PAKIET PODSTAWOWY z historii dla klasy I

PAKIET PODSTAWOWY
z historii dla klasy I
Temat: Periodyzacja dziejów świata.
ok. 13 mld lat temu - Wielki Wybuch
PREHISTORIA
ok. 3000 r. p.n.e. - pismo i pierwsze państwa
STAROŻYTNOŚĆ
476 r. – upadek Ces. Zachodniorzymskiego
ŚREDNIOWIECZE
1492 r.- odkrycie Ameryki przez K. Kolumba
NOWOŻYTNOŚĆ
1789 r. - wybuch Rewolucji Francuskiej
“XIX WIEK”
1914 r.- wybuch I wojny światowej
“XX WIEK”
1991 r. - upadek Związku Radzieckiego
“XXI WIEK”
dzień dzisiejszy
Temat: Periodyzacja dziejów Polski.
966 r. - chrzest Mieszka I i Polski
Dynastia Piastów
1370 r. - śmierć króla Kazimierza Wielkiego
Dynastia Jagiellonów
1572 r. - śmierć króla Zygmunta Augusta
Rzeczpospolita Obojga Narodów
1795 r. - III rozbiór Polski
Zabory
11 XI 1918 r. - odzyskanie niepodległości
II Rzeczpospolita
1939 r. - wybuch II wojny światowej
Polacy w czasie II wojny światowej
1945 r. – koniec II wojny światowej
Polska Rzeczpospolita Ludowa
1989 r. – transformacja ustrojowa
III Rzeczpospolita
dzień dzisiejszy
Temat: Prehistoria
Powstanie świata - prawdopodobnie w wyniku Wielkiego Wybuchu (ok. 13 000 000 000 lat temu)
kosmos zaroił się od galaktyk, gwiazd i planet, w tym Ziemi.
Powstanie życia - od pierwszej komórki wyewoluowały liczne gatunki zwierząt, m. in. dinozaury,
które wyginęły prawdopodobnie w wyniku uderzenia asteroidy (ok. 65 000 000 lat temu).
Powstanie człowieka - po kataklizmie Ziemia znów zaroiła się od życia, a jednym z nowy
stworzeń był homo sapiens sapiens (ok. 100 000 lat temu).
Koczowniczy tryb życia – ludzie nie znając rolnictwa żyją w jaskiniach ze zbieractwa i myślistwa
oraz nieustannie wędrują za migrującymi zwierzętami, noszą ubrania ze skór, używają narzędzi z
kamienia łupanego (paleolit), tworzą malowidła naskalne i łuki ogniowe.
Rewolucja neolityczna (ok. 10 000 lat temu) to opanowanie przez człowieka rolnictwa, czyli
sztuki hodowli zwierząt i uprawy ziemi (motyka, radło, sierp, cep, żarno, piec).
Osiadły tryb życia – dzięki rolnictwu ludzie mieli mnóstwo żywności, więc zamieszkali na stałe w
wioskach, a niektóre z nich rozrosły się i stały miastami.
Około 3 000 r. p.n.e. rozpowszechniła się sztuka pisania oraz powstały pierwsze państwa.
Temat: Starożytność.
1) Sumerowie (południowa Mezopotamia)
- pismo klinowe - pierwsze pismo na świecie
- koło garncarskie
2) Babilonia (środkowa Mezopotamia)
- kodeks Hammurabiego - jeden z pierwszych spisów prawa
- wiszące ogrody Nabuchodonozora II dla królowej Semiramidy
- brama Isztar
3) Asyria (północna Mezopotamia)
- prowadzili liczne podboje
- utrzymywali podbite ludy w posłuszeństwie za pomocą brutalności i strachu
4) Egipt (północnowschodnia Afryka, wzdłuż rzeki Nil)
- Dżeser – w Sakkarze zbudował pierwszą na świecie piramidę (tzw. schodkową),
- Cheops – w Gizie zbudował najwyższa na świecie piramidę (146 m wysokości, 2,3 mln bloków),
- Chefren – w Gizie zbudował piramidę i Sfinksa,
- Mykerinos – zbudował najmniejszą z trzech wielkich piramid w Gizie,
- Ramzes II Wielki – zbudował świątynię dla boga Re
- Tutenchamon – został pochowany w najlepiej ukrytym grobowcu w Dolinie Królów (odkryty przez
Howarda Cartera),
- Ptolemeusz – jeden z wodzów Aleksandra Wielkiego, jako faraon wzniósł latarnię morską w
Aleksandrii,
- Kleopatra – ostatnia królowa Egiptu, pokonana przez Rzymian.
