abgeholt hat. Wochen zusammen drei Tonnen an Damian Hutsch. Unglaublich war auch dabei sein“, so Damian Hutsch.
Handy: 0049 157 3551 4159
Anna Durecka
Über 80 DFK haben innerhalb einiger Spenden gesammelt. „Das Engagement die Kreativität vieler DFK-Mitglieder.
Foto: Abgeordnetenbüro
8045
Diese Materialien sind lediglich zum Schlesienśląsk Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8 LARES:
Kadrowa rewolucja
Pazurkiem
Kotysia
sind
lediglich
zumtańca
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
strengstens
untersagt.
Grupa
Wal-Nak
to zespół
ludowego,
który działa
od 22 lat,
a jego członkami sąist
młodzi
ludzie z Tarnowa
Opolskie-
Sondaże
N
a początku roku litewska
policja zatrzymała dwie
wróżki. Ich proceder polegał na tym,
że wmawiały napotkanym dziewczynom, że są przeklęte, po to żeby
później za grubą kasę ściągać z nich
wyimaginowane klątwy.
O tym, że najłatwiej robić interesy
na ludzkiej łatwowierności, doskonale wiedzą domokrążcy, oferujący
za jedyne dwieście złotych garnki,
które można kupić w sklepie za pięć
dych, oraz organizatorzy różnych
promocji, po których lepiej czują
się wyłącznie odchudzone portfele
nabitych w butelkę osób. W czasie
trwania kampanii wyborczych
instytucję fałszywej wróżki zastępują
sondaże.
Badanie opinii publicznej dla
swoich celów ukartował ostatnio
komitet jednego z kandydatów
na prezydenta Opola. Miasto zostało
oblepione plakatami z wymownymi
słupkami poparcia, sugerującymi,
że tylko faworyt tego komitetu ma
szansę pokierować nadodrzańskim
grodem. W odpowiedzi na to przeprowadziłem swój autorski sondaż
przedwyborczy i po kilku rozmach
telefonicznych z moimi najbliższymi
znajomymi ponad wszelką wątpliwość ustaliłem, że Opole jednogłośnie
zagłosuje na Mniejszość Niemiecką!
Wbrew pozorom litewskie wróżby
mają wiele wspólnego z sondażami
w Polsce. – Jedne i drugie należy
między bajki włożyć!
Józef Kotyś
go i Chrząstowic. Oswald i Waltrauda Salla, założyciele zespołu oraz dotychczasowi prowadzący, przekazali niedawno
grupę w ręce Elizabet Kampie i Zuzannie Szczepańskiej. Z nowymi prowadzącymi rozmawiała Dagmara Mientus.
Jak to się stało, że po tylu latach
zmieniło się kierownictwo zespołu?
Zuzanna Szczepańska: Państwo Salla,
dotychczasowi prowadzący, nie mieli
już tak wielu sił jak kiedyś. Prowadzenie zespołu wymaga mnóstwo energii,
którą wkładali w rozwój grupy przez 22
lata, a teraz nadszedł czas, by młodzi
się wykazali.
Dlaczego postanowiłyście się podjąć
prowadzenia zespołu?
Elizabet Kampa: Głównie ze względów
sentymentalnych. Jesteśmy w tym zespole już tak wiele lat, tak wiele wspomnień
się z nim wiąże, że nie wyobrażałyśmy
sobie, by to, co było budowane przez
tyle lat, miało się rozpaść tylko dlatego,
że nikt nie chciał tego przejąć. Postanowiłyśmy spróbować, przynajmniej
spróbować, od nowa rozkręcić zespół
i go poprowadzić. Kilka osób się wypisało i to nas trochę zdemotywowało,
ale dwie nowe dziewczyny się zapisały
i teraz jest nas 15.
Prowadzenie takiej grupy to spore
wyzwanie. Nie boicie się?
E.K.: Wyzwanie jest naprawdę ogromne,
szczególnie z tego względu, że zarówno
ja, jak i Zuzia jeszcze się uczymy, do tego
dochodzi praca i inne obowiązki. Będzie nam trudno pogodzić to wszystko.
Państwu Salla było łatwiej, bo założyli
zespół, będąc na emeryturze, i mieli
więcej czasu wolnego.
Postaramy się temu wyzwaniu sprostać, chociaż będzie to spore obciążenie. Ale właśnie ze względu na to, że
Szukamy przede
wszystkim chłopców,
ale dziewczyny
untersagt.
są też są mile widziane.
Powinny to być osoby
od 7. roku życia i nie
ma znaczenia skąd.
Foto: Wal-Nak
tanecznego ze względu
na to, że niektóre
untersagt.
tańce wymagają o wiele więcej tancerzy.
Jakich osób szukacie do swojego zespołu i jak mogłybyście ich zachęcić?
E.K.: Szukamy przede wszystkim chłopców, ale dziewczyny są też bardzo potrzebne. Powinny to być osoby od 7.
roku życia i nie ma znaczenia skąd.
Jednak każdy musi się liczyć z tym,
że na jedną półtoragodzinną próbę
w tygodniu do Raszowej musi przyjechać. U nas w zespole taniec łączymy
z zabawą, nigdy nie ma nudy, jesteśmy
otwarci i nawzajem się akceptujemy
i szanujemy. Każdy, kto lubi tańce ludowe, powinien się do nas zgłosić, gdyż
ciągle prowadzimy nabór.
Gdzie będzie można was zobaczyć
w najbliższym czasie?
Z.S.: Na pewno 12 października na prezentacji zespołów TSKN w Krapkowicach. A wszystkich zainteresowanych
zapraszamy do zapisywania się do naszej
grupy. q
Wal-Nak pod nowym przewodnictwem rozpoczął już próby taneczne. Na zdjęciu – jeszcze przed rewolucją kadrową.
chcemy, by ten zespół działał, musimy E.K.: Jak najbardziej, a szczególnie ze
spróbować.
Z.S.: Mamy też osoby w różnym wieku, najmłodsza w zespole ma 9 lat, a
najstarsza 23 lata i to nam także sporo
komplikuje. Każdy ma różne obowiązki
i trudno jest nam dobrać godziny prób.
Wcześniej ćwiczyliśmy w Walidrogach,
teraz naszym stałym miejscem prób będzie sala OSP w Raszowej i choć miejsce mamy, to żeby się dogadać na jakiś
termin, to jest problem.
Czy macie wsparcie ze strony poprzednich prowadzących?
strony pani Waltraud, która motywowała
nas do tego, byśmy ten zespół przejęły.
Teraz też możemy się do nich zwrócić z każdym pytaniem i problemem,
a oni nam zawsze pomogą. Wsparcie
jest ogromne.
Jak widzicie przyszłość Wal-Naku?
E.K.: Na razie ciężko powiedzieć, nie
chcemy zapeszyć. Na pewno byłoby lepiej, gdyby zapisało się więcej tancerzy,
szczególnie chłopaków. Jeśli nie będzie
nowych członków, to nie będziemy mogli pokazywać całego naszego repertuaru
Ottmütz:
DFK erinnert
sind Der
lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Fliegerhorst Stubendorf
Im Rahmen des Projektes „Konso- freut es ihn sehr, dass der Ottmützer
die Geschichte des Flugplatzes
lidierung der Begegnungsstätten“ DFK
nun auf einer Tafel an der ehemaligen
Oktober findet
QQOppeln: Am 13.
wurde
am 2. Oktober insposób
Ottmütz zabronione.
LARES:
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
w jakikolwiek
Einfahrt zum Fliegerhorst präsentiert.
im Oppelner Museum eine Diskussion
(Otmice) in der Gemeinde Stuben- Neben einem zweisprachigen Text ist auf
zumLARES:
Buch „Verschleppung.
DeporDieseDieMaterialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
ist strengstens
untersagt.
der Tafel ein Lageplan
des Flugplatzes
dorfVervielfältigung
(Izbicko) eine Erinnerungstafel
zu sehen sowie viele historische Bilder.
tation der Bewohner Oberschlesiens in
an den dortigen Flugplatz aus dem
„Wir haben diese Erinnerungstafel
die Zwangsarbeitslager der Sowjetuniaufgestellt, um zu zeigen, wohin KriegsZweiten Weltkrieg enthüllt.
on im Jahr 1945“ statt. Beginn ist um
TERMINE
17:00 Uhr.
politik führt. Sie soll erinnern und mahnen, damit so etwas nicht noch einmal
passiert“, sagt Ralla. Für die Bürgermeisterin der Gemeinde Stubendorf, Brygida
Pytel, ist vor allem der Platz, der für die
Tafel gewählt wurde wichtig: „Ich hoffe,
dass nun alle, die sich zum Beispiel auf
den Weg in die Kirche machen, an der
Tafel stehenbleiben, sie studieren und
damit ihr Wissen über die schreckliche
Zeit des Nationalsozialismus erweitern.“
Rudolf Urban
D
QQGliwice: Muzeum
w Gliwicach
LARES:
zaprasza 13 października o godz. 12.00
na wykład Anne Thomas, która opowie o
artyście Gunterze Demnigu i jego projekcie „Kamienie Pamięci”, upamiętniającym
ofiary nazizmu. Spotkanie odbędzie się
ramach cyklu „HAUSbesuche – spotkania
domowe”.
amals benannte man den Flugplatz eben einfach nach dem vermeintlich besser bekannten größeren
Ort, auch wenn er in der Gemarkung
von Ottmütz lag. Christoph Ralla ist
Jahrgang 1930 und wurde in Ottmütz
geboren. Er kennt also die Geschichte
des Fliegerhorstes „Stubendorf “ wie
kein anderer. Sein Wissen darüber gab
er bisher in Form von Vorträgen und
kleineren Publikationen weiter. Daher
Christoph Ralla berichtete aus familiären Überlieferungen vor der neuen Gedenktafel.
Foto: Rudolf Urban
QQOpole: Wojewódzka
BibliotekaNiniejszy
PuLARES:
bliczna zaprasza 14 października o godz.
12.00LARES:
na wykład „Współpraca
polskoDiese Materialien
sind lediglichAnmeldung
zum Lesennurbereitgestellt.
Jugendkonferenz:
noch bis 10. Oktober
-niemiecka na przykładzie Muzeum Ziemi
Górnośląskiej w Ratingen (Hösel)”, który
wygłosi dr Stephan Kaiser, oraz na otwarcie wystawy „Historia Polski i stosunków
polsko-niemieckich”.
Jubiläumsausgabe wird besonders
zum Thema „Breslauer Sandvorstadt und
Große Insel im Wandel der Zeit“.
spannende Workshops und Begleitveranstaltungen.
Die Teilnehmer der diesjährigen Jugendkonferenz können sich diesmal
zwischen vier Workshops entscheiden:
„Deutsche Traditionen“, „Deutsch
macht Spaß“, „Fotografie – was ist das?“
und „Brunnen mit Wasser und Eimer
aber ohne Seil“. „ Bei den Workshops
können die Jugendlichen viel Neues
erfahren: Welche Orte in Deutschland
man unbedingt einmal besuchen sollte
oder welchen Slang man in Deutschland
im Alltag spricht“, verrät Roland Giza,
der BJDM-Vorsitzende. Zwei der Seminare werden in deutscher, zwei in polnischer Sprache angeboten. Darüber hinaus kann man aber zum Beispiel auch
D
Minderheit veranstaltet zum 15.
LARES:
Niniejszy
materiał
służyVom
wyłącznie
do
der czytania.
diesjährigenPowielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
QQBreslau: Das Städtische
Museum
Mal seine
Jugendkonferenz.
7. bis
in Breslau veranstaltet am 10. und 11.
9. November gibt es für die JugendliJugendkonferenz Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES:
Diese Materialien
sind
lediglich
zum
chen der
deutschen
Minderheit
wieder
Oktober
eine wissenschaftliche
Konferenz
können sich
er Bund der Jugend der deutschen
Die Teilnehmer
diesmal zwischen
vier Workshops
entscheiden.
QQZabrze: Muzeum Miejskie w Zabrzu
zaprasza 23 października do Galerii Café
Silesia” przy ul. 3 MajaLARES:
6 na spotkanie
pt.
Niniejszy
„Pieniądz zastępczy w Zabrzu i jego obecnychLARES:
dzielnicach wDiese
latach 1914–1924”.
Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
die Grundlagen
der Fotografie Jegliche
erlernen
Początek o godz. 17.30, wstęp wolny.
QQGörlitz: Das Schlesische Museum
zu Görlitz veranstaltet am 9. Oktober
um 16.00 Uhr einen Vortrag von Urszula Bonczuk-Dawidziuk zum Thema
„Friederike von Reden und ihr Wirken
im Hirschberger Tal“. adur
und mit einer Kamera die eigenen Eindrücke von der Jugendkonferenz festhalten. Zu der Jubiläumsausgabe kommen Mitglieder des Bundes aus dem
ganzen Land, traditionell die meisten
jedoch aus Oberschlesien. Anmelden Der BJDM veranstaltet seine Jugendkonferenz bereits zum 15. Male.
Foto: BJDM
kann man sich für die Jugendkonferenz
noch bis zum 10. Oktober. Weitere In- findet man auf der Internetseite www. es auch auf dem Facebook-Profil des
fos zur Konferenz und zur Anmeldung bjdm.eu. Das Anmeldeformular gibt BJDM.
adur
bereitgestellt. Jegliche
41/1175 LARES: Diese Materialien sind lediglich
Nr.
Glaubezum
undLesen
ReligionWiara
i religia Wochenblatt.pl 9
Königshütte: 170. Jubiläum der St.-Elisabeth-Kirche
Verdrängtes Erbe
Kronika Parafialna
QQVortrag: Im Rahmen der 11. Deutschen Kulturtage findet am 15. Oktober in
untersagt.Oppeln
der Eichendorff-Caritasbibliothek
ein Vortrag zum Thema: Die Frage nach
Die evangelische St.-Elisabeth-Kirder Mehrsprachigkeit in der Katholischen
che in Königshütte (Chorzów) feiert
Kirche in Oberschlesien 1850-1920“ statt.
ihr 170. Gründungsjubiläum. Am 14.
Es referiert Dr. Joachim Kobienia, LiturSeptember wurde der Einweihung
giewissenschaftler, Sekretär des Oppelner
mit einem Gottesdienst
gedacht.
Bischofs.
LARES:
Die Predigt hielt das Oberhaupt der
QQAd memoriam:
Am 26. SeptemLARES: Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
Evangelisch-Augsburgischen
Kirche
ber wurde in Bunzlau eine zweisprachige
in Polen, Bischof Jerzy Samiec.
Gedenktafel zu Erinnerung an Pfarrer Paul
B
enannt nach Elisabeth Ludovika
Prinzessin von Bayern, Gemahlin
Friedrich Wilhelms IV., Königin von
Preußen, diente das Gotteshaus den
Berg- und Hüttenarbeitern lutherischer Konfession, die im 18. und 19.
Jahrhundert aus den unterschiedlichen
deutschen Ländern nach Oberschlesien kamen. 1840-44 nach dem Entwurf
von August Soller, dem Hauptvertreter
der Nach-Schinkel-Schule, im neugotischen Stil erbaut, und durch König
Friedrich Wilhelm IV. gefördert, wurde
die St.-Elisabeth-Kirche bald schon Begegnungsort für Protestanten aus ganz
Oberschlesien. In Königshütte haben
Protestanten schnell eine wichtige gesellschaftliche Rolle eingenommen. Aus
ihren Reihen stammten Bürgermeister,
Ärzte, Ingenieure und Facharbeiter. Zu
Begin des 20. Jahrhunderts bildeten Protestanten 20 Prozent der Königshütter
Stadtbevölkerung. Die Zahl der Gläubigen lutherischer Konfession wuchs
stetig, so dass eine weitere evangelische
Kirche in Königshütte gebaut wurde.
Am 10. November 1898, dem Gedenktag
an die Geburt Martin Luthers, wurde
die Martin-Luther-Kirche im Stadtzentrum eingeweiht. Dieses Gotteshaus ist
jetzt die Pfarrkirche der Königshütter
Protestanten.
Die St.-Elisabeth- und Martin-LutherGemeinden bieten ihren Mitgliedern
neben Seelsorge auch diakonische
Die Namenspatronin der St.-Elisabeth-Kirche, Elisabeth
Ludovika Prinzessin von Bayern, Gemahlin Friedrich
Wilhelms IV. Foto: Gemälde von Karl Wilhelm Wach, um 1840
Die evangelische Sankt-Elisabeth-Kirche in Königshütte
Foto: Maja Sucharek
Sauer eingeweiht. Sauer wurde am 26.
September 1892
in einer Bauernfamilie
Die
St.-ElisabethLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
im oberschlesischen Bielitz (Kreis FalkenKirche ist das
älteste evangelische
Gotteshaus in
Königshütte.
Foto: Johannes Rasim
berg) geboren. 1921 in Breslau zum
Priester geweiht, war er ab 1938 Stadtpfarrer an der Kirche St. Mariä und Nikolaus in Bunzlau. Dort fiel er durch hohe
Musikalität und seinen Einsatz für die
Ökumene auf. 1942 kam er wegen regimekritischer Äußerungen in Untersuchungshaft. Beim Einmarsch der Roten
Armee im Februar 1945 machte er das
Gottes- und Pfarrhaus zur Zufluchtsstätte für Verfolgte und Bedrängte. 1946 fiel
er einer vom polnischen Geheimdienst
inszenierten Verfolgungswelle zum Opfer,
gemeinsam mit ca.100 anderen Deutschen in Stadt und Kreis Bunzlau. Er
verstarb am 24. Juni 1946, nach knapp
zweimonatiger Haft.
zum
Dienstesind
sowie lediglich
Bibelkreise und
Kinderund Jugendarbeit an. Doch die deutsche
