Praktyki zawodowe pielęgniarek i położnych
Transkrypt
Praktyki zawodowe pielęgniarek i położnych
Praktyki zawodowe pielęgniarek i położnych (indywidualne, grupowe) w świetle przepisów ustawy o działalności leczniczej i ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej: formy, zasady wykonywania zawodu w ramach tych praktyk, obowiązki rejestracyjne Radca prawny Aleksandra Krzemińska Opole, 19 października 2012 r. Podstawa prawna: Art. 208 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. Nr 112, poz. 654 ze zm.) „Osoby wykonujące zawód medyczny w ramach praktyki zawodowej dostosują swoją działalność do przepisów ustawy w terminie do dnia 31 grudnia 2012”. Norma zawarta w art. 208 ust. 2 obliguje osoby wykonujące zawód medyczny w ramach praktyki zawodowej do dostosowania ich działalności do przepisów ustawy o działalności leczniczej w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r. Odnośnie zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – wejście przepisów nastąpiło w dniu 1 stycznia 2012 r. Nowe wymogi ustawy o działalności leczniczej, które muszą być spełnione na dzień 31 grudnia 2012 r. to m.in.: a) opracowanie i wprowadzenie regulaminu organizacyjnego, b) zmiana typu praktyki, w sytuacji gdy miejscem wezwania - w przypadku praktyk zawodowych wyłącznie w miejscu wezwania - jest przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego W zakresie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, termin ten jest nieco dłuższy-do dnia 31 grudnia 2016 r., lecz wymaga opracowania programu dostosowawczego Termin przedłożenia programu dostosowawczego mija 31 grudnia 2012 r. TYPY PRAKTYK 1) indywidualna praktyka (w gabinecie stacjonarnym) wyposażonym w produkty lecznicze, wyroby medyczne, aparaturę, sprzęt medyczny odpowiednie do rodzaju i zakresu udzielanych świadczeń Pielęgniarka/położna prowadząca indywidualną praktykę jest obowiązana spełniać następujące warunki: 1.1. posiadać prawo wykonywania zawodu; 1.2.nie może być: a) zawieszona w prawie wykonywania zawodu albo ograniczona w wykonywaniu określonych czynności zawodowych na podstawie przepisów o zawodach pielęgniarki i położnej lub przepisów o samorządzie pielęgniarek i położnych, b) pozbawiona możliwości wykonywania zawodu prawomocnym orzeczeniem środka karnego zakazu wykonywania zawodu albo zawieszona w wykonywaniu zawodu zastosowanym środkiem zapobiegawczym; 1.3. posiadać co najmniej dwuletnie doświadczenie w wykonywaniu zawodu; 1.4. nie może mieć przerwy w wykonywaniu zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat poprzedzających wniosek o wpis; 1.5. musi dysponować pomieszczeniem, w którym będą udzielane świadczenia zdrowotne, wyposażonym w aparaturę i sprzęt medyczny oraz posiadać opinię właściwego organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej o spełnieniu warunków umożliwiających udzielanie określonych świadczeń zdrowotnych; 1.6. uzyskać wpis Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ; 1.7. zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej 2. Indywidualna specjalistyczna praktyka (w gabinecie stacjonarnym) Pielęgniarka/położna wykonująca zawód w ramach działalności leczniczej, jako indywidualną specjalistyczną praktykę jest obowiązana spełniać warunki, jak dla praktyki indywidualnej w gabinecie stacjonarnym oraz posiadać specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa lub innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. 3. Indywidualna praktyka wyłącznie w miejscu wezwania Pielęgniarka/położna wykonująca zawód w ramach działalności leczniczej, jako indywidualną praktykę wyłącznie w miejscu wezwania jest obowiązana: 3.1. spełniać warunki, identyczne jak dla praktyki indywidualnej (w gabinecie stacjonarnym) oprócz wymogu dot. dysponowania pomieszczeniem, w którym będą udzielane świadczenia zdrowotne, 3.2. posiadać sprzęt medyczny umożliwiający udzielanie określonych świadczeń zdrowotnych w miejscu zamieszkania lub pobytu pacjenta; 3.3. wskazać adres praktyki oraz adres miejsca przechowywania dokumentacji medycznej. 4. indywidualna specjalistyczna w miejscu wezwania praktyka wyłącznie Pielęgniarka/położna wykonująca zawód w ramach działalności leczniczej, jako indywidualną specjalistyczną praktykę wyłącznie w miejscu wezwania jest obowiązana spełniać warunki jak dla indywidualnej praktyki wyłącznie w miejscu wezwania oraz posiadać specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa lub innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. 