prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
„AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY
ŚRODOWISKA DLA MIASTA MYSŁOWICE
NA LATA 2014-2017
Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2021”
Mysłowice, 2013 r.
Prognoza oddziaływania na środowisko
„Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice”
ul. Niemodlińska 79 pok. 22/23
45-864 Opole
tel./fax. 77/454-07-10, 77/474-24-57
kom. 605-26-24-27, 607-790-585
mail: [email protected], [email protected]
Wykonawcą
Prognozy oddziaływania na środowisko
„Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice
na lata 2014-2017 z perspektywą do roku 2021”
był zespół
firmy Albeko z siedzibą w Opolu
w składzie:
mgr inż. Beata Podgórska
mgr inż. Jarosław Górniak
mgr inż. Paweł Synowiec
mgr Marta Stelmach
Mateusz Podgórski
2
SPIS TREŚCI
SPIS TABEL ......................................................................................................................................... 4
SPIS RYSUNKÓW ................................................................................................................................ 4
1. STAN FORMALNO-PRAWNY I CEL SPORZĄDZENIA PROGNOZY ............................................... 5
2. ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA AKTUALIZACJI PROGRAMU
OCHRONY ŚRODOWISKA................................................................................................................... 5
3. ZASTOSOWANE METODY I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ........................................................ 7
4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH AKTUALIZACJI PROGRAMU
OCHRONY ŚRODOWISKA I POWIĄZANIU Z INNYMI DOKUMENTAMI ............................................. 8
5. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ
POTENCJALNYCH
ZMIAN
TEGO
STANU
W
PRZYPADKU
BRAKU
REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ................................................................................................... 9
5.1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA MIASTA MYSŁOWICE ........................................................ 9
5.2. OCENA STANU ŚRODOWISKA............................................................................................ 10
5.3. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTU DOKUMENTU .................................................................................................................. 14
6. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA STANU ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH
PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM ................................................................... 16
6.1. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE ......................................................................... 16
6.1.1. Wody powierzchniowe ...................................................................................................... 16
6.1.2. Wody podziemne.............................................................................................................. 16
6.2. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ......................................................................................... 17
6.3. HAŁAS .................................................................................................................................. 19
6.4. PROMIENIOWANIE NIEJONIZUJĄCE .................................................................................. 20
6.5. ZASOBY PRZYRODNICZE ................................................................................................... 20
6.6. POWIERZCHNIA ZIEMI ........................................................................................................ 21
6.7. GOSPODARKA ODPADAMI ................................................................................................. 22
6.7.1. Składowiska odpadów ...................................................................................................... 22
6.7.2. Instalacje odzysku i innego niż składowanie unieszkodliwiania odpadów .......................... 22
6.7.3. System gospodarowania odpadami komunalnymi ............................................................ 22
7. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA
ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA PROGRAMU ............................................................................. 24
7.1. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE ......................................................................... 24
7.2. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ......................................................................................... 24
7.3. HAŁAS .................................................................................................................................. 26
7.4. PROMIENIOWANIE NIEJONIZUJĄCE .................................................................................. 26
7.5. ZASOBY PRZYRODNICZE ................................................................................................... 26
7.6. POWIERZCHNIA ZIEMI ........................................................................................................ 27
7.7. GOSPODARKA ODPADAMI ................................................................................................. 28
8. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA
SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNYCH Z PUNKTU
WIDZENIA AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH
TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS
OPRACOWYWANIA DOKUMENTU ................................................................................................... 30
8.1. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA OKREŚLONE W PROJEKTU AKTUALIZACJI PROGRAMU
OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA MYSŁOWICE ..................................................................... 30
8.1.1. Cele wynikające z polityki unijnej ...................................................................................... 30
8.1.2. Cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa.............................................................. 33
8.1.3. Cele wynikające z polityki lokalnej ................................................................................... 36
3
8.1.4. Zgodność celów Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice z celami
polityk nadrzędnych i równoległych ............................................................................................ 41
8.1.5. Zgodność celów Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice z
zapisami Ustawy o ochronie przyrody ........................................................................................ 41
8.1.6. Zgodność celów projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice
z zapisami KPGO 2014 oraz PGOWŚ (2014) ............................................................................. 42
9. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA
ŚRODOWISKO, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE,
SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I
CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE ............................................................................ 44
9.1.
PODSUMOWANIE PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ NA POSZCZEGÓLNE
ASPEKTY ŚRODOWISKA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ...................... 50
9.1.1.
Oddziaływanie na obszary Natura 2000, bioróżnorodność biologiczną, rośliny i
zwierzęta .................................................................................................................................... 50
9.1.2.
Oddziaływanie na wody ............................................................................................... 51
9.1.3.
Oddziaływania na klimat akustyczny ............................................................................ 52
9.1.4.
Oddziaływanie na powietrze ........................................................................................ 52
9.1.5.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i krajobraz......................................................... 53
9.1.6.
Oddziaływanie na zasoby naturalne............................................................................. 54
9.1.7.
Oddziaływanie na ludzi ................................................................................................ 54
9.1.8.
Oddziaływanie na zabytki i dobra materialne ............................................................... 55
10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, MOGĄCYCH BYĆ
REZULTATEM REALIZACJI AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA .................. 56
11. ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE ................................................................................... 57
12. ANALIZA ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DO ROZWIĄZAŃ ZAPROPONOWANYCH W
ROJEKCIE AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ............................................. 57
13. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTU AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA...................................................................... 58
14. PODSUMOWANIE I WNIOSKI .................................................................................................. 59
15. STRESZCZENIE ........................................................................................................................ 61
16. LITERATURA ............................................................................................................................ 63
SPIS TABEL
Tabela 1. Pomniki przyrody na terenie miasta Mysłowice..................................................................... 13
Tabela 2. Wyniki bieżącej oceny jakości powietrza za rok 2012 ........................................................... 18
Tabela 3. Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Mysłowice z VI Wspólnotowym Programem Działań w Zakresie Środowiska
Naturalnego ......................................................................................................................................... 31
Tabela 4. Powiązanie celów ochrony środowiska określone w Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Mysłowice z Polityką Ekologiczną Państwa...................................................... 34
Tabela 5. Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Mysłowice ze Strategią Rozwoju Miasta Mysłowic do 2020r............................. 37
Tabela 6. Przewidywane znaczące oddziaływania na poszczególne aspekty środowiska. ................... 45
SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 1. Położenie Miasta Mysłowice na tle województwa śląskiego ................................................. 9
4
1. STAN FORMALNO-PRAWNY
PROGNOZY
I
CEL
SPORZĄDZENIA
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko do projektów dokumentów
strategicznych - programów, planów i polityk wynika z art. 46 oraz art. 51 Ustawy
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227,
z późn. zm.). Przepisy tej ustawy zobowiązują organ opracowujący projekt Aktualizacji Programu
Ochrony Środowiska (APOŚ) dla Miasta Mysłowice na lata 2014- 2017 z perspektywą do roku
2021 do sporządzenia dokumentacji prognozy oddziaływania na środowisko oraz przeprowadzenia
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko z udziałem społecznym.
Niniejsza Prognoza w myśl wyżej przywołanego art. 46 stanowi element strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko.
Prognoza wskazuje na możliwe negatywne skutki realizacji Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska i przedstawia zalecenia dotyczące przeciwdziałania ewentualnym negatywnym
skutkom oraz przedstawia sposoby ich minimalizacji.
2. ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA
AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
Zakres Prognozy wynika z art. 51 ust. 2 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko oraz ustaleń Zamawiającego, który otrzymał pisma określające zakres i stopień
szczegółowości Prognozy od Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach (znak: z
dnia.) oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach (znak: z dnia)
i z powyższym Prognoza powinna:
1) zawierać:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach
z innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
2) określać, analizować i oceniać:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst jednolity z późn.
zm.).
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele
i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz
pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:
– różnorodność biologiczną,
5
– ludzi,
– zwierzęta,
– rośliny,
– wodę,
– powietrze,
– powierzchnię ziemi,
– krajobraz,
– klimat,
– zasoby naturalne,
– zabytki,
– dobra materialne
– z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na
te elementy;
3) przedstawiać:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność
tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych
w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania
oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym
wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej
wiedzy.
Celem wykonania Prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań na środowisko będących
wynikiem realizacji Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska oraz ocena jego natężenia, a także
określenie czy w należyty sposób został uwzględniony w dokumencie interes środowiska
przyrodniczego i kulturowego.
6
3. ZASTOSOWANE METODY I WYKORZYSTANE MATERIAŁY
Przy opracowywaniu niniejszej Prognozy oparto się na ustawie z dnia 3 października 2008 r.
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227
z poźn. zm.). Określa ona sposób postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko
skutków realizacji programu. Proces opiniowania w ramach strategicznych ocen oddziaływania na
środowisko oraz określenie zakresu i stopnia szczegółowości Prognozy prowadzi Regionalny
Dyrektor Ochrony Środowiska oraz Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny.
Podczas opracowywania Prognozy kierowano się również ustawą dnia 3 października o zmianie
ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1237,
z późn. zm.). Ustawa ta uszczegóławia przepisy odnośnie obszarów podlegających ochronie,
w szczególności obszarów Natura 2000.
Aby w pełni ocenić czy Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska zawiera elementy
zapewniające ochronę środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju przy
opracowywaniu Prognozy, obok aktów prawnych, wykorzystano szereg dokumentów
strategicznych, szczebla regionalnego i krajowego, odnoszących się bezpośrednio jak i pośrednio
do ochrony środowiska, przyrody oraz zdrowia i życia ludzi.
Przy opracowywaniu Prognozy zastosowano metodę macierzy interakcji. Przyjęta tu macierz jest
wykresem siatki, w której w wierszach wpisano uruchamiane przez realizację Aktualizacji
Programu Ochrony Środowiska zamierzenia (cele strategiczne), a w kolumnach wpisano wskaźniki
charakteryzujące i opisujące środowisko. Występowanie wzajemnego oddziaływania pomiędzy
składnikami przeciwstawnych osi zaznaczono symbolem:
- (+) – realizacja celu spowoduje pozytywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia,
- (-) – realizacja celu spowoduje negatywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia,
- (+/-) – realizacja celu może spowodować zarówno pozytywne jak i negatywne oddziaływania
i skutki w zakresie różnych aspektów analizowanego zagadnienia,
- (0) - realizacja celu nie wpływa w sposób zauważalny na analizowane zagadnienie
- (N) – brak możliwości jednoznacznego określenia spodziewanego oddziaływania i skutków, są
one zależne od wyboru szczegółowych rozwiązań lub innych niemożliwych obecnie do
przewidzenia i uwzględnienia w symulacji, uwarunkowań.
7
4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH
AKTUALIZACJI
PROGRAMU
OCHRONY
ŚRODOWISKA
I POWIĄZANIU Z INNYMI DOKUMENTAMI
W Prognozie oddziaływania na środowisko projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
uwzględniono cele główne oraz cele pośrednie dotyczące poszczególnych komponentów
środowiska. Do każdego z celów przyporządkowane zostały kierunki działań zmierzające do
osiągnięcia postawionych celów.
W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice cele środowiskowe skupiają
się głównie na ochronie wód, ochronie powietrza, ochronie przed hałasem oraz ochronie przyrody.
Określone cele mają wpłynąć odpowiednio na: utrzymanie i osiągnięcie dobrego stanu wszystkich
wód, poprawa jakości powietrza atmosferycznego, zmniejszenie narażenia na ponadnormatywny
hałas oraz zachowanie bioróżnorodności biologicznej.
Analizując cele sformułowane w APOŚ dla Miasta Mysłowice, oprócz analizy ich wpływu na
środowisko, należy dokonać odniesienia tych celów do kierunków działań określonych
w dokumentach nadrzędnych (krajowym i wojewódzkim) oraz równoległych, określonych na
szczeblu gminy. Od komplementarności i zharmonizowania tych celów w znacznym stopniu zależy
możliwość osiągnięcia sukcesu polityki ekologicznej miasta.
Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska jest zgodny z następującymi dokumentami
planistycznymi:
 Strategią Rozwoju Miasta Mysłowice,
 Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Mysłowice,
 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Mysłowice.
Zadania wyznaczone w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska wskazują szereg działań jakie
mają być podjęte dla rozwoju gospodarczego regionu przy jednoczesnym utrzymaniu dobrego
stanu środowiska. Ocenia się, że podjęte działania w perspektywie długoterminowej będą miały
korzystny wpływ na środowisko regionu.
Ponadto projekt Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice jest zgodny
z Ustawą o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2013 r., nr. 0, poz. 627- tekst
jednolity z późn. zm.).
Cele wyznaczone w projekcie Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska uwzględniają cele
ochrony i zakazy wyznaczone dla obszarów lub obiektów objętych ochroną w ramach aktów prawa
miejscowego. Stopień zgodności zapisów projektu APOŚ z zapisami aktów prawa miejscowego
ustanawiających formy ochrony przyrody (w tym z ochroną gatunkową roślin, grzybów i zwierząt)
określa się jako całkowity.
8
5. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU
ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNYCH ZMIAN TEGO STANU
W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU
5.1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA MIASTA MYSŁOWICE
Mysłowice położony jest we wschodniej części województwa śląskiego. Mysłowice sąsiaduje z
następującymi gminami miejskimi: Katowice (od zachodu i północnego - zachodu), Sosnowiec (od
północnego - wschodu), Jaworzno (od wschodu), Imielin (od południowego - wschodu) oraz
Lędziny (od południowego - zachodu).
Miasto Mysłowice zajmuje powierzchnię 65,95 km2, a zamieszkuje go 75 305 osób (wg GUS stan
na koniec 2012 r.).
Rysunek 1. Położenie Miasta Mysłowice na tle województwa śląskiego
Źródło:www.gminy.pl;.
Warunki klimatyczne
Ogólne warunki klimatyczne obszaru miasta Mysłowice charakteryzują następujące wartości
parametrów meteorologicznych:
 średnia roczna temperatura powietrza: 7,5- 8oC,
 średnie roczne sumy opadów atmosferycznych: 700-800 mm, w półroczu letnim - 400-500
mm,
 średnia liczba dni z mgłą w roku: 40 - 60 dni,
 średni czas zalegania pokrywy śnieżnej: 75 dni w roku,
9


przeważające wiatry: południowo-zachodnie (19 %), północno-zachodnie (15 %) i zachodnie
(14 %); cisze stanowią 11 % czasu rocznego,
czas trwania okresu wegetacyjnego: 210 - 220 dni (według bonitacji warunków klimatycznych
dla rolnictwa obszar miasta cechuje się warunkami korzystnymi - 95 punktów w skali 100
punktowej).
Ukształtowanie powierzchni, geomorfologia, geologia
Mysłowice leżą w obrębie południowej części Wyżyny Śląskiej. Zachodnia i północno - zachodnia
część miasta znajduje się w obrębie Płaskowyżu Bytomsko - Katowickiego, na terenie jednostki
geomorfologicznej - Płaskowyżu Murckowskiego, wschodnia część należy do Kotliny Mysłowickiej,
południowa i zachodnia do Zrębowych Pogórów Imielinskich i Lędzińskich oraz zachodniego
odcinka Doliny Wisły. Wschodnia granice miasta tworzą rzeki: Brynica, Czarna Przemsza i
Przemsza, a granicę zachodnią wytoczono wzdłuż grobli na stawie Hubertus III przez dolinę Boliny
i lasy murckowskie (pomiędzy dolinami Boliny Południowej I i Boliny Południowej II) oraz wzdłuż
doliny Przyrwy.
W strefie przypowierzchniowej miasta występują utwory z okresu górnego karbonu, triasu,
trzeciorzędu i czwartorzędu. Mysłowice położone są na obszarze, który jest zbudowany z łupków i
piaskowców karbońskich, należących do warstw orzeskich, a tylko południowo - wschodnia cześć
obszaru (w okolicach Brzezinki i południowej części Brzęczkowic) zbudowana jest z odpornych
piaskowców, zlepieńców, łupków zawierających pakiety iłowców z pokładami węgla, należących do
warstw łaziskich. Miąższość warstw orzeskich sięga około 500 m, a warstw łaziskich około 300 m.
Skały starsze, piaskowce, mułowce i zlepieńce, reprezentujące namur, występują bezpośrednio
pod pokrywą osadów czwartorzędowych jedynie w rejonie położonym na północ od ulic:
Katowickiej – Obrzeżnej Północnej – Nowososnowieckiej. Wychodnie warstw orzeskich są szeroko
rozprzestrzenione od Centrum i Janowa Miejskiego po rejon Wesołej i Larysza. . Budują również
wyniesienie w rejonie Brzęczkowic. Osady karbońskie odcięte są od południa uskokiem krasowym,
biegnącym w kierunku równoleżnikowym wzdłuż linii Wesoła – Dziećkowice, gdzie utwory
karbońskie zapadają 200 m w głąb powierzchni. W okolicy dzielnic Krasowy i Dziećkowice skały
karbońskie kontaktują się z wapieniami i dolomitami triasowymi (wapien muszlowy). Dna obniżeń
wyścielone są osadami trzeciorzędowymi pod okrywą skał czwartorzędowymi.
Analiza zagospodarowania przestrzennego
Według „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Mysłowice”
w strukturze przestrzennej Mysłowic wyraźnie wyodrębnione są dwie części, całkowicie odmienne
w swym charakterze tak pod względem funkcjonalnym, jak i pod względem struktury
zainwestowania:
 część północna - silnie zurbanizowana i uprzemysłowiona,
 część południowa – o rozproszonej zabudowie i niewykrystalizowanej strukturze
funkcjonalno– przestrzennej.
5.2. OCENA STANU ŚRODOWISKA
Wody powierzchniowe
Mysłowice pod względem hydrograficznym należą do lewostronnego dorzecza Wisły. Przez miasto
przebiega dział wodny II rzędu oddzielający dwa lewobrzeżne dopływy Wisły – Przemszę
i Gostynię. Główną rzeką przepływającą przez miasto jest Przemsza. Rzeka te w rejonie granicy z
Sosnowcem przyjmuje swoje największe dopływy (Brynicę i Białą Przemszę). W tym rejonie do
Brynicy uchodzi Rawa, a do Przemszy- Bolina. W południowej części miasta do Przemszy nie
uchodzi żaden znaczniejszy dopływ. Największym jest Rów Kosztowski – ciek uchodzący do
10
Przemszy w Dziećkowicach. Dorzecze Gostyni reprezentuje Przyrwa (Potok Ławecki), która na
terenie miasta nie przyjmuje żadnych, poza niewielkimi rowami, dopływów.
Rzeki płynące przez teren miasta mają koryta silnie przekształcone antropogenicznie. Są to koryta
całkowicie sztuczne – wyprostowane w stosunku pierwotnego ich przebiegu, często pogłębione,
miejscami obetonowane. Ich przebudowa często była wymuszana likwidacją szkód górniczych.
Obecnie żaden ciek na terenie miasta nie ma naturalnego charakteru.
Wody stojące na terenie Mysłowic są reprezentowane wyłącznie przez sztuczne zbiorniki wodne
powstałe w miejscach dawnej eksploatacji piasku lub gliny, a także w nieckach zapadlisk terenu.
Jedynym większym powierzchniowo zbiornikiem jest położony przy granicy z Sosnowcem
i Katowicami Staw Hubertus III (pow. 20 ha, z czego 7 ha w granicach Mysłowic). Pozostałe
zbiorniki (oczka wodne) nie przekraczają powierzchni 1 ha. Większość zbiorników wodnych jest
wykorzystywana rekreacyjnie. Dodatkowo na terenie miasta znajduje się ok. 790 km rowów
melioracyjnych.
