pobierz - e-profit
Transkrypt
pobierz - e-profit
numer 8/14 Wszystko o e-biznesie Zrób to dobrze: jak właściwie skonstruować i zawrzeć umowę o dzieło? strona 20 Płatności mobilne - jak jest, jak będzie? strona 34 Pozycjonowanie - mity, które wymagają wyjaśnienia strona 44 Trzeba budować coś, co przetrwa Wywiad z Marcinem Beme R E D A KC J A W S T ĘP N I A K Krasnala mądrość Krasnale, ludzie, a może ludzkie krasnale czy krasnali ludzi. Nieistotne w sumie. Grunt, żeby zawsze i wszędzie wyciągnąć wnioski, nawet gdy nasz pomysł z naszej subiektywnej czysto perspektywy zostanie okrutnie skrytykowany. I żeby wierzyć, do końca. A nade wszystko nie tylko wierzyć, ale i działać na rzecz jego wdrożenia (w końcu to czyny, a nie słowa o nas świadczą). Działać dopóki wystarczy nam sił. O mądrości krasnali możecie przeczytać w październikowym numerze e-profit w cyklu Biznes na miękko. O czym jeszcze? Agnieszka Meller E–PROFIT 8/2014 Redakcja W cyklu Postać polskiego internetu swoimi przemyśleniami i per- Wyzwania na pojedynek stały się ostatnio modne, my wyzy- Agnieszka Meller spektywą patrzenia na świat dzieli się szef Audioteki, Marcin Beme. wamy w tym numerze ludzi z branży, by wskazali startup, który Redaktor naczelna Mimo że biznes wciąż nie jest globalny, bo audiobooki dostępne według nich warto poznać, czyli rozpoczynamy Wise Startup e-mail: [email protected] są tylko (!!!) w 23 krajach, to Marcin ma wiele spostrzeżeń bliskich, Challange. Sami przemycamy informację o takim startupie jakby się tak dobrze przyjrzeć, krasnalej mądrości. Wydawca w dziale Rynkowe trendy, pisząc o projekcie dr Poket. Warto śledzić chłopaków i ich poczynania, bo naszym skromnym zda- Inkubator STARTER Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości W numerze również 10 mitów na temat SEO i SEM, o tym czym ul. Lęborska 3b jest spam i jak (jeśli w ogóle) się przed nim uchronić. Pozostając 80-386 Gdańsk w temacie ochrony, nazywamy ryzyka, które niesie upowszech- Na koniec, a właściwie na początek numeru, kilka Ciekawostek nienie smartfonów. Generalnie widzimy mnóstwo plusów ich z sieci – wyniki raportu dot. firm rodzinnych, prezentacja uda- NIP: 583-290-74-40 niem mocno namieszają na rynku innowacji. e-mail: [email protected] coraz większej dostępności, ale jak to w życiu bywa – kij ma nego wdrożenia cyfryzacji relacji z urzędami i nowego miejsca tel. 58 731 65 65 zawsze dwa końce. I o tym drugim, korzystając z zalet pierw- do obrotu cyfrową walutą. Nie ma co udawać. Faktem staje się, www.inkubatorstarter.pl szego, warto po prostu pamiętać. że coraz więcej „zdalności” i „bitcoinów” będzie wokół nas. Szukając trendów na rynku, dotykamy tematu płatności mobil- Miłej lektury! Facebook.com/inkubatorstarter nych. Jak się bowiem okazuje rozwiązań jest wiele. Ile osób Twitter.com/inkubatorstart z nich korzysta w Polsce jeszcze nie wiadomo, ale pierwsze Blog.inkubatorstarter.pl badania trwają i za chwilę biznes będzie musiał się z tą wiedzą zmierzyć, czy tego chce, czy nie chce. Zmiany czekają również Jak dojechać? obsługę klienta, niby święta jest zasada – klient nasz Pan, ale Google Maps okazuje się (z perspektywy klienta oczywiście), że wciąż nie http://goo.gl/maps/PfwPO zawsze jest to standard. Projekt makiety, okładki oraz skład magazynu Dzieląc się wiedzą, pokazujemy, że sprzedaż online to nie tylko aukcje, a własne miejsce w sieci – gdzie można nabyć nasze produkty – ma swoje zalety (założenie sklepu online w oparciu o gotowe narzędzia staje się coraz prostsze). W cyklu Prawo Engram i finanse podpowiadamy, dlaczego dobrze zawarta umowa www.studioengram.pl o dzieło może nam uratować skórę i zastanawiamy się, czy możliwy jest miesiąc miodowy z naszym inwestorem. 2 e-profit e-profit 3 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Spis treści RYNKOWE TRENDY 22–25 Sprzedaż online to nie tylko aukcje 26–27 CIEKAWOSTKI Z SIECI SPAMowanie na śniadanie WARTO WIEDZIEĆ 10–12 Biznes rodziną stoi PRAWO I FINANSE 13–14 16–19 Cyfrowy urząd – czemu nie? Miesiąc miodowy z inwestorem 28–29 44–46 Zdrowie w kieszeni FELIETON Pozycjonowanie – mity, które wymaga30 15 20–21 6–8 Nowy gracz na polskim rynku cyfro- Zrób to dobrze – jak właściwie skon- 31–33 Wise startup Challenge wych walut struować i zawrzeć umowę o dzieło? Standardy do wymiany 4 e-profit ją wyjaśnienia DOSSIER POSTAĆ POLSKIEGO INTERNETU Microcraft BIZNES NA MIĘKKO 47 34–37 Płatności mobilne 38–43 Co łączy papierosy, alkohol, grę w 48–52 – jak jest, jak będzie? Trzeba budować coś, co przetrwa pokera i… smartfony? Opowieści z krainy mchu i paproci e-profit 5 | W ise start u p C h a l l enge | W ise start u p C h a l l enge Wise startup Challenge Medal ma zawsze dwie strony. Każda akcja może być zainspirowana pięknymi ideałami i przerodzić się w pusty kicz. Internet jest doskonałym narzędziem do tego celu. Przykładem może być Ice Bucket Challenge – świetna inicjatywa, która stała się inspiracją dla wielu – już zdecydowanie mniej lotnych – pomysłów. Marek Dornowski 6 e-profit e-profit 7 | K rasna l a m ą droś ć Fenomen Ice Bucket Challenge innych osób, to jego sprawa. po raz kolejny przypo- Wolałbym jednak, żeby sam mniał nam o sile internetu, model nominacji przetrwał dla a konkretnie o sile mediów celów przydatniejszych. By społecznościowych. Pomysł, bazując na naszej narodowej by nominować kolejne osoby spontaniczności i kreatywności, do wpłat na konto fundacji wspólnymi siłami i z wykorzy- wspierającej osoby cierpiące staniem internetu robić rzeczy na stwardnienie zanikowe wielkie. Niekoniecznie musi boczne (ALS), a w przypadku to być wyzwanie związane Może więc warto pójść z duchem czasu i w naszym startupowym środowisku trochę bliżej się wzajemnie poznać braku możliwości do wylania z wpłatą pieniędzy. Jest ryzyko, na głowę wiadra zimnej że to szybko przerodziłoby się wody, osiągnął megasukces. w łańcuszki typu stań na rękach, Oczywiście zasada „głuchego wpłać 5 zł na rehabilitację Ani telefonu” szybko zadziałała (wstawcie sobie dowolne imię), i element oblewania się wodą pomyśl życzenie i nominuj 3 stał się kompletnie niezależny znajomych do tego samego. od samej wpłaty – czyli nawet Jeśli zrobisz to w ciągu godziny, jak wpłacasz, i tak nie unikniesz Twoje życzenie się spełni… Tego zimnego prysznicu. Z czasem typu „akcje” przykryjmy zasłoną sama idea śmigusa-dyngusa milczenia. Dobrych pomysłów Ze swojej strony chciałbym przesłoniła szczytną ideę walki jest jednak sporo i warto je przedstawić Wam serwis z chorobą, stając się celem promować. Przykładowo ArsLege. Jeszcze chyba startup, samym w sobie. zetknąłem się ostatnio z akcją, choć już w fazie przechodzenia w której ludzie polecali książki na wyższy stopień rozwoju. Niestety, model przykuł warte przeczytania. Niby nic, Dwójka przyjaciół postano- uwagę nie tylko do problemu ale jednak pokazujemy w ten wiła założyć serwis w pełni ALS, lecz także do możliwości sposób, jak ważne jest, by nie poświęcony tematyce testów rozprzestrzeniania drogą ograniczyć swojego poznania na aplikacje prawnicze. Dziś nominacji i „challengowania” kultury wyłącznie do taniej to jedna z największych baz innych użytkowników sieci sieczki serwowanej często danych różnych kazusów, różnymi, już zdecydowanie przez różne media. aktów prawnych i materiałów edukacyjnych, która w przed- mniej przemyślanymi, akcjami. Przykładowo akcja wypicia Może więc warto pójść ostatnim badaniu Megapanelu jednym duszkiem pół litra piwa. z duchem czasu i w naszym wylądowała na 18 miejscu Ogólnie schemat: albo zrobisz startupowym środowisku w dziale Biznes, Finanse, Prawo. X, albo „musisz” zrobić Y. Pod trochę bliżej się wzajemnie X i Y możecie powstawiać poznać. Proponuję ideę Wise Do przedstawienia swoich różnej maści głupstwa, a i tak startup Challenge. Nie trzeba propozycji nominuję Tomasza z pewnością znajdzie się kilku wpłacać nigdzie żadnych Ostrowskiego – prezesa przedstawicieli gatunku homo pieniędzy. Wystarczy wpisać zarządu spółki Prawomaniacy sapiens, dla których będzie to nazwę startupu, który Twoim (właściciela ArsLege), Grzegorza okazja do świetnej zabawy. zdaniem ma świetny produkt, Sperczyńskiego – członka Rady wart tego, by poznali go inni. Nadzorczej eFund S.A. oraz Może w ten sposób światło Krzysztofa Kowalczyka – part- Jeśli kogoś rajcuje nagrywanie dzienne ujrzy więcej warto- nera w HardGamma Ventures. filmiku, na którym pokazuje, jak ściowych pomysłów, a my Nie chcę wyjść na narzekacza. w kilka sekund wypija browarka, wszyscy dostaniemy większą Poznajmy startupy, które warto i nominowanie do tego samego dawkę inspiracji? poznać. 8 e-profit e-profit 9 | B iznes rodzin ą stoi | B iznes rodzin ą stoi Biznes rodziną stoi Stare przysłowie mówi, że z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciu. Jak się okazuje to sformułowanie nie ma nic wspólnego z Polską rzeczywistością biznesową, gdzie pojęcie firmy rodzinnej jest bardzo cenione przez klientów. Informacja prasowa 10 e-profit e-profit 11 Z raportu „Polacy o firmach Tymczasem Polacy poproszeni rodzinnych” opracowanego na o wymienienie znanych im firm podstawie badań zleconych rodzinnych najczęściej podawali przez Fundację Firmy te, które z rodzinnym biznesem Rodzinne i FBN Poland wynika, mają dziś niewiele wspólnego. Ponad 2/3 Polaków deklaruje, że informacja o wytworzeniu produktu przez firmę rodzinną zachęciłaby ich do zakupu Cyfrowy urząd – czemu nie? że firmy te cieszą się sporą sympatią Polaków. Wprawdzie skojarzenia dotyczące tego, jak wyobrażamy sobie firmy rodzinne, odbiegają nieco od Które z podanych firm są firmami rodzinnymi? (pierwsze 5, dane w %, n=100) Wszystkie najpopularniejsze pisma, wnioski i formularze urzędowe można za pomocą jednego kliknięcia wysłać drogą elektroniczną do każdego z ponad 20 tys. urzędów. Aplikacja fillUp pozwala na e-dostarczenie do podmiotów publicznych ponad 1900 gotowych wzorów formularzy oraz dowolnego własnego dokumentu w postaci tekstowej (doc, txt, rtf), zdjęcia lub pdf-a. Już od jakiegoś czasu możemy korzystać z elektronicznej korespondencji z instytucjami publicznymi. Pojawienie się fillUp to kolejny dowód na to, że zdalne załatwianie spraw urzędowych przez przedsiębiorców i obywateli może być proste. biznesowej rzeczywistości, ale są bardzo pozytywne. Co 6 z nas uważa bowiem, że firma rodzinna jest tradycyjna, a co 10 – przyjazna i godna zaufania. Kolejnymi najczęstszymi wskazaniami były: mała oraz solidna. Od postrzegania firm rodzinnych wyłącznie jako firemek Wymień pięć znanych Ci firm rodzinnych (pierwsze 5, dane w %, n=1000) Informacja prasowa dystansuje się Katarzyna Gierczak-Grupińska, prezes Fundacji Firm Rodzinnych: – Niezmiernie cieszymy się z tego, że dominuje w społeczeństwie tak Na czym to polega? pozytywne postrzeganie firmy Program fillUp – Przyjazne wysłać pismo wybieramy Poświadczenie Przedłożenia rodzinnej, ale musimy powoli formularze to pierwsza aplikacja za pomocą wyszukiwarki (UPP), które otrzymujemy umożliwiająca proste wysłanie z dostępnej książki adresowej na poziomie aplikacji. Taka •Co 7 Polak uważa, że publiczny, do którego chcemy dokumentu jest Urzędowe zrywać z myśleniem stereoty- Również spontaniczna rodzinną zachęciłaby ich do powym. Wśród największych firm znajomość firm rodzinnych zakupu, a 1 na 8 Polaków warto kupować produkty dowolnego pisma drogą obejmującej ponad 20 tys. korespondencja jest rodzinnych w Polsce znajdziemy bazuje głównie na nazwiskach. gotów jest zapłacić więcej za z przedsiębiorstw rodzin- elektroniczną do wszystkich elektronicznych skrzynek równoznaczna ze złożeniem bowiem niezwykle innowacyjne Podczas gdy w praktyce dane taki produkt niż porówny- nych, ponieważ firmy te są instytucji funkcjonujących podawczych. Następnie pisma