CROSSROADS FESTIVAL / FESTIWAL ROZDROŻA

INFORMACJA
DNI KULTURY HOLENDERSKIEJ 18-29 PAŹDZIERNIKA 2010
CROSSROADS FESTIVAL / FESTIWAL ROZDROŻA
POECI
RODAAN AL GALIDI
Od dziewięciu lat mieszka
w Holandii. Urodził się w południowym Iraku w 1971 roku; nie zna
jednak dokładnej daty, bo, jak
mówi: „na pustyni nie obchodzi się
urodzin." Jako dziecko chciał grać
na skrzypcach. Ojciec kupił mu
instrument, ale w wiosce nie było
nauczyciela muzyki. Al pomyślał, że
mógłby grać na skrzypcach słowami i jako ośmiolatek
zaczął pisać wiersze. Potem studiował inżynierię
lądową w Arbil w północnym Iraku.
Wyjechał z kraju i w 1998 roku przyjechał do Holandii,
ubiegając się o azyl. Jego opowiadanie February in
Schiphol [Luty na Schiphol] jest oparte na osobistym
doświadczeniu. Na swojej stronie internetowej pisze,
że jako ubiegającemu się o azyl, nie pozwalano mu
„ani pracować, ani podróżować ani myśleć”. Nauczył
się więc języka niderlandzkiego i ponownie zaczął
pisać, za co dziękuje Urzędowi Imigracyjnemu i Ministerstwu Sprawiedliwości w Holandii. Wydał szereg
powieści i utworów poetyckich; jest też autorem artykułów prasowych.
MOWAFFK AL-SAWAD
Mowaffk Al-Sawad już od kilku lat
mieszka w Holandii; jest pisarzem,
poetą, artystą i organizatorem. Urodził się w r. 1971 w miejscowości
Basra, w Iraku. Pod koniec wojny
w Zatoce Perskiej, na początku
1991 r. przyłączył się do powstania
przeciw Saddamowi Husseinowi
i po opuszczeniu Iraku przez wojska koalicji musiał uciekać z kraju, aby ratować życie.
Od 1991 do 1994 przebywał wraz z wieloma innymi
Irakijczykami w obozie dla uchodźców na pustyni w
Arabii Saudyjskiej. W tym rozdzielonym na części
drutem kolczastym obozie pozostawał przez pięć lat
wraz z tysiącami innych uchodźców, zapomniany
przez resztę świata. Jego brat przebywał w sąsiedniej
części obozu. Za pomocą liścików przyczepionych do
latawców mogli utrzymywać kontakt i wymieniać informacje. Wreszcie wydostał się z obozu, ponieważ ktoś
zawiadomił BBC-World Service i opowiedział o zapomnianych uchodźcach. W 1994 r. zaoferowano mu
azyl w Holandii. Listy stały się inspiracją dla powieści
Stemmen onder de zon [Głosy pod słońcem], w której
Al-Sawad opisuje swoje doświadczenia na pustyni.
Opowiada o szokujących przeżyciach uciekinierów,
których nikt nie chciał przyjąć, o niedostatku i upokorzeniach, jakich zaznali w obozie, oraz o wielkim
strajku głodowym. Jako poeta opublikował zbiór Een
middag wit als melk [Jedno mlecznobiałe popołudnie].
TSEAD BRUINJA
Tsead Bruinja (ur. Rinsumageest, 1974) to
poeta mieszkający w Amsterdamie.
Debiutował w r. 2000 zbiorem w języku
fryzyjskim De wizers yn it read [Czerwone
wskazówki]. Jest poetą potrafiącym pisać
delikatnie i uczuciowo, ale również używać
mocnych, surowych obrazów
i dźwięków. Łagodny i silny, głaszcząca dłoń
i zaciśnięta pięść... Tsead Bruinja jest pieśniarzem,
który raz na jakiś czas niespodziewanie potrafi uderzyć
w surowy, głośny ton. Regularnie publikuje zbiory
wierszy w językach fryzyjskim lub niderlandzkim.
Zdobył sobie rozgłos jako poeta estradowy i
organizator wydarzeń poetyckich. Studiował filologię
angielską i fryzyjską na uniwersytecie w Groningen. W
swoich wierszach porusza tematy klasyczne takie jak
miłość i śmierć, lecz chętnie też eksperymentuje. W
swej pełnej skojarzeń poezji bez interpunkcji i dużych
liter Bruinja pozostawia czytelnikowi możliwość
postawienia znaków przestankowych i decydowania,
gdzie jedno zdanie się zaczyna, a drugie kończy.
