Prezentacja Ministra Jerzego Materny

ZałoŜenia do planów rozwoju śródlądowych
dróg wodnych w Polsce na lata 2016-2020
z perspektywą do 2030 roku
Ministerstwo Rozwoju, 26 kwietnia 2016 r. P
Slajd 1
PZ1
Poprawki na polecenie MInistra Materny:slajd 44 zakończenie budowy stopnia wodnego Malczyce z roku 2017 przesunięte na
2018/2019 - efekt wizyty Pana Ministra w RZGW we Wrocławiu/Malczycach
Zukowski Przemyslaw; 2016-04-25
Plan prezentacji
Dlaczego
potrzebujemy
zmiany?
Nasz cel
i działania
Co chcemy
zrobić?
Ile to
będzie
kosztować?
Jakie osiągniemy
korzyści?
Kiedy
chcemy
to zrobić?
2016
2
Wielkość przewozów w porównaniu
do niektórych krajów europejskich
45,00%
42,00%
40,00%
35,00%
30,00%
25,00%
20,00%
15%
15,00%
13,95%
12,26%
10,00%
2,75%
5,00%
2,20%
0,40%
0,04%
Polska
Czechy
0,00%
Holandia
Belgia
Bułgaria
Niemcy
Węgry
Słowacja
W Polsce udział Ŝeglugi śródlądowej w przewozach wszystkimi gałęziami transportu jest znikomy
w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej.
3
Zobowiązanie wobec UE ‒ Biała Księga Transportu
0,4%
30%
50%
2016
2030
2050
„Do 2030 roku 30% drogowego transportu towarów na odległościach większych niŜ 300 km naleŜy
przenieść na inne środki transportu, np. transport wodny lub kolej, zaś do 2050 r. powinno to być ponad
4
50% tego typu transportu.”
Zobowiązanie wobec UE ‒ Biała Księga Transportu
Wszystkie najwaŜniejsze porty morskie
powinny mieć dobre połączenie
z systemem transportu wodnego
śródlądowego.
5
foto: www.aeromedia.pl
=
Jedna barka typu „Europa” zastępuje 30 samochodów cięŜarowych
Barka „Europa” - (dł. 80-85 m,/szer. 9,5 m,/zanurzenie: 2,5 – 2,8 m.)
Źródło: Badania społeczno-ekonomicznych skutków zagospodarowania
dolnej Wisły, Energa
Przewaga transportu śródlądowego ‒
większa efektywność
6
Przewaga transportu śródlądowego ‒
niŜsze koszty
370 km
STATEK ŚRÓDLĄDOWY
300 km
POCIĄG
100 km
TIR
Odległość, na jaką moŜna przewieźć tonę ładunku, przy tym samym nakładzie energii.
7
Przewaga transportu śródlądowego ‒
mniejsze zanieczyszczenie środowiska
164g/tkm
48,1g/tkm
33,4g/tkm
Transport śródlądowy emituje najmniej CO2 w gramach na tonokilometr.
8
Transport śródlądowy ‒
intermodalny system transportowy
PORT MORSKI
PORT ŚRÓDLĄDOWY
CENTRUM
LOGISTYCZNE
FABRYKA
9
Kluczowa infrastruktura drogi wodnej
Stopień
wodny
Śluza wodna
źródło: www.geopotral.gov.pl
źródło: arch. Krzysztofa Bara
Kanał
Prześwit pod
mostem
10
źródło: www.wroclaw.fotopolska.eu
źródło: Urząd śeglugi Śródlądowej w Gdańsku
Jak określa się kategorię
drogi wodnej?
Śródlądowe drogi wodne klasyfikuje się
w Polsce według wielkości statków,
jakie mogą być dopuszczone do Ŝeglugi
przyjmując jako kryteria:
•
największą długość i szerokość statku,
•
minimalny prześwit pionowy pod
budowlami i urządzeniami krzyŜującymi się
z drogą wodną,
•
zanurzenie statku, co ma związek
z głębokością tranzytową drogi wodnej.
