10 prostych reguł. Dokument pdf

"To niestety rak" – taka diagnoza paraliżuje, odbiera nadzieję, dla wielu oznacza po prostu wyrok
śmierci. Niesłusznie! Lekarze podkreślają: śmierć niosą nowotwory zbyt późno wykryte, bardzo
agresywne lub źle leczone. Zmiany rakowe wcześnie zdiagnozowane łatwo wyleczyć (wg danych
WHO 30 proc. zgonów spowodowanych rakiem można uniknąć). Co więcej, my sami dbając o
równowagę w naszym organizmie, możemy zminimalizować ryzyko zachorowania. Jak to zrobić? Oto
10 koniecznych i naprawdę prostych do zastosowania reguł.
OGRANICZ PALENIE, A NAJLEPIEJ RZUĆ
Tytoń to wg szacunków WHO główny sprawca wysokiej zachorowalności na raka (na świecie pali
ponad miliard ludzi). Dlatego też pierwsza zasada "Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem" brzmi:
"Nie pal. Palenie jest główną przyczyną przedwczesnych zgonów. Jeśli już palisz, przestań. Jeśli nie
potrafisz przestać palić, nie pal przy niepalących. Skutki zdrowotne Twojego palenia mogą także
ponosić osoby z Twojego otoczenia".
JEDZ ZDROWO
Naukowcy podkreślają, że nasz sposób odżywiania ma największy wpływ na to, czy zachorujemy.
Aby zminimalizować ryzyko nowotworu, w codziennej diecie nie może brakować warzyw, owoców i
świeżo wyciśniętych soków owocowo-warzywnych, które dostarczą niezbędnych witamin (m. in.
witaminy C – cennego przeciutleniacza), minerałów i błonnika. Najbardziej wartościowe są te o
intensywnej barwie (szpinak, pomidory, sałata, pomarańcze, marchew, buraki). Zawarte w nich
barwniki (np. likopen w pomidorach lub beta-karoten w marchwi) chronią organizm przed działaniem
wolnych rodników, winnych uszkodzeń powstałych w komórkach.
"DOBRE" TŁUSZCZE NIEZBĘDNE
Które tłuszcze są dobre, a które określić możemy mianem tych szkodliwych? Złe tłuszcze to tzw.
tłuszcze nasycone. Zawierają je m. in. pełnotłuste produkty mleczne (śmietana, pełnotłuste sery),
tłuste mięsa. Powinniśmy ograniczyć ich spożycie, a najlepiej całkowicie zastąpić produktami
bogatymi w nienasycone kwasy tłuszczowe - omega-3 i omega-6 (witamina F). W naszej diecie nie
powinno więc brakować ryb morskich, olejów roślinnych (np. lniany, rzepakowy), awokado. Dlaczego
nienasycone kwasy tłuszczowe są tak ważne w profilaktyce przeciwnowotworowej? Substancje te
hamują podział komórek rakowych, wzrost guza, tempo powstawania przerzutów, a nawet poprawiają
samopoczucie osób już chorych.
DOTLEŃ SIĘ
Już Hipokrates zauważył, że ruch nie tylko udoskonala ciało, ale opóźnia starzenie i poprawia nastrój.
Dziś możemy dodać również, że zmniejsza ryzyko pojawienia się raka. Ćwicząc, dotleniamy komórki,
rak zaś tlenu nie znosi (czuje się najlepiej w środowisku kwaśnym).
Z tego względu niezmiernie ważne jest prawidłowe, tzw. głębokie, oddychanie przeponą (dodatkowo
łagodzi ono stres, uczucie bólu, dodaje energii). Jak się jednak okazuje niewielu z nas to potrafi.
Jak prawidłowo oddychać? Oto podstawowe kroki:
1. Usiądź wygodnie na krześle i wyprostuj się
2. Jedną rękę połóż na klatce piersiowej, drugą na brzuchu
3. Weź głęboki oddech i policz do pięciu
4. Powoli wypuść powietrze ustami.
5. Twój oddech powinien być równomierny i spokojny.
MYŚL POZYTYWNIE, ŚMIEJ SIĘ
Stres, złość, wieczne żale zaburzają równowagę organizmu, osłabiając system odpornościowy.
Skutecznym sposobem na jego wzmocnienie okazuje się… śmiech. Zdaniem naukowców mobilizuje
on organizm do produkcji komórek odpornościowych, dotlenia, działa przeciwbólowo i
przeciwzapalnie, a także pobudza mózg do produkcji serotoniny – "hormonu szczęścia".
ZRELAKSUJ SIĘ
Ciągły pośpiech, zgiełk, nadmiar obowiązków prowadzące do napięć i niepokoju, to już nieodłączne
elementy życia większości z nas. Ważne, aby nie dopuścić do kumulowania się stresu w organizmie i
znaleźć własny, skuteczny sposób na odreagowanie. Dla jednych będzie to medytacja, dla innych
aktywność fizyczna, dla jeszcze innych spacer po lesie, muzyka lub chwila samotności.
