Xxx translation of Hepatitis C: Could I be at risk

Polish translation of Hepatitis C: Could I be at risk?
Wirusowe zapalenie wątroby typu C: Czy może mi grozić?
Czym jest wirusowe zapalenie wątroby typu C?
Wirusowe zapalenie wątroby typu C to wirus, który może uszkodzić wątrobę i prowadzić
do wieloletniej choroby. W przeciwieństwie to wirusowego zapalenia wątroby typu A i B,
nie istnieje szczepionka zapewniająca ochronę przed wirusem zapalenia wątroby typu
C (HCV).
Jak mogę zarazić się wirusowym zapaleniem wątroby typu C?
Wirus zapalenia wątroby typu C jest przenoszony wraz z krwią, a także innymi płynami
organizmu. Jednakże krew (nawet w małej lub niewidocznej ilości) jest głównym
źródłem zakażeń. Wirus rozprzestrzenia się głównie poprzez krew osoby zakażonej i
dostaje się do krwiobiegu innej osoby. Nie można się nim zarazić poprzez codzienny
kontakt, taki jak trzymanie się za ręce, przytulanie, całowanie czy współdzielenie
przyborów toaletowych, sztućców czy naczyń kuchennych.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest przenoszone przez:
• wspólne użytkowanie sprzętu do wstrzykiwana narkotyków, nawet jeśli miało to
miejsce jeden czy dwa razy lub bardzo dawno temu. Igły i strzykawki stanowią
największe zagrożenie, ale infekcja może przenosić się również przez łyżki, filtry czy
słomki do wdychania kokainy, a także poprzez wodę;
• transfuzję krwi (wykonaną wcześniej niż we wrześniu 1991 roku) lub przyjmowanie
produktów krwiopochodnych takich jak czynniki krzepnięcia krwi stosowane w leczeniu
hemofilii (przed rokiem 1986). Wszelka krew wykorzystywana obecnie w Irlandii
Północnej jest badana na obecność wirusa zapalenia wątroby typu C.
Rzadziej, wirusowe zapalenie wątroby typu C może być przenoszone przez:
• matkę-nosicielkę wirusa zapalenia wątroby typu C na swoje dziecko, przed
narodzeniem lub w czasie porodu;
• seks bez zabezpieczenia (bez prezerwatywy) z osobą, która jest nosicielem wirusa;
• mieszkanie w krajach, w których wirusowe zapalenie wątroby typu C jest bardziej
powszechne. Zwiększone ryzyko przeniesienia choroby występuje również podczas
procedur medycznych i dentystycznych oraz gdy narzędzia nie zostały odpowiednio
wysterylizowane, na przykład podczas:
• wykonywania tatuaży, przekłuwania uszu, kolczykowania ciała lub akupunktury
wykonanej niesterylnymi narzędziami;
• gdy wspólnie korzysta się z maszynek do golenia lub szczoteczek do zębów
zabrudzonych krwią osoby, która jest nosicielem wirusa.
Czy wystąpią objawy?
U wielu osób, które są zarażone wirusem zapalenia wątroby typu C, nie występują
żadne objawy lub dolegliwości – przez lata, a czasami dziesiątki lat. Jednak nawet jeśli
nie występują u Ciebie objawy, nadal możesz przenosić wirus i zarażać nim inne osoby.
Jak sprawdzić czy jestem zarażony(-a) wirusem?
Jeśli uważasz, że kiedykolwiek w przeszłości mogłeś(-aś) mieć kontakt z wirusem
zapalenia wątroby typu C, wystarczy wykonać proste badanie krwi, aby dowiedzieć się
czy jesteś zarażony(-a).
Gdzie wykonać badanie?
Badanie w kierunku wirusowego zapalenia wątroby typu C może wykonać lekarz
rodzinny. Przychodnie zdrowia seksualnego również mogą oferować wykonanie takich
badań. (Patrz sekcja Informacje i pomoc, aby uzyskać szczegółowe dane kontaktowe
tych służb.)
Co oznacza negatywny wynik badania?
Oznacza to prawdopodobnie, że nigdy nie miałeś(-aś) styczności z wirusem zapalenia
wątroby typu C. Jednakże, Twój organizm może zareagować na obecność wirusa
dopiero po sześciu miesiącach od zarażenia, w związku z czym wynik badania może
być negatywny, jeśli zostałeś(-aś) zarażony(-a) w ostatnim czasie. Lekarz rodzinny
może zalecić wykonanie ponownego badania.
Co oznacza pozytywny wynik badania?
Oznacza to, że w przeszłości zostałeś(-aś) zarażony(-a) wirusem i możesz nadal być
jego nosicielem. Może zaistnieć konieczność skierowania do specjalisty na dalsze
badania w celu sprawdzenia, w jaki sposób wirus wpływa na Twoją wątrobę.
W jaki sposób wirus może wpłynąć na mnie w dłuższym czasie?
Mniej więcej jedna na pięć osób zarażonych wirusowym zapaleniem wątroby typu C
wyzdrowieje całkowicie bez leczenia. Jednakże, większość osób pozostanie
zarażonych przez bardzo długi czas. Może to wpłynąć na te osoby w różny sposób:
• niektóre osoby będą czuły się dobrze przez całe życie;
• u niektórych osób wystąpi szereg objawów;
• u około jednej na pięć osób rozwinie się ostre uszkodzenie wątroby (marskość
wątroby) po około 20 latach;
• u niektórych osób, marskość może doprowadzić do wystąpienia raka wątroby lub
całkowitej niewydolności tego narządu.
Czy można się leczyć?
Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C jest dostępne i cały czas udoskonalane.
Jest to leczenie farmakologiczne, które zwalcza infekcję u około połowy poddawanych
mu osób. Lekarz rodzinny oraz lekarz specjalista rozważą, jaki rodzaj leczenia jest dla
Ciebie najodpowiedniejszy.
