Rola samorządu w rozwoju kultury fizycznej i sportu na przestrzeni

Rola samorządu w rozwoju kultury fizycznej i sportu
na przestrzeni ostatnich lat
Podstawę prawną funkcjonowania białostockiego samorządu stanowią przepisy
ustawy o samorządzie gminnym. Do podstawowych zadań Gminy należy zaspokajanie
zbiorowych potrzeb wspólnoty. Realizacja zadań własnych obejmuje również sprawy
kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.
Komórka realizująca zadania Miasta Białystok z zakresu kultury fizycznej i sportu
w przeciągu minionej dekady systematycznie się rozwijała. Początkowo w Urzędzie
Miejskim w Białymstoku funkcjonowało jednoosobowe samodzielne stanowisko ds.
sportu. W marcu 2003 roku postanowiono powołać Referat Kultury Fizycznej i Sportu.
Przybywało zadań i z roku na rok referat się „rozrastał”.
W 2004 roku weszła w życie ustawa o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie określająca zasady współpracy pomiędzy organizacjami
pozarządowymi a samorządem terytorialnym. Zapisy ustawy wskazywały obowiązek
współpracy samorządu z organizacjami działającymi w sferze pożytku publicznego
oraz organizacjami pożytku publicznego. Nowa forma udzielania wsparcia
finansowego poprzez otwarte konkursy ofert wprowadzała obowiązek uchwalania
corocznego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi. Program ten do
chwili obecnej jest podstawą współpracy z organizacjami pozarządowymi. Ustawa
w sposób rygorystyczny określiła tryb oraz dokumentację składaną w konkursie ofert.
Zakres dokumentacji oraz wymogi formalne zmniejszyły liczbę podmiotów mogących
ubiegać się o wsparcie finansowe. Natomiast ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o sporcie
kwalifikowanym rozpoczęła reformę prawa sportowego przez udoskonalenie
i rozwinięcie rozwiązań z ustawy o kulturze fizycznej. Jednakże równoległe istnienie
dwóch ustaw regulujących sferę kultury fizycznej i sportu powoduje znaczne problemy
interpretacyjne i utrudnia prawidłowe stosowanie obowiązujących przepisów. Ustawy
te nie są także w pełni spójne. Ponadto każda z tych ustaw zawiera liczne
unormowania, w szczególności pojęcia i instytucje, które w praktyce przysparzają
istotnych trudności interpretacyjnych. Należy wskazać, że rozwój teorii kultury
fizycznej, w tym sportu oraz nowe doświadczenia innych państw, przynoszą
nowoczesne propozycje w zakresie reglamentacji sportu. Ich charakter i skala wymaga
nowej ustawy, która w chwili obecnej jest opracowywana tzw. Ustawa o sporcie.
W chwili obecnej, realizacją zadań związanych z zaspokajaniem potrzeb
mieszkańców w zakresie sportu, zajmuje się Biuro Sportu i Rekreacji w składzie
pięcioosobowym, które w imieniu Prezydenta Miasta Białegostoku realizuje zadania
takie jak:
1)
wsparcie finansowe tj. udzielanie dotacji stowarzyszeniom, klubom sportowym,
realizowane zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie, uchwałą Rady Miejskiej Białegostoku przygotowaną na mocy
ustawy o sporcie kwalifikowanym, która pozwoliła na możliwość udzielania dotacji
klubom uczestniczącym w zorganizowanych rozgrywkach sportowych w kategorii
seniorów.
W ramach w/w aktów prawnych i procedur w nich zawartych środki finansowe
przekazywane są na realizację zadań związanych z upowszechnianiem kultury
fizycznej i sportu oraz rozwojem sportu kwalifikowanego w zakresie: szkolenia
sportowego dzieci i młodzieży, organizacji imprez sportowo-rekreacyjnych dla
dzieci i młodzieży; prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla osób
1
niepełnosprawnych; upowszechnianie sportu masowego poprzez organizację
imprez oraz zajęć sportowo-rekreacyjnych dla mieszkańców Miasta Białegostoku,
promujących zdrowy tryb życia oraz sport amatorski; organizacja
współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży białostockich szkół oraz
wsparcie rozwoju sportu kwalifikowanego – seniorskiego.