ŚPIJ SPOKOJNIE
Spokojny, długi sen rozjaśnia i porządkuje myśli, regeneruje organizm, obniża ciśnienie krwi, podnosi
odporność. Zdaniem naukowców, nawet rany goją się szybciej podczas snu. Idealny powinien trwać 68 godzin. Niestety problem z zasypianiem to kolejna choroba cywilizacyjna (na bezsenność cierpi
prawie połowa dorosłych Polaków).
Aby zapewnić sobie zdrowy sen, warto wprowadzić w życie kilka następujących zasad:
1. Staraj się kłaść do łóżka i wstawać o tej samej porze
2. Temperatura w sypialni powinna wynosić ok. 17-18 stopni C.
3. Ostatni posiłek spożywaj 3-4 godziny przed pójściem spać
4. Wieczorem unikaj intensywnego wysiłku
5. Stwórz z sypialni miejsce wyłącznie do spania (bez telefonu, telewizora, zbędnych przedmiotów)
HARTUJ CIAŁO
Przegrzewanie organizmu bardzo osłabia system odpornościowy. Idealnym sposobem na jego
wzmocnienie są codzienne naprzemienne ciepłe i zimne prysznice (najlepiej rano i wieczorem). Warto
pamiętać również o częstym wietrzeniu mieszkania. Jeżeli na zewnątrz nie jest mroźno, dobrze jest
spać przy uchylonym oknie. Dobrym sposobem na zahartowanie organizmu jest 30 min. wizyta w
saunie, uwzględniająca przerwy na zimny prysznic. Z sauny można korzystać 1-2 razy w tygodniu.
MNIEJ JEDZ
Obfitość tkanki tłuszczowej to nie tylko więcej kilogramów i mniej kształtna sylwetka, ale także
wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia tzw. nowotworu hormonozależnego (są to nowotwory
jajników, piersi i trzonu macicy). Kluczową rolę odgrywają tu dwa hormony: estrogen i insulina. W
wyniku zbyt kalorycznej diety i nadmiaru tłuszczu jest ich w organizmie za dużo. Powoduje to
zaburzenia w procesie wzrostu i mnożenia się komórek, zwiększając prawdopodobieństwo
wystąpienia mutacji i w konsekwencji przekształcenia w komórki rakowe.
BADAJ SIĘ
"Rak nie boli - badaj się i żyj!” – to hasło przyświecało jednej z kampanii antynowotworowych.
Paradoksalnie właśnie brak objawów jest największym przekleństwem tej choroby. Nowotwór
dostatecznie wcześnie wykryty jest zwykle całkowicie i łatwo wyleczalny (np. rak szyjki macicy),
zdiagnozowany w zaawansowanym stadium – nie daje szans (ok. 1800 Polek rocznie umiera na raka
szyjki macicy tylko dlatego, że zbyt późno zgłosiły się do lekarza). Aby wygrać z nowotworem, trzeba
spełnić jeszcze jeden warunek: regularnie się badać (jak jednak dowiódł Narodowy Test Zdrowia
Polaków organizowany przez Onet.pl, redakcję MedOnet.pl oraz Katedrę i Klinikę Chorób
Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego –
nie robimy tego).
Oto lista najczęstszych nowotworów i badań profilaktycznych, które mogą umożliwić wczesne
rozpoznanie i skuteczne wyleczenie:
Rak płuc – RTG klatki piersiowej, tomografia komputerowa klatki piersiowej
Rak piersi – samobadanie piersi (min. raz w miesiącu), mammografia (pierwsze badanie ok.
40 r. ż; od 50. do 69. roku życia obowiązkowo co 2 lata), ewentualnie ultrasonografia piersi od
25. roku życia (w szczególności wówczas, gdy piersi są w dotyku niejednorodne, zawierają
stwardnienia itp.)
Rak jelita grubego: kolonoskopia (co 10 lat od 50. roku życia), badanie stwierdzające krew
utajoną w kale
Rak prostaty: badanie gruczołu krokowego podczas badania ogólnego oraz oznaczenie
stężenia swoistego antygenu sterczowego (PSA) od 50. roku życia
Nowotwory skóry: badanie znamion skórnych przez lekarza pierwszego kontaktu oraz
samoobserwacja znamion skórnych (niepokojące są powiększające się znamiona, swędzące,
nierówne, bardzo ciemne i nierówno zabarwione, krwawiące itp.)
Rak szyjki macicy: cytolologia (pierwsze badanie najpóźniej w 30. r. ż i nie później niż 3 lata
po rozpoczęciu współżycia; ok. 35 r. ż należy wykonywać ją co roku, później raz na 2-3 lata),
testy na HPV
Rak żołądka: badanie na obecność bakterii Helicobacter pylori, endoskopia żołądka
Więcej na temat badań i możliwości ich refundacji w medonet.pl