5. Indywidualna praktyka wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem Pielęgniarka wykonująca indywidualną praktykę pielęgniarki wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem jest obowiązana spełniać warunki spełniać warunki, identyczne jak dla praktyki indywidualnej (w gabinecie stacjonarnym) oprócz wymogu dysponowania pomieszczeniem, w którym będą udzielane świadczenia zdrowotne. 6. Indywidualna specjalistyczna praktyka wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem Pielęgniarka/położna wykonująca zawód w ramach działalności leczniczej, jako indywidualną specjalistyczną praktykę wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem, jest obowiązana spełniać warunki, jak dla indywidualnej praktyki pielęgniarki wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem oraz posiadać specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa lub innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. 7. Grupowa praktyka pielęgniarki/położnej (w formie spółki cywilnej, spółki jawnej albo spółki partnerskiej) W ramach grupowej praktyki mogą być udzielane świadczenia zdrowotne wyłącznie przez pielęgniarki będące wspólnikami spółki cywilnej lub jawnej albo partnerami spółki partnerskiej spełniające warunki, o którym mowa wyżej w odniesieniu do indywidualnej praktyki pielęgniarki/położnej lub indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarki/położnej. Grupowa praktyka zatem musi dysponować pomieszczeniem, w którym będą udzielane świadczenia zdrowotne, wyposażonym w aparaturę i sprzęt medyczny oraz posiadać opinię właściwego organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej o spełnieniu warunków umożliwiających udzielanie określonych świadczeń zdrowotnych. Grupowa praktyka może przybrać formę spółki cywilnej (jest to spółka prawa cywilnego), spółki jawnej albo spółki partnerskiej (są to spółki prawa handlowego). Spółka cywilna nie ma zdolności prawnej, co oznacza, że nie ma możliwości nabywania we własnym imieniu praw i zaciągania obowiązków. Cokolwiek w czasie trwania spółki jest nabywane, w rzeczywistości nabywane jest nie przez spółkę, ale przez wspólników do ich wspólnego majątku. Określenie "spółka cywilna" jest bowiem pewnym skrótem myślowym ustawodawcy oznaczającym ogół wspólników. Niemniej jednak spółka cywilna posiada własny NIP i REGON i występuje sama o ich nadanie. Może być też podatnikiem podatku VAT, mieć też status pracodawcy. ZALETY łatwość jej założenia i proste procedury prowadzenia, zawarcie umowy spółki cywilnej nie wymaga nawet formy pisemnej; niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia jej, proste zasady księgowości; założenie spółki nie wiąże się z kosztami z tytułu wpisu do rejestru przedsiębiorstw (KRS), a fakt jej założenia jest odnotowywany poprzez wpisanie w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wspólników. WADY solidarna odpowiedzialność wspólników za jej zobowiązania. Spółka jawna jest podmiotem zaliczanym do osobowych spółek prawa handlowego. Podobnie jak pozostałe spółki osobowe nie posiada osobowości prawnej ale w obrocie działa jako tzw. ułomna osoba prawna. Zgodnie z art. 8 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Wspólnicy spółki jawnej, mimo że odpowiadają jak wspólnicy spółki cywilnej solidarnie za zobowiązania spółki razem ze spółką, jednak jest to odpowiedzialność subsydiarna. Oznacza to dopuszczalność prowadzenia egzekucji z majątku wspólników wyłącznie wtedy, gdy wierzyciel nie uzyska zaspokojenia swoich roszczeń z majątku spółki jawnej, to znaczy kiedy egzekucja prowadzona przeciwko spółce okazała się bezskuteczna. Oznacza to, że wspólnik spółki jawnej może dopiero wtedy odpowiadać za zobowiązania spółki jawnej. Spółka jawna powstaje dopiero z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego (dalej KRS). Umowa spółki jawnej, w przeciwieństwie do umowy spółki cywilnej, musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Nie jest jednak konieczne, jak w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zawieranie umowy w formie aktu notarialnego. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania m.in. następujących zawodów: •adwokata, •architekta, •biegłego rewidenta, •doradcy podatkowego, •lekarza, •lekarza dentysty, •pielęgniarki, położnej, •radcy prawnego, •rzecznika patentowego. Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z: 1) wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, 2) za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki (brak w przypadku praktyk zawodowych zastosowania- bowiem świadczenia zdrowotne w grupowej praktyce udzielanie są jedynie przez samych partnerów spółki). Dostosowanie praktyk zawodowych w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r. dotyczy: 1) zakazu wskazywania, jako miejsca przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego. wezwania, Wprowadzono nowy typ praktyki: indywidualna (specjalistyczna) praktyka pielęgniarki/położnej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem, który to rodzaj praktyki jest odmienny do praktyki wyłącznie w miejscu wezwania (wizyty domowe w miejscu przebywania pacjenta poza przedsiębiorstwem podmiotu leczniczego np. szpital, przychodnia oraz poza gabinetem praktyki). Wyłączona jest możliwość wskazania, jako miejsca wezwania, adresu siedziby przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego (czy też którejkolwiek z siedzib - jeżeli podmiot leczniczy wykonuje działalność leczniczą w wielu miejscach). Przedstawianie ubezpieczeniowej organowi rejestrowemu polisy Wymóg ten został wprowadzony wcześniej dla tych pielęgniarek/położnych, które rejestrowały praktyki zawodowe po dniu 1 stycznia 2012 roku, już od 1 stycznia 2012 r. miały one obowiązek przedkładać w/w dokument w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy. Obowiązek natomiast zawarcia takiej umowy powstaje w dniu poprzedzającym rozpoczęcie działalności. Zatem w myśl nowej ustawy nie ma możliwości rozpoczęcia działalności praktyki zawodowej bez zawarcia umowy ubezpieczenia. Ubezpieczeniem OC jest objęta odpowiedzialność cywilna podmiotu wykonującego działalność leczniczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za szkody będące następstwem: a) udzielania świadczeń zdrowotnych albo b) niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych wyrządzone działaniem lub zaniechaniem ubezpieczonego, które miało miejsce w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej. Ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód: a) wyrządzonych przez podmiot wykonujący działalność leczniczą po pozbawieniu lub w okresie zawieszenia prawa do prowadzenia działalności leczniczej; b) polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie rzeczy; c) polegających na zapłacie kar umownych; d) powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek, a także aktów terroru; e) będących następstwem zabiegów chirurgii plastycznej lub zabiegów kosmetycznych, za wyjątkiem tych, które udzielane są w przypadkach będących następstwem wady wrodzonej, urazu, choroby lub następstwem jej leczenia. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w okresie ubezpieczenia nie dłuższym niż 12 miesięcy, wynosi równowartość w złotych: - 30.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, - 150.000 euro w odniesieniu do wszystkich zdarzeń. W przypadku praktyk grupowych dotyczy to każdej pielęgniarki lub położnej wykonującej działalność leczniczą w formie spółki cywilnej, spółki jawnej albo spółki partnerskiej. Regulamin Organizacyjny musi określać w szczególności: 1) firmę podmiotu; 2) cele i zadania podmiotu; 3)rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych; 4) miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych; 5) wysokość opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej ustalonej w sposób określony w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta; 6) organizację procesu udzielania świadczeń zdrowotnych w przypadku pobierania opłat; 7) wysokość opłat za świadczenia zdrowotne, które mogą być, zgodnie z przepisami ustawy lub przepisami odrębnymi, udzielane za częściową albo całkowitą odpłatnością; PROGRAM DOSTOSOWAWCZY Pomieszczenia i urządzenia praktyki zawodowej muszą odpowiadać wymaganiom odpowiednim do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych w zakresie warunków: 1) ogólnoprzestrzennych; 2) sanitarnych; 3) instalacyjnych. Wymogi te zostały określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 r. poz. 739). Podmioty wykonujące działalność leczniczą w dniu wejścia w życie ustawy - tj. w dniu 1 lipca 2011 r. będą mogły skorzystać z możliwości stworzenia programu dostosowawczego. Art. 207 ust. 2. Podmiot wykonujący działalność leczniczą przedstawi organowi prowadzącemu rejestr program dostosowania tego podmiotu do wymagań, o których mowa w art. 22 ust. 1, w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r., zaopiniowany przez właściwy organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Opinia ta jest wydawana w drodze decyzji administracyjnej. Jak powyższe wskazuje, kolejność związana z dostosowaniem pomieszczeń do nowych zapisów rozporządzenia MZ jest następująca, pielęgniarka/położna: 1)przygotowuje program dostosowania