5) Izrael (państwo w Kanaanie między rzeką Jordan, a Morzem Śródziemnym)
- Żydzi jako pierwsi na świecie mieli religię monoteistyczną, czyli wierzyli w jednego Boga (Jahwe)
- król Salomon zbudował wielką Świątynię Jerozolimską, w której przechowywano Arkę
Przymierza z tablicami Dekalogu w środku
6) Fenicja (państwo na północ od Kanaanu)
- byli świetnymi żeglarzami, prawdopodobnie jako pierwsi opłynęli Afrykę dookoła
- wynaleźli pieniądze i pismo fonetyczne
- skolonizowali północą Afrykę (założyli Kartaginę)
7) Indie (Półwysep Indyjski nad rzeką Indus)
- uprawiali bardzo rzadkie rośliny: pieprz, cynamon, goździki
- wyznają hinduizm, mają system kastowy i wierzą w reinkarnację
8) Chiny (Daleki Wschód nad rzeką Huang-he)
- wynaleźli papier, porcelanę, jedwab, proch i wiele innych niezwykłych rzeczy
- cesarz Shi Hunagdi zbudował pierwszy Wielki Mur oraz ogromne mauzoleum z terakotową armią
9) Persja (ziemie na wschód od Zatoki Perskiej)
- Cyrus II Wielki stworzył pierwsze na świecie imperium, czyli gigantyczne państwo
- armia perska słynęła z licznych łuczników i śmiertelnie groźnych rydwanów
10) Grecja (południe Półwyspu Bałkańskiego i wyspy Morza Egejskiego)
- słynęli z wielu wspaniałych uczonych, filozofów i artystów
11) Macedonia (najbardziej na północ wysunięta część Grecji)
- król Filip II podbił Grecję, a jego syn, Aleksander Wielki podbił cała Persję
- podboje Aleksandra Wielkiego rozprzestrzeniły kulturę grecką na Bliski Wschód i rozpoczęły tzw.
okres hellenistyczny
12) Rzym (Półwysep Apeniński)
- słynęli z najlepiej zorganizowanej armii, sprawiedliwych praw i niezwykłych budowli
Temat: Historia starożytnej Grecji.
Historia starożytnej Grecji zaczęła się w XV w. p.n.e. gdy rozkwitła kultura minojska, a skończyła
w II w. p.n.e. gdy Grecja została podbita przez Rzym. Dzielimy ją na sześć epok: minojską,
mykeńską, wieki ciemne, archaiczną, klasyczną i hellenistyczną.
