IT for US czyli Technologia Informacyjna dla zrozumienia

Maágorzata Chmurska, ElĪbieta Kawecka
OĞrodek Edukacji Informatycznej i ZastosowaĔ Komputerów, Warszawa
Innowacje pedagogiczne
116
OĞrodek Edukacji Informatycznej i ZastosowaĔ Komputerów jest koordynat
europejskiego projektu IT for US - Information Technology for Understanding Sc
(Technologia informacyjna dla zrozumienia przedmiotów przyrodniczych), w ram
programu Socrates - Comenius 2.1 (nr ref. 119001-CP-1-2004-1-PL-COMENIUS-C21).
Naszymi partnerami są:
University of Amsterdam, AMSTEL (Amsterdam Mathematics Science and Technol
(Holandia),
New University of Lisbon, College of Science and Technology (Portugalia),
University of Leicester, School of Education (Wielka Brytania),
University of Cyprus, Department of Educational Science (Cypr),
Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Ka
Informatyki i Metod Komputerowych.
Projekt rozpocząá siĊ w styczniu 2005 roku i obecnie wkroczyá w fazĊ koĔcową. Ogro
wkáad w jego realizacjĊ wniósá wieloletni pracownik naszego OĞrodka, dr inĪ. Jan Du
Borkowski, który zmará w lutym 2007 roku [1].
W projekcie biorą udziaá twórcy oprogramowania do pomiarów wspomaganych kompute
i modelowania (Coach, Insight, Modellus), autorzy programów nauczania i materi
dydaktycznych oraz nauczyciele konsultanci. Wszyscy uczestnicy projektu mają bog
MałgorzatawChmurska,
Elżbieta
Kawecka
róĪnorodne doĞwiadczenie
nowoczesnym
nauczaniu
z zastosowaniem techno
informacyjnej.
ITTechnologia
USInformacyjna
,
for
czyli
dla zrozumienia przedmiotów przyrodniczych
Ośrodek Edukacji Informatycznej i Zastosowań Komputerów jest koordynatorem europejskiego projektu
IT for US – Information Technology for Understanding
Science (Technologia informacyjna dla zrozumienia przedmiotów przyrodniczych), w ramach programu Socrates
– Comenius 2.1 (nr ref. 119001-CP-1-2004-1-PL-COMENIUS-C21).
MERITUM 4 (7) / 2007
Naszymi partnerami są:
• University of Amsterdam, AMSTEL (Amsterdam
Mathematics Science and Technology), (Holandia),
• New University of Lisbon, College of Science and
Rys.1. Uczestnicy projektu IT for US w czasie spotkania
Technology (Portugalia),
• University of Leicester, School of Education na Uniwersytecie Cypryjskim w listopadzie 2005
Rys.1. Uczestnicy projektu IT for US w czasie spotkania na Uniwersytecie Cypryjskim
(Wielka Brytania),
listopadzie
• University of Cyprus, Department of Educational Zakładane rezultaty
projektu2005
to:
Science (Cypr),
• raport z wyników badań wraz z zaleceniami wyko• Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji
rzystania technologii informacyjnej dla lepszego
Narodowej w Krakowie, Katedra Informatyki
nauczania przedmiotów przyrodniczych,
i Metod Komputerowych.
• międzynarodowy kurs dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych integrujący pomiary wspomagane komputerowo i modelowanie,
Projekt rozpoczął się w styczniu 2005 roku i obecnie wkroczył w fazę końcową. Ogromny wkład w jego realizację • podręczniki i materiały szkoleniowe,
wniósł wieloletni pracownik naszego Ośrodka, dr inż. Jan • podniesienie kwalifikacji uczestników projektu.
Dunin-Borkowski, który zmarł w lutym 2007 roku [1].
W projekcie biorą udział twórcy oprogramowania do
pomiarów wspomaganych komputerowo i modelowania (Coach, Insight, Modellus), autorzy programów nauczania i materiałów dydaktycznych oraz nauczyciele
konsultanci. Wszyscy uczestnicy projektu mają bogate
i różnorodne doświadczenie w nowoczesnym nauczaniu
z zastosowaniem technologii informacyjnej.