Wody podziemne
W południowo-wschodniej części miasta Mysłowice występuje fragment Głównego Zbiornika Wód
Podziemnych nr 452 – Chrzanów. Granice zbiornika pokrywają się na całej długości z granicami
struktury triasu chrzanowskiego. Głównymi hydrostrukturami triasu chrzanowskiego są struktury
wklęsłe: niecka chrzanowska, niecka wilkoszyńska i rów Chrzanów-Dąb. Stopień zagrożenia
zanieczyszczeniem wód GZWP jest zróżnicowany. Bardzo wysokie zagrożenie (czas pionowej
migracji zanieczyszczeń z powierzchni do poziomu wodonośnego < 2 lat) występuje w rejonie
wychodni utworów triasu rozciętych kamieniołomami i łomami oraz w obrębie przełomowego
odcinka doliny Przemszy przez Zrębowe Pagóry Imielińskie.
Walory przyrodnicze gminy
Lasy
W mieście Mysłowice lesistość wynosi 25,6 %. Wskaźnik lesistości miasta jest niższy od
wskaźnika dla województwa (31,8 %) i kraju (29,2 %).
Na terenie miasta znajdują się dwa duże zespoły leśne: Lasy Mysłowickie- kompleks leśny
położony w obniżeniu pomiędzy najbardziej zurbanizowaną częścią miasta (obejmującą Janów
Miejski, Ćmok i Centrum), a dzielnicami o charakterze podmiejskim (Morgi i Stara Wesoła) oraz
Lasy Ławecko- Dziećkowickie, obejmujące zwartą strefę leśną w południowej części miasta.
Kompleksy leśne posiadają duży potencjał biologiczny, pomimo tego że lasy zasadzone są na
niewłaściwym stanowisku.
W obrębie Lasów Mysłowickich, przeważają lasy świeże- w których warstwę drzew tworzą głównie
dęby i buki, z domieszką lip, klonów pospolitych i jaworów, grabów, osik i modrzewi. Podszyt lasów
świeżych jest bogaty, złożony z leszczyn, trzmielin, jarzębin, kalin, kruszyn i bzów czarnych.
Znaczny jest też udział lasów mieszanych świeżych - w których drzewostan tworzą głównie
dęby szypułkowe, sosny i buki, z domieszką brzozy, grabu, lipy, klonu, modrzewia i osiki.
Podszyt złożony jest z jarzębiny, trzmieliny i kruszyny. Ponadto w obrębie Lasów Mysłowickich, na
niewielkich powierzchniach, występuje: bór mieszany świeży, las mieszany wilgotny oraz las
wilgotny. Lasy wchodzące w skład dwu ostatnich typów charakteryzują się niekorzystnymi
warunkami dla rekreacji.
W obrębie Lasów Ławecko- Dziećkowickich przeważają siedliska borowe – dominujące
zwłaszcza w części południowej i zachodniej. Są to siedliska borów wilgotnych mieszanych z warstwą drzew złożoną z sosen, z domieszką brzóz, dębów i osik, oraz krzewiastymi
wierzbami i kruszynami w podszycie, a także siedliska borów mieszanych świeżych– z warstwą
drzew złożoną z sosen, dębów szypułkowych i brzóz, a w niższym piętrze również osiki oraz
dobrze rozwiniętą warstwą krzewów, w której dominuje jarzębina, kruszyna, podrost gatunków
11
drzewostanu, a na żyźniejszych siedliskach również leszczyna. W obrębie siedlisk borowych
warunki do rekreacji są korzystne w ich suchszych fragmentach, a mniej korzystne i
niekorzystne na terenach podmokłych. W północno-wschodniej części kompleksu Lasów
Ławecko- Dziećkowickich przeważają siedliska lasów mieszanych świeżych. Uzupełnienie w/w,
dominujących w Lasach Ławecko- Dziećkowickich, siedlisk leśnych stanowią: lasy mieszane
wilgotne, lasy wilgotne, olsy jesionowe, olsy typowe, bory mieszane bagienne oraz bory
świeże.
Na terenie Mysłowic jedynym fragmentem lasu mającym charakter zgodny z warunkami
siedliska i odpowiednio wykształcone runo jest las grądowy w rejonie przełomu Przemszy w
Dziećkowicach. Drzewostan „Grabiny” tworzą lipy, graby, dęby szypułkowe, buki, brzozy i
modrzewie. Na południowym skraju znajdują się trzy okazałe egzemplarze drzew, uznane za
pomniki przyrody.
Dominujące zbiorowiska roślinne
Na terenie miasta Mysłowice stwierdzono występowanie 12 grup zbiorowisk roślinnych:
 naturalne zbiorowiska leśne o zaburzonej strukturze, stanowiące w znacznej mierze
własność prywatną,
 lasy sadzone na niewłaściwym stanowisku, związane w głównej mierze z lasami
państwowymi,
 murawy kserotermiczne wraz z porastającymi je często zakrzaczeniami na terenie
nieczynnych kamieniołomów wapienia,
 wieloletnie zbiorowiska trawiaste o użytkowaniu kośnym i pastwiskowym w dolinach rzek i
lokalnych cieków wodnych, często również ściśle związane z odłogowaniem i ugorowaniem
pól uprawnych,
 zbiorowiska łąkowe o podmokłym charakterze, zbliżone do poprzedniej grupy, jednak ze
względu na znaczne uwilgocenie wykazujące odmienne cechy i stanowiące często
zbiorowiska przejściowe między typowymi łąkami i zbiorowiskami przywodnymi i wodnymi,
 zarastające zbiorniki wodne, związane z procesami znacznej eutrofizacji i wypłycania
zbiorników wodnych,
 zbiorowiska wodne i wody pozbawione roślinności,
 segetalne zbiorowiska pól uprawnych,
 segetalne zbiorowiska sadów i ogrodów przydomowych oraz podobnych w charakterze
ogrodów działkowych,
 segetalne zbiorowiska obiektów zieleni miejskiej (tereny parków, zieleńców oraz
cmentarzy),
 zbiorowiska ruderalne nieużytków i zieleni nieurządzonej,
 kadłubowe zbiorowiska synantropijne na nieużytkach, będące przeważnie wczesnymi
stadiami zbiorowisk ruderalnych na terenach ruderalnych.
Obszary i obiekty chronione
Na terenie miasta Mysłowice ochrona prawną wynikającą z Ustawą o ochronie przyrody z dnia 16
kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst jednolity z późn. zm.) objęte są jedynie pomniki
przyrody ożywionej.
12
Zgodnie z rejestrem prowadzonym przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Katowicach
na terenie miasta Mysłowice zlokalizowane są następujące pomniki przyrody:
Tabela 1. Pomniki przyrody na terenie miasta Mysłowice
L.p. wg
rejestru
RDOŚ
Nazwa
pomnika
Obiekt
1406
Lipa
drobnolistna
Lipa drobnolistna
(Tilia cordata)
1407
Dąb
szypułkowy
Dąb szypułkowy
(Quercus robur)
1408
Klon pospolity
Klon pospolity
(Acer platanoides)
1409
Buk pospolity
Buk pospolity
(Fagus sylvatica)
1410
Buk pospolity
Buk pospolity
(Fagus sylvatica)
1411
Dąb
szypułkowy
1412
Dąb czerwony
1413
Klon pospolity
1414
Klon jawor
1415
Buk pospolity
1416
Buk pospolity
1417
Lipa
drobnolistna
1418
Buk pospolity
1454
Dąb
szypułkowy
Dąb szypułkowy
(Quercus robur)
Dąb czerwony
(Quercus rubra)
Klon pospolity
(Acer platanoides)
Klon jawor
(Acer pseudoplatanus)
Buk pospolity
(Fagus sylvatica)
Buk pospolity
(Fagus sylvatica)
Lipa drobnolistna
(Tilia cordata)
Buk pospolity
(Fagus sylvatica)
Dąb szypułkowy
(Quercus robur)
Akt prawny
Decyzja nr RL-VII-7140/18/81 Wojewody
Katowickiego z dn. 17.09.1981r. w sprawie uznania
za pomniki przyrody. Rozporządzenie nr 43/2005
Wojewody Śląskiego z dnia 26 sierpnia 2005r w
sprawie ustanowienia pomnika przyrody (Dz. Urz. nr
110, poz 2869)
Decyzja nr RL-VII-7140/19/81 Wojewody
Katowickiego z dn. 17.09.1981r. w sprawie uznania
za pomniki przyrody. Rozporządzenie nr 44/2005
Wojewody Śląskiego z dnia 26 sierpnia 2005r w
sprawie ustanowienia pomnika przyrody (Dz. Urz. nr
110, poz 2870)
Rozporządzenie nr 41/2005 Wojewody Śląskiego z
dnia 26 sierpnia 2005r w sprawie ustanowienia
pomnika przyrody (Dz. Urz. nr 110, poz 2867)
Uchwała Rady Miejskiej w Mysłowicach nr LI/521/05 z
dnia 29 września 2005r w sprawie ustanowienia
pomników przyrody (Dz. Urz. nr 134, poz. 3312 z 14
października 2005r)
Uchwała Rady Miejskiej w Mysłowicach nr
XXIII/495/08 z dnia 27 marca 2008r w sprawie
ustanowienia pomników przyrody (Dz. Urz. nr 99, poz.
2055 z 30 maja 2008r)
Uchwała Rady Miejskiej w Mysłowicach nr XXXIV627-12 z 25 października 2012r (Dz. Urz. z 20
listopada 2012r poz. 4898
Źródło: Rejestr form ochrony przyrody, RDOŚ Katowice, 2013 r.
Uzupełniającą rolę na terenie miasta stanowi zieleń urządzona tj. parki, zieleńce, ogródki
działkowe, cmentarze, tereny zieleni przy ośrodkach sportowych, ośrodki rekreacyjne na terenach
otwartych, tereny zieleni osiedlowej, sady i ogrody przydomowe o znaczeniu biologicznym.
13
Proponowane formy ochrony przyrody na terenie miasta Mysłowice
Na terenie miasta występują obszary i obiekty przyrodniczo cenne nie objęte ochroną prawną. W
„Opracowaniu Ekofizjograficznym dla miasta Mysłowice” zaproponowano następujące formy tj.:
 obszar chronionego krajobrazu „Pagóry Imielińskie”;
 obszar chronionego krajobrazu „Dolina Przyrwy”;
 zespół przyrodniczo- krajobrazowy „Szybiki kopalni Dar Karola”;
 zespół przyrodniczo- krajobrazowy „Stawy Hubertus”;
 zespół przyrodniczo- krajobrazowy „Łąka w Krasowach”;
 zespół przyrodniczo- krajobrazowy „Wzgórze Wygonie- Kępa”;
 zespół przyrodniczo- krajobrazowy „Kamieniołom Krasowy”;
 użytek ekologiczny „Dolina Boliny”;
 użytek ekologiczny „Źródła Boliny Południowej II”;
 użytek ekologiczny „Staw w Brzęczkowicach”;
 użytek ekologiczny „Staw w Ławkach”;
 użytek ekologiczny „Łąki Rzutna”;
 użytek ekologiczny „Łąka w Ławkach”;
 drzewa pomnikowe: 8 drzew (2 z gatunku Wiąz szypułkowy, 1 z gatunku Dąb czerwony, 2 z
gatunku Buk pospolity, 3 z gatunku Dąb szypułkowy).
Gleby
Na terenie Mysłowic najczęściej spotykanymi glebami są: gleby bielicowe i gleby brunatne
wyługowane. Pierwsze wytworzyły się głównie w południowo-zachodniej i południowej części
miasta na luźnym podłożu piasków rzecznych lub utworów wodnolodowcowych, natomiast drugie
na cięższym podłożu glin zwałowych lub zwietrzelinie utworów karbońskich w środkowej
i zachodniej części Mysłowic. Z wychodniami triasowych skał węglanowych są związane rędziny
brunatne, charakterystyczne dla rejonu Dziećkowic. Inne typy gleb występują znacznie rzadziej. W
dolinie Przemszy występują mady oraz rzadziej (tylko w Dziećkowicach) gleby torfowe i murszowe,
natomiast w dolinach innych mniejszych cieków, zwłaszcza w południowej części miasta,
stosunkowo często występują gleby torfowe, torfowo-mułowe lub mułowo-torfowe.
Zasoby kopalin
Na obszarze miasta zlokalizowane są złoża surowców mineralnych tj. kamienie drogowe i
budowlane, węgiel kamienny, surowce ilaste ceramiki budowlanej oraz metan.
5.3. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU
BRAKU REALIZACJI PROJEKTU DOKUMENTU
Wszystkie działania zaproponowane do realizacji w ramach Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska mają z założenia na celu poprawę stanu środowiska na terenie miasta i tym samym
pozytywnie wpływać będą na zdrowie i życie ludzi. W związku z rozwojem gospodarczym regionu,
wzrostem inwestycji przemysłowych i poziomu konsumpcji, zwiększającą się presją na obszary
cenne przyrodniczo i niezurbanizowane, zwiększeniem zapotrzebowania na surowce, brak
realizacji zapisów Programu prowadzić będzie do znaczącego pogorszenia wszystkich elementów
środowiska.
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska:
1. pogorszenie jakości wód powierzchniowych i podziemnych w związku ze zwiększonym
wytwarzaniem ścieków,
2. postępująca degradacja gleb i przekształceń powierzchni ziemi,
14
3.
4.
5.
6.
pogorszenie jakości powietrza atmosferycznego,
zwiększenia narażenia na ponadnormatywny hałas,
utrata różnorodności biologicznej,
postępująca degradacja walorów krajobrazu.
W przypadku, gdy APOŚ nie zostanie wdrożony, negatywne trendy będą się pogłębiać,
a zanieczyszczenie środowiska wzrastać. Realizacja Programu jest więc konieczna.
15
6. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA STANU ŚRODOWISKA NA
OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM
ODDZIAŁYWANIEM
Znaczące oddziaływania związane z realizacją zapisów Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska mogą wystąpić w przypadku przedsięwzięć wymienionych w Rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 9 listopada 2010 w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko (Dz.U. z 2010, nr 213, poz.1397 z późn. zm.). Potencjalne oddziaływania mogą mieć
charakter liniowy, punktowy lub rozproszony i mogą wystąpić na obszarach, gdzie prowadzona
będzie realizacja zadań inwestycyjnych. Należy jednak podkreślić, że zasięg oddziaływań jest
trudny do określenia i wymaga indywidualnego podejścia dla każdej inwestycji.
W związku z brakiem szczegółowych analiz środowiskowych dla terenów na których przewiduje się
wystąpienie oddziaływań stan środowiska określa się dla obszaru miasta.
6.1. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE
6.1.1. Wody powierzchniowe
Ocenę stanu wszystkich (monitorowanych i niemonitorowanych) jednolitych części wód
powierzchniowych we wszystkich województwach i dorzeczach Polski obecnie przeprowadza się
zgodnie z nowo obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011r.
w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz
środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. Nr 257 poz. 1545).
Ocena wód powierzchniowych poprzez określenie ich stanu ekologicznego jest nowym podejściem
zgodnym z założeniami Dyrektywy 2000/60/WE, zwanej Ramową Dyrektywą Wodną. Stan
ekologiczny wód określany jest na podstawie elementów biologicznych (fitoplankton, fitobentos,
makrolity, makrobezkręgowce bentosowe i ryby) oraz parametrów wspomagających (elementy
fizykochemiczne).
Ocenę jakości wód powierzchniowych w jednolitych częściach wód na terenie województwa
śląskiego, w tym także na terenie Miasta Mysłowice przeprowadza Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Katowicach. W 2012 roku przeprowadzone zostały badania jakości w
dwóch punktach pomiarowo – kontrolnych w ramach monitoringu operacyjnego i diagnostycznego.
Wody powierzchniowe w obu punktach pomiarowych: Rawa – ujście do Brynicy i Bolina – ujście
do Przemszy odznaczają się dobrym stanem chemicznym, V-tą klasą elementów biologicznych,
stan fizykochemiczny określono jako poniżej stanu dobrego, stan/potencjał ekologiczny oceniono
jako zły. Ogólnie oceniono zły stan wód w badanych punktach. Róznica w ocenie wód dotyczy
klasy elementów hydromorfologicznych, gdzie dla ppk Bolina są to wody I klasy, natomiast dla ppk
Rawa – wody II klasy.
6.1.2. Wody podziemne
Ocena stanu wód podziemnych prowadzona jest w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr
143, poz. 896).
Ocenę jakości wód podziemnych przeprowadza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
w Katowicach w sieci regionalnej oraz w ramach monitoringu krajowego - Główny Inspektorat
Ochrony Środowiska na podstawie badań prowadzonych przez Państwowy Instytut Geologiczny
- Państwowy Instytut Badawczy. Na terenie miasta Mysłowice nie wyznaczono punktów
pomiarowych w 2012 roku. Badania przeprowadzone w obrębie tego samego GZWP 452 w
16
najbliższym miejscu przeprowadzone były na terenie Jaworzna. Wody podziemne badane w
obrębie GZWP 452 zostały zakwalifikowane do II klasy jakości.
Jakość wód podziemnych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia
Badania jakości wody przeznaczonej do spożycia na terenie miasta Mysłowice prowadzi
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach oraz przedsiębiorstwa wodociągowe w
ramach kontroli wewnętrznej. Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Katowicach
nadzorował prowadzenie przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.
w Mysłowicach i Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S. A. wewnętrznej kontroli jakości
wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Monitoring jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi prowadzony w 2012 roku w
zakresie badanych parametrów fizykochemicznych i bakteriologicznych wskazał na spełnione
wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007r. Nr 61 poz. 417 z późn. zm.).
6.2. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
Zgodnie z art. 87 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity
Dz. U. Nr 25 z 2008 roku, poz. 150 z późn. zm.) ocena jakości powietrza dokonywana jest
w strefach. Na terenie województwa śląskiego w 2012r. wg nowego podziału kraju, zgodnie
z rządowym projektem Ustawy z dnia 16 marca 2012 roku o zmianie ustawy – Prawo ochrony
środowiska oraz niektórych ustaw, zostało wydzielonych pięć stref:
− strefa śląska,
− aglomeracja górnośląska (w skład której wchodzi miasto Mysłowice),
− aglomeracja rybnicko-jastrzębska,
− miasto Bielsko-Biała,
− miasto Częstochowa.
Oceny i obserwacji zmian dokonuje Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w ramach
państwowego monitoringu środowiska. Podstawę klasyfikacji stref zgodnie z art. 89 ww. ustawy
stanowiły dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu oraz poziomy dopuszczalne powiększone
o margines tolerancji z dozwolonymi przypadkami przekroczeń, poziomy docelowe oraz poziomy
celów długoterminowych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ochronę roślin, określone
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 roku w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012, nr. 0, poz. 1031) oraz rządowym projekcie
ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.
Klasyfikację stref za rok 2012 wykonano w oparciu o następujące założenia:
- klasa A - poziom stężeń nie przekracza wartości dopuszczalnej/docelowej; nie jest
wymagane prowadzenie działań na rzecz poprawy jakości powietrza;
- klasa B - poziom stężeń przekracza wartość dopuszczalną, lecz nie przekracza wartości
dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji; należy określić obszary przekroczeń
wartości dopuszczalnych, a także przyczyny ich występowania (dotyczy wyłącznie pyłu
PM2,5);
- klasa C - poziom stężeń przekracza wartość dopuszczalną/docelową lub wartość
dopuszczalną powiększoną o margines tolerancji; należy określić obszary przekroczeń oraz
dążyć do osiągnięcia wartości kryterialnych, niezbędne jest opracowanie programu ochrony
powietrza POP;
- klasa D1 - poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego; nie jest
wymagane prowadzenie działań na rzecz poprawy jakości powietrza;
17
-
klasa D2 - poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego; należy dążyć
do osiągnięcia poziomi celu długoterminowego do roku 2020.