Tradition scheint in den Königshütter
evangelischen Kirchen nicht mehr gepflegt zu werden. So wird bei den Fe
rienangeboten für Kinder für die englische und nicht für die deutsche Sprache
– also die Sprache der Gründer dieser
Gemeinden – geworben.
Die neue evangelische Kirche in Königshütte wurde 1898 erbaut, da die St.-Elisabeth-Kirche zu klein für die stetig
kan wachsende Gemeinde wurde.
Foto: Archiv
QQVia Cassia zurück in Breslau:
Życie
religijno-społeczne Żydów śląskich
W kawiarni „Literatka” Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich
im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego 2 października zaprezentowana została niemieckojęzyczna książka o życiu społeczności
żydowskiej na Śląsku.
„Jüdisches Volksblatt” (później zmieniła
nazwę na Zeitung für Ostdeutschland –
Gazeta dla Niemiec wschodnich).
Po pierwszej wojnie światowej kultura i religia Żydów śląskich rozwijała się
najbardziej. Powstawały szkoły elementarne, gimnazja, instytuty zajmujące się
judaizmem. Jedną z wybitnych postaci
tego okresu był Ferdinand Lassalle z
Wrocławia – założyciel niemieckiego
ruchu robotniczego, z którego później
wywiodła się partia niemieckiej socjaldemokracji. Rozwój życia społecznego
i politycznego Żydów na Śląsku oraz
na terenie Rzeszy został zahamowany
przez tragiczne w skutkach działania
nazistów.
Książka szczególną uwagę poświęca
też tematyce historii Żydów po 1945
r., która to doczekała się intensywnych
badań po 1989 r. Publikację oprócz indeksów i ilustracji wzbogaca bibliografia Książka pod redakcją Andreasa Brämera, Arno Herziga i
historii Żydów na Śląsku.
Krzysztofa Ruchniewicza mówi o życiu religijno-społeczK. Kandzia nym Żydów śląskich.
Foto: uni.wroc.pl
Foto: van-ham.com
Das Gemälde „Via Cassia bei Rom“ des
Düsseldorfer Malers Oswald Achenbach
Publikacja: Prezentacja w Centrum Willy’ego Brandta
(1827-1905) kehrte nach Breslau zurück.
Das Gemälde zeigt die ewige Stadt vom
Cassius-Weg aus gesehen, das im Besitz
des Breslauers Conrad Fischer war und
1907 dem Schlesischen Museum der
Schönen Künste als Schenkung übertragen wurde. 1946 ist es aus einem Kamenzer (Kamieniec Ząbkowicki) Museumslager abhanden gekommen, wurde jedoch
im Mai dieses Jahr in einer Auktion des
Kölner Auktionshaus Van Ham wiedergefunden. Der aktuelle Besitzer, der das
Bild legal erwarb und anonym bleiben
möchte, schenkte es Anfang August dem
Breslauer Nationalmuseum.
We Wrocławiu
służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
K LARES: Diese
w roku 1854 powstało
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
siążka w języku niemieckim pod
redakcją Andreasa Brämera, Arno
Herziga i Krzysztofa Ruchniewicza jest
kolejną publikacją na temat historii niemieckich Żydów, a ukazała się w ramach
serii hamburskich publikacji na temat
historii niemieckich Żydów. Badacze z
Niemiec i Polski opublikowali w niej artykuły dotyczące dziejów śląskich Żydów
w XIX i XX w. W okresie tym nastąpił
wzrost rozwoju społeczności śląskich
Żydów w każdej dziedzinie życia, a
także widoczny proces ich adaptacji
społecznej.
To we Wrocławiu w roku 1854 powstaje pierwsze w Europie żydowskie
teologiczne seminarium, którego dyrektorem był Zacharias Frankel – przed-
pierwsze w Europie
żydowskie seminarium
teologiczne.
LARES: Niniejszy
stawiciel konserwatywnego ugrupowania sind
Żydów lediglich
i redaktor miesięcznika
historyczno-naukowego dotyczącego
judaizmu. Natomiast na uniwersytecie
wrocławskim w roku 1886 zawiązała
się pierwsza korporacja studentów żydowskich „Viadrina”. W mieście tym w
latach 1895–1937 ukazywała się gazeta
QQBenediktinisches Leben: „Die
Regel des heiligen Benedikt (um 480 bis
547) entwirft eine Landschaft der Seele“,
heißt es in der Neuerscheinung: „Ora et
labora – Das Prinzip Benedikt“. Über Jahrhunderte hinweg hat diese Regel auch
äußerlich Gestalt angenommen: in der
Welt der Klöster, in Bauwerken und Gärten, in einem Lebensrhythmus, der den
Einklang zwischen Gott und Welt sucht.
In Wort und Bild zeigen Abtprimas Notker Wolf und der Fotograf Hans-Günther
Kaufmann die Welt der Klöster und die
verborgene Schönheit des klösterlichen
Lebens sowie die Tradition europäischer
Klöster. Meditative Bilder und Momentaufnahmen aus dem Alltag der Mönche
vermitteln eine Botschaft der Gelassenheit, Achtsamkeit und zeitloser Weisheit.
Zitate aus der Benediktsregel enthalten
Grundgedanken des benediktinischen
Lebens.
kan
Pf. Bronisław Żuchowski
sind lediglich
Wort
zum Sonntag
Achtundzwanzigster
Sonntag
im Jahreskreis
12.10.2014
Erzählungsteile zu größeren Einheiten
zusammengefügt. Der König hat das
Hochzeitsmahl seines Sohnes für eine
Zahl bestimmter geladener Gäste eingerichtet. Diese haben abgelehnt, darauf
lud der König vorher nicht Geladene von
der Straße, von überall her ein, und der
Hochzeitssaal füllte sich, und das Festmahl konnte stattfinden. Die einen sehen in den Geladenen Führer des Volkes
Israel, die Pharisäer, Hohepriester und
Schriftgelehrten, die es ablehnten, Jesu
Einladung in das Reich Gottes Folge zu
leisten. Daher ergeht die Einladung Jesu
dann an das ganze jüdische Volk, auch
an die als Sünder abgestempelten Teile
und Glieder des Volkes. Andere Ausle
ger sehen in den Geladenen das ganze Himmelreich, während es im ersten Teil
auserwählte jüdische Volk, das die Ein- um die Ablehnung der Botschaft Jesu
ladung zum Reich Gottes abgelehnt hat, durch die Juden und die Ausdehnung
und daher sind die Boten des Königs der Einladung Gottes an alle Menschen
in alle Welt geschickt worden, um die geht. Gott will das Heil aller Menschen.
Frohe Botschaft zu verkünDas Gottesreich ist für
Das Gottesreich ist
den. Mir scheint die zweite
alle bestimmt. Gott tut
für alle bestimmt.
Auslegung sinngerechter,
das Seine, das Mahl ist
Gott tut das Seine,
auf alle Fälle hat der Mann
bereitet. Die Menschen
das Mahl ist
ohne Hochzeitsgewand in
können die Einladung
bereitet.
diesem Gleichnis keinen
annehmen, dann allerPlatz. Er ist aus einem
dings müssen sie sich entanderen Zusammenhang hierher ge- sprechend verhalten. Sie müssen das
kommen. Er entstammt einem anderen Hochzeitsgewand des Glaubens und der
Gleichnis, in dem es um das Gewand Liebe anziehen. So werden sie eingelasdes Glaubens und der Liebe geht, das sen und nehmen teil am Fest, das Gott
Voraussetzung ist für den Eintritt in das denen bereitet hat, die ihn lieben. q
1. Lesung: Ez Jes 25, 6-10a
2. Lesung: Phil 4,12-14.19-20
Evangelium: Mt 22,1-14 „Denn
viele sind gerufen, aber nur wenige
auserwählt.“
D
as Gleichnis vom königlichen Hochzeitsmahl liest sich farbig und spannend. Die Handlung verläuft geradezu
dramatisch. Der Evangelist Matthäus
hat häufig einzelne Worte Jesu zu größeren Reden zusammengestellt und auch
Diese Materialien sind lediglich zum AktuellesAktualności Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
10LARES:
Heimatstuben: Was, wenn die Träger ostdeutscher Heimatstuben zu alt werden?
Zurück in die Heimat
ny wiek, że całkowicie wycofały się z
Seit 1962 hatte sich die Bidegastdziałalności, co sprawiło, że inicjatywa
Vereinigung e.V. mit einer umfasdyskusji na powyższy temat jak dotąd
senden Sammlung um die Bewahprzeważnie trafiała w pustkę. Jedynie
LARES:
sporadycznie pojawiały się pozytywne
rung des kulturellen
deutschen
reakcje pojedynczych osób, jednak nie
Erbes von
Bromberg
in
Westpreußen
LARES:
Diese
Materialien
sind
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
untersagt.
było ich ze strony
zorganizowanych
verdient gemacht. 50 Jahre später
struktur.
Fischer podkreśla: „Przed wielu laty
übernahm die Stadt WilhelmshaZwiązek Wypędzonych wydał broszuven, die nach dem Krieg auch die
rę zawierającą praktyczne wskazówki
Patenschaft über die vertrieben
dotyczące prowadzenia izb regionalBromberger übernommen hatte,
nych. Może zabrzmi to złośliwie, ale
obecnie w gruncie rzeczy potrzebna
die Sammlung als LARES:
Dauerleihgabe.
D
byłaby publikacja z poradami na temat
likwidacji izb regionalnych.
A najbarLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
amit einher ging jedoch auch das
Bekenntnis der Stadt „mit der
Sammlung Bromberg nicht nur an die
deutsche Kultur im Osten zu erinnern,
an die Folgen und Opfer des Zweiten
Weltkrieges, sondern auch an die Integration der Bromberger in der Bundesrepublik“.
Der Erhalt der Heimatstube ist so
immerhin mit Abstrichen gelungen.
Denn ihr Auftrag soll ja nun weniger kulturhistorisch geprägt sein und
vielmehr stärker die soziale Seite der
Integration im Westen zeigen. Andere
Heimatsammlungen, deren Initiatoren
immer häufiger an ihren altersbedingten Kräften scheitern, hat gar der Bannstrahl getroffen, dass man ihr Wirken
überhaupt nicht mehr als zeitgemäß
betrachtet. Die Heimatstube von Löwenberg in Schlesien musste 2009 etwa
mit ansehen, wie die Region Hannover
als kommunaler Träger die Patenschaft
über die Löwenberger und ihre Heimatstube mit einem Federstrich aufhob. Die
Liste von Heimatsammlungen, die nach
und nach eingehen, ist lang und findet
häufig gar ohne Interesse der lokalen
Medien statt.
Bernard Gaida, Chef der deutschen
Volksgruppe in Polen, und Tilman Asmus Fischer, Bundeskulturreferent der
Landsmannschaft Westpreußen, haben
nun die Diskussion eröffnet, ob sich
Übernahmen solcher Heimatsammlungen durch Verbände der Deutschen
in Polen anbieten. Bernard Gaida war
es, der im Frühjahr bei einer europapolitischen Tagung der Landsmannschaft
Westpreußen in Lübeck-Travemünde
sagte: „Ohne die Erinnerung an das, was
gewesen ist, wäre ich nicht Vorsitzender einer nationalen Minderheit, weil
es keine Minderheit gäbe (…) Unsere
Gemeinschaft existiert fast ohne gegenständliches Zeugnis der Vergangenheit“.
Aus dieser bitteren Erkenntnis heraus
fasste Gaida zusammen: „Die nicht
genutzten Sammlungsgegenstände der
Heimatstuben könnten unserer Volksgruppe das Tor zur deutschen Identität
weiter öffnen“. Fischer entgegnete, dieser
Gedanke „ist Gold wert“. Die Debatte
wurde in wesentlichen Auszügen in der
„Kulturpolitischen Korrespondenz“ vom
25. August dieses Jahres dokumentiert
– in einer Publikation also, die bei fast
allen Gliederungen der Vertriebenen
präsent ist.
Tilman Asmus Fischer betont gegenüber dem Wochenblatt, er habe bei
der Diskussion über die Zukunft vieler
Heimatstuben vor Gaidas Ausführungen
nie an eine Institution der deutschen
Volksgruppe in Polen gedacht. „Ich
sehe für Westpreußen auch keine solche Institution, die Objekte aufnehmen
könnte. Das beziehe ich nicht etwa auf
die Redlichkeit der dortigen Vertreter.
Es fehlt für einen solchen Gedanken
bislang einfach die wissenschaftliche
und organisatorische Infrastruktur“,
so Fischer.
Dabei ist der Gedanke, Bestände wieder in die Heimatgebiete im heutigen
Polen zurückzugeben als solcher nicht
neu. Als Bremsklotz hatte sich in den
meisten Fällen die mentale Hürde erwiesen, dass Verantwortliche der Sammlungen Angehörige der Nation, unter der sie
einst die Vertreibung erduldeten, nicht
zum Sachwalter des Kulturgutes machen
wollte. Doch nun sind die vielen Beteiligten häufig schon so alt, dass gar keine
Beim Besuch der Lauenburger Heimatstube von Mitgliedern des Lauenburger Heimatkreises (Pommern) im Rathaus von Gummersbach.
Foto: Lauenburger Heimatkreis
dziej elegancką formą zrobienia tego
mogłoby być właśnie przekazanie ich
do użytku Niemcom żyjącym w Polsce
na terenach, z których pochodzą zbiory”. Nadszedł zatem czas, by jednocząc
siły, chronić relikty przed butwieniem w
piwnicach lub w najgorszym przypadku
w kontenerach na odpady. Jednakże i
w szeregach mniejszości niemieckiej w
Polsce nie ma obecnie instytucji, która
zadeklarowałaby gotowość podjęcia się
tego zadania. Zapytany o to, czy takiego
zadania mógłby się podjąć instytut, o
którego utworzenie zamierza walczyć
mniejszość niemiecka w konsekwencji
rozmów przy okrągłym stole przeprowadzonych z udziałem przedstawicieli
rządów RP i RFN, Gaida odpowiada
twierdząco, choć z niejakim wahaniem.
Do Rafała Bartka z Domu Współpracy
Polsko-Niemieckiej, który reprezentuje mniejszość niemiecką w Warszawie,
dodzwaniam się z tym właśnie pytaniem
w momencie, gdy wraz z przedstawicielami mniejszości niemieckiej z Warmii i
Mazur wychodzi z muzeum we wschodniopruskim Mrągowie. „Nie możemy
się rozmieniać na drobne, bo mogłoby
się wkrótce okazać, że stracimy z oczu
aspiracje dotyczące prowadzenia własnej
działalności naukowej” – brzmiała jego
pierwsza reakcja.
Byłby to zatem kolejny ogromny
obszar zadań dla Niemców w Polsce,
którzy tocząc mało efektywną walkę o
wdrażanie oświaty niemieckojęzycznej,
prawie nie posuwają się do przodu. Co
się zaś tyczy przenoszenia zbiorów, to
są pojedyncze sygnały zainteresowanych osób ze strony niemieckiej, lecz z
ich oferty mniejszość niemiecka jak na
razie nie korzysta. Przykładem na to jest
prof. Karl-Heinz Schodrok z Westfalii,
który chciałby otworzyć na Górnym Śląsku niejedną izbę regionalną, a do tego
gotów jest służyć całym swoim potencjałem naukowym. „Aktualnie – mówi
Schodrok, który chciałby przeszczepić
na grunt dawnej ojczyzny swoje zbiory
z zakresu historii sportu i już kilkakrotnie zamieszczał w tej sprawie oferty na
łamach „Wochenblatt.pl” – mam ciekawy kontakt z jedną z gmin na Górnym
Śląsku”. Szkoda, że nie z mniejszością,
wypadałoby w tym miejscu dodać. Wygląda więc na to, że ewentualne kolejne
oferty z Niemiec mogą spalić na panewce z tej prostej przyczyny, że mniejszość
nie wyznaczyła jak dotąd nawet właściwego partnera do dialogu w kwestiach
związanych z inicjatywami wystawienniczymi mniejszości. Możliwe, że byłby to
ciekawy punkt do przedyskutowania w
ramach debaty strategicznej mniejszości
niemieckiej, jaka odbędzie się w dniach
10 i 11 października w Łubowicach.
Nie chcę być jednak niesprawiedliwy,
również po stronie niemieckiej brakuje
bowiem dotychczas nadbudowy merytorycznej, jako że „na szczeblu ziomkostw
powiatowych i regionalnych także w
Niemczech sprawy nie da się rozwiązać”
– uważa Tilman Asmus Fischer. Można
się pocieszać tym, że w górnośląskich
Biedrzychowicach istnieje bądź co bądź
Farska Stodoła prowadzona przez Różę
Zgorzelską, która to placówka wykonuje znakomitą pracę, sięgającą swoim
wpływem daleko poza jej bezpośrednie
sąsiedztwo, dzięki czemu mogłaby służyć za wzór innym. I to nawet własnymi
siłami.
Bernard Gaida:
