Wprowadzenie do socjologii miasta 2016/2017

Wprowadzenie do socjologii miasta 2016/2017
czas zajęć:
miejsce zajęć:
proszę weryfikować poprzez Uni5me
proszę weryfikować poprzez Uni5me
prowadzący: dr hab Jacek Gądecki
Katedra Socjologii Ogólnej i Antropologii Społecznej WH AGH
ul Gramatyka 8 a (D13), pok. 124
dyżury:
aktualne godz. dyżurów na stronie www.wh.agh.edu.pl
e-mail:
[email protected]
Opis kursu
Socjologia miasta zajmuje się opisem sposobów, w jakie miasto współkształtuje życie
społeczne, traktując kontekst przestrzenny jako jeden z zasadniczych elementów świata
społecznego. W trakcie kursu analizujemy trzy zasadnicze elementy miasta, tj.:
1) jego historię (od czasu powstania nowoczesnego miasta przemysłowego),
2) jego strukturę geograficzną i fizyczną (oraz),
3) organizację społeczną jego mieszkańców i mieszkanek.
Obracamy się między badaniem procesów na poziomie makro i poziomie mikro. Kurs jest
opracowany w sposób chronologiczny, w celu uchwycenia dynamiki procesów przekształcania
krajobrazu miejskiego i wynikających z nich teoretycznych i empirycznych ustaleń
socjologicznych. Zaczynamy od badań etnograficznych prowadzonych w ramach tzw. szkoły
chicagowskiej (miasto jako laboratorium badania życia społecznego). Analizujemy też ważne
procesy makroekonomiczne, takie jak dezindustrializacja i odpowiadające im procesy miejskie,
takie jak suburbanizacja czy gentryfikacja na nowych koncepcjach miasta (kreatywnego czy
szczęśliwego) kończąc.
Badamy rolę środowiska zbudowanego w kształtowaniu interakcji społecznych czy
mechanizmów formalnej i nieformalnej kontroli społecznej. Pytania stawiane w takcie zajęć
pomogą zrozumieć to, jak działa miasto: kto podejmuje decyzje o przestrzeni miejskiej, do
kogo należą miejsca publiczne, a kto jest z nich wykluczony…
Zaliczenie kursu
1. Udział w wykładach, min. 50% udział w wykładach.
2. Zaliczenie w formie testowej obejmujące treści prezentowane w trakcie wykładów bądź w
oparciu o teksty uzupełniające (TU).
Telefony w sali: w celu wspierania procesu kształcenia i dyskusji wszelkie komputery,
telefony komórkowe czy tablety nie będą w klasie akceptowane. Należy być przygotowanym
do tradycyjnego notowania na wykładzie i przygotowywania notatek
z tekstów.
Literatura kursowa: dostępna w bibliotece WH AGH (budynek D13) albo w ramach
oryginalnych publikacji, albo kserokopii w spec. przygotowanym segregatorze. Uwaga:
prowadzący nie ma obowiązku zapewnienia cyfrowej wersji tekstów i dostarcza jedną ich
kopię na początki semestru. Jeśli są Państwo zainteresowani digitalizacją zasobów chętnie
udostępnię teksty…
Plan zajęć i literatura uzupełniająca
1. Miasta, industrializacja i zmiany społeczno-przestrzenne
Simmel, Georg. 2006. Mentalność mieszkańców wielkich miast. W: Georg Simmel, Most i drzwi.
Wybor esejów. Warszawa: Oficyna Naukowa. Strony: 114-134.
(TU) Lektury dodatkowe:
Benjamin, Walter. 1975. Paryż – stolica dziewiętnastego wieku. W: Walter Benjamin. Twórca jako wytwórca. Poznań:
Wydawnictwo Poznańskie. Strony: 151-164.
Senneh, Richard. 1996. Ciało i kamień. Człowiek i miasto w cywilizacji Zachodu. Gdańsk: Marabut. Strony: 253-279.
2. Szkoła Chicagowska - etnografia miejska
Hannertz, Ulf .2006. Odkrywanie miasta. Kraków: WUJ, s. 11-31.
(TU) Lektury dodatkowe:
De Certeau, Michel. 2008. Wynaleźć codzienność. Przełożyła Katarzyna Thiel-Jańczuk. Kraków: Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Strony: 30-39 i 93-103
Low, Setha. 2005. Spakalizing Culture. The Social Produckon and Social Construckon of Public Space in Costa Rica.
W: Setha Low (red.), Theorizing the City: The New Urban Anthropology Reader. Brunswick, New Jersey i London:
Rutgers University Press. Strony: 111–137.
3. Środowisko przestrzenne i organizacja społeczna (Jacobs, Lynch, szczęśliwe miasto)
Montgomery, Charles. 2015. Miasto szczęśliwe. Kraków: Wysoki Zamek, strony: 35-69.
(TU)
Jacobs, Jane. 2014. Śmierć i życie wielkich miast Ameryki. Warszawa: Centrum Architektury, strony: 157-191.
Gehl, Jan. 2013. Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych. Kraków: RAM, s. 9-52.
4. Kapitalizm i dynamika miejskich przemian
Merrifield, Andy. 2016. Nowa kweska miejska. Warszawa: PWN, strony: 1-15.
(TU)
Harvey, David. 2012. Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Warszawa: Bęc Zmiana, s. 21-49.
Maćków, Weronika i Jadwiga Zimpel. 2014. Rewitalizacja dzielnicy (w:) Ewa Rewers (red.) Kulturowe studia
miejskie. Wprowadzenie, Warszawa: NCK, strony:457-500.
5. Procesy miejskie i społeczne: suburbanizacja i gentryfikacja
Montgomery, Charles. 2015. Miasto szczęśliwe. Kraków: Wysoki Zamek, strony: 69-95.
(TU)
Kajdanek, Katarzyna. 2012. Suburbanizacja po polsku. Kraków: NOMOS, s. 55-104.
Pobłocki, Kacper. 2014. Gentryfikacja, własność i polski kapitalizm polityczny. „Politea”, 27, strony:
157-177.
6. Klasy społeczne, ruchy i polityki miejskie
Leder, Andrzej. 2014. Wspólnota w czasach indywidualizmu (w:) My i oni. Przestrzenie
wspólne/ Projektowanie dla wspólnoty. Warszawa. Bęc Zmiana, strony: 29-44.
(TU)
Miessen, Marcus. Koszmar partycypacji. Warszawa: Bęc Zmiana, strony: 71-86.
Kubicki, Paweł. 2011. Nowi mieszczanie w nowej Polsce. Warszawa: Instytut Obywatelski (dostępne online).
7. Wykład końcowy: nowe technologie i miasto (władza, kontrola, bezpieczeństwo)
- koniec -