Na podstawie opracowania „Jedenastej rocznej oceny jakości powietrza w województwie śląskim
obejmującej 2012r.” obszar miasta Mysłowice w ramach aglomeracji górnośląskiej został
zakwalifikowany wg kryterium ochrony zdrowia do klasy A ze względu na poziom substancji tj.
SO2, C6H6, CO, Pb, As, Cd, Ni, O3 oraz do klasy C z powodu przekroczeń dopuszczalnych
poziomów substancji powiększonych o margines tolerancji tj. NO2, PM10, PM2,5, B(a)P.
Uwzględniając kryterium ochrony roślin obszar miasta uzyskał wynikową klasę A pod względem
zawartości substancji tj. SO2, NOx oraz klasę C ze względu na przekroczenie dopuszczalnego
poziomu substancji powiększonej o margines tolerancji dla O3.
Stężenie ozonu w powietrzu wg kryteriów ochrony zdrowia i ochrony roślin w odniesieniu do
poziomu celów długoterminowych kwalifikuje miasto do klasy D2.
Tabela 2. Wyniki bieżącej oceny jakości powietrza za rok 2012
Strefa
aglomeracja
górnośląska
Ochrona zdrowia
SO2 NO2 C6H6
A
C
A
CO PM10
A
C
Ochrona roślin
Pb
As
Cd
Ni
A
A
A
A
B(a)P PM2,5
C
C
O3
SO2
NOx
O3
A/D2
A
A
C/D2
Źródło: Jedenasta roczna ocena jakości powietrza w województwie śląskim obejmująca rok 2012, WIOŚ Katowice, 2013r.
1) wg poziomu docelowego
2) wg poziomu celu długoterminowego
Marszałek Województwa Śląskiego w związku z przekroczeniami dopuszczalnego poziomu PM10
(rok i 24h), PM2,5 (rok), B(a)P, NO2 (rok) w aglomeracji górnośląskiej w 2012 r. zgodnie ustawą
Prawo Ochrony Środowiska jest zobowiązany przygotować Program Ochrony Powietrza (POP) dla
obszarów przekroczeń poziomów dopuszczalnych.
Na terenie miasta Mysłowice Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach nie
prowadził w 2012r. monitoringu jakości powietrza atmosferycznego.
W stosunku do całej aglomeracji górnośląskiej wartości średnie stężeń pyłu PM10 w 2012 roku
wyniosły (wartość dopuszczalna 40 μg/m3) od 45 do 57 μg/m3, a na stacji komunikacyjnej w
Katowicach, Al. Górnośląska - 50 μg/m3.
W porównaniu do 2011 roku stężenia średnie roczne - w aglomeracji górnośląskiej zmniejszyły
się na pięciu stanowiskach (Gliwice o 11%, Katowice o 3%, Tychy o 6%, Zabrze o 7%, Sosnowiec
o 17%) i wzrosły w Dąbrowie Górniczej o 16% oraz o 2%, a na stacji komunikacyjnej Al.
Górnośląska w Katowicach.
Liczba przekroczeń dopuszczalnego poziomu stężeń 24-godzinnych pyłu zawieszonego PM10
była wyższa niż dopuszczalna częstość i wynosiła w aglomeracji górnośląskiej – od 2,5 do 3 razy
więcej niż dopuszczalna.
W porównaniu do 2011 roku, częstości przekroczeń w 2012 roku w aglomeracji górnośląskiej – na
6 z 7 badanych stanowisk zmniejszyły się w Zabrzu o 16%, Tychach o 17%, Katowicach o 13%
(ul. Kossutha) oraz o 3% (Al. Górnośląska), w Gliwicach o 22% i Sosnowcu o 21%, natomiast
wzrosły w Dąbrowie Górniczej o 3%.
Niekorzystne skutki zdrowotne ze względu na wystąpienie poziomów alarmowych pyłu
zawieszonego PM10 określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 w
sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu wystąpiły we wszystkich strefach
w aglomeracji górnośląskiej 12 i 13 lutego w Katowicach ul. Kossutha oraz Al. Górnośląska, 9 oraz
12 i 13 lutego w Sosnowcu, 12 i 13 lutego oraz 8 i 9 grudnia w Zabrzu.
18
Wartość dopuszczalna stężenia pyłu zawieszonego PM2,5, powiększona o margines tolerancji,
wynosząca 27 μg/m3, została przekroczona w 2012 roku na wszystkich stanowiskach i wyniosła
w aglomeracji górnośląskiej - od 34 μg/m3 w Gliwicach i 35 μg/m3 w Katowicach ul. Kossutha do 39
μg/m3 w Katowicach al. Górnośląska (stacja komunikacyjna).
Średnioroczne stężenia benzo(a)pirenu na wszystkich stanowiskach zostały przekroczone
i wyniosły (wartość docelowa 1 ng/m3) w aglomeracji górnośląskiej od 5,9 do 10,9 ng/m3.
W celu określenia możliwości osiągnięcia i utrzymania przez Polskę norm jakości powietrza
określonych w prawodawstwie Unii Europejskiej (dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady
2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 roku w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla
Europy oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/107/WE z dnia 15 grudnia 2004 r.
w sprawie arsenu, kadmu, rtęci, niklu i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych
w otaczającym powietrzu oraz w prawodawstwie polskim (rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu) na zlecenie
Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska zostały wykonane długoterminowe prognozy
zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM2,5 i PM10 oraz ozonem. Prognozy wykonane
zostały dla lat 2015 i 2020 dla terenu całego kraju. Jak wynika z prognozy stężenia pyłów PM10
i PM2,5, w 2015 i 2020 roku dla aglomeracji górnośląskiej, w tym miasta Mysłowice poziom
stężenie pyłów nadal będzie przekraczać dopuszczalne poziomy tych substancji w powietrzu.
Możliwa jest poprawa jakości powietrza w 2020 roku obejmująca wschodnie i zachodnie tereny
miasta Mysłowice w stosunku do stężenia średniorocznego pyłu PM10.
6.3. HAŁAS
Hałas przemysłowy
Wytypowanie zakładów niekorzystnie oddziaływujących na klimat akustyczny należy do zadań
WIOŚ. Zakres planowanych kontroli oraz wyniki przeprowadzonych kontroli są zawarte
w raportach WIOŚ.
Na terenie miasta funkcjonują przedsiębiorstwa, warsztaty oraz podmioty gospodarcze oferujące
usługi o charakterze komercyjnym, w tym jednostki handlu detalicznego, spółki prawa handlowego,
osoby fizyczne. W związku z prowadzoną działalnością mogą one stanowić potencjalne źródło
emisji hałasu do środowiska.
Hałas komunikacyjny
Hałas drogowy
Na podstawie opracowanej w 2007 roku mapy akustycznej dla odcinka autostrady A4 Katowice –
Kraków zostały opracowany „Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa
śląskiego do roku 2013 dla terenów poza aglomeracjami, położonych wzdłuż dróg krajowych,
ekspresowych, autostrad i linii kolejowych”. Poddany w ramach w/w „Programu…” analizie odcinek
autostrady przebiega przez miasto Mysłowice. Analizowany odcinek autostrady charakteryzuje się
dużym natężeniem ruchu (zwłaszcza pojazdów ciężkich) oraz znacznymi prędkościami pojazdów.
Parametry te decydują o niekorzystnym stanie klimatu akustycznego w jego sąsiedztwie.
Na podstawie „Mapy akustycznej terenów położonych w obszarze oddziaływania autostrady
płatnej A-4 Katowice – Kraków (węzeł „Murckowska” do węzeł „Balice”) na terenie miasta
Mysłowice występują tereny eksponowane na oddziaływanie ponadnormatywnego hałasu w porze
dzienno- wieczorno- nocnej (LDWN) i porze nocnej (LN).
Dla obszaru miasta Mysłowice opracowany został także dokument pt. „Mapy akustyczne dla dróg
krajowych w województwie śląskim o łącznej długości 536,144 km - (zadanie 9) – miasto na
prawach powiatu Mysłowice”. Analiza przeprowadzona w w/w dokumencie obejmuje odcinki drogi
19
ekspresowej S1 na obszarze miasta Mysłowice, które kształtują klimat akustyczny w tym rejonie.
Na obszarze miasta stwierdzono narażenie na ponadnormatywny hałas mieszkańców Mysłowic
zarówno w porze dzienno- wieczorno- nocnej (LDWN) i porze nocnej (LN).
Hałas kolejowy
Pod pojęciem hałasu kolejowego rozumie się hałas powstający w wyniku eksploatacji linii
kolejowych.
W wykonanym na zamówienie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. przez wykonawcę firmę EKKOM
Sp. z o.o., ul. Wadowicka 8, 30-415 Kraków opracowaniu pt. „Mapa akustyczna dla odcinków linii
kolejowych, po których przejeżdża ponad 30 000 pociągów rocznie, opracowana dla potrzeb
programów ochrony środowiska przed hałasem – powiat grodzki Mysłowice” określono poziomy
hałasu dla odcinków linii kolejowych nr 134 i 138 przebiegających przez teren miasta Mysłowice.
Stan warunków akustycznych w otoczeniu analizowanej linii kolejowej uznaje się za niekorzystny.
Zasięg przestrzenny przekroczeń wartości dopuszczalnych nie wykracza poza odległość ok. 300 m
od osi linii kolejowej, a maksymalne zakresy przekroczeń mieszczą się w zakresie 20 dB.
6.4. PROMIENIOWANIE NIEJONIZUJĄCE
Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady ochrony środowiska przed polami
elektromagnetycznymi jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U.
z 2008r. Nr 25, poz. 150 tekst jednolity z późn. zm. – dział VI Ochrona przed polami
elektromagnetycznymi – art. 121 i 122). Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych
w środowisku określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października
2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz
sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883).
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Katowicach został ustawowo zobowiązany do
wykonywania w ramach PMŚ zadań związanych z okresowymi badaniami kontrolnymi poziomów
pól elektromagnetycznych w środowisku.
W 2011 i 2012 roku w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska wykonano pomiary na
terenie miasta Mysłowice:
 w dzielnicy Centrum (w pobliżu skrzyżowania ul. Moniuszki i ul. Mikołowskiej). Wyniki
pomiarów (0,25 V/m) wykazywały brak przekroczeń dopuszczalnego poziomu pól
elektromagnetycznych w środowisku (7 V/m).
 w dzielnicy Larysz (na terenie Szkoły Podstawowej nr 11). Wyniki pomiarów (0,79 V/m)
wykazywały brak przekroczeń dopuszczalnego poziomu pól elektromagnetycznych
w środowisku (7 V/m).
Zgodnie z art. 124 ustawy Prawo ochrony środowiska Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
prowadzi, aktualizowany corocznie, rejestr zawierający informacje o terenach na których
stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów PEM określonych w Rozporządzeniu
Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych
w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów.
6.5. ZASOBY PRZYRODNICZE
W obrębie kompleksów leśnych Lasy Mysłowickie i Lasy Ławecko- Dziećkowickie występują 3
gatunki roślin objętych ochroną częściową: konwalia majowa, kalina koralowa i kruszyna
pospolita. W lasach w Słupnej stwierdzono również występowanie stanowisk objętej ochroną
ścisłą ciemiężycy zielonej.
W lesie grądowym w rejonie przełomu Przemszy znajdują się stanowiska roślin rzadkich:
kokoryczki wielokwiatowej, zawilca gajowo, miodunki ćmy i przytuli Schultesa. W wielu miejscach
20
występuje objęty ochroną bluszcz pospolity i barwinek pospolity. Stwierdzono również
pojedyncze stanowiska rzadkiego, chronionego storczyka - buławnika wielkokwiatowego.
W zbiorowiskach roślinnych na terenie kamieniołomu wapienia w Dziećkowicach stwierdzono
występowanie objętego ochroną ścisłą dziewięćsiła bezłodygowego, oraz 3 gatunków roślin
częściowo chronionych: pierwiosnki lekarskiej, wilżyny cienistej i centurii pospolitej.
Nie zalesione Wzgórze Krasowy jest miejscem występowania wielu roślin typowych dla
zbiorowisk kserotermicznych. Spośród gatunków rzadkich na Wyżynie Śląskiej występuje na
nim poziomka twardawa, krzyżownica czubata, krwiściąg mniejszy, dąbrówka kosmata,
kłosownica pierzasta, jaskier bulwkowaty, rutewka mniejsza i szałwia okręgowa. Na wzgórzu
rośnie również znajdujący się pod ścisłą ochroną dziewięćsił bezłodygowy.
Wśród zwierząt związanych z ekosystemami leśnymi dominują sarny, dziki, jelenie, lisy, kuny
leśne, wiewiórki, jeże wschodnie, myszy leśne i zaroślowe ryjówki aksamitne. W typowym
składzie gatunkowym awifauny leśnej uwagę zwraca występowanie ptaków drapieżnych:
puszczyka, kilku par myszołowów i jastrzębi.
W lasach w okolicy Ławek i na skraju kamieniołomu w Krasowach stwierdzono obecność żmii
zygzakowatych. Na terenie Dziećkowic odnotowano występowanie chomika europejskiego jednego z gatunków objętych monitoringiem zasięgu stanowisk w skali Europy,
reprezentującego grupę drobnych ssaków polnych. Wśród ptaków związanych ze środowiskami
polnymi i łąkowymi istotne jest występowanie na terenie Mysłowic populacji derkacza,
znajdującego się na liście gatunków zagrożonych w skali światowej, dla których istnieje
obowiązek ochrony miejsc gniazdowania. Wśród ptaków związanych z biotopami łąkowymi
stwierdzono obecność sześciu rzadkich gatunków: przepiórki, bekasa, czajki, potrzeszcza, pliszki
żółtej i pokląskwy. Ptaki biotopów wodnych reprezentowane są przez liczne pospolicie
występujące gatunki, wśród których uwagę zwraca obecność łabędzi niemych, perkozów
dwuczubych, kokoszek wodnych, brodźców piskliwych, trzciniaków, potrzosów i sieweczek
rzecznych. Przy śródleśnym zbiorniku przeciwpożarowym w Ławkach zaobserwowano również
rzadziej spotykane zimorodki.
Na terenie Mysłowic stosunkowo liczne występują miejsca lęgowe płazów. Jednym z
najcenniejszych stanowisk, charakteryzującym się wyjątkowo dużą liczebnością płazów
bezogonowych, jest śródleśny zbiornik przeciwpożarowy w Ławkach. Obok dużej populacji
żab z grupy zielonych, stwierdzono tam występowanie ropuch zielonych i rzekotek
drzewnych.
6.6. POWIERZCHNIA ZIEMI
Badania gleb na terenie Mysłowic wykonane były w latach 2007-2010 w ramach „Szczegółowej
Mapy Geochemicznej Górnego Śląska- arkusz Mysłowice”. W wyniku prowadzonych badań
stwierdzono występowanie gleb o odczynie zasadowym (pH>7,4) w centrum miasta, natomiast na
terenach miejsko- przemysłowych odczyn obojętny lub zasadowy. Grunty na głębokość 0,8- 1,0m
posiadają odczyn kwaśny, czego wynikiem jest sposób użytkowania gleb oraz charakter
litologiczny skał macierzystej.
Analiza zawartości pierwiastków w glebach wskazuje na wyraźny związek rozkładów
przestrzennych glinu, baru, wapnia, kobaltu, chromu, żelaza, magnezu, manganu, niklu, tytanu
i wanadu z budową geologiczną podłoża. Wzbogacenie gleb w niektóre pierwiastki (arsen, bar,
cynk, kadm, ołów, rtęć, miedź, stront i srebro), zaznaczające się szczególnie w ich
powierzchniowej warstwie, wiąże się z oddziaływaniem czynników antropogenicznych. Gleby
najbardziej przekształcone chemicznie poprzez działalność przemysłową występują w dzielnicach
Centrum, Brzezinka i Brzęczkowice. W dzielnicy Centrum zanotowano anomalie: >1000 mg/kg
cynku, >80 mg/kg strontu, >100 mg/kg ołowiu, >0,20 mg/kg rtęci, >20 mg/kg miedzi i >4 mg/kg
kadmu. W Mysłowicach Brzezince w rejonie obiektów przemysłowych występują anomalie srebra
21
(do 10,2 mg/kg), miedzi (>40 mg/kg), ołowiu (>100 mg/kg), strontu (>80 mg/kg) i cynku (>500
mg/kg), Zwracają uwagę anomalie metali zanotowane w glebach na terenie Brzęczkowic.
Zawartość arsenu dochodzi tu do 230 mg/kg, kadmu do 50 mg/kg, ołowiu do 3 300 mg/kg i cynku
do 28 900 mg/kg.
W rejonie byłej huty cynku Cordulla w Dziećkowicach występują zwiększone zawartości kadmu,
cynku i ołowiu. Anomalia miedzi (do 4180 mg/kg w zakresie głębokości 0,8-1,0 m) została
zanotowana w dzielnicy Larysz w miejscu dawnego wysypiska śmieci (między ulicami M.
Konopnickiej i Ptasią).
6.7. GOSPODARKA ODPADAMI
6.7.1. Składowiska odpadów
Na terenie Mysłowic nie ma zlokalizowanych czynnych składowisk odpadów. Odpady komunalne
pochodzące z terenu miasta, w analizowanych latach wywożone były do unieszkodliwienia poza
teren Mysłowic na:
- Składowisko odpadów komunalnych w Sosnowcu, ul. Grenadierów - zarządzane przez
Miejski Zakład Składowania Odpadów Sp. z o.o., ul. Grenadierów, 41-200 Sosnowiec,
- Składowisko odpadów komunalnych w Dąbrowie Górniczej, ul. Główna 144a - zarządzane
przez Miejski Zakład Gospodarowania Odpadami, Al. J. Piłsudskiego 34c, 41-303 Dąbrowa
Górnicza,
- Składowisko odpadów komunalnych w Knurowie, ul. Szybowa 44 - zarządzane przez
P.P.H.U. KOMART Sp. z o.o. w Knurowie, ul. Szpitalna 7, 44-194 Knurów,
- Składowisko odpadów komunalnych w Siemianowicach Śląskich, ul. Zwycięstwa 4 zarządzane przez LANDECO Sp. z o.o., ul. Graniczna 29, 40-017 Katowice.
6.7.2. Instalacje odzysku i innego niż składowanie unieszkodliwiania odpadów
Na terenie Miasta Mysłowice funkcjonują instalacje, w których prowadzony jest odzysk. Natomiast
brak instalacji do unieszkodliwiania odpadów, w tym do składowania odpadów.
6.7.3. System gospodarowania odpadami komunalnymi
Selektywna zbiórka odpadów na terenie Miasta Mysłowice zorganizowane jest w oparciu o podział
na cztery frakcje odpadów: odpady suche - odpady z tworzyw sztucznych (w tym opakowania),
opakowania wielomateriałowe (np. kartony po mleku i innych napojach); makulatura, metale;
odpady mokre - zmieszane odpady inne niż surowce wtórne i odpady niebezpieczne, m.in. odpady
kuchenne (resztki i obierki owoców i warzyw, skorupki jajek), rośliny, szkło - białe i kolorowe oraz
meble i inne odpady wielkogabarytowe.