Gemeinschaft
LARES: Diese Materialien „Unsere
sind lediglich
existiert fast ohne
gegenständliches
Zeugnis der
Vergangenheit.“
land einfach daran scheitern, dass in der
Minderheit noch gar nicht der richtige
Ansprechpartner für die Fragen eines
von der Minderheit initiierten Ausstellungswesen benannt ist. Vielleicht
ein interessanter Diskussionspunkt
für die Strategiedebatte der deutschen
Minderheit am 10. und 11. Oktober in
Lubowitz.
Aber: Ich möchte nicht ungerecht
sein. Auf bundesdeutscher Seite fehlt
bislang ebenso der Überbau, denn „auf
Ebene der Heimatkreise und Landsmannschaften ist die Angelegenheit
auch in Deutschland nicht lösbar“, meint
auch Tilman Asmus Fischer. Hinwegtrösten kann man sich damit, dass mit
der heimatkundlichen Scheune von
Róża Zgorzelska im oberschlesischen
Friedersdorf immerhin eine vorbildlich und weit über den engeren Umkreis
hinaus wirkende Einrichtung hervorragende Arbeit leistet, die anderen als
Vorbild dienen könnte. Und dies sogar
aus eigener Kraft.
lediglich
Regungsind
mehr kommt.
Die angestoßene
Debatte sei bislang weitgehend ins Leere
gelaufen. Positive Rückmeldungen habe
es nur von Einzelpersonen, nicht jedoch
von Verbandsstrukturen gegeben.
Fischer betont: „Der Bund der Vertriebenen hatte vor vielen Jahren ein
kulturelles Arbeitsheft herausgegeben:
‚Wie führe ich eine Heimatstube?‘.
So böse das jetzt klingt: Im Grunde
bräuchten wir nun eine Publikation:
,Wie ,wickele ich eine Heimatstube
ab?‘. Und die eleganteste Form könnte
ja die sein, diese für ihr Herkunftsgebiet
durch die Deutschen in Polen wieder
nutzbar zu machen.“ Es ist also an der
Zeit, die Kräfte zu bündeln und Relikte
vor dem Vermodern in Kellergewölben
oder schlimmstenfalls dem Müllcontainer zu bewahren. Doch eine Institution
bei der deutschen Minderheit in Polen
steht dafür derzeit ebenso nicht bereit.
Angesprochen auf die Frage, ob hier eine
Aufgabe für ein noch zu schaffendes
Institut der deutschen Minderheit liegen
könnte, das als Resultat der Rund-TischGespräche mit Regierungsvertretern
Polens und Deutschlands noch gar nicht
mal sicher erkämpft ist, antwortet Gaida
mit einem zögerlichen „Ja…“. Rafał Bartek vom Haus der Deutsch-Polnischen
Zusammenarbeit, der die Minderheit in
Warschau vertritt, erreiche ich telefonisch genau mit dieser Frage, als er mit
Vertretern der deutschen Minderheit
aus Ermland-Masuren im Rahmen eines
Projekts das Museum im ostpreußischen
Sensburg verlässt. „Wir dürfen uns nicht
verzetteln. Man könnte da schnell den
Anspruch auf eigene wissenschaftliche
Arbeit aus dem Auge verlieren“, ist seine
erste Reaktion.
Wieder also ein riesiges potentielles
Aufgabengebiet für die Deutschen in
Polen, die derzeit kaum im Windmühlenkampf um deutschsprachige Bildung
wirklich Boden gewinnen. Und dort,
wo der Elan für die Verbringung einer
Sammlung besteht, wird das Angebot
auch noch nicht abgerufen. Diese Erfahrung macht derzeit Prof. Karl-Heinz
Schodrok aus Westfalen, der mehr als
nur eine Heimatstube in Oberschlesien eröffnen möchte, sondern vielmehr
sein ganzes wissenschaftliches Potential
anbietet. „Aktuell“, so Schodrok, der
seine sporthistorische Sammlung in
seine alte Heimat verpflanzen möchte und hierzu im Wochenblatt bereits
mehrfach Angebot machte, „habe ich
einen interessanten Kontakt zu einer
Gemeinde in Oberschlesien“ – aber
eben nicht zur Minderheit, muss man
wohl anfügen. Scheinbar können also
etwaige weitere Angebote aus Deutsch-
Der 2006
verstorbene Herbert Hupka 2001 beiist
der strengstens untersagt.
Vervielfältigung
Teileröffnung des Schlesischen Museums zu Görlitz im
Izby regionalne: Co będzie, gdy ludzie
prowadzący wschodnioniemieckie izby
regionalne będą zbyt starzy? – Powrót
w ojczyste strony
Haus zum Goldenen Baum. Das Schlesische Museum ist
heute sicher DER Kristallisationspunkt für kulturhistorische Sammlungen zum Thema Schlesien.
Foto: SMzG
rencji poświęconej sprawom polityki
europejskiej, zorganizowanej wiosną
przez Ziomkostwo Prus Zachodnich
w Lubece-Travemünde, powiedział:
„Gdyby nie pamięć o tym, co było, nie
byłbym przewodniczącym mniejszości narodowej, gdyż mniejszości tej by
nie było. (…) Nasza społeczność istnieje niemal w oderwaniu od przedmiotowego świadectwa przeszłości”.
W oparciu o tę gorzką prawdę Gaida
zreasumował: „Nieużywane eksponaty
izb regionalnych mogłyby szerzej otworzyć mniejszości niemieckiej w Polsce
wrota do niemieckiej tożsamości”. Fischer odrzekł, iż pomysł ten „jest na
wagę złota”. Istotne fragmenty debaty
zostały udokumentowane na łamach
„Kulturpolitische Korrespondenz” z
25 sierpnia bieżącego roku. Dodajmy,
że jest to publikacja mająca czytelników w niemal wszystkich organizacjach
Związku Wypędzonych.
W rozmowie z tygodnikiem „Wochenblatt.pl” Tilman Asmus Fischer
przyznaje, że przed usłyszeniem wywodów Gaidy w ramach dyskusji na temat
przyszłości izb regionalnych nigdy nie
pomyślał o założeniu specjalnej instytucji mniejszości niemieckiej w Polsce.
„Nie znam instytucji w Prusach Zachodnich, która mogłaby zajmować się
obiektami, przy czym nie mam tu na
myśli rzetelności tamtejszych przedstawicieli, lecz po prostu brak jest jak dotąd
infrastruktury zarówno naukowej, jak i
organizacyjnej niezbędnej do realizacji
takiej idei” – stwierdził Fischer.
Tymczasem pomysł zwrócenia części
zasobów pod opiekę placówek działających na byłych terenach niemieckich
znajdujących się obecnie w granicach
Polski nie jest nowy. W większości
przypadków główną przeszkodą było
przekonanie, że zbiorów stanowiących
dziedzictwo kultury niemieckiej nie
można powierzyć członkom narodu,
pod którego rządami Niemcom przyszło
doznać tragedii wypędzenia. Obecnie
jednak wiele z zaangażowanych dotąd
osób osiągnęło już tak zaawansowa-
P
ocząwszy od 1962 roku, stowarzyszenie Bidegast zasłużyło się w dziele
zachowania dziedzictwa kulturowego
Bydgoszczy, leżącej niegdyś w Prusach
Zachodnich, gromadząc obszerną kolekcję eksponatów. 50 lat później kolekcję tę przejęło w stały depozyt miasto
Wilhelmshaven, które po wojnie objęło
też patronat nad wypędzonymi mieszkańcami Bydgoszczy.
Jednocześnie władze miasta zadeklarowały, że bydgoska kolekcja będzie służyła nie tylko upamiętnianiu
kultury niemieckiej na wschodzie oraz
następstw i ofiar II wojny światowej,
lecz także integracji bydgoszczan w Republice Federalnej Niemiec.
W ten sposób izbę regionalną udało
się zachować, choć na zasadzie pewnego kompromisu, jej misja będzie
miała bowiem nie tyle charakter historyczno-kulturowy, co raczej będzie
ukazywała socjalne aspekty integracji
na Zachodzie. Inne zbiory regionalne,
których inicjatorzy coraz częściej nie są
w stanie się nimi opiekować z przyczyn
związanych z wiekiem, spotkała wręcz
„klątwa” polegająca na tym, że uznano je za niezgodne z duchem czasu. I
tak na przykład, w 2009 roku władze
regionu hanowerskiego, będące dotąd
komunalnym sponsorem działalności
Izby Regionalnej w Lwówku Śląskim,
jednym pociągnięciem pióra anulowały
patronat. Lista zbiorów regionalnych,
które stopniowo przestają istnieć, jest
długa, a fakt ten często przechodzi wręcz
bez echa w lokalnych mediach.
Bernard Gaida, szef mniejszości niemieckiej w Polsce, oraz Tilman Asmus
Fischer, federalny referent ds. kultury
Ziomkostwa Prus Zachodnich, zainaugurowali dyskusję na temat możliwości przejmowania takich placówek
przez organizacje Niemców w Polsce.
To właśnie Bernard Gaida na konfe-
lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
untersagt.11
41/1175 LARES: Diese Materialien sind
Nr.
Deutschsprachiges
BelgienNiemieckojęzyczna
Belgia ist strengstens Wochenblatt.pl Eupen: Bundesbeauftragter Koschyk bei der Deutschsprachigen Gemeinschaft in Ostbelgien
LARES:ist
Niniejszy
materiał służy wyłącznie
do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposóbdeutsch
zabronione.
Belgien
französisch,
niederländisch
UND
Der Beauftragte der Bundesregierung für Aussiedlerfragen und nationale Minderheiten, Hartmut Koschyk MdB, hat die Deutschsprachige
Gemeinschaft Belgiens besucht.
D
Mit König Philippe hat
erstmals einsłuży
belgischer
König am Treffen der
LARES: Diese Materialien Staatsoberhäupter
deutschsprachiger
Länder 2014 in
MecklenburgVorpommern
teilgenommen.
er Präsident des Parlaments der
Deutschsprachigen Gemeinschaft
in der Hauptstadt Eupen kurz vor den
Toren Aachens, Karl-Heinz Lambertz,
informierte Koschyk über die europäische Vernetzung der Volksvertretung
dieses Gebietes, das knapp 77.000 Einwohner zählt. Die Deutschsprachige
Gemeinschaft ist der kleinste föderale
Gliedstaat Belgiens und stellt einen
Vertreter im Senat, der zweiten Kammer des Königreichs. Als Vertreter der
Deutschsprachigen Gemeinschaft ist
Lambertz zudem Mitglied im Ausschuss
der Regionen der Europäischen Union
und führt dort die Fraktion der Sozialdemokratischen Partei Europas. Im
Kongress der Gemeinden und Regionen
des Europarats leitet er den Ausschuss
für Kultur und Bildung, zudem ist er
Präsident der Arbeitsgemeinschaft
europäischer Grenzregionen. Für den
Parlamentspräsidenten stellt diese Intensität der Vernetzung und Zusammenarbeit ein Alleinstellungsmerkmal
der Deutschsprachigen Gemeinschaft
Belgiens unter den nationalen Minderheiten in Europa dar.
Hartmut Koschyk wurde von Parlamentspräsident Lambertz im neuen
Gebäude der Volksvertretung, einem
erst kürzlich umgebauten ehemaligen
Sanatorium, empfangen. Die besondere
Aufmerksamkeit des Besuchers zieht der
in die leicht hügelige Landschaft eingebettete Plenarsaal auf sich, der den Abgeordneten durch eine lange Glasfront
den Blick in eine grüne, parkähnliche
Landschaft freigibt. Das Parlamentsgebäude soll ganz bewusst als „Haus
des Bürgers“ der gesamten Bevölkerung
offenstehen. Eine Ausstellung führt den
Besucher in die Geschichte des zwischen
Deutschland und Belgien lange umstrittenen und umkämpften Gebietes ein.
Die Deutschsprachige Gemeinschaft
in Belgien bildet den Hauptteil des Gebiets, das 1920 in der Folge des Versailler
Vertrages von Deutschland an Belgien
abgetreten wurde, und umfasst heute die
neun Gemeinden, in denen vorwiegend
Deutsch gesprochen wird. Seit 1973
besteht sie in Belgien gleichberechtigt
neben der Französischen Gemeinschaft
und der Flämischen Gemeinschaft und
hat im Zuge von insgesamt sechs Staatsreformen zwischenzeitlich bedeutende
Selbstverwaltungsrechte erworben, über
die Ministerpräsident Oliver Paasch ge-
meinsam mit Mitarbeiterinnen seiner
Verwaltung den Bundesbeauftragten
informierte.
ist zunächst für alle kulturellen Angelegenheiten zuständig, hierzu zählt die
Pflege der deutschen Sprache, auch
durch Förderung der Literatur. Das
Kulturerbe wird u.a. durch den Unterhalt verschiedener Museen gepflegt,
in einem modernen Medienzentrum
haben alle Bürger Zugang zu wichtigen
Informationen. Der Belgische Rundfunk unterhält in Eupen ein Radio- und
Fernsehzentrum mit eigener Redaktion,
weiter erscheint mit dem „GrenzEcho“
eine deutschsprachige Tageszeitung.
bezuschusst auch die Theatergruppe
„Agora“ in St. Vith, die deutsche und
französische Stücke zur Aufführung
bringt und einen ausgezeichneten Ruf
weit über Belgien hinaus besitzt.
Zu den verfassungsmäßigen Zuständigkeiten der Deutschsprachigen
Gemeinschaft zählen auch die Gesundheits- und Sozialpolitik, wozu auch die
Aufnahme und Integration von Einwanderern gehört. In weiteren wichtigen
regionalen Angelegenheiten, wie dem
Denkmalschutz, stehen der Deutschsprachigen Gemeinschaft die entsprechenden Kompetenzen zwar nicht
gemäß Verfassung zu, sie wurden ihr
jedoch in einem Übereinkommen von
der Wallonischen Region übertragen.
Angestrebt wird auch eine Übertragung
der Zuständigkeit für die Raumordnung
und den Wohnungsbau.
Unbestritten zum Kernbereich der
Kompetenzen der Deutschsprachigen
Gemeinschaft in Belgien gehört das Unterrichtswesen. Kindergärten, Primarund Sekundarschulen sind deutschspra-
Parlamentspräsident Karl-Heinz Lambertz mit Hartmut Koschyk MdB vor der Karte Belgiens. Nördlich der gepunkteten Line das niederländischsprachige Flandern sowie die
zweisprachige Hauptstadt Brüssel, südlich das französischsprachige Wallonien. Gold eingefärbt die offiziell deutschprachigen Gemeinden der „Deutschsprachigen Gemeinschaft“. Bild im Bild: Ministerpräsident Oliver Paasch.
Fotos: Abgeordnetenbüro Koschyk
chig, wobei in allen Einrichtungen viel
Wert auf eine mehrsprachige Ausbildung der Kinder- und Jugendlichen,
hierbei insbesondere auf die Vermittlung
des Französischen, gelegt wird. Innerhalb von Parlament und Regierung
herrscht Übereinstimmung darüber,
dass die Mehrsprachigkeit einen entscheidenden Standortvorteil für das
Gebiet darstellt. Besondere Aufmerksamkeit gilt ähnlich wie in Deutschland
der Entwicklung der dualen Ausbildung,
die ansonsten in Belgien kaum verbreitet
ist. Wegen der erkennbar niedrigeren
Jugendarbeitslosigkeit in der Deutschsprachigen Gemeinschaft interessiert
man sich auch anderswo in Belgien immer mehr für dieses höchst erfolgreiche
Ausbildungssystem.
Ministerpräsident Oliver Paasch steht
als Vertreter der freien Bürgerliste „Pro
DG“ (DG steht für Deutschsprachige
Gemeinschaft) einer Koalition mit der
Sozialistischen Partei und der Partei für
Freiheit und Fortschritt (den Liberalen)
vor. In der Opposition stehen zurzeit die
Christlich Soziale Partei, die zur grünen
Parteienfamilie zählende „Ecolo“ und
die Gruppierung „Vivant“. Langfristiges
Ziel der Deutschsprachigen Gemeinschaft ist es, neben den Regionen Flandern, Wallonien und Brüssel die vierte
eigenständige Gemeinschafts-Region
innerhalb Belgiens zu werden. Über diese Strategie, die auch unmissverständlich
die Loyalität gegenüber dem belgischen
Gesamtstaat einschließt, herrscht unter
den Parteien weitestgehender Konsens,
der 2011 auch in einem Parlamentsbeschluss formuliert worden ist. Die
Deutschsprachige Gemeinschaft erfreut
sich wachsender Aufmerksamkeit und
Anerkennung durch die belgischen Zentralorgane in Brüssel. Insbesondere der
seit gut einem Jahr regierende neue König Philippe bringt seine Wertschätzung
für die Deutschsprachige Gemeinschaft
immer wieder zum Ausdruck. So nahm
mit ihm zum ersten Mal ein belgischer
König an dem Treffen der Staatsoberhäupter deutschsprachiger Länder teil,
zu dem dieses Jahr Bundespräsident
Joachim Gauck in seine Heimat Mecklenburg-Vorpommern eingeladen hatte.