osobiście w urzędzie i duże firmy, z powodzeniem firmy mają rodzinny rodowód, walny z innej firmy. uczciwymi i sprawiedliwymi w ramach Elektronicznych określamy rodzaj sprawy, lub przesłaniem go pocztą konkurujące na rynkach zagra- ale rodzinnymi już nie są. pracodawcami. Skrzynek Podawczych (ESP) tytuł oraz treść pisma. Po tradycyjną. Urząd na odpowiedź nicznych z globalnymi gigantami – dodaje. Dla osoby niewtajemniczonej Wyjątek w pierwszej piątce •Firmy rodzinne kojarzą się stanowi wyłącznie Grycan, Polakom z tradycyjnymi, który do dziś w 100% pozostaje przyjaznymi i godnymi firmą rodzinną. zaufania przedsiębiorstwami. taka wypowiedź może budzić uzupełnieniu wszystkich pól na e-pismo ma 14 dni, przy czym wysyłki jest wygodna wystarczy kliknąć „Podpisz składając wniosek, zaznaczamy, uważa, że członkowie i intuicyjna, a użytkownik i wyślij”. Jeśli chcemy wysłać czy korespondencję w danej rodziny to dobrzy partnerzy aplikacji może skorzystać z bazy oficjalny formularz lub sprawie chcemy dalej prowadzić do założenia wspólnego dostępnych w programie ponad druk urzędowy, można go w formie elektronicznej, czy uśmiech na twarzy, ale gdy Okazuje się, że bycie firmą biznesu. Wraz z wiekiem 1900 wzorów druków, w tym odszukać i od razu wypełnić też oczekujemy odpowiedzi przyjrzymy się rodzinnym rodzinną (lub bycie uważaną rodzinne są dobrymi praco- jesteśmy o tym coraz bar- wszystkich najpopularniejszych w programie. Za pomocą w postaci tradycyjnej przesyłki biznesom tylko na polskim za nią) może mieć bardzo dawcami. Prawie 1/4 naszych dziej przekonani. pism, wniosków, umów aplikacji wyślemy także pismo pocztowej. rynku, to znajdziemy sporo pozytywne przełożenie na rodaków uważa, że firmy marek, które przyznają się do jej postrzeganie. Jak wynika rodzinne pomagają pracow- Może zatem warto poszukać swoich rodzinnych korzeni. z badań: nikom rozwiązywać ich pro- wspólników do biznesu Urząd 24/7 Wystarczy wspomnieć takie •Ponad 2/3 Polaków dekla- blemy, a nie zwalniają ich, gdy w rodzinie? Jak to działa? W pierwszym dokument z komputera upraszczanie komunikacji firm kroku, z panelu aplikacji fillUp, w formie pliku Word, pdf, i osób prywatnych z urzędami, logujemy się do systemu a nawet skan. dlatego szybkie wprowadzenie ePUAP. Urząd lub inny podmiot Potwierdzeniem złożenia obsługi elektronicznych skrzynek brandy, jak Yes, Mokate czy ruje, że informacja o wytwo- Solaris Bus&Coach. rzeniu produktu przez firmę 12 •Zdaniem Polaków firmy systemu ePUAP. Obsługa •Prawie połowa Polaków tylko problem się pojawi. e-profit i formularzy urzędowych. przygotowane samodzielnie, a do korespondencji załączymy – jeśli potrzeba – własny e-profit – Główną ideą przyświecającą powstaniu programu fillUp było 13 podawczych w aplikacji było dla musi założyć go osobiście. wykupić abonament dający nas priorytetem. Teraz, oferując Warto wiedzieć, że liczba miejsc, dostęp do ponad 1900 ponad 1900 gotowych formularzy w których można to zrobić, aktualnych formularzy dla osób i umów, łatwe narzędzie do ich wzrosła już do blisko tysiąca i są prywatnych i firm. Pismo do wypełniania oraz możliwość to urzędy, jednostki samorządu, urzędu w wersji elektronicznej zdalnego wysłania dokumentów, placówki pocztowe czy banki. mogą dostarczyć zarówno mamy poczucie, że cały proces przedsiębiorstwa, jaki i prywatni jest naprawdę przyjazny. Daje to Aplikacja fillUp jako pierwsza na nadzieję, że kolejne firmy i osoby taką skalę wykorzystuje zmiany, prywatne będą przekonywać się jakie w tym roku weszły w życie użytkownicy. – Polacy szybko przekonują do e-korespondencji z jednostkami w zakresie funkcjonowania się do wygody elektronicznej publicznymi – mówi Jacek Elektronicznych Skrzynek korespondencji z urzędami, Wawrowski, prezes zarządu Podawczych. Stworzony przez co widzimy choćby na firmy e-file specjalizującej Ministerstwo Administracji przykładzie najsprawniej się w aplikacjach z zakresu i Cyfryzacji standard ESP dotychczas wprowadzanych e-government, producenta obowiązujący wszystkie usług e-administracji, czyli aplikacji fillUp oraz programu urzędy i jednostki publiczne e-deklaracji. Dostępna e-pity, z których skorzystało już ma ujednolicić i usprawnić w fillUpie od czerwca możliwość ponad 7 mln Polaków. Profil zaufany. Teraz naprawdę Nowy gracz na polskim rynku cyfrowych walut funkcjonowanie e-administracji, wysyłki ponad 80 e-deklaracji zarówno pod względem spotkała się z naprawdę możliwości dostarczania dużym zainteresowaniem i dla warto go mieć korespondencji przez klientów, wielu firm stanowiła główny Aby wysłać e-pismo do jak i późniejszej jej obsługi powód skorzystania z naszej Wystartowała nowa polska giełda cyfrowych walut. Platforma bitstar, która umożliwia zakup lub sprzedaż bitcoinów i litecoinów, posiada przyjazny interfejs oraz wysokie standardy zabezpieczenia transakcji. Informacja prasowa urzędu należy posiadać profil i udzielania odpowiedzi przez aplikacji. Wierzę, że moduł zaufany na portalu ePUAP. urzędników za pomocą środków ESP umożliwiający przesłanie Firmy i osoby, które już mają elektronicznych. wniosków, pism i podań do urzędu, Bitcoin jest pierwszą będzie kolejnym istotnym atutem założyć profil zaufany online Wysyłanie własnych programu, zwłaszcza w przypadku z poziomu aplikacji fillUp i nie dokumentów za pomocą kwalifikowany e-podpis, mogą tak szybka, jak zeskanowanie giełdowych. Dla potwierdzenia i jednocześnie najpopularniejszą kodów QR. Również w Polsce system każdorazowo wysyła kryptowalutą. Umożliwia rośnie zainteresowanie drogą e-mailową komunikat firm oraz biur rachunkowych – dokonywanie łatwych, cyfrowymi walutami. Powstanie o aktualnym stanie konta. dodaje Jacek Wawrowski z e-file. natychmiastowych, a przede giełdy bitstar to kolejny etap Wpłata i wypłata środków wszystkim bezpośrednich naszych działań, których pieniężnych następuje poprzez muszą odwiedzać fizycznie programu fillUp jest darmowe. żadnego urzędu. Kto jeszcze Osoby chcące skorzystać nie posiada profilu zaufanego z gotowych formularzy mogą transakcji na całym świecie. celem jest promocja i rozwój tradycyjny przelew bankowy. ani kwalifikowanego e-podpisu, zapłacić za wybrany druk lub System funkcjonuje bez technologii bitcoin w kraju. Dodatkowo, istnieje możliwość centralnej administracji, jest Już teraz obserwujemy ciągły zasilania konta poprzez wyjątkowo prosty w obsłudze i dynamiczny wzrost liczby przelewy natychmiastowe i zoptymalizowany tak, aby użytkowników serwisu oraz DotPay. Wartość prowizji móc korzystać z niego wartości przeprowadzanych pobieranej przez serwis natychmiast. Może być używany przez nich transakcji – mówi zależy od wolumenu transakcji na dowolnych urządzeniach Mateusz Kowalczyk, jeden wykonanych przez ostatnie mobilnych i stacjonarnych, co z założycieli bitstar. 30 dni i maleje wraz z ich czyni go wyjątkowo atrakcyjnym w technologicznym świecie. wysokością. Platforma obsługuje 4 waluty: bitcoin, litecoin, PLN – Na całym świecie cyfrowa 14 e-profit i EUR. Osoba korzystająca waluta zdobywa coraz większą z serwisu może składać popularność. To rozwiązanie dla zlecenia zakupu i sprzedaży osób szukających nowatorskich kryptowaluty po kursach rozwiązań w świecie finansowym. ustalanych wraz z innymi Płatność bitcoinem może być użytkownikami na zasadach e-profit 15 | M iesi ą c miodowy z inwestorem Miesiąc miodowy z inwestorem Pierwszy okres współpracy projektodawcy z inwestorem określam mianem miesiąca miodowego. Może on trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Najczęściej okres ten zamyka pierwszy audyt lub pierwsze wymaganie wyników sprzedażowych, a zatem pojawienie się problemów, które są naturalną częścią kontroli przepływów finansowych. Grzegorz Sperczyński, www.rcpartners.org 16 e-profit e-profit 17 Miesiąc miodowy charaktery- dobre dla kształtowanego na cały świat przyjaźnie nastawio- zuje się praktycznie brakiem nowo biznesu. Jednakże może nych ludzi. Niestety, opowieści wglądu w poczynania projekto- się zdarzyć, że liczba popeł- z Krzemowej Doliny o takim dawcy oraz wzajemną nadzieją nianych błędów gwałtownie środowisku można w warun- i motywacją na to, że inwestycja wzrośnie. kach polskich schować między przyniesie miliony. Jest to jak bajki. Środowisko jest wysoce Wykorzystaj miesiąc miodowy na budowę właściwych relacji z inwestorem, staraj się dużo z nim rozmawiać o strategii, poproś o mentoring poprzedzać inne. Wydaje się to gramie rzeczowo-finansowym, w tym zakresie może zostać odpowiedzialności decyzyjności oczywiste, ale jak świat długi jednak ich liczba od momentu odczytany jako oznaka słabości niż sposobu zachowania psy- i szeroki modele zarządzania inwestycji zdaje się cały czas zarządu, co może skutkować chospołecznego, choć i tu bywa są różne i różne też sposoby rosnąć. Ważna w takim przy- jego zmianą, jeśli jego działania różnie. Problem komunikacyjny na udzielenie pomocy. Ważne, padku jest systematyczność będą nieefektywne. na linii wspólników może bezpo- by tak poukładać procesy, aby oraz pomiar efektywności ich minimalizować nieprawidło- realizacji. Kluczem do sukcesu Na początku działań wspólnicy bieżność działań zespołu, który wości w zarządzaniu. Inspi- jest rozpisywanie zadań znajdu- mogą mieć rozbieżne wizje powinien być kierowany przez rację do podejścia TQM (ang. jących się na ścieżce krytycznej kształtu biznesu. W większości jednego lidera lub w strukturze Total Quality Management) oraz tych o najwyższym prio- przypadków na etapie reali- korporacyjnej przez lidera linio- zawdzięczam jednemu z moich rytecie w sposób projektowy. zacji biznesplanu ustalane są wego. Dodatkowo rozbieżność wykładowców, prof. dr. hab. inż. Warto stosować technikę, która główne założenia. Na póź- ta może się pojawić w wysoce pomoże Ci w ich realizacji. niejszym etapie jednak ktoś wysublimowanej formie, ze wspólników (jeśli jest ich w której zarząd jednocześnie średnio przekładać się na roz- najbardziej normalny etap, Drugą sprawą jest uświado- konkurencyjne, żeby nie powie- i nawet jeśli ktoś zarzeka się, mienie sobie, że po uzyskaniu dzieć agresywne. że nie doświadczył tego z racji inwestycji nie działasz już długiego stażu inwestycyjnego, jednoosobowo. Wiele zadań Wykorzystaj miesiąc miodowy nie do końca mówi prawdę. możesz delegować, skupiając na budowę właściwych relacji Każdy doświadcza radości się na najważniejszych, dobra- z inwestorem, staraj się dużo z kreacji czegoś nowego, a tym nych precyzyjnie do Twoich z nim rozmawiać o strategii, Jerzemu Szkodzie , który na jest świeżo założony biznes. kompetencji. W przeciwnym poproś o mentoring. Ale inwe- wykładach podawał dziesiątki Podobne uczucie jest w przy- wypadku, gdy euforia związana stor oczekuje od Ciebie dużej przykładów z życia, jak zasto- Panika w głównym stopniu więcej niż jeden) musi przyjąć odgrywa rolę zespołu. Nie ma padku inwestycji na później- z nową inwestycją skończy się, samodzielności i początkowy sować zasady wyprzedzające. objawia się blokadą decy- rolę lidera, realizując swoją w tym wypadku nic gorszego szych etapach. Wynika to z czy- zaczniesz widzieć pewne niedo- okres powinien być tak zago- zyjności lub każdorazowym wizję, oczywiście na zasadach niż skłóceni wspólnicy, którzy stej psychologii – lubimy rzeczy róbki w planowaniu, działania spodarowany, aby skalibrować Kolejnym stanem, który może przeniesieniem odpowie- dialogu z pozostałymi wspólni- stanowią trzon zespołu. Dla- nowe, odświeżone, które naprawcze zajmą wiele czasu. 