aktualności

aktualności
EN95 już na szlaku
Elektryczny zespół trakcyjny EN95-01 już
wozi pasażerów Warszawskiej Kolei Dojazdowej. Jednak zanim to nastąpiło, konieczny
był okres testów i prób technicznych – trwały one od 1 lipca do 25 sierpnia. 29 sierpnia
nastąpiło oficjalne przekazanie nowego zespołu trakcyjnego użytkownikowi, czyli spółce PKP Warszawska Kolej Dojazdowa. Od
początku września jednostka EN95-01 służy
już pasażerom – nie licząc kilku dni, podczas których zespół trakcyjny był prezentowany na targach InnoTrans w Berlinie. Koszt
zakupu pociągu (10 mln 248 tys. zł) został
pokryty przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego.
Fot. A. Harassek
Zespół trakcyjny EN95-01 składa się
z czterech wagonów połączonych przegubami i może pomieścić około 500 pasażerów
(w tym 150 na miejscach do siedzenia), a co
więcej, dostosowany jest do potrzeb niepełnosprawnych pasażerów. W niskopodłogowym pociągu znajdują się pochylnie i miejsca na wózki inwalidzkie. Oprócz tego
znacznie ułatwiony jest przewóz rowerów poprzez zamontowanie wieszaków. Dodatkowo
pociąg wyposażono w monitoring oraz system informacji audiowizualnej dla pasażerów. Jednostka EN95 może osiągnąć maksymalną prędkość ok. 90 km/h. Producentem
nowego pojazdu dla „wukadki” są bydgoskie
zakłady PESA S.A.
Samorząd województwa mazowieckiego
zapewnia, że gotowy jest zakupić kolejnych
dziesięć takich pojazdów, pod warunkiem, że
w efekcie trwającego obecnie procesu prywatyzacji spółki PKP Warszawska Kolej Dojazdowa stanie się jej właścicielem (wraz
z innymi samorządami położonymi wzdłuż
trasy WKD).
Karol Trammer
Ekolodzy alarmują!
Ekolodzy z Centrum Zrównoważonego Transportu (CZT) biją na alarm – kolej jest dys-
12
9/2004
kryminowana przy podziale środków unijnych
na systemy transportowe!
Centrum Zrównoważonego Transportu to
projekt powstały przy warszawskiej organizacji ekologicznej Zielone Mazowsze. CZT zajmuje się promowaniem transportu publicznego, obroną lokalnych linii kolejowych,
a ostatnio również monitorowaniem funduszy
unijnych przeznaczanych na transport.
14.07.2004 r. zaprezentowano raport
Fundusze Unii Europejskiej na transport w latach 2004–2006 – szansa czy zagrożenie dla
zrównoważonego rozwoju Polski?
Inwestycje transportowe finansowane są
z trzech źródeł: Fundusz Spójności, Sektorowy Program Operacyjny – Transport (SPOT)
oraz Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju
Regionalnego
(ZPORR).
Środki z Funduszu
Spójności mogą być
przeznaczane m.in. na
inwestycje w międzynarodowe korytarze transportowe. Jeśli chodzi
o transport, to podział
środków jest następujący: 940 mln euro na autostrady, 315 mln euro
na drogi ekspresowe
oraz 940 mln euro na koleje, a więc na koleje przeznaczone jest 43% środków z Funduszu Spójności. Według ekspertów z Centrum
Zrównoważonego Transportu taki podział,
mimo niewielkiej przewagi środków na transport drogowy, można uznać za sprawiedliwy.
Jednak sytuacja z pozostałymi funduszami
stawia kolej na dużo gorszej pozycji niż drogi
i autostrady.
W Sektorowym Programie Operacyjnym
– Transport (SPOT), którego środki mają być
przeznaczane na inwestycje ogólnokrajowe,
początkowo planowano podzielić środki
w następujący sposób: 44% na transport samochodowy, 44% na transport kolejowy,
6% na transport wodny oraz 6% na transport
intermodalny. Taki podział zaplanowano
w 2003 r., jednak z czasem podział środków
uległ drastycznej zmianie na niekorzyść
transportu kolejowego, mianowicie aż 61%
środków ze SPOT ma być przeznaczane na
inwestycje w transport samochodowy, 31%
na transport kolejowy i po 4% na transport
wodny oraz intermodalny.