Ponadto od 1 lipca 2013 r. przy ul. Miarki 38 działa Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów
Komunalnych (PSZOK), gdzie przyjmowane są odpady problemowe i niebezpieczne. Mieszkańcy
Mysłowic mogą oddać tam nieodpłatnie (w ramach opłaty za gospodarowanie odpadami
komunalnymi) następujące rodzaje odpadów komunalnych:
- papier;
- metale;
- tworzywa sztuczne;
- szkło;
- opakowania wielomateriałowe;
- przeterminowane leki;
- przeterminowane chemikalia;
- termometry rtęciowe;
- zużyte baterie;
22
zużyte akumulatory;
zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny;
meble i inne odpady wielkogabarytowe;
zużyte opony;
odpady zielone (trawa, liście, gałęzie);
odpady budowlane i rozbiórkowe do 300 kg na mieszkańca na rok.
Odpady przyjmowane odpłatnie w PSZOK:
- odpady zmieszane;
- odpady budowlane i rozbiórkowe powyżej 300 kg na mieszkańca/rok.
-
23
7. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCYCH
PROBLEMÓW
OCHRONY
ŚRODOWISKA
ISTOTNYCH
Z PUNKTU WIDZENIA PROGRAMU
7.1. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE
Wśród zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych pojawiają się zanieczyszczenia
wnoszone ze źródeł punktowych, zarówno komunalnych jak i przemysłowych, a także
zanieczyszczenia ze źródeł obszarowych. Źródła zanieczyszczeń stanowią głównie ścieki zarówno
komunalne, jak i przemysłowe, wprowadzane do wód z terenów nieobjętych kanalizacją, oraz
zanieczyszczenia wymywane z terenów zabudowanych, terenów komunikacyjnych, łąk, pastwisk
i pól uprawnych przez wody opadowe.
Zanieczyszczenia wynoszone ze źródeł obszarowych jak i punktowych wpływają na obniżenie
jakości wód. Stan wód powierzchniowych przebadanych na terenie Mysłowicach ocenia się jako
zły.
Wielkość oddziaływania zanieczyszczeń na środowisko wodne jest bezpośrednio związana
z poziomem intensywności użytkowania gleb, duże znaczenie ma tutaj koncentracja przemysłu, w
tym górnictwo. Wody podziemne gromadzone w strukturze GZWP nr 452 (pod terenem miasta
Mysłowice) są wodami o dobrym stanie chemicznym.
Zagrożenie powodziowe
Na obszarze miasta mogą wystąpić jedynie podtopienia o charakterze lokalnym, spowodowane
długotrwałymi i intensywnymi opadami deszczu, gwałtownymi roztopami śniegu lub w wyniku
niedrożności rowów i przepustów kanalizacyjnych. Problem powodziowy w mieście dotyczy także
zapobieganiu tworzenia „niecek bezodpływowych”.
Zagrożenia powodziowe dotyczy m.in. terenów:
 ul. Kacza, Kołłątaja, Krakowska, Strumieńskiego – niebezpieczeństwo wystąpienia zostało
w znacznym stopniu zniwelowane poprzez rozdzielenie kanalizacji ogólnospławnej, do rzeki
Przemszy wpadać będą tylko wody opadowe i roztopowe,
 ul. Obrzeżna Północna, Boliny, Sosnowiecka, Bernarda Świerczyny – zagrożenie zostało
w znacznym stopniu zniwelowane, nastąpiło rozdzielenie kanalizacji ogólnospławnej na
sanitarną i deszczową, zminimalizowano zrzut wód opadowych i roztopowych do cieku
Bolina i rzeki Przemszy,
 skrzyżowanie Piastów Śląskich, Plebiscytowa, Murckowska,
 ul. Jaworowa 7, 16-24F,
 ul. Promenada 5 i 7,
 ul. Sikorek, Skowronków, Szpaków – od strony rzeki Przemsza,
 ul. Zacisze 26,
 ul. Długa 40,
 ul. Osmańczyka,
 ul. Chrzanowska – pod wiaduktem.
7.2. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
Powietrze jest tym komponentem środowiska, do którego emitowana jest większość
zanieczyszczeń powstających na powierzchni Ziemi, zarówno w rezultacie procesów naturalnych,
jak i działalności człowieka.
24
Głównymi źródłami zanieczyszczeń emisji zorganizowanej, niezorganizowanej i wtórnej na
terenie miasta Mysłowice są źródła:
 komunalne,
 liniowe (ciągi komunikacyjne),
 energetycznego spalania, w szczególności w lokalnych instalacjach o małej mocy
wyposażonych w kotły opalane węglem,
 przemysłowe, nie posiadające skutecznych urządzeń ochrony powietrza – nie
spełniających wymagań BAT,
 obszarowe (tereny przemysłowe i poprzemysłowe, nieużytki).
Zanieczyszczenia z transportu (źródło liniowe) pochodzą zasadniczo ze spalania paliw (benzyny
lub oleju napędowego) w silnikach samochodów. Emitowane są przede wszystkim tlenek węgla
(CO), dwutlenek węgla (CO2), tlenki azotu (NOX) oraz węglowodory. Dodatkowym problemem jest
emisja zanieczyszczeń pyłowych pochodzących głównie za ścierania opon, hamulców oraz
nawierzchni dróg. Pyły te często zawierają metale ciężkie tj. ołów, nikiel, kadm i miedź. W czasie
ruchu pojazdów na drodze dochodzi również do tzw. wtórnego pylenia, czyli ponownego unoszenia
pyłu znajdującego się na drodze. Na wielkość emisji zanieczyszczeń ze źródeł liniowych ma wpływ
cały szereg czynników, w tym struktura i natężenie ruchu pojazdów, organizacja ruchu
samochodowego, płynność ruchu pojazdów na drodze, stan techniczny dróg i pojazdów.
Emisja zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł punktowych to procesy z energetycznego spalania
paliw oraz z przemysłowych procesów technologicznych, odprowadzających substancje do
powietrza emitorem (kominem) w sposób zorganizowany. Z koli emisja związana z ogrzewaniem
mieszkań w sektorze komunalno- bytowym to tzw. obszarowe źródła zanieczyszczenia (emisja
niezorganizowana).
Do podstawowych substancji zanieczyszczających atmosferę podobnie jak w przypadku emisji ze
źródeł liniowych zaliczyć należy: dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu i tlenki azotu (NO2, NOx),
tlenek węgla (CO) oraz zanieczyszczenia pyłowe. Spośród pyłów szczególnie groźne dla zdrowia
są jego drobne cząstki o średnicy poniżej 10 mikronów – tzw. pył PM10. Składnikami tego pyłu
mogą być również inne zanieczyszczenia, z których takie, jak: arsen, kadm, nikiel i niektóre
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, w tym benzo(a)piren, są substancjami
mutagennymi, rakotwórczymi.
Na terenie aglomeracji górnośląskiej, do której przynależy miasto Mysłowice stwierdzono
przekroczenia dopuszczalnych poziomów substancji tj. NO2, PM10, B(a)P, PM2,5 i ozonu w
powietrzu. Ponadto stwierdzono wystąpienie przekroczenie stanów alarmowych dla pyłu
zawieszonego PM10.
Główną przyczyną wystąpienia przekroczeń pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 i B(a)P w okresie
zimowym jest emisja z indywidualnego ogrzewania budynków, w okresie letnim bliskość głównej
drogi z intensywnym ruchem, emisja wtórna zanieczyszczeń pyłowych z powierzchni odkrytych,
np. dróg, chodników, boisk oraz niekorzystne warunki meteorologiczne, występujące podczas
powolnego rozprzestrzeniania się emitowanych lokalnie zanieczyszczeń.
Położenie miasta w obrębie strefy górnośląskiej powoduje znaczne napływy zanieczyszczeń spoza
terenu miasta. Działania mające wpływ na poprawę jakości powietrza w mieście jest wypadkową
działań ograniczających emisję, nie tylko na terenie miasta Mysłowice ale również na terenach
sąsiednich.
25
7.3. HAŁAS
Hałas przemysłowy
Na klimat akustyczny miasta Mysłowice wpływają wszelkie źródła hałasu znajdujące się na terenie
zakładów przemysłowych, zarówno na otwartej przestrzeni (punktowe źródła hałasu), jak
i w budynkach (wtórne źródła hałasu).
Na terenie miasta funkcjonują przedsiębiorstwa, warsztaty oraz podmioty gospodarcze oferujące
usługi o charakterze komercyjnym, w tym jednostki handlu detalicznego, spółki prawa handlowego,
osoby fizyczne. W związku z prowadzoną działalnością mogą one stanowić potencjalne źródło
emisji hałasu do środowiska.
Wpływ przemysłu na klimat akustyczny ma charakter lokalny i ogranicza się do bezpośredniego
sąsiedztwa zakładu. Uciążliwość hałasowa powodowana przez zakłady jest zależna od branży,
wielkości zakładu, a także zagospodarowania okolicznych terenów.
Hałas komunikacyjny
Klimat akustyczny na terenie miasta Mysłowice kształtuje również w znacznej mierze ruch
komunikacyjny. Przez teren miasta przebiegają będące źródłami hałasu drogowego: autostrada,
drogi ekspresowe, drogi krajowe, wojewódzkie oraz szereg dróg powiatowych i gminnych, jak
również linie kolejowe łączące miasto Mysłowice z innymi ośrodkami. Hałas drogowy powstaje w
wyniku poruszania się pojazdu (odgłosy pracy silnika, układu wydechowego i napędowego) i na
styku opony z nawierzchnią drogową. Czynnikiem wzmagającym jego poziom może być stan
nawierzchni oraz jej wilgotność. Niektóre nawierzchnie, ze względu na zastosowanie zwartych
materiałów, generują bardzo duży hałas toczenia na styku opony z drogą. Taki hałas powstaje na
skutek zasysania powietrza przez bieżnik opony, sprężenia i uwolnienia.
Na terenach zabudowanych występuje nakładanie się ruchu tranzytowego z ruchem lokalnym, co
stwarza znaczne utrudnienia dla uczestników ruchu drogowego i uciążliwości dla terenów
otaczających. Rosnąca liczba samochodów na drogach bez wątpienia powoduje pogorszenie
klimatu akustycznego wzdłuż istotnych szlaków komunikacyjnych. Ocenia się, że przekroczenia
dopuszczalnych poziomów hałasu komunikacyjnego występują na terenach zabudowanych,
położonych wzdłuż dróg. Dla linii kolejowych zasięg hałasu zwykle ogranicza się do torowiska.
7.4. PROMIENIOWANIE NIEJONIZUJĄCE
Wpływ stacji bazowych i przekaźników sieci GSM na stan środowiska przyrodniczego według
wyników badań wykonywanych na potrzeby inwestorów określany jest jako nieistotny.
Dla ochrony mieszkańców miasta przed niejonizującym promieniowaniem elektromagnetycznym
ogranicza się inwestowanie w bezpośrednim sąsiedztwie istniejących linii elektroenergetycznych
wysokich i najwyższych napięć. Wymaga się okresowego wykonywania stosownych pomiarów wg przepisów prawa powszechnego - dla wyznaczania rzeczywistych zasięgów stref
oddziaływania linii i urządzeń oraz ew. ustalenia stref ograniczonego użytkowania. Należy dążyć
do stopniowego zastępowania ograniczeń w zagospodarowywaniu terenów wzdłuż linii
zmniejszaniem zasięgu ich oddziaływania osiąganym środkami technicznymi. Przy zbliżeniach linii
do budynków mieszkalnych po stwierdzeniu przekroczenia dopuszczalnego rzeczywistego
natężenia pola elektromagnetycznego wymaga się ekranowania linii.
7.5. ZASOBY PRZYRODNICZE
Aktualne zagrożenia ochrony przyrody na terenie Mysłowic to:
 zły stan powietrza, szkody górnicze, niekorzystne i szybko zmieniające się stosunki wodne
oraz wzmagająca się antropopresja (zainwestowanie nowych obszarów, wzmożony ruch
turystyczny, zwiększający się stopień zabudowy mieszkalnej), które stanowią wysokie
zagrożenie dla bioróżnorodności,
26



incydentalne zniszczenia zieleni wysokiej podczas zabiegów pielęgnacyjnych (zwłaszcza
wzdłuż ciągów komunikacyjnych i na posesjach prywatnych),
zagrożenie
zadrzewień
przyulicznych
oraz
obumieranie
drzew
związane
z zanieczyszczeniem gleby, oraz nieodpowiednim doborem gatunków flory przy
projektowaniu zieleni,
zwiększająca się popularność penetracji obszarów przyrodniczych przez pojazdy
z napędem silnikowym (motocross, quady, motorowery, samochody terenowe, itp.).
7.6. POWIERZCHNIA ZIEMI
Gleba stanowi podstawowy, nieodnawialny element środowiska przyrodniczego. Jej właściwości
decydujące o przydatności rolniczej, muszą być dobrze poznane i monitorowane, a istniejące
zasoby szczególnie chronione.
Na terenie miasta Mysłowice stwierdzono anomalie pierwiastków w glebach. Rozkład przestrzenny
pierwiastków glinu, baru, wapnia, kobaltu, chromu, żelaza, magnezu, manganu, niklu, tytanu
i wanadu jest związane z budową geologiczną podłoża. W rejonach wychodni węglanowych
utworów triasu (Długoszyn, Pszczelnik, Rudna Góra, Kosztowy, Dziećkowice) gleby obfitują w
wapń, magnez, żelazo i mangan. We wschodnich dzielnicach Mysłowic, w glebach rozwiniętych na
utworach karbonu zawartość glinu, kobaltu, chromu, żelaza, manganu, niklu, fosforu, siarki, tytanu
i wanadu jest większa w porównaniu do gleb powstałych z piaszczystych utworów plejstocenu,
przekraczając nieznacznie wartości charakterystyczne dla tła regionalnego (Lis, Pasieczna, I995b).
Gleby najbardziej przekształcone chemicznie poprzez działalność przemysłową występują w
dzielnicach Centrum, Brzezinka i Brzęczkowice. Na terenach tych odnotowano podwyższona
zawartość baru. Głównym źródłem baru są prawdopodobnie opady pyłów ze spalania węgla,
obfitującego w ten pierwiastek (Różkowska, Ptak, 1995a). W dzelnicy Centrum odnotowano
anomalie cynku, strontu, ołowiu, rtęci, miedzi i kadmu. Źródłem metali mogą być rozproszone
odpady historycznej huty cynku Wilhelmina (Dogenhardt, 1870), a w rejonie ulicy Powstańców walcowali cynku Kunegunda (Falecki, 2010). W innych częściach dzielnicy trudno jednoznacznie
wskazać ogniska zanieczyszczeń. W dzielnicy Brzezinka wsytępują anomalie srebra, miedzi,
ołowiu, strontu, cynku związane niewątpliwie z rozpraszaniem pyłów i zrzutami ścieków
przemysłowych. Z kolei w dzielnicy Brzęczkowice odnotowano wysoka zawartość arsenu, kadmu,
ołowiu i cynku. Anomalie występują na terenie historycznej huty cynku Leopoldine, której
zabudowania były zlokalizowane w pobliżu kopalni węgla o tej samej nazwie obok dzisiejszego
węzła autostrady A4 z trasą Katowice-Tychy. Na tym terenie działały też niewielkie huty cynku
Justine, Eduard, Stanislaus i Dar Jana. Działalność historycznych hut cynku Eduard i Teresa w
dzielnicy Kosztowy pozostawiła ślady w postaci niezbyt rozległych anomalii arsenu, kadmu, miedzi,
ołowiu i cynku w glebach. W rejonie byłej huty cynku Cordulla w Dziećkowicach występują
zwiększone zawartości kadmu, cynku i ołowiu.
Anomalia miedzi została zanotowana w dzielnicy Larysz w miejscu dawnego wysypiska śmieci
(między ulicami M. Konopnickiej i Ptasią). Prawdopodobnym źródłem miedzi jest składowanie w
tym miejscu przeterminowanych środków ochrony roślin. W glebach tego rejonu występują też
zwiększone zawartości arsenu, baru, kadmu, rtęci i ołowiu.
Przekształcenie powierzchni ziemi
W przeszłości na znacznych obszarach doszło do mechanicznego zniszczenia pokrywy glebowej.
Oprócz typowych procesów budowlanych związanych z urbanizacją na szeroką skalę prowadzono
powierzchniową lub podziemną eksploatację surowców. Powierzchniowa i podziemna eksploatacja
złóż jest wynikiem znacznych przekształceń ciągłych lub nieciągłych na powierzchni terenu.
Wynikiem deformacji w przypadku podziemnej eksploatacji jest osiadanie terenu lub wstrząsy
górotworu. Wstrząsy górotworu odnotowano w KWK „Mysłowice – Wesoła” przy eksploatacji złoża
27
„Wesoła” oraz wschodniej partii złoża „Staszic”. Wstrząsy spodziewane są także w wyniku
eksploatacji złoża „Mysłowice” - w rejonie kąpieliska Słupna.
W zagłębieniach bezodpływowych, będących wynikiem osiadania terenu tworzą się zalewiska lub
podtopienia. Obecnie na terenie miasta znajdują się 2 zalewiska, powstałe w nieckach
obniżeniowych terenu: powyżej nasypu dawnej kolei obsługującej kopalnię „Karol” (na zachód od
zabudowy przy ul. Fabrycznej), powyżej ul. Dąbrówki oraz podtopienia powyżej ul. Plebiscytowej.
Zawodnienie terenu powoduje ograniczanie możliwości gospodarczego wykorzystania terenu
i wymierne straty ekonomiczne oraz zaburza naturalne procesy przyrodnicze w ekosystemach,
jednak często z upływem czasu przyczynia się do zwiększenia bioróżnorodności.
W rejonie KWK „Wesoła” powstałe w niedalekiej przeszłości zalewiska zostały w całości zasypane
i w większości zadrzewione. Liczne są również ślady zasypywania zalewisk na terenach leśnych,
zwłaszcza w dolinie Boliny Południowej II. Z przyrodniczego punktu widzenia pozostawienie części
zalewisk jako śródleśnych oczek wodnych, czy rozlewisk w dolinach cieków, może w dalszej
perspektywie, po ukształtowaniu się nowych siedlisk hydrogenicznych przyczynić się do
zwiększenia bioróżnorodności obszaru miasta. Likwidacja zalewisk i podmokłości jest wskazana
przede wszystkim na terenach przewidzianych pod zainwestowanie.
Do obszarów niekorzystnie przekształconych w aspekcie dalszego ich użytkowania, w północnej
części Mysłowic, zalicza się m.in.:
– niezrekultywowaną część zwałowiska skały płonnej „Stary Ewald” wraz z osadnikami,
– obszar położony na południe od ul. Siemianowickiej, przy granicy z Katowicami (w części
teren projektowanego składowiska odpadów),
– obszar położony na północny-zachód od zwałowiska „Stary Ewald”,
– obszar położony pomiędzy ulicami: Katowicką i Obrzeżną Północną oraz Boliną,
– obszar położony pomiędzy ul. Bończyka a Boliną.
Do terenów wymagających rekultywacji, rozumianej jako przywrócenie gruntom zdegradowanym
albo zdewastowanym wartości użytkowych, zalicza się: część zwałowiska skały płonnej „Stary
Ewald” wraz z osadnikami, część byłego składowiska odpadów Elektrowni Jaworzno III oraz
obszary przy granicy z Imielinem, na których prowadzona jest powierzchniowa eksploatacja
surowców.
W obrębie niezrekultywowanych kamieniołomów nastąpiła naturalna sukcesja roślinności, która
dopasowała się do istniejących w obrębie kamieniołomów warunków siedliskowych.
Tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi
Na terenie miasta nie zarejestrowano dotychczas terenów występowania ruchów masowych oraz
terenów zagrożonych występowaniem ruchów masowych.
