Opis przedmiotów do wyboru

Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ przedmiotu(w,ćw,
kw, sem.)
Rok studiów
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Treści programowe
Społeczeństwo Polskie XX wieku
dr Jarosław Chodak
W + CA
I rok studiów I stopnia stacjonarnych i niestacjonarnych
letni
w 30 + ćw 15 / 20+10
Wykład
1. Struktura społeczeństwa polskiego dwudziestolecia
międzywojennego
2. Społeczeństwo polskie pod okupacja niemiecką i sowiecką,
3. Społeczne konsekwencje II wojny światowej,
4. Kształtowanie (się) nowego społeczeństwa w latach 1944 – 1956
5. Chłopi i wieś w strukturze społeczeństwa polskiego
6. Polityka rolna PRL: reforma rolna, kurs na kolektywizację, „kółka”
rolnicze
7. Nacjonalizacja przemysłu i „bitwa o handel”
8. Kryzysy społeczno - polityczne w PRL. Znacznie dla przeobrażeń
społecznych
9. Od buntu do małej stabilizacji. Strategie przystosowawcze do
nowego systemu
10. Życie codzienne w PRL. Obraz propagandowy a rzeczywistość
11. Nowomowa. Język opisu rzeczywistości w PRL
12. Rewolucja czy ewolucja systemu? Znaczenie przemian
politycznych i społeczno-gospodarczych od 1989 r.
Ćwiczenia
1. Geneza inteligencji polskiej. Przemiany, funkcje, miejsce w
strukturze społecznej
2. Rola elit w społeczeństwie polskim dwudziestolecia
międzywojennego
3. Społeczne podstawy oporu wobec okupacji sowieckiej w latach 1944
- 1953.
4. Nie tylko walka zbrojna. Strajki i demonstracje w latach 1946 1956
5. Tworzenie „nowej inteligencji” po II wojnie światowej
6. Poznański czerwiec. Zdławiona rewolucja
7. Październik 1956. Znaczenie przełomu 1956 roku dla
społeczeństwa polskiego
8. Ruch społeczny „Solidarność” 1980 - 1981
Zaliczenie ze stopniem
Kryteria i forma
zaliczania zajęć
Literatura podstawowa 1. Ihnatowicz Ireneusz, Mączak Antoni, Zientara Benedykt,
Żarnowski Janusz: Społeczeństwo polskie od X do XX wieku.
Warszawa 2005.
2. Słabek Henryk: O społecznej historii Polski 1945-1989.
Warszawa 2009.
3. Mędrzecki Włodzimierz, Rudnicki Szymon, Żarnowski Janusz:
Społeczeństwo polskie w XX wieku. Warszawa 2003.
4. Paczkowski Andrzej: Strajki, bunty, manifestacje jako „polska
droga” przez socjalizm. Poznań 2003.
5. Żarnowski Janusz: Społeczeństwo II Rzeczypospolitej 1918-1939.
Warszawa 1973.
Literatura uzupełniająca 1. Dudek Antoni i Marszałkowski Tomasz: Walki uliczne w PRL
1956 – 1989. Kraków 1992.
2. Głowacki Albin: Sowieci wobec Polaków na ziemiach
wschodnich II Rzeczypospolitej 1939 – 1941. Łódź 1997.
3. Gradzińska Grażyna: Chłopi wobec kryzysów społeczno –
politycznych w Polsce. Poznań 1993.
4. Kurczewski Jacek (red.): Stalinizm. Warszawa 1989.
5. Palska Hanna: Nowa inteligencja w Polsce Ludowej. Świat
przedstawień i elementy rzeczywistości. Warszawa 1994.
6. Żarnowski Janusz (red.): Metamorfozy społeczne, Badania nad
dziejami społeczeństwa polskiego w XIX i XX wieku. 1997.
7. Żarnowski Janusz (red.): Metamorfozy społeczne 2, Badania nad
dziejami społeczeństwa polskiego w XIX i XX wieku. 2007.
Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ przedmiotu
Socjologia pracy
dr Dominika Polkowska
Przedmiot z tzw. II grupy
Rok studiów
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Treści programowe
II rok - studia stacjonarne I stopnia w Lublinie
zimowy
30 WY+15CA
3
1. Praca w ujęciu socjologicznym: definicja, pojęcia pokrewne.
2. Jakość pracy: pojęcie, technologiczne i humanistyczne ujęcie
jakości pracy, wielowymiarowość jakości pracy.
3. Humanizacja pracy: nurt humanistyczny i pragmatyczny.
4. Zakład pracy w ujęciu socjologicznym, główne problemy
zakładu pracy.
5. Kierowanie w zakładzie pracy.
6. Motywacja i motywowanie.
7. Zjawiska dezorganizujące i patologiczne w zakładzie pracy:
pojęcie konfliktu, sposoby jego rozwiązywania, strajk-definicja,
rodzaje.
8. Mobbing i jego skutki.
9. Stres w miejscu pracy.
10. Warunki pracy.
11. Instytucje rynku pracy
12. Kariera zawodowa - pojęcie, istota, indywidualny i
instytucjonalny rozwój kariery, ścieżki kariery.
Kryteria i forma zaliczania
zajęć
Literatura podstawowa (do
5 pozycji)
Literatura uzupełniająca
(do 10 pozycji)
13. Perspektywa makro-analityczna przemian dokonujących się
w sferze rynku pracy
14. Kultura/kultury narodowa/e i jej/ich wpływ/y na parametry
rynku pracy
15. Dialog społeczny w Polsce
16. Negocjacje jako sposób rozwiązywania konfliktów
17. Szara strefa
18. Bezrobocie – wybrane zagadnienia
Zaliczenie z oceną
1. Baran Józef: W poszukiwaniu źródeł dobrej roboty. Studium
socjologiczne o jakości pracy. Kielce: Wyd. WSP 1999.
2. Bechowska-Gebhardt Agata, Stalewski Tadeusz: Mobbing,
patologia zarządzania personelem. Warszawa: Wyd. Difin
2004.
3. J. Gardawski Juliusz (red.): Polacy pracujący a kryzys
fordyzmu. Warszawa: Wyd. Scholar 2009.
4. Januszek Henryk, Sikora Jan: Socjologia pracy. Poznań:
Wyd. AE 2000.
5. Schultz Duane, Schultz Sydney (red.): Psychologia a
wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: Wyd. PWN 2002.
1. Drozdowski Rafał: Rynek pracy w Polsce: recepcja,
oczekiwania, strategie dostosowawcze. Poznań: Wyd.
Naukowe 2002.
2. Dyonizniak Ryszard: Socjologia pracy. Kraków: Wyd. AE
1994.
3. Furmanek Waldemar: Zarys humanistycznej teorii pracy (z
perspektywy pedagogiki pracy). Toruń: Wyd. Instytut
Badań Edukacyjnych 2008.
4. Gardawski Juliusz: Dialog społeczny w Polsce: teoria,
historia, praktyka. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej. Katedra Socjologii Ekonomicznej SGH 2009.
5. Hryniewicz Janusz: Stosunki pracy w polskich
organizacjach. Warszawa: Wyd. Scholar 2007.
6. Kabaj Mieczysław: Strategie i prognozy przeciwdziałania
bezrobociu w Unii Europejskiej i w Polsce. Warszawa: Wyd.
Scholar 2004.
7. Kazimierczak Zbigniew (red.): Rynek pracy i bezrobocia.
Łódź: Wyd. UŁ 2001.
8. Smandek Irmgard: Teorie rynku pracy: praca zbiorowa.
Katowice: Wyd. AE 1993.
9. Stępnień Jerzy: Socjologia pracy i zawodu. Poznań: Wyd.
Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego 2001.
10. Titkow Anna (red.): Szklany sufit: bariery i ograniczenia
karier kobiet: monografia zjawiska. Warszawa: Wyd. ISP
2003.
Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ przedmiotu(w,ćw, kw,
sem.)
Rok studiów
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów ECTS
Treści programowe
Socjologia przestrzeni
dr Danuta Niczyporuk
Przedmiot II grupy
I I rok st. I stopnia
letni
30 wykładu 15 ćwiczeń
4
1. Przestrzeń jako przedmiot socjologii;
2. Rodzaje przestrzeni;
3. Miejsce i przestrzeń;
4. Przestrzeń w kulturowym obrazie świata;
5. Percepcja i waloryzacja przestrzeni;
6. Przyswajanie przestrzeni;
7. Naznaczanie przestrzeni;
8. Wytwarzanie przestrzeni;
9. Przestrzeń symboliczna:
10. Przestrzeń sacrum;
11. Rodzaje przestrzeni miejskiej;
12. Przestrzenie miast (miasto europejskie, płn.
amerykańskie, azjatyckie);
13. Przemiany przestrzeni wiejskiej;
14. Przestrzeń pracy.
Kryteria i forma zaliczania
zajęć
Literatura podstawowa (do
5 pozycji)
Egzamin ustny oraz zaliczenie z ćwiczeń na podstawie pracy
pisemnej.
1. Jałowiecki Bohdan, Szczepański Marek: Miasto i
przestrzeń
w
perspektywie
socjologicznej
Warszawa; Wydawnictwo Naukowe „Scholar”
2002.
2. Jałowiecki Bohdan, Majer Andrzej, Szczepański
Marek, (red.): Przemiany miasta, wokół socjologii
Aleksandra Wallisa, Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe „Scholar” 2005.