Fundusze ze Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego mają
być przeznaczane przez samorządy wojewódzkie na inwestycje o znaczeniu regional-
nym. Jeżeli chodzi o transport kolejowy, to
tu sytuacja jest najgorsza. Centralne ustalenia nie dają możliwości na uzyskiwanie środków na transport publiczny poza miastami,
a więc przykładowo na systemy kolei regionalnych. Problem jest o tyle poważny, że
w dobie planowanej regionalizacji kolei
w Polsce, wiele samorządów miało nadzieję
na wykorzystanie na ten cel właśnie środków
ze ZPORR. Jednak okazuje się to po prostu
niemożliwe.
Centrum Zrównoważonego Transportu
zwróciło uwagę również na sposób prowadzenie modernizacji korytarzy kolejowych
przez spółkę PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Eksperci z CZT negatywnie odnoszą się do
likwidacji dużej liczby posterunków ruchu
podczas modernizacji linii kolejowych, ponieważ powoduje to pogarszanie przepustowości i poważne utrudnianie prowadzenia
objazdów podczas zamknięć torowych
(zmniejszanie liczby przejść między torami
i wydłużanie szlaków).
Karol Trammer
Szybka Kolej Miejska w Warszawie już pod koniec 2005 r.?
13.07.2004 r. został podpisany list intencyjny w sprawie przystąpienia samorządu wojewódzkiego do spółki Szybka Kolej Miejska.
Sygnatariuszami listu są: Lech Kaczyński,
prezydent m. st. Warszawy oraz członkowie
zarządu województwa mazowieckiego – marszałek Adam Struzik i wicemarszałek Bogusław Kowalski. Według prezydenta Kaczyńskiego pierwszy pociąg warszawskiej Szybkiej
Kolei Miejskiej wyruszy na trasę Otwock –
Warszawa – Grodzisk Mazowiecki pod koniec
2005 r. Następnie kolejne połączenie SKM
ma zostać uruchomione na trasie Warszawa
Wola – Warszawa Gdańska – Nowy Dwór
Mazowiecki.
Docelowo system kolei miejskiej w Warszawie ma objąć wszystkie siedem linii wylotowych: do Błonia, Grodziska Mazowieckiego, Zalesia Górnego, Otwocka, Mińska
Mazowieckiego, Tłuszcza oraz Nowego Dworu Mazowieckiego. SKM na terenie aglomeracji warszawskiej ma zostać stworzona poprzez inwestycje taborowe, modernizacje
przystanków i linii kolejowych oraz pełną integrację z komunikacją miejską organizowaną przez Zarząd Transportu Miejskiego.
Według władz Warszawy orientacyjny
koszt uruchomienia systemu Szybkiej Kolei
Miejskiej w stołecznej aglomeracji może wynieść 1,7 mld zł. Pokrycie części tych kosztów planowane jest m.in. ze środków unijnych oraz partnerstwa publiczno-prywatnego.
Karol Trammer
z kraju
Lepsze wyniki PKP CARGO S.A.
W pierwszym półroczu 2004 r. Spółka
PKP CARGO S.A. przewiozła 75,6 mln t
ładunków. Jest to 800 tys. t (1,9%) więcej niż w tym samym okresie 2003 r.
Przychody PKP CARGO S.A. za ten okres
wyniosły 2,743 mln zł, w tym z działalności przewozowej 2,437 mln zł, tj.
o 1,1% więcej niż planowano. Spółka
osiągnęła dobre wyniki przewozowe,
choć mniejsze były przewozy węgla kamiennego, głównego ładunku. W pierwszym półroczu Spółka PKP CARGO S.A.
przewiozła 2,5 mln t mniej tego surowca niż w tym samym okresie zeszłego
roku. Ubytek węgla kamiennego udało
się nam zastąpić innymi ładunkami.
Największy wzrost zanotowano w przewozach metali i wyrobów metalowych
oraz rud i pirytów.
Przewozy intermodalne
W pierwszym półroczu 2004 r. Spółka PKP
CARGO S.A. przewiozła w systemie intermodalnym 1,3 mln t ładunków. Jest to 180 tys. t
więcej niż w pierwszym półroczu 2003 r.
W większości realizowane są one w komunikacji międzynarodowej, która odbywa się
z reguły na dłuższych trasach. Przychody
z tych przewozów wyniosły 46,2 mln zł i były
o 12,2 mln zł większe niż rok wcześniej.