Kryteria dla klasy IV (m)
5,25 lub 7
2,5
9,5
80 – 85
11
Odrzańska Droga Wodna – stan obecny
Odcinek
ujściowy
Odra
graniczna
Odra
swobodnie płynąca
Odra
skanalizowana
Kanał Gliwicki
Brakujące połączenia
Ognica – Widuchowa /7,1 km/ kl. Vb
ujście Warty - Ognica /79,4,0 km/ kl. III
Brzeg Dolny – ujście Warty /335,0 km/ kl. II
Kędzierzyn Koźle – Brzeg Dolny /187,1 km/ kl. III
Gliwice-Kędzierzyn Koźle /41,2 km/ kl. III
Polski odcinek połączenia Dunaj-Odra-Łaba
Kanał Śląski
12
Odrzańska Droga Wodna – stan obecny
13
źródło: Urząd śeglugi Śródlądowej w Szczecinie
Droga Wodna na Wiśle – stan obecny
Odcinek ujściowy
Dolna Wisła
Zbiornik Włocławski
Środkowa Wisła
Morskie wody wewnętrzne – Tczew / 32,7km / kl. III
Tczew – Włocławek/ 233,5 km / kl. II
Włocławek – Płock / 55 km / kl. Va
Płock – Przewóz / 527,8 km / kl. Ib
Górna Wisła
Przewóz – kanał Łączański / 34,3 km / kl. III
Górna Wisła
Kanał Łączański – Ujście Przemszy / 37,5 km / kl.14IV
Droga Wodna na Wiśle – stan obecny
15
źródło: archiwum prof. Zygmunta Babińskiego
Cel i priorytety
I
Odrzańska Droga Wodna (E-30)
- osiągnięcie międzynarodowej klasy Ŝeglowności
i włączenie w europejską sieć dróg wodnych
II
Droga wodna rzeki Wisły
- uzyskanie znacznej poprawy warunków nawigacyjnych
III
Połączenie Odra-Wisła-Zalew Wiślany (E-70)
i Wisła-Brześć (E-40) rozbudowa międzynarodowych dróg wodnych
IV
Rozwój partnerstwa i współpracy
na rzecz śródlądowych dróg wodnych
Budowa
i modernizacja
dróg wodnych
o znaczeniu
transportowym
16
Priorytet I.
Odrzańska Droga Wodna (E-30) - osiągnięcie
międzynarodowej klasy Ŝeglowności i
włączenie w europejską sieć dróg wodnych
I.1. Likwidacja aktualnych wąskich gardeł
I.2. Przystosowanie Odrzańskiej Drogi Wodnej
do parametrów klasy Va
I.3. Budowa na terytorium Polski odcinka
połączenia Dunaj-Odra-Łaba
I.4. Budowa Kanału Śląskiego
17
Priorytet II.
Droga wodna rzeki Wisły - uzyskanie
znacznej poprawy warunków
nawigacyjnych
II.1. Budowa kaskady środkowego i dolnego
odcinka Wisły od Warszawy do Gdańska
II.2. Modernizacja górnej skanalizowanej
Wisły oraz budowa stopnia wodnego
w Niepołomicach
18
Priorytet III.
Połączenie Odra-Wisła-Zalew Wiślany
(E-70) i Wisła-Brześć (E-40) - rozbudowa
międzynarodowych dróg wodnych
III.1. Przygotowanie do modernizacji
międzynarodowej drogi wodnej
Odra-Noteć-Wisła-Zalew Wiślany (E-70)
III.2. Przygotowanie do budowy polskiego odcinka
międzynarodowej drogi wodnej Wisła-Dniestr
(E-40) z Warszawy do Brześcia.
19
Priorytet IV.
Rozwój partnerstwa i współpracy
na rzecz śródlądowych dróg wodnych
IV.1. WdroŜenie systemu usług informacji
rzecznej (RIS)
IV.2. Rozwój partnerstwa krajowego na rzecz
śródlądowych dróg wodnych
IV.3. Rozwój współpracy międyznarodowej
na rzecz śródlądowych dróg wodnych
20
Odrzańska Droga Wodna
Dostosowanie
Kanału Gliwickiego
do Va klasy drogi wodnej
2016-2020
0,2 mld zł
2021-2030
2,9 mld zł
Łącznie
3,1 mld zł
21
Odrzańska Droga Wodna
Odra skanalizowana (Koźle – Brzeg Dolny) modernizacja istniejących
24 stopni wodnych
2016-2020
0,9 mld zł
2021-2030
2 mld zł
Łącznie
2,9 mld zł
22
Odrzańska Droga Wodna
Odra swobodnie płynąca
(Brzeg Dolny – ujście Nysy ŁuŜyckiej) –
budowa 14 stopni 3-przęsłowych
2016-2020
1,6 mld zł