3. Styk Józef, Świeca Andrzej: Przestrzeń Lublina w
ocenach jej użytkowników. W: Stare i nowe
struktury społeczne w Polsce. T. 8. Red.. Lublin:
Wyd. UMCS 2009.
4. Niczyporuk Danuta: Czas i przestrzeń w
światopoglądzie mieszkańców wsi. Lublin: Wyd.
UMCS 2002.
5. Niczyporuk Danuta: Przestrzeń symboliczna
Lublina w oglądzie mieszkańców. W: Stare i nowe
struktury społeczne w Polsce. T. 7: Socjologiczne
diagnozy współczesnych przemian społecznych,
Red. Józef Styk Lublin: Wydawnictwo UMCS
Literatura uzupełniająca
(do 10 pozycji)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
2008 s. 135 - 144.
Eco Umberto: Pejzaż semiotyczny. Warszawa,
PIW 1972.
Hall Edward T.: Ukryty wymiar, Warszawa: Muza
2001.
Niczyporuk Danuta: Przestrzeń w kulturowym
obrazie świata. W: Przestrzeń w nauce
współczesnej. Red. Stefan Symotiuk, Grzegorz
Nowak. Lublin: Wyd. UMCS 1998 s. 45-60.
Niczyporuk Danuta: Przestrzenna identyfikacja
mieszkańców Lublina. W: Region w koncepcjach
teoretycznych i diagnozach empirycznych. Red.
Małgorzata Dziekanowska, Józef Styk. Lublin:
Wyd. Perfekta info 2008 s. 195-210.
Niczyporuk Danuta: Przestrzeń wiejskich
społeczności lokalnych, "Annales UMCS" Sectio I
vol. 26: 2001 s. 241-249.
Malikowski Marian, Piegza Janusz: Przemiany
przestrzeni wiejskiej w Polsce i na Słowacji. Red..
Rzeszów:
Wydawnictwo
Uniwersytetu
Rzeszowskiego 2008.
Nazwa przedmiotu: Zaangażowanie i neutralność w socjologii.
Wykład 30 godz. + 15 godz. ćwiczeń
Wykładowca: dr Agnieszka Kolasa-Nowak
Socjologia: III rok studia pierwszego stopnia, zajęcia z II grupy.
Cel zajęć:
Zajęcia będą dotyczyły kwestii postaw, jakie zajmują badacze współczesnego świata
społecznego oraz przyjmowanych przez nich celów poznania. Te zagadnienia znajdują się w
centrum socjologii, a szczególnie współczesnej refleksji teoretycznej. W naukach społecznych
pytanie o neutralność poznawczą lub też zaangażowanie w zmianę społeczną ma bogatą
tradycję i budzi wyjątkowo żywe dyskusje.
Przedmiotem zajęć będzie dorobek socjologii krytycznej i argumenty uzasadniające postawę
społecznego zaangażowania badacza. Analizie zostaną poddane także racje zwolenników
neutralności poznawczej. Zobaczymy też jak obie strategie realizowane są w praktyce
badawczej i teoretycznej współczesnej socjologii, także polskiej.
Wreszcie oba stanowiska zostaną ukazane w perspektywie socjologii wiedzy, a zwłaszcza jej
konstruktywistycznej wersji. W tym ujęciu zastanowimy się, czy możliwa jest poznanie
całkowicie neutralne względem rzeczywistości oraz jakie funkcje społeczne może ono pełnić.
Tematyka zajęć:
- Przypomnienie fundamentów:
przedsocjologiczna filozofia społeczna jako poszukiwanie warunków dobrego
społeczeństwa oraz
socjologia jako nauka przyrodnicza (w swoich początkach);
- Klasyczne stanowisko w sprawie neutralności i wolności od wartościowania – pierwsze
uwagi socjologii humanistycznej;
- Karola Marksa postawa badawcza: jak wygląda dzisiaj?;
- Badacz jako uczestnik życia społecznego: relacja miedzy badaczem a rzeczywistością w
refleksji socjologii interpretatywnej;
- Demaskowanie i ujawnianie: społeczna rola tego co ukryte (Freud i Marks).
- Poznanie mechanizmów społecznych drogą do lepszego świata czy indywidualnej
emancypacji (teoria krytyczna i jej rozwój);
- Wiedza i władza: o współczesnej refleksji nad związkami państwa, władzy i nauki
(Michel Foucault);
- Czy socjotechnika ma dziś zwolenników?
- Diagnoza współczesności: jakie zaangażowanie jest możliwe w XXI w.? (Giddens,
Bourdieu, Bauman);
- Czy teorie neutralne takie są? Problem ukrytych założeń i implikacji praktycznych na
przykładzie teorii wyborów racjonalnych;
- Polityka a nauka: socjologiczne interpretacje polskiej transformacji;
- Wszelka wiedza pochodzi od społeczeństwa: konstruktywizm jako stanowisko w
socjologii wiedzy;
Literatura podstawowa:
Z.Bokszański i in. (red.). 1998. Encyklopedia socjologii. T.1-5. Warszawa: Oficyna
Naukowa.
E.Mokrzycki (red.). 1980. Kryzys i schizma, Warszawa: PWN.
C. W. Mills. 2007. Wyobraźnia socjologiczna. Warszawa: PWN.
Szacki, Jerzy. 2002. Historia myśli socjologicznej. Warszawa: PWN.
A.Jasińska-Kania (red.). 2006. Współczesne teorie socjologiczne. Wybór tekstów. T.1-2.
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Literatura zalecana:
P.Bourdieu. 2001. Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Warszawa: Oficyna Naukowa.
M.Czyżewski, Socjolog i życie potoczne. Studium z etnometodologii i współczesnej
socjologii interakcji, Łódź 1984.
N.Elias. 2003. Zaangażowanie i neutralność. Warszawa: PWN.
A.Manterys, Wielość rzeczywistości w teoriach socjologicznych, Warszawa 1997.
J.Mucha. 1986. Socjologia radykalna jako krytyka społeczna. Orientacja radykalna i
krytyczna we współczesnej socjologii zachodniej. Warszawa: PWN.
C.C.Lemert. 1999. Michel Foucault. Teoria społeczna i transgresja. Warszawa: PWN.
J.Szacki (red.), Czy kryzys socjologii? Warszawa 1977.
A.Szahaj (red.) Wokół teorii krytycznej Jurgena Habermasa, Warszawa 1985.
M.Ziółkowski, Znaczenie, interakcja, rozumienie. Studium z symbolicznego interakcjonizmu
i socjologii fenomenologicznej jako wersji socjologii humanistycznej, Warszawa 1981.
A.Zybertowicz. 1995. Przemoc i poznanie. Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy.
Toruń: Wydawnictwo UMK.
Nazwa przedmiotu
Wykładowca
Typ
przedmiotu(w,ćw,
kw, sem.)
Rok studiów
Semestr
Liczba godzin
Liczba punktów
ECTS
Treści programowe
Promocja zdrowia
Dr n. hum. Włodzimierz Piątkowski
Wy-30 CA-15
przedmiot z grupy II
III rok I stopnia, w Lublinie, przedmiot z grupy II
letni
Wy-30 CA- 15
3 , zal. z oc.
Wykłady:
1.Promocja zdrowia – wprowadzenie w problematykę wykładów. 2h
2.Teoretyczne podstawy promocji zdrowia. 4h
3.Promocja zdrowia a socjologia medycyny. Analiza wzajemnych relacji.
2h
4.Socjologia promocji zdrowia. Geneza, przedmiot, funkcje,
zastosowania. 4h
5.Historyczna ewolucja idei promocji zdrowia (1986-2009). 2h
6.Społeczna natura zdrowia z przedmiot socjologii medycyny. 4h
7.Promocja zdrowia - ewolucja zakresu zainteresowań. 2h
8.Funkcje promocji zdrowia. 2h
9.Promocja zdrowia – taksonomia (cz. 1). 2h
10.Promocja zdrowia – taksonomia (cz. 2). 2h
11.Profilaktyka a promocja zdrowia. Analiza wzajemnych relacji. 4h
Ćwiczenia:
• Samopomoc a promocja zdrowia
• Rola „nauk o zachowaniu” w programach promocji zdrowia
• Środowiska promujące zdrowie
• Socjotechnika promocji zdrowia
• Liderzy promocji zdrowia – sposób kształcenia, zadania, zakres
odpowiedzialności
• Religia w trosce o zdrowie. Nowe wyzwania i perspektywy
rozwiązywania problemów zdrowotnych.
• Wyniki wybranych badań socjologicznych nad promocją zdrowia
• Aktualne i przyszłe możliwości zatrudniania socjologów w
programach promujących zdrowie w Polsce
Kryteria i forma
zaliczania zajęć
Literatura
podstawowa (do 5
pozycji)
ćwiczenia – zaliczenie na podstawie obecności, aktywności na zajęciach i
samodzielnej prezentacji pracy seminaryjnej. egzamin ustny. Wykłady:
wykazanie się znajomością wszystkich treści prezentowanych na
zajęciach oraz ich prawidłowa, samodzielna interpretacja.
1. Taranowicz I., Zdrowie i sposoby radzenia sobie z jego zagrożeniami.
Analiza socjologiczna, Wydawnictwo Arboretum, Wrocław 2010.
2. Prasons T., System społeczny, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków
2009, rozdział X: Struktura społeczna i proces dynamiczny na
przykładzie nowoczesnej praktyki medycznej.