tego podmiotu do nowych wymagań, 2)przedstawia program do zaopiniowania właściwemu organowi PIS; 3)po uzyskaniu ww. opinii przedstawia program organowi prowadzącemu rejestr powyższe musi zostać zrealizowane do dnia 31 grudnia 2012 r. OBOWIĄZEK ZGŁASZANIA ZMIAN DANYCH OBJĘTYCH WPISEM DO REJESTRU Na podstawie art. 107 ust. 1 ustawy pielęgniarka/położna prowadząca indywidualną praktykę bądź, w przypadku praktyk grupowych, wspólnicy spółki cywilnej, spółka jawna lub partnerska zarejestrowane w rejestrze praktyk prowadzonych przez Okręgową Radę Pielęgniarek i Położnych w Opolu mają obowiązek zgłaszać temu organowi wszelkie zmiany danych objętych rejestrem w terminie 14 dni od dnia ich powstania. Niedochowanie tego terminu może implikować poważne negatywne konsekwencje w razie stwierdzenia przez organ prowadzący rejestr (lub organ nadzoru), braku zgłoszenia stosownych zmian. Zgodnie z art. 107 ust. 2 ustawy w przypadku niezgłoszenia zmiany danych objętych rejestrem w tym terminie organ prowadzący rejestr nałoży karę pieniężną w wysokości do dziesięciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, tj. na dzień obecny 15 000 zł. Od dnia 1 stycznia 2012 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 1 500 zł (słownie: tysiąc pięćset). Decyzji nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Zmiany wynikające z obowiązku dostosowania funkcjonowania praktyk zawodowych do nowych wymagań ustawy w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r. zgłaszane wnioskami do organu rejestrowego o wpis zmian - są zwolnione z opłat. Za zgłoszenie innych zmian (np. zmiana adresu gabinetu, zmiana nazwy praktyki) należna jest opłata. WYSOKOŚĆ OPŁATY Opłata z wpis (pierwszy) - 2% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku za ubiegły rok, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", obowiązującego w dniu złożenia wniosku o wpis do rejestru, zaokrąglonego w górę do pełnego. Zaś za wpis zmian 50% wysokości opłaty za pierwszy wpis. W 2012 r. opłata wynosi 72,00 zł za wpis i 36,00 zł za wpis zmian. Wpłaty należy dokonywać na konto: W przypadku złożenia wniosku o wykreślenie, decyzja o wykreśleniu z rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą podlega opłacie skarbowej w kwocie 10,00 zł. Wpłaty należy dokonywać na konto Urzędu Miasta Opola. Wniosek o zmianę wpisu w rejestrze, który dotyczy wyłącznie przedstawienia dokumentu ubezpieczenia potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia, jest wolny od opłat. ODMOWA WPISU następuje w trzech przypadkach gdy: 1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące wnioskodawcy wykonywania działalności objętej wpisem, 2) podmiot wykonujący działalność leczniczą wykreślono w ciągu 3 lat od dnia złożenia wniosku z rejestru z powodu: a) złożenia oświadczenia niezgodnego ze stanem faktycznym, b) rażącego naruszenia warunków wymaganych do wykonywania działalności objętej wpisem; c) niezastosowania się do zaleceń pokontrolnych wydanych przez organ rejestrowy, 3) wnioskodawca nie spełnia warunków, wymaganych do rejestracji. Do uchwał w sprawie: - odmowy wpisu, - odmowy jego zmiany stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące decyzji administracyjnych. Od uchwały ORPiP w Opolu przysługuje odwołanie składane do Ministra Zdrowia za pośrednictwem ORPiP w Opolu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania uchwały. Dalej przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a następnie ewentualnie skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. WYKREŚLENIE Z REJESTRU następuje w przypadku: 1) złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 100 ust. 2, niezgodnego ze stanem faktycznym; 2) wydania prawomocnego orzeczenia zakazującego podmiotowi wykonującemu działalność leczniczą wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru; 3) rażącego naruszenia warunków wymaganych do wykonywania działalności objętej wpisem; 4) niezastosowania się do zaleceń pokontrolnych 5) złożenia wniosku o wykreślenie z rejestru; 6) bezskutecznego upływu terminu podjęcia działalności nie dłuższego niż 3 miesiące, jeżeli podmiot wykonujący działalność leczniczą w terminie 3 miesięcy od dnia wpisu do rejestru nie podjął działalności; 7)wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu pielęgniarki WIZYTACJA art. 22 ust. 1 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej „Okręgowa izba pielęgniarek i położnych jest uprawniona do wizytacji w celu oceny wykonywania zawodu przez pielęgniarkę lub położną w ramach praktyki zawodowej wpisanej