2–3 rozmowy w tygodniu na się pojawić w trakcie „miesiąca dzialności za podejmowane kami. Demokracja w firmie jest tego inwestorzy tak mocno wieńczą jakiś trudniejszy proces Euforyczna energia może też temat Twojego biznesu oraz miodowego” jest panika. Dopóki decyzje na stronę inwestora. niestety fikcją i nie sprawdza zwracają uwagę na kapitał poprzedzający, w tym wypadku się objawiać syntetyczną przy- jedno spotkanie zarządu, Twoje działania koncentro- Pamiętaj, że inwestor w naj- się w tak małym organizmie. ludzki i przyszłych wspólników, niełatwe rozmowy na temat jaźnią z inwestorem. Z jednej cotygodniowe, które ma służyć wały się na dopięciu inwestycji lepszym przypadku będzie Zazwyczaj struktura zarzą- nie tylko oceniają ich pod kątem inwestycji. Okres ten powinien strony cieplejsze kontakty podsumowaniu efektów. Oczy- z inwestorem, nie myślałeś dążył do zarządzania wspiera- dzania w małych inwestycjach kompetencji, lecz także trwa- objawiać się kilkoma charak- pomagają, w końcu inwestor to wiście, powyższa zasada nie jest o ogromie zadań czekających jącego. Decyzyjności, przynaj- jest w pewien sposób podobna łości relacji, sposobu zacho- terystycznymi cechami, które także Twój wspólnik. Przy- regułą, ale wynika z doświad- przed Tobą. Oczywiście było mniej w pierwszych etapach do feudalnej, czy nawet dykta- wania i umiejętności radzenia pozwolą na wprowadzenie jaźń jednak jest zbyt mocnym czeń i metodyk, które miałem planowanie zadań, na pewno inwestycyjnych, oczekuje od tury, w żartobliwym znaczeniu. sobie z różnymi problemami. działań korekcyjnych i zapo- słowem i spoufalanie może okazję poznawać. Zbyt częste odzwierciedlone w harmono- Ciebie. Brak samodzielności Wynika to raczej z charakteru biegną pierwszym nieudanym zepsuć tę relację. Spotkania na spotkania, o ile nie są opera- realizacjom później. poziomie zarządu z nadzorem cyjne, nie wnoszą nic nowego właścicielskim powinny służyć do modelu. Charakterystyczne dla tego wymianie opinii i kształtowaniu okresu są: relacji na stopie służbowej. • Ponadnormatywne dzia- Brak multitaskingu to z kolei problem ogólnego zarządzania łania projektodawcy z racji Znam przypadki powstałych czasem i ustalania priory- euforycznej energii po uzy- w ten sposób co najmniej tetów działań. Najtrudniej skaniu inwestora dobrych znajomości, ale nie jest w przypadku inwestycji • Skupienie się na jednym jest to regułą. Sam mam dobry świeżej, czyli na poziomie czynniku realizacyjnym, kontakt z co najmniej trzema seed, kiedy nagle stajesz przed brak jest multitaskingu spółkami, z którymi mógłbym ogromem zadań – jednocześnie powiedzieć, że stosunki są administracyjnych, sprawoz- przyjacielskie. Z pozostałymi dawczych i tych dotyczących podmiotami utrzymywane bezpośrednio działań bizne- • Nagłe spowolnienie wydajności objawiające się paniką • Rozbieżność pomiędzy są ciepłe, ale mocno służ- sowych. Doświadczone osoby, • Rozbieżność pomiędzy działaniami wspólników bowe i poprawnie politycznie które szukają kolejnego etapu działaniami zespołu. relacje. Świat biznesowy jest inwestycji, zazwyczaj nie mają zbudowany w dużej mierze na problemu z multitaskingiem. Jeśli doświadczysz euforycznej relacjach bliskich politycznym, Umiejętność budowania prio- energii i ruszysz do działań co może rodzić złudne przeko- rytetów jest w tym wszystkim ze zdwojoną siłą, może to być nanie, jakoby nagle otaczał Cię kluczowa. Każde zadanie może 18 e-profit e-profit 19 Zrób to dobrze – jak właściwie skonstruować i zawrzeć umowę o dzieło? Początkujący przedsiębiorca jest jak Zosia samosia. Obracając w ręku każdą złotówkę, szuka oszczędności, gdzie się da. Samodzielnie wykonuje jak najwięcej zadań potrafi – przyjmuje funkcje księgowego, sekretarki czy prawnika. Ten ostatni stereotypowo postrzegany jako bardzo drogi, często jest traktowany przez przedsiębiorców za zbędny wydatek. W końcu jak każdy Polak – przedsiębiorca zna się na wszystkim najlepiej. Najważniejszą częścią umowy o dzieło są zapisy mówiące o przeniesieniu praw autorskich. Pola eksploatacji, czyli sposoby, na jakich może zostać wykorzystywany przedmiot umowy, muszą szczegółowo zostać wymienione zgłaszanie swoich zastrzeżeń, ograniczyć – np. czasowo (na które będą poprawione przez jakiś okres) czy terytorialnie (na wykonawcę. W innym wypadku danym terytorium kraju). może się okazać, że zostaniemy W przypadku zawarcia umowy zasypani mało konkretnymi bez przeniesienia praw autor- uwagami, dawno po terminie skich, przedsiębiorca może oddania dzieła, tylko dlatego odliczyć sobie od kwoty brutto że druga strona nie pała chęcią umowy jedynie 20% kosztów zapłaty umówionego wyna- uzyskania przychodu. Natomiast grodzenia w całości i o czasie. w razie przeniesienia tych praw, Zobowiązując się do bieżącego będzie to już korzystniejsze informowania o postępach 50%. Warto jednak wiedzieć, w wykonywaniu umowy, można że istnieje ograniczenie dla tak zaoszczędzić sobie na koniec korzystnych rozliczeń. Jeśli zaskoczenia i pracy po godzinach przedsiębiorca osiągnął w roku pod presją czasu. przychód brutto z tytułu umów o dzieło z przeniesieniem praw Najważniejszą częścią umowy autorskich wynoszący więcej niż o dzieło są zapisy mówiące 85,528 zł, to nadwyżka będzie o przeniesieniu praw autorskich. opodatkowana już przy zastoso- Pola eksploatacji, czyli sposoby, waniu 20% kosztów uzyskania na jakich może zostać wyko- przychodu. rzystywany przedmiot umowy, Karolina Knap doradca prawny spółek prawa handlowego, współpracuje z serwisem Hipotekaplus.pl Im lepiej zapiszemy obowiązki wymienione. Niewystarczające stron, terminy i inne szcze- netowego, powinno się w niej jest przy tym określenie ich jako góły w umowie, tym łatwiej znaleźć szczegółowe okre- „wszystkich”, co jest spotykane, będzie dochodzić swoich racji, ślenie obowiązków zamawiają- gdyż wraz z rozwojem techniki gdy dzieło będzie wykonane cego w zakresie dostarczenia ciągle pojawią się nowe możli- wadliwie. Procedura zgłaszania wykonawcy materiałów do jego wości wykorzystywania dzieła. uwag i termin na usunięcie Statystyki Głównego Urzędu o dzieło w pigułce – nieszko- autorskich, umowa niezawarta stworzenia, a więc materiałów Co więcej, przepisy mówią, że za usterek określony w umowie Statystycznego pokazują, że dzącej i łatwej do przełknięcia. w takiej formie będzie nieważna. graficznych, tekstów, loga etc. korzystanie z utworu na każdym oszczędzi sporo stresów. Im bardziej szczegółowo i kon- W praktyce brak takich ure- z pól eksploatacji wymaga się W przeciwnym razie pozostanie w 2012 r. 93% przedsiębiorców 20 muszą szczegółowo zostać deklarowało posiadanie dostępu W branży IT często zawierane kretnie będzie opisany przed- gulowań prowadzi do paraliżu zapłaty odrębnego wynagro- wzywanie wykonawcy do prawi- do internetu. Z tej studni wiedzy są umowy o dzieło. Ich celem miot umowy, warunki odbioru prac nad przedmiotem umowy dzenia. Dlatego też istotne jest, dłowej realizacji dzieła, a później czerpią, gdy pojawia się zagad- jest osiągnięcie konkretnego dzieła, zgłaszania uwag, terminy i rodzi problemy przy interpre- żeby strony umówiły się inaczej, odstąpienie od umowy lub nienie, z którym sami sobie nie rezultatu, materialnego lub nie- (jeżeli np. wykonywana jest towaniu terminu do oddania jeżeli taka będzie ich wola. wykonanie zastępcze na koszt radzą, a na kancelarię szkoda materialnego. Wykorzystywana etapami), tym spokojniej można dzieła, naliczania kar umownych pieniędzy. A skądś wiedzę brać jest więc przy tworzeniu serwisu spać. Oczywiście, dobrze jest i obowiązku współpracy między Prawa autorskie należą się trzeba, gdy przychodzi do internetowego, loga, grafiki czy ustalać wszystko polubownie, stronami. twórcy dzieła od momentu jego Zamiast więc narzekać, że zawarcia umowy – o wykonanie choćby projektu czcionki. jednak problemy zaczynają się, powstania, to co chce z nimi mądry przedsiębiorczy Polak po serwisu internetowego, loga, Chociaż branża jest młoda gdy trafi się na opornego klienta Testy, prace wdrożeniowe, zrobić, zależy od jego woli. Może szkodzie, zainwestujmy czas czy grafiki. Problem pojawia się i gustuje w uzgadnianiu wszyst- czy wykonawcę. Wtedy można szkolenia z obsługi systemu je sprzedać (przeniesienie autor- w właściwe przygotowanie w momencie, gdy złotych inter- kiego drogą elektroniczną lub się cieszyć, że to, co zapisane na i tym podobne – to rozpiszmy skich praw majątkowych) lub umowy. Już jeden dobry szablon netowych rad jest zbyt wiele, na spotkaniach, warto pamiętać, papierze, jest święte, i niepo- szczegółowo w harmonogramie. umożliwić korzystanie z dzieła ułatwi życie i prowadzenie a w dodatku nie wiadomo, która aby umowę zawrzeć w formie trzebne będą nerwy. Podobnie jak czas i termin na (licencja). Pola eksploatacji nato- biznesu. nie przyniesie więcej szkody niż pisemnej. Ze względu na to, że zgłaszanie uwag do dzieła. miast, na których pozwala za pożytku. Przedstawimy więc musimy umieścić w niej zapisy Jeżeli umowa będzie dotyczyć Na każdym etapie zamawia- wynagrodzeniem lub bez z tych kompendium wiedzy o umowie dotyczące przeniesienia praw np. wykonania serwisu inter- jący powinien mieć czas na praw korzystać, można dowolnie e-profit wykonawcy. e-profit 21 | S przeda ż on l ine to nie ty l ko a u kcje | S przeda ż on l ine to nie ty l ko a u kcje Sprzedaż online to nie tylko aukcje Prowadzenie sklepu internetowego zdawałoby się dużo łatwiejsze i tańsze niż prowadzenie tej samej działalności w postaci sklepu stacjonarnego. Przy niewielkich sklepach istnieje możliwość zorganizowania całej pracy przez jedną czy dwie osoby. Będąc o krok od rozpoczęcia działalności gospodarczej, zastanawiacie się zapewne, gdzie sprzedawać. Czy jest sens inwestować we własny sklep, skoro można zorganizować sprzedaż np. przez Allegro? Własna platforma ma jednak kilka zasadniczych zalet. Magdalena Kurcz, Agencja Aberit 22 e-profit e-profit 23 Podstawową wadą sprze- decyzję zakupową, to nie cena, tyczne zdjęcia – to sprawia, że a właśnie relacja, historia i cała Pewnie zastanawiasz się, po Twoi klienci odwiedzają wirtu- otoczka zakupów, którą sku- co to wszystko, skoro można alny sklep i wracają do niego. tecznie możesz budować we dla każdego klienta. Jeżeli skutecznie sprzedawać na Zapisują się do newslettera, własnym sklepie. pojawi się potrzeba wprowa- platformach aukcyjnych? szukają Cię w social mediach, sami możemy zdecydować, dzenia zmian własnych, może Musisz odpowiedzieć sobie chętnie komentują przedmioty, Oczywiście produkt jest tylko jakie nasz sklep będzie miał to być bardzo kosztowne, na jedno pytanie: czy zależy czekają na promocje. Własny produktem i jeśli sprzedaż funkcjonalności i jak będzie o ile w ogóle będzie możliwe. Ci tylko na walce o jednorazo- sklep daje Ci również niepo- aukcyjna generuje przychód, wyglądał cały proces zaku- Możemy jednak swobodnie wego klienta, i to walce często wtarzalną i szalenie ważną to nie ma sensu z niego rezy- powy. Niech jednak nie korzystać z już wcześniej opra- polegającej na obniżaniu cen możliwość opowiedzenia wła- gnować. Nikt przecież nie broni poniesie nas zbytnio fan- cowanych rozwiązań – zmiany, do granic opłacalności, czy snej historii. To, dlaczego padła Ci sprzedaży zarówno w ser- tazja – w kreowaniu sklepu jakie sugeruje kilku przedsię- może pragniesz zbudować decyzja o rozpoczęciu sprze- wisach aukcyjnych, jak i we najważniejsze jest zachowanie biorców często są wprowa- dłuższą relację. Postaw się daży butów i to, kim jesteś, własnym sklepie. To oczywi- przejrzystości i intuicyjności. dzane w życie. Jeżeli decydu- przykładowo w roli sprze- jak spędzasz czas, jak wygląda ście wymaga więcej zaangażo- Sprzedając we własnym Bardzo ważne z punktu jemy się na zbudowanie sklepu dawcy dystrybuującego buty. Twoja kolekcja prywatnego wania, więcej środków na pro- sklepie internetowym, mamy widzenia sprzedawcy jest w oparciu o SaaS, musimy Jeśli korzystasz z serwisów obuwia, może być czynnikiem, mocję (Twój sklep sam się nie