Jakie są przyczyny odmowy udostępnienia informacji
Transkrypt
Jakie są przyczyny odmowy udostępnienia informacji
2 Agenda spotkania: 1. Informacja publiczna – przypomnienie 2. Informacja publiczna a ochrona danych osobowych 3. Ponowne wykorzystywanie informacji publicznej 4. Informacja publiczna w pytaniach i odpowiedziach Informacja publiczna – przypomnienie Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 4 Informacja publiczna Zakres informacji o jaki można pytać wskazany został w art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Każda informacja o działaniach np. urzędu jest informacją publiczną, nie ma znaczenia w jakiej formie jest utrwalona. Można zapytać o każdy przejaw działalności urzędu od godzin otwarcia po żądanie udostępnienia poszczególnych dokumentów związanych z wykonywaniem zadań przypisanych do danego urzędu (np. sposoby załatwiania spraw, informacja o wyjazdach służbowych). Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 5 Kto może żądać informacji publicznej Prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu. „Każdym” możesz być „Ty”, obcokrajowiec, osoba innej rasy czy innego wyznania. Może to być także przedsiębiorstwo, fundacja, stowarzyszenie czy jakakolwiek instytucja. Najważniejsze jest, że nikt nie może żądać wykazania interesu prawnego czy faktycznego, tzn. nie trzeba w jakikolwiek sposób uzasadniać dlaczego interesuje nas konkretna informacja, ani co ze zdobytą wiedzą zamierzamy zrobić (art. 2 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej). UWAGA !!! Jeżeli Urząd, który ma obowiązek udostępnienia informacji publicznej żąda uzasadnienia wniosku o dostęp do informacji, to łamie prawo. „Każdy” nie musi być stroną postępowania, aby żądać dostępu do informacji publicznej a Urzędnicy nie mogą w takiej sytuacji odmówić udzielenia informacji. Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 6 Jak zapoznać „każdego” z informacją publiczną? Pierwszym miejscem, powinien być Biuletyn Informacji Publicznej. Tablica ogłoszeń w Urzędzie. Wniosek UWAGA!!! Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wniosek nie musi być wykonany jeżeli informacja znajduje się w BIP. Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 7 W jaki sposób żąda się udostępnienia informacji na wniosek? Art. 10 ust. 2 ustawy wymaga, by informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, była udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku. Wniosek może być złożony ustnie, gdy informacja może być udzielona „od ręki”. To znaczy, że jeżeli udostępnienie informacji nie wymaga np. odszukania dokumentów, a znajdują się one obok urzędnika – ma on obowiązek natychmiast okazać je na żądanie wnioskującego. Jednakże nie ma katalogu informacji, które powinny być udostępniane "od ręki" dlatego wykonanie wniosku ustnego zależy od urzędnika, do którego zwracamy się o udostępnienie informacji. Niezbędnymi elementami wniosku zarówno ustnego jak i pisemnego są: 1. Czego dotyczy wnioskowana informacja, 2. Określenie sposobu i formy udostępnienia informacji, (np.: forma elektroniczna, ilość kopii). Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 8 Problem 1. Często w przypadku żądania informacji publicznej bez wniosku pisemnego nie udostępniane są informacje publiczne, ponieważ wymagane są wnioski pisemne. Takie postępowanie w przypadku, kiedy informacja może być udostępniona niezwłocznie jest naruszeniem prawa. Jeżeli wnioskodawca przychodzi do urzędu i prosi ustnie o udostępnienie informacji np. w postaci protokołu z ostatniego posiedzenia rady i jest on dostępny, a nie ma przeszkód, aby do udostępnić, to wnioskodawca nie ma obowiązku składać pisemnego wniosku. Założeniem udostępniania informacji publicznej na wniosek jest maksymalne odformalizowanie procedury. Zakłada się, że wniosek może być złożony w jakiejkolwiek formie. Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 9 Problem 2. 1. Formularz Składający wniosek nie ma żadnego obowiązku wykorzystania wzorów formularzy np.: znajdujących się w BIP-ie. Każda osoba wnioskująca może wnieść o udostępnienie informacji publicznej w dowolnie napisany sposób. 2. Zbędne - niezbędne elementy wniosku W niektórych formularzach/wnioskach pojawiają się rubryki, typu: PESEL/NIP i na końcu zawarta jest klauzula o przetwarzaniu danych osobowych. Wnioskujący nie musi wypełniać tych rubryk. Również zbędne jest oświadczenie o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych. (cel przetwarzania danych). Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 10 Problem 2 cd. 3. Rejestr wniosków Czy powinien być prowadzony rejestr wniosków o udostępnienie informacji publicznej ? TAK / NIE ???? W przypadku gdy nie posiadamy informacji, które znajdują się we wniosku, w miarę możliwości, powinniśmy poinformować gdzie wnioskodawca powinien złożyć wniosek. Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 11 Problem 3. Podpis - Czy ma znaczenie kto jest kim dla informacji publicznej? W żadnym z przepisów nie została uregulowana kwestia warunków formalnych wniosku. W przypadku wniosków o udostępnienie informacji publicznej często pojawia się problem podpisu pod wnioskiem. Jednakże np.: w przypadku udostępnienia informacji w Biuletynie Informacji Publicznej, czy też w wyniku tzw. wniosku ustnego, w przypadku uczestnictwa w posiedzeniu np. rady gminy Oczywistym jest brak podpisu, zatem podpis nie ma znaczenia w przedmiocie udostępniania informacji publicznej. Ważne! Sytuacja kształtuje się odmiennie w przypadku zaistnienia ograniczenia w dostępie do informacji publicznej. W celu wydania decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej podmiot zobowiązany do udostępniania informacji publicznej musi mieć niezbędne dane do wydania decyzji o odmowie udostępnienia. W tym przypadku podmiot taki winien zwrócić się do osoby wnioskującej o uzupełnienie danych niezbędnych do wydania decyzji. Definicja informacji publicznej, jak o nią wnioskować i od kogo 12 Co się dzieje z wnioskiem? Wniosek uznaje się za przyjęty z dniem jego złożenia w Urzędzie. Od tego momentu oblicza się bieg terminu, w którym należy odpowiedzieć na wniosek. Zgodnie z przepisami ustawy DIP, Urząd musi odpowiedzieć na wniosek niezwłocznie nie później niż w terminie do 14 dni kalendarzowych. W wyjątkowych przypadkach termin udostępnienia informacji publicznej może być przedłużony do 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku (poprzez wskazanie określonej daty np.. do dnia 2 maja 2011 r.). W przypadku przedłużenia terminu musimy powiadomić niezwłocznie nie później jednak niż 14 dni od dnia złożenia wniosku (te dni również liczą się do terminu 2 miesięcy). Sposób i forma udostępnianych informacji oraz koszty 13 Kto określa sposób i formę udostępnienia informacji publicznej Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej to osoba wnioskująca określa w jaki sposób i formie ma być udostępniona informacja publiczna. We wniosku wskazuje czy to mają być np. zeskanowane dokumenty przesłane pocztą elektroniczną, czy też np. kserokopie do odbioru w Urzędzie. Sposób i forma udostępnianych informacji oraz koszty 14 Co się dzieje kiedy forma lub sposób udzielenia informacji nie mogą być spełnione z przyczyn technicznych? Czasami mamy do czynienia z sytuacją, kiedy np. urząd nie ma możliwości technicznych, aby udzielić informacji we wnioskowanej formie np. pliku komputerowego - w urzędzie nie ma skanera. W takim przypadku Urząd jest zobowiązany: w ciągu 14 dni powiadomić wnioskodawcę o zaistniałych problemach i ich przyczynie, zaproponować możliwą do zrealizowania formę odpowiedzi na wniosek. Następnie Urząd czeka 14 dni odpowiedzieć czy wnioskujący wyraża zgodę na zmianę formy lub sposobu udzielenia informacji. Brak odpowiedzi oznacza, że postępowanie o udostępnienie informacji umarza się. Sposób i forma udostępnianych informacji oraz koszty 15 Ile kosztuje udostępnienie informacji publicznej? Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Wyjątek stanowi określony w art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej przypadek, w którym Urząd może żądać dokonania przez wnioskującego opłaty. Dzieje się tak, kiedy należy ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem i formą udzielenia informacji. Dotyczy to np. sytuacji, w której mamy udostępnić informację w wielu powielonych egzemplarzach. Jeżeli we wniosku brak jest zgody na pobranie opłaty, w ciągu 14 dni od jego złożenia Urząd zobowiązany jest do powiadomienia wnioskodawcy o konieczności poniesienia kosztów. Dopiero po wyrażeniu przez wnioskodawcę zgody i upływie kolejnych maksymalnie 14 dni udzielamy informacji. W tym samym terminie wnioskodawca może dokonać modyfikacji wniosku, która wyłączy powstanie dodatkowych kosztów. Ograniczenia w dostępie do informacji