2) przyznawanie nagród i wyróżnień zawodnikom oraz trenerom i działaczom
zasłużonym w osiąganiu wyników przez zawodników, którzy osiągnęli wysokie
wyniki sportowe w międzynarodowym lub krajowym współzawodnictwie
sportowym na zasadach określonych w „Regulaminie przyznawania nagród
i wyróżnień za wysokie wyniki sportowe w międzynarodowym lub krajowym
współzawodnictwie sportowym”,
3) przyznawanie stypendiów sportowych i stypendiów olimpijskich zawodnikom
posiadającym licencję zawodnika, osiągającym wysokie wyniki sportowe we
współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym. Zasady i tryb postępowania
w sprawie przyznawania, wstrzymywania i cofania stypendiów sportowych oraz ich
wysokość określa „Regulamin przyznawania stypendiów sportowych dla
zawodników osiągających wysokie wyniki w międzynarodowym lub krajowym
współzawodnictwie sportowym”. Zawodnicy z białostockich klubów w ostatnich
latach reprezentowali Miasto Białystok w najwyższej klasie rozgrywkowej
w następujących dyscyplinach: piłka nożna - Jagiellonia, piłka siatkowa - AZS,
badminton – Hubal, tenis stołowy – UKS Dojlidy, w pierwszej lidze koszykówki
mężczyzn rywalizują Żubry. W dyscyplinach indywidualnych sukcesy na
Mistrzostwach Europy i Polski zdobywali zawodnicy: bokserzy – Hetmana, Cristalu,
lekkoatleci i zapaśnicy z Podlasia, kajakarz z UKS Dojlidy, szermierka z UKS
Trzynastka, karatecy – Kaisho, Kanku. Sukces ten jest wykładnią prowadzonej
strategii finansowania sportu młodzieżowego, seniorskiego, rozwoju istotnych
dyscyplin, budowy bazy sportowej, prowadzenia klas sportowych oraz
przyznawania stypendiów sportowych i olimpijskich. Współpraca z organizacjami
sportowymi wskazuje na konieczność wprowadzenia zmian w systemie sportu
w Białymstoku jednocześnie wskazując na budowę nowego systemu sportu
opartego na masowości oraz realizacji programów szkolenia. Koniecznym będzie
przygotowanie i wdrożenie właściwych programów prowadzących do rozwoju
danej dyscypliny poprzez realizację szkolenia na każdym etapie rozwoju.
Wdrożenie takich programów w oparciu o bazę sportową szkół prowadzić będzie
do realizacji ciągłości szkolenia sportowego.
Baza sportowa jest jednym z podstawowych elementów, który kształtuje
warunki realizacji zajęć sportowo-rekreacyjnych oraz treningów sportowych.
W ostatnich latach w Białymstoku rokrocznie oddawane do użytku są nowe obiekty
sportowe. W przeciągu trzech lat zrealizowano kilkanaście boisk wielofunkcyjnych
o nawierzchni tartanowej przystosowanych do gier zespołowych, zlokalizowanych
przy białostockich szkołach. Ponadto zbudowano 2 boiska pełnowymiarowe
ze sztuczną trawą. Powstały również duże hale sportowe. Systematyczne
modernizowanie czy budowanie obiektów sportowych prowadzić będzie do rozwoju
sportu oraz ułatwi realizację programów szkolenia sportowego, gdyż obiekty szkolne
udostępniane są współpracującym ze szkołami klubom sportowym. Wobec
przygotowania programu inwestycyjnego na lata następne wskazano do realizacji
oprócz szkolnych obiektów sportowych obiekty przystosowane do realizacji imprez
sportowych o charakterze miejskim z zaplanowaną niezbędną infrastrukturą oraz
możliwością realizacji imprez sportowych o dużej randze, w tym międzynarodowej.
2
Priorytetem działań ze strony Miasta Białystok jest realizacja stadionu piłkarskiego na
22 500 widzów, z zadaszeniem oraz oświetleniem wraz z zapleczem treningowym
oraz budowa hali sportowej na ok. 6000 widzów, obiektów przystosowanych do
organizacji imprez rangi ogólnopolskiej i międzynarodowej.
Artur Wojtkowski
Kierownik Biura Sportu i Rekreacji
3