Badania ankietowe
Pierwszym etapem projektu ITforUS było przeprowadzenie badań ankietowych wśród nauczycieli przedmiotów przyrodniczych na terenie państw, których przedstawiciele biorą udział w projekcie. Celem badań było
określenie stopnia wykorzystania środków informacyj-
Generalnie, wśród wszystkich osób biorących udział
w ankiecie istnieje przekonanie o słuszności i skuteczności
zastosowania TIK w procesie dydaktycznym. Za najbardziej przydatne zastosowanie technologii informacyjnokomunikacyjnych polscy nauczyciele uznali następujące
sposoby jej wykorzystania: jako źródło informacji (85%),
jako środek komunikacji z uczniami (72%), zastosowanie
programów związanych z modelowaniem (73%), zastosowanie programów związanych z symulacjami (86%),
do szacowania postępów ucznia (68%), do wykonywania
pomiarów wspomaganych komputerowo (69%).
Praktyka wygląda nieco inaczej niż przekonania.
W polskiej szkole, najczęściej stosowanymi programami
komputerowymi są: programy użytkowe i wspomagające uczenie się (70%), programy multimedialne (53%),
oprogramowanie służące do wizualizacji i symulacji
(63%) oraz prezentacji (50%). Polscy nauczyciele (80%)
podobnie jak cypryjscy (78%) oraz angielscy (67%) prawie nie używają oprogramowania do budowania modeli
procesów przyrodniczych, podczas gdy 77% nauczycieli
holenderskich i 62% portugalskich korzysta z tego rodzaju oprogramowania (rys. 2).
Polscy nauczyciele najczęściej używają komputera do
szukania informacji w celu przygotowania lekcji. Zdecydowana większość deklaruje użycie komputera przy
tłumaczeniu lekcji uczniom (pokazy, prezentacje), przy
czym to nauczyciel przeważnie prezentuje, co nie sprzyja
aktywizacji uczniów i świadczyć może o niskim poziomie wiedzy na temat pozostałych narzędzi TIK.
Z przeprowadzonych badań wynika, że należy podjąć
działania, których celem powinno być stworzenie nauczycielom możliwości poszerzenia wiedzy na temat
nowoczesnych technologii i wskazanie w jaki sposób
uzyskać przy ich pomocy „wartość dodaną” w procesie
dydaktycznym. Ważne jest również opracowanie metod
służących pobudzeniu aktywności uczniów na zajęciach,
tak aby mogli oni samodzielnie pracować stosując narzędzia komputerowe. Powodem, dla którego nauczyciele
rzadko korzystają z TIK jest nie tylko niski poziom ich
wiedzy w tym zakresie, ale brak przykładów i punktów
odniesienia do sposobów wykorzystania jej w nauczaniu.
Dodatkowy problem stanowią tu kwestie organizacyjno-techniczne takie, jak: liczebność klas, określony czas
trwania lekcji i liczba komputerów w klasach.
117
Innowacje pedagogiczne
no-komunikacyjnych w procesie kształcenia w obszarze
nauk przyrodniczych. Osoby ankietowane wypełniały
kwestionariusz złożony z trzech części. Dotyczyły one:
przekonania o zastosowaniu technologii informacyjnej
i komunikacyjnej (TIK) w procesie nauczania i uczenia
się, postaw nauczycieli w stosunku do integracji nowych
narzędzi w szkolnym procesie dydaktycznym oraz zakresu praktycznego wykorzystania TIK podczas lekcji.
Wyniki badań zostały opracowane przez partnerów
z Cypru w postaci obszernego raportu, który można
pobrać ze strony WWW projektu http://www.itforus.
oeiizk.waw.pl
W jaki sposób wykorzystujesz oprogramowanie do modelowania (Coach, Modellus, PowerSim, Stella ...)?
90,00
80,00
70,00
60,00
%
50,00
40,00
30,00
10,00
0,00
Cypr
W domu, przygotowując siĊ do zajĊü.
Holandia
Polska
Portugalia
W szkole podczas pracy z uczniami.
Inne.
Wielka
Brytania
Nie uĪywam tego typu oprogramowania.
Rys.2.
Sposobywykorzystania
wykorzystania programów
w różnych
krajach.
Rys.2.
Sposoby
programówdodomodelowania
modelowania
w róĪnych
krajach.