3. Słońska Z., Społeczna natura zdrowia a negatywna i pozytywna
koncepcja zdrowia: teoria i praktyka, w: W. Piątkowski (red.),
Socjologia z medycyną. Wokół myśli Magdaleny Sokołowskiej, wyd.
IFiS PAN, Warszawa 2010, w druku.
4. Gniazdowski A.: Rola wybranych czynników psychospołecznych w
promocji zdrowia w Polsce. “Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i
Medycyna” 1995 nr 7.
5. Taradejna D.: Drama w edukacji promującej zdrowie. “Sztuka
Leczenia” 1998 nr 1, T. IV.
Literatura
uzupełniająca (do 10
pozycji)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Nettelton S.: Sociology as applied to health promotion W: The
sociology of Health and Illness. Cambridge 1996.
Piątkowski W., Płonka-Syroka B. (red.): Socjologia i antropologia
Medycyny w działaniu. Wrocław 2008.
Woynarowska B.: Projekt “Szkoła promująca zdrowie” w Polsce.
“Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna” 1994 nr 1-2.
Kawczyńska-Butrym Z. (red.): Uczelnia promująca zdrowie.
Założenia programu. Lublin 1995.
Piątkowski W.: Promocja zdrowia w społeczności lokalnej. „Promocja
Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna” 1994 nr 1-2.
Makowska Z.: Indywidualne strategie radzenia sobie ze stresem:
uwarunkowania sytuacji stresowych w związku z praca i ocena ich
skuteczności. “Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna”
1996 nr 8-9.
Tatoń J., Barmas M., Czech A.: Promocja zdrowia w cukrzycy.
Nauczanie samoopieki. “Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i
Medycyna” 1994 nr 3-4.
Lightfood J., Bines W.: Do we need health worker in schools W: The
making of health policies in Europe, E.N.S.P. Rennes 1998.
Jackson P.: The development of a scientific fact: the case of passive
smoking W: R. Bunton, S. Nettleton, R. Burrows (eds.). The
Sociology of Health Promotion. Critical Analyses of Consumption,
Lifestyle and Risk. London and New York 2005.
Parish R.: Health promotion. Rhetoric and reality W: R. Bunton, S.
Nettleton, R. Burrows (eds.). The Sociology of Health Promotion.
Critical Analyses of Consumption, Lifestyle and Risk. London and
New York 2005.
Nazwa przedmiotu: SOCJOLOGIA POLITYKI
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: SOCJOLOGIA III ROK
_____________________________________________________________________________
_______
Liczba godzin: Wy - 30, Ca - 15
Forma zakończenia przedmiotu: zal z oc.
Liczba punktów ECTS:
______________________________________________________________________________________
Prowadzący: Jarosław Chodak, Ewa Lecka
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie się z podstawowymi koncepcjami z zakresu socjologii polityki. Poznanie pojęć
przydatnych w konceptualizacji zjawisk sfery polityki. Analiza mechanizmów kształtujących życie
polityczne.
Treści przedmiotu:
I. Wykłady
1.
Systemy polityczne
2.
3.
Teorie demokracji
Powstanie i funkcjonowanie zachodniej demokracji
4.
5.
Legitymizacja systemów politycznych;
Państwo i jego instytucje. Rola elit w kształtowaniu polityki państwa
6.
Demokratyzacja. Strategie promocji demokracji
7.
8.
Władza i panowanie
Teorie elekcji
9. Determinanty zachowań politycznych
10. Społeczeństwo obywatelskie
11. Kultura polityczna
12. Partycypacja polityczna w społeczeństwie informacyjnym
II. Ćwiczenia
1.
Ruchy polityczne
2.
Mechanizmy formowania się elit politycznych w państwach postkomunistycznych
3.
Systemy partyjne; Dynamika rozwoju systemu partyjnego w Polsce po 1989 roku.
4.
Wymiary podziałów politycznych współczesnego społeczeństwa polskiego
5. Zachowania wyborcze Polaków
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia: wykład, dyskusja z elementami wykładu, prezentacja multimedialna
_______________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa
Faulks, Keith. 1999. Political Sociology. A Critical Introduction, Edinburgh University Press.
Huntington, Samuel. 1993. Trzecia fala demokratyzacji, Warszawa 1993.
Krasnodębski, Zdzisław. 2003. Demokracja peryferii, Warszawa: Wydawnictwo Słowo Obraz
Terytoria.
Nash, Kate. 2000. Contemporary Political Sociology, Blackwell Publishers,
Orum, Anthony M. 1978. Introduction to Political Sociology: the Social Anatomy of the Body
Politic: Prentice Hall.
Sartori Giovanni. 1994. Teoria demokracji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Waśko, Andrzej. 2009. Demokracja bez korzeni, Kraków: Wydawnictwo Arcana.
Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, red. J. Szczupaczyński, t.1, Wydawnictwo
Naukowe SCHOLAR, Warszawa 1995
Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, red. J. Szczupaczyński, t.2, Wydawnictwo
Naukowe SCHOLAR, Warszawa 1998.
Wnuk-Lipiński, Edmund. 2005, Socjologia życia publicznego, Warszawa: Wyd. Naukowe
SCHOLAR.
Literatura uzupełniająca:
Lipset, Seymour M. 1995. Homo politicus: społeczne podstawy polityki, Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe PWN.
Linz, Juan J., Alfred Stepan. 1996. Problems of Democratic Transition and Consolidation. John
Hopkins University Press, Baltimore and London.
Lucas, Edward. 2008. Nowa zimna wojna: jak Kremml zagraża Rosji i Zachodowi, Poznań: Dom
Wydawniczy Rebis.
McFaul, Michael. 2004/5. “Democracy Promotion as a World Value.” The Washington Quarterly, 28: 1 (Winter): 147163.
McFaul, Michael. 2005. “Transitions from Postcommunism” Journal of Democracy, 16, no. 3: 5-19.
________________________________________________________________________________
____
Forma zaliczenia: test pisemny, kolokwium (ćwiczenia)
Nazwa przedmiotu: Socjologia ciała
________________________________________________________________________________
_________
Kierunek: Socjologia
________________________________________________________________________________
_________
Prowadzący: dr Anna Biała
________________________________________________________________________________
________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie studentów z problematyką obecności ciała ludzkiego w społeczeństwie;
Student powinien umieć:
- przedstawić argumenty na rzecz postrzegania ciała ludzkiego w aspekcie: biologicznym,
społecznym i kulturowym;
- rozpoznawać stereotypy kulturowe odnoszące się do ciała ludzkiego i cielesności oraz wskazać
argumenty na rzecz ich dekonstrukcji.
Student powinien mieć świadomość przyczyn występowania różnorodnych postaw wobec ciała
ludzkiego i potrafić wskazać przykłady np. przeciwstawnych postaw i wyjaśnić ich źródła.
Student powinien dostrzegać związek między percepcją oraz modyfikacjami ciała ludzkiego i
rozwojem technologicznym.
Student powinien określić różnego rodzaju zagrożenia wynikające z charakterystycznego dla kultury
współczesnej kultu ciała.
________________________________________________________________________________
_________Treści przedmiotu:
- refleksje na temat ciała w mitologii, nauce, sztuce, religii…
- cielesność w stereotypach kulturowych
- socjologia ciała jako dyscyplina naukowa
- sposoby modelowania ciała w kulturze
- metamorfozy ludzkiego ciała – inspiracje i zwiększające się możliwości
- kanony urody ciała ludzkiego a kwestia zdrowia
- zasady i problemy ergonomii
- płeć kulturowa i płeć biologiczna
- seksualność człowieka i formy jej eksponowania
- przemiany intymności, pojęcie tabu
- pojęcie wstydu – przemiany, wyznaczanie granic
- ciało w komunikacji społecznej
- kondycja ciała ponowoczesnego
Treści przedmiotu:ćwiczenia
- cielesność w stereotypach kulturowych
- sposoby modelowania ciała w kulturze
- metamorfozy ludzkiego ciała – inspiracje i możliwości
- kanony urody ciała ludzkiego a kwestia zdrowia
- seksualność człowieka i formy jej eksponowania
- przemiany intymności, pojęcie tabu
- pojęcie wstydu – przemiany, wyznaczanie granic
- ciało w komunikacji społecznej
Metody kształcenia:
metody podające: wykład informacyjny
metody problemowe: wykład problemowy
dyskusja dydaktyczna: związana z wykładem,
metody eksponujące: film
________________________________________________________________________________
_________Literatura podstawowa: Teksty źródłowe: Opracowania:
Z. Bauman, Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności, Warszawa 1995.
A. Buczkowski, Społeczne tworzenie ciała. Płeć kulturowa i płeć biologiczna, Kraków 2005.
A. Biała, Ciało człowieka w XXI wieku – obszar oddziaływania nowych technologii, [w:] U. Kusio,
(red.), Kulturowe wyzwania XXI wieku. Szkice z socjologii, antropologii i psychologii społecznej,
Lublin 2005.
M. Foucault, Historia seksualności, Warszawa 1995.
A. Gehlen, W kręgu antropologii i psychologii społecznej. Studia, Warszawa 2001.
A. Giddens, Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych
społeczeństwach, Warszawa 2006.
A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności,
Warszawa 2001.