Przekazuje czytelnikowi szczere spojrzenie na swoje
dzieciństwo, udane i nieudane miłości oraz swoje
ciche marzenie
o zostaniu ojcem. Przekłady jego dzieł ukazały się
w wielu językach, miedzy innymi po arabsku i po
angielsku. Często podróżuje po świecie.
KRISTIAN KANSTADT
Dramaturg, redaktor i tłumacz. Kristian
Kanstadt (pseudonim van J.C.H.E. Maat)
urodzony 1954 w Stuttgarcie,
wyemigrował w 1955 do Nowego Jorku, a
w 1961 do Haarlemu. Był zaangażowany
w powstanie teatru, a w Meksyku uzyskał
wykształcenie w dziedzinie animacji
kulturalnej, specjalizując się w teatrze ulicznym. W
1977 r. założył wydawnictwo artystyczne “Art-O-Maat” i
wydawał satyryczne czasopismo „de Koekrant”
(„Gazeta krowia”). Obok organizowania wydarzeń
literackich i kulturalnych występował jako performer w
programach m.in. Allena Ginsberga i Nicka Cave‟a. W
latach 80-tych poświęcił się poezji miejskiej. Od lat 90tych koncentruje się na formach dramatycznych i pisze
przedstawienia dla różnych grup teatralnych. Zajmuje
się też redakcją tekstów i tłumaczeniem z języka
niemieckiego i angielskiego.
ANNEMIEKE GERRIST
Annemieke Gerrist (1980) ukończyła Gerrit Rietveld
Academie, jest poetką i zajmuje się sztukami
plastycznymi. Debiutowała w 2008 tomikiem poezji
Waar is een huis [Gdzie jest dom]. Jej pozornie proste
wiersze są w rzeczywistości bardzo kompleksowe.
Tematy wierszy wybiera ona z codzienności, składa je
z fragmentów języka, które zwykle nie tworzą
logicznych związków. Jej wiersze odchodzą w
swobodny sposób od logicznych i lirycznych
konwencji. Przewodnim motywem poezji Annemieke
Gerrist jest uczucie wyobcowania.
TŁUMACZE POEZJI
MARCEL KURPERSHOEK
Ambasador Holandii w Polsce
Marcel Kurpershoek jest nie tylko
ambasadorem Holandii w Polsce –
jest także znanym arabistą i jednym
z niewielu znawców arabskiej poezji
Beduinów. Przez trzy lata
podróżował z dala od dużych miast,
pól oliwkowych i świętych miejsc
Mekki. Podróżował przez
niezmierzone pustynie od jednego
plemiona do drugiego w
poszukiwaniu źródeł pięcset-letniej tradycji czerpiącej
z czasów świetności klasycznej arabskiej literatury.
Wiersze dotyczą życia na pustyni i historii plemion.
Niegdyś kwitnąca sztuka poezji zniknęła poprzez
zakazy władz, wpływ zachodniego materializmu,
wpływ państwa i Islamu. Kurpershoek zdążył zapisać
ich ostatnie wiersze.
Doktorat Kurpershoeka “The short stories of Yusuf
Idris, a modern Egyptian author” (1981). Jego trzy
części o poezji Beduinów są zatytułowane “Oral
history and narratives from Central Arabia (19941999)”. Kurpershoek był dyrektorem wydziału
Bliskiego Wschodu w Ministerstwie Spraw
Zagranicznych w Hadze i wykładowcą filologii
arabskiej na Uniwersytecie w Lejdzie. Jest dyplomatą i
naukowcem, a także znaczącym publicystą wysokiej
klasy. Był ambasadorem Holandii w Arabii Saudyjskiej,
Pakistanie i Turcji. Od czerwca 2009 jest
ambasadorem Holandii w Polsce.
JÓZEF ZAPRUCKI
Nauczyciel języka niemieckiego w
Kolegium Karkonoskim w Jeleniej
Górze oraz w Wyższej Szkole
Filologicznej we Wrocławiu.
Jest poetą i tłumaczem poezji.
Publikuje teksty o lokalnej
tożsamości Śląska w literaturze.
KAROL LESMAN
Najważniejszy holenderski tłumacz
polskiej poezji i literatury; tłumaczył
m.in. Olgę Tokarczuk, Andrzeja
Stasiuka, Tomka Tryznę.
Wisławę Szymborską i Wiesława
Myśliwskiego.