Polscy nauczyciele najczĊĞciej uĪywają komputera do szukania informacji w celu
przygotowania lekcji. Zdecydowana wiĊkszoĞü deklaruje uĪycie komputera przy táumaczeniu
lekcji uczniom (pokazy, prezentacje), przy czym to nauczyciel przewaĪnie prezentuje, co nie
sprzyja aktywizacji uczniów i Ğwiadczyü moĪe o niskim poziomie wiedzy na temat
MERITUM 4 (7) / 2007
20,00
Innowacje pedagogiczne
118
Kurs dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych
Głównym celem projektu jest opracowanie interdyscyplinarnego kursu dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych
(fizyki, chemii, biologii) wraz z materiałami metodycznymi. W chwili obecnej prace te są bardzo zaawansowane
(wersja angielska jest prawie gotowa, część materiałów jest już w wersji polskiej). Kurs zawiera przykłady nowoczesnego, konstruktywistycznego podejścia do nauczania z wykorzystaniem technologii informacyjnej. Wykorzystane
jest takie oprogramowanie, które umożliwia wykonywanie pomiarów wspomaganych komputerowo (data logging),
zjawisk
zachodzących
w przyrodzie.
Są zjawisk
to programy:
Coach
5/6 (rys. Są
3),toInsight
– pomiary,
wideopomiarów
oraz modelowanie
i symulację
zachodzących
w przyrodzie.
programy:
Coach 5/6
Simulation
Insight
(rys.
4)
i
Modellus
(rys.
5)
oraz
ukáady
pomiarowe
(np.
Coach
Lab II+,
(rys. 3), Insight – pomiary, Simulation Insight (rys. 4) i Modellus (rys. 5) oraz układy pomiarowe (np. Coach
Lab
LogIT
LIVE
) z) zzestawem
odpowiednich
czujników.
II+, LogIT
LIVE
zestawem odpowiednich
czujników.
Program Coach 5/6 (w wersji polskiej Coach 5 PL ) ma charakter otwartego
Ğrodowiska
prowadziü
róĪnych
wielkoĞci
a takĪe
Program Coach pozwalającego
5/6 (w wersji polskiej
Coach 5 PL pomiary
) ma charakter
otwartego
środowiskafizycznych,
pozwalającego prowadzić
opracowywaü
analizowaü
wyniki
eksperymentów.
UmoĪliwia
teĪ eksperymentów.
przeprowadzenie
analizy
pomiary różnych iwielkości
fizycznych,
a także
opracowywać i analizować
wyniki
Umożliwia
też
zjawisk zachodzących w przyrodzie. Są to programy: Coach 5/6 (rys. 3), Insight – pomiary,
ruchu
metodą
wideopomiarów
(przez
zaznaczanie
poáoĪenia
wybranych
punktów
przeprowadzenie
analizy
ruchu
wideopomiarów
(przez
zaznaczanie
wybranych
Simulation
Insight
(rys.metodą
4) i Modellus
(rys. 5) oraz
ukáady
pomiarowepołożenia
(np. Coach
Lab II+, punktów poruporuszającego
siĊna) zobiektu
na kolejnych
filmu)modeli
orazdynamicznych
budowĊ i w trybie
analizĊtekstowym
modeli
szającego LogIT
się obiektu
kolejnych
filmu)czujników.
orazklatkach
budowę i analizę
LIVE
zestawemklatkach
odpowiednich
Program
Coach
5/6
(w
wersji
polskiej
Coach
5
PL
)
ma
charakter
otwartego
dynamicznych
w
trybie
tekstowym
lub
graficznym
[2].
Porównywanie
wyników
lub graficznym [2]. Porównywanie wyników modelowania z wynikami przeprowadzonych eksperymentów daje
pozwalającego prowadziü pomiary róĪnych wielkoĞci fizycznych, a takĪe
modelowania
z wynikami
przeprowadzonych eksperymentów daje przedsmak prawdziwej
przedsmakĞrodowiska
prawdziwej
pracy badawczej.
opracowywaü i analizowaü wyniki eksperymentów. UmoĪliwia teĪ przeprowadzenie analizy
pracy badawczej.
ruchu metodą wideopomiarów (przez zaznaczanie poáoĪenia wybranych punktów
poruszającego siĊ obiektu na kolejnych klatkach filmu) oraz budowĊ i analizĊ modeli
dynamicznych w trybie tekstowym lub graficznym [2]. Porównywanie wyników
modelowania z wynikami przeprowadzonych eksperymentów daje przedsmak prawdziwej
pracy badawczej.
Rys. 3. Po lewej zdjęcie interfejsu pomiarowego Coach Lab II+ i układu RC do badania rozładowania kondensatora.
Rys.
3. PoCoach
lewej5 PL
zdjĊcie
interfejsu
pomiarowego
Coach Lab II+ i ukáadu RC do
Po prawej okno
programu
z wynikami
pomiarów
i modelowania.