A. Gwóźdź, (red.) Widzieć, myśleć, być. Technologie mediów, Kraków 2001.
J. M. Kurczewski (red.), Praktyki cielesne, Warszawa 2006.
Z. Melosik, Tożsamość, ciało i władza, Poznań-Toruń 1996
________________________________________________________________________________
________________
Literatura uzupełniająca:
J. Kopania, Etyczny wymiar cielesności, Kraków, Universitas,. 2005.
E. H. Oleksy i E. Ostrowska (red.), Gender - film – media, Kraków, 2001.
B. Pawlica, M.S. Szczepański, A. Zarębska-Mazan, Pokusy piękna i urody. Rynek chirurgii
plastycznej w oglądzie socjologicznym, Tychy 2007.
J. Ryczek, Piękno w kulturze ponowoczesnej, Kraków 2006.
Raporty z badań TNS OBOP, CBOS adekwatne do problematyki poruszanej na zajęciach.
________________________________________________________________________________
_________
Nazwa przedmiotu: Pomoc rodzinie w kryzysie
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia
_______________________________________________________________________________________
Liczba godzin: 30 WY+15 CA
Forma zakończenia przedmiotu egzamin/zaliczenie z oceną
Liczba punktów ECTS:5/4 p.
_______________________________________________________________________________________
Prowadzący: dr Stanisław Lachowski
_______________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
- Poznanie mechanizmów powstania kryzysu w rodzinie i zjawisk wywołujących kryzys
- Zapoznanie się z działalnością najważniejszych instytucji wspierających rodzinę w kryzysie
- Poznanie strategii pomocy rodzinie w kryzysie
- Opanowanie umiejętności diagnozowania sytuacji kryzysowych w rodzinie i doboru metod wspierania
rodzin będących w kryzysie
Treści przedmiotu(oddzielnie wykłady, oddzielnie ćwiczenia):
- Charakterystyka zjawisk wywołujących kryzys w rodzinie (bezrobocie, przemoc, uzależnienia i inne
choroby, niewydolność wychowawcza, rozpad)
- Unormowania prawne wspierające rodzinę w kryzysie (wybrane zapisy Kodeksu rodzinnego i
opiekuńczego, Karta Praw Rodziny,
- Polityka społeczna państwa na rzecz rodziny w ostatnich dziesięcioleciach
- Strategie wspierania rodziny w kryzysie
- Instytucje państwowe wspierające rodzinę
- Instytucje samorządowe wspierające rodzinę
- Organizacje pozarządowe wspierające rodzinę
- Działania Kościoła i grup wyznaniowych na rzecz rodziny
- Poradnictwo rodzinne
- Rodziny zastępcze
- Rodziny adopcyjne
- Rodzinne Domy Dziecka
- Separacja jako forma rozwiązania kryzysu w rodzinie
- Stwierdzenie nieważności małżeństwa jako forma rozwiązania kryzysu w rodzinie
- Rozwód jako forma rozwiązania kryzysu w rodzinie
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia:
- Wykład z zastosowaniem środków audiowizualnych (prezentacje multimedialne)
_______________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa:
- Zagrożenia życia rodzinnego. Red. Grażyna Poraj, Jan Rostowski. UŁ. Łódź 2003.
- B. Balcerzak-Paradowska. Rodzina i polityka rodzinna na przełomie wieków. IPiSS. Warszawa 2004
- Pomoc rodzinie dysfunkcyjnej. Red. Barbara Kałdon. Sandomierz-Stalowa Wola 2006.
- Lachowska B. Dzieci osób owdowiałych. RW KUL. Lublin 1998.
- Lipkowska-Teutsch A. Rodzina a przemoc. PARPA. Warszaw 1998.
- Henryk Cudak. Funkcjonowanie dzieci z małżeństw rozwiedzionych. Wyd. Adam Marszałek. Toruń
2003.
- Zagrożenie życia rodzinnego. Red. Grażyna Poraj, Jan Rostowski. UŁ. Łódź 2003.
- Izdebska Jadwiga. Dziecko osamotnione w rodzinie. Trans Humana. Białystok 2004.
- Kawula Stanisław. Pedagogika rodziny: obszary i panorama problematyki. Wyd. Adam Marszałek. Toruń
1998.
- Seweryńska Anna Maria. Uczeń z rodziny dysfunkcjonalnej: przewodnik dla wychowawców i
nauczycieli Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 2004
Literatura uzupełniająca:
- Cudak Henryk. Funkcjonowanie rodziny a nieprzystosowanie dzieci i młodzieży. WSP. Kielce 1998
- Andrzejewski Marek. Ochrona praw dziecka w rodzinie dysfunkcjonalnej. „Zakamycze” Kraków 2003.
- Pospiszyl I. Przemoc w rodzinie. WSiP. Warszawa 1994.
- Kawczyńska-Butrym Z. Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, starość.
Wydawnictwo Makmed. Lublin 2008.
- Lesiewicz J. Sieć i natężenie wsparcia społecznego rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym UMCS Lublin
2003
(praca
dr)__________________________________________________________________________________
____
Forma zaliczenia: Praca pisemna na wskazany temat lub kolokwium pisemne
Nazwa przedmiotu: Doradztwo personalne
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia,
_____________________________________________________________________________
_______
Prowadzący: dr Zofia Szymanek
_______________________________________________________________________________________
_____________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie studentów z podstawami koncepcji zarządzania personelem jako częścią szerszego procesu
zarządzania przedsiębiorstwem i jego uwarunkowaniami.
Zapoznanie z podstawowymi funkcjami personalnymi.
Rozwijanie umiejętności praktycznego ich zastosowania w zarządzaniu organizacją.
Treści przedmiotu(oddzielnie wykłady, oddzielnie ćwiczenia):
Transformacja pracy i funkcji personalnej. Kompetencje menadżerów i specjalistów personalnych.
Podstawy koncepcji zarządzania personelem: istota, ujęcie modelowe.
Doradztwo personalne a misja, cele i strategia przedsiębiorstwa.
Doradztwo personalne w małych, średnich i dużych firmach a oczekiwania właścicieli, kadry menadżerskiej
oraz pozostałych pracowników i ich reprezentacji.
Analiza pracy i planowanie personelu: istota i rodzaje analizy pracy; opis stanowiska pracy i jego
wykorzystanie; istota i metody planowania, rodzaje planów.
Alokacja personelu: istota i uwarunkowania; pozyskiwanie pracowników: rekrutacja, selekcja, adaptacja.
Procedura selekcji kandydatów: etapy, techniki, narzędzia.
Motywacja i motywowanie: pojęcie, instrumenty, kierunek przeobrażeń, warunki i zasady skutecznego
motywowania.
Podstawowe teorie motywacji.
Projektowanie systemu motywacyjnego: wdrożenie, realizowanie i modyfikowanie.
Ocenianie pracowników: istota, rodzaje, cele, kryteria, metody.
Konstruowanie systemu ocen pracowników: wdrażanie, wykorzystanie.
Szkolenie i rozwój zawodowy pracowników: istota, metody i techniki, rodzaje i formy, planowanie,
organizowanie, ewaluacja.
Projektowanie systemu szkolenia i rozwoju zawodowego personelu: istota, diagnoza potrzeb szkoleniowych.
Derekrutacja pracowników według standardów europejskich.
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia:
Wykład, case study, dyskusja, ćwiczenia.
______________________________________________________________________________
Literatura podstawowa (do 10 pozycji) i uzupełniająca (do 5 pozycji):
Literatura podstawowa:
• Zarządzanie zasobami ludzkimi, (red.) H. Król, A. Ludwiczyński, Warszawa 2007.
• Z problematyki doradztwa personalnego, (red.) T.Rzepa, Szczecin 2001, cz. 1 i 2002, cz. 2.
• J. Marciniak, Rekrutacja i zatrudnienie według standardów europejskich, Ostrołęka 2004.
• Strategia personalna firmy, (red.) M. Juchnowicz, Warszawa 2002.
• M. Sidor-Rządkowska, Kształtowanie nowoczesnych systemów ocen pracowników, Kraków 2000.
• Nowoczesne metody doboru i oceny personelu, (red.), T. Witkowski, Kraków 2001.
• M. Dale, Skuteczna rekrutacja i selekcja pracowników, Kraków 2004.
• Zarządzanie zasobami ludzkimi, (red.), W. Golnau, M. Kalinowski, J. Litwin, Warszawa 2004.
• K. Doktór, Dobór i kariery menedżerów personalnych, Warszawa 2005.
• M. Armstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Kraków 2001.
• L. Rae, Planowanie i projektowanie szkoleń, Kraków 1999.
Literatura uzupełniająca:
• Zarządzanie zasobami ludzkimi. Materiały do ćwiczeń, H. Król, A. Ludwiczyński, red., Warszawa 2006.
• K. Konecki. Łowcy głów. Headhunting, Warszawa 1998.
• Pocztowski, Najlepsze praktyki zarządzania zasobami ludzkimi w Polsce, II zestaw studiów przypadków,
Kraków 2003.
• Jamka, Dobór zewnętrzny i wewnętrzny pracowników. Teoria i praktyka, Warszawa 2001.
• M. Sloman, Strategia szkolenia pracowników, Warszawa 1997.
Nazwa przedmiotu: Doradztwo zawodowe
Kierunek: Socjologia
Prowadzący: dr Zofia Szymanek
Cele przedmiotu:
Zapoznanie z historycznym i współczesnym kontekstem rozwoju poradnictwa zawodowego
ze szczególnym uwzględnieniem genezy, uwarunkowań, poglądów i teorii.