Bundesbeauftragter Koschyk dankte
seinen Gastgebern für den informativen
Besuch. Die Arbeit und die Erfolge der
Deutschsprachigen Gemeinschaft in
Belgien seien ein herausragendes Beispiel eines gelebten Föderalismus mit
einer gelungenen Minderheitenpolitik,
die durch drei Faktoren bestimmt sein:
1: beispielgebende Verwurzelung in den
geschichtlichen und kulturellen Traditionen der Minderheit, 2: zweifelsfreie
Loyalität gegenüber dem belgischen Gesamtstaat, sowie 3: europäische Vernetzung im besten Sinne.
Thomas Konhäuser
Werbung / Reklama
Rozdajemy bilety
na Galę Szlagierów!
Pierwsze dwie osoby, które w dniu 10 października 2014 r. (piątek) w godzinach 12-13
2 jednoosobowe
zadzwonią do redakcji w celu przedłużenia lub zamówienia prenumeraty tygodnika
zaproszenia VIP
Wochenblatt.pl, otrzymają od nas zaproszenie na koncert Największych Gwiazd Szlagierów
2014 w Kędzierzynie-Koźlu
(19.10.2014).
czytania.
w jakikolwiek
sposób zabronione.
o wartoścido
150,00
zł/szt.Powielanie
Warunkiem jest opłacenie prenumeraty do trzech dni roboczych od zgłoszenia*.
na Państwa! Jegliche
Telefon kontaktowy:
77 5 456 556
*oferta dotyczy
wyłącznie prenumeraty rocznej
LARES: Diese Materialien sind lediglich zumczekają
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
8047
WOCHENBLATT.pl
Akcja – prenumerata
Każdy czytelnik, który w okresie 22.09.2014 - 31.10.2014 zaprenumeruje
lub przedłuży prenumeratę tygodnika Wochenblatt.pl, otrzyma od redakcji upominek.
Wśród prezentów m.in. płyty, książki oraz pobyt w hotelu Dębowe Wzgórze*.
Więcej informacji pod numerem telefonu 77 454 65 56
Kontakt mailowy: [email protected]
Serdecznie
zapraszamy
do skorzystania
z promocji!
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania.
Powielanie
w jakikolwiek
sposób zabronione.
Cennik prenumerat:
Prenumerata pocztowa (województwo opolskie, śląskie) – 119,00 zł/rok
Prenumerata roczna (pozostałe województwa) – 210,00 zł
Prenumerata półroczna (pozostałe województwa) – 105,00 zł
Prenumerata kwartalna (pozostałe województwa) – 55,00 zł
*Oferta dotyczy prenumeraty krajowej
8035
Nasz samorząd
Powiat
Strzelce
Opolskie
Projekt i realizacja: Krzysztof Świerc
Diese Materialien sind lediglich zum
12LARES:
Wochenblatt.pl AdvertorialPromocja 10. – 16. Oktober 2014
Patriotyzm jest motywujący!
Z Józefem Swaczyną, kandydatem na radnego powiatu strzeleckiego i jego obecnym starostą, rozmawia Krzysztof Świerc
spokojnie
rządzić, choć...
w tej wyłącznie
kadencji
Musimy zbudować lądowisko dla
LARES: Niniejszy
materiał
służy
mamy koalicję z Ziemią Strzelecką, a
helikopterów dla naszego szpitala pozatem sind
z takimlediglich
naturalnym partnerem
wiatowego, a mauntersagt.
ono powstać na terenie
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
Kiedy i dlaczego zainteresował się
Pan polityką?
Szczerze mówiąc, wciągała mnie od
najmłodszych lat, ale w okresie socjalizmu nie widziałem dla siebie w niej
miejsca. Zwrot nastąpił po reformie administracyjnej w 1998 r. Wtedy zmieniłem swoje stanowisko w tej kwestii, zrozumiałem też, że jest jeszcze trochę życia
przede mną i moim obowiązkiem jest
coś dobrego dla mojej małej ojczyzny
zrobić. Zrozumiałem również, że moje
wieloletnie doświadczenie zawodowe i
kierownicze stanowiska, które piastowałem w swoim życiu, mogą mi w tym
pomóc i pozytywnie „przekuć się” na
moją pracę w samorządach, stąd moja
decyzja o wkroczeniu w świat polityki.
Z perspektywy czasu – był to słuszny
wybór?
Należy pamiętać, że był to okres,
kiedy powstawały powiaty, a ja bardzo
mocno zaangażowałem się w bronienie
województwa opolskiego, co – jak się
później okazało – zaowocowało pomyślnym dla mnie wynikiem w wyborach
do rady powiatu strzeleckiego. Szczerze
mówiąc, choć jestem z natury optymistą,
nie spodziewałem się wówczas, że za
pierwszym razem dostanę się do samorządu i to od razu do powiatowego! Tak
się jednak stało, a przy okazji niemal z
marszu wszedłem również do zarządu
powiatu, gdzie później byłem członkiem
etatowym, następnie powołano mnie na
stanowisko wicestarosty, a od ponad 10
lat jestem starostą. Patrząc na to z perspektywy czasu, uważam, że mój wybór
przed 16 laty był słuszny.
Co powoduje, że pomimo upływu lat
i niełatwego losu starosty wciąż tkwi
Pan w polityce?
Zawsze podkreślam, że jestem lokalnym patriotą i kocham ludzi tu żyjących,
co motywuje mnie do tego, by dla dobra
tego regionu oraz jego mieszkańców
pracować, najlepiej jak można. Stąd też
pomimo upływu lat wciąż tkwię w polityce, ale... nie uprawiam polityki przez
duże P, patrząc na Sejm, Senat czy nawet
Sejmik Województwa Opolskiego.
Dlaczego?
Uważam, że wspólnota powiatowa,
która ma swoich przedstawicieli w radzie
powiatu, powinna rządzić się swoimi
prawami, a nie polityką! Tak niestety nie
jest, bo to właśnie polityka zmusza do
tego, że ten, kto ma przewagę – rządzi.
Z tego też powodu jestem zadowolony,
ale i dumny z faktu, że kolejne wybory
w naszym powiecie wygrywa mniejszość
niemiecka, dzięki czemu możemy sobie
naszego powiatu. Cały czas jednak przestrzegam radnych, abyśmy na szczeblach
samorządów, zwłaszcza powiatowych i
gminnych, nie uprawiali polityki. Sądzę,
że przesłanie to jest dobrze odbierane
przez adresatów. Pomimo tego muszę
przyznać, że w ostatnim czteroleciu
polityka wdarła się do samorządu powiatowego i
niestety zrodziła populistów,
którzy bezpodstawnie obiecują
złoty góry. To bardzo niebezpieczne, bo trzeba pamiętać, że
budżet jest tylko jeden i wszystko weryfikuje. Dlatego jeszcze raz powtarzam
– jestem absolutnym zwolennikiem tego,
aby politykę, jak najdalej wyrzucić z samorządu.
Lata Pana działalności to pasmo
sukcesów, które zatem z perspektywy
czasu są największymi zawodowymi
osiągnięciami starosty strzeleckiego i
do dzisiaj służą lokalnej społeczności?
Bardzo cenię sobie fakt, że powiat
strzelecki spośród wszystkich powiatów
w województwie opolskim pozyskał
najwięcej środków finansowych z UE, to
duży trud i niemała sztuka. Dumny jestem też z tego, że mamy najniższe bezrobocie spośród wszystkich powiatów
regionu opolskiego, wynosi ono obecnie
8,2 procent. Jestem jednak przekonany,
że w przyszłym roku będzie ono jeszcze niższe. Swój optymizm buduję na
tym, że kolejni inwestorzy instalują się
w naszym powiecie, co bardzo mnie
cieszy. Z drugiej jednak strony martwi
mnie to, że nie wszyscy inwestorzy płacą
godne pieniądze pracownikom wywodzącym się z naszego powiatu. Gdyby
było inaczej, to wówczas wielu naszych
mieszkańców nie tylko nie wyjeżdżałoby za pracą do Niemiec czy Holandii, a
wręcz przeciwnie – wracaliby do naszej
małej powiatowej ojczyzny. Zadowolony
jestem również z faktu, że zdołałem zyskać zaufanie księdza biskupa Andrzeja
Czai i zostałem prepozytem Bractwa
św. Józefa, które ukierunkowane jest
na rozwój i opiekę nad rodziną, tak potrzebną na Śląsku. Wyjazdy zarobkowe
spowodowały i wciąż jeszcze sprawiają,
że wiele rodzin się rozsypuje, a najbardziej na tym procesie cierpią dzieci. Na
to godzić się nie można i dlatego szefowanie takiemu bractwu uważam za
duże wyróżnienie.
Wyróżnienia... Starosta strzelecki ma
ich sporo i długo by o nich rozmawiać,
Państwowej Straży Pożarnej w Strzelcach
Opolskich. Natomiast w samym szpitalu
musimy zmodernizować cały oddział
ginekologiczno-położniczy, gdzie po
szpitalu ginekologiczno-położniczym
w Opolu rodzi się najwięcej dzieci w
województwie opolskim. A zatem jest
to dla nas zadanie jak najbardziej zasadne, by utrzymać renomę tego szpitala,
i wierzę, że to też nam się uda, bo to
kolejny mój cel. Zamierzamy również
kupić nowy tomograf komputerowy dla
jeszcze większej poprawy diagnostyki w
naszym szpitalu.
Jakie są najmocniejsze strony Pana
charakteru, które zapewniają tak skuteczną działalność, a wyborcom – gwarancję, że na Józefie Swaczynie się nie
zawiodą?
Przez lata, w których pełniłem funkcję
starosty, zawsze starałem się być bardzo otwarty na ludzi, bo wyznaję zasadę, że dialog buduje, a kłótnie rujnują i
do niczego dobrego nie prowadzą. Jak
wspomniałem wcześniej, zawsze szukałem nici porozumienia. Choć przez lata
mojego starostowania różni ludzie byli w
samorządzie powiatowym, musiałem się
z nimi dogadywać i to mi się udawało.
Starostę strzeleckiego Józefa Swaczynę do działania i pracy napędzają cele, które sobie sukcesywnie wyznacza.
Poza tym ciągnę do ludzi, chcę być wśród
ciekawi mnie jednak, które z nich ceni czemu nasz szpital powiatowy należy do nich, wsłuchuję się w ich potrzeby, co
Pan sobie najbardziej?
pierwszej setki szpitali powiatowych w ułatwia mi mój charakter – człowieka
Pierwsze miejsce w mojej kolekcji Polsce i to od lat, mając przy tym bardzo otwartego. Przez to jednak nie mam wolma Złoty Krzyż Zasługi, który otrzy- dobry i nowoczesny sprzęt medyczny. nych sobót, niedziel, wciąż jestem na
małem z rąk prezydenta RP Bronisława Teraz z kolei bardzo poważnie trzeba różnego rodzaju spotkaniach, imprezach,
Komorowskiego w Belwederze, oraz... się zająć modernizacją wszystkich dróg festynach itd.
wyróżnienie, które regularnie ofiarowują powiatowych. Roboty jest mnóstwo, ale
Skąd czerpie Pan siłę i tyle energii,
mi moi wyborcy, a dzięki któremu regu- jestem przekonany, że w kadencji, która by dowodzić tak trudnym i skomplikolarnie, co cztery lata podczas wyborów niebawem się rozpocznie, będzie czas na wanym powiatem, jak strzelecki, wszak
samorządowych mam największą ilość to, by zadanie to wykonać jak najlepiej, nie ma pan 18 lat?
głosów, jeśli chodzi o radnych powiato- czego oczekują od nas mieszkańcy. Ba,
18 lat faktycznie nie mam, ale staram
wych z całego województwa opolskiego. w tej kwestii prace już na dobre się roz- się żyć sportowo i higienicznie, dlatego
Dziękuję!
poczęły, efekty są widoczne.
od wielu lat uprawiam nordic walking,
Często wspomina Pan, że powiaty
Ale zachwytu w Pana oczach z powo- a jak mam czas, to biorę udział w orstoją na czterech dużych filarach, na du stanu dróg powiatowych nie widzę. ganizowanej regularnie przez naszego
których należy oprzeć zarządzanie nim.
Ponieważ zdaję sobie sprawę z tego, księdza wikarego tzw. dyszce dla zdroO jakich filarach mowa?
że choć wiele w tej materii zrobiono, wia – to 10 okrążeń wokół stawów cyTo opieka społeczna, służba zdrowia, to wciąż wiele pracy przed nami. Do sterskich w Jemielnicy, co daje łącznie
oświata ponadgimnazjalna i drogi. Pa- działania jednak motywuje mnie cel, 6 km. Jeśli decyduję się na udział w tym
trząc wstecz na minione lata, z satys- jaki przed sobą postawiłem – a jest nim biegu, staram się to zawsze robić razem z
fakcją mogę powiedzieć, że w powiecie to, by za cztery lata, kiedy będę już od- moimi wnukami, żeby się przyzwyczajali
strzeleckim bardzo dobrze poradziliśmy chodził na emeryturę, nasze drogi w do zdrowego trybu życia. Cóż, trzeba
sobie z opieką społeczną, m.in. dzię- powiecie były zdecydowanie lepsze, niż się ruszać, być aktywnym, bo inaczej
ki pozyskaniu dużych środków z UE. są obecnie, piękniejsze i bardziej funk- człowiek gnuśnieje, a potem nic mu się
Skutecznie uporaliśmy się także z re- cjonalne. Tak jak to jest na zachodzie nie chce i zaczynają się piętrzyć prostrukturyzacją i odnową szkolnictwa Europy.
blemy. Poza tym z domu rodzinnego
ponadgimnazjalnego, w co również
Na czym Pan się skupi w głównej wyniosłem zasadę, że trzeba cały czas
wpompowane zostały potężne pienią- mierze, jeśli zostanie ponownie wy- walczyć, iść do przodu, nie poddawać
dze. To samo dotyczy też szpitali, dzięki brany na starostę?
się – i tak w życiu czynię.
q
Foto: Agnieszka Szotka-Wacek
czych czasach. To samo powtarzam swoim
untersagt.
dzieciom i będę moim
wnukom.
Józef Swaczyna po godzinach
Co najbardziej podoba się Panu w kobietach,
a co drażni?
Kobiety powinny być takie jak moja żona –
bardzo troskliwe, zajmować się domem i dbać
o rodzinę, kiedy mąż poświęca wiele godzin
na pracę. Drażni mnie natomiast odwrotność
tych cech, co w dzisiejszych czasach niestety
zdarza się coraz częściej.
Małe przyjemności?
Kiedy tylko mam trochę czasu, oddaję się mojej wielkiej pasji – sportowi, także przed szklanym ekranem, oraz czytaniu książek, zwłaszcza
historycznych, a szczególnie tych dotyczących
II wojny światowej i temu wszystkiemu, co po
niej nastąpiło.
Największa miłość oprócz polityki?
Moje wnuki, które dostarczają mi ogromnych
pokładów endorfin. Zawsze kiedy tylko do
mnie przychodzą, mam poczucie szczęścia
i tym samym pragnę też je obdarzać.
Marzenie?
Dożyć szczęśliwej emerytury, być zdrowym
i cieszyć się rodziną, a jeśli chodzi o sprawy
zawodowe, to sprawić, aby po kolejnej kadencji co najmniej 75 procent dróg w naszym
powiecie miało standard europejski. Patrząc na
ilość pieniędzy unijnych z nowego rozdania,
wierzę, że to nam się powiedzie.
Czego Pan nie toleruje?
Pieniactwa, dwulicowości, zakłamania, chamstwa, obiecanek bez pokrycia i populizmu!
Jest ktoś, komu chciałby Pan przyłożyć?
Jako chrześcijanin zawsze wybaczam tym,
którzy mnie obrażają bądź starają się ubliżyć.
Do tego nie jestem pamiętliwy, a co za tym
idzie – nie mam ochoty i zamiaru kogokolwiek
krzywdzić.
Gdyby miał Pan czarodziejską różdżkę...
Wyczarowałbym 50 mln złotych i całość
przeznaczył na remonty oraz budowę dróg
powiatowych.
Co Pan robi nie związanego z pracą zawodową, jeśli ma pół godziny dla siebie?
Sięgam po ciekawą książkę bądź poważne
felietony.
Czy jest coś, co zmieniłby Pan w swojej przeszłości?
Gdybym mógł od nowa przeżyć swoje życie,
tobym się uczył, uczył i jeszcze raz uczył, bo
obecnie warunki do edukowania się są nieporównywalnie lepsze niż w moich młodzień-
Są jakieś miejsca na świecie, które chciałby
Pan zobaczyć?
Szczerze mówiąc, niewiele ich w życiu widziałem, bo odwiedziłem zaledwie kilka krajów.
Gdybym jednak miał taką okazję i mógł wybrać, to chciałbym zwiedzić Ukrainę i Rosję,
gdzie jeszcze nie byłem. I nic poza tym. Egzotyczne kraje mnie nie interesują w takim
stopniu, żeby się tam specjalnie wybierać.
Jakiej drużynie piłkarskiej pan kibicuje w
Niemczech, jakiej w Polsce, a jakiej nie lubi?
Od lat moim ukochanym klubem jest Bayern
München, na meczach którego staram się
być z moimi przyjaciółmi co najmniej raz na
kwartał. W Polsce natomiast od najmłodszych
lat sympatyzuję z Górnikiem Zabrze. Nie lubię
natomiast futbolu włoskiego, jest mało widowiskowy i defensywny. q
Foto: Agnieszka Szotka