- epoka kultury minojskiej, najstarsza cywilizacja za ziemiach greckich rozwinęła się na Krecie,
najsłynniejszym jej zabytkiem jest pałac w Knossos; nazwa wzięła się od mitycznego króla
Minosa, który nie chcąc zabić swego syna Minotaura kazał genialnemu inżynierowi Dedalowi
zbudować dla niego labirynt,
- epoka kultury mykeńskiej zaczęła się gdy lud Achajów stworzył w Grecji wielkie państwo ze
stolicą w mieście Mykeny; mitycznym królem Achajów był Agamemnon, który z pomocą
Odyseusza i konia trojańskiego podbił bogatą Troję (Ilion),
- epoka wieków ciemnych to bardzo słabo znana okres, w trakcie którego Grecja rozpadła się na
dziesiątki małych miast-państw; polis często wojowały miedzy sobą, ale mimo to zachowały
wspólny język, religię, zwyczaje i świadomość, że wszyscy są Hellenami, a Hellada jest ich
wspólną ojczyzną,
- epoka archaiczna zaczęła się w 776 r. p.n.e. gdy Hellenowie zainicjowali piękną tradycję, by na
część Zeusa i innych bogów, raz na 4 lata (czyli raz na olimpiadę) przerwać wojny i spotkać się w
Olimpii na igrzyskach, gdzie najlepsi sportowcy rywalizowali o wieniec laurowy; w epoce
archaicznej Likurg stworzył militarny ustrój Sparty, a Ateńczycy ukształtowali u siebie ustrój
demokratyczny,
- epoka klasyczna to V i IV w. p.n.e., czyli okres największego rozkwitu starożytnej Grecji, w tym
czasie nastąpiły najdonioślejsze wydarzenia takie jak:
- wielkie wojny z Persją (sukces Ateńczyków pod Maratonem w 490 r. p.n.e. i
poświęcenie Leonidasa pod Termopilami)
- rozkwit Aten jako najbogatszej i najpiękniejszej z wszystkich polis
- rządy Peryklesa w Atenach i budowa Partenonu na Akropolu
- wojna peloponeska, w której Sparta pokonała potężne Ateny
- kolonizacja grecka w basenie Morza Śródziemnego (najsłynniejsze kolonie to
Syrakuzy na Sycylii oraz Bizancjum nad Cieśniną Bosfor)
- podporządkowanie Grecji przez Filipa II z Macedonii, a następnie podbój Persji pod
wodzą Aleksandra Wielkiego dzięki zwycięstwie w wielkiej bitwie pod Gaugamelą w 331 r. p.n.e.
- epoka hellenistyczna zaczęła się gdy po podbojach Aleksandra Wielkiego artyści i uczeni z
Grecji rozpowszechnili kulturę helleńską na całym Bliskim Wschodzie, a tamtejszym ludom tak
zaimponowała, że zaczęli masowo uczyć się języka greckiego; hegemonia kultury greckiej trwała
aż do średniowiecza.
Temat: Kultura starożytnej Grecji.
Filozofowie:
Sokrates – ojciec etyki, czyli rozważań o tym co jest moralnie dobre,
Platon – uczeń Sokratesa, główne dzieła to „Dialogi” i „Państwo”,
Arystoteles – uczeń Platona, nauczyciel Aleksandra Wielkiego, autor mnóstwa dzieł, które razem
tworzą wielki zbiór pt.: „Corpus Aristotelicum".
Uczeni:
Tales – autor „twierdzenia Talesa”, które umożliwiło zmierzenie wysokości egipskich piramid,
Pitagoras – autor „twierdzenia Pitagorasa”, czyli” a2+b2=c2,
Archimedes – autora „prawa Archimedesa”: ciało zanurzone w cieczy traci na wadze tyle, ile waży
wyparta przez to ciało ciecz,
Hipokrates – ojciec medycyny, autor „przysięgi Hipokratesa”, którą musieli składać wszyscy jego
uczniowie,
Herodot – ojciec historii, autor pierwszej książki historycznej pt.: „Dzieje”,
Klaudiusz Ptolemeusz – geograf, autor map i teorii geocentrycznej (tzw. teorii ptolemejskiej, którą
w XVI w. obalił Mikołaj Kopernik swoją teorią heliocentryczną, czyli kopernikańską).
Artyści:
Homer – niewidomy poeta, autor „Iliady” i prawdopodobnie także „Odysei”,
Sofokles – największy dramatopisarz starożytności, autor tragedii „Król Edyp” i „Antygona”,
Myron – autor rzeźby ukazującej sportowca zamachującego się do rzutu dyskiem pod tytułem
„Dyskobol”,
Fidiasz – autor monumentalnych posągów: „Zeusa Olimpijskiego” w Olimpii i „Ateny” w Partenonie
w Atenach,
Trzy słynne anonimowe rzeźby: Nike z Samotraki, Wenus z Milo i Grupa Laokoona.
Architektura:
- styl dorycki, joński i koryncki,
- Partenon na Akropolu w Atenach,
- Teatr Dionizosa u podnóża Akropolu,
- świątynia Artemidy w Efezie, największa świątynia w Grecji,
- Kolos Rodyjski, czyli wielka statua boga Heliosa na wyspie Rodos,
- Latarnia morska koło portu w Aleksandrii.