szansę budować ścisłą relację zaplecze sklepu, czyli CMS – upewnić się, że nasz producent aukcyjnych, jedyne, co możesz który skłoni wielu internautów wypromuje), ale pozwala Ci też serwisów aukcyjnych jest brak możliwości budowania przywiązania do marki i samej marki w ogóle. Kupujący na tego typu serwisach (również serwisach sprzedaży lokalnej) na pytania: skąd masz ten sweter?, gdzie kupiłaś te buty?, odpowie: na Allegro. Nie u konkretnego sprzedawcy i nie w konkretnym sklepie, ale po prostu na serwisie pośredniczącym. Sprzedając we własnym sklepie internetowym, mamy szansę budować ścisłą relację z klientem. Możemy działać, wykorzystując własne strategie sprzedażowe z klientem. Możemy działać, wane to najdroższy, ale jedno- – to zależy już od producenta cześnie najbardziej elastyczny oprogramowania, a rozwią- sposób na stworzenie sklepu zania są z reguły identyczne internetowego. Po wykupieniu domeny my przedsiębiorcy, to w tym miejscu będziemy ma stabilną pozycję na rynku. zrobić, to przygotować pro- [choć w przypadku butów to mierzyć konwersję. Z czasem wykorzystując własne stra- przedstawieniem czy funkcjo- ustalać promocje, dodawać Istnieje bowiem ryzyko, że fesjonalne ogłoszenie z ładną chyba częściej będą internautki może się okazać, że opłacać tegie sprzedażowe. Co więcej, nalnościami sklepu. Dokonując produkty, ustalać ceny, współpraca z małym i racz- grafiką, zawrzeć wszystkie :)] do zakupu. Opowieść o sobie Ci się będzie sprzedawać ten we własnym sklepie, nie zakupu raz, klient będzie prze- opisy, zdjęcia. W przypadku kującym dopiero wydawcą informacje o produkcie wraz samym może być pięknym sam produkt różnymi kana- jesteśmy narażeni na cenową kazywał informacje o adresie rozwiązań dedykowanych oprogramowania zakończy z atrakcyjnymi zdjęciami początkiem długiej przy- łami, stosując różne ceny. rywalizację z innymi sprzeda- strony WWW. Oczywiście możemy z reguły wymyślać się fiaskiem, kiedy ten nagle i czekać, aż ktoś się ofertą jaźni z klientem. W związku Wszystko to oczywiście zależy jącymi. Wielu z nas wie, że gdy ustalenie własnej ceny nie rozwiązania specjalnie pod zamknie swoją działalność. zainteresuje. Oczywiście z masowym dostępem do prak- od rodzaju towaru czy usługi, promujemy swoje produkty, może odbywać się w ode- nasz profil działalności – linki do ofert możesz wyróż- tycznie wszystkich produktów które chcesz sprzedawać. Nie w niedługim czasie pojawiają rwaniu od rynku. Konkuren- zaczynając od nietypowego Inną opcją jest oprogramo- niać i promować we własnym powoli zmienia się nastawienie idź na łatwiznę, testuj, mierz, się podobne, tańsze o kilka cyjność cenowa jest istotna, programu lojalnościowego, na wanie typu Open Source, czyli zakresie w internecie. Jeżeli internetowych klientów. inwestuj… i zarabiaj. złotych. Dumping cenowy nie- ale jeśli do samego produktu skomplikowanym naliczaniu tzw. wolne oprogramowanie. jednak tylko porozglądasz się Często to, co determinuje stety jest wyraźnie widoczny dodamy ciekawy design sklepu zniżek kończąc. Wadą tego Co to oznacza dla nas, przed- po forach w poszukiwaniu i może utrudniać skuteczną, czy fachową obsługę, to rozwiązania jest jednak to, że siębiorców? Mamy dostęp opinii o swoim profilu, to a więc zyskowną sprzedaż. różnica kilku złotych na pro- nie mamy żadnych darmowych do darmowego oprogramo- takich nie znajdziesz. Opinii dukcie nie będzie odstręczać aktualizacji, a każda poprawka wania wraz ze swobodnym w stylu: patrz, jakie fajne klientów do konkurencji. czy nowa funkcjonalność dostępem do kodu źródło- buty kupiłam na… (i tu można Sklep internetowy daje nam pewien luksus ustalania ceny to kolejne koszty. Niemniej wego. Kod możemy mody- sobie wstawić dowolną nazwę bez ryzyka automatycz- Jak założyć własny sklep inter- jednak tak przygotowany fikować i dostosowywać do serwisu aukcyjnego) będzie nego porównania jej z innymi netowy? sklep jest nasz i po zapła- własnych potrzeb. Do tego na pęczki. Choć buty będą ceniu za jego wykonanie nie dochodzi możliwość korzy- się sprzedawać, to w pewnym podobnymi przedmiotami na 24 to, jak wygląda forma sklepu Dlaczego własny sklep? dokładne informacje, este- daży tylko za pośrednictwem Oprogramowanie dedyko- liście w kategorii. Oczywiście Wyobraźmy sobie, że jesteśmy jesteśmy obciążeni żadnymi stania z bezpłatnych aktuali- momencie poczujesz, że internauta może ceny porów- teraz w skórze początkującego dodatkowymi kosztami. zacji i gotowych dodatków, chcesz więcej. nywać, wymaga to jednak od przedsiębiorcy. Stajemy przed niego wysiłku skorzystania zadaniem stworzenia wła- Oprogramowanie typu SaaS wiedzy specjalistycznej Wyobraź sobie więc, że masz z innych stron i samodziel- snego sklepu internetowego. to innymi słowy Oprogra- jesteśmy w stanie dodać przez własny sklep. Padła decyzja nego dalszego wyszukiwania. Zależy nam bowiem, żeby mowanie jako Usługa. Dla łatwą i szybką instalację. Jeżeli odnośnie oprogramowania, Cały ten czas, kiedy poten- nasi klienci wiedzieli, gdzie przedsiębiorców to naj- jednak zdecydujemy się na taki została stworzona kreacja gra- cjalny klient przegląda nasz i od kogo kupili produkt, by szybsze i najtańsze rozwią- wybór, ponosimy ryzyko, że ficzna, która idealnie pasowała sklep, jest cenny, ponieważ to w łatwy sposób mogli do nas zanie, które jednak niesie za w przypadku odnalezienia luki do asortymentu – ten prezen- właśnie wtedy możemy skusić wrócić. Możemy więc skorzy- sobą trochę ograniczeń. Nie w oprogramowaniu, ktoś może tował się dzięki temu jeszcze go opisami produktów, ich stać z dwóch rozwiązań. mamy większego wpływu na włamać się na nasz sklep. atrakcyjniej. Piękne otoczenie, e-profit które praktycznie bez żadnej e-profit 25 SPAMowanie na śniadanie Niemiecki filozof, Ludwig Feuerbach, podkreślał materialność człowieka. Od niego pochodzi popularne stwierdzenie: Człowiek jest tym, co je. Skoro zatem staramy się zadbać o physis, dlaczegóż by nie zadbać również o psyche? Przecież – idąc za ciosem – kształtuje nas również to, co przeczytamy nie tylko w książkach, prasie czy social mediach, lecz także… w e-mailach. Zastanów się teraz przez chwilę, co w większości znajdujesz w swojej skrzynce e-mailowej. Jeśli odpowiedź brzmi: spam, to… lepiej doczytaj do końca. Justyna Mockus 4 ostrzeżenia albo fałszywe adresów e-mailowych w nieko- form spamu można wymienić: alarmy – ostatnio na przykład niecznie bezpiecznych miejscach. 1 reklamowy, pojawiły się informacje o wpro- Jedną ze sprawdzonych metod wadzeniu powszechnej mobili- jest stworzenie dedykowanego 2 wirusowy – zawierający zacji przez prezydenta w związku adresu do różnego rodzaju z sytuacją na Ukrainie. Takie łapaczy e-maili, adresu, co do niebezpieczne dla naszego kom- newsy szybko rozchodzą się którego z góry nastawiamy się, że putera i oprogramowania wirusy. po sieci, dystrybuowane przez będzie zbiorem spamu. Nato- Są to zarówno programy, których nieświadomych użytkowników, miast, gdy jesteśmy pewni źródła, celem jest uzyskanie dostępu którzy myślą, że dzielą się ze zna- możemy podać nasz właściwy (loginu i hasła) do naszego konta jomymi „łamiącą wiadomością”, (biznesowy) e-email. Oczywiście oprogramowanie spowalniające 5 zwykłe oszustwa – o treści nie możemy zapominać o takich czy blokujące pracę systemu np.: potrzebuję konta, żeby komputera czy nieotwieranie operacyjnego, przelać 10 mln, zainwestuj 100 zł podejrzanych załączników typu 3 phishing – to proceder i odbierz po tygodniu 350 itp. My new photo love Lucy. wyłudzania naszych danych Zastanawiasz się, czy można Spadek trafiającego na nasze osobowych (najczęściej ban- na tym zarobić? Otóż koszty skrzynki spamu świadczy z jednej kowych). Dostajemy e-maila rozesłania spamu są tak niskie, strony o bardziej świadomym z informacją, że dostęp do że nawet jeśli ułamek odbiorców użytkowaniu sieci, a jednocze- konta został zablokowany w jakiś sposób zareaguje (przy- śnie o poprawiającej się sytuacji i żeby go odblokować, musimy kładowo na informację, że Viagra bezpieczeństwa w Polsce. Będąc internetowego, jak i złośliwe kwestiach, jak zabezpieczenie Czy wiesz, że słowo spam com/en-us.aspx. Od dłuższego Amerykanów czy Białorusinów, wpisać PIN i hasło. Oczywi- Promotion for only 7,99$ per świadomymi użytkownikami, pochodzi od nazwy obecnej na czasu liderem tego niechlub- co z wykorzystywaniem ich ście wszystko dzieje się na dose), to taki mailing jest już uza- unikniemy nie tylko problemów rynku od 1937 r. popularnej nego zestawienia krajów spa- serwerów do często bezwied- stronie łudząco przypomina- sadniony ekonomicznie. związanych z utratą danych np. mielonki śniadaniowej? Począt- merskich według Sophos jest… nego rozsyłania niechcianych jącej stronę naszego banku. kowa nazwa Hormel Spiced USA, choć można to tłumaczyć wiadomości. Pamiętajmy jednak, że bank Jak zatem zadbać o psyche czas, który codziennie poświę- Ham ze względów marketin- częściowo tym, że zarówno nigdy na drodze internetowej i unikać spamu? camy na kasowanie niechcia- gowych została zmieniona na dostęp do sieci, jak i skala Zgodnie z definicją, wiadomość nie poprosi Cię o zmianę hasła Spiced Ham lub – w innej wersji tego dostępu, są po prostu można określić mianem spamu, i kodu PIN. Jeśli otrzymasz taką Sporo śmieci trafia do naszych zostanie nam więcej go na kon- – Spiced Pork and Ham. największe. Wysoką pozycję gdy jest: wiadomość, możesz być pewny, skrzynek jako produkt uboczny sumpcję, niekoniecznie mielonki że to próba oszustwa, logowania się i podawania śniadaniowej. zajmują również Chiny oraz Spam był znany pod koniec lat państwa z byłego ZSRR, czyli 1 anonimowa i nieoczekiwana, 70. XX w., i już wtedy liczba Rosja, Białoruś czy Ukraina. co oznacza, że odbiorca nie odbiorców sięgała kilku tysięcy. Zdarzało się, że Polska była wyraził zgody na jej otrzymanie, A jak to wygląda teraz? Zdaniem nawet w pierwszej dziesiątce, czyli np. newsletter nie jest ekspertów nawet 3/4 świato- obecnie jesteśmy jednak poza spamem, wych e-maili to możliwy spam. rankingiem. 