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.13
41/1175 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
Nr.
RAtgeberPoradnik Porady: Umowa o pracę na czas określony w Niemczech
Jak właściwie ją sporządzić
Często się zdarza, że w związku z niepewną sytuacją gospodarczą, dużą
rbeit an Sonn- und Feiertagen,
ilością zleceń czy też choroby jednego z pracowników – firmy, zwłaszcza
gesetzlich arbeitsfreien Tagen sote małe, potrzebują dodatkowego personelu na pewien ograniczony
wie in den Nachtstunden ist in vielen
Unternehmen die Regel. So in der Kranczas. I w takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem może być właśnie zawarcie
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
kenpflege, im Hotel- und Gaststättenumowy o pracę na czas określony.
gewerbe, wo der Beschäftigte auch an
A
sind lediglich
czas umowy
WLARES: Diese Materialien Określony
nie może prowadzić
ażne jest, aby trzymać się pewnych istotnych reguł związanych z
ograniczeniem czasowym takiej umowy.
Na początek należy jednak rozstrzygnąć,
jakie warianty ograniczenia czasowego
umowy mogą wchodzić w rachubę w naszym przypadku. Warto dodać, że zaletą
umowy o pracę na czas określony jest
fakt, że ona automatycznie wygasa wraz
z ostatnim dniem jej obowiązywania.
Oznacza to, że kończy się bez wypowiedzenia, również wtedy, gdy zatrudniona
osoba jest np. w ciąży.
den genannten Tagen zur Verfügung
stehen muss. Für diese besonderen Arbeitszeiten gibt es jedoch gesonderte
Lohnregelungen, die es zu beachten
gilt. Wie es hier genau um Arbeitnehmerrechte und Entlohnung steht und
worauf der Arbeitnehmer besonders
achten muss, wenn er sich für eine Anstellung in einer Branche entscheidet,
die auch Sonn- und Feiertagsarbeit
erfordert, darüber lesen Sie bereits in
einer Woche.
do dyskryminowania
pracownika.
Wady i zalety
Istnieje jednak pewna pułapka. Otóż
wystarczy, że nie zostanie zachowany
choć jeden z koniecznych warunków,
a umowa ta automatycznie staje się
umową o pracę na czas nieokreślony.
Wtedy obowiązują w stosunku do niej
tradycyjne przepisy dotyczące wypowiedzenia i jego okresu. Zwykle można zawrzeć umowę na czas określony
wyłącznie wtedy, gdy istnieją, ku temu
uzasadnione merytorycznie przesłanki,
jak np. zastępstwo na czas choroby czy
sezonowe zwiększenie zapotrzebowania
na pracowników. W pewnych okolicznościach możliwe jest też zawarcie umowy
o pracę na czas określony bez podawania
merytorycznej przyczyny. Oba warianty
mają jednak swoje wady i zalety.
od – do, stosunek pracy nie kończy się
wraz z osiągnięciem wyznaczonego celu,
np. w momencie ukończenia projektu. Przynajmniej dwa tygodnie przed
nadchodzącym końcem umowy musisz
poinformować o tym pracownika. Jeśli
zrobisz to później, wygaśnięcie stosunku
pracy nastąpi dopiero dwa tygodnie po
przekazaniu przez Ciebie owej wiadomości. Umowa na czas określony z podaniem merytorycznej przesłanki może
być przedłużana nieograniczoną ilość
razy, tak długo, jak długo istnieje ów
konkretny powód. Jedynym wyjątkiem,
w którym przedłużenie nie jest możliwe,
jest przesłanka „po zakończeniu okresu
kształcenia”. Bezpośrednio po tym okresie może zostać zawarta nowa umowa
– już na podstawie innej merytorycznej
przyczyny, np. najpierw praca sezonowa
(umowa I), potem zastępstwo na czas
choroby pracownika (umowa II).
Rys. Andrzej Sznejweis
Uwaga: Jeśli w umowie nie został ujęty
dokładny
termin
jej obowiązywania
sind
lediglich
nym razie będziemy mieli do czynienia
z powstaniem umowy o pracę na czas
nieokreślony.
Pułapki przy przedłużaniu
umowy
bereitgestellt. JeglicheUstalenie
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
Przykład: Możesz na początek zawrzeć z
możliwości wypowiedze- na czas określony – na co należy zwrócić
pracownikiem umowę na rok, a potem
przedłużyć ją 3 razy po 4 miesiące. W
szczególnych przypadkach przewidziany jest dłuższy niż 2 lata maksymalny
okres trwania umowy: w pierwszych 4
latach od momentu powstania przedsiębiorstwa są to 4 lata; w przypadku osób
poszukujących pracy w wieku 52 lat i
starszych będzie to nawet 5 lat.
nia umowy. W umowie o pracę na czas
określony należy koniecznie przewidzieć możliwość jej wypowiedzenia. W
przeciwnym razie nie będzie możliwości rozwiązania stosunku pracy przed
ustalonym terminem z pracownikiem,
z którego jesteśmy np. niezadowoleni.
Bez wyraźnego ustalenia możliwe jest
jedynie zwolnienie bez wypowiedzenia, ale do zastosowania takiego środka
konieczny jest naprawdę istotny powód
(zgodnie z par. 626 niemieckiego kodeksu cywilnego). Z pewnością nie wystarczą tu np. słabe wyniki pracy.
Prawidłowe przedłużenie umowy.
Przedłużenie umowy na czas określony
musi nastąpić przed upływem okresu,
na jaki ją zawarto. Poza tym żaden z pozostałych warunków umowy nie może
ulec zmianie. Jeśli istnieje rada zakładowa, przed przedłużeniem umowy musi
ona zostać każdorazowo wysłuchana.
Pracownikowi nie wolno pracować w
Twojej firmie dłużej, niż zostało to ujęte
w ustalonym w umowie terminie. Jeśli
taki proceder miałby miejsce, należy
niezwłocznie go przerwać, w przeciw-
szczególną uwagę
Przedłużenie umowy musi nastąpić
koniecznie przed upływem okresu, na
jaki ją zawarto – pomiędzy okresem, na
jaki pierwotnie zawarto umowę, a momentem jej przedłużenia nie może istnieć jakakolwiek luka czasowa (dotyczy
to również weekendu lub święta). Poza
tym przedłużenie umowy wymaga formy pisemnej – w umowie może zostać
zmieniony tylko czas jej obowiązywania. Pozostałe warunki, jak np. wymiar
etatu, wynagrodzenie czy możliwości
wypowiedzenia, muszą pozostać niezmienione. Wyjątkiem są tu sytuacje,
gdy pracownikowi przysługuje prawo
do nowych, lepszych warunków pracy
(np. wyższe wynagrodzenie w związku
z podwyższeniem stawek taryfowych)
lub gdy trzeba dopasować umowę do
nowych uregulowań prawnych.
q
Rubryka jest tworzona przez
Krzysztofa Świerca
oraz firmę Smuda Consulting.
Zachęcamy również do odwiedzenia
strony www.intertax24.com
oraz www.smuda-consulting.com.
Umowa o pracę na czas określony
z podaniem przyczyny ograniczenia
czasowego
Merytoryczną przyczyną może być
między innymi tymczasowe zwiększenie
zapotrzebowania na personel, ograniczenie czasowe w związku z okresem
kształcenia pracownika, zastępstwo na
czas choroby lub urlopu macierzyńskiego, praca wakacyjna. Osoba zastępująca
nie musi jednak przejmować dokładnie
wszystkich obowiązków nieobecnego
pracownika. Umowa niekoniecznie
musi być też zawarta np. na całkowity
okres choroby zastępowanego pracownika. Powód ograniczenia czasowego
musi jednak bezwzględnie znaleźć
się w umowie. W umowach na czas
określony podawany jest najczęściej
dokładny termin ich obowiązywania,
ale umowa z podaniem merytorycznej przyczyny ograniczenia czasowego
może być jednak zawarta również w
określonym celu, np. „na czas trwania
projektu X” czy „na czas nieobecności
pani Y w związku z urlopem macierzyńskim”, bez podawania dokładnego
zakresu czasowego od – do. W takim
wypadku nie obowiązuje maksymalny
okres obowiązywania umowy.
Umowa o pracę na czas określony
bez podawania konkretnej przyczyny
Jeśli umowa o pracę ma zostać zawarta na okres maksymalnie 2 lat, nie
jest konieczne podanie merytorycznej
przyczyny. Spełniony musi zostać jednak
warunek mówiący o tym, iż pracownik
w okresie 3 lat przed zawarciem takiej
umowy nie był zatrudniony w Twojej
firmie (zgodnie z wyrokiem Federalnego Sądu Pracy z 6 kwietnia 2011). Ale i
tutaj istnieją pewne wyjątki. Umowa o
pracę na czas określony bez konkretnej
przesłanki może być zawarta zawsze w
następujących przypadkach:
–po zakończeniu okresu kształcenia
lub w przypadku zatrudnienia pracownika z agencji pracy tymczasowej;
– jeśli pracownik ma minimum 52 lata,
a bezpośrednio przed zatrudnieniem
był bezrobotny przez okres co najmniej 4 miesięcy lub pobierał zasiłek
krótkoterminowy (tzw. Transferkurzarbeitergeld).
Reguły, których należy przestrzegać
przy zawieraniu umów o pracę na czas
określony
Określony czas umowy nie może
prowadzić do dyskryminowania. Osoba zatrudniona na umowie o pracę na
czas określony ma takie same prawa i
obowiązki jak każdy inny pracownik.
Z powodu wyznaczonego czasu trwania
umowy nie może być traktowana gorzej,
np. pod względem wynagrodzenia czy
przysługującego jej prawa do urlopu.
Wyjątkiem jest umowa zawierana na
okres poniżej jednego miesiąca, w której
nie jest przewidziane prawo do urlopu
wypoczynkowego. W przypadku umowy na okres poniżej 4 tygodni pracownikowi nie przysługuje też prawo do
otrzymania zasiłku chorobowego. Jako
pracodawca masz obowiązek poinformowania pracowników zatrudnionych
na czas określony o wolnych etatach na
czas nieokreślony w Twojej firmie.
Czasowe ograniczenie umowy powinno zostać ujęte w formie pisemnej. Czasowe ograniczenie umowy o
pracę wymaga formy pisemnej oraz
musi nastąpić jeszcze przed podjęciem
pracy przez kandydata. Jeśli zostanie
ustalone jedynie w sposób ustny bądź
pisemnie, ale już po przystąpieniu do
pracy przez zatrudnianą osobę, automatycznie powstanie umowa o pracę
na czas nieokreślony.
a bardzo ważne w dzisiejszej lekturze uważam słowa zawarte na samym
końcu materiału. Tam bowiem autorzy
przestrzegają przed pułapkami przy
przedłużaniu umowy na czas określony
i namawiają jednocześnie do tego, by
zwracać baczną uwagę na szereg istotnych drobiazgów. M.in. na to, aby przedłużenie umowy nastąpiło koniecznie przed
upływem okresu, na jaki go zawarto, aby
przedłużenie było w formie pisemnej i
żeby pozostałe warunki – jak choćby
wymiar etatu, wynagrodzenie czy moż-
liwości wypowiedzenia –
pozostały niezmienione.
Wyjątkiem – jak wynika
z powyższej lekcji – są
sytuacje, gdy pracowni- Ryszard Galla
kowi przysługuje prawo
do nowych, lepszych warunków pracy,
jak wyższe wynagrodzenie w związku
z podwyższeniem stawek taryfowych,
lub gdy trzeba dopasować umowę do
nowych uregulowań prawnych. I o tym
pamiętajmy.
Notował Krzysztof Świerc
W standardowych przypadkach maksymalny czas trwania umowy o pracę na
czas określony bez podania konkretnej
przyczyny wynosi 2 lata. W ciągu tego
okresu zawarta raz umowa może być
przedłużana do 3 razy.
Foto: K. Świderski
Istotna uwaga
Z
Werbung / Reklama
WY *
O
R
E
UT
AW
KOMP OBÓR OPR
D
7033
WOCHENBLATT.pl
zaprasza do odwiedzania strony internetowej
www.wochenblatt.pl
8032
7709
14LARES:
Wochenblatt.pl SportSport 10. – 16. Oktober 2014
Piłka nożna: MN złożyła wniosek o honorowe obywatelstwo miasta Opola dla Miroslava Klosego
„Byłbym zaszczycony”
W miniony piątek w opolskim ratuszu na ręce Ewy Statkiewicz, naczelnika świata powiedział wprost: „Byłbym taBiura Rady Miasta Opola, przedstawiciele mniejszości niemieckiej złożyli kim tytułem zaszczycony”.
oficjalny wniosek o nadanie tytułu Honorowego Obywatela Opola Miro- Termin nieprzypadkowy
materiałreprezentantowi
służy wyłącznie
domomencie
czytania.
W tym
jasnePowielanie
się stało, że
slavowi Klosemu –LARES:
mistrzowiNiniejszy
świata i 135-krotnemu
takowy
wniosek
zostanie
złożony,
lecz
Niemiec
w piłce nożnej.
LARES:
bereitgestellt.
w odpowiednim
czasie. Tak też Jegliche
się stało,
P
Dr Norbert Honka: – Nie
a że jego termin nie jest przypadkowy,
przewodniczący TSKN na
wolno zapominać o tym, podkreślił
Śląsku Opolskim Norbert Rasch, móże cechy charakteru,
wiąc: – Kibice piłki nożnej z pewnością
pamiętają, a ja tylko przypomnę, że dodzięki którym Miroslav
kładnie miesiąc temu – 3 września, tuż
Klose czerpałsłuży
siłę wyłącznie
przed do
towarzyskim
meczem
Niemców
czytania.
Powielanie
i motywację i które
z Argentyną na Esprit-Arena w Düsseldorfiebereitgestellt.
– Miroslav Klose razem Jegliche
z Perem
LARES: Diese Materialien przyniosły
sind lediglich
zum Lesen
mu sukcesy,
Mertesackerem i wieloletnim kapitanem
oparte były i są nadal
niemieckiej drużyny narodowej Philippem Lahmem oficjalnie pożegnali się z
na tradycyjnych
kadrą narodową, kończą swoje kariery
śląskich wartościach.
w reprezentacji Niemiec. Oznacza to,
opularny „Miro”, jak zapewne większość kibiców piłkarskich nie tylko w
Polsce czy nad Renem wie, urodził się w
Opolu i przez kilka lat mieszkał w tym
mieście. Ba, pierwsze kroki na drodze
do wielkiej piłkarskiej kariery stawiał na
podwórku w dzielnicy Opola, Chabry.
– Nie mieliśmy i nie mamy wątpliwości, że taki tytuł Miroslavowi Klosemu
się należy, a przy tym byłby to absolutny
zaszczyt dla samego miasta – podkreślali
podczas specjalnie zwołanej konferencji
prasowej przedstawiciele mniejszości
niemieckiej, a przede wszystkim pomysłodawcy tej idei – kandydat na prezydenta miasta Opola z ramienia MN dr
Norbert Honka, przewodniczący DFK
Groszowice Marcin Gambiec i przewodniczący TSKN na Śląsku Opolskim Norbert Rasch, a poparła go między innymi
radna klubu radnych SLD Beata Kubica.
że właśnie dzisiaj (miniony piątek –
3.10.2014) mija dokładnie miesiąc od
tego wydarzenia. A swoją drogą jeśli
nie my, mniejszość niemiecka, to kto
miał taki wniosek przygotować i złożyć?
A przecież Miroslav Klose absolutnie
zasługuje na ten tytuł, co do tego nikt
nie powinien i – mam nadzieję – nie
ma wątpliwości.
Innym powodem złożenia takiego
wniosku 3 października jest fakt, że
dzięki temu będzie on rozpatrywany
już przez nowo wybraną radę miasta,
a ten szczegół dla wnioskodawców z
pewnością nie był bez znaczenia...
Przewodniczący TSKN na Śląsku Opolskim Norbert Rasch wniosek o honorowe obywatelstwo Opola dla Miroslava
Klosego złożył w opolskim ratuszu na ręce Ewy Statkiewicz, naczelnika Biura Rady Miasta.
Foto: VdG
hierarchii i dzięki którym stał się moim sumienność, a przy tym skromność i pomieckiej
reprezentacji,
zdobywając
zdaniem
najsłynniejszym i najlepszym
kora. Dlatego jest
to absolutny wzór do
sind
lediglich
zumdlaLesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
niej 71 bramek! W ten sposób Miroslav
śląskim piłkarzem w historii futbolu. A naśladowania dla młodzieży, i to nie tylko
Ślązak potrafi
Warto w tym miejscu przypomnieć,
że pomysł „ukoronowania” Miroslava
Klosego tytułem Honorowego Obywatela Opola pojawił się w trakcie ostatnich mistrzostw świata w Brazylii, na
których, jak wiemy, Niemcy sięgnęli po
czwarty tytuł mistrzów świata, a popularny „Miro” zdobył na nich swoją 16.
bramkę na mundialu. Dzięki temu został
najskuteczniejszym snajperem w historii
tych turniejów, a jednocześnie najskuteczniejszym piłkarzem w historii nie-