Rozwijanie umiejętności przydatnych w praktyce indywidualnego i grupowego doradztwa
zawodowego.
Rozwijanie umiejętności konstruowania narzędzi oraz praktycznego stosowania metod i
technik diagnostycznych do sporządzania ekspertyz doradczych.
Treści przedmiotu:
Praca, zawód i bezrobocie jako źródła kryzysów a zapotrzebowanie na
profesjonalne
Doradztwo zawodowe w Polsce i w wiodących krajach Unii Europejskiej - perspektywa
psychologiczna i socjologiczna - pojęcie, rodzaje, cele i zadania.
Kontekst historyczny i współczesny doradztwa zawodowego: kierunki badań,
instytucjonalizacja i profesjonalizacja; zasady współpracy międzyresortowej; działania PUP
w zakresie łagodzenia skutków bezrobocia; zadania realizowane przez samorząd
województwa lubelskiego w zakresie polityki rynku pracy.
Teorie rozwoju zawodowego.
Koncepcje psychologiczne człowieka.
Modele doradztwa i doradcy zawodu.
Metodyka doradztwa indywidualnego.
Metodyka doradztwa grupowego.
Outplacement jako forma pomocy zwalnianym.
Rozmowa doradcza jako metoda o podstawowym znaczeniu.
Prawne i etyczne podstawy doradztwa zawodowego.
Marketing w procesie poszukiwania pracy. Jak aktywnie szukać pracy (bilans umiejętności i
mocnych stron, dokumenty aplikacyjne).
Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?
Monitoring rynku pracy – cechy regionalnego i lokalnego rynku pracy.
Wybrane metody doboru pracowników: interview, Thomas International, Assessment
Centre.
Treści przedmiotu:ćwiczenia
Współczesny rynek pracy - szanse i zagrożenia.
Monitoring lokalnego rynku pracy (zawodów deficytowych i nadwyżkowych).
Marketing w procesie szukania pracy.
Dokumenty aplikacyjne
Budowanie sieci kontaktów.
Kreatywny plan poszukiwania pracy. Bilans umiejętności i mocnych stron - istota i
wykorzystanie w procesie szukania pracy
Praktyka doradztwa zawodowego. Możliwości i ograniczenia w konstruowaniu prognoz
zawodowych.
Metody kształcenia
Wykład, pogadanka
Literatura podstawowa:
• Doradca – profesja, pasja, powołanie?, B. Wojtasik, A. Kargulowa (red.), Warszawa
2003.
• Podejmowanie decyzji zawodowych przez młodzież i osoby dorosłe w nowej
rzeczywistości społeczno-politycznej, B. Wojtasik (red.), Wrocław 2001.
•
Psychologiczna problematyka doradztwa zawodowego (red.) H. Skłodowski, t. 1 i 2,
Łódź 1999.
• J. Guichard, M. Huteau, Psychologia orientacji i poradnictwa zawodowego, Kraków
2005.
• E. Herr, S. Cramer, Planowanie kariery zawodowej, Warszawa 2001.
• B. Wojtasik, Warsztat doradcy zawodu, Warszawa 1997.
• A. Bańka, Zawodoznawstwo. Doradztwo zawodowe. Pośrednictwo pracy, Poznań 1995.
• W. Rabczuk, Polityka edukacyjna Unii Europejskiej na tle przemian w szkolnictwie
krajów członkowskich, Warszawa 1995.
• J.Taylor, Jak efektywnie poszukiwac pracy, Kraków 2006.
• A. Kargulowa, Poradnictwo w teorii i praktyce, Wrocław 2005 .
Literatura uzupełniająca:
• A. Kargulowa, Przeciw bezradności. Nurty–opcje--kontrowersje w poradnictwie i
poradoznawstwie, Wrocław 1996.
• P. Hackett, Interview, czyli rozmowa kwalifikacyjna, Warszawa 2001.
• Z. Uniszewski, Jak rozmawiac szukając pracy, Warszawa 2000.
• D. Schultz, S. Schultz, Psychologia a wyzwania pracz dzisiejszej, Warszawa 2002.
Nazwa przedmiotu: Procesy marginalizacji, wykluczenia i reintegracji społecznej.
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia
_______________________________________________________________________________________
Prowadzący: Dr Marta Komorska, doktor, adiunkt i mgr M. Nowakowski
_______________________________________________________________________________________
Semestr letni
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Program kursu zawiera prezentację podstawowych pojęć związanych z procesem marginalizacji, wykluczenia
i reintegracji społecznej. W trakcie zajęć omówiona zostanie specyfika procesu wykluczenia społecznego,
mechanizmy blokowania tych procesów oraz efektywność programów socjalnych służących społecznej
reintegracji.
Ubóstwo, niepełnosprawność, bezrobocie są podstawowymi zjawiskami przyczyniającymi się do
powstania wykluczenia społecznego, a samo wykluczenie przyjmuje skomplikowane i wielowymiarowe
formy, które wymagają kompleksowego podejścia, łączącego szeroką gamę programów działania w
obszarach takich jak: ubezpieczenia społeczne, pomoc społeczna, edukacja, zatrudnienie, ochrona zdrowia,
mieszkania.
Treści przedmiotu(oddzielnie wykłady, oddzielnie ćwiczenia):
Wykład:
Pojęcie marginalizacji i wykluczenia społecznego w Polsce, próby definiowania.
2. Diagnozowanie wykluczenia społecznego, operacjonalizacja i pomiar (wskaźniki i miary).
3. Przyczyny procesu marginalizacji (bezrobocie, ubóstwo, niepełnosprawność, środowisko, miejsce
zamieszkania, uzależnienia, patologie życia rodzinnego itp.)
4.Okres transformacji w Polsce a procesy marginalizacji.
- tło ekonomiczne,
- tło społeczne
5. Problematyka wykluczenia społecznego w polityce społecznej.
6. Opracowanie polskiej strategii do walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym.
7. Reintegracja społeczna grup dotkniętych marginalizacją.
8. Instytucjonalne formy reintegracji społecznej: program zatrudnienia socjalnego, usługi socjalne, programy
wyrównujące szanse edukacyjne, usługi profilaktyki zdrowotnej.
9. Procesy marginalizacji społecznej i reintegracji w świetle polityki społecznej UE.
Ćwiczenia:
1. Podstawy prawne w ramach walki z procesem marginalizacji i wykluczenia społecznego
2. Prawa obywatelskie a wykluczenie społeczne
3. Zadania Rządowego Zespołu ds. Marginalizacji i Reintegracji Społecznej
4. Instytucje i organizacje odpowiedzialne za prowadzenie działań w obszarze walki z procesem
marginalizacji i wykluczenia społecznego
5. Badania nad marginalizacją i wykluczeniem społecznym (narzędzia, wskaźniki)
6. Polityka społeczna a procesy marginalizacji – rekomendacje.
Podsumowanie zajęć.
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia:
Wykład z wykorzystaniem foliogramów, nierzadko prowadzony w formie konwersatoryjnej, wzbogacony
przedstawieniem kserokopii ważnych artykułów i prezentacją niektórych pozycji piśmiennictwa.
______________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa:
1. P.Błędowski (red.): Między transformacją a integracją. Polityka społeczna wobec problemów
współczesności. SGH, Warszawa 2005.
2. K. Marzec-Holka (red.): Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i praktyce pracy
socjalnej. Wyd. U.K.W. Bydgoszcz 2005.
3. L. Frąckiewicz (red.): Wykluczenie społeczne. Wyd. AE, Katowice 2005.
4. A.Titkow (red.): Szklany sufit. ISP, Warszawa 2003.
5. T.Kazimierczak, M. Rymsza (red.): W stronę aktywnej polityki społecznej, ISP, Warszawa 2003.
6. K.W. Frieske (red.): Ofiary sukcesu. Zjawiska marginalizacji społecznej w Polsce. IS UW, Warszawa
1997.
7. K.W.Frieske, W. Morawski (red.): W biegu czy zawieszeniu. Ludzie i instytucje w procesie zmian. IS
UW, Warszawa 1994.
8. H. Domański: Hierarchie i bariery społeczne w latach dziewięćdziesiątych. ISP, Warszawa 2000.
Literatura uzupełniająca:
9. Ostrowska A., Sikorska: Syndrom niepełnosprawności w Polsce. Marginalizacja wersus integracja.
Warszawa 1996, IFiS PAN.
10. S. Golinowska (red.): Polska bieda II. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie. IPiSS, Warszawa 1997.
11. Malikowski M. (red.): Społeczne aspekty transformacji systemowej. WSP, Rzeszów 1997.
12. Borowicz R., Łapińska-Tyszka K. (red.): Syndrom bezrobocia. IRWiR PAN, Warszawa 1993.
13. Warzywoda-Kruszyńska W., Grotowska-Leder J.: Wielkomiejska bieda w okresie transformacji.
Instytut Socjologii UŁ, Łódź 1996.
_______________________________________________________________________________________
Nazwa przedmiotu: Socjologia religii
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: socjologia st. Stacjonarne II stopnia I rok
_______________________________________________________________________________________
Liczba godzin: Wy-30 lub 20 zaoczne
Forma zakończenia przedmiotu: egzamin
_______________________________________________________________________________________
Prowadzacy: dr Ewa Miszczak
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie sie z problematyka subdyscypliny socjologii: teoria, współczesnymi kierunkami badan,
metodologia i głównymi zagadnieniami.