2 rozsyłana masowo, malnego e-maila wysłanego dziś Czy to oznacza, w praktyce, w pracy lub w domu, ktoś inny że Amerykanie to spa- 3 jej treść jest niezależna od w sieci wysłał 3 e-maile będące merzy? Bynajmniej. Chodzi tu odbiorcy, spamem. o wyłącznie serwery, na które Oznacza to, że na każdego nor- 26 Z najczęściej występujących najczęściej włamują się cyber- 4 jej treść daje podstawę przy- Firma Sophos co kwartał przestępcy w celu wysyłania puszczać, że nadawca wskutek jej tworzy ranking krajów, które różnego rodzaju śmieci. Mamy wysłania zarobi na tym. są największymi dostawcami tu więc do czynienia nie tyle spamu http://www.sophos. ze świadomym spamowaniem e-profit do konta, lecz także ograniczymy nych wiadomości. Dzięki temu e-profit 27 Zdrowie w kieszeni Można wymyślać projekty zabawne i mało przydatne i robić na nich świetny biznes. Można też pójść drogą nieco trudniejszą i swoim produktem czy usługą nie być jedynie dodatkiem konsumpcyjnym o sporym zapleczu grupy docelowej, ale wypełniać naprawdę konkretną potrzebę. Do tej drugiej grupy śmiałków, przedsiębiorców, nie tylko z wizją finansową, lecz także z misją społeczną, z pewnością zaliczyć można twórców aplikacji dr Poket. Marek Dornowski Wyobraź sobie sytuację: Zaży- dopasować kontekstowo wpi- zeskanowania kodu kresko- biznesowym. Mało kto wie, że a jednocześnie genialne. Osobiście jestem jednak wasz leki na jakieś przewlekłe saną frazę zapytania. Oznacza wego danego leku i automa- dla ciężarnych bezpieczne jest Kolejna kwestia, o której do tej zdania, że rozwój Dr Poket choroby. Rozbolał Cię ząb lub to, że wpisując konkretne tycznego otrzymania infor- zaledwie około 10% leków. pory nikt na szerszą skalę nie może potoczyć się zupełnie masz problemy żołądkowe. pytanie, możemy zostać prze- macji o nim i związanych z nim pomyślał, to zakup leków za inną drogą i szybko znajdzie Najprościej jest wziąć po prostu kierowani na forum dyskusyjne, zagrożeniach. Dane pochodzić Kolejna superfunkcjonalność to granicą. Zdarza się bowiem, że się inwestor, który będzie miał odpowiednią tabletkę, i wiele gdzie ktoś miał podobny pro- będą z Urzędu Rejestracji asystent przyjmowania leków. polska nazwa specyfiku wcale swój pomysł na jej wykorzy- osób tak robi. Pytanie tylko, czy blem jak my. Niestety, fora mają Produktów Leczniczych, a więc Możliwe będzie wgranie w apli- nie musi być znana miejsco- stanie. Oczywiście, to tylko lekarstwo, które zamierzasz to do siebie, że wypowiadać się z pewnego źródła. kacji całej kuracji. Następnie wemu farmaceucie. Wystarczy dywagacje, ale z drugiej strony przyjąć, nie koliduje z lekami już na nich może każdy, a to z kolei aplikacja będzie przypominać wówczas wpisać do aplikacji warto przy tej okazji pomyśleć przyjmowanymi przez Ciebie? oznacza, że przyjmując kolejny Gdańscy twórcy aplikacji – nam o tym, że jest już czas, by polską nazwę, a ta automa- o czymś w rodzaju funduszu Kwestia tego, że powinno się lek w dobrej wierze, możemy Mateusz Zauliczny i Marcin wziąć konkretny lek. Zapewne tycznie pokaże jej powszechnie skupującego różnego rodzaju czytać ulotki farmaceutyczne zrobić sobie krzywdę. Pół Michalak zgodnie potwier- w tym miejscu wiele osób znany międzynarodowy odpo- rozwiązania, które są na tyle to temat na zupełnie oddzielną biedy jeśli będzie to przedaw- dzają, że zanim na rynek trafi uśmiecha się na wspomnienie wiednik. Wygląda to Wam na społecznie użyteczne, że dyskusję i kampanię społeczną. kowanie witaminy C (wbrew całościowa wersja aplikacji, kultowego filmu Seksmisja niszowy i nieco nadmuchany warto, aby każdy obywatel Problem polega na tym, że jeśli powszechnej opinii to możliwe), pragną najpierw przetestować i owianego legendą tekstu: problem? A próbowaliście miał do nich darmowy dostęp. już ktoś sprawdza, czy dane leki gorzej jeśli kobieta w ciąży jej kolejne funkcjonalności, tak weź pigułkę. Sytuacja przestaje kupować leki za granicą? Nie wiem, jakie plany co do nie wchodzą ze sobą w żadną weźmie lek, który w połączeniu żeby były one jak najbardziej być już jednak zabawna, gdy niebezpieczną dla naszego z innym może okazać się dla niej utylitarne. w grę wchodzi czuwanie nad Pojawia się oczywiście pytanie pomysłodawcy Dr Poket, ale zdrowia reakcję chemiczną, niebezpieczny. odpowiednią kuracją naszych o kwestie biznesowe. Obecnie gdybym stał na czele takiego najczęściej wpisuje konkretne 28 rozwoju swojej aplikacji mają Moduł przeznaczony wła- starszych rodziców. Co ważne, można odnieść wrażenie, że funduszu, już dziś umawiałbym zapytanie w Google. Jak na Dr Poket to sposób na unik- śnie dla kobiet w ciąży jest od jeśli użytkownik nie odznaczy sami twórcy jeszcze nie zdecy- się z Panami Zaulicznym razie jednak nawet Google nie nięcie tego typu problemów. kilku miesięcy dostępny na w odpowiedni sposób alarmu dowali. Aplikacja ma być począt- i Michalakiem na negocjacje. jest bytem myślącym i znającym Jednym z jego podstawo- rynku. To doskonały przykład (na przykład nie usłyszy), to kowo bezpłatna, by z czasem myśli pytającego, lecz opiera się wych funkcji będzie (premiera zaspokojenia sporej potrzeby system automatycznie wyśle wejść w model niskich płatności na skomplikowanych algoryt- aplikacji przewidziana jest społecznej, o której do tej pory powiadomienie do osoby opie- za nielimitowany dostęp do mach. A te mają jasne zadanie: w połowie 2015 r.) możliwość nikt nie myślał w kontekście kującej się osobą chorą. Proste, wszystkich funkcjonalności. e-profit e-profit 29 Microcraft Standardy do wymiany Gdy Microsoft wybiera się na zakupy, wszyscy je dokładnie obserwujemy. Nic dziwnego, ich skutki w większości przypadków sami bowiem odczujemy w ten czy w inny sposób. Jakiś czas temu imperium Billa Gatesa wydało z jednej strony drobne (jak na swoje możliwości), z drugiej kosmiczne pieniądze na zakup firmy Mojang. Oznacza to, że to oni są obecnie właścicielami biznesu, który stworzył sprzedażowy hit o nazwie Minecraft. Mimo tego, że niedawno obchodziliśmy 25-lecie wolnego rynku w Polsce, wciąż obecne są w naszej rzeczywistości swoiste „relikty przeszłości”. Wszyscy je znamy i narzekamy na nie codziennie. Może zaskakiwać, że jednym z nich jest obsługa klienta. Obsługa świadczona przez prywatne przecież firmy. Jednak ten stan rzeczy niedługo się zmieni. Wymusi to sam rynek. Pytanie, czy przedsiębiorcy o tym wiedzą i co zamierzają z tym zrobić? Marek Dornowski Krzysztof Sawczuk, Limtel Sp. z o.o. Klient to problem Z góry przepraszam wszystkich stować Microsoft. Późniejsze ich przerósł. Ojciec sukcesu rzeczy. Po pierwsze „Notch” nie fanów gier komputerowych, sprawdzenie sieci i wygooglanie Minecraft Markus „Notch” Per- będzie musiał się stresować, a w szczególności Minecraftu, informacji o tym, że w ciągu sson napisał na swojej stronie jeśli do końca życia jego nowe ale muszę przyznać, że wiado- ostatnich 2 lat wersja sieciowa internetowej między innymi: projekty nie zarobią nawet nastawienie niektórych (nie klienta. Role się odwróciły, stąd Otóż badania wykazują, że mość o tej decyzji oraz o kwocie Minecraft odnotowała (sic!) Robię gry, ponieważ to fajne zajęcie dolara. Po drugie mimo całego chcemy pisać, że większości, ale i sposób obsługi klienta musi się znaczenie kosztów i czasu transakcji (mówi się o bagatela 2 mld godzin na X360 tylko i ponieważ je kocham, tak samo jak zamieszania fani gry mogą może taka jest prawda) przed- zmienić. Pewnie wielu czytel- przesyłki w wyborze dostawcy 2,5 mld dol.) wzbudziła we potwierdziło to, jak bardzo programowanie. Ale nie tworzę ich raczej spać spokojnie, bez obaw, siębiorców do samej osoby ników uśmiecha się teraz lekko, spada. Podobnie jest zresztą mnie początkowo spore zdzi- wielka to była ignorancja. po to, by stały się wielkimi hitami że gdy się obudzą, ich ulubiona klienta. Ten ich zdaniem zawsze zastanawiając się, dlaczego z ceną, co wynika nie tylko wienie. Cokolwiek by mówić Absolutnie zaskakujące jest to firmy, usługodawcy i produ- towaru z zupełnie odległego cenci stali się, w pewnym sensie, zakątka świata. Co z kosztami petentami zgłaszającymi się do przesyłki? – może ktoś zapytać. i nie staram się zmienić świata. Co gra zostanie wyrzucona na narzeka, jest niezadowolony, w ogóle piszemy takie banały. z tego, że nasze społeczeństwo o sukcesie Minecraft, to nie Inwestycja Microsoftu wydaje więcej: Gdy tylko umowa zostanie śmietnik sieciowej historii. Po wymaga więcej. Traktowany Przecież wszyscy o tym wiedzą. się bogaci, lecz także z faktu jest to gra, która rzuciłaby się być nastawiona nie tyle na sfinalizowana, opuszczam Mojang trzecie wreszcie, wielu z nich jest niczym petent w urzędzie. Jednak wystarczy sobie zadać spłaszczenia różnic cenowych mnie swoją fabułą (o grafice zgarnięcie wpływów z bezpo- i wracam do małych imprez pro- zapewne nie zdąży się zorien- Trzeba go szybko „załatwić”, by pytanie: jak oceniam obsługę między konkurentami. Wydaje nie wspominając) na kolana. średniej sprzedaży i rozwoju gramistycznych i sieciowych eks- tować, kiedy z naturalnych nie „zawracał głowy”. Nikt nie klienta, z którą ostatnio miałem się, że granice obniżek zostały Grzech ignorancji? Zapewne produktu samej gry (choć perymentów. Jeśli przez przypadek oponentów działań Microsoftu chce zwrócić uwagi, że tenże do czynienia? – by z tego idyl- już osiągnięte i coraz trudniej tak. Przekonałem się zresztą z pewnością nie można o tym jeszcze kiedyś stworzę coś, co stanie się jego lojalnymi i odda- klient stał się w ostatniej deka- licznego założenia skutecznie konkurować na tym polu (poza o tym jakiś czas później, gdy mój zapominać), ile na „zakup” zacznie zyskiwać na popularności, nymi klientami, choć co do tej dzie absolutnym panem sytuacji. się wyleczyć. czasowymi promocjami i raba- syn powiedział, że na imieniny i inwestycje w społeczność natychmiast to porzucę. (…) Nie drugiej i trzeciej tezy pewności Ma prawo oczekiwać więcej marzy o tym, by dostać ludzika skupioną wokół samej gry. chodzi o pieniądze. Chodzi o moje mieć nie można. niż minimum, ma prawo chcieć „Obsługa klienta? Wolę customer dlaczego klient ma borykać Minecraft. Kilkadziesiąt złotych A społeczność ta jest bardzo zdrowie psychiczne. wydane na zabawkę, której zróżnicowana. Microsoft dosko- wyprodukowanie na moje oko nale więc zdaje sobie sprawę Z pewnością szybko nie ustaną rynek daje mu to prawo. To on nie było droższe niż 5–6 zł z potencjału projektu, w który dyskusje, czy te wypowiedzi jest codziennie kuszony przez liczyć rodzimi przedsiębiorcy, miecki czy chociażby tajwański otworzyło mi oczy na to, czym postanowił zainwestować. to faktycznie szczere przed- naszą konkurencję, to on czyta jest otwartość rynków dostawca zdąży w miłej atmos- w praktyce jest Minecraft Z kolei komentarze z obozu stawienie sytuacji, czy z góry opinie w internecie i nie ogra- międzynarodowych. Obecnie ferze nie tylko załatwić sprawę, i pomogło zrozumieć poten- Mojang zdają się sugerować, zaplanowany scenariusz PR. nicza się do informacji, które większego problemu nie sta- ustalić formę przesyłki, ale cjał, w jaki postanowił zainwe- że sukces gry zdecydowanie Pewnych jest natomiast kilka my mu przekażemy. W końcu wowi zamówienie identycznego jeszcze przyznać np. rabat? Co 30 dopasować usługę czy produkt tami, rzecz jasna). W takim razie, service” się z powolną, nieefektywną Kolejna rzecz, z którą muszą się sklepie, skoro angielski, nie- do swoich potrzeb. Wolny e-profit obsługą klienta w polskim e-profit 31 | S tandardy do wymiany takiego oferuje polski przedsię- na przestarzałych systemach do biorca, że klient miałby wybrać obsługi klienta, a niektórzy wręcz właśnie jego. Język? Bariera w ogóle z nich nie korzystają. językowa dla coraz większej To konserwatywne podejście liczby klientów przestaje przypomina wóz ciągnięty przez istnieć. Ojczysty język będzie konie, który jest wyprzedzany, co atutem tylko w przypadku, chwilę, przez nowoczesne samo- gdy wszystkie inne elementy chody. Chłop może być przyzwy- obsługi będą na porówny- czajony do swojego wozu, jednak walnym poziomie z zagraniczną przedsiębiorca nie może przecież konkurencją. przywyknąć do tracenia klientów. Idzie nowe. Szybsze, dokład- Obsługa klienta kojarzy się źle niejsze, łatwiejsze – Nie oszukujmy się, obsługi klienta Czego więc oczekują wszech- nikt w Polsce nie lubi – mówi mocni klienci? Ich wymagania Szymon Piekarz, prezes firmy wbrew pozorom nie są wygó- Limtel, która stworzyła intuicyjny rowane. Chcą, by wiadomości e-mailowe były odbierane system obsługi klienta Limdesk – i także nam się za to „obrywa”. w przeciągu minut, a nie dni. Mówimy, że zajmujemy się rozwią- Chcą, by ktoś odebrał telefon, zaniami dedykowanymi BOK-om, gdy dzwonią na infolinię i kolejny a ludzie zaczynają się krzywić albo raz odsłuchują zapętlony . wymieniać anegdoty, o tym, jak W końcu chcą, by akurat ich wia- to źle ich gdzieś potraktowano. domość nie była tą, która „zagubi Chcemy to zmienić. Także dlatego się”, „umknie” czy „zostanie przy- proponujemy nasze rozwiązanie sypana innymi”. Słowem – chcą w modelu Freemium. Wszystko, co po prostu normalności. Trak- potrzebne do założenia profesjonal- towanie ich jak wartościowego nego biura obsługi klienta i infolinii partnera urasta na naszym rynku (wbudowanej w system, z odbie- do rangi ewenementu. A przecież raniem połączeń w przeglądarce), na przeszkodzie do takiej obsługi jest darmowe do 2 użytkowników nie stoi obecnie... nic. i