Gospodarka odpadami w Szwecji w świetle polityki klimatycznej państwa
Transkrypt
Gospodarka odpadami w Szwecji w świetle polityki klimatycznej państwa
Utylizacja odpadów organicznych w Szwecji Jadwiga Buras Eko-Eurokonsult Sverige AB Zakopane, 22-25 maj 2007 Współpraca Zachodniej Szwecji na rzecz wzrostu eksportu techniki dla środowiska Business Region Göteborg Ale Alingsås Göteborg Härryda Kungsbacka Kungälv Lerum Lilla Edet Mölndal Partille Stenungsund Tjörn Öckerö Godpodarka odpadami w Szwecji w świetle polityki klimatycznej państwa Polityka klimatyczna Szwecji Gospodarka odpadami Utylizacja odpadów organicznych Polityka klimatyczna Szwecji Obniżenie emisji ďwutlenku węgla o 20 % do roku 2020 Udział biopaliw w produkcji energii – 20 %, a w transporcie – 10 % Zwiększenie efektywności stosowania energii o 20 % (rozwiązania energooszczędne) Cel nadrzędny: Uniezależnienie się od importu ropy naftowej do roku 2020! Godpodarka odpadami w Szwecji w świetle polityki klimatycznej państwa Podział kompetencji - gminy - za odpady komunalne - producenci - za odpady objęte odpowiedzialnością producentów (także te wchodzące w skład odpadów komunalnych) – 5 frakcji: opakowania, makulatura, opony, samochody oraz produkty elektryczne i elektroniczne - wytwórcy innych odpadów niż w/w - odpowiadają sami za bezpieczną utylizację tych odpadów Niektóre regulacje prawne w gospodarce odpadami Szwecji 1999 Ramowa ustawa środowiskowa 2000 Dodatkowa opłata (250 kr/t) za odpady składowane 2001 Opłata produktowa za sprzęt elektryczny i elektroniczny 2002 Obowiązek sortowania u źródła Zwiększona opłata (288 kr/t) za odpady składowane Zakaz składowania palnych frakcji odpadów wysortowanych 2003 Zwiększona opłata (370 kr/t) za odpady składowane Propozycja rządowej strategii: Społeczeństwo bez trucizn i oszczędne gospodarowanie zasobami 2005 Zakaz składowania odpadów organicznych 2006 Zwiększona opłata (435 kr/t) za odpady składowane Gospodarka odpadami w Szwecji Zagospodarowanie odpadów w Szwecji, kg/osobę, 2002 - 2005 Zagospodarowanie odpadów niebezpiecznych Odzysk materiałowy Obróbka biologiczna Odzysk energetyczny Składowanie Zródło. RVF, opracowanie Jadwiga Buras 2002 2,6 144,8 39,6 187,4 92,3 2003 3 146,4 44,9 208,1 64,1 2004 2,9 153,7 48,1 215,8 42,2 2005 2,9 162,9 50,2 241,2 23,2 Metody zagospodarowania odpadów w Szwecji, ok. 4 mln ton /a, 2001-2005 22,4% 38,3% 13,8% 45,0% 4,8% 50,2% Odpady niebezpieczne Skladow anie Odzysk termiczny 9,9% 9,6% 10,5% Metody biologiczne Odzysk materialow y 28,9% 2001 31,2% 2003 33,9% 2005 -32 spalarni odpadów - 20 % energii cieplnej pochodzącej ze spalania odpadów dostarczają sieci c.o. (ok. 600 tys. mieszkań) Dane: RVF, opracowanie J.Buras, 2007 Ilości odpadów składowanych, Szwecja, 1994 – 2005 7000000 6000000 5000000 4000000 3000000 2000000 1000000 0 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Iloś ci s kładowane t Zródło: RVF, oprac. Jadwiga Buras w tym odpady kom unalne Gospodarka odpadami w Szwecji Ekonomiczne aspekty gospodarki odpadami w Szwecji Składowanie Spalanie Metody biologiczne Zrodlo: RVF, opracowanie Jadwiga Buras Cena/ t 700 - 1200 kr 300 - 500 kr 500 - 1100 kr Gospodarka odpadami w Szwecji w świetle polityki klimatycznej państwa Opłata karna za 1 t odpadów składowanych, od 250 kr/t – 2000 do 435 kr/t – 2006) Zakaz składowania odpadów biologicznych na składowiskach - 2005, podatek CO2 = 2005 