7.7. GOSPODARKA ODPADAMI
Zidentyfikowano następujące problemy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
- selektywna zbiórka surowców wtórnych na terenie miasta nie pozwala w chwili obecnej
osiągnąć wymaganych poziomów odzysku tego typu odpadów,
- brak w minionych latach wdrożonej na większą skalę selektywnej zbiórki odpadów
ulegających biodegradacji wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych,
- niski odsetek zbieranych odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów
komunalnych,
- niedostateczna świadomość ekologiczna społeczeństwa,
- spalanie odpadów w paleniskach domowych,
- deponowanie odpadów na tzw. „dzikich wysypiskach”.
28
Zidentyfikowano następujące problemy w zakresie gospodarki odpadami innymi niż komunalne:
- bariera kapitałowa przy wprowadzaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych,
- niewystarczający monitoring gospodarki odpadami w odniesieniu do sektora małych
i średnich przedsiębiorstw,
- niska świadomość ekologiczna wytwórców odpadów, szczególnie małych i średnich
podmiotów gospodarczych,
- niewystarczająca znajomość zmieniających się przepisów prawnych wśród wytwórców i
innych posiadaczy odpadów,
- brak w WSO pełnych danych z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.
Zidentyfikowano następujące problemy w zakresie gospodarowania wyrobami zawierającymi
azbest:
- niewystarczająca świadomość ekologiczna społeczeństwa w przedmiotowym zakresie,
- nieznajomość przepisów prawnych dotyczących obowiązków posiadaczy wyrobów
azbestowych,
- wysokie koszty nowych pokryć dachowych.
29
8. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY
ŚRODOWISKA
USTANOWIONYCH
NA
SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM,
ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA AKTUALIZACJI PROGRAMU
OCHRONY ŚRODOWISKA, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE
CELE
I
INNE
PROBLEMY
ŚRODOWISKA ZOSTAŁY
UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU
Analizując cele sformułowane w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice
oprócz analizy ich wpływu na środowisko, należy dokonać odniesienia tych celów do kierunków
działań określonych w dokumentach nadrzędnych oraz równoległych, określonych na szczeblu
regionu. Od komplementarności i zharmonizowania tych celów w znacznym stopniu zależy
możliwość osiągnięcia sukcesu polityki ekologicznej miasta.
8.1. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA OKREŚLONE W PROJEKTU
AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA
MYSŁOWICE
8.1.1. Cele wynikające z polityki unijnej
Podstawowym dokumentem określającym cele ochrony środowiska na szczeblu Unii Europejskiej
jest VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego. VI EAP ustanawia
wspólnotowe ramy polityki ochrony środowiska na okres od lipca 2002 r. do lipca 2012 r. Stanowi
on środowiskowy wymiar wspólnotowej strategii zrównoważonego rozwoju i wytycza priorytety
w dziedzinie ochrony środowiska, w szczególności:
1. zmiany klimatu;
2. przyrodę i różnorodność biologiczną;
3. zdrowie i jakość życia;
4. zasoby naturalne i odpady.
30
Tabela 3. Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice z VI Wspólnotowym Programem Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego
L.p.
1.
2.
3.
VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie
Środowiska Naturalnego
Cele działań
Kierunki działań
Zmiany klimatu
Przyroda
i różnorodność
biologiczna
Zdrowie i jakość
życia
Ograniczenia emisji gazów
cieplarnianych o przynajmniej
20 % do roku 2020. Częścią
pakietu są zobowiązania
dotyczące 2020 roku: 20 % udział
energii odnawialnej w ogólnej
produkcji energii i 10 % udział
biopaliw.
Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska Miasta Mysłowice
Cel średniookresowy
Poprawa jakości powietrza
atmosferycznego
Określenie
zgodności
Działania
Prowadzenie
działań
edukacyjnych
popularyzujących odnawialne źródła energii
oraz
Całkowita
zgodność
Promocja i wspieranie
wykorzystania energii ze
źródeł odnawialnych
Wspieranie projektów w zakresie budowy
urządzeń i instalacji do wytwarzania energii
odnawialnej
Poprawa jakości środowiska i
zachowanie bogatej
różnorodności biologicznej
Organizacja systemu obiektów i obszarów
poprzez kształtowanie
chronionych i cennych przyrodniczo
istniejących wartości
przyrodniczych
Ograniczenie
zanieczyszczeń
komunalnych
i przemysłowych wprowadzanych do wód bez
oczyszczenia
Kontynuacja działań związanych z realizacją
inwestycji
dot.
systemów
kanalizacyjnych
z oczyszczalniami
ścieków
komunalnych,
wskazanych w Krajowym Programie Oczyszczania
Ścieków Komunalnych w ramach wyznaczonych
Zapewnienie poprawy jakości
Osiągnięcie i utrzymanie
aglomeracji
zasobów wód powierzchniowych i
dobrego stanu wód
Prowadzenie działań kontrolnych mających na
podziemnych oraz ekosystemów
powierzchniowych i
celu
przeciwdziałanie
odprowadzaniu
od wody zależnych.
podziemnych
nieoczyszczonych ścieków komunalnych do wód
oraz
przeciwdziałanie
nieprawidłowościom
w odprowadzaniu ścieków przemysłowych
Zwiększenie ochrony obszarów o
znaczeniu wspólnotowym i
włączanie cennych obszarów do
europejskiej sieci Natura 2000.
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Realizacja zadań wynikających z koncepcji
dotyczącej gospodarki wodno - ściekowej
Likwidacja
nieszczelnych,
zbiorników bezodpływowych
przydomowych
31
4.
Zasoby naturalne i
odpady
Stworzenie możliwości mających
na celu zmniejszenie
marnotrawstwa i szkodliwego dla
zdrowia wpływu odpadów.
Recykling, utylizacja odpadów
winny zostać usprawnione,
uwzględniając w większym
stopniu cykl życia materiałów.
Objęcie wszystkich mieszkańców selektywną
zbiórką odpadów oraz odbieraniem odpadów
komunalnych
Tworzenie i udział gminy w strukturach
ponadgminnych
dla
realizacji regionalnego
systemu gospodarki odpadami komunalnymi
obejmującego działania w zakresie:
- zapobiegania powstawaniu odpadów,
- selektywnego zbierania odpadów,
- przetwarzania odpadów w celu przygotowania do
odzysku lub unieszkodliwiania,
- budowy regionalnych instalacji,
- rekultywacji zamkniętych składowisk odpadów
znajdujących się w obszarze podlegającym
utworzonej strukturze ponad gminnej
Intensyfikacja działań na rzecz selektywnej zbiórki
surowców wtórnych na terenie miasta
Zbiórka
oraz
zagospodarowanie
odpadów
Stworzenie systemu
biodegradowalnych
gospodarki odpadami,
Zbiórka odpadów niebezpiecznych pochodzących
zgodnego z zasadą
zrównoważonego rozwoju i ze strumienia odpadów komunalnych, w tym m.in.:
zużytego
sprzętu
elektrycznego
Polityką Ekologiczną Państwa i elektronicznego,
- zużytych baterii i akumulatorów,
- przeterminowanych leków
Zbiórka odpadów wielkogabarytowych
Zbiórka odpadów remontowo – budowlanych
Zbiórka zużytych opon
Zbiórka i transport odpadów zwierzęcych
z terenów podlegających Gminie
Kontrolowanie i kierowanie przez miasto całego
strumienia odpadów do instalacji obecnie
funkcjonujących lub planowanych w ramach II
RGOK, co umożliwi spełnienie dyrektyw unijnych
w sprawie odzysku poszczególnych rodzajów
odpadów
Wdrażanie innowacyjnych technologii (BAT)
w zakresie zagospodarowania poszczególnych
rodzajów odpadów
Całkowita
zgodność
32
8.1.2. Cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa
Cele i instrumenty sformułowane na szczeblu wspólnotowym zostały w przewadze przeniesione do
Polityki Ekologicznej Państwa w latach 2009–2012 z perspektywą do roku 2016. Priorytety tego
dokumentu obejmują:
- kierunki działań systemowych,
- ochrona zasobów naturalnych,
- poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
33
Tabela 4. Powiązanie celów ochrony środowiska określone w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice z Polityką Ekologiczną Państwa
Polityka Ekologiczna Państwa
Program Ochrony Środowisko dla Miasta Mysłowice
L.p.
Priorytety
2.
3.
4.
5.
6.
KIERUNKI DZIAŁAŃ SYSTEMOWYCH
1.
Cele działań
Cele działań
Uwzględnienie zasad ochrony środowiska w
strategiach sektorowych
Doprowadzenie do sytuacji, w której projekty
dokumentów strategicznych wszystkich sektorów
gospodarki będą, zgodnie z obowiązującym prawem,
poddawane procedurze oceny oddziaływania na
środowisko i wyniki tej oceny będą uwzględniane w
ostatecznych wersjach tych dokumentów
Całkowita
zgodność
Upowszechnianie i wspieranie wdrażania systemów
zarządzania środowiskowego
Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa,
zgodnie z zasadą: „myśl globalnie, działaj lokalnie”
Brak realizacji –
cel nie
wyznaczony w
APOŚ
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Brak realizacji –
cel nie
wyznaczony w
APOŚ
Aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska
Zarządzanie środowiskowe
Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz
ochrony środowiska
Rozwój badań i postęp techniczny
Odpowiedzialność za szkody w środowisku
Aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym
8.
Ochrona przyrody
10.
OCHRONA
ZASOBÓW
NATURALNYCH
7.
9.
Określenie
zgodności
Ochrona i zrównoważony rozwój lasów
Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi
Stworzenie systemu prewencyjnego, mającego na celu
zapobieganie szkodom w środowisku i sygnalizacja
możliwości wystąpienia szkody
Aktualizacja miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego, które powinny być podstawą lokalizacji
nowych inwestycji
Poprawa jakości środowiska i zachowanie bogatej
różnorodności biologicznej poprzez kształtowanie
istniejących wartości przyrodniczych
Racjonalne użytkowanie zasobów leśnych przez
kształtowanie ich właściwej struktury gatunkowej i
wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego
Racjonalizacja
gospodarowania
zasobami
wód
powierzchniowych i podziemnych w taki sposób, aby
uchronić gospodarkę od deficytów wody
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
34
11.
Ochrona przed powodzią
Ochrona powierzchni ziemi
13.
Gospodarowanie zasobami geologicznymi
14.
Środowisko a zdrowie
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
POPRAWA JAKOŚCI ŚRODOWISKA I BEZPIECZEŃSTWA
EKOLOGICZNEGO
12.
Jakość powietrza
Ochrona wód
Gospodarka odpadami
Oddziaływanie hałasu
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
Rekultywacja gleb zdegradowanych i zdewastowanych
oraz przywracanie im funkcji przyrodniczej, rekreacyjnej
lub rolniczej
Ochrona zasobów kopalin i rekultywacja terenów
poeksploatacyjnych
Poprawa stanu zdrowotnego mieszkańców w wyniku
wspólnych działań sektora ochrony środowiska z
sektorem zdrowia
Poprawa jakości powietrza atmosferycznego
Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód
powierzchniowych i podziemnych
Stworzenie systemu gospodarki odpadami, zgodnego z
zasadą zrównoważonego rozwoju i Polityką Ekologiczną
Państwa
Dokonanie oceny narażania społeczeństwa na
ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do
zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono
największe
Dokonanie oceny narażania społeczeństwa na
ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do
zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono
największe
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Brak realizacji –
cel nie
wyznaczony w
APOŚ
Substancje chemiczne w środowisku
Zmniejszanie ryzyka wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej przez nadzór nad
wszystkimi
instalacjami
będącymi
potencjalnymi
źródłami takiej awarii
Promocja i wspieranie wykorzystania energii ze źródeł
odnawialnych
Zadanie
dodatkowe
Zadanie
dodatkowe
35
8.1.3. Cele wynikające z polityki lokalnej
Strategia Rozwoju Miasta Mysłowic do 2020r. to jeden z najważniejszych dokumentów
przygotowywanych przez samorząd, określa bowiem cele i priorytety polityki rozwoju, prowadzonej na
terenie miasta. Niniejsza strategia jest zapisem świadomych wyborów społeczności lokalnej
i pokazuje koncepcję rozwoju zaplanowaną na kilka kolejnych lat, zorientowana jest na rozwiązanie
kluczowych problemów z wykorzystaniem pojawiających się szans. Opracowanie niniejszego
dokumentu jest wynikiem porozumienia różnych środowisk i dowodem silnego poczucia
odpowiedzialności społeczności lokalnej za przyszłość miasta.
36
1.
2.
Atrakcyjne środowisko
zamieszkania
L.p.
Tabela 5. Powiązanie celów ochrony środowiska określonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice ze Strategią Rozwoju Miasta Mysłowic do 2020r.
Strategia Rozwoju Miasta Mysłowic do
Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska
2020r.
dla Miasta Mysłowice
Stopień
zgodności
Cel
Kierunki działań
Kierunki działań
strategiczny
6.
7.
Sprawny i nowoczesny transport,
infrastruktura techniczna
oraz gospodarka komunalna
5.
zachowanie bogatej różnorodności
biologicznej poprzez kształtowanie
Rewitalizacja Starego Miasta i
dzielnic mieszkaniowych
Upowszechnianie i wspieranie
wdrażania systemów zarządzania
środowiskowego
Ochrona zabytków, tradycji i
wartości kulturowych miasta
3.
4.
Poprawa jakości przestrzeni
miejskiej oraz atrakcyjności
przestrzeni
publicznych
Wzmocnienie znaczenia ochrony
różnorodności biologicznej w planowaniu
przestrzennym i strategicznym miasta oraz
rozwój i wsparcie badań przyrodniczych
Ochrona terenów przyrodniczo cennych
przed niewłaściwym sposobem użytkowania
Zwiększanie walorów przyrodniczych miasta
Wzmocnienie roli rekreacyjnej zieleni
Aktualizacja Miejskiego Programu
Rewitalizacji wraz ze Strategiczną oceną
oddziaływania na środowisko
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Nie wskazane
w APOŚ
Kontynuacja działań związanych z realizacją
inwestycji dot. systemów kanalizacyjnych z
Objęcie systemem kanalizacji
Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu
oczyszczalniami ścieków komunalnych,
Całkowita
sieciowej całego obszaru miasta
wód powierzchniowych i podziemnych
wskazanych w Krajowym Programie
zgodność
Oczyszczania Ścieków Komunalnych w
ramach wyznaczonych aglomeracji
Racjonalizacja gospodarowania
zasobami wód powierzchniowych i
Modernizacja systemów zaopatrzenia w
Całkowita
Modernizacja sieci wodociągowych
podziemnych
wodę, minimalizacja strat wody
zgodność
w taki sposób, aby uchronić
gospodarkę od deficytów wody
Uzupełnienie powiązania
wewnątrzmiejskiego układu
Nie wskazane
drogowego z układem dróg
w APOŚ
regionalnych i krajowych
Dokonanie oceny narażania
społeczeństwa na ponadnormatywny
Przebudowa skrzyżowania ulic KatowickaModernizacja i rozbudowa
Całkowita
hałas i podjęcie kroków do
Bytomska w Mysłowicach – PT +
lokalnych układów dróg gminnych
zgodność
zmniejszenia tego zagrożenia tam,
wykonawstwo
gdzie jest ono największe
37
8.
9.
10.
Sprawny i nowoczesny transport,
infrastruktura techniczna
oraz gospodarka komunalna
L.p.
2020r.
Cel
Kierunki działań
strategiczny
12.
13.
14.
Czyste i zróżnicowane
środowisko przyrodnicze
11.
Modernizacja i rozbudowa
lokalnych układów dróg gminnych
Integracja różnych środków
transportu publicznego poprzez
utworzenie
węzła przesiadkowego komunikacji
kolejowej, autobusowej i
tramwajowej
Poprawa warunków
bezpieczeństwa na drogach
publicznych
Rozwój systemu ścieżek
rowerowych zapewniającego
powiązanie terenów
rekreacyjnych jako alternatywy dla
transportu samochodowego
Rozbudowa systemu terenów
zieleni urządzonej
Rewitalizacja terenów zieleni
miejskiej
Poprawa jakości zasobów
środowiska naturalnego, w tym
powietrza i wody
Kierunki działań
Przebudowa skrzyżowania ulic Obrzeżna
Zachodnia – Pukowca – Wybickiego w
Mysłowicach
Przebudowa ulicy Obrzeżnej Zachodniej w
Mysłowicach – PT
+ wykonawstwo – II etap
Przebudowa ulicy 3-go Maja od ul. Laryskiej
do ul. Dzierżonia w Mysłowicach
Stopień
zgodności
Całkowita
zgodność
Nie wskazane
w APOŚ
Nie wskazane
w APOŚ
Budowa ścieżek rowerowych
Wzmocnienie roli rekreacyjnej zieleni
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Zwiększanie walorów przyrodniczych miasta
Rewitalizacja Parku Zamkowego
Całkowita
zgodność
atmosferycznego
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń
komunikacyjnych na terenach zamieszkania
zbiorowego, w szczególności:
- poprawa stanu technicznego dróg o złym
stanie technicznym,
- zmiany w organizacji ruchu
komunikacyjnego,
- sprzątanie dróg przez ich zarządców
Całkowita
zgodność
38
15.
16.
Czyste i zróżnicowane środowisko przyrodnicze
L.p.
2020r.
Cel
Kierunki działań
strategiczny
Poprawa jakości zasobów
środowiska naturalnego, w tym
powietrza i wody
Stworzenie ekologicznego
systemu gospodarki odpadami
Kierunki działań
Modernizacja systemów grzewczych i
eliminacja niskiej emisji zanieczyszczeń, w
tym:
- ograniczenie emisji zanieczyszczeń
powietrza ze spalania paliw w sektorze
produkcyjnym i komunalnym,
- wprowadzanie paliw niskoemisyjnych ,
atmosferycznego
- modernizacja kotłowni,
- termomodernizacje obiektów
Realizacja postanowień Programu Ochrony
Powietrza dla strefy
Przystąpienie do ponownej realizacji
Programu Ograniczania Niskiej Emisji
Ograniczenie zanieczyszczeń komunalnych i
przemysłowych wprowadzanych do wód bez
oczyszczenia
Realizacja zadań wynikających z koncepcji
Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu
dotyczącej gospodarki wodno - ściekowej
wód powierzchniowych i podziemnych
Połączenie budowy i przebudowy kanalizacji
wraz z przebudową dróg
Likwidacja nieszczelnych, przydomowych
zbiorników bezodpływowych
Tworzenie i udział gminy w strukturach
ponadgminnych dla realizacji regionalnego
systemu gospodarki odpadami komunalnymi
obejmującego działania w zakresie:
- zapobiegania powstawaniu odpadów,
Stworzenie systemu gospodarki
- selektywnego zbierania odpadów,
odpadami, zgodnego z zasadą
- przetwarzania odpadów w celu
zrównoważonego rozwoju i Polityką
przygotowania do odzysku lub
Ekologiczną Państwa
unieszkodliwiania,
- budowy regionalnych instalacji,
- rekultywacji zamkniętych składowisk
odpadów znajdujących się w obszarze
podlegającym utworzonej strukturze ponad
gminnej
Stopień
zgodności
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
39
17.
18.
19.
20.
Czyste i zróżnicowane środowisko przyrodnicze
L.p.
2020r.
