Inwestycje-2013-Wancio Prezentacja BIZ w awansie innowacyjnym

A. BEZPOŚREDNI
1. Poprzez działalność produkcyjną lub usługową
 import technologii ze spółki macierzystej i wykorzystywanie jej w
procesie produkcyjnym
 prowadzenie działalności w branżach wysokiej techniki (zmiana
struktury gospodarki)
 wdrażanie efektów prac powstałych w wyniku realizacji projektów
B+R (w kraju lub za granicą) – innowacji produktowych lub
procesowych,
 wprowadzane innowacji organizacyjnych i marketingowych
2. Poprzez działalność badawczo-rozwojową
 Wielkość nakładów B+R
 Wielkość zatrudniania personelu technicznego i badawczego
 Charakter i zaawansowanie podejmowanych projektów B+R
B. POŚREDNI
 bezpośrednia współpraca z podmiotami lokalnymi (firmami i
jednostkami badawczymi)
 dyfuzja wiedzy do podmiotów lokalnych poprzez mechanizmy
konkurencji i demonstracji
 podnoszenie kompetencji pracowników, którzy potem migrują do
firm lokalnych lub zakładają własne spółki
MOFCOM
UNCTAD
SAFE
300
200
150
100
50
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych MOFCOM, UNCTAD i SAFE.
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
0
1990
w mld USD
250
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Sektor rolnowydobywczy
3
3
3
3
4
3
2
3
2
2
2
2
2
2
2
Przetwórstwo
przemysłowe
62
56
56
63
66
70
69
71
70
64
55
54
52
47
45
Produkcja i
II dystrybucja wody,
gazu i energii
5
7
9
6
5
3
2
2
2
2
1
2
2
2
2
Budownictwo
3
5
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Usługi niefinansowe
27
30
29
26
24
23
24
23
24
31
41
40
42
46
49
Usługi finansowe
0.0
0.0
0.2 0.2 0.1
0.2
0.4
0.4
0.4 0.5
0.3
0.6 0.5 1.1
1.6
Sektor
I
III
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego Chin.
19%
26%
31%
26%
24%
Komputery, sprzęt biurowy i
telekom., instr. pomiarowe
Chemikalia, tworzywa sztuczne,
paliwa i inne prod. mineralne
Sprzęt transportowy
7%
6%
12%
Metale i wyroby metalowe
7%
6%
8%
16%
12%
10%
13%
8%
10%
9%
7%
8%
8%
9%
8%
7%
8%
Artykuły rolno-spożywcze
Tekstylia, odzież, obuwie i akcesoria
Maszyny i urządzenia elektryczne
Pozostałe maszyny i urządzenia
Farmaceutyki
Inne
1997
2001
2005
2008
2011
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego Chin.
10000
Pozostałe przedsiębiorstwa zagraniczne
Przedsiębiorstwa z Hongkongu, Tajwanu i Makao
8000
Przedsiębiorstwa chińskie
w mld CNY
43%
6000
46%
49%
4000
46%
20%
19%
54%
2000
42%
0
41%
2000
20%
19%
21%
20%
30%
34%
2008
2009
35%
37%
27%
2005
2010
2011
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego Chin.
140
120
Pozostałe przedsiębiorstwa zagraniczne
Przedsiębiorstwa z Hongkongu, Tajwanu i Makao
Przedsiebiorstwa chińskie
23%
w mld CNY
100
25%
80
24%
60
27%
20
0
13%
15%
14%
40
28%
14%
18%
71%
2000
11%
14%
64%
62%
59%
61%
58%
2005
2008
2009
2010
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego Chin.
2011
PRODUKCJA
43%
46%
49%
19%
41%
2000
20%
19%
21%
20%
20%
27%
30%
34%
35%
37%
2005
2008
2009
2010
2011
54%
42%
46%
Pozostałe przedsiębiorstwa zagraniczne
Przedsiębiorstwa z Hongkongu, Tajwanu i Makao
Przedsiebiorstwa chińskie
B+R
23%
25%
18%
71%
2000
11%
28%
14%
58%
2005
27%
14%
24%
15%
59%
61%
2008
2009
14%
13%
62%
2010
64%
2011
Grupa
przedsiębiorstw
2000
2005
2008
2009
2010
2011
Krajowe
2.0%
2.3%
2.3%
2.3%
2.3%
2.4%
Zagraniczne z
Hongkongu,
Tajwanu i Makao
0.6%
0.8%
0.8%
1.0%
0.8%
1.0%
Pozostałe
zagraniczne
0.5%
0.6%
0.6%
0.7%
0.7%
0.7%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego Chin.