Klose w klasyfikacji najskuteczniejszych
wszech czasów wyprzedził samego Gerda „Bombera” Müllera (68 goli), którego
strzeleckie wyczyny wydawały się przez
dziesiątki lat nie do osiągnięcia. Jak widać, Ślązak potrafi, co tym bardziej czyni
złożony przez MN wniosek zasadnym.
Nie było natomiast wcale tak oczywiste, że Miroslav Klose tego zaszczytu oczekuje, a przede wszystkim chce!
Kiedy jednak przedstawiciele mniejszości niemieckiej skontaktowali się z
menedżerem zawodnika Alexandrem
Schütte i zapytali go, czy Miroslav Klose
zgadza się przyjąć honorowe obywatelstwo Opola, dowiedzieli się, że mistrz
przecież należy pamiętać, że jest to ta
dyscyplina sportu, w której panuje największa konkurencja spośród wszystkich
i tylko najlepsi z najlepszych dochodzą
tak daleko jak „Miro” (mistrzostwo
świata, król strzelców mistrzostw świata,
król strzelców Bundesligi, najskuteczniejszy piłkarz w historii reprezentacji
Niemiec itd.!).
– Nie wolno zapominać o tym, że
wspomniane wyżej cechy charakteru,
dzięki którym Miroslav Klose czerpał
siłę i motywację i które przyniosły mu
sukcesy, oparte były i są nadal na tradycyjnych śląskich wartościach, takich
jak uczciwość, pracowitość, dyscyplina,
w Polsce, Niemczech, ale na całym świecie. Na podkreślenie zasługuje też fakt,
że nigdy nie wyrzekł się tego, że urodził
się w Polsce, a przy tym uczy synów śląskich tradycji, uświadamiając im, skąd się
wywodzą – twierdzi dr Norbert Honka.
Z kolei Sandra Cierniak, kandydatka na
radną Opola z ramienia mniejszości niemieckiej, dokończyła: – Biorąc pod uwagę te wszystkie cechy, zalety i osiągnięcia
Miroslava Klosego, jestem przekonana,
że Opole powinno być dumne z tego,
że wydało na świat takiego sportowego
fenomena oraz wielkiego i dobrego człowieka, jakim jest Miroslav Klose.
Krzysztof Świerc
Śląska dusza
O sukcesach sportowych Miroslava
Klosego napisano już tomy, podkreślając
przy tym cechy jego charakteru, które
doprowadziły go na szczyt futbolowej
Sportkaleidoskop
ZAKSA mit Auftakterfolg
ZAKSA Kandrzin-Cosel, fünffacher
Polnischer Meister und viertbeste Mannschaft in der letzten Saison, hat sich in ihrem Auftaktspiel zur Volleyball-Plusliga
2014/15 am vergangenen Freitag mit 3:0
(25:21, 25:18, 25:20) bei AZS Tschenstochau durchgesetzt. „Der souveräne Sieg
in Tschenstochau über den starken AZS
zeigt, dass unsere Medaillen-Ambitionen
für diese Saison nicht übertrieben sind“,
kommentierte ZAKSA-Trainer Sebastian Świderski. Einen Dreier konnte am
Auftaktspieltag auch der aktuelle Meister Skra Bełchatów erringen, und zwar
mit einem 3:1 beim MKS Bendzin. Die
weiteren Resultate: Węgiel KönigsdorffBad Jastrzemb - BBTS Bielitz-Biala 3:0,
Transfer Bromberg - AZS Warschau 2:3,
Lotos Trefl Danzig - AZS Allenstein 3:1,
Effector Kielce - Czarni Radom 0:3,
Cuprum Lüben - Resovia Rzeszów (6.
Oktober). In der Tabelle führen ZAKSA
Kandrzin-Cosel und Węgiel KönigsdorffBad Jastrzemb. Am nächsten Spieltag
(10./11. Oktober) treten an: Danzig Kandrzin-Cosel, Radom - Bendzin, Warschau - Kielce, Allenstein - Bromberg,
Königsdorff-Bad Jastrzemb - Tschenstochau, Rzeszów - Bielitz-Biala, Lüben
- Bełchatów.
Bielitz-Biala - Łęczna, Breslau - Gleiwitz,
Bromberg - Bełchatów.
Gwardia siegreich
In der 1. Handball-Liga drückt TabelLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
lenführer Gwardia
Oppeln nun weiter
Derby für Górnik
Im Spitzenspiel des 11. Spieltags der
Fußball-Ekstraklasa musste sich Ruch
Königshütte im Oberschlesien-Derby
gegen Górnik Hindenburg im eigenen
Stadion 1:2 geschlagen geben. Für die
Gastmannschaft war der Erfolg umso
wertvoller, als der bisherige Tabellenerste
Legia Warschau mit 1:3 bei Piast Gleiwitz
unterlag, so dass die Hindenburger nun
neuer Spitzenreiter sind. Die weiteren
Begegnungen: Podbeskidzie BielitzBiala - Śląsk Breslau 2:2, Górnik Łęczna
- Korona Kielce 1:0, Lech Posen - GKS
Bełchatów 5:0, Lechia Danzig - Cracovia Krakau 1:0, Pogoń Stettin - Zawisza
Bromberg 3:0, Wisła Krakau - Jagiellonia
Białystok 0:2. In der Tabelle führt Górnik
aufs Tempo: Am vierten Spieltag verbuchte die Mannschaft mit einem 29:21
in Zawiercie gegen Gastgeber Viret ihren vierten Sieg. Die weiteren Ergebnisse: Ostrovia Ostrowo - KSZO Ostrowiec
Świętokrzyski 34:28, MTS Chrzanów
- AZS Grünberg (Schl.) 31:25, Czuwaj
Przemyśl - ŚKPR Schweidnitz 30:21,
Siódemka Liegnitz - MKS Kalisch 37:33,
KSSPR Końskie - Olimp Grottkau 30:21,
Olimpia Deutsch Piekar - SPR Tarnów
31:28. In der Tabelle führt Gwardia Oppeln mit acht von acht möglichen Punkten, zwei Zähler vor Siódemka Liegnitz,
KSSPR Końskie und Olimpia Deutsch
Piekar. Den letzten, 14. Tabellenplatz,
nimmt noch ohne jeden Punkt KSZO
Ostrowiec Świętokrzyski ein.
Krzysztof Świerc
Die ZAKSA-Volleyballer legten in Tschenstochau einen sehr erfolgreichen Saisonstart hin. Hindenburg mit 21 Punkten, einen Punkt
vor Legia Warschau, Jagiellonia Białystok
und Śląsk Breslau. Piast Gleiwitz ist
mit 15 Zählern Zehnter, Podbeskidzie
Bielitz-Biala mit nur einem Punkt weniger Zwölfter, Ruch Königshütte hat
Foto: Jerzy Stemplewski
mit acht Punkten den 14. Platz. 16. und
damit Schlusslicht ist Zawisza Bromberg
mit vier Punkten. Der nächste Spieltag
(18./19. Oktober): Cracovia - Königshütte, Hindenburg - Krakau, Białystok - Stettin, Kielce - Posen, Warschau - Danzig,
F1: GP Japonii: Mercedes pod znakiem ósemki
LARES:nie
Niniejszy
materiał służyHamiltona
Pogoda
zmogła
Po obfitych opadach deszczu, w chaosie pogodowo-organizacyjnym na torze
Suzuka cyfra osiem stanowiła odzwierciedlenie tegorocznych dokonań
Mercedesa – ósme zwycięstwo Hamiltona, takież pole position Rosberga
oraz kolejny dublet zespołu.
B
rytyjczyk świętował swój pierwszy
sukces w Japonii po rywalizacji z
jedynym zagrażającym mu niebezpieczeństwem – partnerem z zespołu
Nico Rosbergiem. Za duetem Mercedesa sklasyfikowany został kolejny reprezentant Niemiec – Sebastian Vettel.
Znamienny dla przebiegu zawodów jest
fakt ich rozpoczynania i zakończenia za
samochodem bezpieczeństwa. Wszystkie zawirowania przebił jednak tragiczny
wypadek Jules’a Bianchiego. Powracające opady deszczu otworzyły puszkę
nowanym końcem (53 okrążenia). Po
problemach z elektryką zawodów nie
ukończył Fernando Alonso. Do końca
sezonu pozostały już tylko cztery GP, a
jeszcze w tym tygodniu nastąpi inauguracja na rosyjskim torze w Soczi.
1. Lewis Hamilton ( Me rc e d e s ) –
1:51:43,021 (3 pit-stopy) – trzecie zwycięstwo z rzędu, a zarazem jubileuszowe
30. w karierze. Po długim okresie deptania po piętach Rosbergowi decydującym
momentem o sukcesie było wyprzedzenie go podczas 29. okrążenia, potem
szybko od niego odjechał na bezpieczny
dystans.
2. Nico Rosberg (Mercedes) +9,180 (3)
– 12. pole position wywalczył w diametralnie odmiennych warunkach,
niż przebiegały zawody; niestety z cza-
sem jego nadsterowny bolid był coraz
trudniejszy do prowadzenia, przez co
Brytyjczyk był wyraźnie szybszy, kilka
rund odpierał jego próby ataku, jednak
w końcu stało się to, co było nieuniknione. Sytuacja w mistrzostwach nie uległa
zbytnio zmianie – sprawa tytułu nadal
otwarta dla obu kierowców Mercedesa.
3. Sebastian Vettel (Red Bull) +29,122
(3) – w słabych kwalifikacjach znalazł
się na 9. pozycji, więc miejsce na podium jest sukcesem. Wykonał jeszcze
czwarty pit-stop, spychający go poza
podium, ale ostatecznie zaliczono stan
z trzech rund wcześniej, gdy zajmował
3. lokatę. Wiadomością tygodnia jest
odejście 4-krotnego mistrza z upływem
sezonu do Ferrari, najprawdopodobniej
na miejsce Hiszpana Alonso, który rze-
komo przymierza się do zespołu McLarena, z kolei posadę Vettela przejmie
Rosjanin Daniił Kwiat.
4. Daniel Ricciardo (Red Bull) +38,818 (3)
5. Jenson Button (McLaren) +1:07,550 (4)
Valtteri Bottas (Williams) +1:53,773 (3)
Nico Hülkenberg (Force India) +1:55,948 (3)
Witold Wolak
Pandory: najpierw wyleciał z toru AdLARES: Niniejszy
materiał
służyusuwający
rian Sutil,
potem w dźwig
jego bolid pechowo uderzyła maszyna
sind
lediglich
zum
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
Francuza.
Wypadek
był bardzo
groźny,
Klasyfikacja kierowców po 15 wyścigach
natychmiast na torze pojawił się safety
car, a nieprzytomnego Bianchiego odwieziono do szpitala, gdzie nieszczęsny
pilot teamu Marussia przeszedł operację
usunięcia krwiaka mózgu, a jego stan
jest nadal krytyczny. Niebawem zdecydowano o przerwaniu, a wkrótce potem
o ostatecznym zakończeniu zawodów z
zaliczeniem stanu na 9 rund przed pla-
1. L. Hamilton – 266 pkt
2. N. Rosberg – 256
3. D. Ricciardo – 193
4. S. Vettel – 139
5. F. Alonso – 133
6. V. Bottas – 130
8. N. Hülkenberg – 76
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.15
41/1175 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
Nr.
SportSport Bundesliga: 7. seria spotkań
Taniec Robbena i „Lewego”
jednak było za mało, by do 4 przedłużyć końcem meczu Beerens podwyższył
Nie zawodzi lider tabeli i obrońca
serię bez porażki z TSG i sprawić, by prowadzenie ekipy Joosa Luhukaya na
tytułu mistrzowskiego – Bayern
Hoffenheim doznało pierwszej porażki 3-1. Jednak w 83. min Wagner strzelił saMünchen, który w minionej kolejw sezonie.
mobójczego gola i Stuttgart przegrywał
LARES:
Niniejszy
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
już tylko 2-3, co sprawiło, że końcówka
ce pokonał u siebie
Hannover
96
Bellarabi uratował Bayer
meczu była emocjonująca, ale więcej
4-0 i pozostaje
w
bieżącym
sezonie
LARES:
Diese
Materialien
sind
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
untersagt.
Rozczarował
też czwarty zespół
mibramek nie padło.
niepokonany. Zawiódł natomiast
nionego sezonu – Bayer Leverkusen.
Podobnie jak berlińczycy również 3-2
który zremisował u siebie z SC Pader- u siebie zwyciężył Eintracht Frankfurt,
wicemistrz minionego sezonu Borusborn 2-2. Przyjezdni od pierwszych do któremu po dobrym meczu nie sprostało
sia Dortmund, która uległa u siebie
ostatnich minut spotkania koncentro- 1.FC Köln. Dla dumy Hesji do siatki traHamburgowi 0-1!
wali się na destrukcji i kontrach. Tak- fiali Meier w 44. i 54. min oraz bramkarz
D
o meczu z Hannoverem Bawarczycy podeszli bez kilku zawodników z pierwszego składu i po trudnym
wyjazdowym meczu Ligi Mistrzów w
środku minionego tygodnia w Moskwie
z CSKA. Pomimo tego podopieczni Pepa
Guardioli od pierwszych minut spotkania ruszyli do ataku i już w 6. min
dośrodkowanie Rafinhy na gola zamienił
Lewandowski, a 7 min później najlepszy
na murawie Robben podwyższył na 2-0.
Żeby jednak nie było wątpliwości, kto
jest lepszy, Bawarczycy jeszcze przed Arjen Robben był najlepszym piłkarzem meczu Bayernu München z Hannoverem 96, mimo to był po meczu niezadoFoto: Paulblank/Wikipedia
przerwą zdobyli 3. gola, którego do wolony, twierdząc, że powinien był strzelić więcej niż dwie bramki.
swojego konta dopisał Lewandowski.
4 kolejek, w których zdobyło zaledwie
O ile wygrana Bayernu
punkt! W konfrontacji z HSV ekipa Jürnikogo nie zaskoczyła,
Kropka nad i
gena Kloppa przeważała (64 procent
Po zmianie stron Bayern zwolnił, naposiadania piłki, 17-10 w strzałach na
o tyle domowa
dal dominował na placu gry (70 procent
bramkę), zwłaszcza po przerwie, ale
porażka
Dortmundu
posiadania piłki, 23-6 w strzałach na
dokładność, kreatywność, szybkość, a
z Hamburgiem – tak.
bramkę), nie pozwalając Dolnosaksońprzede wszystkim skuteczność pozostaczykom na przejęcie inicjatywy. Kiedy
wiała wiele do życzenia. W tej sytuacji
jednak nadarzała się okazja, groźnie atadecydująca o losach pojedynku była akkował, a taka nadarzyła się w 79. min,
cja gości w 35. min, kiedy to zagranie N.
kiedy to Robben po solowej szarży zdo- gry prowadziły 1-0 (Kruse). Wystarczył Müllera na gola zamienił Lasogga, czym
był swojego drugiego gola w meczu, a 4. jednak moment nieuwagi, by za zagranie zapewnił swojemu teamowi 4. wygradla monachijczyków w tym spotkaniu, ręką Korba (31. min) w polu karnym ną z dortmundczykami w 5 ostatnich
stawiając przysłowiową kropkę nad i, Borussii arbiter podyktował rzut karny, meczach BL!
ustalając wynik konfrontacji. Mistrz którego na wyrównującego gola zamienił
Podobnie jak wicemistrz rozczarował
Niemiec wygrał zatem z Hannoverem Hofmann. Od tego momentu do końca też trzeci zespół minionego sezonu – FC
u siebie po raz 23. w 26. meczu, a przy meczu trwało bombardowanie bramki Schalke 04, które w Sinsheim musiało
okazji w meczu o punkty BL po raz 6. 1.FSV, ale bezskutecznie. Pomimo tego uznać wyższość (1-2) TSG Hoffenheim.
z rzędu! Z kolei podopieczni Tayfuna Nadreńczycy pozostali z Moguncją nie- Gdyby jednak nie fantastyczna forma
Korkuta ulegli w 3 z 4 ostatnich ligo- pokonani od 7 ligowych spotkań.
bramkarza gości Faehrmanna, przegrana
wych potyczek.
byłaby znacznie wyższa. Najważniejsza
Tylko remisem 1-1 zakończył się Co się dzieje z BVB?
jednak dla popularnych „wieśniaków”
mecz dotychczasowego wicelidera taO ile wygrana Bayernu nikogo nie była zdobycz kompletu punktów, a ten
beli Borussii M’gladbach z Mainz 05, co zaskoczyła, o tyle domowa porażka Bo- zapewniły im bramki Elyounoussiego w
sprawiło, że „źrebięta” spadły na trzecie russii Dortmund z HSV Hamburg – tak. 13. min i Szalaia w 29. min. Honorowego
miejsce. A wszystko wskazywało na to, Tym bardziej że dla HSV jest to pierwsza gola dla ekipy z Gelsenkirchen, która od
że zdobędą komplet oczek, bo zdecydo- wygrana w bieżącym sezonie, a BVB 75. min grała w dziesiątkę (cz. kartka dla
wanie przeważały i już po kwadransie pozostaje bez ligowego zwycięstwa od Matipa), zdobył w 83. min Huntelaar. To
tyka ta okazała się trafna, a pierwszy kolończyków Horn (trafienie samobój-
raz zaowocowała
w 20. min,
kiedy to zabronione.
cze), a dla „Geissbocke” gole zdobywali
w jakikolwiek
sposób
po kiksie bramkarza Bayeru, Leno, Risse w 15. i Hector w 65. min. Nie wyKocVervielfältigung
wyprowadził Westfalczyków
na starczyło to jednak
ekipie znad Renu,
ist strengstens
untersagt.
prowadzenie. Strata gola sprawiła, że by do 8 przedłużyć serię bez porażki z
Leverkusen jeszcze ostrzej zaatakowało Eintrachtem, dla którego jest to pierwsza
i na 180 sek. przed końcem pierwszej wygrana z Köln od 22.10.2005 r.
Krzysztof Świerc
odsłony po akcji Bellarabiego L. Bender
wyrównał. Po zmianie stron obraz gry
nie uległ zmianie, ale brak szczęścia w
Dokumentacja kolejki
polu karnym przyjezdnych sprawił, że

