Jak powstaje czad i jakie są główne przyczyny

Niebezpieczny okres grzewczy
W okresie zimowym wraz z nastaniem sezonu grzewczego mieszkań
i domów, wzrasta ilość interwencji Państwowej Straży Pożarnej związanych
z powstaniem pożaru. Od lat trwa czarna seria zatruć czadem w budynkach
mieszkalnych. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Lublińcu w
odnotowuje liczne przypadki zatruć tlenkiem węgla. W skali powiatu
lublinieckiego w 2007 roku były 2 zatrucia, w tym 1 ze skutkiem śmiertelnym, w
2008r. było 5 zatruć, w tym 1 ze skutkiem śmiertelnym, w 2009r. 5 zatruć, w
tym 2 ze skutkiem śmiertelnym, w 2010r. 21 zatruć, w tym 5 ze skutkiem
śmiertelnym, a w roku bieżącym, od początku sezonu grzewczego, już 2
zatrucia.
Do głównych przyczyn tych tragicznych w skutkach pożarów można
zaliczyć: zaniedbanie, niewiedzę, ignorancję przepisów oraz wadliwe instalacje
odprowadzania spalin.
Pomimo, że pożary w budynkach stanowią niewielki odsetek wszystkich
pożarów to właśnie w nich ginie najwięcej osób.
Regularne czyszczenie kominów!
Obowiązek ten określony został w § 34 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków,
innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 poz. 719) – w obiektach
w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się
zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
1. od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych – co
najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej;
2. od palenisk opalanych paliwem stałym niewymienionych w pkt.1 – co najmniej
raz na 3 miesiące;
3. od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym niewymienionych w pkt.1 –
co najmniej raz na 6 miesięcy;
4. w ww. obiektach lub ich częściach, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów
wentylacyjnych – co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie
wynika z warunków użytkowania.
Natomiast art. 62 ust. 1 pkt.1c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z
2006r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) zobowiązuje właścicieli i zarządców bloków
mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku
stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych,
spalinowych i wentylacyjnych).
Jak powstaje czad i jakie są główne przyczyny zaczadzeń?
Tlenek węgla (czad) powstaje w trakcie procesu niepełnego spalania materiałów palnych,
(paliw), które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze.
Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla:
• jest gazem bezwonnym, bezbarwnym, pozbawionym smaku,
• działa blokując dostęp tlenu do organizmu zajmując jego miejsca w czerwonych
ciałkach krwi, powodując tym samym, przy długotrwałym wdychaniu (w większych
dawkach) śmierć przez uduszenie.
Do głównych źródeł zatruć w budynkach mieszkalnych należy zaliczyć niesprawność
przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych.
Niewłaściwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać z:
• ich nieszczelności i wad konstrukcyjnych,
• braku konserwacji, w tym czyszczenia,
• niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności
stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe.
Wszystko to może prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do
powstawania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast
wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do
pomieszczenia.
Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia?
W celu uniknięcia zaczadzenia należy:
• prowadzić kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów
kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania
dostatecznego ciągu powietrza, co pozwoli użytkować sprawne techniczne
urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją
producenta,
• stosować urządzenia posiadające dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do
obrotu; a także tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje
o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego
urządzenia,
• nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych oraz sprawdzać
ciąg powietrza,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji,
ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do
wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
• częściej wietrzyć pomieszczenia, (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe)
lub rozszczelniać okna,
• nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności,
wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania,
gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy
natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć
porady lekarskiej.
Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?
W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:
• zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza; w skrajnych przypadkach
wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to
zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej; w przypadku istnienia takiego zagrożenia
•
pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym (pogotowie ratunkowe,
PSP) i jak najszybciej podać tlen,
jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy
natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta - usta oraz masaż
serca, nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego
z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak
najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.
ZAPAMIĘTAJ !
Od stosowania się do powyższych rad może zależeć Twoje zdrowie
i życie oraz zdrowie i życie Twoich bliskich.
W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu
czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie
niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń (łącznie
z uratowaniem najwyższej wartości, jaką jest nasze życie).
Domowa czujka pożarowa
Aby ochronić swoje zdrowie możemy zastosować różnorodne metody i sposoby
skutecznego alarmowania i powiadamiania o zagrożeniach. Jednym z nich jest
wykorzystanie autonomicznej czujki dymu.
Jest to urządzenie przeznaczone do wykrywania widzialnego dymu, powstającego
w bezpłomieniowym początkowym stadium pożaru wtedy, gdy materiał zaczyna się tlić,
a więc na ogół długo przed pojawieniem się otwartego płomienia i zauważalnego wzrostu
temperatury. Autonomiczna czujka dymu zasilana jest przeważnie z wymiennej 9 V
baterii, która powinna wystarczyć na minimum 1 rok pracy. Czujki można łączyć ze sobą
tworząc sieć czujek w chronionym obiekcie, wówczas wykrycie zagrożenia pożarowego
przez jedną czujkę powoduje uruchomienie sygnalizacji akustycznej w pozostałych
czujkach.
Czujki można instalować we wszystkich pomieszczeniach zagrożonych pożarem,
zwłaszcza w kuchniach, przedpokojach, klatkach schodowych, garażach. Powierzchnia
chroniona przez pojedynczą czujkę wynosi od 60 do 80m 2. Należy instalować je na
suficie, na środku pomieszczenia. Czujki nie powinny być instalowane w pobliżu
wentylatorów, urządzeń klimatyzacyjnych, grzejników, kuchenek, w miejscach
powstawania i skraplania pary wodnej. Zainstalowanie czujek umożliwia szybkie
opuszczenie objętego pożarem domu oraz ugaszenie ognia w zarodku co znacznie
ogranicza straty.