2021-2030
5,0 mld zł
Łącznie
6,6 mld zł
23
Odrzańska Droga Wodna
Odra graniczna
• budowa 5 stopni 4-przęsłowych
• budowa 3 stopni 6-przęsłowych
2021-2030
4,5 mld zł
Łącznie
4,5 mld zł
24
Odrzańska Droga Wodna
Odra dolna
•
•
•
Budowa lub remont opasek brzegowych
i ubezpieczeń brzegu
Pogłębienie przekopu Klucz-Ustowo
Pogłębienie Jeziora Dąbie
2016-2020
0,16 mld zł
2021-2030
0,14 mld zł
Łącznie
0,3 mld zł
25
Połączenie Dunaj-Odra-Łaba
Zbiornik Racibórz dostosowanie polderu Racibórz do zbiornika
retencyjnego z funkcją Ŝeglugową
2021-2030
0,67 mld zł
Łącznie
0,67 mld zł
26
Połączenie Dunaj-Odra-Łaba
Budowa polskiego odcinka
drogi wodnej Koźle-Ostrawa
2021-2030
1,67 mld zł
Łącznie
1,67 mld zł
27
Odrzańska Droga Wodna
Budowa Kanału Śląskiego
2016-2020
0,1 mld zł
2021-2030
10,9 mld zł
Łącznie
11,0 mld zł
28
Wstępnie oszacowane koszty inwestycji
na Odrzańskiej Drodze Wodnej (mld zł)
Odrzańska Droga Wodna z
połączeniem Dunaj-OdraŁaba i Kanałem Śląskim)
do 2020
2021 - 2030
Łącznie
2,9
27,8
30,7
29
Droga wodna rzeki Wisły
Kaskada środkowej i dolnej Wisły –
budowa 9 stopni wodnych
od Warszawy do Gdańska
2021-2030
31,5 mld zł
Łącznie
31,5 mld zł
30
Droga wodna rzeki Wisły
Modernizacja Górnej Wisły i
budowa stopnia wodnego Niepołomice
2016-2020
0,04 mld zł
2021-2030
0,4 mld zł
Łącznie
0,4 mld zł
31
Wstępnie oszacowane koszty inwestycji
na drodze wodnej Wisły (mld zł)
do 2020
2021 - 2030
Łącznie
Górna Wisła
0,04
0,4
0,44
Kaskada Wisły na odcinku
Warszawa – Gdańsk
3,5
28
31,5
32
Połączenie Odra-Wisła
(odcinek E-70)
Modernizacja połączenia Odra - Wisła
(odcinek drogi E-70)
2016-2020
2,5 mld zł
2021-2030
4 mld zł
Łącznie
6,5 mld zł
33
Połączenie Warszawa – Brześć
(odcinek E-40)
Budowa drogi wodnej łączącej Warszawę
z Brześciem (odcinek drogi E-40)
2021-2030
8,1 mld zł
Łącznie
8,1 mld zł
34
Wstępnie oszacowane koszty realizacji programu
(mld zł)
do 2020
2021 - 2030
Łącznie
Odrzańska Droga Wodna
(z D-O-L i Kanałem Śląskim)
2,9
27,8
30,7
Droga wodna rzeki Wisły
3,5
28
31,9
do 2020
2021 - 2030
Łącznie
2,5
4
6,5
-
8,1
8,1
Połączenie Odra - Wisła
Połączenie Wisła - Brześć
35
Potencjalne źródła finansowania
Fundusz Spójności
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Instrument CEF
Fundusz Junckera
Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju (Plan Morawieckiego)
Środki budŜetu państwa
Fundusze celowe, np. NFOŚiGW, Fundusz śeglugi Śródlądowej
Środki samorządów terytorialnych
Środki inwestorów z zainteresowanych sektorów
36
Jakie są koszty zaniechania inwestycji?
Bezpośrednie straty w wyniku powodzi w latach
1997-2010 wyniosły łącznie ok. 44 mld zł
(średniorocznie jest to kwota 3,4 mld zł),
w tym:
• 21,1 mld zł - powódź w 1997 roku,
• 12,8 mld zł – powódź w 2010 roku.
Dla porównania:
• Koszt budowy jednego stopnia wodnego z
elektrownią na Dolnej Wiśle wynosi około
3,5 mld zł.
źródło: Badania społeczno-ekonomicznych
skutków zagospodarowania dolnej Wisły, Energa;
na podstawie szacunków KZGW
37
Jakie będą korzyści?
Transport
śródlądowy
Ochrona
przeciwpowodziowa
STOPIEŃ WODNY
woda dla
rolnictwa
woda dla
ludności
ZBIORNIK
RENTENCYJNY
Produkcja
energii
woda dla
przemysłu
Turystyka
i rekreacja
Przeprawa
mostowa
Jakie będą korzyści?