Jak mogę sobie pomóc, jeśli jestem zarażony(-a) wirusem?
Jeśli pijesz alkohol, najważniejszą rzeczą, aby zminimalizować uszkodzenia wątroby,
jest ograniczenie ilości spożywanego alkoholu, a najlepiej całkowite jego odstawienie.
Jak mogę uniknąć zarażenia lub przekazania wirusa innym osobom?
• Unikaj bezpośredniego kontaktu z krwią innych osób.
• Unikaj współdzielenia przyborów toaletowych, które mogłyby być zabrudzone krwią,
np. maszynek do golenia, szczoteczek do zębów, nożyczek do paznokci, pęset.
• Jeśli Ty lub Twój partner seksualny jesteście zarażeni wirusowym zapaleniem wątroby
typu C, istnieje niewielkie ryzyko przekazania wirusa podczas stosunku. Prezerwatywy
zmniejszają to ryzyko. Używanie prezerwatyw chroni również przed nieplanowaną
ciążą, wirusem HIV oraz wieloma innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.
• Jeśli rozważasz przekłucie uszu lub innej części ciała, wykonanie tatuażu lub
poddanie się zabiegowi akupunktury, upewnij się, że narzędzia, takie jak igły i
pojemniczki z atramentem są jednorazowego użytku i są sterylne.
• Jeśli przyjmujesz narkotyki, NIGDY nie dziel z inną osobą lub nie przekazuj jej sprzętu
do ich wstrzykiwania. Sprzęt obejmuje igły, strzykawki, łyżki, wodę, filtry i wszelkie inne
przedmioty, które mogły być zabrudzone krwią. Skontaktuj się z linią wsparcia dla osób
uzależnionych od narkotyków National Drugs Helpline (FRANK) pod numerem 0800 77
66 00, aby uzyskać szczegółowe dane o lokalnych służbach zajmujących się
uzależnieniami oraz porady dotyczące bezpiecznego wstrzykiwania substancji.
Informacje i pomoc
Jeśli masz jakiekolwiek pytania, możesz porozmawiać z lekarzem rodzinnym lub
pielęgniarką.
• Przychodnie zdrowia seksualnego zapewniają bezpłatne, poufne porady. Zadzwoń,
aby uzyskać więcej informacji.
- Royal Victoria Hospital, Belfast:
Tel: 028 9063 4050/028 9063 4054
- Causeway Hospital, Coleraine:
Tel: 028 7034 6028
- Daisy Hill Hospital, Newry:
Tel: 028 3083 5050 (odpowiedź na wszystkie połączenia w ciągu dwóch dni
roboczych)
- Altnagelvin Hospital, Londonderry:
Tel: 028 7161 1269
- Downe Hospital, Downpatrick:
Tel: 028 4483 8133
• Na stronie www.drugsalcohol.info znajduje się lista służb zajmujących się
leczeniem problemów alkoholowych i narkomanii w Irlandii Północnej.
• Infolinia dla osób z wirusowym zapaleniem wątroby typu C jest przeznaczona dla
każdej osoby, która ma obawy związane z tą chorobą.
Infolinia: 0800 451 451 (8.00–20.00, pon.–pt.; 10.00–16.00, sob.–nd.)
Teletekst: 0800 085 0859
• Fundusz British Liver Trust (BLT) zapewnia informacje o chorobach wątroby we
wszelkich postaciach.
Infolinia: 0800 652 7330 (9.00–17.00, pon.–pt.)
www.britishlivertrust.org.uk
• Fundusz Hepatitis C Trust zapewnia informacje i wsparcie dla osób z wirusowym
zapaleniem wątroby typu C.
Tel.: 0845 223 4424 (10.30–16.30, pon.–pt.)
www.hepctrust.org.uk
• UK Hepatitis C Resource Centre zapewnia informacje dla osób z wirusowym
zapaleniem wątroby typu C. Tel.: 0870 242 2467 (9.00–17.00, pon.–pt.)
www.hepccentre.org.uk
• The Haemophilia Society zapewnia informacje i wsparcie dla osób żyjących z lub
dotkniętych hemofilią, które mają obawy dotyczące wirusowego zapalenia wątroby typu
C.
Infolinia: 0800 018 6068 (10.00–15.00, wt.–pt., odpowiedź na wszystkie połączenia w
ciągu 5 dni roboczych)
www.haemophilia.org.uk
• Children’s Liver Disease Foundation (CLDF) zapewnia wsparcie dla dzieci z
chorobami wątroby.
Tel.: 0121 212 3839
www.childliverdisease.org
• RVH Liver Support Group oferuje wsparcie osobom z Irlandii Północnej dotkniętym
chorobami wątroby i jest niezależną grupą stowarzyszoną z funduszem British Liver
Trust.
Tel.: 077 3771 8493
www.rvhliversupportgroup.org
• Northern Ireland Hepatitis C Managed Clinical Network zapewnia informacje o
wirusowym zapaleniu wątroby typu C.
www.hepcni.net
• National Drugs Helpline (FRANK) zapewnia informacje i porady dla osób
uzależnionych od narkotyków oraz innych osób mających obawy dotyczące narkotyków.
Infolinia: 0800 77 66 00 (24 godziny na dobę, 365 dni w roku)
Teletekst: 0800 917 8765
www.talktofrank.com
• NHS hepatitis C
www.hepc.nhs.uk
• Public Health Agency
www.publichealth.hscni.net
Public Health Agency, Ormeau Avenue Unit, 18 Ormeau Avenue, Belfast BT2 8HS.
Tel: 028 9031 1611. Textphone/Text Relay: 18001 028 9031 1611. www.publichealth.hscni.net
02/11