Cel
Kierunki działań
strategiczny
Stworzenie ekologicznego
systemu gospodarki odpadami
Stworzenie systemu gospodarki
odpadami, zgodnego z zasadą
zrównoważonego rozwoju i Polityką
Ekologiczną Państwa
Ukształtowanie ekologicznego
systemu obszarów chronionych i
ochrona
wartościowych obiektów
przyrodniczych
Kierunki działań
Prowadzenie działań edukacyjnoinformacyjnych, mających na celu
podniesienie świadomości ekologicznej z
zakresu gospodarki odpadami
Usuwanie „dzikich” wysypisk odpadów
Kontrolowanie i kierowanie przez miasto
całego strumienia odpadów do instalacji
obecnie funkcjonujących lub planowanych w
ramach II RGOK, co umożliwi spełnienie
dyrektyw unijnych w sprawie odzysku
poszczególnych rodzajów odpadów
Organizacja systemu obiektów i obszarów
chronionych i cennych przyrodniczo
Wzmocnienie znaczenia ochrony
różnorodności biologicznej w planowaniu
przestrzennym i strategicznym miasta oraz
rozwój i wsparcie badań przyrodniczych
Objęcie ochroną prawną miejsc
występowania gatunków zagrożonych
wyginięciem oraz wsparcie ochrony ex situ
Eliminacja ze środowiska
szkodliwych materiałów i energii
Podnoszenie świadomości
ekologicznej mieszkańców miasta
Stopień
zgodności
Całkowita
zgodność
Całkowita
zgodność
Nie wskazane
w APOŚ
Kontynuacja realizacji programu edukacji
ekologicznej
Podnoszenie świadomości ekologicznej
Wspieranie merytoryczne i finansowe
społeczeństwa, zgodnie z zasadą:
aktywnych form edukacji ekologicznej dzieci
„myśl globalnie, działaj lokalnie”
i młodzieży np. organizowanie konkursów,
sesji popularno-naukowych związanych
z tematyką środowiskową
Całkowita
zgodność
40
8.1.4. Zgodność celów Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice z celami polityk nadrzędnych i równoległych
Traktat Akcesyjny w obszarze „Środowisko” zawarł warunki transpozycji unijnych dyrektyw do
krajowego prawa ochrony środowiska. Stały się one podstawą formułowania celów
krótkoterminowych, średnioterminowych i długoterminowych w II Polityce Ekologicznej Państwa,
w zakresie gospodarowania zasobami naturalnymi, poprawy jakości środowiska, wzmocnienia
instrumentów zarządzania środowiskiem oraz współpracy międzynarodowej. Łącznie
z restrukturyzacją gospodarki działania te przyczyniły się do postępu w wielu dziedzinach
(ograniczenie emisji podstawowych zanieczyszczeń do powietrza, pobór wód, zrzut biogenów).
Oznacza to konieczność kontynuowania działań, przede wszystkim dotyczących:
- poprawy jakości powietrza atmosferycznego,
- dokonanie oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do
zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe,
- utrzymanie i osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych,
- zachowanie bogatej różnorodności biologicznej.
Podstawowym dokumentem opracowanym na szczeblu krajowym, który powinien być
uwzględniony przy realizacji Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice jest
Polityka Ekologiczna Państwa (PEP). W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska podkreślono,
że stanowi on przeniesienie polityki krajowej na szczebel lokalny. W niniejszej prognozie dokonano
sprawdzenia tej tezy, poprzez zestawienie w matrycy (tabela nr 4) celów PEP w latach 2009-2012
z perspektywą do 2016 i celów Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice.
Z listy celów PEP nie uwzględniono w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska celów zawartych
w priorytecie „Ochrona klimatu”, których realizacja zależy głównie od działań na szczeblu
centralnym i nie odnoszą się one do regionalnej polityki ekologicznej.
8.1.5. Zgodność celów Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice z zapisami Ustawy o ochronie przyrody
W ustawie „O ochronie przyrody” z dnia 16 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst
jednolity z późn. zm.) zapisano m.in.:
1. Gospodarowanie zasobami dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów oraz zasobami
genetycznymi roślin, zwierząt i grzybów użytkowanymi przez człowieka powinno zapewniać
ich trwałość, optymalną liczebność i ochronę różnorodności genetycznej, w szczególności
przez:
- ochronę, utrzymanie lub racjonalne zagospodarowanie naturalnych i półnaturalnych
ekosystemów, w tym lasów, torfowisk, bagien, muraw, solnisk, klifów nadmorskich i wydm,
linii brzegowych wód, dolin rzecznych, źródeł i źródlisk, a także rzek, jezior i obszarów
morskich oraz siedlisk i ostoi roślin, zwierząt lub grzybów;
- stworzenie warunków do rozmnażania i rozprzestrzeniania zagrożonych wyginięciem
roślin, zwierząt i grzybów oraz ochronę i odtwarzanie ich siedlisk i ostoi, a także ochronę
tras migracyjnych zwierząt.
2. Gospodarowanie zasobami przyrody nieożywionej powinno być prowadzone w sposób
zapewniający ochronę innych zasobów, tworów i składników przyrody, oszczędne
użytkowanie przestrzeni oraz zachowanie szczególnie cennych tworów i składników
przyrody nieożywionej, w tym profili geologicznych i glebowych, jaskiń, turni, skałek, głazów
narzutowych, naturalnych zbiorników i cieków wodnych, źródeł i wodospadów, elementów
dna morza, wydm i glebowych powierzchni wzorcowych, a także miejsc występowania
kopalnych szczątków roślin i zwierząt.
3. Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków
kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów.
4. Zabrania się wprowadzania do środowiska przyrodniczego oraz przemieszczania w tym
środowisku roślin, zwierząt lub grzybów gatunków obcych.
41
W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla miasta Mysłowice uwzględniono zapisy ustawy
„O ochronie przyrody”. Wyznaczono następujące kierunki działań:
 Organizacja systemu obiektów i obszarów chronionych i cennych przyrodniczo,
 Objęcie ochroną prawną miejsc występowania gatunków zagrożonych wyginięciem oraz
wsparcie ochrony ex situ
 Ochrona zbiorowisk leśnych o charakterze naturalnym lub półnaturalnym
 Ochrona terenów przyrodniczo cennych przed niewłaściwym sposobem użytkowania
 Zachowanie i ochrona zasobów przyrodniczych w istniejących kompleksach leśnych
 Zwiększanie walorów przyrodniczych miasta
 Przebudowa monokultur iglastych w kierunku zgodności z siedliskiem i roślinnością
potencjalną
 Zalesianie nieużytków, terenów zdegradowanych i zrekultywowanych gatunkami rodzimymi
 Stały monitoring środowiska leśnego w celu przeciwdziałania stanom niepożądanym
(pożary, choroby, szkodniki, nielegalne wysypiska śmieci).
8.1.6. Zgodność celów projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
dla Miasta Mysłowice z zapisami KPGO 2014 oraz PGOWŚ (2014)
Projekt Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice w zakresie odnoszącym
się do gospodarki odpadami jest zgodny z zapisami Ustawy o odpadach, jak również uwzględnia
cele wyznaczone w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami (KPGO 2014) oraz w Planie
gospodarki odpadami dla województwa śląskiego (PGOWŚ 2014).
W gospodarce odpadami komunalnymi przyjęto następujące cele określone w KPGO (2014) oraz
w PGOWŚ (2014):
 wdrożenie tzw. podatku śmieciowego, co będzie miało bezpośredni wpływ na osiągnięcie
poniższych celów,
 objęcie
zorganizowanym
systemem
odbierania
odpadów
komunalnych 100%
mieszkańców oraz zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego
zbierania odpadów najpóźniej do 2015 r.,
 zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych
na składowiska odpadów, aby nie było składowanych:
- w 2013 r. więcej niż 50%,
- w 2020 r. więcej niż 35%
masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.,
 zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do końca 2014 r., do maks. 60%
wytworzonych odpadów,
 przygotowanie do ponownego użycia i recyklingu na poziomie min. 50%, przynajmniej takich
odpadów jak papier, tworzywa sztuczne, szkło i metale pochodzące z gospodarstw
domowych (oraz w miarę możliwości odpadów innego pochodzenia, które ze względu na
swój charakter lub skład są podobne do odpadów pochodzących z gospodarstw
domowych) do 2020 r.
W celu osiągnięcia powyższych założeń proponuje się podjąć następujące działania:
- rozwój selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji wydzielonych ze strumienia
odpadów komunalnych,
- skierowanie do instalacji kompostowania odpadów ulegających biodegradacji
pochodzących z selektywnej zbiórki, utrzymania terenów zielonych oraz ogrodów,
- rozwijanie metod zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji u źródła poprzez
stosowanie przez mieszkańców przydomowych kompostowników.
W gospodarce odpadami niebezpiecznymi przyjęto następujące cele krótko- i długookresowe:
- objecie wszystkich mieszkańców systemem zbierania (odbioru) odpadów niebezpiecznych
występujących w strumieniu odpadów komunalnych,
42
-
uszczelnienie systemu zbierania odpadów niebezpiecznych ze szczególnym
uwzględnieniem selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych z małych i średnich
przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych
sukcesywna minimalizacja ilości powstających odpadów niebezpiecznych,
sukcesywne zwiększanie stopnia ilości odpadów poddawanych procesom odzysku bądź
unieszkodliwienia,
zwiększenie efektywności monitoringu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi,
systematyczna edukacja w zakresie prawidłowych metod postępowania z odpadami
niebezpiecznymi
Cele w gospodarce odpadami zawierającymi azbest
Cele krótko- i długookresowe:
- bieżąca aktualizacja danych dotyczących występowania wyrobów azbestowych na terenie
miasta,
- sukcesywne osiąganie celów, które zostały określone w „Programie Oczyszczania Kraju
z Azbestu na lata 2009-2032”, w tym usunięcie azbestu i wyrobów zawierających azbest
do 2032 r.
Cele w gospodarce odpadami innymi niż niebezpieczne
W gospodarce odpadami innymi niż niebezpieczne przyjęto następujące cele krótkoi długookresowe:
- uszczelnienie systemu zbierania i zagospodarowania odpadów przemysłowych,
- uszczelnienie systemu importowanych odpadów,
- minimalizacja ilości powstających odpadów przemysłowych,
- zwiększanie stopnia ilości odpadów poddawanych procesom odzysku,
- zwiększenie efektywności monitoringu gospodarowania odpadami,
- prowadzenie ciągłych zadań informacyjno-edukacyjnych w zakresie prawidłowych metod
postępowania z pozostałymi odpadami.
43
9. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH
ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, W TYM
ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE,
SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE
I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE
I NEGATYWNE
Ocenie możliwych oddziaływań na środowisko poddano zadania ujęte do realizacji w ramach
Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice.
Stopień i zakres oddziaływania zależeć będzie przede wszystkim od lokalizacji danego
przedsięwzięcia, czy będzie ono realizowane na terenach zurbanizowanych, przekształconych
antropogenicznie czy obszarach użytkowanych rolniczo lub też na obszarach cennych przyrodniczo
i chronionych, gdzie negatywny zakres oddziaływania może być największy.
Określenie zmian stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym
oddziaływaniem w odniesieniu do zadań zaplanowanych w Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Mysłowice przy braku informacji o sposobie i dokładnych miejscach realizacji
poszczególnych przedsięwzięć jest bardzo trudne. Biorąc jednak pod uwagę, że większość
z zamierzeń inwestycyjnych przewidywanych do realizacji w ramach Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska wymagać będzie przeprowadzenia postępowań w sprawie oceny oddziaływania na
środowisko w odniesieniu do konkretnych warunków środowiskowych przyjęto, że na tym etapie
wystarczające będzie omówienie typowych oddziaływań i ich potencjalnych skutków
środowiskowych. W niektórych przypadkach oddziaływanie, w zależności od aspektu jaki się
rozważa, może mieć jednocześnie negatywny lub pozytywny wpływ na dany element środowiska.
Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było generalne określenie potencjalnych niekorzystnych
skutków środowiskowych związanych z realizacją poszczególnych zadań. Ponadto ocenę tę
dokonano przede wszystkim pod kątem oddziaływania na środowisko w fazie eksploatacji inwestycji,
zakładając, że uciążliwości występujące w fazie budowy z reguły mają charakter przejściowy.
Oznaczenia:
(+) - realizacja celu spowoduje pozytywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia
(-) - realizacja celu spowoduje negatywne oddziaływania i skutki w zakresie analizowanego
zagadnienia
(0) - realizacja celu nie wpływa w sposób zauważalny na analizowane zagadnienie
(+/-) - realizacja celu może spowodować zarówno pozytywne, jak i negatywne oddziaływania i skutki
w zakresie analizowanego zagadnienia
(N) – brak możliwości jednoznacznego określenia spodziewanego oddziaływania i skutków, są one
zależne od wyboru szczegółowych rozwiązań lub innych niemożliwych obecnie do
przewidzenia i uwzględnienia w symulacji, uwarunkowań.
44
Tabela 6. Przewidywane znaczące oddziaływania na poszczególne aspekty środowiska.
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra materialne
0
0
+
0
0
+
0
0
0
0
+
0
0
0
N
+/-
N
N
0/+
+/-
+/-
0
0
0
0
+
0
0
+
0
0
+
0
0/+
0
0
0
0
0
0
N/+
+/-
N/+
N/+
+/-
+/-
+/-
0
0/+
0
0/+
0
0
0/+
+
0
0/+
0
+
0
0
0
0
0/+
0
Różnorodność
biologiczną
Klimat
7.
Krajobraz
6.
Powierzchnię
ziemi
5.
Powietrze
4.
Wodę
3.
Rośliny
2.
Zwierzęta
1.
Cele i kierunki działania
Obszary Natura
2000
L.p.
Ludzi
Przewidywane znaczące oddziaływania (w tym oddziaływania bezpośrednie,
pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i
długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne) na następujące
zagadnienia i aspekty środowiska:
Cel: Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych
Kierunek: Uporządkowanie gospodarki wodnej na terenie miasta
(dostarczanie wody odpowiedniej jakości, racjonalne zużycie wody
w gospodarstwach domowych, przemyśle i usługach)
Kierunek: Uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie miasta
(budowa i modernizacja sieci kanalizacyjnych, budowa, rozbudowa lub
modernizacja oczyszczalni ścieków, eksploatacja urządzeń do
podczyszczania i oczyszczania ścieków deszczowych i roztopowych,
utrzymanie kanalizacji deszczowej)
Kierunek: Pozostałe działania mające na celu zmniejszenie
zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych (monitoring
jakości wód, prawidłowe odprowadzanie ścieków, obniżanie ładunków
zanieczyszczeń niesionych w ściekach, badania i analizy czystości wód,
opracowanie przeglądów ekologicznych przez podmioty gospodarcze
prowadzące działalność górniczą, rozwój współpracy z instytucjami
mającymi wpływ na jakość wód)
Cel: Poprawa jakości powietrza atmosferycznego
Kierunek: Ograniczenie emisji zanieczyszczeń z transportu (poprawa
stanu technicznego dróg, zmiana w organizacji ruchu komunikacyjnego
m.in. wyprowadzenie ruchu tranzytowego poza osiedla mieszkaniowe,
sprzątanie dróg na mokro)
Kierunek: Ograniczenie niskiej emisji ze źródeł komunalnych
(ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw w sektorze
produkcyjnym i komunalnym, wprowadzenie niskoemisyjnych nośników
energetycznych, modernizacja kotłowni, termomodernizacja, podłączenie
lokalnych odbiorców do sieci ciepłowniczej miasta, likwidacja problemu
45
11.
12.
13.
14.
Rośliny
Wodę
Powietrze
Powierzchnię
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra materialne
10.
Zwierzęta
9.
spalania odpadów w gospodarstwach, w tym edukacja mieszkańców )
Kierunek: Ograniczenie emisji zanieczyszczeń z przemysłu
(modernizacja procesów technologicznych , stosowanie nowoczesnych
technologii ochronnych)
Kierunek: Promocja i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
(popularyzacja odnawialnych źródeł energii, prowadzanie działań
edukacyjnych, zwiększanie udziału energii ze źródeł odnawialnych,
zwiększanie wykorzystania paliw alternatywnych)
Kierunek: Pozostałe działania służące poprawie jakości powietrza
atmosferycznego (monitoring jakości powietrza i immisji zanieczyszczeń,
identyfikacja obszarów z przekroczeniami, realizacja Programu Ochrony
Powietrza, kontynuacja realizacji Programu Ograniczania Niskiej Emisji,
edukacja ekologiczna w odniesieniu do ochrony powietrza, promocja
komunikacji zbiorowej)
Ludzi
8.
Różnorodność
biologiczną
L.p.
Obszary Natura
2000
0
0/+
+
0
0/+
0
+
0
0
0
0
0/+
0
0
0/+
+
0
0/+
0
+
0
0
0/+
0
0/+
+
0
0/+
+
0
0/+
0
+
0
0
0/+
0
0/+
0
Cel: Dokonanie oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono
największe
Kierunek: Ograniczenie hałasu komunikacyjnego (modernizacja dróg,
usprawnienie ruchu drogowego, opracowanie przeglądów ekologicznych
dla newralgicznych odcinków dróg i kolei, )
Kierunek: inwentaryzacja obszarów narażonych na hałas (systematyczny
monitoring, tworzenie i realizacja dokumentów służących ochronie przed
hałasem, tworzenie obszarów ograniczonego użytkowania,
przestrzegania zasad strefowania w planowaniu przestrzennym, tj.
lokalizowania w sąsiedztwie przedsięwzięć o zbliżonej uciążliwości
hałasu)
Kierunek: Pozostałe działania związane z ograniczeniem hałasu na
terenie Miasta Mysłowice (budowa ścieżek rowerowych, usprawnienie
organizacji ruchu drogowego, nakładanie i egzekwowanie obowiązku
pomiarów, decyzje administracyjne w stosunku do podmiotów które nie
dotrzymują określonych standardów)
0
0
+/-
0/+
0
+/-
+/-
+/-
0
0/+
0
0/+
0
0
0
+
0/+
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0
0
0
+
0/+
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0
46
Wodę
Powietrze
Powierzchnię
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra materialne
18.
Rośliny
17.
Zwierzęta
16.
Ludzi
15.
Różnorodność
biologiczną
L.p.
Obszary Natura
2000
0
0/+
0
0/+
0/+
0
0/+
0/+
0/+
0
0
0
0
0
0/+
0
0/+
0/+
0
0/+
0/+
0/+
0
0
0
0
0
0/+
0/+
0/+
0/+
0
0/+
0/+
+
0
0
+
0/+
0
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
Cel: Zachowanie bogatej różnorodności biologicznej
Kierunek: Działania związane z ochroną i rozwojem systemów
chronionych (objęcie ochroną nowych obiektów i obszarów cennych
przyrodniczo, dokumentacja dla obszaru przeznaczonego do objęcia
ochroną w formie „Zespołu przyrodniczo-krajobrazowego im. Profesora
Władysława Szafera”)
Kierunek: Działania związane z ochroną siedlisk i gatunków roślin i
zwierząt (wzmocnienie znaczenia różnorodności biologiczne w
planowaniu przestrzennym, objęcie ochroną prawną miejsc
występowania gatunków zagrożonych wyginięciem, wsparcie ochrony ex
situ, zachowanie i ochrona zasobów przyrodniczych w kompleksach
leśnych, wykaszanie łąk, ochrona kasztanowców, rewitalizacja obszaru
dolin )
Kierunek: Ochrona krajobrazu (ochrona przed niewłaściwym sposobem
użytkowania, wzmacnianie znaczenia ochrony krajobrazu w planowaniu
przestrzennym, wzmocnienie roli rekreacyjnej zieleni, rozwój sieci
szlaków turystycznych i ścieżek dydaktycznych, utrzymanie zieleni
przydrożnej)
19.
Cel: Racjonalne użytkowanie zasobów leśnych
20.
Kierunek: Działania związane z ochroną zasobów leśnych (ochrona
zbiorowisk leśnych, przeciwdziałanie fragmentacji, ochrona i tworzenie
zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, inwentaryzacja zasobów leśnych
pod kątem zdrowotności, zalesianie gruntów, przebudowa
drzewostanów, zmiana struktury wiekowej i składu gatunkowego
drzewostanów, stały nadzór nad gospodarka leśną, renaturalizacja
obszarów leśnych, prowadzenie akcji edukacyjnej, monitoring
środowiska leśnego)
21.