Biologiczne metody utylizacji odpadów 10 % ogólnej ilości odpadów Cel w roku 2010 – zagospodarowanie 35 % odpadków kuchennych, Sortowanie u źródła – gwarancją dobrej jakości kompostu Kompostownie przydomowe na terenach wiejskich wpływają na ograniczenie emisji z transportu odpadów Produkcja biogazu 1998 – 56 400 MWh, 2001 89 700 MWh – potencjał 14 TWh! Odpady organiczne są źródłem emisji metanu!!! Obróbka biologiczna odpadów komunalnych, Szwecja, 2005, 454 tys. t 500000 400000 300000 200000 100000 Odpady kom unalne Zródło: RVF, oprac. Jadwiga Buras 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1990 1985 1980 1975 0 Utylizacja odpadów organicznych Odpady organiczne zgromadzone w roku 2005, 454 tys. t Wysortowane u źródła odpadki kuchenne – Odpady zielone – 118.900 t 249 930 t Organiczne odpady komunalne – 15 550 t Kompostowane u źródła odpadki kuchenne – szac. 70 000 t Metody utylizacji odpadów organicznych, Szwecja, 2005, ton 350 000 300 000 250 000 200 000 Odpady poddane obróbce 150 000 w tym odpady kom unalne 100 000 50 000 0 Kom pos towanie Zródło: RVF, oprac. Jadwiga Buras Ferm entacja beztlenowa Rozwój biogazowni Podatek od spalania i deponowania odpadów komunalnych Zmniejszony podatek drogowy od samochodów osobowych na gaz Preferencje pojazdów na biogaz (i etanol) w przetargach Darmowe parkowanie Sprzedaż biogazu dla pojazdów samochodowych wzrosła w 2006 o 50 % w stosunku do roku ubiegłego. 46 nowych stacji biogazu w budowie - wspomagane przez Urząd Ochrony Srodowiska (Naturvardsverket) kwotą 45,8 mln SEK (2006 - 71 stacji) Produkcja biogazu Łącznie 16 mln kbm = 18 mln l benzyny, 0,5 % w bilansie energetycznym Zastosowanie: - Energia cieplna 33 % - Zużycie na potrzeby własne 21 % - Paliwo napędowe 12 % - Odpalanie 9 % - Energia elektryczna 3 % - Sieć gazownicza 2 % - Brak danych 20 % Największe obiekty: Stockholm, Henriksdalsverket – 6 mln kbm/a 95 % paliwo do samochodów Okolice Goteborga/ Trollhattan 5,1 mln kbm, Linkoping 4,7 mln kbm Produkty obróbki biologicznej Nawóz (ton) Biometan (MWh) 2002 2003 2004 2005 202 020 106 210 216 650 118 560 211 080 118 900 251 840 161 600 Produkcja biogazu •Goteborg/Trollhattan 5,1 mln kbm Instalacje produkujące biogaz Rodzaj instalacji Ilość Wielkość produkcji GWh Scieki przemysłowe Rolnictwo Mieszane z odpadami komunalnymi Składowiska odpadów Oczyszczalnie ścieków Oczyszczalnie ścieków (dane szac.) 4 7 13 70 93 46 94,5 12,4 163 457 486 73 Łącznie 233 1285 Odzysk materiałowy surowców wtórnych z gospodarstw domowych, Szwecja, 2005 Rodzaj surowca/odpadu Makulatura Papier biurowy Tektura Opakowania tekturowe Opakowania metalowe Opakowania z twardych tworzyw sztucznych Opakowania szklane Odpady elektroniczne Lodowki/zamrażarki Metale z gosp. domowych Łącznie Ilość (ton) kg/osobe 483 000 53,4 135 000 14,9 303 000 33,5 77 000 8,5 33 700 3,7 31 082 155 000 101 500 25 000 130 000 1 474 282 Stopień odzysku % 83 64 70,5 * 70,5 * 66 3,4 17,1 11,2 2,8 14,4 163 * Podano łącznie dla tektury i opakow an z tektury ** Łącznie było 166 000 t opakow ań szklanych (z importem pryw atnym 214 000 t), z 155 000 ton odzyskano materialow o 96 %. Kw ota odzysku w yniosła 70 % w stosunku do opakow ań z handlu a 70% w raz z opakow aniami importow anymi pryw atnie. Zródło: RVF, oprac. Jadwiga Buras 20,1 96 ** 80 95 95 Gospodarka odpadami w Szwecji Dziekuję za uwagę i zapraszam do współpracy! www.ecoex.se www.ekoeuro.se