Tresci przedmiotu:
1.sfera zainteresowan socjologii religii,
2.religia a religijnosc,
3. teorie religijnosci i specyfika badan,
4. religijnosc człowieka współczesnego,
5. religijnosc tradycyjna a postmodernistyczna,
6. sekularyzacja a poszukiwanie swietosci,
7. przemiany katolicyzmu polskiego
8. nowe ruchy i wspólnoty religijne (orientalne, okcydentalne, pierwotne, mistycyzujace itd),
9. sekta - kult - denominacja - Kosciół - problemy definicyjne,
10.współczesny renesans magii, okultyzmu, astrologii, kultów pierwotnych,
11.funkcjonowanie swieckich w Kosciele,
12.rola rytuałów i obrzedów religijnych,
13.konwersja religijna i konwertyci.
14.współczesny obraz ksiedza
15. perspektywy socjologii religii
_______________________________________________________________________________________
Literatura:
Piwowarski W., Socjologia religii, NOMOS, Kraków 1997
Marianski J., Religia i Kosciół miedzy tradycja i ponowoczesnoscia,, NOMOS, Kraków 1997
Doktór T., Ruchy pogranicza religii i nauki jako zjawisko socjopsychologiczne, Wyd. UW,
Warszawa
1996
Borowik I., Zdaniewicz W., Od Koscioła ludu do Koscioła wyboru, NOMOS, Kraków 1996
Kehrer G. Wprowadzenie do socjologii religii, NOMOS, Kraków 1997
Hałas E., Konwersja. Perspektywa socjologiczna, Norbertinum, Lublin 1992
Piwowarski W., Socjologia religii, antologia tekstów, NOMOS, Kraków 1998
Libiszowska- ółtkowska M., Nowe ruchy religijne w zwierciadle socjologii, Wyd. UMCS, Lublin
Libiszowska- ółtkowska M., Koscioły i zwiazki wyznaniowe w Polsce, mały słownik, Verbinum,
Warszawa 2001
______________________________________________________________________________________
Forma zaliczenia: egzamin
Nazwa przedmiotu: Socjologia rodziny
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
Prowadzacy: dr Stanisław Lachowski
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
- Zapoznanie z przedmiotem, metodami i podstawowymi pojeciami socjologii rodziny
- Poznanie teorii dotyczacych powstania i funkcjonowania rodziny oraz charakterystyki rodziny
w ró_nych kulturach
- Poznanie struktury i funkcji rodziny oraz procesów jej przemian
- Zapoznanie sie i z aktualna sytuacja rodzin w Polsce na tle sytuacji rodzin w innych krajach
Tresci przedmiotu:
- Powstanie i rozwój socjologii rodziny
- Przedmiot i metody
- Rozwój badan socjologicznych nad rodzina
- Socjologiczne ujecie istoty rodziny
- Mał_enstwo i rodzina w ró_nych kulturach
- Teorie rodzin
- Typologie rodzin
- Struktura i funkcje rodziny
- Etapy cyklu _ycia rodzinnego
- Systemowa analiza rodziny
- Społeczne uwarunkowania przemian w strukturze i funkcjach rodziny
- Sytuacja rodzin w Polsce – sytuacja i przeobra_enia
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia:
- Wykład z zastosowaniem srodków audiowizualnych (prezentacje multimedialne)
____________________________________________________________________________________
literatura podstawowa:
- Adamski F. Rodzina. Wymiar społeczo-kulturowy. UW. Kraków 2002.
- Adamski F. Socjologia mał_enstwa i rodziny. PWN. Warszawa 1982.
- Dyczewski L. Rodzina. Społeczenstwo. Panstwo. Towarzystwo Naukowe KUL. Lublin 1994
- Giza Poleszczuk A. Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie
interdyscyplinarnej. WUW. Warszawa 2005
- Kwak Anna. Rodzina w dobie przemian.. Wydawnictwo Akademickie „
ak”. Warszawa 2005.
- Rodzina w zmieniajacym sie społeczenstwie. Red. P. Kryczka. RW KUL. Lublin 1997.
- Tyszka Z. Rodzina we współczesnym swiecie. Wydawnictwo Naukowe UAM. Poznan 2003.
- Tyszka Z. System metodologiczny wieloaspektowej integralnej analizy _ycia rodzinnego. Wydawnictwo
Naukowe UAM. Poznan 2001.
- Tyszka Z., Wachowiak A. Podstawowe pojecia i zagadnienia socjologii rodziny. AR im. A.
Cieszkowskiego. Poznan 1997.
- Wachowiak A. Współczesne problemy socjologii rodziny. AR A. Cieszkowskiego. Poznan 2001
literatura uzupełniajaca:
- Rodzina w okresie transformacji systemowej. Red. A. Kurzynowski. Wy_sza Szkoła Pedagogiczna
Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. Warszawa 1995.
- Rodzina współczesna. Red. M. Trawinska. WUW. Warszawa 2005.
- Rodzina współczesna. Red. M. Trawinska. WUW. Warszawa 2005.
- Sytuacja rodzin i polityka rodzinna w Polsce. Uwarunkowania demograficzne i społeczne. Red. D.
Graniewska. IPiSS. Warszawa 2004
- Szukalski P. Przepływy miedzypokoleniowe i ich kontekst demograficzny. Wydawnictwo UŁ. Łódz 2002.
______________________________________________________________________________________
Nazwa przedmiotu: Socjologia kultury
______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia –
______________________________________________________________________________________
Forma zakonczenia przedmiotu: egzamin
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Prowadzacy: dr Urszula Kusio, dr M. Torczyńska
_____________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane): ukazanie specyfiki ujmowania zagadnień kulturowych przez
socjologie.
_____________________________________________________________________________________
Tresc wykładów:
1. Powstanie i rozwój pojecia kultura
- przeglad sposobów definiowania kultury
- socjologia kultury a antropologia kulturowa
2. Wartosciujace i deskryptywne ujecie kultury
3. Relacje miedzy kultura a natura
- determinizm geograficzny w kulturze
- socjobiologowie
- socjolingwistyczna koncepcja N. Chomskiego
4. Relacje miedzy kultura a cywilizacja u wybranych socjologów (Znaniecki, Czarnowski)
5. Kategorie kultury i ich klasyfikacja
- A. Kroeber
- A. Kłoskowska
- A. Weber
6. Kultura symboliczna i jej charakterystyka
- autentycznosc i instrumentalizm w kulturze
- pojecie symbolu
- instrumentalizm eschatologiczny i doczesny
7. Kulturowy wymiar procesu globalizacji; stanowisko Z. Baumana i J. Szackiego
Metody kształcenia: przede wszystkim werbalna prezentacja tresci
_____________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa:
Chmielewski P., Kultura i ewolucja, Warszawa 1988
Czarnowski S., Kultura, w: Dzieła, t. 1, Warszawa 1956
Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, red. A. Kłoskowska, Wrocław 1991
Filipiak M., Socjologia kultury. Zarys zagadnien, Lublin 1996
Kłoskowska A., Socjologia kultury, Warszawa 1981
Kmita J., Kultura i poznanie, Warszawa 1985
Golka M., Socjologia kultury, Warszawa 2007
Znaniecki F., Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój, Warszawa 1971
uzupełniajaca:
Barber B. R., D_ihad kontra Mcswiat, Warszawa 1997
Huntington S. P., Zderzenie cywilizacji, Warszawa 1998
Kołakowski L., Kultura i fetysze, Warszawa 1967
Olszewska-Dyoniziak B., Człowiek-kultura-osobowosc, Kraków 1991
Ortega y Gasset J., Dehumanizacja sztuki i inne eseje, Warszawa 1980
Smolicz J., Wartosci rdzenne i to_samosc kulturowa, „Kultura i Społeczenstwo” nr 1, 1987
ygulski K., Swieta i kultura, Warszawa 1981
______________________________________________________________________________________
Nazwa przedmiotu: Socjologia miasta
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia, I rok SUM
_____________________________________________________________________________
_______
Liczba godzin: (Wy30 lub 20 na zaocznych
Forma zakończenia przedmiotu : egzamin
Prowadzący: dr M. Łacek
_______________________________________________________________________________________
Rok akad.: 2009/2010/Semestr zimowy
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie słuchaczy z teoretycznym i empirycznym dorobkiem socjologii miasta za granicą i w Polsce,
ukształtowanie umiejętności socjologicznej diagnozy społeczności i zbiorowości miejskich
_______________________________________________________________________________________
Treści przedmiotu:
Treści merytoryczne: czynniki miastotwórcze w dziejach. Historia socjologii miasta. Definicje, klasyfikacje
i typologie miast. Miasto jako system społeczny. Funkcje wewnętrzne i zewnętrzne miast. Przestrzeń
naturalna i antropogeniczna w mieście. Typy przestrzeni antropogenicznej miasta: informacyjna,
symboliczna, użytkowa. Społeczne wytwarzanie i użytkowanie przestrzeni miasta. Waloryzacja przestrzeni.
miasta. Miasto jako obszar kulturowy. Zachowania przestrzenne mieszkańców. Struktura organizacyjna
miasta. Strefy miejskie. Stosunki społeczne w mieście. Socjologia osiedla i socjologia mieszkalnictwa.
Rodzina miejska i sąsiedztwo. Problemy społeczne w miastach: dewiacje i patologie. Relacje między miastem
a wsią. Procesy urbanizacji i migracji. Funkcje miasta w regionie.