do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej.” Wizytacja jest przeprowadzana przez pielęgniarki lub położne upoważnione przez okręgową radę pielęgniarek i położnych. Osoby wykonujące czynności wizytacyjne za okazaniem imiennego upoważnienia, mają prawo: 1) żądania informacji i dokumentacji; 2) wstępu do pomieszczeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą; 3) udziału w czynnościach związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych; 4) wglądu do dokumentacji medycznej; 5) żądania ustnych i pisemnych wyjaśnień. Przed rozpoczęciem wizytacji, nie później niż na 7 dni przed dniem wizytacji, zlecający wizytację zawiadamia o wizytacji pisemnie lub w formie elektronicznej pielęgniarkę lub położną prowadzącą praktykę zawodową, u której będzie przeprowadzana wizytacja. Po wykonaniu czynności wizytacyjnych sporządza się wystąpienie powizytacyjne zawierające m.in. wnioski osób wykonujących czynności wizytacyjne, które doręcza się pielęgniarce lub położnej prowadzącej praktykę zawodową. Jeżeli w wystąpieniu powizytacyjnym stwierdzono: 1) postępowanie sprzeczne z zasadami etyki zawodowej lub 2) zawinione naruszenie przepisów dotyczących wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, ORPiP powiadamia okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej. W przypadku stwierdzenia rażącego naruszenia warunków wykonywania działalności objętej wpisem, ORPiP wykreśla pielęgniarkę lub położną prowadzącą praktykę zawodową z rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Organ prowadzący rejestr prowadzi kontrolę praktyk zawodowych w zakresie zgodności wykonywanej działalności leczniczej z przepisami: ustawy o działalności leczniczej i przepisami rozporządzeń wykonawczych wydanymi na jej podstawie. Osoby wykonując czynności kontrolne, mają prawo: 1) żądania informacji i dokumentacji; 2) oceny realizacji zadań określonych w regulaminie organizacyjnym, w tym dostępności i jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych; 3) wstępu do pomieszczeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą; 4) udziału w czynnościach związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych; 5) wglądu do dokumentacji medycznej; 6) żądania ustnych i pisemnych wyjaśnień. Ochrona funkcjonariuszy publicznych Przewidziano objęcie zawodu pielęgniarki i położnej w pełnym zakresie ochroną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych podczas i w związku z wykonywaniem czynności polegających na udzielaniu świadczeń zdrowotnych (art. 11 ust. 2 ustawy). Przepis ten nie jest nowy, obowiązywał w dotychczasowej ustawie, jednakże tylko dla pielęgniarek i położnych wykonujących zawód na podstawie umowy o pracę – czyli nie dla osób prowadzących praktyki zawodowe pielęgniarek, położnych. Korzystanie z tej ochrony prawnej oznacza, że Kodeks Karny zapewnia ochronę prawną w związku z wykonywaniem zawodu pielęgniarki i położnej w razie: • • • • • naruszenia nietykalności osobistej, czynnej napaści, znieważenia, udaremnienia i utrudnienia kontroli, wywierania wpływu na wykonywane zawodu - z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej. Za te przestępstwa grożą znacznie wyższe kary niż w przypadku, gdy te same czyny zabronione są dokonywane względem osób niebędących funkcjonariuszami publicznymi. W przypadku przestępstw wyżej wymienionych zastosowanie bowiem znajdą paragrafy Kodeksu karnego w rozdziale: Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, gdzie rodzajowym przedmiotem ochrony w omawianym rozdziale jest prawidłowa i niezakłócona działalność organów państwowych i samorządu terytorialnego oraz ich funkcjonariuszy. Wiąże się to z wyższymi sankcjami dla sprawców tych przestępstw i ściganiem z urzędu przez organy sprawiedliwości. Przykładowo przy przestępstwie znieważenia (tj. za wyzwiska, obelgi, a nawet gesty, rysunki uznane za obelżywe) - na podstawie art. 226 KK grozi kara grzywny, ograniczenia albo pozbawienia wolności do jednego roku. Jest to przestępstwo ścigane z urzędu. Dla porównania w sytuacji, gdy pokrzywdzonym jest osoba nie będąca funkcjonariuszem publicznym kara za ich znieważenie nie obejmuje kary pozbawienia wolności, jedynie grzywnę albo karę ograniczenia wolności. Nadto także organy ścigania nie prowadzą postępowania, musi wnosić o ukaranie sam pokrzywdzony, składając do sądu karnego prywatny akt oskarżenia. Dziękuję za uwagę Aleksandra Krzemińska [email protected] ul. Ligonia 13/4, 45-362 Opole | tel.: (077) 453 12 17 | fax: (077) 453 02 93 e-mail: [email protected] | www.radcyprawni.opole.pl NIP 7542954923 | KRS 0000316483 | Regon 160220424