Hertha BSC – Stuttgart 3-2 (1-1)
gole do siatki nie wpadały. Nie pomógł

München – Hannover 4-0 (3-0)
nawet fakt, że od 72. min SCP grało w

Dortmund – Hamburg 0-1 (0-1)
dziesiątkę, bo czerwoną kartkę ujrzał

Leverkusen – Paderborn 2-2 (1-1)
Bakalorz. Ba... na 3 min przed końcem

Hoffenheim – Schalke 04 2-1 (2-0)
meczu błąd Hilberta (obrońca Bayeru)

Bremen – Freiburg 1-1 (1-1)
wykorzystał Stoppelkampa i goście pro
Frankfurt – Köln 3-2 (1-1)
wadzili 2-1! Ostatnie słowo należało

Wolfsburg – Augsburg 1-0 (0-0)
jednak do miejscowych, a konkretnie

M’gladbach – Mainz 05 1-1 (1-1)
do Bellarabiego, który w ostatnich sekundach gry doprowadził do remisu.
Tabela
Podziałem oczek (1-1) zakończyła się
1.München................7.........17.......... 15-2
też potyczka Bremen z Freiburgiem. W
2.Hoffenheim............7.........13.......... 11-6
8. min z rzutu karnego na prowadzenie
3.M’gladbach............7.........13............ 9-4
Badeńczyków wyprowadził Darida, w
4.Leverkusen.............7.........12........ 13-11
31. min wyrównał di Santo, a przewaga
5.Frankfurt................7.........12........ 12-10
Werderu wyraźnie wzrosła. Jednak znakomita postawa w bramce gości Buerki
6. Mainz 05................7.........11.......... 10-6
sprawiła, że zwycięski gol dla miejsco7.Wolfsburg..............7.........11.......... 11-8
wych nie padł i w efekcie oba teamy
8.Hannover...............7.........10............ 5-8
jako jedyne w obecnych rozgrywkach
9.Paderborn..............7...........9........ 10-10
BL czekają na pierwszą wygraną.
10. Augsburg...............7...........9............ 8-9
11. Schalke 04..............7...........8........ 11-12
2 razy po 3-2
12.Hertha BSC.............7...........8........ 11-14
Drugie zwycięstwo w sezonie odniosła Hertha BSC, która pokonała u siebie
13. Dortmund..............7...........7.......... 9-12
VfB Stuttgart 3-2. Lepiej w mecz „weszli”
14. Köln.......................7...........6............ 4-6
goście, którzy już od 5. min po trafieniu
15. Freiburg.................7...........5.......... 7-10
Leitnera prowadzili 1-0. Jednak w 22.
16. Stuttgart................7...........5.......... 6-12
min Kalou z rzutu karnego wyrównał,
17.Hamburg................7...........5............ 2-8
w 64. min wyprowadził miejscowych
18. Bremen..................7...........4........ 10-16
na prowadzenie, a na kwadrans przed
2. Bundesliga: 9. seria spotkań
Ingolstadt wciąż niepokonane!
punktów ekipie z Kaiserslautern będzie
Nie zwalnia tempa lider tabeli FC Ingolstadt, który pozostaje jedyną druDokumentacja kolejki
trudniej, bo wybiera się do Heidenheim,
żyną na zapleczu niemieckiej ekstraklasy, która w bieżącym sezonie nie

Fürth – Aue 2-0 (2-0)
które u siebie wygrało 4 z 5 potyczek,

Aalen – TSV 1860 M. 2-0 (0-0)
poniosła jeszcze porażki. W minionej serii spotkań Bawarczycy udowodnili
raz tylko remisując. „Kaisersi” natomiast

Bochum – Nürnberg 1-1 (1-0)
na
wyjazdach
nie
są
tak
skuteczni
jak
u
swoją moc, pokonując
u
siebie
Eintracht
Braunschweig
1-0.
G
siebie, czego dowodzi fakt, że z „wycie-

Kaiserslautern – Karlsruhe 2-0 (2-0)

St. Pauli – 1. FC
Union 3-0 (1-0)
zwycięstwo
czek”
przywieźli jak na razie 2 porażki
LARES: Diese Materialien 5.sind
lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.