Największy udział w przewozach intermodalnych stanowi eksport. W tym systemie
w pierwszym półroczu Spółka PKP CARGO
S.A. przewiozła 554 tys. t ładunków. W następnej kolejności jest import: 504 tys. t
i tranzyt: 203 tys. t. W pierwszym półroczu
przewozy intermodalne w komunikacji krajowej wyniosły tylko 38 tys. t.
Udział
przewozów
intermodalnych
w ogólnych przewozach PKP CARGO S.A.
się zwiększa. W 2002 r. stanowiły one 1,4%,
a w 2003 r. zwiększyły się do 1,5%.
Każdej doby PKP CARGO S.A. uruchamia 18 regularnych pociągów intermodalnych, które w większości kursują w komunikacji międzynarodowej. Do najdłużej
kursujących należą: Ost Wind relacji Barlin
Hul – Małaszewicze – Smoleńsk (WNP) oraz
Rotterdam – Warszawa Praga, Duisburg –
Wrocław/Gliwice/Pruszków, Hamburg/Bremerhaven – Poznań – Franowo, Rotterdam – Małaszewicze, Germersheim (Niemcy) – Medyka
i Verona – Gliwice. W 2003 r. logistyczne
pociągi intermodalne PKP CARGO S.A. zostały wyróżnione Godłem Promocyjnym XIII
edycji TERAZ POLSKA.
Przewozy promowe
Na wysokim poziomie są tegoroczne kolejowe przewozy promowe. W pierwszym półroczu Spółka PKP CARGO S.A. przewiozła
217,8 tys. t ładunków (8122 wagony). Jest
to prawie 10% więcej niż w tym samym
okresie zeszłego roku. Największy wzrost
przewozów promowych zanotowano w imporcie ze Szwecji – 40%. Również większy
był eksport do Szwecji oraz tranzyt ze Szwecji do krajów południowej Europy. Głównym
towarem eksportowym do Skandynawii są
produkty polskiego przemysłu produkowane
dla szwedzkiego koncernu IKEA oraz wyroby
stalowe. Natomiast w imporcie i tranzycie
dominują tarcica, celuloza oraz papier.
PKP CARGO S.A. kolejowe przewozy
promowe realizuje promem J. Śniadecki na
trasie Świnoujście – Ystad – Świnoujście.
Prom ten ma na swoim pokładzie 1200 m
torów kolejowych. Spółka ma dobry serwis
dowozowo-odwozowy do Świnoujścia. Został on w tym roku wyróżniony Medalem Europejskim dla Usług za „Logistyczne Międzynarodowe Przewozy Kolejowo-Promowe PKP
CARGO S.A.”. W jego skład wchodzą następujące pociągi:
 ekspresowy Ferry Train relacji Poznań Franowo – Malmö;
 ekspresowy relacji Wrocław Brochów –
Świnoujście, przewożący ładunki z południa Polski;
 międzynarodowy Skandviking ze Szwecji
do Wiednia, przewożący towary ze Skandynawii na południe Europy;
 towarowe relacji Świnoujście – Szczecin
Port Centralny i odwrotnej, przewożące
ładunki do i ze Skandynawii.
Przewozy samochodów
Na wysokim poziomie są tegoroczne przewozy samochodów osobowych koleją. W pierwszym półroczu 2004 r. PKP CARGO S.A.
przewiozła 327,8 tys. aut, czyli o 98,8 tys. szt.
(43,1%) więcej, niż w pierwszym półroczu
2003 r. Rok 2004 jest kolejnym, w którym
zanotowano wzrost przewozów samochodów.
W 2003 r. przewieziono 490,5 tys. aut, tj.
46,3% więcej niż rok wcześniej.
W pierwszym półroczu 2004 r. największy udział stanowił eksport. W tym systemie
spółka przewiozła 174,4 tys. samochodów.
Jest to aż 119% więcej niż w pierwszym półroczu ubiegłego roku. Największy udział
w eksporcie stanowiły przewozy do Włoch,
Belgii i Francji. Dominowały samochody
Volkswagen ze Swarzędza, Opel z Gliwic oraz
Fiat z Tychów.
W imporcie PKP CARGO S.A. przewiozła
natomiast 146,9 tys. aut, tj. o 5,25% więcej
niż w pierwszym półroczu 2003 r. Największy udział w imporcie stanowiły przewozy
samochodów Opel i Volkswagen (z Niemiec), Opel i Toyota (z Belgii), Toyota i Hunday (ze Słowenii), Škoda (Czechy) oraz Toyota i Renault (z Francji).