Za swoje tłumaczenia otrzymał
wiele nagród, zarówno w Polsce,
jak i w Holandii.
Urodzony w 1951 roku Karol Lesman jest od 1979
roku czynnym tłumaczem polskiej prozy i poezji na
niderlandzki. Jako tłumaczowi udaje mu się stworzyć
stylistycznie nowe dzieła sztuki w języku
niderlandzkim. Już od samego początku tłumaczenie
odbywało się równolegle z prezentacją poetów i
gatunków; Lesman publikuje w gazetach
i czasopismach oraz regularnie prezentuje polskich
autorów holenderskim wydawcom.
W szczególności stawia na współczesnych autorów
takich jak Olga Tokarczuk, Andrzej Stasiuk i Tomek
Tryzna, którego powieść “Panna Nikt” Lesman pokazał
światowej publiczności i odniosła ona duży sukces.
Sam Lesman ma polskich przodków ze strony ojca. W
1961 roku ojciec zabrał rodzinę do Polski. Dla Karola
było to jak ponowne narodziny i zanurzenie się w
języku polskim. Opowieści ojca, jednego z wyzwolicieli
Bredy w dywizji generała Maczka, spowodowały, że
wojna i jej następstwa zajmują centralną pozycję w
życiu Karola.
ANITA JONES DEBSKA
Brytyjska nauczycielka literatury
angielskiej, dramy oraz przekładu
literackiego w Nauczycielskim
Kolegium Języków Obcych w
Toruniu.
Opublikowała książkę o Adamie
Mickiewiczu i przetłumaczyła na
angielski wiele polskich wierszy.
Prowadzi wydawnictwo Attic Angel Press.
CELE FESTIWALU
1. Promocja Jeleniej Góry jako kulturalnego rozdroża oraz ośrodka kultury migracyjnej
2. Inspiracja lokalnymi legendami i opowieściami
3. Dyskusja na temat społecznego i politycznego znaczenia literatury migracyjnej w społeczeństwie
współczesnej Europy
4. Pozytywny obraz migracji w opozycji do ruchów jej przeciwnych i nacjonalistycznych
5. Połączenie społecznych i politycznych aspektów migracji z literaturą migracyjną w poszukiwaniu ukrytej
rzeczywistości migracyjnej Europy
6. Wymiana kulturalna Holandii i Polski ze szczególnym uwzględnieniem literatury; spotkanie i wspieranie
mniej znanych kultur europejskich
7. Pragniemy, by Festiwal nie był jedynie prezentacją i pokazem, ale stanowił impuls do dyskusji,
rozważań, warsztatów i przedstawień.
WYSTAWA ANNY FRANK
Wystawa „Anna Frank - historia na dzień
dzisiejszy" przedstawia dzieje Anny Frank na
historycznym tle żydowskich prześladowań
podczas drugiej wojny światowej. Wystawa
prezentuje reperkusje barbarzyńskiej polityki i jej
wpływ na stosunki międzyludzkie zwłaszcza w
odniesieniu do takich rodzin, jak rodzina Franków
- systematycznie dyskryminowanych i
prześladowanych. Historia życia Anny Frank,
opowiedziana słowami, które dziewczynka
zapisała w swoim dzienniku, skłania do refleksji
zarówno nad historią jak i problemami braku
tolerancji i różnymi przejawami dyskryminacji, z
którymi spotykamy się we współczesnym świecie.
CELE WYSTAWY
Wraz z powstaniem wystawy sformułowaliśmy
następujące cele:
Chcemy zapoznać zwiedzających z historią
holokcaustu z perspektywy Anny Frank i jej rodziny,
przy czym chodzi tu o pokazanie i wydarzeń
historycznych, które wpłynęły na drogę życiową
rodziny Franków i skutków działań nazistów na życie
rodzin żydowskich.
Chcemy pokazać zwiedzającym, że w każdym
społeczeństwie istnieją między ludźmi różnice
(kulturowe, etniczne, religijne, polityczne itd.). W wielu
krajach jednak działają ugrupowania, których
członkowie uważają się za „lepszych" od pozostałych,
odmawiając tym samym innym prawa do równego
traktowania. Uświadamia to zwiedzającym, iż takie
idee mogą prowadzić do dyskryminacji, prześladowań,
a nawet zbrodni.
Chcemy zachęcić zwiedzających do
konfrontacji z zagadnieniami tolerancji, wzajemnego
szacunku, praw człowieka, demokracji oraz do
zastanowienia się nad ich znaczeniem dla każdego z
nas we współczesnym świecie.
