POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO w BIAŁYMSTOKU z

POSTANOWIENIE SĄDU APELACYJNEGO w BIAŁYMSTOKU
z dnia 19 września 2008r. /II AKz 286/08/
Zwolnienie od zachowania tajemnicy radcy prawnego jest możliwe jedynie wówczas, gdy
spełnione są kumulatywnie dwie powiązane ze sobą przesłanki, a więc gdy uchylenie takie jest niezbędne
dla dobra wymiaru sprawiedliwości oraz okoliczność odnośnie, do której następuje zwolnienie, nie może
być ustalona na podstawie innego dowodu.
Zwolnienie od obowiązku zachowania tajemnicy radcowskiej w fazie postępowania
przygotowawczego winno przybrać formę postanowienia sądu o zezwoleniu na przesłuchanie w
charakterze świadka.
Przewodniczący SSA: Alina Kamińska
Sędziowie S.A.:Andrzej Ulitko; SA: Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie del. do Prokuratury Krajowej – Jarosława
Walędziaka
po rozpoznaniu w sprawie A.K., zażalenia wniesionego przez radcę prawnego M.W. na postanowienie Sądu
Okręgowego w B. z dnia 26 sierpnia 2008r. sygn.akt IIIKp 245/08 w przedmiocie zwolnienia z zachowania
tajemnicy radcy prawnego
na mocy art.437§2 kpk
postanawia
zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że na podstawie art.180§2 kpk odmówić zezwolenia na
przesłuchanie w charakterze świadka radcy prawnego M.W. w zakresie podjętych przez niego czynności
w Banku (...) w związku z rozpoznaniem wniosku o kredyt hipoteczny w kwocie 272.090 złotych, który
został udzielony przez wymieniony Bank umową z dnia 28 lutego 2006 roku
Z UZASADNIENIA
Prokuratura Krajowa nadzorująca śledztwo PR-IV-I-Ds.10/08 przeciwko A.K. i innym podejrzanym o
przestępstwo m.in. z art. 258§3 kk wystąpiła do Sądu Okręgowego w B. z wnioskiem o zwolnienie radcy
prawnego M.W. od obowiązku zachowania tajemnicy radcy prawnego w zakresie podjętych przez niego
czynności w Banku (...) w związku z rozpoznaniem wniosku o kredyt hipoteczny w kwocie 272.090 złotych, który
został udzielony przez wymieniony Bank umową z dnia 28 lutego 2006 roku.
Postanowieniem z dnia 26 sierpnia 2008 roku w sprawie III Kp 245/08 Sąd Okręgowy w B. zwolnił M.W.
z obowiązku zachowania tajemnicy radcy prawnego w zakresie podjętych przez niego czynności w Banku (...) w
związku z rozpoznaniem wniosku o kredyt hipoteczny w kwocie 272.090 złotych, który został udzielony przez
wymieniony Bank umową z dnia 28 lutego 2006 roku.
Powyższe postanowienie w całości zaskarżył radca prawny M.W. i wnosząc o jego uchylenie oraz
oddalenie wniosku Prokuratora Krajowego podniósł, że orzeczone granice zwolnienia wykraczają poza ramy
określone w art.180§2 kpk, a nadto na podstawie innych dowodów można ustalić zakres podejmowanych przez
niego czynności w tej sprawie.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażaleniu nie sposób odmówić słuszności.
W obecnym stanie prawnym zwolnienie od zachowania tajemnicy radcy prawnego jest możliwe jedynie
wówczas, gdy spełnione są kumulatywnie dwie powiązane ze sobą przesłanki, a więc gdy uchylenie takie jest
niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości oraz okoliczność odnośnie, do której następuje zwolnienie, nie
może być ustalona na podstawie innego dowodu. W niniejszej zaś sprawie o spełnieniu tych wymogów nie może
być mowy.
Przede wszystkim wskazać należy, że w toku przeprowadzonego śledztwa zabezpieczono całość
dokumentacji związanej z umową z dnia 28 lutego 2006 r. i udzielonym kredytem hipotecznym. W aktach sprawy
znajduje się ksero umowy kredytowej, aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości, umowy przedwstępnej oraz
szereg innych dokumentów stanowiących podstawę do udzielenia przedmiotowego kredytu. Nadto organ
prokuratorski dysponuje zarządzeniem w sprawie kredytów, pożyczek, gwarancji i poręczenia, regulaminami
mieszkaniowymi kredytów hipotecznych dla osób fizycznych, instrukcją służbową a także regulaminem
organizacyjnym I, II Oddziału w B. oraz I Oddziału w B.P. Banku (...). Co więcej, na okoliczności zawartej umowy
kredytowej w charakterze świadków przesłuchano pracowników Banku (...) władnych do sprzedaży kredytów
hipotecznych.
Nie ulega więc wątpliwości, że analiza powyższych, rzeczowych jak i osobowych źródeł dowodowych,
daje możliwość poczynienia ustaleń w zakresie okoliczności, których dotyczył wniosek Prokuratora Krajowego o
zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy radcy prawnego. Istotą toczącego się postępowania
przygotowawczego jest ustalenie zakresu odpowiedzialności karnej podejrzanych w niniejszej sprawie i wyłącznie
w tym celu możliwe jest zwolnienie od zachowania tajemnicy radcy prawnego. Wszelkie inne okoliczności jako nie
mające de facto znaczenia i wpływu na granice odpowiedzialności karnej osób, przeciwko którym toczy się
śledztwo nie mogą uzasadniać zwolnienia od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej. W tej sytuacji, w
świetle brzmienia art.180§2 kpk, brak jest podstaw do przesłuchania w charakterze świadka radcy prawnego
M.W.. Nie zostały bowiem wykazane materialne podstawy do zwolnienia.
W świetle wskazanej powyżej argumentacji, należało uznać orzeczenie Sądu I intencji za wadliwe i
zmienić zaskarżone postanowienie, orzekając odmiennie co do istoty sprawy. Sąd Apelacyjny zwraca
jednocześnie uwagę na nieprawidłowo sformułowaną sentencję orzeczenia Sądu Okręgowego. Zwolnienie od
obowiązku zachowania tajemnicy radcowskiej w fazie postępowania przygotowawczego winno przybrać formę
postanowienia sądu o zezwoleniu na przesłuchanie w charakterze świadka. Obowiązujące przepisy precyzują
wprost treść tego postanowienia. Zatem skarżone orzeczenie podlegało zmianie w ten sposób, że na podstawie
art.180§2 kpk odmówiono zezwolenia na przesłuchanie w charakterze świadka radcy prawnego M.W. w zakresie
podjętych przez niego czynności w Banku (...) w związku z rozpoznaniem wniosku o kredyt hipoteczny w kwocie
272.090 złotych, który został udzielony przez wymieniony Bank umową z dnia 28 lutego 2006 roku.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak na wstępie.