Rys. 3. Po lewej
zdjĊcie
interfejsu
pomiarowego
Coach Lab II+ i ukáadu RC do
badaniabadania
rozáadowania
kondensatora.
prawej
programu
Coach
5 PL z wynikami
rozáadowania
kondensatora. PoPo
prawej
oknookno
programu
Coach 5 PL
z wynikami
pomiarów
i modelowania.
pomiarów i modelowania.
Insight – pomiary (polska wersja programu Datalogging Insight) i Simulation Insight należą do grupy programów,
Insight –jest
pomiary
(polska
wersja
programuspecjalista
Datalogging
Insight) i stosowania
Simulation Insight
naleĪą fizyki i innych
których
Laurence
Rogers,
znakomity
w dziedzinie
TI w nauczaniu
Insight autorem
–do
pomiary
(polska
wersja
programu
Datalogging
Insight)
i Simulation
Insight naleĪą
grupy programów, których autorem jest Laurence Rogers, znakomity specjalista w
przedmiotów
przyrodniczych
[3].
informacja
temat
tych programów
orazznakomity
materiały
dydaktyczne
można
do
grupy
programów,
autorem
Laurence
Rogers,
specjalista
w
dziedzinie
stosowaniaktórych
TI wPełna
nauczaniu
fizyki na
ijest
innych
przedmiotów
przyrodniczych
[3]. Peána
znaleźć nainformacja
stronie
firmy
Logotron
która zajmuje
się ich
dystrybucją.
Insight
– pomiary
zawiera
pakiet[3].
zintegrowana temat
programów
oraz
materiaáy
dydaktyczne
moĪna
znaleĨü
na
stronie
dziedzinie
stosowania
TItych
w [4],
nauczaniu
fizyki
i innych
przedmiotów
przyrodniczych
Peána
firmynaLogotron
[4],
zajmuje siĊ oraz
ich dystrybucją.
Insight
– pomiary
zawiera znaleĨü
pakiet
nych programów
do
rejestrowania,
przechowywania
imateriaáy
przetwarzania
danych
pomiarowych,
a także modelowania.
informacja
temat
tychktóra
programów
dydaktyczne
moĪna
na stronie
zintegrowanych programów do rejestrowania, przechowywania i przetwarzania danych
ProgramLogotron
Simulation
Insight
jest
ciekawym
środowiskiem
do
budowy
modeli
i
opartych
na
nich
symulacji.
firmy
[4],
która
zajmuje
siĊ
ich
dystrybucją.
Insight
–
pomiary
zawiera
pakiet
pomiarowych, a takĪe modelowania. Program Simulation Insight jest ciekawym
MERITUM 4 (7) / 2007
Ğrodowiskiem
do budowy modeli
opartych na nich symulacji.
zintegrowanych
programów
do irejestrowania,
przechowywania i przetwarzania danych
pomiarowych, a takĪe modelowania. Program Simulation Insight jest ciekawym
Ğrodowiskiem do budowy modeli i opartych na nich symulacji.
Rys. 4. Po Rys.
lewej 4.
analiza
wyników
zmian
temperatury
zarejestrowanych
w programie w
Insight
– pomiary
podczas
Po lewej
analiza
wyników
zmian temperatury
zarejestrowanych
programie
Insight
– ogrzewania kalorymetru wpomiary
czasie spalania
orzeszka
i
ogrzewania
żarówką
100
W.
Po
prawej
symulacja
strat
ciepła
w
budynku
w programie
podczas ogrzewania kalorymetru w czasie spalania orzeszka i ogrzewania Īarówką
Simulation Insight.
4
Współpraca ze szkołami
Współpraca z nauczycielami fizyki, chemii, biologii i informatyki umożliwia bieżące testowanie powstających
materiałów kursowych. W Ośrodku odbywają się comiesięczne seminaria dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych zainteresowanych pracą w ramach projektu.
Należy podkreślić, że w tych spotkaniach uczestniczą
również nauczyciele i pracownicy naukowi spoza WarszaRys.
5.
Modelowanie
w
Modellusie
–
Skoki
na
linie
‘bungee’.
Rys. 5. Modelowanie w Modellusie – Skoki na linie ‘bungee’. wy (XI LO Wrocław, Akademia Pedagogiczna w Krakowie). Analizowane są materiały dydaktyczne wchodzące
Kurs skáada siĊ z 12 moduáów o jednolitej strukturze (poradnik dla nauczyciela i
w skład kolejnych modułów kursowych, w pracowni
staw üwiczeĔ uczniowskich). KaĪdy moduá zostaá poĞwiĊcony jednemu tematowi z zakresu
uk przyrodniczych.
moduáy
podzieliüonajednolitej
4 grupy: strukturze
KursWszystkie
składa się
z 12moĪna
modułów
komputerowej przeprowadzane są ćwiczenia uczniowskie.