Ingolstadt – Braunschweig 1-0 (0-0)
i taką samą ilość remisów. Badeńczycy
w 5. meczu na własnym
z kolei w 10. kolejce spróbują przerwać

Sandhausen – Frankfurt 0-3 (0-0)
stadionie odniosło
serię 3 ligowych porażek i ograć u siebie

Darmstadt – Düsseldorf 1-4 (0-2)
Aalen, które z 5 wyjazdów w obecnych

Leipzig – Heidenheim 1-1 (1-1)
Kaiserslautern.
oście z Dolnej Saksonii przybyli
do miasta Audi z zamiarem odniesienia pierwszego wyjazdowego zwycięstwa w tym sezonie. Jednak rywal
potwierdził, że jego pierwsze miejsce w
tabeli 2.BL nie jest dziełem przypadku,
a mecz od pierwszych minut toczył się
pod jego dyktando. Do przerwy jednak
dzięki czujnej grze defensywy Braunschweigu żadna bramka nie padła, ale
już minutę po zmianie stron akcję Grossa na gola zamienił Hinterseer. Jak się
później okazało, była to „złota bramka”
tego meczu, choć oba teamy, a zwłaszcza Ingolstadt, miały jeszcze okazje do
zmiany rezultatu.
Fin Joel-Pohjanpalo zdobył dla Fortuny Düsseldorf trzy
bramki w zwycięskim 4-1 meczu z Darmstadt, stając się
bohaterem swojego zespołu.
Foto: Fuguito/Wikipedia
rozgrywkach wróciło z 3 przegranymi
i 2 remisami. KSC jednak u siebie gra
w kratkę (remis, porażka, 2 remisy),
stąd faworyta tej konfrontacji trudno
wskazać.
ki temu „kaisersi” są od 6 potyczek z
Badeńczykami niepokonani: ulegli im
po raz ostatni (0-2) 21.08.2006 r. Losy
tego meczu rozstrzygnięte zostały w
pierwszej odsłonie, w której miejscowi
zdominowali przyjezdnych, aplikując
im dwie bramki. W 20. min do siatki
strzałem głową trafił Lakić, a kwadrans
później wynik meczu ustalił Gaus. Po
zmianie stron mecz się wyrównał, mimo
to Karlsruhe nie było w stanie poważnie
zagrozić miejscowej bramce, a kiedy w
74. min rozgrywający KSC Torres ujrzał
czerwoną kartkę (za uderzenie rywala)
i jego zespół musiał grać w dziesiątkę,
Zwycięski marsz „kaisersów”
jasne się stało, że „czerwone diabły” nie
Natomiast 5. zwycięstwo w 5. meczu pozwolą sobie wyrwać zwycięstwa. Jedtego sezonu u siebie odniosło Kaisers nak w najbliższej serii spotkań o komplet
Fortuna z Fortuną
Na dobre rozpędził się Düsseldorf,
który w minionej kolejce rozbił na wyjeździe Darmstadt 4-1 (3 bramki zdobył
Pohjanpalo) i do 6 przedłużył serię bez
porażki, pozostając przy tym niepokonanym w historii potyczek z SVD.
Serię bez porażki Fortuna ma szanse
przedłużyć, bo w 10. serii zagra u siebie
z St. Pauli, które na wyjazdach przegrało
3 z 4 potyczek (1 remis). Darmstadt z
kolei wybiera się do Bochum, które –
uwaga – w 5 meczach na własnym terenie 5-krotnie dotąd remisowało. Jednak
beniaminek z Hesji z obcych stadionów
tez jeszcze nie wrócił z kompletem oczek
– 3-krotnie zremisował i raz przegrał.
Krzysztof Świerc
Tabela
1.Ingolstadt..............9.........19.......... 16-6
LARES: Niniejszy
materiał
wyłącznie
FSV, który
w minionejsłuży
serii zwyciężył
w
2.Kaiserslautern........9.........17........ 15-11
Sandhausen 3-0. Należy dodać, że jest to
sind
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
untersagt.18-11
3.Düsseldorf..............9.........16........
druga wygrana ekipy z Hesji w sezonie i lautern, pokonując Karlsruher 2-0. Dziędruga odniesiona na wyjeździe. U siebie
natomiast z 4 potyczek frankfurtczycy
2 przegrali i tyle samo razy remisowali.
Bawarczycy z kolei z wycieczek wracali
jak dotąd z 2 zwycięstwami i 2 remisami,
co oznacza, że w tej konfrontacji będą
faworytem pojedynku. Braunschweig
z kolei podejmie Fürth, które w 4 rozegranych meczach na obcych murawach
przegrało 3-krotnie, raz remisując. To z
pewnością napawa optymizmem podopiecznych Torstena Lieberknechta, którzy przed własną publicznością wygrali
jak na razie 3 z 4 meczów, raz ulegając.
4.Leipzig...................9.........16.......... 14-7
5.Heidenheim...........9.........15........ 19-12
6.Darmstadt..............9.........15........ 14-10
7.Fürth......................9.........14.......... 14-9
8.Bochum.................9.........14........ 17-13
9.Karlsruhe...............9.........12........ 11-10
10. St. Pauli..................9.........11........ 11-15
11. Braunschweig........9.........10........ 12-12
12. Sandhausen...........9.........10.......... 6-12
13. Nürnberg...............9.........10........ 10-17
14. Aalen.....................9...........9.......... 8-11
15.TSV 1860 M............9...........9........ 10-14
16. Frankfurt................9...........8........ 11-18
17. Aue........................9...........7.......... 6-15
1. FC Union.............9...........7.......... 6-15
Pierwsza wygrana z Braunschweigiem
Mimo że tak się nie stało, miejscowi
nie mają powodów do zmartwień, wszak
wygrali 5. mecz w rozgrywkach. Warto
też dodać, że jest to pierwsza wygrana
FCI w konfrontacjach z Braunschwei
giem. Dotąd bowiem, licząc mecze w
2.BL i III lidze, oba teamy spotykały
się łącznie 6-krotnie i 5 z tych potyczek
wygrał Eintracht przy jednym remisie.
A już w najbliższej kolejce Ingolstadt
wybiera się do Frankfurtu na mecz z
16LARES:
Wochenblatt.pl AllerleiRóżności 10. – 16. Oktober 2014
Wohlbefinden
LARES: Niniejszy
Richtiger
Urlaub
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheVorhersagen
W
ie macht man richtig
Urlaub? Man sollte im
Urlaub genau das tun, wozu
man Lust hat, egal ob am Meer,
in den Bergen oder zu Hause.
Seit Jahren befassen sich Wissenschaftler mit der Problematik, wie ein Urlaub gestaltet werden
soll: Es ist sinnvoller, mehrmals im Jahr
kurze Pausen einzulegen, als den ganzen
Urlaub „an einem Stück“ zu nehmen.
„Schon nach einigen Tagen kann das
Urlaubs-Hochgefühl erreicht werden
– und wenn es nicht so gut läuft, nicht
so schön ist, kann man sich ja gleich
auf den nächsten Urlaub freuen“ (J. de
Bloom, Universität Tampere, Finnland).
Es muss nicht gleich eine strapaziöse
Weltreise sein, auch zu Hause kann
In Polen kennt sich bekanntlich
jeder mit Fußball aus, mit Ausnahme
der Nationalspieler und ihres Coaches natürlich. Auch in der Medizin
sind die meisten hierzulande wahre
Experten und vertrauen lieber auf eigene Instinkte und Dr. Google als auf
die Meinung von Ärzten. So ähnlich
ist es auch mit der Wettervorhersage. Die offiziellen, im Fernsehen,
nimmt kaum einer ernst, sobald aber
ein Einwohner von Zakopane was
über großen Frost sagt, hören alle
gespannt zu. Auch Niederschlesien
hat seit einigen Jahren einen Volksexperten in Sachen Wettervorhersage.
Jerzy Kucharski ist kein studierter Meteorologe, sondern nur ein
aufmerksamer Naturbeobachter und
ehemaliger Erdkundelehrer. Schon
seit Jahren studiert er die Pflanzen
und das Verhalten von Tieren und
zieht daraus Schlüsse, wie der Winter
wettermäßig sein wird. Letztes Jahr
hat er richtigerweise einen milden
Winter vorhergesehen und das
schon Anfang November. Und auch
dieses Jahr hat Jerzy Kucharski gute
Nachrichten für uns. Der Oktober
soll warm und trocken werden und
auch der Winter wird dieses Jahr
angenehm. Woher weiß er das so genau? Die Natur bereite sich nicht auf
niedrige Temperaturen vor, eher auf
schneelose Trockenperioden, weil die
Kiefer sich ihrer Nadeln und somit
des unnötigen Ballastes entledigen.
Sie sammelt derzeit Wasserreserven.
Und auch die Vögel sind noch längst
nicht mit Wintervorräten beschäftigt,
sondern zwitschern in der Früh noch
und albern munter herum. Wenn ich
Kucharski Glauben schenken soll,
muss ich mich also noch nicht auf die
Suche nach Winterreifen begeben.
Anna Durecka
Foto: Dean Anders
man sich gut erholen und ein Hobby
ausleben (Lesen, Basteln, Gartenarbeit,
Wandern, Städte-Kurzbesuche usw.).
„Ein Tapetenwechsel kann aber gut
tun, um den Kopf freizubekommen“
(V. Hahn, Psychologin), allerdings muss
der Alltag stillgelegt werden (mobile Geräte, „Handy“ AUS!). So kann man die
Leistungsfähigkeit wiedererlangen, auf
Dauer produktiv und gesund bleiben,
das Wohlbefinden festigen.
Dr. med. Manfred Gabor
Werbung / Reklama
Wygraj pobyt w hotelu
Dębowe Wzgórze
Drodzy Czytelnicy!
Specjalnie z myślą o Was redakcja przygotowała 2 dwuosobowe vouchery do wykorzystania w Hotelu Dębowe
Wzgórze!
Wystarczy, że napiszą nam Państwo, za co cenią nasz
tygodnik, a najciekawsze listy (w języku niemieckim lub
polskim) zostaną nagrodzone. Główną nagrodą będzie
pobyt w Hotelu Dębowe Wzgórze, na który składa się:
– nocleg w komfortowym pokoju dla dwóch osób
– śniadanie w formie bufetu szwedzkiego
– uroczysta kolacja
– nieograniczony dostęp do strefy SPA
– wypożyczenie szlafroka
– dostęp do sali zabaw dla dzieci
Warunkiem konkursu jest dostarczenie swojej wypowiedzi drogą pocztową (ul. Konopnickiej 6, 45-004 Opole)
lub mailowo ([email protected]) w dniach 6.10.2014 –
31.10.2014.
Jeśli sami nie będą Państwo chcieli skorzystać z zaproszenia, proponujemy przekazać je w formie prezentu najbliższym! Uśmiech rodziny lub przyjaciół gwarantowany!
W razie pytań do Państwa dyspozycji pozostaje biuro
redakcji pod numerem telefonu 77 4 546 556
Pinnwand
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieQwQAusgezeichnet:
jakikolwiek
Für ihrsposób
jahrzehnte- zabronione.
in Ordnung gewesen. Viele hatten ihn als
langes Engagement gegen Rechtsextremis- Oscar-Anwärter für seine Rolle als Niki Lauda
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichemus
Vervielfältigung
isthohen
strengstens
untersagt.
sind die Toten Hosen mit einer
in dem Rennfahrerdrama
„Rush” gehandelt.
jüdischen Auszeichnung geehrt worden. Die
Jüdische Gemeinde Düsseldorf verlieh der
Rockband die Josef-Neuberger-Medaille.
Die Toten Hosen hatten zusammen mit den
jungen Sinfonikern der Musikhochschule an
drei Konzertabenden in Düsseldorf Musik
gespielt, die im Nationalsozialismus als
„entartet” diffamiert worden war.
Brühl war aber bei den Nominierungen im
vergangenen Januar nicht berücksichtigt
worden.
QQErinnerungen: Ulrich Wickert, Autor und langjähriger Moderator der ARDLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
„Tagesthemen“, erinnert sich gern an sein
Leben in einer Wohngemeinschaft
LARES:
Diese
Materialien
sind
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
untersagt.in New
hotel l restauracja l SPA l bajlandia l chata grillowa
York vor 50 Jahren. „Als ich 1963 zum StudieQQGefühlvoll: Der Sänger und Mode- ren in die USA ging, kannte kaum einer den
8039
rator Stefan Mross hat nah am Wasser ge- Begriff WG“, zitierte ihn das „Süddeutsche
baut. „Ich gehöre zu der Sorte Mann, der vor Zeitung Magazin“. Nach einer Anzeige in der
„New York Times“ sei er damals mit einem
schwarzen Schauspieler zusammengezogen.
„Später stellte sich heraus, dass er schwul
war.“ Damals sei das für viele skandalös
gewesen – „mein Freundeskreis empfand
das aber als ganz normal“, stellte Wickert
klar. „Im Gegenzug fand es mein Genosse
unglaublich spannend, mit einem weißen
Rührung schnell die Tränen kommen“, Mann zusammenzuwohnen.“ Einmal habe
sagte der 38-Jährige. Schämen müsse er es in der WG eine Party mit vielen Schwulen
sich dafür nicht. „Ich finde nichts Schlimmes gegeben. „Er ermahnte seine Kumpels aber,
daran, wenn Männer in der Öffentlichkeit mich nicht anzubaggern oder stundenlang
Gefühle zeigen und auch mal weinen.“ Mross anzuquatschen.“
feiert dieses Jahr Bühnenjubiläum, er steht
seit 25 Jahren als Musiker auf der Bühne.
Gefährlich: Es ist nicht etwa Bad Boy
Bushido, nein, der Titel des gefährlichsten
Scheidung verschoben: Getrenn- Promis 2014 wird von der Software-Firma
te Wege gehen sie schon lange, doch auf
dem Papier sind sie immer noch Mann und
Frau – und wie es aussieht, wird sich daran
auch so schnell nichts ändern. Eigentlich
sollte am vergangenen Mittwoch vor dem
Familiengericht in Rheinbach bei Köln die
Scheidung zwischen Jenny Elvers-Elbertzhagen und Goetz Elbertzhagen verhandelt
werden. Doch der Termin ist geplatzt. Über
die Ursachen kann nur spekuliert werden: McAfee an Sarah Connor verliehen. Dabei
Angeblich geht es um Geld. Zudem sollen hat Sarah Connor selbst gar nichts damit zu
einige Unterlagen gefehlt haben, heißt es tun. Die Firma, die bekannt für Computeraus Insider-Kreisen.
Sicherheit ist, ermittelt in einer Studie
jährlich, welche Stars am häufigsten von
Enttäuschung: Schauspieler Daniel Cyber-Kriminellen missbraucht werden, um
Brühl ist wegen seiner verpassten Oscar- ahnungslosen Nutzern Viren und Trojaner
Chance sehr enttäuscht gewesen. „Das ist unterzujubeln. Wer also nach Bildern, Musik
wie eine Sportveranstaltung, man will und Ähnlichem von Sarah Connor im Netz
gewinnen”, sagte er dem Magazin „Closer”. sucht, landet laut McAfee mit einer zwölfAls er aber gemerkt habe, dass er weiter prozentigen Wahrscheinlichkeit auf einer
Rollenangebote bekomme, sei alles wieder virenverseuchten Seite.
adur
Foto: Michael Lände
8031
7919
Ausbaufähiges Fotostudio,
Zakład
über 60 Jahre ortsansässig
Pogrzebowy
in einemLARES:
Kurort Niniejszy materiał
przewozy
Nähe Hannover,
zwłok
Diesenutzbar
Materialienzagraniczne
sind lediglich
ev.LARES:
als Filialebetrieb
z całej Europy
Foto: www.sarahconnor.de
QQ
QQ
7875
Transport mebli QQ
günstig
tel. 602 376 845
Usługi transportowe, przeprowadzki
Niemcy – Polska
an Nachfolger
Gogolin: tel. 77 466 62 60
Polska – Niemcy
Zdzieszowice: tel. 77 484 41 76
Walce,
województwo opolskie
abzugeben
LARES: NiniejszyKrapkowice
materiał
służy wyłącznie do czytania.
- Otmęt: tel. 77 446 60 66
nrbereitgestellt.
tel. 77 46 60 158
E-Mail
[email protected]
www.konefal.plISO
9001Lesen
LARES:
Diese Materialien
sind lediglich zum
8046
WOCHENBLATT.pl
Impressum / Stopka redakcyjna
Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung
des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie
des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich.
Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, E-Mail: sw@
wochenblatt.pl. Chefredakteur: Till Scholtz-Knobloch, Redaktion: Anna
Durecka: „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, „Wirtschaft“;
Juliane Preiß (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia Kandzia:
„Kirche und Gesellschaft”. Übersetzung: Andrzej Szypulski. Korrektur:
Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela
Mokrzycka, [email protected]. Vertrieb, Marketing: Agnieszka Szotka,
[email protected].
Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, e-mail:
[email protected]. Redaktor naczelny: Till Scholtz-Knobloch. Redakcja:
Anna Durecka – „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, „Gospodarka”;
Juliane Preiß (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”; Klaudia Kandzia
– „Kościół i społeczeństwo”. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Korekta:
Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela
Mokrzycka, [email protected]. Sprzedaż, marketing: Agnieszka Szotka,
[email protected].
Homepage: www.wochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß
Strona internetowa: www.wochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß
Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o.,
ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole. Nr indeksu 368202.
Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000
0005 7800 0577
Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko
Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090
2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP.
Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska
Nakład/Auflage: 5850
Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die
Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen.
Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie
prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie
zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.
Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji
i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą)
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.
Kontakt: Biuro redakcji/Redaktionsbüro: tel./faks +48 77 45 46 556
Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA,
Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00

CSI Nysa

Transkrypt

Podobne dokumenty

Show publication content!

1293_WPL_BS - Ryszard Galla

re-gat USŁUGI POGRZEBOWE

Nasz synek

Fashion Line 2016 CZ