Cel: Rekultywacja gleb zdegradowanych i zdewastowanych oraz przywracanie im funkcji przyrodniczej, rekreacyjnej lub rolniczej
47
Ludzi
Zwierzęta
Rośliny
Wodę
Powietrze
Powierzchnię
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra materialne
Różnorodność
biologiczną
L.p.
Obszary Natura
2000
0
0/+
0/+
0/+
+
0/+
+
+
+
0/+
+
0/+
0/+
0
0/+
0/+
0/+
+
0/+
+
+
+
0/+
+
0/+
0/+
0
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
22.
Kierunek: Działania wpływające na poprawę stanu środowiska
glebowego (monitoring jakości gleby i ziemi, identyfikacja miejsc
zanieczyszczenia, podejmowanie działań do niwelacji zanieczyszczenia,
kontrola odczynu i zawartości metali ciężkich w glebach, identyfikacja
miejsc występowanie szkód górniczych, rekultywacja miejsc
zanieczyszczonych , likwidacja nieczynnych hałd i składowisk odpadów)
23.
Cel: Ochrona zasobów kopalin i rekultywacja terenów poeksploatacyjnych
24.
Kierunek: Ochrona zasobów i rekultywacja terenów (kontrola koncesji na
eksploatacje, gromadzenie, archiwizowanie i przetwarzanie danych
geologicznych, uwzględnianie w opracowaniach planistycznych
udokumentowanych złóż, rekultywacja terenów)
25.
Cel: Zabezpieczenie przed skutkami powodzi
26.
Kierunek: Działania związane z ochroną ludzi i przyrody przed powodzi
Miasta Mysłowice (ustalenie warunków zabudowy w miejscowych planach
zagospodarowanie przestrzennego, zastosowanie nietechnicznych
metod ochrony przed powodzią, systematyczna konserwacja rzek i
cieków, udrożnienie urządzeń melioracyjnych, zastosowanie obiektów
małej retencji, opracowanie planów awaryjnych, map zagrożenia i ryzyka
powodziowego)
27.
Cel: Stworzenie systemu gospodarki odpadami, zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju i Polityką Ekologiczną Państwa
28.
29.
Kierunek: Działania związane z uporządkowanie odpadów komunalnych
na terenie (selektywna zbiórka odpadów komunalnych, w tym:
biodegradowalnych, wielkogabarytowych, remontowo- budowlanych,
zużytych opon, niebezpiecznych, zbiórka i transport odpadów
zwierzęcych, rozbudowa instalacji przetwarzania i unieszkodliwiania
odpadów, rozbudowa składowiska odpadów, budowa zakładu utylizacji
ścieków i odpadow komunalnych)
Kierunek: Działania ukierunkowane na zmniejszenie ilości azbestu na
0
0/+
+
0/+
0/+
+
0/+
+
+
0/+
0/+
0/+
0/+
0
0/+
+
0/+
0/+
+
0/+
+
+
0/+
0/+
0/+
0/+
48
Zwierzęta
Rośliny
Wodę
Powietrze
Powierzchnię
ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra materialne
terenie miasta (aktualizacja danych o ilości azbestu na terenie Miasta
Mysłowice, realizacja Programu Usuwania Wyrobów Azbestowych,
dofinansowanie dla mieszkańców likwidację wyrobów azbestowych)
Kierunek: Pozostałe działania mające na celu poprawę sytuacji w
gospodarce odpadami (edukacja ekologiczna, sporządzanie sprawozdań,
kontrola firm odbierających odpady komunalne, usuwania dzikich
wysypisk, wdrożenie innowacyjnych technologii, monitoring
eksploatacyjny i poeksploatacyjny składowisk)
Ludzi
30.
Różnorodność
biologiczną
L.p.
Obszary Natura
2000
0
0/+
+
0/+
0/+
+
0/+
+
+
0/+
0/+
0/+
0/+
49
9.1. PODSUMOWANIE
PRZEWIDYWANYCH
ODDZIAŁYWAŃ
NA
POSZCZEGÓLNE ASPEKTY ŚRODOWISKA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA
OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ
9.1.1. Oddziaływanie na obszary Natura 2000, bioróżnorodność biologiczną,
rośliny i zwierzęta
Wpływ działań wyznaczonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice na obszary objęte ochroną i projektowane na podstawie Ustawy o ochronie przyrody
z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst jednolity z późn. zm.)
będą oceniane w oparciu o procedurę ocen oddziaływania na środowisko w procesie ubiegania się
o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji inwestycji na zasadach określonych
w Ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.
2008, nr 199, poz. 1227).
Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska jest zgodna z zapisami Ustawy o ochronie
przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst jednolity
z późn. zm.) oraz uwzględnia zapisy aktów prawa miejscowego powołujących formy ochrony przyrody
tj. pomniki przyrody oraz aktów prawa miejscowego odnoszących się do ochrony gatunkowej roślin,
grzybów i zwierząt.
Zgodnie z art.. 45 Ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody
(Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst jednolity z późn. zm.) w stosunku do pomników przyrody
ustanowionych na terenie miasta Mysłowice wprowadza się następujące zakazy:
1) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru;
2) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z
wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową,
odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych;
3) uszkadzania i zanieczyszczania gleby;
4) dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo
racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej;
5) likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy
oraz obszarów wodno-błotnych;
6) wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych;
7) zmiany sposobu użytkowania ziemi;
8) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym
9) kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;
10) umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz
tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności
związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką;
11) zbioru, niszczenia, uszkadzania roślin i grzybów na obszarach użytków ekologicznych,
utworzonych w celu ochrony stanowisk, siedlisk lub ostoi roślin i grzybów chronionych;
12) umieszczania tablic reklamowych.
Zakazy, o których mowa powyżej nie dotyczą:
1) prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody po uzgodnieniu z organem ustanawiającym
daną formę ochrony przyrody;
2) realizacji inwestycji celu publicznego po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę
ochrony przyrody;
3) zadań z zakresu obronności kraju w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa;
50
4) likwidowania nagłych zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego
ratowniczych.
i prowadzenia
akcji
Zadania w ramach działania „Zachowanie bogatej różnorodności biologicznej” mają na celu
poprawę stanu przyrody na terenie miasta Mysłowice, biorąc pod uwagę ochronę zasobów
przyrodniczych, w szczególności obszarów cennych przyrodniczo. W efekcie korzystnie wpłyną na
stan przyrody w mieście.
9.1.2. Oddziaływanie na wody
Realizacja zadań w ramach założonego celu: Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód ma
w efekcie doprowadzić do racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi, jednocześnie chroniąc
środowisko wodne przed zanieczyszczeniami.
Mysłowice na wody powierzchniowe i podziemne będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen
oddziaływania na środowisko w procesie ubiegania się o decyzję o środowiskowych
uwarunkowaniach dla realizacji inwestycji na zasadach określonych w Ustawie z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227).
Zadania ukierunkowane na poprawę jakości wód podziemnych i powierzchniowych poprzez
uporządkowanie gospodarki ściekowej (budowa lub modernizacja sieci kanalizacyjnych, budowa,
rozbudowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków) wpłyną pozytywnie na stan środowiska wodnego
na terenie miasta. Skutkiem utworzenia sprawnego systemu odprowadzania ścieków komunalnych,
opadowych i roztopowych jest zmniejszenie ilości ścieków nieoczyszczonych odprowadzanych do
środowiska. W celu ochrony środowiska wodnego przed zanieczyszczeniami stosuje się przepisy
m.in. rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2006, nr 137, poz. 984).
Systemy kanalizacyjne nie stwarzają podczas normalnej eksploatacji znaczących zagrożeń
dla środowiska. Z uwagi jednak na znaczące oddziaływania w przypadku awarii lub wypadku
wskazana jest stała kontrola stanu technicznego tych instalacji, jak również opracowanie
szczegółowych planów usuwania skutków awarii.
Zadania związane z poprawą nawierzchni dróg, budową i przebudową dróg wiązać się będą
z zagospodarowania wód opadowych i roztopowych z powierzchni utwardzonych – do systemu
kanalizacji deszczowej lub rowów. Wody opadowe i roztopowe niosą ze sobą ładunek
zanieczyszczeń tj. zawiesin, różnego rodzaju substancji olejowych, w tym węglowodorów
ropopochodnych, metali ciężkich (Pb, Zn, Cu, Cd, Cr, Ni i in.), związków organicznych
i nieorganicznych, chlorków Na, Mg, Ca, zanieczyszczeń pływających grubych, związków biogennych
(N, P, K) oraz mikrozanieczyszczeń (np. węglowodorów aromatycznych). Powyższe
zanieczyszczenia dostają się do wód w wyniku spływu z powierzchni utwardzonej, z wypłukiwania
substancji z materiałów stosowanych do przebudowy dróg, z nieszczelnych układów paliwowych
i smarowniczych sprzętu remontowo- budowlanego wykorzystywanego przy pracach budowlanych.
Działania związane z prowadzeniem prac budowlanych z użyciem sprzętu ciężkiego będą chwilowe
i krótkotrwałe, które ustąpią wraz z zakończeniem prac budowlanych. Podczas użytkowania dróg
powstaną wody opadowe i roztopowe, stanowiące potencjalne zagrożenie dla środowiska wodnego
i glebowego. Wody opadowe i roztopowe z terenów komunikacyjnych przed wprowadzeniem do wód
lub ziemi będą spełniać zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie
warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2006, nr 137, poz. 984). Wody
nie spełniające wymagań powinny być oczyszczane, tak aby spełnione były standardy powyższego
rozporządzenia.
51
Znaczna część zadań w sposób ogólny ujmuje problematykę ochroną wód powierzchniowych
i podziemnych. Są to działania z kategorii zadań „miękkich” nie powodujących negatywnych
oddziaływań na środowisko wodne. Działania te będą miały korzystny wpływ na jakość wód
powierzchniowych i podziemnych oraz właściwe gospodarowanie wodami.
9.1.3. Oddziaływania na klimat akustyczny
Działania wyznaczone w celu: Dokonanie oceny narażania społeczeństwa na
ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono
największe wpłyną w sposób pozytywny na środowisko. Wszelkiego rodzaju inwestycje ograniczające
emisję hałasu do środowiska, przede wszystkim na obszarach ochrony akustycznej przyczyniają się
do istotnego zmniejszenia negatywnego oddziaływania powodowanego przez hałas.
W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla miasta Mysłowice wymieniono zadania
ogólnie podejmujące problematykę ochrony przed hałasem, dotyczące całego terenu miasta. Są to
zadania tj. prowadzenie pomiarów hałasu, nakładanie obowiązku wykonywania pomiarów będących
istotnym źródłem hałasu, usprawnienie organizacji ruchu drogowego, tworzenie obszarów
ograniczonego użytkowania, przestrzeganie zasad strefowania w planowaniu przestrzennym.
Działania te będą korzystnie wpływać na klimat akustyczny miasta.
Działania związane z: modernizacją nawierzchni dróg, przebudową lub budową dróg, budową
ścieżek rowerowych, rekultywacją terenów zdegradowanych, rewitalizacją obszarów lub obiektów, ,
budową, rozbudową lub modernizacją sieci kanalizacyjnej, rozbudowy instalacji do składowania lub
przetwarzania odpadów, mogą powodować negatywne krótkoterminowe oddziaływania na
środowisko. Sprzęt mechaniczny wykorzystywany do prac remontowo- budowlanych powoduje
zwiększoną emisję hałasu do środowiska. Przewiduje się, że to oddziaływanie będzie chwilowe i
ustąpi z chwilą zakończenia prac.
Wpływ działań wyznaczonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla miasta
Mysłowice na klimat akustyczny będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen oddziaływania na
środowisko w procesie ubiegania się o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji
inwestycji na zasadach określonych w Ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227).
Realizacja przedsięwzięć szczególnie na terenach ochrony akustycznej będzie uwzględniać
zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. 2012, nr 0, poz. 1109) oraz
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 roku w sprawie wymogu dla urządzeń
używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz.U. 2005, nr 263
poz. 2202).
9.1.4. Oddziaływanie na powietrze
Działania określone w celu Poprawa jakości powietrza atmosferycznego są działaniami
korzystnie wpływającymi na jakość powietrza poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń
z transportu, przemysłu oraz zanieczyszczeń ze źródeł komunalnych. Na poprawę jakości powietrza
wypłynie zmiana stanu technicznego dróg, zmiany w organizacji ruchu drogowego, modernizacja
systemów grzewczych, termomodernizacje, modernizacja procesów technologicznych na
niskoemisyjne oraz budowa ścieżek rowerowych.
Swój wkład w poprawę jakości powietrza atmosferycznego będą miały również rzetelnie
przeprowadzone działania edukacyjne na temat zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza ze
źródeł niskiej emisji oraz szkodliwości spalania odpadów w gospodarstwach domowych, a w dalszej
perspektywie propagowanie energii ze źródeł odnawialnych lub zachęcanie do korzystania
z rowerów. Zmniejszeniu emisji do powietrza będzie sprzyjać rozwój OZE, na terenie Miasta
Mysłowice – wykorzystanie energii słonecznej.
52
Do zadań, które w perspektywie długookresowej wpłyną pośrednio na jakość powietrza należy
zaliczyć m.in. ochronę zasobów przyrodniczych w istniejących kompleksach leśnych, utrzymanie
terenów zieleni (zachowana powierzchnia czynna biologicznie), wszelkie działania kontrolne
związane z ograniczeniem emisji do powietrza oraz akcje edukacyjne promujące postawy
ekologiczne. Wyznaczenie zadań polegających na ograniczenie emisji do atmosfery pozwoli na
wyeliminowanie zagrożenia dla zdrowia ludzi i ograniczy niszczenie fasad budynków, w tym także
zabytkowych.
ścieżek rowerowych, rekultywacją terenów zdegradowanych, rewitalizacją obszarów lub obiektów,
środowisko. Sprzęt mechaniczny wykorzystywany do prac remontowo- budowlanych powoduje
zwiększoną emisję zanieczyszczeń (pyłów i gazów) ze spalania paliw w silnikach samochodowych,
ścierania opon i nawierzchni drogowej, jak również okładzin hamulcowych. Emisja zanieczyszczeń
może wystąpić również w przypadku prac spawalniczych czy prac malarskich. Przewiduje się, że to
oddziaływanie będzie chwilowe i ustąpi z chwilą zakończenia prac.
Podczas użytkowania dróg przewiduje się emisję zanieczyszczeń do powietrza pochodzących
ze spalania paliw w silnikach samochodowych. Emitowane są przede wszystkim tlenek węgla (CO),
dwutlenek węgla (CO2), tlenki azotu (NOX) oraz węglowodory. Dodatkowym problemem jest emisja
zanieczyszczeń pyłowych pochodzących głównie za ścierania opon, hamulców oraz nawierzchni
dróg. Pyły te często zawierają metale ciężkie tj. ołów, nikiel, kadm i miedź.
W trakcie prowadzenia prac remontowo- budowlanych, jak również w przypadku użytkowania
dróg będą uwzględnione dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu wymagane rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu
(Dz.U. 2012, nr 0, poz. 1031).
Wpływ przedsięwzięć wyznaczonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice na powietrze atmosferyczne będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen oddziaływania
na środowisko w procesie ubiegania się o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji
9.1.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i krajobraz
Działania wyznaczone w celu Zachowanie bogatej różnorodności biologicznej i Racjonalne
użytkowanie zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej struktury gatunkowej i wiekowej,
z zachowaniem bogactwa biologicznego- m.in. zachowanie i ochrona zasobów przyrodniczych
w istniejących kompleksach leśnych, wzmocnienie roli rekreacyjnej zieleni wpłyną korzystnie na gleby
i zachowanie różnorodności biologicznej oraz na estetykę obszaru.
Działania wyznaczone w celu Rekultywacja gleb zdegradowanych i zdewastowanych oraz
przywracanie im funkcji przyrodniczej, rekreacyjnej lub rolniczej wpłyną korzystnie na stan
powierzchni ziemi. Założone prace rewitalizacyjne/ rekultywacyjne mają pozytywny aspekt
środowiskowy, społeczny i ekonomiczny. Wpłyną na poprawę wartości ekologicznych obszaru
zdegradowanego oraz wyższą wartość ekonomiczną i użytkową.
Pozytywnie na gleby będą oddziaływać wyznaczone w APOŚ zadania: monitoring stanu
jakości gleb i ziemi, identyfikacja źródeł zanieczyszczenia i ich eliminacja, opracowanie planów
działań rekultywacyjnych na terenach zdegradowanych, rekultywacja miejsc zanieczyszczonych i
niekorzystnie przekształconych, identyfikacja miejsc zagrożonych wystąpieniem szkód górniczych,
prowadzenie rejestru terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi.
ścieżek rowerowych, rekultywacją terenów zdegradowanych, rewitalizacją obszarów lub obiektów,
53
środowisko. Sprzęt mechaniczny wykorzystywany do prac remontowo- budowlanych spowodować
może zwiększoną emisję zanieczyszczeń do ziemi ze spalania paliw w silnikach samochodowych,
ścierania opon i nawierzchni drogowej, jak również okładzin hamulcowych. Ponadto praca sprzętu
ciężkiego wiązać się może z przekształceniem powierzchni ziemi na terenach objętych realizacją
przedsięwzięć. Należy zauważyć, że przedsięwzięcia mogą być prowadzone na terenach
przekształconych.
Emisja zanieczyszczeń do powietrza pochodzących ze spalania paliw w silnikach
samochodowych, ścierania opon, hamulców oraz nawierzchni dróg tj. tlenek węgla (CO), dwutlenek
węgla (CO2), tlenki azotu (NOX) oraz węglowodory, metale ciężkie tj. ołów, nikiel, kadm i miedź mogą
być deponowane do powierzchni ziemi- wtórne zanieczyszczeni.
Podczas realizacji inwestycji mających wpływ na powierzchnię ziemi będą przestrzegane
zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. 2002, nr 165, poz. 1359).
Mysłowice na powierzchnię ziemi będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen oddziaływania na
9.1.6. Oddziaływanie na zasoby naturalne
Na etapie opracowania Prognozy oddziaływania na środowisko Aktualizacji Programu
Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice nie stwierdzono oddziaływania na zasoby naturalne.
Wpływ działań będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen oddziaływania na środowisko w procesie
ubiegania się o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji inwestycji na zasadach
określonych w Ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227).
9.1.7. Oddziaływanie na ludzi
Zadania określone w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska mogą stanowić źródło
potencjalnego uciążliwości na ludzi. Będą to przede wszystkim inwestycje związane z użyciem
sprzętu ciężkiego tj. modernizacją nawierzchni dróg, przebudową lub budową dróg, budową ścieżek
rowerowych, rekultywacją terenów zdegradowanych, rewitalizacją obszarów lub obiektów, budową,
rozbudową lub modernizacją sieci kanalizacyjnej, rozbudowy instalacji do składowania lub
przetwarzania odpadów. Przewiduje się, że negatywne oddziaływania będą chwilowe i ustąpią z
chwilą zakończenia robót. Wspomniane prace realizacyjne mogą stanowić zagrożenie dla ruchu
pieszego i kołowego, w związku z powyższym istotne jest odpowiednio wczesne poinformowanie
lokalnej ludności o prowadzonych pracach budowlanych i ziemnych, które umożliwi przygotowanie się
do ewentualnych utrudnień. Oprócz informacji powinno pojawić się także prawidłowe oznakowanie
miejsc budowy. Prace o największym stopniu uciążliwości powinny odbywać się w porze dziennej,
najlepiej z pominięciem tzw. godzin szczytu. Wszystkie prace budowlane i ziemne powinny odbywać
zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawa budowlanego, BHP itp.