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia: wykład
_______________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa i uzupełniająca :
Aleksander Wallis: Socjologia i kształtowanie przestrzeni. Warszawa 1971.
Paweł Rybicki: Społeczeństwo miejskie. Warszawa 1972.
Problemy socjologii miasta. Red. Jacek Wódz. Katowice 1984.
Bogdan Jałowiecki: Społeczne wytwarzanie przestrzeni. Warszawa 1988.
Marian Malikowski: Socjologiczne badanie miasta. Rzeszów 1998.
Socjologia miasta. Wybór tekstów. Oprac. Marian Malikowski, Sławomir Solecki. Rzeszów 1999.
Przemiany miasta. Wokół socjologii Aleksandra Wallisa. Red. Bogdan Jałowiecki [i in.]. Warszawa: Scholar
2005.
Bohdan Jałowiecki, Marek Szczepański: Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Warszawa:
Scholar 2006.
__________________________________________________________________________________
Forma zaliczenia: egzamin z oceną w skali 2,0-5,0
Język wykładowy: polski
Nazwa przedmiotu: TEORIE ZMIAN I ROZWOJU SPOŁECZNEGO
__________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia- studia stacjonarne I stopnia
__________________________________________________________________________________
Liczba godzin: Wy-30 + 15 CA
Forma zakonczenia przedmiotu (egzamin)
Prowadzacy: Izabela Łucjan, doktor mgr M. Wójcik CA
__________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie sie z studentów z podstawowymi pojeciami i orientacjami badawczymi z zakresu
socjologicznej teorii zmiany społecznej. Analiza podstawowych koncepcji dynamiki
społecznej, wizji rozwoju społecznego jedno – i wielokierunkowego, od społeczenstw
pierwotnych po społeczenstwa cywilizowane.
Tresci przedmiotu :
1. Rozwój, proces, zmiana jako podstawowe pojecia z zakresu teorii zmian i rozwoju
społecznego – czynniki, podmioty zmian, etc.
2. Teorie rozwoju społecznego (mechanizmy zmian, teorie funkcjonalistyczne, teorie konfliktu,
liniowe i nieliniowe drogi rozwoju)
3. Modernizacja – powstanie paradygmatu (teoria ewolucjonistyczna, dychotomia społeczna),
4. Modernizacja - współczesne trendy (M. Levy, J.H. Boeke, O. Lewis, Ch. Lambert, W. W.
Rostow, A. Toffler, D. Bell, R. Aron, D. Mc Clelland, S. M. Lipset).
5. Teoria rozwoju zale_nego (dependyzm) – główne zało_enia i przedstawiciele,
6. Teorie rozwoju endogennego – główne zało_enia i przedstawiciele populizmu i noepopulizmu,
7. System swiatowy – tradycja teorii,
8. Rola jednostki w rozwoju swiata.
9. Dziejowa rola idei: etos protestancki, kapitalizm, ideologia socjalistyczna, rola nauk
społecznych w kształtowaniu rzeczywistosci społecznej.
Tresci przedmiotu:
_ Pojecia podstawowe: ró_nica, zmiana społeczna, rozwój społeczny.
_ Ewolucja społeczna i jej etapy. Socjobiologiczne czynniki ewolucji umysłowej i kulturowej
człowieka.
_ Typologia społeczenstw. Społeczenstwo preindustrialne i industrialne.
_ Materializm historyczny. Dialektyczny mechanizm zmiany społecznej.
_ Strukturalne uwarunkowania rewolucji w ró_nych układach politycznych. Fazy rewolucji.
Przykłady historyczne.
_ Społeczne i kulturowe nastepstwa postepu naukowego i technicznego. Instytucjonalizacja
nauki i jej zastosowan a system społeczny. Restrukturyzacja ról i organizacji.
_ Społeczenstwo postindustrialne – „lokomotywy” rozwoju, wizja przyszłosci.
__________________________________________________________________________________
Metody kształcenia: wykład, przedstawienie problemu, prezentacja
__________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa: ( do 10 pozycji)
1. Adamski, Wł. (red.), Interesy i konflikt. Studia nad dynamika struktury społecznej w Polsce,
Ossolineum, Wrocław, Warszawa 1990,
2. Antropologia wobec zmiany, Warszawa, IFiS 1995,
3. Bagby P., Kultura i historia. Prolegomena do porównawczego badania cywilizacji,
Warszawa 1975,
4. Bauman Z., Nowoczesnosc i zagłada, Biblioteka Kwartalnika Masada, Warszawa 1992,
5. Bienkowski Wł., Problemy teorii rozwoju społecznego, PW, Warszawa 1966,
6. Jelonek A., Tyszka K., Koncepcje rozwoju społecznego, Scholar, Warszawa 2001,
7. Morawski W., Zmiana instytucjonalna, PWN Warszawa 1998,
8. Szczepanski M., Modernizacja, rozwój zale_ny, rozwój endogenny. Socjologiczne stadium rozwoju
społecznego, Uniwersytet Slaski, Katowice 1989,
9. Szczepanski, Jan, Reformy, rewolucje, transformacje, Warszawa, IFiS PAN 1999,
10. Sztompka P, Teoria zmian społecznych, Znak Warszawa 2006
Literatura zalecana:
1. Burakowska K., Cywilizacja w procesie przemian, Wydawnictwo UG, Gdansk 1996,
2. Fromm E., Rewolucja nadziei, Dom Wydawniczy Rebis, Poznan 1996,
3. Furtado C., Mit rozwoju gospodarczego, Warszawa 1982,
4. Nowaczyk M., Ewolucjonizm kulturowy a religia, Warszawa 1989,
5. Sadowski Z., (red.). Społeczenstwa posttotalitarne. Kierunki przemian, Warszawa 1991,
6. Toffler A., Trzecia fala, PIW, Warszawa 1986.
__________________________________________________________________________________
Forma zaliczenia: egzamin ustny
Nazwa przedmiotu: SOCJOLOGIA KONFLIKTU
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: SOCJOLOGIA
_____________________________________________________________________________
_______
Liczba godzin: Wy - 30, Ca - 15
Forma zakończenia przedmiotu: zal z oc.
Liczba punktów ECTS:
_______________________________________________________________________________________
Prowadzący: dr Jarosław Chodak, mgr Ewa Lecka
_______________________________________________________________________________________
Rok akad.: 2009/2010/Semestr I
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie się z podstawowymi perspektywami interpretacji konfliktów w naukach społecznych.
Poznanie pojęć niezbędnych do konceptualizacji zjawisk konfliktowych. Analiza wybranych
egzemplifikacji konfliktu. Nabywania umiejętności interpretacji konfliktów.
Treści przedmiotu:
I. Wykłady
1. Pojęcie konfliktu
2. Typologie konfliktów
3. Klasyczna wizja konfliktu klasowego
4. Teorie konfliktu w socjologii: Ralph Dahrendorf, Lewis Coser, Randall Collins, Jonathan H.
Turner.
5. Konflikty i punkty zapalne na świecie
6. Konflikty na tle narodowościowym i etnicznym
7. Konflikty religijne i „zderzenia cywilizacji”
8. Konflikt jako rezultat autorytarnej modernizacji: Tim McDaniel
9. Strategie rozwiązywania konfliktów w systemach demokratycznych i autorytarnych
10. Walka bez stosowania przemocy jako strategia rozwiązania konfliktu
II. Ćwiczenia
1. Psychologiczne a socjologiczne ujęcie konfliktu
2. Konflikt w perspektywie nauk politycznych
3. Konflikty wewnątrzgrupowe a międzygrupowe
4. Pamięć zbiorowa jako źródło konfliktów
5. Konflikty w państwach postkomunistycznych
6. W konflikcie z państwem. Protesty zbiorowe w Polsce w okresie transformacji systemowej
7. Globalizacja konfliktów lokalnych
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia: wykład, dyskusja z elementami wykładu, prezentacja multimedialna
_______________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa
Dahrendorf, Ralph. 1993. Nowoczesny konflikt społeczny, Warszawa: Czytelnik.
Kisielewski, Tadeusz A. 1993. Nowy konflikt globalny. Toruń: Adam Marszałek
Kubiak, Krzysztof. 2005. Wojny, konflikty zbrojne i punkty zapalne na świecie. Warszawa: Trio.
Janicki, Kamil (red.). 2009. Źródła nienawiści. Konflikty
postkomunistycznych,.Warszawa: Instytut Wydawniczy Erica.
etniczne
w
krajach
Malendowski, Włodzimierz (red.). 2003. Zbrojne konflikty i spory międzynarodowe u progu XXI
wieku. Analiza problemów i studia przypadków, Wrocław: Atla 2
McDaniel, Tim. 1991. Autocracy, Modernization and Rewolution in Russia and lran. Princeton:
Princeton University Press.
Mucha, Janusz. 1978. Konflikt i społeczeństwo: z problematyki konfliktu społecznego we
współczesnych teoriach zachodnich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Nijakowski, Lech M. 2006. Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze
symbolicznym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Nye, Joseph S. jr. 2009. Konflikty międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i
Profesjonalne.
Literatura uzupełniająca:
Ashmore, Richard D., Lee Jussim, David Wilder, Social Identity, Intergroup Conflict, and Conflict
Reduction, Oxford: Oxford University Press: 2001
Buczkowski, Piotr. Piotr Matczak. 2004. Konflikt nieunikniony - wspólnoty i władze lokalne wobec
konfliktów spowodowanych rozwojem. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w
Poznaniu.