Chcemy pokazać zwiedzającym, że
społeczeństwo, w którym respektowane są różnice
między ludźmi, nie powstanie samoistnie. Obok ustaw
(i ich realizacji) potrzebny jest przede wszystkim wkład
i zaangażowanie jednostek. Postawa i zachowanie
każdego z nas są niezmiernie istotne i niezwykle silnie
oddziałują na innych.
FREE2CHOOSE
DEBATA NA TEMAT
GRANIC WOLNOŚCI
Granice wolności: Krótkie filmy o migracji oraz
problemach praw człowieka przygotowane przez
holenderską Fundację Anny Frank.
Free2choose to program dyskusyjny na temat
ścierających się ze sobą praw podstawowych i
granicach wolności. Za pomocą krótkich filmów,
dyskusji i materiału źródłowego, uczniów zachęca się
do zastanowienia nad konkretnymi sytuacjami, zajęcia
stanowiska oraz wejścia w dyskusję z kolegami i
koleżankami w klasie. Na przykład o wolności
wyrażania opinii albo prawa do prywatności czy
wolności wyznania. Dlaczego te prawa są tak ważne?
Czy prawa te nie mają granic? Co dzieje się, gdy dwa
prawa się wykluczają? Dyskusja jest skierowana na
konkretne problemy.
W obecnym świecie coraz częściej stajemy przed
dylematami, które pojawiają się na granicy pomiędzy
podstawowymi prawami człowieka, prawem wolności,
a wartościami demokratycznymi. Pytanie o granice
wolności słowa, prawa do zgromadzeń, szacunek do
symboli narodowych - dylematy te towarzyszą
bieżącym wydarzeniom w kraju i na świecie; mimo to
wydaje się, że nie poświęcamy wystarczająco dużo
czasu na dyskusje nad nimi.
Sytuacja ta dotyczy młodych ludzi w sposób
szczególny – po pierwsze nie czują oni zachęty do
samodzielnego zajmowania stanowiska na temat
kontrowersyjnych wydarzeń i podejmowania wokół
nich wspólnej refleksji, po drugie – nie mają
możliwości wypowiadania swojego zdania, zgodnie z
zasadą, że „dzieci i ryby głosu nie mają”.
Proponujemy zatem program edukacyjny, w którym
młodzi ludzie poznają zasady demokracji oraz
wolności i prawa człowieka, a także nauczą się
debatowania: argumentacji, prezentowania swojego
stanowiska i słuchania racji innych, kultury dyskusji
KONCERTY CHÓRÓW HOLENDERSKICH
CHÓR MUZYKI WSCHODNIOEUROPEJSKIEJ
CHÓR MUZYKI KLASYCZNEJ
z Groningen, dyrygent: Merlijn Wackers
z Lejdy, dyrygent: Helga Kruse.”
Z BLISKA I Z DALEKA.
Żeński chór z Holandii śpiewa piosenki folklorystyczne
z Polski, Bułgarii, Macedonii, Armenii, o życiu, miłości i
cierpieniu. Podczas naszych występów rzuca się w
oczy przyjemność śpiewania i umiłowanie muzyki
Europy Wschodniej u członkiń zespołu.
Podczas naszych występów rzuca się w oczy
przyjemność śpiewania i umiłowanie muzyki Europy
Wschodniej u członków zespołu...! Każda piosenka
śpiewana jest w kolorycie dźwiękowym typowym dla
kraju, z którego pochodzi. W czasie prób dużą uwagę
przykłada się do poprawnej wymowy słów
obcojęzycznych oraz do ćwiczeń techniki głosu.
Jesteśmy z Polską szczególnie związani. W ramach
związku miast siostrzanych Lejdy i Torunia zespół
nasz, wraz z orkiestrą cygańską Csárdás, koncertował
w Toruniu i okolicach. Również w ramach wymiany
przyjechał na występy do Lejdy zespół taneczny
Kądziołeczka. W sierpniu 2002 zespół Mila dał pięć
koncertów w miastach i wsiach południowo-zachodniej
Polski. W lecie 2005 braliśmy udział w Festiwalu Ziemi
Żywieckiej.15 rocznicę istnienia naszego chóru
uczciliśmy koncertem wykonanym razem z grupą
Zwyrtni z Istebnej, która przybyła specjanie z tej okazji
do Lejdy. W 2009 śpiewaliśmy w Lejdzie razem z
grupą Bałkany Śpiewaja z Torunia. I teraz, w 2010
roku Mila jest znów w Starej Kamienicy, z nową
energią i nowym programem!