dostępne na naszej stronie – dodaje. Oczywiście, że zależy Elektroniczne systemy obsługi nam na naszych klientach, ale nie klienta, które zapewnią nam tracimy z oczu tego ogólnego celu, wszystkie niezbędne narzę- jakim jest poprawa jakości obsługi dzia same przeszły niezwykłą klienta w Polsce w ogóle. Jeżeli metamorfozę. Obecnie na rynku dołożymy do tego swoją „cegiełkę” istnieją systemy, które łączą będziemy zwyczajnie dumni – pod- przejrzystość i intuicyjność sumowuje. obsługi z bogactwem dostępnych funkcji. Nie trzeba robić dodatkowych szkoleń, praca z nimi nie zabiera cennego czasu naszych pracowników (a wręcz go oszczędza). Jednak wielu przedsiębiorców wciąż pracuje 32 e-profit e-profit 33 | P ł atności mobi l ne – jak jest, jak będzie ? | P ł atności mobi l ne – jak jest, jak będzie ? Płatności mobilne – jak jest, jak będzie? Łukasz Kłosowski, GoMobi.pl 34 e-profit Jesteśmy w przededniu uformowania się standardu płatności mobilnych. Za chwilę ruszy PSP (Polski Standard Płatności – przyp. red.), który ma szansę stać się obowiązującym sposobem rozliczania transakcji bezgotówkowych w czasach mobile. Od wrześniowej premiery iPhone’a 6 i iPhone’a 6 Plus oraz zaprezentowanego przez Apple systemu płatności mobilnych Apple Pay, media wieszczą, że przy pomocy globalnych marek American Express, MasterCard i Visa jest szansa na standard nawet globalny. Może i jest, ale z pewnością jeszcze nie w Polsce, gdzie Apple’s mobile payments jeszcze długo nie zagości. W najbliższym czasie nie zdominuje także innych rynków poza amerykańskim, gdzie w pierwszej kolejności jest wdrażany, mając za sobą rozbudowaną sieć akceptantów. e-profit 35 Polska jest lepiej przygotowana do wprowadzenia płatności mobilnych w formie zbliżeniowej niż USA Temat Apple Pay należy raczej Przygotowując się z instytutem masowego użytkownika już za 2 międzymiastowej, a także opła- to co innego, i będzie miał rację. szość posiadaczy smartfona nie rozpatrywać z perspektywy badawczym Mobile Institute lata, czy raczej dopiero za 5. Na cimy wybrane rachunki. Master- Ale rację ma także ten, kto widzi, wie, jak wykonać swoją pierwszą odmiennej od Polskiego Stan- i Allegro do badania mShopper, pewno zarówno MasterCard, jak Card, w przeciwieństwie do że płatność PayU w swojej płatność mobile. dardu Płatności, a mianowicie gdzie po raz pierwszy zbadamy, i Visa mają swoje optymistyczne Visy, wykonał dużą pracę na pol- najnowszej odsłonie jest zre- płatności zbliżeniowych, popu- czy Polacy kupują mobilnie prognozy, którymi coraz raczą skim rynku, budując 2 silne sys- alizowana również telefonem. larnie określanych jako NFC. i w jaki sposób płacą, przyszło media. Prawda jest jednak taka, temy płatności mobilnych, liczną Dlaczego więc mamy wrzucać ją Model PSP bazuje na kodach nam zmierzyć się z zagadnie- że moduł NFC mają wyłącznie sieć partnerów i akceptantów do innego worka, skoro przy dzi- Z tegorocznych danych Gemius jednorazowych. Są one o tyle niem dostępnych w naszym najnowsze modele smartfonów, płatniczych. W przypadku Visy siejszej nomenklaturze to jedno wynika, że około 30% osób powszechne, że mogą być zin- kraju systemów płatniczych. zaś do wrześniowej premiery nie ograniczone działania spowo- i to samo? przynajmniej raz dokonało tegrowane z każdym modelem Na pytanie: Z jakich rozwiązań miały ich nawet iPhone’y. Polska dowane były prawdopodobnie smartfona, wystarczy, że jest korzystasz? – ankieterzy mieli do nie jest najbogatszym krajem, celową strategią marketin- Nieco mniej powszechne do tego smartfona, a 1 na 5 podłączony do sieci. Na prze- wyboru: iOS jest u nas mniej popularny gową, ale okazało się, że ten w Polsce są płatności za pomocą zrobił to za pomocą tabletu. Nie niż nawet Windows Phone, gigant płatności bezgotówko- QR kodu i SMS. Znajdziemy zbadano do tej pory jednak, ilu stąd nikła szansa, by płatność wych zachował się jak bardzo je w aplikacji PeoPay, w kilku Polaków płaci mobilnie. Pierw- pomocą jednorazowego zbliżeniowa w perspektywie naj- skostniała organizacja, która nie aplikacjach bankowych. Polecam szych takich danych spodzie- kodu bliższych lat przebiła standard do końca potrafi odnaleźć się Wam śledzenie tutoriali, jakie wajcie się w październikowym budowany przez największe pol- w nowej rzeczywistości. wraz z blogerami prowadzimy na raporcie mShopper. ciwnej fali lokuje się właśnie NFC. Technologia o wiele • płatności mobilną za bardziej zaawansowana, ale z powodu relatywnie niewielkiej liczby urządzeń wyposa- • płatności zbliżeniowe żonych w moduł o wiele mniej powszechna. I tu jest mały skie banki. Visa z nieznanych mi • MasterPass – dawniej przyczyn nie rozwijała ich do tej PayU jest z kolei systemem krok po kroku opisać, jak płacić MasterCard Mobile pory, a dopiero pod koniec wrze- znanym ze sklepów interne- mobilnie za pomocą wyżej GoMobi.pl. Staramy się w nich lepiej przygotowana do wpro- • PayU śnia 2014 r. poinformowała, towych, który w dzisiejszych wymienionych systemów. Seria wadzenia płatności mobilnych • QR kod że trwa pilotażowe wdrożenie czasach został zaadoptowany jest realizowana, gdyż pomimo w formie zbliżeniowej niż • SMS. z Bankiem Zachodnim WBK, zaś do m-commerce. Ktoś powie, że dostępu do licznych narzędzi jego finalizacja jest planowana na m-commerce i mobile payments płatniczych, zdecydowana więk- USA. Z danych Visy wynika, że w naszym kraju jest najwięcej Kod jest domeną IKO (na jego transakcji krótkiego zasięgu bazie powstaje Polski Standard w całej Europie, 65% termi- Płatności), płatności mobilnych Różnica między MasterCard nali akceptuje tego rodzaju PeoPay Banku Pekao SA oraz PayPass a MasterPass (dawniej płatności, a do końca 2017 r. iKasy, czyli systemu dostępnego MasterCard Mobile) polega mają przyjmować je wszystkie w największej sieci dyskontów na tym, że do płatności w tym terminale. Zgoła inaczej jest w Polsce – w Biedronce. Kod ostatnim nie potrzebujemy urzą- w Stanach Zjednoczonych, jednorazowy jest najbardziej dzenia z NFC, a jedynie podpiętą gdzie ciągle dominują trady- rozpowszechnioną techno- kartę kredytową lub płatniczą cyjne plastiki. logią, dlatego podzielam zdanie do jednego z licznych partnerów początek 2015 r. płynące z rynku, że można MasterCard, z których ci najpo- Tyle tytułem wstępu. Czas traktować go w charakterze pularniejsi to: SkyCash, mPay, przyjrzeć się dostępnym standardu. CallPay, mobiParking, InPost w naszym kraju formom i spo- 36 zakupu online, wykorzystując MasterCard PayPass paradoks, gdyż to Polska jest Prognozy są optymistyczne czy CodiPay. Każdy z nich spe- sobom płatności mobilnych. Mobilna płatność zbliżeniowa cjalizuje się w innej dziedzinie. Większość z zaprezentowa- jest na naszym rynku dziś Przykładowo mobiParking jest nych niżej modeli znajdziemy domeną wyłącznie Master- pomocny w strefach płatnego również na Zachodzie, więc Card. Stoją za nim silni gracze parkowania, a InPost w usługach bynajmniej nie są one domeną w postaci operatorów telekomu- kuriersko-pocztowych. Polaków. Celowo jednak ana- nikacyjnych, ale z powodu nie- lizuję dostępne w Polsce stan- wielkiej liczby urządzeń, system, Najbardziej rozbudowane usługi dardy, gdyż tworzy się je po choć jest najszybszy w użyciu, posiada SkyCash i mPay. Z ich to, żeby z nich korzystać, a nie nie osiągnął efektu skali pomocą zapłacimy mobilnie wyłącznie rozprawiać i teore- i prawdę powiedziawszy, trudno również za bilety do kina, bilety tyzować na ich temat. stwierdzić, czy przebije się do komunikacji miejskiej, kolejowej, e-profit e-profit 37 | T rzeba b u dowa ć coś , co przetrwa | T rzeba b u dowa ć coś , co przetrwa Trzeba budować coś, co przetrwa Z szefem Audioteki, Marcinem Beme rozmawia Marek Dornowski 38 e-profit Jeśli wierzyć tym, co mówią, że prawdziwy biznes można zbudować tylko na pasji, to nasz dzisiejszy gość jest tego przykładem. Gdy ponad 5 lat temu rozpoczął budowę serwisu Audioteka.pl niewielu było przekonanych, że tego typu projekt z pogranicza technologii, kultury i show-biznesu ma biznesowy sens. Dziś Marcin Beme – bo o nim mowa – to człowiek, który dzieli się swoim doświadczeniem i historią sukcesu (w przypadku Audioteki nie jest to absolutnie słowo na wyrost) z innymi, snując jednocześnie plany podboju kolejnych rynków. Jaki od kuchni jest król polskich audiobooków? e-profit 39 Oj, proszę tylko nie król:) który mówi, że sprzedał go dla osoba wstała i powiedziała, że własnego zdrowia psychicznego? mieszka daleko pod Warszawą Marcin, zacznijmy od pytania, i dojazdy do pracy to była które sprawdzi, na ile jesteś M.B: Oczywiście, że pieniądze najgorsza część dnia, a odkąd poprawny politycznie:) Jest mają być tylko konsekwencją, słucha Audioteki to stało się piątek wieczór po męczącym nigdy celem samym w sobie. to jedną z jej przyjemniejszych tygodniu. Czas na relaks. Co Bardzo współczuję ludziom, części dnia. Inna pani dodała, wybierasz? Książka, film, dobra którzy ustawiają sobie jedynie że ma superstresującą pracę gra komputerowa, czy jednak cele finansowe. Jedyne co i dla niej Audioteka to po prostu audiobook… mnie kręci, to stworzenie codzienne 30 min relaksu. czegoś, co ludzie pokochają Gdy wraca do domu autem, i będą mieli nawyk używania to już nie gada przez telefon, M.B: Zabawę z dzieciakami:) tego każdego dnia, jako coś nie załatwia niedokończonych Czyli plotki o tym, że zobaczyć wartościowego, coś, co będzie w ciągu dnia sprawek, tylko się Cię bez słuchawek na uszach miało wpływ na to, co robią z nami relaksuje, zanim w domu jest dość trudno, nie są tak i jak robią. Jak pewnie każdy „zaatakują” ją dzieci. Dzisiaj 2,5 naprawdę plotkami? przedsiębiorca, chcę tworzyć mln użytkownikom na świecie rewolucyjne produkty, które dostarczamy takie właśnie M.B: Nie, to nie plotki. Ja zmieniają ludzkie zachowania, wrażania i wartości. I to jest naprawdę słucham tych zmieniają całe branże. Audio- to, co robi Audioteka. I to jest naszych audiobooków, i to teka nie ma aż takiego wpływu. to, co robi mnie szczęśliwym prawie bez przerwy, i słuchawki W bardzo małym zakresie i dumnym z mojej firmy. się do tego dobrze nadają:) mamy wpływ na ludzkie zacho- Ponadto te słuchawki przydają wania, sposób życia itp., ale Wiesz, zastanawiam się, czy i przydawały się szczególnie na jednak chcemy w tym małym jeśliby zapytać Cię o Twój naj- wielkich branż. Tak wiec trzeba zebranie pierwszej rundy finan- innej strony. Takiej codziennej. początku, kiedy wydawcy i nasi zakresie mieć naprawdę wielki większy sukces w ciągu ostat- mieć dużo pokory, robić swoje sowania. Trzeci, że pierwsze Weźmy dla przykładu kwestię pierwsi partnerzy mówili po impact. Chcemy żeby ludzie byli nich lat, to Twoja pierwsza myśl i naprawdę ciężko pracować, przychody/zyski. Czwarci, że poniedziałku. Wszystkie te prostu: …No, ten od audiobo- mądrzejsi, weselsi, efektyw- pobiegnie w stronę księgowych bo wszyscy mamy tylko 24 h sukces to po prostu sprzedaż teksty typu: jeśli każdy dzień oków w słuchawkach… i mnie niejsi… Pamiętam pewną konfe- słupków sprzedaży, czy raczej w ciągu doby. To nie oznacza, startupu. A ja uważam, że jest darem, to chcę wiedzieć, zapamiętywali. A potem jakoś rencje prasową, gdzie jako gość momentu gdy odbierałeś Złoty że nie mamy się cieszyć sukcesem startupu jest się nie gdzie można oddać ponie- tak zostało… Pewnie teraz rze- specjalny miałem przedstawić Krzyż Zasługi za promowanie z postępów i kolejnych kroków sprzedać. Sukcesem startupu działek. Jak budząc się w taki czywiście stały się jakimś tam Audiotekę. Ale zamiast powie- kultury? A może jeszcze zupełnie milowych. Trzeba się cieszyć jest moment, w którym ktoś deszczowy październikowy elementem rozpoznawczym. dzieć standardową formułkę, że coś innego? i celebrować. Mnie cieszy przyjdzie i