Chiny stały się drugim po
USA inwestorem w B+R,
ale …
 nakłady ≠ wyniki
 struktura nakładów B+R (dominacja
wydatków o charakterze rozwojowym, małe
inwestycje w badania podstawowe)
 radykalne innowacje made in China
rzadkością, przeważają innowacje imitacyjne
Chiny przodują w liczbie
zgłaszanych patentów,
ale….
większość z nich ma niewielki potencjał
komercyjny, a Chiny nadal są uzależnione od
transferu technologii z zagranicy (duży deficyt
w handlu prawami własności intelekt.)
Dynamicznie rośnie liczba
Niska intensywność wydatków firm
zagranicznych centrów B+R, zagranicznych i małe przychody ze sprzedaży
ale…
technologii wskazują na przyczynkarski i
adaptacyjny charakter prowadzonej
działalności.
Wzrost roli sektora
wysokiej techniki w
produkcji
przemysłowej, ale…
 udział branż przemysłu niskiej techniki jest duży
i generują one ok. 60% nadwyżki w handlu
 lwia część działalności inwestorów odbywa się w
branżach niskiej lub średnio-niskiej techniki
Spektakularny wzrost
znaczenia produktów
wysokiej techniki w
handlu (największy
światowy eksporter),
ale …
 Czy dominacja w aspekcie ilościowym przekłada
się na silną pozycję pod względem wytwarzanej
w tym sektorze wartości dodanej?
 Import = dobra pośrednie
 Eksport = dobra finalne (głównie komputery
osobiste i telefony komórkowe)
 Elektronika zdominowała handel w obu
kierunkach (96% łącznego eksportu wysokiej
techniki)
Funkcjonuje wielu
krajowo-zagranicznych
spółek joint-venture,
ale…
 Przez długi czas była to współpraca wymuszona,
a korzyści z niej były często asymetryczne.
 Przyczyn tego można szukać po obu stronach
(chińskie firmy cechują niskie zdolności
absorpcyjne, a firmy zagraniczne strach przed
utratą kontroli nad technologią)
 Chiny osiągnęły duży postęp technologiczny w ciągu ostatnich dwóch
dekad
 Choć firmy zagraniczne nadal dominują w eksporcie produktów wysokiej
techniki, można zaobserwować wyraźne wzmocnienie się przedsiębiorstw
krajowych po 2004 r. (zmniejszenie się dysproporcji między udziałem firm
chińskich w wielkości produkcji i zatrudnienia w sektorze wysokiej techniki
z 28 pp. w 2000 r. do 4 pp. w 2011 r.)
 Czy wzrost produktywności, jak i świadomości firm lokalnych w zakresie
konieczności podejmowania prac B+R to właśnie zasługa rosnących
inwestycji zagranicznych (efekty spillover)?
 Wyraźnie rośnie rola Chin na innowacyjnej mapie świata:
1. Jako miejsca lokalizacji zagranicznych projektów B+R nastawionych
na prowadzenia badań, a nie tylko na prace rozwojowe.
2. Jako twórcy i dostawcy innowacji (rośnie liczba przedsiębiorstw z
Chin w światowych rankingach innowacyjności)
 Sygnalizowana przez rząd zmiana polityki wobec BIZ z proilościowej na
projakościową i dążenie do oparcia dalszego wzrostu na popycie
wewnętrznym sugerują, iż następować będzie stopniowe zmniejszanie roli
kapitału zagranicznego w rozwoju chińskiej gospodarki.
 Spowoduje to prawdopodobnie również zmiany w sektorze wysokiej
techniki, który cechuje się dużym udziałem kapitału zagranicznego i silną
orientacją proeksportową. Można spodziewać się m.in. stopniowego
przechodzenia do projektów o wyższej wartości dodanej.
 W miarę podnoszenia jakości edukacji i kwalifikacji absolwentów i
jednocześnie nasilającej się walki o talenty w skali globalnej można
oczekiwać też rosnącego udziału Chin w napływie zaawansowanych
projektów B+R.
 Aby nastąpiło zmniejszenie uzależnienia technologicznego od zagranicy
konieczne są rozwój własnych technologii i inwestycje w kapitał ludzki.
Jest to jedyna droga uniknięcia tzw. pułapki średniego dochodu (middle
income trap) i przejście od gospodarki napędzanej inwestycjami do
gospodarki ciągnionej innowacjami.