Mila
Kwajr
Chór mieszany KWAJR został założony w 1993 roku
przez ludzi śpiewających w chórach studenckich
miasta Groningen. Ludzie ci postanowili nadal
śpiewać w tej samej atmosferze i w tym samym
duchu. W miarę upływu lat Kwajr zbudował swoją
markę dzięki oryginalnym koncertom. Koncerty te
często zawierały elementy teatralne, jak odnoszący
sukces koncert teatralny „Lebewohl Gute Reise‟
opowiadający o Berlinie lat trzydziestych,
przedstawienia dla dzieci i koncerty klasyczne, m.in.
wykonanie requiem Michaela Haydna - koncert
psalmów - wędrówka przez wieki.
Związana z koncertem Podróż do Polski jest
dotychczas najdalszą podróżą Kwajr oraz pierwszą
możliwością występu Kwajr za granicą. Jako chór
niezmiernie cieszymy się na zaproszenie na Festiwal
Crossroads i z radością oczekujemy podróży.
Dyrygent. Jako małe dziecko Merlijn wydał
swoje kieszonkowe na batutę i wykonał
podwyższenie, z którego dyrygował gramofonem. Już
gdy był młody grał na skrzypcach i udzielał się w
różnych zespołach smyczkowych. Na konserwatorium
w Groningen został wykładowcą muzyki a następnie
studiował dyrygenturę.
Program. Na koncert Kwajr będzie składał się
repertuar ostatnich lat. W pierwszej części program
składa się z psalmów. Druga część poświęcona jest
muzyce światowej. Nazwa psalm pochodzi z
greckiego słowa psalmos (tłumaczenie z hebrajskiego
mizmor): pieśń, której towarzyszą instrumenty
smyczkowe. Biblia psalmów składa się ze 150 pieśni,
z których większość poświęcona jest królowi
Dawidowi. Od podniosłych pieśni chwalebnych i
modłów, przez pieśni skargi do pieśni błagalnych,
które w całości tworzą jedną wielką pieśń chwalebną
poświęconą Bogu. Psalmy zawsze odgrywały ważną
rolę w liturgii chrześcijańskiej. W średniowieczu
psalmy były śpiewane według melodii gregoriańskich.
W późniejszym okresie kompozytorzy stworzyli wiele
nowych melodii i utworów wielogłosowych.
Zaśpiewamy kilka z niezliczonej palety utworów
wielogłosowych napisanych na przestrzeni ostatnich
stuleci.
Muzyka światowa w ramach programu będzie barwną
kolekcją muzyki religijnej i światowej pochodzącej z
wielu krajów. Prawie wszystkie utwory są tradycyjnymi
pieśniami i pieśniami ludowymi, które zostały
opracowane na chór. Aranżacja utworu często jest
wykonywana przez kompozytora z kraju, z którego
muzyka pochodzi.
JELENIA GÓRA - EUROPEJSKIE CENTRUM MIGRACJI
Polska Jelenia Góra (przed 1945 rokiem niemieckie
Hirschberg) leżąca na Dolnym Śląsku (Euroregion
Nysa/Neisse) przy granicy z Czechami i Niemcami,
między Wrocławiem, Berlinem i Pragą, jest rozdrożem
Europy. Tu, jak w oku cyklonu, cała europejska
historia zmieniała ludzi, nazwy i granice, z polskich na
czeskie, austriackie, pruskie/niemieckie, a od 1945
roku ponownie na polskie, po przymusowych
wysiedleniach w każdym kierunku, tworząc rodzaj
ziemi niczyjej. Miasto zawdzięcza swój szczególny
urok połączeniu rzeczywistości migracyjnej z mitami i
legendami pobliskich Karkonoszy i Gór Izerskich oraz
inspiracją licznych osiadłych tu pionierów, artystów i
pisarzy.
W Holandii migracja wiąże się z rzeczywistością
różnorodnych i kolorowych mniejszości, co prowadzi
do gorzkich dyskusji na temat religii i integracji. W
Polsce migracja jest kojarzona z losem i historią,
wywołując burzliwe dyskusje dotyczące tożsamości
narodowej. W obu krajach rzeczywistość społeczna
oraz historie życia związane z migracją skrywają się
za niewidzialnymi granicami. Festiwal „Rozdroża”
zbliża do siebie polskie i holenderskie historie migracji,
próbując dotrzeć do oka cyklonu i opisywać je,
sięgając po stare i nowe mity. Może zapoczątkuje to
zupełnie nowe spojrzenie na problematykę migracji?...