pomacha nam przed poranek Marcin Beme moty- Lubię te słuchawki. jesteśmy mobile-first audio- każdy nowy tytuł w ofercie, nosem czekiem na 100 baniek, wuje się do tego, by działać? book platorm itd., zapytałem, M.B: Sukces? To krępujące każda nowa osoba w zespole, a my powiemy: nie dziękuję, nie Jak podchodzisz do tego, co czy ktoś na sali może nas zna pytanie. Bo Audioteka to każda nowa funkcjonalność, jesteśmy zainteresowani sprze- M.B: Wow… Nie wiem. Już robisz? W jednym z wywiadów i może używa, i ewentualnie jak jeszcze nie sukces. I nie chodzi ale ogrom pracy przed nami. To dażą. Inwestorzy w Google trochę o tym powiedziałem wspomniałeś, że Audioteka jest i po co… Co się okazało? Jeden o to, że chce być fałszywie pytanie przypomniało mi też ciągle są w Google. Jakoś nie wcześniej. Chcę po prostu coś częścią szeroko rozumianego chłopak odpowiedział, że on skromny. Audioteka ma dzisiaj moje wystąpienie na pewnej robili exitu:) fajnego, dobrego, wartościo- przemysłu rozrywkowego. Czy trenuje na siłowni na jakiejś spe- jakąś szanse na jakiś tam sukces, konferencji dla startupów jesteś raczej typem menadżera, cjalnej maszynie i trener go tym ale do sukcesu droga daleka. I te na Warszawskim Torwarze, Przygotowując się do tego dować. Inaczej po prostu nie który znalazł swoją niszę i skupia katuje przez godzinę. Nigdy nie rożne wyróżnienia, nagrody, gdzie miałem 10-minutowy wywiadu, przejrzałem mnóstwo umiem. Nie umiem wstać rano się, by jak najlepiej ją zmone- mógł jednak wytrzymać dłużej uznanie, przyjemność takiego speech o tym, czym jest sukces wywiadów z Tobą. Wszędzie i odbębnić „swoje”. No i pewnie tyzować, czy w tym wszystkim niż 30 min, bo to było cholernie wywiadu jak ten, są oczywiście startupu. No i przez te 10 min zadawano Ci bardzo poważne to, już mówiłem, że udaje nam najbardziej kreci Cię samo two- nudne ćwiczenie. A odkąd ma supermiłe, ale jeszcze długa próbowałem z salą zdefiniować, pytania o to, jak to jest być się wpływać w jakimś zakresie rzenie czegoś, co ludzie poko- Audiotekę na swoim telefonie droga przede mną i całym co jest tym sukcesem. Jedni ambasadorem polskiej kultury, na styl i jakość życia ludzi, to na chają, a pieniądze są niejako i może nas słuchać wszędzie, zespołem. Poza tym, Steve Jobs opowiedzieli się za tym, że czy w Polsce można zbudować pewno motywuje. Na te 2,5 mln konsekwencją tej miłości. Coś to robi to ćwiczenie czasami w moim wieku już miał za sobą sukcesem startupu jest jego biznes globalny itd. My chcie- naszych użytkowników mamy takiego jak twórca Minecraft, nawet półtorej godziny. Inna zrewolucjonizowanie dwóch uruchomienie. Drudzy, że libyśmy poznać Cię z nieco wpływ i dajemy im możliwość 40 e-profit wego, zauważalnego zbu- e-profit 41 | T rzeba b u dowa ć coś , co przetrwa obcowania z czymś warto- skończyłem projekt A, od jutra M.B: Tak, jestem z pokolenia ściowym. To na pewno sprawia, zaczynam projekt B? Jobsa, bo wszystko co udało mi że chce się rano wstawać się zbudować, bazuje na jego do „roboty” (niezależnie od M.B: Cha, cha, nieźle:) Wiesz, myśli i świecie, który w bardzo pogody), albo odwrotnie chce się jak to jest z produktami zabro- dużym stopni ukształtował on nie kłaść do bardzo późna. Chcę, nionymi… one same się sprze- i jego firma. Nie sądzę jednak, żeby dzieciaki były ze mnie dają. Więc przemodelowałbym żebym ja budował jakąś swoją dumne. I takie tam. strategię i do przodu:) Zresztą, filozofię. Jasne, są rzeczy, jak się domyślam, Twoje pytanie w które wierzę, ale żeby to Miałeś już kiedyś taki moment, to pytanie po prostu o prze- była od razu filozofia? Wierzę że pomyślałeś: Dobra udało mi ciwności i problemy po drodze. w koncentracje i konsekwencje. się coś fajnego zrobić w jednym Jest ich masa, i tak jak mówiłem, Wierzę w pasje. Wierzę w brak obszarze, czas zostawić rozwój trzeba kochać to, co się robi. kompromisów. Jeśli chcemy coś tego innym i skupić się na czymś Gdzieś wewnętrznie głęboko osiągnąć, to na pewno zajmie to zupełnie nowym? czuć, że to jest właśnie to, co nam dłużej niż się spodziewamy, chce się robić. Rozumieć, po co dlatego musimy kochać to, co M.B: Wiesz co… to bardzo dobre się to robi, wtedy można zbu- robimy, żeby móc się temu oddać pytanie. Wcześniej myślałem, dować coś, co przetrwa, mieć i skupić przez odpowiednio długi że największą umiejętnością z tego długookresowe zadowo- czas. To po prostu konieczne. i wartością przedsiębiorcy/biz- lenie i radochę. Inaczej zrezygnujemy, poddamy nesmana jest mieć masę różnych się, znudzimy się itp. Wierzę, że projektów, pięć wizytówek W ciągu tych kilku lat, jakie trzeba rozumieć, po co się robi itd… Ale jedną z rzeczy, którą wydarzenie było najzabaw- to, co się robi i nie chodzić na zdążyłem zrozumieć w trakcie niejsze, o którym opowiadacie skróty (kompromisy). Wierzę budowania Audioteki to ta, że sobie na firmowych imprezach? w autentyczność. Dzisiaj świat prawdziwą wartością jest zbu- Coś, co gdy wspominasz, to jest pełen wszystkiego i ludzie dowanie czegoś, co przetrwa. automatycznie na Twojej twarzy umieją coraz lepiej rozpoznać Tak, po prostu przetrwa. Praw- pojawia się uśmiech? podróbkę. Sprzeda się tylko to, dziwe value building. Budowanie co jest autentyczne i szczere. zespołu, marki, bazy klientów M.B: Oj, nie mam pojęcia. Nie etc. Tak więc jestem skoncentro- jesteśmy aż tak starzy, żeby już wany na Audiotece i na wyzwa- wspominać. Wielkie dzięki za rozmowę. M.B: Cała przyjemność po mojej niach, które przede mną stawia. Na koniec pytanie z kategorii Wiem, że to zabrzmi jak sce- tych poważniejszych. Mówisz nariusz science fiction, i to o sobie, że jesteś z pokolenia w wydaniu hard, ale wyobraź Jobsa. Jednocześnie oprócz sobie, że ktoś w ministerstwie wszystkich zawodowych obo- kultury, albo jeszcze lepiej wiązków masz obowiązki ojca. gdzieś w Brukseli, wpada na Myślisz czasem o tym, że będąc „genialny” pomysł, że Audio- przecież na świeczniku w rze- booki szkodzą, bo zabijają chęć czywistości wirtualnej, która czytania i są generalnie nie- wszędzie zostawia ślad, two- zdrowe. Od jutra ich produkcja rzysz pewną filozofię biznesu. i sprzedaż będzie całkowicie Coś w stylu, że za X lat Twój syn nielegalna. Co robisz? Przeno- lub córka powiedzą: osiągnąłem sisz się gdzieś na Kubę i tam sukces dzięki temu, czego dalej robisz to, co do tej pory, nauczył mnie mój ojciec? stronie. czy po prostu mówisz: Dobra 42 e-profit e-profit 43 Pozycjonowanie – mity, które wymagają wyjaśnienia Łukasz Iwanek, właściciel firmy Internetica, wyjaśnia 10 największych mitów na temat SEO i SEM Łukasz Iwanek, Internetica 44 e-profit e-profit 45 1. Optymalizacja = pozycjo- 4. Firmy pozycjonujące pod- 6. Można się szybko wypozy- wszystkim odpowiedni dobór nowanie pisują umowy z Google cjonować i ekspozycję słów kluczowych, Optymalizacja strony nie jest Google nie prowadzi współ- Pozycjonowanie jak już wyżej tytuł strony czy unikatowość tym samym, co jej pozycjo- pracy partnerskiej i w dzie- wspomniano jest działa- wpisów. Oczywiście, gra- nowanie, choć oczywiście dzinie pozycjonowania. Takie niem długofalowym i nie ma fika jest ważna i uatrakcyjnia wchodzi w jego skład. W ten działanie naraziłoby firmę na możliwości, by szybko dojść wygląd strony, ale nie stanowi sposób nazywamy czynności drastyczny spadek wiarygod- do wysokich pozycji etycz- kluczowego elementu mają- wykonywane wewnątrz ności jako rzetelnego źródła nymi metodami. Jedynym cego znaczący wpływ na wynik strony (on-site), wpływa- informacji, które z założenia sposobem są tzw. metody pozycjonowania. jące na jej treść, strukturę powinny być oceniane i sze- spamerskie (black-hat-seo). i budowę. Takie działanie regowane przez niezależny Taki sposób działania z reguły 10. Można dostać tzw. buduje wiarygodność naszej i obiektywny algorytm. Na jest dość tani i polega na „bana” od Google za nagły przy- Z badań TNS Polska wynika, że na początku tego roku 44% Polaków posiadało smartfony, a prognozy zakładają, że w 2015 r. ta liczba wzrośnie do 60% (źródło: http://jestem.mobi/2014/02/ nowy-raport-marketing-mobilny-w-polsce-2013-2014/). Telefon komórkowy dla ogromnej większości osób, już dawno przestał być „tylko” urządzeniem do wykonywania połączeń. Liczba dostępnych modeli i niezliczona ilość aplikacji ułatwiających życie sprawiają, że telefony wydają się nam niezbędne do codziennego funkcjonowania. Ale czy na pewno posiadanie smartfona to same zalety? rost linków witryny. Pozycjonowanie jest stronach firm pozycjonują- linkowaniu strony za pomocą dużo szerszym zagadnieniem cych można jedynie zobaczyć specjalnych programów. Uży- i w jego skład wchodzą także certyfikat Partnera Google wanie tego typu metod może danej witryny z wyników wszystkie działania poza świadczący jedynie o tym, niestety wiązać się z nałoże- Google. Z reguły nagły witryną (off-site), polegające że firma jest merytorycznie niem sankcji przez Google. przyrost linków to zbyt małe głównie na pozyskiwaniu przygotowana do prowa- Nagły wzrost linków, a potem „Ban” to całkowite usunięcie „przewinienie”, by zostać „zba- linków do naszej strony. dzenia kampanii AdWords, ich drastyczny spadek pozo- nowanym”. Można, co najwyżej, Dopiero oba procesy wdra- zdała stosowny egzamin stawia ślad w historii strony, wpaść w filtry powodujące żane jednocześnie dają szansę oraz posiada odpowiednie wpływając negatywnie na spadek strony na znacznie na dobrą pozycję w wynikach doświadczenie. późniejszą pozycję. niższą pozycję niż ta, która wyszukiwania. Co łączy papierosy, alkohol, grę w pokera i… smartfony? Anna Osińska powinna wynikać z przeprowa- 5. Jedno wypozycjonowanie 7. Linki sponsorowane pod- dzonej dotychczas pracy nad Ostatnio wszedł na rynek dziennie. Wydaje się niemoż- możemy sprawdzić, co się częste korzystanie z gadżetów wystarczy na zawsze noszą miejsce w wyszukiwarkach jej pozycjonowaniem. nowy model iPhone’a, który ze liwe? A jednak, najczęściej dzieje w firmie praktycznie technologicznych objawia się można kupić od Google Nawet jeśli raz uda nam Linki sponsorowane (Google względu na swoją nadmierną robimy to nieświadomie, o każdej porze. Nawyk odpo- także problemami fizycznymi. Nie da się kupić miejsca się znaleźć wysoko w SERP, AdWords) nie mają żadnego „giętkość” mógł być źródłem stąd tak zaskakująca liczba. wiadania na e-maile nawet w organicznych wynikach nasza konkurencja nie śpi. wpływu na miejsce w orga- stresu dla wielu nabywców. Według badań czas kontaktu w późnych godzinach wie- 2. Miejsce w wyszukiwarce Naukowcy dowodzą, że u osób „uzależnionych” pojawiają wyszukiwania (SERP). Google W momencie, kiedy my nicznych wynikach wyszu- Ale nie tylko o produktach wzrokowego z ekranem czornych staje się przyczyną się trudności z koncentracją, pobiera opłaty jedynie za zadowolimy się miejscem kiwania. Jedyne na co mogą z logiem jabłka mowa. Coraz samego tylko smartfona to nieświadomych nadgodzin obsesje, ale także bóle kręgo- umieszczenie naszej witryny w wynikach wyszukiwania, wpłynąć, to łączna liczba częściej mówi się o szkodliwości ponad 30 minut dziennie. i zaburza zdrowy dla orga- słupa czy zaburzenia snu. Dr w linkach sponsorowanych. nasi rywale będą cały czas odwiedzin naszej witryny. smartfonów i o tym, że mogą Dlaczego tak często czujemy nizmu 8-godzinny system Larry Rosen z Uniwersytetu 3. Pozycjonowanie dużo pracowali na jeszcze lepszą 8. Można zagwarantować być uzależniające. Tom Stafford, potrzebę sprawdzania tele- pracy. Według badań przepro- Stanowego w Kalifornii określił wykładowca na uniwersytecie fonu? Oprócz przeglądania wadzonych przez Chartered powyższe problemy jako „iDi- pozycję. W konsekwencji kosztuje może to oznaczać spadek miejsce w wyszukiwarkach University of Sheffield, poszedł co się aktualnie