publicznej 16 Jakie są przyczyny odmowy udostępnienia informacji publicznej? Odmowa dostępu do informacji publicznej może nastąpić z kilku powodów. Wyłączenie jawności informacji publicznej może wynikać z przyczyn określonych przepisami prawa ochrony danych osobowych czy prawa do prywatności. Ponadto informacja pozostanie niejawna ze względu na ochronę tajemnicy państwowej, służbowej, skarbowej, statystycznej itp. Informacja może być nieujawniona zarówno w całości jak i tylko w części. Na przykład, jeżeli tylko część żądanej przez wnioskodawcę informacji powinna zgodnie z przepisami prawa pozostać niejawna to nie można odmówić dostępu do pozostałej, jawnej części informacji. Odmowa dostępu do informacji publicznej musi być udzielona w formie decyzji administracyjnej. Ograniczenia w dostępie do informacji publicznej 17 Odwołanie ? Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni kalendarzowych do organu wyższego stopnia (II instancji) za pośrednictwem tej instytucji, która wydała niekorzystną dla nas decyzję. Może się zdarzyć, że dana instytucja nie posiada organu wyższego stopnia, wtedy zwracamy się do instytucji, która decydowała w naszej sprawie o ponowne rozpatrzenie wniosku. W obydwu przypadkach rozstrzygnięcie następuje w formie decyzji ostatecznej. Informacja publiczna a ochrona danych osobowych Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 19 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 47, 51) (Art. 47) Każdy ma prawo do ochrony życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. 1. 2. 3. 4. 5. (Art. 51) Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby. Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych. Ograniczenie tego prawa może określić ustawa. Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą. Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 20 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 61) 1. 2. 3. 4. (Art. 61) Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 21 Ustawodawca wyraźnie rozdzielił dwie sfery: sferę prywatności - chronioną przepisami art. 47 i 51 Konstytucji, sferę działań publicznych, o której mowa w jej art. 61, będącej pod kontrolą społeczną poprzez dostęp do informacji o działalności publicznej organów publicznych oraz osób pełniących funkcje publiczne. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej sfera prywatności - chroniona przepisami art. 47 i 51 Konstytucji, ustawa o ochronie danych osobowych – dopełnienie normy konstytucyjnej 22 sfera działań publicznych, o której mowa w jej art. 61, będącej pod kontrolą społeczną poprzez dostęp do informacji o działalności publicznej organów publicznych oraz osób pełniących funkcje publiczne, ustawa o dostępie do informacji publicznej – konkretyzuje zapisy Konstutucji Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 23 W art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej ustawodawca określił zakres informacji mieszczących się w pojęciu informacji publicznej. Katalog jest przykładowy i nie nosi charakteru enumeratywnego. W przepisach ustawy nie sprecyzowano, co tak naprawdę należy rozumieć pod pojęciem informacji publicznej, jednak to właśnie przykładowe wyliczenie pozwala zorientować się, jakiego zakresu spraw ustawa o dostępie do informacji publicznej dotyczy. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 24 Zasadnicze pytania o wzajemne relacje ustawy o ochronie danych osobowych i ustawy o dostępie do informacji publicznej: Czy rzeczywiście istnieje sprzeczność pomiędzy tymi dwiema regulacjami ? Czy naprawdę przepisy ustawy o ochronie danych osobowych utrudniają, a w skrajnych przypadkach wręcz uniemożliwiają realizację prawa do informacji publicznej ? Odpowiedź - NIE Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 25 Przykład 1 Udostępnienie informacji o przedsiębiorcach, w tym osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, które np. zarejestrowały działalność w danym roku lub otrzymały zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych. Czy udostępnienie tych informacji nie będzie naruszało przepisów ustawy o ochronie danych osobowych? Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 26 ustawa o ochronie danych osobowych obejmuje wyłącznie przetwarzanie danych dotyczących osób fizycznych ustawa o ochronie danych osobowych nie ma zatem zastosowania do przetwarzania informacji o podmiotach innych, niż osoby fizyczne, w szczególności – o osobach prawnych, jednostkach organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej oraz podmiotach prowadzących działalność gospodarczą „Jeżeli przedsiębiorca objął zakresem danych indywidualnych dotyczących firmy swoje dane osobowe, w sytuacji, gdy dane te pokrywają się, nie może on jako osoba fizyczna domagać się ochrony swoich danych osobowych, które są wykorzystywane nie jako dane osobowe, lecz jako dane firmy. Decydując się na utożsamianie tych danych godzi się tym samym na szersze ich ujawnianie i słabszą ochronę”. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 27 Przykład 2 W jakim zakresie mogą i powinny być udostępniane informacje o osobach pełniących określone funkcje w organach i instytucjach, o których mowa w jej art. 4 ust. 1, oraz osobach, które są w nich zatrudnione. Czy udostępnienie tych informacji nie będzie naruszało przepisów ustawy o ochronie danych osobowych ? art. 6 ust. 1 pkt 2d ustawy DDIP Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 28 Orzecznictwo sądowe „Podstawowe dane osobowe człowieka (nazwisko i imię) są jego dobrem osobistym, ale jednocześnie są dobrem powszechnym w tym znaczeniu, że istnieje publiczna zgoda na posługiwanie się nimi w życiu społecznym (towarzyskim, urzędowym, handlowym itp.)” „błędnym jest twierdzenie, iż imię i nazwisko oraz stanowisko pracownika państwowego (z wyjątkiem służb specjalnych) lub samorządowego podlega ochronie danych osobowych na podstawie przepisów ustawy /../ o ochronie danych osobowych /.../.” „najistotniejszym składnikiem zakładu pracy /.../ są ludzie, a funkcjonowanie zakładu wiąże się nierozłącznie z kontaktami zewnętrznymi /.../. Dlatego pracodawca nie może być pozbawiony możliwości ujawniania nazwisk pracowników, zajmujących określone stanowiska w ramach instytucji. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do sparaliżowania lub poważnego ograniczenia możliwości działania pracodawcy, bez żadnego rozsądnego uzasadnienia w ochronie interesów i praw pracownika. /.../ Imiona i nazwiska pracowników widnieją na drzwiach w zakładach pracy, umieszcza się je na pieczątkach imiennych, pismach sporządzanych w związku z pracą, prezentuje w informatorach o instytucjach i przedsiębiorstwach, co oznacza, że zgodnie z powszechną praktyką są one zasadniczo jawne”. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 29 Konkluzja: ustawa o ochronie danych osobowych nie stanowi przeszkody do ujawniania podstawowych danych osób zatrudnionych w organach i instytucjach, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Pojawia się jednak pytanie o zakres informacji o pracownikach, które mogą być na tej podstawie ujawnione i które uzyskać może praktycznie każdy, kto się o to zwróci: Imię ?, nazwisko ?, stanowisko ?, składniki wynagrodzenia ? oraz ewentualnych innych przychodów związanych z pracą w urzędzie ? (typu ryczałty na samochody, telefony itp.) Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 30 Kolejne pytanie: Wskazanie dopuszczalnego zakresu danych i informacji dotyczących osób sprawujących funkcje publiczne, które mogą być udostępniane w ramach dostępu do informacji publicznej art. 5 ust. 2 ustawy DDIP Imię ?, nazwisko ?, stanowisko ?, składniki wynagrodzenia ? oraz ewentualnych innych przychodów związanych z pracą w urzędzie ? (typu ryczałty na samochody, telefony itp.) Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 31 Przykład 3 Uprawnienia organów gminy do udostępniania – w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej – danych osobowych najemców lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Dostęp na podstawie: art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, z którego wynika, iż udostępnianiu podlegają informacje o majątku publicznym, w tym m.in. pomocy publicznej (lit. g) zgodnie z ustawą z dnia o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego do zadań własnych gminy należy tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej – gmina ma obowiązek poddania społecznej kontroli procesu wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Formą takiej kontroli może być podanie do wiadomości lokalnej społeczności danych osób, którym lokale takie zostały przydzielone. Ochrona Danych Osobowych a dostęp do informacji publicznej 32 Wracamy do naszego pytania ! Zasadnicze pytania o wzajemne relacje ustawy o ochronie danych osobowych