(poradnik
dla nauczyciela
i zestaw ćwiczeń uczniow- W czasie szkoleń używana jest także platforma e-learninI. Moduáy wstĊpne
- wprowadzenie
do oprogramowania:
1. Drgania:
pomiary
wspomagane
komputerowo,
modelowanie
i wideopomiary
skich).
Każdy
moduł
został
poświęcony
jednemu
tema- w gowa Moodle. Najbardziej aktywne szkoły:
Coach 5/6;
towipomiary
z zakresu
nauk przyrodniczych.
Wszystkie
moduły
2. Drgania:
wspomagane
komputerowo, modelowanie
i symulacje
w
Insight;
można podzielić na 4 grupy:
• Zespół Szkół nr 77, Warszawa
3. Drgania: modelowanie i symulacje w Modellusie.
• LI Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki,
I. Moduáy ksztaácące umiejĊtnoĞci tworzenia i analizy wykresów:
Warszawa
4. Wprowadzenie do wykresów i torów ruchu;
I. Moduły
wstępne – wprowadzenie do oprogramo- • IV Liceum Ogólnokształcące im. Władysława IV,
5. Wektory,
prĊdkoĞü i przemieszczenie.
wania:
Warszawa
I. Moduáy ĞciĞle związane z podstawą programową:
1. Drgania:
pomiary wspomagane komputerowo, • Zespół Szkół Sportowych nr 2 im. W. Rutkiewicz,
6. Mocne i sáabe
kwasy;
7. Fotosynteza i oddychanie;
modelowanie i wideopomiary w Coach 5/6;
Warszawa
8. Zmiany stanu skupienia;
2.Drgania: pomiary wspomagane komputerowo, • XI Liceum Ogólnokształcące, Wrocław
9. Obwody elektryczne;
10. Modelowanie reakcji
chemicznych.
modelowanie
i symulacje w Insight;
3.Drgania:
modelowanie
i symulacje w Modellusie. wypożyczyły z OEIiZK układy pomiarowe z zestawem
V. Moduáy rozszerzające:
11. Skoki na linie,
odpowiednich czujników. Umożliwia to pracę z uczII. Moduły kształcące umiejętności tworzenia i ana- niami w czasie zajęć szkolnych. W Ośrodku odbyły się
5
lizy wykresów:
również
dwukrotnie bezpłatne 5-dniowe warsztaty IT
4.Wprowadzenie do wykresów i torów ruchu;
for US dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych.
5.Wektory, prędkość i przemieszczenie.
Znakomitą okazją do dzielenia się zdobytą wiedzą i doIII.Moduły ściśle związane z podstawą programową: świadczeniem są również ogólnopolskie zjazdy Polskiego
6.Mocne i słabe kwasy;
Stowarzyszenia Nauczycieli Przedmiotów Przyrodni7. Fotosynteza i oddychanie;
czych (Opole 2005, Warszawa 2006) i różne konferencje
8.Zmiany stanu skupienia;
dla nauczycieli, na przykład:
9. Obwody elektryczne;
• targi EXPO w Warszawie (styczeń 2006),
10.Modelowanie reakcji chemicznych.
• konferencja w Akademii Pedagogiki Specjalnej
im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (marzec
IV.Moduły rozszerzające:
2006),
11.Skoki na linie,
• konferencja GIREP 2006, Amsterdam (sierpień
12.Energia i organizm ludzki.
2006),
119
Innowacje pedagogiczne
Zaproponowana tematyka nie wyczerpuje zagadnień,
które występują w programach nauczania fizyki, chemii
czy biologii. Są to przykłady, jak można uczyć wybraModellus jest programem znanym w Polsce od kilku lat, w OEIiZK powstaáa polskanych zagadnień ciekawiej, z wykorzystaniem ogromnych
rsja tego programu i wiele materiaáów dydaktycznych [5].
korzyści, które przynosi właściwe stosowanie technologii
informacyjnej.
MERITUM 4 (7) / 2007
Modellus jest programem znanym w Polsce od kilku lat,
100 W. wersja tego programu i wiele
w
OEIiZK powstała polska
Po prawej symulacja strat ciepáa w budynku w programie Simulation Insight.
materiałów dydaktycznych [5].