W wyniku otwarcia nowych rynków zbytu
w Nowej Zelandii i Australii spodziewane jest
zwiększenie przewozów samochodów do belgijskich portów, skąd zostaną przewiezione
drogą morską do Nowej Zelandii i Australii.
Polskie koleje od 8 lat należą do powstałej w 1990 r. Wspólnoty Interesów Przewoźników Samochodowych (CIA/IGA), która ma
siedzibę w Rzymie. Zrzesza ona 17 europejskich kolei. W radzie zarządu Wspólnoty
Spółkę PKP CARGO S.A. reprezentuje Katarzyna Marciniak, dyrektor Biura Marketingu
i Obsługi Klientów z Europy Zachodniej.
Rudy i metale
W pierwszym półroczu PKP CARGO S.A.
przewiozło łącznie 10 mln t tych towarów.
Jest to 2,2 mln t więcej, niż w analogicznym
okresie 2003 r. Dobre wyniki w tym segmencie przewozów to nie tylko efekt większych
ładunków i hossy w hutnictwie, ale także
wzrostu średniej odległości przewozów.
W pierwszym półroczu 2004 r. średnia odległość wyniosła 286,5 km i była o 2,4 km
większa, niż w tym samym okresie 2003 r.
W pierwszy półroczu spółka przewiozła
3,00 mln t rud i pirytów, tj. 900 tys. t więcej
niż w analogicznym okresie 2003 r. Znaczne
zwiększenie przewozów rud i pirytów nastąpiło w imporcie, który stanowił 87% wszystkich przewozów tych ładunków i był o 47,7%
większy od zeszłorocznych. Również na wysokim poziomie były przewozy metali, wyrobów z metali i złomu. W pierwszym półroczu
PKP CARGO S.A. przewiozło ich 7 mln t,
tj. 1,3 mln t więcej niż w tym samym okresie
2003 r. Największy udział w tej grupie towarowej ma komunikacja wewnętrzna – 47,8%.
Eksport stanowił 37,3%, a import – 14,9%.
PKP CARGO S.A., oprócz przewozów
surowców i wyrobów hutniczych w grupach
wagonowych i pojedynczych wagonach,
realizuje logistyczne międzynarodowe przewozy w pociągach programowanych. Należą
do nich:
 pociąg STAL relacji Dąbrowa Górnicza –
Dortmund (Niemcy),
9/2004
13
aktualności
 pociąg MIEDŻ 1 relacji Wróblin Głogowski – Chauny (Francja),
 pociąg MIEDŻ 2 relacji Wróblin Głogowski – Hettstedt (Niemcy),
 międzynarodowy pociąg do przewozów
rozproszonych relacji Seddin (Niemcy) –
Tarnowskie Góry – Berlin.
Pociągi te, dzięki dobrym rozwiązaniom
logistycznym, są konkurencyjne pod względem jakości obsługi, czasu i bezpieczeństwa
dostaw.
Obecnie Spółka PKP CARGO S.A. przygotowuje się do uruchomienia nowego, międzynarodowego pociągu, którego robocza
nazwa brzmi Polonia – Skopie – Express.
Będzie on przewoził półwyroby z Oddziału
ISPAT Polska w Dąbrowie Górniczej do Macedoni. Jego uruchomienie pozwoli na
znaczne skrócenie czasu przewozów.
Janusz Mincewicz
Podpisanie porozumienia na obsługę projektu ISPA
„Poprawa infrastruktury kolejowej w Polsce”
Klientami firmy Mott MacDonald są rządy państw i inne władze administracyjne terenowe lub komunalne, organizacje samorządowe, zakłady przemysłowe, zarządy
transportu zbiorowego, firmy handlowe i budowlane, banki i inne podmioty gospodarcze, a także osoby prywatne. Firma Mott
uczestniczyła w wielu znaczących budowach
XX w., poczynając od elektryfikacji londyńW wyniku przetargu, który rozstrzygnięto
4.6.2004 r., firma Mott MacDonald została
skiego metra na początku wieku, poprzez
Inżynierem Projektu nr 210450, dotyczącego
podwyższanie zapory na Nilu w Asuan, Egipt,
w latach 20., do budowy tunelu pod kanałem
poprawy infrastruktury kolejowej w Polsce,
La Manche i nowego lotniska w Hongkongu
określanego potocznie jako likwidacja wąw latach 90.