Analiza budowy 9 stopni
wodnych Kaskady Dolnej Wisły
od Warszawy do Gdańska
wykazała korzyści na poziomie
ok. 18,5 mld zł rocznie.
Wyliczenia nie obejmują
korzyści rozwoju społecznego
i regionalnego.
Koszt budowy kaskady 9 stopni
wodnych wynosi ok. 31 mld zł.
Źródło: Badania społeczno-ekonomicznych
skutków zagospodarowania dolnej Wisły,
Energa, szacunki dla ostatniego roku
realizacji, przyjęto 30 okres realizacji.
Dział
Korzyści
(mln zł)
Transport ogółem
12 428
Turystyka
1 822
Oszczędności na kosztach produkcji energii
1 219
Oszczędności na stratach powodziowych
2 551
Oszczędności na stratach związanych z suszą
w rolnictwie
450
Oszczędności na stratach poŜarowych w lasach
36
Suma
18 506
39
Perspektywa czasowa
– kiedy chcemy to zrobić
2030
2020
2016
40
Wsparcie rozwoju śródlądowych dróg
wodnych
2016
Rada Ministrów przyjmuje strategiczne
dokumenty dotyczące rozwoju
śródlądowych dróg wodnych;
Polska ratyfikuje Konwencję AGN;
Powstaje Komitet Sterujący programu
rozwoju śródlądowych dróg wodnych;
Zacieśniamy współpracę z Republiką
Czeską i rozpoczynamy dialog z Komisją
Europejską, Niemcami i Słowacją.
41
Odrzańska Droga Wodna
2016
Przetarg na studium wykonalności Odrzańskiej
Drogi Wodnej;
Przygotowanie dokumentacji dotyczącej
zmiany funkcji Zbiornika Racibórz;
Przetarg na studium wykonalności polskiego
odcinka połączenia Dunaj-Odra-Łaba.
42
Odrzańska Droga Wodna
2017
Powstanie Międzynarodowej Komisji
Odrzańskiej;
Opracowanie dokumentacji niezbędnej
do rozpoczęcia inwestycji na Odrzańskiej
Drodze Wodnej;
Przygotowanie dokumentacji koniecznej
do ujęcia Odrzańskiej Drogi Wodnej oraz
Dolnej Wisły w Sieci TEN-T.
43
Odrzańska Droga Wodna
do 2020
Malczyce - dokończenie budowy stopnia
wodnego (rok 2018/2019);
Kanał Gliwicki - remont i modernizacja śluz.
Selektywna przebudowa istniejących śluz
na Odrze skanalizowanej;
Racibórz: przebudowa polderu na zbiornik
retencyjny jako część połączenia Odra-Dunaj;
Przygotowanie do budowy polskiego odcinka
połączenia Dunaj-Odra-Łaba;
44
Odrzańska Droga Wodna
do 2020
Odra swobodnie płynąca
(Brzeg Dolny – ujście Nysy ŁuŜyckiej)
LubiąŜ i Ścinawa - rozpoczęcie budowy stopni
wodnych;
Likwidacja wąskich gardeł - zakończenie
naprawy i modernizacji zabudowy regulacyjnej;
Opracowanie koncepcji kanalizacji Odry
do ujścia Nysy ŁuŜyckiej.
45
Odrzańska Droga Wodna
do 2020
Odra graniczna - przygotowanie we
współpracy z Niemcami dokumentacji
koniecznej do kanalizacji;
Szczecin Podjuchy – przebudowa zwodzonego
mostu kolejowego na Regalicy - usunięcie
wąskiego gardła
46
Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły
2017-2018
Przygotowanie do budowy stopnia
wodnego poniŜej Włocławka.
47
Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły
do 2020
Budowa stopnia wodnego poniŜej Włocławka;
Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły
• przygotowanie dokumentacji niezbędnej
do rozpoczęcia inwestycji.
48
Kaskada Środkowej i Dolnej Wisły
do 2030
Odcinek Warszawa – Gdańsk
budowa kolejnych stopni
Kaskady Środkowej i Dolnej Wisły.
49
Górna Wisła
2020-2030
Kaskada górnej Wisły - modernizacja;
Niepołomice - budowa stopnia wodnego;
Podwale - przygotowanie do budowy stopnia
wodnego.
50
Połączenie Odra – Wisła - Zalew Wiślany (E-70)
do 2030
Odra–Wisła - modernizacja odcinka drogi
wodnej E-70.
51
Połączenie śródlądowe Warszawa – Brześć
(odcinek E-40)
do 2030
Warszawa – Brześć
- przygotowanie do budowy fragmentu
drogi wodnej E-40.
52
Dziękuję za uwagę
53