ROZDROŻE A MIT
ORGANIZATORZY FESTWALU:
Festiwal organizuje Fundacja NEMO z KopańcaMiędzylesia we współpracy z Miastem Jelenia Góra,
Gminą Stara Kamienica, Kolegium Karkonoskim w
Jeleniej Górze, Katedrą Filologii Niderlandzkiej
Uniwersytetu Wrocławskiego, Jeleniogórskim Centrum
Kultury, Książnicą Karkonoską oraz Fundacją Anny
Frank z Amsterdamu
Festiwal odbywa się przy wsparciu
- Ambasady Królestwa Niderlandów
- Fundacji Literatury Niderlandzkiej
Literatura transgraniczna prowadzi czytelnika na
rozdroże. Rozdroże to dosłownie skrzyżowanie,
spotkanie się dróg. Może też oznaczać trudną
sytuację albo czas na podjęcie kluczowej decyzji. Jako
metafora, słowo to może jednak oznaczać dowolne
miejsce, zdarzenie lub pole do spotkań i wymiany
między ludźmi. Rozdroże ma ogromne znaczenie w
religiach, folklorze i tradycjach wielu kultur.
Rozdroże jest ziemią niczyją, nie należy do nikogo,
dlatego właśnie stanowi doskonałe miejsce do
odprawiania rytuału. To miejsce „pomiędzy światami”,
w którym dojść może do niecodziennych zjawisk i do
spotkań z nadprzyrodzonymi duchami. Symbolicznie,
jest punktem bliskiego spotkania dwóch
rzeczywistości, obrazem progu czy przedsionka,
miejscem dosłownie „ni tu, ni tam”.
W większości kultur rozdroże to ważne miejsce
spotkań z siłami transcendentnymi (bogowie, duchy,
zmarli).
Ściśle wiąże się z symboliką drzwi, oznacza bowiem
także konieczność przejścia w to, co nowe, z jednego
etapu w drugi. By zyskać przychylność bogów albo
duchów, stawiano na rozdrożach kamienie, obeliski,
ołtarze. W całej Europie rozdroża uważano za miejsca
spotkań czarownic, miejsca złych demonów albo
bogów płodności. Chrześcijanie stawiali na nich krzyże
i kapliczki poświęcone Matce Boskiej oraz świętym.
Wśród wielu plemion afrykańskich symbolika rozdroża
odgrywa ważną rolę w rytuałach ku czci Elegby jako
pośrednika między bogami a ludźmi. W mitologii
greckiej to właśnie na rozdrożu Edyp zabija swojego
ojca. Grecy składali ofiary Hekate, opiekunce
rozstajnych dróg, blisko związanej z tematyką śmierci i
macierzyństwa, bogini duchów i magii.
FUNDACJA NEMO
Fundacja Nemo jest polsko-holenderską organizacją
kulturotwórczą, która stawia sobie za cel wspieranie
interkulturowej wymiany między Polską a Holandią
poprzez krzewienie turystyki, organizację imprez
literackich i programy edukacyjne. Jej sercem
wydarzeń jest centrum „Nemoland” w gminie Stara
Kamienica w południowo-zachodniej Polsce.
Już dziewiąty razy Nemo organizowało „Dzień
Holandii” z występami holenderskich chórów i
programem wymiany kulturalnej. W 2009 r. Nemo po
raz pierwszy zorganizowało „Festiwal rozdroża”
(Crossroads Festival) z literaturą migracyjną jako
tematem przewodnim. W tym roku Nemo po raz drugi
organizuje ten festiwal; jego program będzie bardziej
obszerny i po raz pierwszy będzie realizowany także i
we Wrocławiu.
Okolice Gór Izerskich od wieków były obszarem
„pomiędzy”, ziemią niczyją z ciągle zmieniającymi się
granicami, z migrantami, którzy szukali nowej
przyszłości. Dlatego holenderska organizacja
wędrowców Nemo właśnie tu założyła „Nemoland”
jako skrzyżowanie i most między różnymi kulturami i
językami.
Fundacja Nemo
Kopaniec-Międzylesie 5 - 58-512 Stara Kamienica,
tel. (0048) 75 76 93 605 lub (0031) 653 604 513
[email protected], www.nemoland.pl
Mathilde Andriessen, Peter Spruijt