Rodkiewicz, Witold. 2000. Rosja i jej sąsiedzi – postimperialny syndrom, [w:] Zeszyty Instytutu
Studiów Strategicznych, Rosja i jej sąsiedzi, Zeszyt nr 40, Kraków.
Skarżyńska, Krystyna, Urszula Jakubowska, Jacek Wasilewski (red.). 2007.
międzygrupowe. Przejawy, źródła i metody rozwiązywania. Warszawa: Academica.
Konflikty
Szpociński, Andrzej (red.). 2009. Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów,
Warszawa: SCHOLAR.
______________________________________________________________________________________
Forma zaliczenia: test pisemny, kolokwium (ćwiczenia)
Nazwa przedmiotu: Socjologia edukacji
_______________________________________________________________________________________
Kierunek: Socjologia
_____________________________________________________________________________
_______
Forma zakończenia przedmiotu (zal z oc.)
_______________________________________________________________________________________
Prowadzący: dr Ewa Krawczak
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
Cele przedmiotu (zoperacjonalizowane):
Zapoznanie studentów ze zmianami w edukacji i oczekiwaniami wobec niej, które pojawiły się wraz
ze społeczeństwem przemysłowym i dokonywały się wraz z jego przekształcaniem; zapoznanie z
nowoczesnymi systemami edukacyjnymi, ich cechami i uwarunkowaniami oraz kontrowersjami
wokół edukacji w dobie kultury pop, wielokulturowości i nowych mediów.
Treści przedmiotu(oddzielnie wykłady, oddzielnie ćwiczenia):
Wykłady: Edukacja jako instytucjonalny sposób zaspokajania potrzeb sfery ekspresyjno – integracyjnej;
narodziny nowoczesnego systemu edukacji w Polsce i na świecie, porównania międzynarodowe; poziom
wykształcenia społeczeństwa polskiego; teorie nauczania a problem nierówności społecznych; edukacja a płeć
kulturowa i etniczność; edukacja a nowe techniki komunikowania, e-szkoła, e-learning jako nowa forma
edukacji; rola edukacji wyższej w sukcesie życiowym, społeczne postrzeganie dyplomu i jego inflacja;
teoretyczne konteksty: teoria ludzkiego kapitału, merytokracja, kredencjalizm; edukacja a kultura popularna;
edukacyjne wątpliwości i socjopatologia edukacji.
Ćwiczenia: Spuścizna Oświecenia: wynalazek dzieciństwa, społeczeństwo wykształcone, ratio; formy
socjalizacji do ról społecznych; społeczne zróżnicowanie wzorów konsumpcji a edukacyjne formy;
socjalizacja konsumencka i socjalizacja do ról płciowych; tworzenie ikon kultury popularnej; pomiędzy
kulturą słowa a kulturą obrazu; e-książka; instytucje totalne a technopol; praktyka edukacji wielokulturowej.
______________________________________________________________________________________
Metody kształcenia: wykład audytoryjny i metody podające; dyskusja w oparciu o teksty źródłowe
_______________________________________________________________________________________
Literatura podstawowa (do 10 pozycji) i uzupełniająca (do 5 pozycji):
A. Giddens, Socjologia, Warszawa 2004 , B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, K. J.
Tillman, Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, Warszawa 1996, H. Romański,
Selekcja ze względu na pochodzenie społeczne do szkoły średniej i na studia wyższe, „Nauka i Szkolnictwo
Wyższe” 2000, nr 2/16, P. Bordieu, J. C. Passeron, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania,
Warszawa 1990, I. Białecki, Alfabetyzm funkcjonalny, „Nowa Res Publica” 1996, nr 6(93), Z. Melosik,
Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej, W. Jakubowski, Edukacja i kultura popularna.
Teksty źródłowe:
P. Mikiewicz, Konsumeryzm i szkoła, w: T. Szlendak, K. Pietrowicz (red), Na pokaz. O konsumeryzmie w
kapitalizmie bez kapitału, Toruń 2004; N. Postman, W stronę XVIII stulecia, Warszawa 2001; P. Levinson,
Miękkie ostrze, Warszawa 1999,; M. F. Rogers, Barbie jako ikona kultury, Warszawa 2003; W.J. Burszta,
Asteriks w Disneylandzie. Zapiski antropologiczne, Poznań 2001. A. Krajewska, Zabawki jako forma
socjalizacji do ról płciowych, w: B. Łaciak (red.), Dziecko we współczesnej kulturze medialnej, warszawa
2003.
Opracowania:
______________________________________________________________________________________
Forma zaliczenia: zaliczenie wykładu na podstawie kolokwium pisemnego; zaliczenie cwiczeń na podstawie
aktywności na zajęciach i znajomości tekstów źródłowych
Nazwa
przedmiotu:
BUDOWA
KAPITAŁU
SPOŁECZNEGO
INTELEKTUALNEGO W ORGANIZACJI, 30 wykład + 15CA
(wykład, ćwiczenia, seminarium, konwersatorium)*
I
Wykładowca: Izabela Łucjan, doktor, mgr J. Kożuch
imię i nazwisko, stopień lub tytuł naukowy)
Socjologia
Cel zajęć: Celem zajęć jest zwrócenie uwagi studentów na rosnącą role kapitału ludzkiego i
intelektualnego w kształtowaniu się nowej rzeczywistości społecznej. Jednym z warunków
racjonalnego rozwoju społecznego jest mobilizacja wszelkich podmiotów życia społecznego.
Może dokonywać się ona na wielu płaszczyznach. Jedną z nich jest poziom organizacji, która
staje się pewnym punktem odniesienia i systemem powiązań jednostki.
Zajęcia mają z jednej strony charakter teoretyczny (zapoznanie z głównymi nurtami
teoretycznymi), jak również będą dokonywane analizy dostępnych projektów powstałych w
oparciu o koncepcje kapitału społecznego
Metody realizacji zajęć: wykład, przedstawienie problemu, prezentacja
Tematyka zajęć:
1. Klasyczne koncepcje kapitału społecznego (definicje, koncepcja R.Putmana i P.
Bourdie).
2. Kapitał społeczny według J. Colemana i F.Fukuyamy
3. Kapitał społeczny, kapitał intelektualny a kapitał ludzki – rozumienie pojęć
4. Typy i mechanizmy kapitału społecznego i intelektualnego.
5. Wpływ kapitału społecznego na rozwój społeczno-ekonomiczny (perspektywa
komunitarystyczna, sieciowa, instytucjonalna).
6. Kapitał ludzki jako atrybut organizacji (zasoby ludzkie – definicja, charakterystyka,
zmiany w podejściu do człowieka w organizacji)
7. Stosunki pracy – kształtowanie relacji pomiędzy podmiotami.
8. Zespoły robocze jako podstawowa jednostka organizcyjna
9. Wiedza i kompetencje organizacji (typy wiedzy, wymiary zarządzanie wiedzą i
kompetencjami, etc)
10. Przedsiębiorstwa społeczne – definicje, modele i główne koncepcje teoretyczne,
11. Społeczna odpowiedzialność organizacji – założenia, stan obecny i wyzwania.
12. Trzeci sektor – jako źródło kapitału intelektualnego i społecznego (fundacje,
stowarzyszenia, etc)
13. Instytucje ekonomii społecznej – jako podmioty rynkowe
Literatura podstawowa:
1. Antczak A., Kapitał intelektualny przedsiębiorstwa, Antykwa, Warszawa-Kluczbork
2004
2. Bratnicki M., Podstawy współczesnego myślenia o zarządzaniu, WBS Dąbrowa
Górnicza 2000
3. Grudzewski W. M., Hejduk I.K., Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwach,
Warszawa 2004
4. Putnam R., Budowanie prawnej demokracji. Tradycje obywatelskie we współczesnych
Włoszech, Znak, Kraków 1995
5. Fukuyama F., Zaufanie: kapitał społeczny a droga do dobrobytu, PWN, Warszawa –
6.
7.
8.
9.
Wrocław 1997
Perechuda Kazimierz (red.), Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, PWN,
Warszawa 2005
Przedsiębiorczość i kapitał intelektualny, red.: Bratnicki M., Strużyna, AE, Katowice
2001
Strategie i konkurencyjność przedsiębiorstw po dziesięciu latach transformacji, red.
Moszkowicz M., PWr, Polanica Zdrój 2001
Zarządzanie zmianami, red. Wawak T., UJ, Kraków 2001
Literatura zalecana:
(do 10 pozycji)
1. Coleman J. S., Social Capital in the Creation of Human Capital (w:) “American
Journal of Sociology” nr 94, 1998
2. Corporate Social Capital, red.: Gabbay S., Leenders R., Addison – Westley, New York
1998
3. Edvinsson L., Malone M.S., Kapitał intelektualny, WN PWN, Warszawa 2001
4. Grudnicki J., Rola kapitału ludzkiego w rozwoju gospodarki globalnej, Wydawnictwo
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003
5. Leś E., Nowa ekonomia społeczna. Wybrane koncepcje. (w:) „Trzeci sektor” nr 2,
2005
6. Morawski W., Socjologia ekonomiczna. Problemy. Teoria. Empiria, PWN, Warszawa
2001
7. Porters A., Social Capital : Its Origins and Apllications in Modern Sociology, (w:)
“Annual Review of Sociology”, nr 24, 1998
8. Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, (red.) Wawrzyniak B., Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa
2003