Podczas użytkowania infrastruktury drogowej na terenie gminy mogą wystąpić oddziaływania
na środowisko m.in. powietrze, klimat akustyczny, itp. Zamierzone działania inwestycyjne powinny
być prowadzone z uwzględnieniem dopuszczalnych standardów jakości powietrza, poziomu hałasu
itd. (cytowanych we wcześniejszych rozdziałach).
54
Mysłowice na zdrowie i życie ludzi będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen oddziaływania na
9.1.8. Oddziaływanie na zabytki i dobra materialne
Mysłowice na zabytki będzie oceniany w oparciu o procedurę ocen oddziaływania na środowisko w
procesie ubiegania się o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji inwestycji na
zasadach określonych w Ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227).
Działania polegające na ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery pozwolą na
ograniczenie niszczenia fasad budynków, w tym także zabytkowych. Ponadto wszelkiego rodzaju
inwestycje ograniczające emisję hałasu, przede wszystkim na obszarach zwartej zabudowy
przyczyniają się do istotnego zmniejszenia ryzyka zdrowotnego powodowanego przez hałas. Ma to
swoje korzyści również dla budynków zlokalizowanych w bliskim sąsiedztwie ciągów
komunikacyjnych, ponieważ zmniejszają się drgania i wibracje, które mogą powodować ich
uszkodzenie. Podobnie w sytuacji podjęcia działań związanych z ochroną przed powodzią zmniejszą
ryzyko zniszczenia obiektów zabytkowych.
Podczas realizacja zadań wyznaczonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
uwzględnione zostaną zapisy Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad
zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.).
55
10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE,
OGRANICZANIE
LUB
KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAŃ
NA
ŚRODOWISKO,
MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI AKTUALIZACJI
PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
Zgodnie z Ustawą Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2008r. Nr. 25, poz. 150 z późn. zm.)
kompensacja przyrodnicza to zespół działań prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej
na danym terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku przez realizację przedsięwzięcia
i zachowanie walorów krajobrazowych. Warianty kompensacji przyrodniczej powinny być określone
w ramach wydawanych decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla poszczególnych
przedsięwzięć. Zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz.1227) decyzje te określają
środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięć, a w szczególności warunki wykorzystywania
terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia, ze szczególnym
uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych
i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich, a także w przypadku, gdy z oceny
przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba wykonania kompensacji przyrodniczej (stwierdza
konieczność jej wykonania).
Na etapie opracowania Prognozy oddziaływania na środowisko Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Mysłowice nie stwierdzono znaczących negatywnych oddziaływań na
środowisko. Jednak w przypadku przedsięwzięć, które będą wskazane w rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.) podstawa prawną do prowadzenia
postępowania w sprawie tego typu przedsięwzięć będzie Ustawa z dnia 3 października 2008 r.
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227). Wówczas
wyznaczone zostaną działania mające na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensacje
przyrodniczą dla planowanych przedsięwzięć.
Wśród działań mających na celu zapobieganie oddziaływania planowanych inwestycji wyróżniono:
 prawidłowe zabezpieczenie sprzętu technicznego oraz miejsc wykonywania prac budowlanych
– remontowych, w trakcie realizacji inwestycji, ze zwróceniem szczególnej uwagi na miejsca
wrażliwe na zamiany warunków siedliskowych,
 wykorzystywanie możliwie najlepszych dostępnych technologii, materiałów i rozwiązań
konstrukcyjnych,
 dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu zwierząt. Zgodnie z art. 52 ust.1
pkt 4 Ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz. U. z 2013 r., poz. 627- tekst
jednolity z późn. zm.) w stosunku do gatunków dziko występujących zwierząt objętych
ochroną gatunkową obowiązuje zakaz niszczenia ich siedlisk i ostoi. W związku powyższym
przed wykonaniem prac związanych m.in. z termomodernizacją budynków lub usuwaniem
azbestu należy przeprowadzić ich inwentaryzację pod kątem występowania ptaków,
w szczególności jerzyka (Apus apus) i wróbla (Passer domesticus) i nietoperzy; w razie
stwierdzenia występowania ww. gatunków, termin i sposób wykonania prac należy
dostosować do ich okresów lęgowych).
56
11. ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE
Realizacja ustaleń Aktualizacji Program Ochrony Środowiska nie będzie powodować znaczących
oddziaływań transgranicznych. Jednakże, ze względu na fakt podpisania przez Polskę i ratyfikowania
Konwencji o ocenach oddziaływania w kontekście transgranicznym należy podkreślić obowiązek
informowania państw w przypadku podejmowania działań mogących znacząco oddziaływać na ich
terytorium.
12. ANALIZA
ROZWIĄZAŃ
ALTERNATYWNYCH
DO
ROZWIĄZAŃ
ZAPROPONOWANYCH
W
ROJEKCIE
AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
Realizacja przedsięwzięć w ramach projektu Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta
Mysłowice w perspektywie długofalowej ma pozytywny wpływ na środowisko i proponowanie
rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia. Ponadto, ze względu na ogólny charakter dokumentu
brak jest możliwości precyzyjnego określenia działań alternatywnych dla wskazanych zadań.
W przypadku przedsięwzięć, które będą wskazane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia
9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U.
z 2010 r. Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.) podstawa prawną do prowadzenia postępowania w sprawie
tego typu przedsięwzięć będzie Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227). Wówczas wyznaczone zostaną
działania alternatywne dla planowanych przedsięwzięć.
Skutki środowiskowe podejmowanych działań w dużej mierze zależą od lokalnej chłonności
środowiska lub od występowania w rejonie realizacji przedsięwzięcia tzw. obszarów wrażliwych.
Rozważając warianty alternatywne przedsięwzięcia rozważa się: warianty lokalizacji, warianty
konstrukcyjne i technologiczne, warianty organizacyjne, a także wariant niezrealizowania inwestycji
tzw. wariant „0”. Należy jednak pamiętać, że nawet wybór Wariantu „0”, może wiązać się z pewnymi
konsekwencjami, ponieważ brak realizacji inwestycji może wywołać negatywny skutek dla
środowiska.
57
13. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD
ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTU
AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ
CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice określone są zasady oceny
i monitorowania efektów jego realizacji. Zaproponowane w nim wskaźniki pozwalają określić stopień
realizacji poszczególnych działań i prognozowań związane z tym zmiany w środowisku. Oceny
realizacji Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dokonuje się co dwa lata i w oparciu
o następujące zagadnienia:
- określenie zaawansowania przyjętych celów,
- określenie stopnia wykonania zadań (działań),
- ocena rozbieżności pomiędzy przyjętymi celami i działaniami, a ich wykonaniem.
System oceny skutków realizacji programu powinien być oparty na odpowiednio dobranych
wskaźnikach presji, stanu i reakcji. Monitoring, powinien być prowadzony w cyklu rocznym,
a sprawozdania z jego realizacji powinny być udostępniane, zgodnie z wymogami ustawy Prawo
Ochrony Środowiska, co najmniej w cyklu dwuletnim. Monitoring ten obejmuje dwa podstawowe
rodzaje kontrolowania zmian, które najogólniej można określić jako:
- monitoring ilościowy,
- monitoring jakościowy.
Ujęcie ilościowe – obrazuje prognozę zmian konkretnych wielkości (wskaźników). Nie do wszystkich
elementów środowiska da się przypisać wskaźniki (nie wszystkie dane są dostępne), aby dokonać
prognozy ilościowej w niektórych elementach środowiska. Do prognozowania zmian wskaźników
w przyszłości wykorzystano informacje o dynamice zmian tych wskaźników w przeszłości, nakładów
w okresach poprzednich i planowanych do poniesienia (uwzględniono fakt, iż część zaplanowanych
nakładów w poprzednim okresie nie została zrealizowana), oraz wymogi UE.
Ujęcie jakościowe – dla elementów środowiska, dla których nie można prognozować określonych
wskaźników lub jest to utrudnione, wykorzystano ocenę jakościową, która stanowi jednocześnie
uzupełnienie do oceny ilościowej.
W związku z realizacją celów określonych w Aktualizacji Programie Ochrony Środowiska proponuje
się prowadzenie monitoringu:
 emisji hałasu i jakości powietrza - w przypadku realizacji inwestycji drogowych, inwestycji
dotyczących gospodarki wodno- ściekowej, zmian użytkowania terenu i innych czynności
związanych z emisją hałasu, pyłu i gazu do otoczenia;
 jakości i ilości wód- w przypadku realizacji inwestycji drogowych, inwestycji dotyczących
gospodarki wodno- ściekowej i innych czynności mogących mieć wpływ na stan jakościowy
i ilościowy zasobów wodnych,
 stanu i jakości gleby- czynności mogących mieć wpływ na przekształcenie jej powierzchni oraz
na jej jakość,
 stanu przyrody- w przypadku czynności mogących mieć wpływ na zmniejszenie zasobów
przyrodniczych.
Uzupełnieniem monitoringu wskazanego w niniejszej Prognozie może być monitoring prowadzony
przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach.
58
14. PODSUMOWANIE I WNIOSKI
 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice jest zgodna ze
strategicznym dokumentem Unii Europejskiej –priorytetami VI Wspólnotowego Programu
Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska
uwzględnia również zapisy podstawowych, krajowych dokumentów strategicznych: Polityki
Ekologicznej Państwa, Wojewódzkiego Programu Ochrony Środowiska oraz Krajowego Planu
Gospodarki Odpadami (KPGO2014) i Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Śląskiego
(PGOWŚ 2014).
 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska umożliwia identyfikację skutków środowiskowych
oraz potencjalnych zmian warunków życia mieszkańców regionu w wyniku realizacji ustaleń
dokumentu.
 Spośród zidentyfikowanych problemów środowiskowych, z których wynikają konkretne cele
ochrony środowiska, należy w szczególności wymienić:
- ochronę zasobów wodnych,
- zmniejszenie emisji hałasu
- zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza,
- ochronę przyrody, w tym różnorodności biologicznej,
 W perspektywie, dla którego opracowano Aktualizację Programu Ochrony Środowiska
konieczne jest zwrócenie szczególnej uwagi na działania z zakresu:
- usprawnienia gospodarki wodno-ściekowej, z konieczności osiągnięcia do 2015 roku
dobrego stanu wód: powierzchniowych i podziemnych,
- ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami,
- zmniejszenia narażenia na ponadnormatywny hałas,
- ochrony przyrody i utrzymania różnorodności biologicznej poprzez m.in. rozszerzenie
obszarów chronionych,
- usunięcie z obszaru miasta odpadów azbestowych realizując zapisy Programu Usuwania
Azbestu.
 Przeprowadzone w ramach niniejszej Prognozy analizy zgodności celów Aktualizacji
Programu Ochrony Środowiska z celami nadrzędnych dokumentów strategicznych oraz
podstawowych dokumentów opracowywanych na szczeblu regionalnym, wskazują na znaczną
ich spójność oraz zharmonizowanie. Spójność regionalnej polityki ekologicznej ze
strategicznymi celami rozwoju powiatu i gminy jest podstawą równoważenia rozwoju
w horyzoncie średnio i długookresowym. Dzięki temu Aktualizacja Programu Ochrony
Środowiska może stać się skutecznym narzędziem koordynacji działań na rzecz wdrożenia
rozwoju zrównoważonego w regionie.
 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska w odniesieniu do ekosystemów leśnych, rolnych,
wodnych i zurbanizowanych oraz podstawowych komponentów środowiska charakteryzuje się
zdecydowaną przewagą korzystnych skutków środowiskowych.
 System gospodarki odpadami na terenie miasta Mysłowice jest zgodny z ustaleniami
Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO 2014) i Planu Gospodarki Odpadami dla
Województwa Śląskiego (PGOWŚ 2014) oraz spełnia podstawowe uwarunkowania wynikające
z unijnych przepisów.
 Miasto Mysłowice zapewnia czystość i porządek na swoim terenie oraz tworzy warunki do jej
utrzymania poprzez:
- tworzenie warunków do wykonywania prac lub umożliwia wykonywanie prac
odpowiednim jednostkom;
- zapewnienie budowy, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z gminami
instalacji lub urządzeń służących gospodarce odpadami;
59
(dąży do objęcia) objęcie wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy
systemem gospodarowania odpadami komunalnymi;
- ustanowienie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych obejmujące frakcje odpadów
(papier, metal, tworzywo sztuczne, szkło, opakowania wielomateriałowe, odpady
ulegające biodegradacji)
- tworzenie punktów selektywnej zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i
elektronicznego;
- zapewnienie osiągnięcia odpowiednich poziomów recyklingu, przygotowanie ich do
użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenie ilości odpadów
biodegradowalnych kierowanych na składowisko;
- prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego
gospodarowania odpadami komunalnymi;
 informowanie mieszkańców poprzez stronę internetową;
 analizę stanu gospodarki odpadami komunalnymi (corocznie);
 Rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami w mieście Mysłowice można uznać za
przyjazne środowisku, nie generujące nieodwracalnych negatywnych oddziaływań.
-
60
15. STRESZCZENIE
Podstawą prawną sporządzenia niniejszej „Prognozy oddziaływania na środowisko Aktualizacji
Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Mysłowice” jest art. 46 ust. 2 ustawy o udostępnianiu
o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (tj. Dz.U. z 2008 Nr 199 poz.
1227, z późn. zm.).
Celem prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań skutków wykonania Aktualizacji
Programu Ochrony Środowiska na środowisko i stwierdzenie czy realizacja proponowanych zadań
sprzyjać będzie ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi.
Analiza celów ustanowionych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska wykazała, że są zgodne
i realizują cel strategiczny wyznaczony w:
- Traktacie Akcesyjnym - VI Wspólnotowym Programie Działań w Zakresie Środowiska
Naturalnego.
- Polityką Ekologiczną Państwa w lata 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 (PEP),
- Wojewódzkim Programie Ochrony Środowiska,
- Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2014 (KPGO 2014),
- Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami.
Ocena stanu środowiska na terenie gminy pozwoliła wskazać następujące problemy ochrony
środowiska:
- usprawnienia gospodarki wodno-ściekowej, z konieczności osiągnięcia do 2015 roku
dobrego stanu wód: powierzchniowych i podziemnych,
- ochrony przyrody i utrzymania różnorodności biologicznej poprzez m.in. rozszerzenie
obszarów chronionych.
Wskazane problemy środowiskowe na terenie miasta znajdują rozwiązanie w ramach
zaproponowanych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska zadań do realizacji.
W Prognozie przeanalizowano możliwy wpływ wskazanych do realizacji w projektach zadań na
następujące elementy: powietrze i klimat, wody, bioróżnorodność, powierzchnię ziemi i glebę,
krajobraz, dziedzictwo kulturowe, w tym zabytki, populację oraz zdrowie ludzi. Określono
oddziaływanie na poszczególne elementy środowiska.
Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było generalne określenie potencjalnych niekorzystnych
skutków środowiskowych związanych z realizacją poszczególnych zadań. Ponadto oceny tej
dokonano przede wszystkim pod kątem oddziaływania na środowisko w fazie budowy i eksploatacji.
Pozytywne oddziaływania zadań wskazanych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska na
środowisko zdecydowanie przeważają nad negatywnymi. Pozytywne potencjalne oddziaływanie
mogą mieć przedsięwzięcia w ramach priorytetu:
 zachowanie bogatej różnorodności biologicznej,
 utrzymanie i osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód,
 poprawa jakości powietrza atmosferycznego,
 dokonanie oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do
zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe.
Negatywne krótkoterminowe oddziaływania na zasoby środowiska mogą być związane z fazą
realizacji inwestycji. Jako ewentualne długoterminowe oddziaływania zidentyfikowano m.in.:
- nieodwracalne przekształcenia terenów (np. inwestycje drogowe),
- nieodwracalne zmiany w krajobrazie (np. inwestycje drogowe),
- pogorszenie jakości powietrza (w przypadku budowy nowych dróg),
- podwyższenie poziomu hałasu (np. inwestycje drogowe),
- przerwanie szlaków migracji (np. inwestycje drogowe).
61
Realizacja zadań nie pociągnie za sobą transgranicznego oddziaływania na środowisko.
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć ma pozytywny wpływ na środowisko
i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia. W przypadku inwestycji, których
oddziaływanie na środowisko może być negatywne należy rozważać warianty alternatywne tak, aby
wybrać ten, który w najmniejszym stopniu będzie niekorzystnie oddziaływać na środowisko.
W przypadku, gdy projekty nie zostaną wdrożone prowadzić to będzie do pogłębiania się problemów
w zakresie ochrony środowiska, co negatywnie wpływać będzie na zdrowie mieszkańców.
Przeprowadzona analiza i ocena wszystkich priorytetów pozwala na stwierdzenie, że generalnie ich
realizacja spowoduje poprawę jakości środowiska, zachowanie różnorodności biologicznej oraz
dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego, a także wpłynie na ograniczanie zużywania zasobów
środowiskowych.
62
16. LITERATURA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
„Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa śląskiego do roku 2013 dla
terenów poza aglomeracjami, położonych wzdłuż dróg krajowych, ekspresowych, autostrad i linii
kolejowych”; Kraków, kwiecień 2010 r. Biuro Ekspertyz i Projektów Budownictwa
Komunikacyjnego EKKOM sp z.o.o.;
Biuletyn Statystyczny Województwa Śląskiego, WUS, 2013r.
Decyzja 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca
szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego;
http://www.myslowice.pl
http://www.rzseie.gios.gov.pl
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014.
Mapa akustyczna terenów położonych w obszarze oddziaływania autostrady płatnej A-4
Katowice – Kraków od km 340+200 (węzeł „Murckowska”) do km 401+100 (węzeł Balice”),
odcinek przebiegający przez miasto Mysłowice od km 344+460 do km 356+900
Mapy akustyczne dla dróg krajowych w województwie śląskim o łącznej długości 536,144 km
(zadanie 9) – miasto na prawach powiatu Mysłowice
Natura 2000 w planowaniu przestrzennym- rola korytarzy ekologicznych, M. Kistowski, M.
Pchałek, Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa, 2009r.
Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Śląskiego 2014.
Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016” – Warszawa
2008 r.
Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami (Szpadt, 2010 r.).
Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego, w których stwierdzone zostały
ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu, 2010r.
Program Ochrony Środowiska dla miasta Mysłowice – aktualizacja na lata 2007-2010
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014
Program Ochrony Środowiska Województwa Śląskiego;
Program Ograniczania Niskiej Emisji dla Miasta Mysłowice, 2008r.
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla miasta Mysłowice.
Raporty o stanie środowiska w województwie śląskim, Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Katowicach,
Rejestr form ochrony przyrody, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach, 2013r.;
Stan zabezpieczenia przeciwpowodziowego miasta Mysłowice, informacja dla rady Miasta
Mysłowice, 2013r.;
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Mysłowice.
Zmiany w postępowaniach administracyjnych w sprawie ocen oddziaływania na środowisko, I.
Grudzińska, J. Zarzecka, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska , Warszawa, 2011r.
63

prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

miasta idei

Microsoft Word Viewer - BIP- metryka -DTŚ - Załącznik 1

Myslowice Moich Marzen 2016

Ogłoszenie konkurs Młodszy referent Gospodarka nieruchomościami

Okresowa ocena jakości wody dla miasta Mysłowice za II półrocze

Harmonogram imprezy

Historia Szkoły Podstawowej nr 3