skich gardeł na sieci PKP. Wąskimi gardłami
Drugim uczestnikiem podpisanej umowy
są miejsca, gdzie występują ograniczenia
prędkości pociągów, a ma to swoją przyczyjest firma Centralne Biuro Projektowo-Banę w zużytych szynach, podkładach, podsypdawcze Budownictwa Kolejowego KOLPROce, podtorzu, nasypach, rozjazdach, a także
JEKT Sp. z o.o., Warszawa. Firma powstała
popękanych wiaduktach, przepustach czy
w 1951 r. i zatrudnia obecnie ok. 120 osób.
mostach. Ograniczenia występują także z poJej roczny obrót wynosi ok. 5000 euro.
Spółka Mott MacDonald – KOLPROJEKT
wodu zbyt dużego ruchu samochodowego na
będzie pełnić funkcję Inżyniera Projektu dla
niestrzeżonych przejazdach kolejowych, które trzeba co najmniej wyposażyć
wspomnianego zadania przez 3
w lepszą sygnalizację przejazdolata. Projekt ISPA nr 2001/PL/16//
wą, aby przywrócić pełną pręd//P//PT/015 uzyskał finansowanie
kość pociągów. Najlepiej jednak
w wysokości 111 mln euro, na co
składa się dotacja Unii Europejtakie przejazdy przebudować na
skrzyżowania 2-poziomowe. Praskiej w wysokości 83,25 mln euro
ce będą prowadzone na terenie
(75%) i rządu polskiego –
27,75 mln euro (25%). Pierwszym
prawie całej sieci PKP, głównie na
terenie europejskich korytarzy
remontowanym obiektem w ratransportowych: E20 (Rzepin –
mach tego projektu będzie wiaTerespol), E30 (Zgorzelec – Medukt kolejowy nad ulicą Świdnicdyka), E59 (Szczecin – Wrocław
ką we Wrocławiu, czyli w centrum
– Międzylesie) i E65 (Gdynia –
miasta, przez który przebiegają liWarszawa – Zebrzydowice/Zwarnie kolejowe z Wrocławia Gł. do
doń). Najwięcej robót przewidziaPoznania i Zielonej Góry (Szczecino w zachodniej części kraju, Podpisywanie umowy w budynku „Aurum” w Warszawie, 30.7.2004 r. Siedzą na). Na tym wiadukcie, z uwagi na
zwłaszcza na linii nr 273 (Wro- od lewej: prezes Kolprojekt Andrzej Dzięgielewski i wiceprezes Roman Ślósar- jego stan techniczny, obowiązuje
cław – Zielona Góra – Szczecin), ski, dyrektor Mott MacDonald Roger Carter i konsultant Mott MacDonald ograniczenie prędkości pociągów
do 30 km/h. Prace rozpoczną się
linii 271 (Wrocław – Poznań) i li- Mike Ostoja Kotkowski.
Fot. M. Rabsztyn
na wiosnę 2005 r.
nii 353 (Poznań – Toruń – Skan30.7.2004 r. nastąpiło podpisanie umowy pomiędzy firmą Mott MacDonald
Ltd, Wielka Brytania, i Kolprojekt Sp.
z o.o., Polska w sprawie utworzenia
konsorcjum do obsługi projektu ISPA nr
2001/PL/16//P//PT/015.
dawa). Łącznie wymienionych zostanie m.in.
ponad 320 km torów, prawie 50 rozjazdów
i ponad 65 km sieci trakcyjnej, a także 17
przejazdów drogowych zostanie wyposażonych w samoczynną sygnalizację przejazdową.
Firma Mott MacDonald jest światowej
renomy brytyjską firmą konsultingową o rocznym obrcie 460 mln funtów szterlingów, zatrudniającą 7300 pracowników w ponad 100
krajach świata. Siedziba firmy znajduje się
w Londynie. Firma została założona przez inżyniera Basila Mott w 1902 r., który pracował
wówczas przy elektryfikacji londyńskiego
metra. Od tego czasu firma Mott rozbudowała wielokrotnie swoje struktury i łącząc się
z innymi firmami rozwinęła swoją działalność
w następujących dziedzinach: transport,
energetyka, budownictwo przemysłowe, telekomunikacja, uzdatnianie wody, oczyszczanie ścieków, ochrona środowiska, ochrona
zdrowia, a nawet szkolnictwo.
Marek Rabsztyn
14
9/2004