i ustawy o dostępie do informacji publicznej: Czy rzeczywiście istnieje sprzeczność pomiędzy tymi dwiema regulacjami ? Czy naprawdę przepisy ustawy o ochronie danych osobowych utrudniają, a w skrajnych przypadkach wręcz uniemożliwiają realizację prawa do informacji publicznej ? Odpowiedź - NIE Ponowne wykorzystywanie informacji publicznej Ponownego wykorzystania informacji publicznej 34 W dniu 29 grudnia 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej . Wprowadziła ona do polskiego porządku prawnego instytucję „ponownego wykorzystania informacji publicznej”, której celem ma być ułatwienie obywatelom i podmiotom gospodarczym wykorzystywania do ich własnych celów informacji generowanych przez organy publiczne. Ponownego wykorzystania informacji publicznej 35 Co to oznacza dla Urzędu ? Informacja publiczna, która jest gromadzona w zasobach Urzędu może być udostępniana do ponownego wykorzystania poprzez: 1. opublikowanie jej w Biuletynie Informacji Publicznej, 2. wyłożenie lub wywieszenie w siedzibach Urzędu, 3. przekazanie jej do ponownego wykorzystania na wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej. Ponownego wykorzystania informacji publicznej 36 Co to oznacza dla Urzędu ? 1. Każdy kto zamierza ponownie wykorzystać informację publiczną udostępnioną w sposób określony § 2 pkt 1 i 2 ma obowiązek w procesie ponownego wykorzystania informacji do: 1. poinformowania o źródle, czasie wytworzenia i pozyskania informacji publicznej, 2. dalszego udostępniania innym użytkownikom informacji publicznej w pierwotnie pozyskanej z Urzędu formie, 3. poinformowania o przetworzeniu informacji publicznej jeśli takiego przetworzenia dokonał. 2. Informacje spełniające cechy utworu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) lub stanowiące bazę danych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. r. Nr 128, poz. 1402 z późn. zm.), które Urząd posiada w swoich zasobach, mogą być powtórne wykorzystane pod warunkiem nienaruszenia prawa własności intelektualnej i praw autorskich przysługujących podmiotom trzecim. Ponownego wykorzystania informacji publicznej 37 Co to oznacza dla Urzędu ? 1. 2. 3. 4. Jeżeli udostępnienie informacji publicznej w celu ponownego wykorzystania na wniosek wymaga poniesienia dodatkowych kosztów związanych z przygotowaniem informacji w sposób wskazany we wniosku, Urząd może nałożyć opłatę za udostępnianie informacji publicznej w celu ponownego wykorzystania. Opłatę, której mowa w ust. 1 ustala się w oparciu o przepisy zawarte w art. 23c ust. 2 i art. 23d ustawy z dnia 6 września 2001 r o dostępie do informacji publicznej. Urząd nie jest obowiązany do opracowywania, w szczególności przetworzenia, informacji publicznej w celu jej ponownego wykorzystywania oraz dostarczania z nich wyciągów, jeżeli będzie wiązało się to z koniecznością podjęcia nieproporcjonalnych działań przekraczających proste czynności. W przypadku odmowy udostępnienia informacji publicznej do ponownego przetwarzania na wniosek, o którym mowa w § 2 pkt 3, istnieje procedura odwoławcza. Informacja publiczna w pytaniach i odpowiedziach Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 39 Pytanie nr 1 Czy powołując się na ustawę o dostępie do informacji publicznej, mogę uzyskać wiedzę o deklaracji podatkowej mojego sąsiada? Nie, informacja pozostająca w posiadaniu władz publicznych a dotycząca spraw innych niż prywatne są informacją publiczną. Jednak jeżeli sąsiad nie jest osobą wykonującą funkcje publiczne, to jego deklaracja podatkowa nie może być ujawniona ze względu na przepisy ustawy o ochronie danych osobowych. Pytanie nr 2 Czy mogę zobaczyć umowę dotyczącą remontu drogi w mojej miejscowości, która została podpisana między osobą prywatną będącą przedsiebiorcą, a urzędem gminy? Tak, gdy w grę wchodzą pieniądze publiczne, to taka umowa jest jak najbardziej informacją publiczną. Należy jednak pamiętać, że niektóre elementy takiej umowy mogą pozostać nieujawnione, np. z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 40 Pytanie nr 3 Czy mogę uzyskać w trybie ustawy DIP informacje o wpływach budżetu gminy z tytułu podatku od psa? Tak, zgodnie z ustawą gmina ma obowiązek udostępniać wszelkie informacje dotyczące jej majątku. Pytanie nr 4 Czy mogę uzyskać informację o projektowanym akcie prawnym? Tak, można uzyskać taką informację co najmniej na poziomie sformułowania podstawowych tez takiego aktu. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 41 Pytanie nr 5 Czy w trybie ustawy o DIP można się dowiedzieć jaki jest pogląd wójta na zasadność podatku katastralnego? Nie, informacja publiczna odnosi się tylko do faktów, nie zaś do sfery niezmaterializowanej w postaci poglądów czy zamierzeń podejmowania jakichkolwiek działań. Pytanie nr 6 Czy informacją publiczną jest wniosek o prowadzenie sklepu nocnego na terenie gminy? Sam wniosek, bez rozstrzygnięcia, będzie dokumentem prywatnym i jako taki nie ulega udostępnieniu. Dopiero po decyzji urzędu gminy, będzie elementem możliwych do ujawnienia informacji o sprawach publicznych. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 42 Pytanie nr 7 Czy w trybie ustawy DIP można żądać informacji dotyczącej zasad przeprowadzania konkursu na stanowisko specjalisty ds. lokali komunalnych w moim mieście? Tak, takie informacje dotyczą spraw publicznych i powinny zostać udostępnione Pytanie nr 8 Czy w trybie ustawy DIP można żądać informacji, dotyczących zasad przeprowadzania przetargu na pozbycie się nieruchomości, stanowiących majątek gminy? Tak, taka informacja stanowi informację o sprawach publicznych i jako taka musi zostać udostępniona. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 43 Pytanie nr 9 Czy każdy ma prawo dostępu do informacji publicznej? Tak, każdy. Nie trzeba uzasadniać w jakim celu chcemy uzyskać informację publiczną i nikt nie może uzależniać udzielenia informacji od podania uzasadnienia. Każdy to nie tylko tzw. osoba fizyczna, ale również osoba prawna, czyli firma, stowarzyszenie, klub sportowy. Pytanie nr 10 Kto udziela informacji publicznej? Muszą jej udzielić władze publicznie, zarówno rządowe, jak i samorządowe. Ponadto są do tego zobowiązane wszelkie instytucje, które w swojej działalności wykorzystują pieniądze publiczne lub wykonują zadania publiczne. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 44 Pytanie nr 11 Czy ustawa o dostępie do informacji publicznej dotyczy również szkół podstawowych, gimnazjów i uniwersytetów? Tak, wszystkie szkoły publiczne mają obowiązek udzielania informacji publicznej. Pytanie nr 12 Mieszkam w Krakowie, czy mogę żądać udostępnienia informacji publicznej znajdującej się w Gdańsku? Tak, każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania ma prawo do uzyskania informacji publicznej. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 45 Pytanie nr 13 Co zawiera wniosek o udostępnienie informacji publicznej? Wniosek o udostępnienie informacji publicznej zawiera niezbędne dane osobowe (adekwatne do sytuacji tzn. umożliwiające przekazanie nam odpowiedzi w taki sposób, jaki wskażemy), opis żądanych informacji, forma informacji – czy np. w formie wglądu do dokumentów, czy może ich kopii. Pytanie nr 14 Czy konieczne jest uzasadnienie żądania udostępnienia informacji publicznej? Nie. Każdy ma prawo żądać udzielenia informacji bez podawania jakichkolwiek powodów. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 46 Pytanie nr 15 Czy wniosek zawsze musi być w formie pisemnej? Nie, w przypadku informacji, które można uzyskać „od ręki” taka forma wniosku nie jest wymagana. Pytanie nr 16 Czy można wysłać wniosek o udostępnienie informacji publicznej przy użyciu poczty elektronicznej? Tak, nie ma znaczenia czy wniosek złożony jest w formie elektronicznej, czy też pisemnie. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 47 Pytanie nr 17 Czy można poprosić o udostępnienie informacji publicznej w formie np. pliku .jpg? Tak, jednak Instytucja może odmówić udzielenia informacji z przyczyn technicznych. Pytanie nr 18 Ile czasu zajmuje uzyskanie informacji publicznej? Informacja publiczna musi być udzielona niezwłocznie, nie później niż do 14 dni od chwili złożenia wniosku. Z uzasadnionych względów ten termin może zostać przekroczony. W takiej sytuacji musimy w ciągu 14 dni poinformować wnioskodawcę o przyczynach opóźnienia i o nowym terminie udostępnienia informacji. Dostęp do informacji w pytaniach i odpowiedziach 48 Pytanie nr 19 W jakiej formie powinna być zawarta odpowiedź odmawiająca dostępu do informacji publicznej? Powinna być zawarta w formie decyzji administracyjnej. Pytanie nr 20 Czy można skarżyć się jak nie ma żadnej reakcji na wniosek? Tak, w tym przypadku przysługuje skarga do WSA na bezczynność. 49 Dziękuję za uwagę Kontakt: Paweł Kaczara [email protected]