dzieje wśród Society of Physiotherapy sorder”, nawiązując nazwą do Tak naprawdę pozycjonowanie naszej firmy w wynikach. Nie ma takiej możliwości. Na w swoich wypowiedziach o krok znajomych na portalach spo- (tłum. Stowarzyszenie Certy- produktów firmy Apple. wcale nie musi być drogie. Dodatkowo, wszelkie zmiany nasz wynik w SERP składa się dalej i proponuje, żeby zaliczać łecznościowych, posiadacze fikowanych Fizjoterapeutów) Wszystko zależy od tego, co w algorytmach stosowanych zbyt dużo czynników, które je do takiej samej kategorii, jak smartfonów coraz częściej 64% pracowników biurowych Czy można więc zakładać, że chcemy zlecić. Pozycjono- przez Google mogą skut- są zmienne (ocenia się, że inne wymienione w tytule arty- w swoich urządzeniach mają używających smartfonów w przyszłości z iChorobą kułu używki. zainstalowany także dostęp pracuje każdego dnia średnio będziemy walczyć także my? do służbowej skrzynki pocz- o 2 godziny i 18 minut dłużej, Jak w większości przypadków towej, danych firmowych niż powinni. wskazany jest umiar, myślę, wanie ma najlepszą relację kować obniżeniem pozycji raz algorytm Google jest modyfi- ceny do jakości, dając najefek- wypozycjonowanej strony. kowany kilkaset razy na prze- tywniejszy sposób bezpośred- Dlatego właśnie pozycjono- strzeni każdego roku). Czy faktycznie tak małe urzą- 9. Grafika na stronie jest dzenia mogą być dla nas groźne? niego dotarcia do klientów wanie należy postrzegać jako o określonych preferencjach. ciągły proces, a dominującym Zwłaszcza, że w przypadku modelem współpracy na najważniejsza Bardzo trudno jednoznacznie tej formy reklamy klienci, wpi- rynku jest pozycjonowanie Dla robotów Google nie grafiki, ustalić, jak często spoglądamy sując frazy do Google, bezpo- rozliczane w ramach comie- a treści na stronie są najważ- w ekran swojego smartfona, pracowników coraz częściej poważna kwestia. Lekceważona średnio informują o tym, jakie sięcznego abonamentu. niejsze. Specjalny algorytm ale są teorie mówiące, że zaciera się tradycyjny podział może także doprowadzić do bierze pod uwagę przede może to być nawet 150 razy na pracę i czas wolny. Obecnie problemów ze zdrowiem. Zbyt są ich preferencje. 46 e-profit itp. Problemem, więc jest nie tylko syndrom FOMO (czyli że wtedy nic nam nie grozi. Brak wypoczynku i zdro- W końcu smartfony mają uła- fear of missing out) i chęć bycia wego balansu między życiem twiać nam życie, a nie je kontro- cały czas na bieżąco. Wśród służbowym a prywatnym to lować. I o tym musimy pamiętać. e-profit 47 Opowieści z krainy mchu i paproci Jarosław Łojewski, coach, doradca, manager IT [email protected], www.kreatyw.pro 48 e-profit Patent na mądrość Szczypek pchnął drzwi, które z cichym skrzypieniem otworzyły przed nim podwoje Baru Pod Martwym Jeleniem. Szczerze mówiąc, był w stanie przypominającym nieco tego jelenia. Poświęciwszy temu genialnemu spostrzeżeniu jakieś 3 sekundy uwagi (i nie zrobiło mu się lepiej…), wszedł w półmrok baru i udał się w kierunku miejsca ozdobionego dumnym napisem: Tu dajo jeść. Zabrał z kupki tacę, nałożył na ogarnę sam. A jak trzeba – Wymyśliłem sobie, że będę produkował czapeczki z dwoma czubami zamiast jednego. Przecież to świetny pomysł – nikt jeszcze takich nie robi! – I co wam ten od boćka powiedział? – Że pomysł ciekawy. Nawet prototyp miałem, że ładny, ale kto by nie chciał czapki z DWOMA CZUBKAMI!!! nią coś płynnego i coś stałego, zapłacił i rozejrzał się w poszukiwaniu wolnego miejsca do przycupnięcia. Mimo ciemności szybko zorientował się, że większość stolików jest zajęta przez grupy krasnali, którzy tak na oko dobrze się znali i dobrze bawili w swoim towarzystwie. W końcu dojrzał, że w kącie siedziała samotna, pochylona nad talerzem postać. Po sylwetce nie potrafił powiedzieć, czy ktoś znajomy, czy nie. „No cóż, towarzystwo do zjedzenia obiadu dobre jak każde inne lub żadne” stwierdził niemal filozoficznie Szczypek i ruszył w kierunku samotnika. – Można się dosiąść? – A proszę bardzo – odpo- będzie to kumotrów i familię wezmę, mi pomogą jakieś strony wystawić na dworze, na – I co z tymi pomysłami zrobicie? – Chyba se wsadzę do drzewach poprzypinać. Będę wychodka. Bo jak za każdym do tych, co strony o czapkach razem, jak pójdę do takiego i gatkach na drzewach wieszają, łba siwego i tak mnie potrak- chodził, pisał, przekonywał. tują, to po co mam się męczyć. I na pewno uda mi się sprzedać Na co po nocach nie spać ze dwa mendle w miesiąc, co tylko rysować? Familii głowę koszty mi zwróci! zawracać pytaniem o zdanie. – I…? – I krasnal go w grzywę wiedział lokator upatrzonego No mam tego, że ho, ho! Kumotrów męczyć o prototypy? Nieznajomy zamyślił się szczypany siwy łeb stwierdził, chwilę, jakoś zebrał w sobie że jakby interes ten prosty taki i rzekł: był, to każdy by już go robił. – Bo ja często widzę, jak A jak jednak jakimś cudem mi jedni wychodzą z Kancelaryi się uda wyagitować nową modę, załamani jako i wy, a inni coś to od mikrusów z Żółtej Polany potem pilnie notują, myślują, w tydzień pojawią się klony dyskutują ze sobą samym albo taniuchne i mój biznes pójdzie ze swoimi kumotrami. A jak wy na zieloną łączkę się paść… byście tak mieli coś z tego, co I jeszcze powiedział, że niziołki wam powiedział wyciągnąć, zza rzeki to czapki z trzema jakieś nauczki czy sztuczki, to stolika. Jego twarz wydawała wzdycha i generalnie wygląda cież to świetny pomysł – nikt czubkami robią. Trzema! Błazny co byśta mieli? się Szczypkowi znajoma, ale na mocno oklapłego. jeszcze takich nie robi! Dla- jakie, czy co? Żal tylko, że ja, nie potrafił powiedzieć, skąd ją zna… – Akurat pora obiadu i zeszły się krasnale z okolicznych dziupli. – Dziękuję. – Szczypek Szczypkowi zebrało się na szczerość. – No bo miałem takie spo- kurka na maśle, tego niestety ma nosić czapki z jednym czub- nie dopytałem… kiem! Albo te śmieszne, płaskie, tkanie w Kancelaryi Nowych zeroczubkowe! I jeszcze ten Idei. Mówiłem o moim pomyśle daszek… Brrrr… Ochyda… położył tacę z posiłkiem. Przyj- na biznes. I niestety cała moja rzał się, co tak naprawdę wziął praca z ostatnich tygodni – „Może być” – pomyślał i zaczął czego każdy krasnal i krasnalica została zmieszana z błotem – I co wam ten od boćka powiedział? – Że pomysł ciekawy. Nawet – A co was tak zdenerwowało, kamracie? – Bo ja tu myślał nad tym – I co, i co? – kamrat Szczypek popatrzał na kamrata lekko zaskoczony. Jego tok myślenia nagle został wykopany z otchłani załamania i wpadł w te same zwoje mózgowe, i myślał, przychodzę pełen które wykorzystywał do wydawał się szczerze zaintere- najlepszych myśli i pomysłów, myślenia o nowych pomysłach. sowany. a tu taki myśliwy swoje prze- – No to w sumie to tak… konsumpcję od stałego, które przez jednego krasnala, żeby prototyp miałem, że ładny. Że myślenia wymyślił i całe moje Rzekł mi, gdzie mogę chodzić okazało się pieczonym ziemnia- go boćki porwały… A miałem może ten z tamtą by i kupili, ale mi, ile kosztowało wprowa- myślenie o gont potłuc… Tyle i szukać informacji o różnych kiem z boczkiem i grzybami. – No normalnie powiedział taką piękną przemowę! na większą skalę to trzeba by dzenie spodni z kieszeniami zapału i energii miałem, a teraz rzeczach. Tych drzew infor- I wszystko wiedziałem! I tylko jakąś rewolucję robić i kupę na łydkach. Taka rewolucja jak dętka zdechły jestem. Jak macyjnych jeszcze nie znałem, Po chwili jego skupienie nad chciałem parę worków żołędzi, żołędzi na kampanię agit- była – fakt! Nikt nie chciał nosić, jajo bez skorupki się czuję… na których ciekawe strony posiłkiem przerwało uczucie, że żeby mi Kancelaryja dała. I czas kową poświęcić! Bo tradycja ale napracowali się w tłumem Już mi się nie chce nad innymi o modzie krasnuludzkiej, przypadkowy towarzysz obiadu na uruchomienie produkcji. tradycją, zmienić się coś da, krasnali, żołędzi na głośmo- pomysłami myśleć. niziołków czy nawet gnomów jakoś dziwnie mu się przygląda. Czy to dużo? ale dużo czasu, żołędzi i pracy mówców, ogłoszenia i odezwy Po sprawdzeniu, że nie ma na brodzie i ubraniu jakichś resztek – A co kamrat wymyślił? – towarzysz wyglądał na zain- – A dużo ich macie? wiszą. Też widzę, że optymi- – A mnogo! No bo to na stycznie podszedłem do mojej potrzeba. Praca rzemieślnicza, wydali, kamratów do szycia każda czapa piękna, obydwa zatrudnili i mało nie padli. – przykład koła można by siły. Bo to albo familia nie ma obiadu spojrzał na gościa. Ten teresowanego, więc Szczypek czubki dobrze naostrzone, dół Szczypek się rozgrzał, znajdując okrągłe robić zamiast sześcio- czasu a kumotrzy chęci, albo się lekko zmieszał: pociągną temat. mchem ekologicznym obszyty! słuchacza, który chciał o jego kątnych, albo strony z infor- odwrotnie – zawsze jakaś żaba Drogo, bo drogo, ale kto by bólu posłuchać. macjami zamiast na drzewach do połknięcia jest… – Przepraszam, że tak się na – Wymyśliłem sobie, że będę was gapię, ale kamrat tak siedzi, produkował czapeczki z dwoma nie chciał czapki z DWOMA – A wy co na to? wieszać, gdzie miejsca już nie je albo nie je dłuższą chwilę, czubami zamiast jednego. Prze- CZUBKAMI!!! – Powiedziałem, że to ma, to na słupach specjalnych… 50 e-profit e-profit Szczypek zamyślił się głębiej i odruchowo zaczął pleść 51 | O powieści z krainy mc h u i paproci warkocze na brodzie. Nigdy do tego podejść, co trudne jest, pomysł może być genialny, tylko tego nie lubił, ale teraz jakoś a co wymaga dużo pracy. tego nie dostrzegają. I tylko nie zwracał uwagi. W końcu się odwiesił: – Wiecie co kamracie, od was zależy, co z tym dalej Krasnal podniósł głowę do zrobicie. Nikt wam tych czap góry. W barze zrobiło się tak szyć i sprzedawać nie broni. w sumie to ja coś z tego wynio- jakby jaśniej. Nawet obraz Mar- To jednak warto pamiętać, że słem ciekawego. Bo jak tak twego Jelenia wiszący u powały łeb siwy wiedzę ma i słabość sobie oddzielę to moje wner- wydawał się bardziej… radosny? okażesz, nie słuchając go i prze- wienie od tego, co on mówił, to – No dobra, wiem, co z tym w sumie mówił rozsądnie. Tylko mam zrobić! Lecę sobie to myślnie jej nie wykorzystując. Szczypek wyglądał na mi to przesłoniły moje emocje. zapisać póki nie zapomnę. – zaskoczonego, że Pomykasz To, że tyle serca w to włożyłem, Spojrzał na towarzysza i zmity- tak dużo powiedział. – „I nawet a ktoś to skrytykował. Hmm… gował się lekko. – A tak w ogóle z sensem, choć to prosty nawet nie tyle skrytykował, co to Szczypek jestem, krasnal kamrat jest”. powiedział, co o tym myśli na z Brzozowego Zagajnika. Miło bazie swojej wiedzy. mi was poznać, kamracie… – I co z tym zrobicie? Szczypek w końcu na dobre Uścisnął krasnoludowi grabę, strzelił pstryczkiem – Pomykacz, przyboczny w mech na swoim (jedno- ze straży Kancelarii Nowych czubym!) kapeluszu, odstawił się ocknął i dla odmiany zaczął Idei. Ja się na takich ja wy tackę ze statkami do baru rozplątywać brodę i rozcze- napatrzyłem dużo, bo siedzę i poszedł szybko do domu sywać to, co splecione było. przy wejściu, szczury i inne spisać to, co wynikło z jego paskudztwa przeganiam, zbłą- perypetii z siwym łbem. – „Coś czyłem się trochę bez sensu, kanym drogę wskazuję, a jak jednak pożytecznego z tego poniosło mnie. Teraz tak sobie trzeba to i pieńki do siedzenie wynikło” – pomyślał, wycho- pomyślałem, że to… fajne było! ponoszę. I wiedzcie jedno – dząc z baru. Taka krytyka, i owszem, ale rze- mądrzy ludzie tam są. Mówią, – Wychodzi na to, że wkur- czowa, konkretna jak kop z buta, co myślą, a że głupie nie są, więc a nie krytykanctwo bez sensu. żołędzie mają i mogą je dać tam, Siwy łeb nie mówił, że mu się nie gdzie myślą, że najlepiej spo- podoba, tylko powiedział, co jego żytkowane będą. Ale patentu zdaniem z tym można zrobić, jak na mądrość nie mają, więc wasz 52 e-profit e-profit 53