Prawo oświatowe
120
I Konferencja Metodyczna „Wykorzystanie nowych technologii w nauczaniu przedmiotów
nieinformatycznych” zorganizowana przez Głos Nauczycielski, Microsoft, Partnerstwo dla
Przyszłości, Intel; Warszawa
(kwiecień 2007), Chełm (wrzesień 2007),
• VI Ogólnopolski Zjazd Opiekunów Szkolnych Pracowni Internetowych, Mrozy (maj 2007).
•
Kolejnym etapem będzie szkolenie
zespołów nauczycieli przedmiotów
przyrodniczych w każdym z krajów
partnerskich. Przeszkoleni nauczyciele przeprowadzą zajęcia z uczniami
i ocenią przydatność wypracowanych
materiałów. Aktualne informacje
o programie IT for US dostępne są na
stronie internetowej projektu [6].
Literatura
MERITUM 4 (7) / 2007
1. Gregorczyk G., Kawecka E.,
Pamięci Jana Dunina-Borkowskiego (1932-2007), Meritum
nr 1 (5) 2007.
2. http://ctn.oeiizk.waw.pl
3. Newton L., Rogers L., Teaching
Science with ICT, Continuum,
London 2001.
4. http://www.logo.com
5. http://modellus.oeiizk.waw.pl
6. http://www.itforus.oeiizk.waw.pl
Autorki są pracownikami
Centrum Technologii
Nauczania w Ośrodku
Edukacji Informatycznej
i Zastosowań Komputerów
Wolna kultura
i nauka
w dobie INTERNETU
Alek Tarkowski
„Telewizja naucza bezustannie. Edukuje bardziej niż wszystkie szkoły
i instytucje wyższej edukacji razem
wzięte” – tak kilkadziesiąt lat temu
pisał o nowych mediach Marshall
McLuhan. Dziś równie istotny jest
wpływ edukacyjny podłączonego do
Internetu komputera.
Internet stawia przed szkołą nowe
wyzwania. Z jednej strony konkuruje z nią jako źródło informacji.
Z drugiej szkoła staje przed wyzwaniem nauczania, jak z tego medium
świadomie korzystać. Dzieci i młodzież nabywają niezbędne umiejętności praktyczne niemal intuicyjnie, ale
często nie wiedzą same, w jaki sposób
i do jakich celów je wykorzystać.
Natura szans i wyzwań staje się jasna, gdy spojrzymy na najpopularniejsze w Polsce serwisy edukacyjne.
W marcu 2007 roku na pierwszym
miejscu znajdowała się encyklopedia
internetowa Wikipedia, z której skorzystało ponad 6 milionów osób. Na
drugim i trzecim miejscu znalazły
się serwisy edukacyjne portalu onet,
w tym serwis sciaga.onet.pl oraz
portal sciaga.pl – razem przyciągnęły one 5,6 miliona internautów.
W Polsce z Internetu korzysta 96%
uczniów (w wieku 12-18 lat, według
badania Mediappro). Można więc
założyć, że większość z nich korzysta
również z obydwu typów serwisów.
Serwisów ze ściągami używa się na
zasadzie „skopiuj/wklej”, a dostępne
w nich treści to edukacyjny ekwiwalent fast foodu. W przypadku Wikipedii, nawet jeśli można podważać jej
jakość, trzeba uznać diametralnie inny
model, na którym jest oparta. Stanowi
zasób wiedzy, z którego można korzystać aktywnie – nie tylko pobierając,
ale też dodając informację. Dodam na
marginesie, że uczestniczyć w tworzeniu Wikipedii zdecydowało się jedynie
kilka tysięcy osób w Polsce – pozostawiając szansę edukacyjną w dużej
mierze niewykorzystaną.
Ściąga.pl oraz Wikipedia są więc
przykładami dwóch odmiennych
modeli edukacyjnych – jeden jest
oparty na prostym kopiowaniu,
drugi zakłada aktywne uczestnictwo oraz przetwarzanie – tak zwany
remiks – treści. Pierwszy przypomina
model biernego odbioru masowych
mediów. Drugi ma wiele wspólnego
z tak zwaną kulturą partycypacyjną
tworzoną z pomocą mediów cyfrowych – by użyć terminu zaproponowanego przez Henry’ego Jenkinsa
w książce „Kultura konwergencji”.
W obydwu przypadkach działania
ucznia są regulowane przez ten sam