The law of e-services business

Transkrypt

2011
e-Seminarium
"Prawo prowadzenia
działalności e-usługowej"
Warszawa, 5 sierpnia 2011
PRELEGENCI
Piotr Dynowski LL. M.
Szef Działu Prawa Własności Intelektualnej, Mediów i Reklamy
Emilia Stępień
Szef Działu Danych Osobowych
Bird & Bird Maciej Gawroński Sp. k.
Podstawy prawa obrotu
elektronicznego
Warszawa, 5 sierpnia 2011 r.
Podstawowe akty prawne
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny
• Ustawa z dnia 18 lipca 2002r. o świadczeniu usług drogą
elektroniczną (UŚUDE)
• Ustawa z dnia 2 marca 2000r. o ochronie niektórych
praw konsumentów i odpowiedzialności za szkodę
wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (UONPK)
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych
osobowych
• Ustawa z dnia 16 lipca 2004r. Prawo telekomunikacyjne
Świadczenie usług drogą elektroniczną
Świadczenie usługi drogą elektroniczną to wykonanie usługi
na odległość poprzez przekaz danych na indywidualne
żądanie usługobiorcy za pomocą urządzeń do
elektronicznego przetwarzania, która to usługa jest w
całości nadawana, odbierana lub transmitowana za
pomocą sieci telekomunikacyjnej.
Przedmiotem umów zawieranych drogą elektroniczną nie
zawsze musi być świadczenie usług drogą elektroniczną!
Zawieranie umów drogą elektroniczną
•
•
za pośrednictwem poczty elektronicznej i innych tego typu
komunikacji elektronicznej (tzw. tryb off-line)
za pośrednictwem stron WWW (tzw. tryb on-line)
środków
● Oferta jest to oświadczenie woli wyrażające stanowczy zamiar zawarcia
umowy i zawierające jej istotne postanowienia, kierowane do oznaczonej
osoby/osób.
● Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga
strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie (z wyjątkiem off-line i umów
b2b jeśli strony tak postanowiły).
● Oferta przestaje wiązać z upływem terminu na odpowiedź a w jego braku,
gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie.
● Potwierdzenie otrzymania oferty nie jest jeszcze przyjęciem oferty.
● Przyjęcie oferty może nastąpić przez:
•
•
•
oświadczenie woli o przyjęciu oferty
dorozumiane przyjęcie oferty przez przystąpienie do wykonywania umowy
milczące przyjęcie oferty (tylko b2b, gdy stałe relacje)
● Oświadczenie woli w postaci elektronicznej jest złożone z chwilą, gdy
wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej, w taki sposób, że
osoba do której jest ono skierowane mogła zapoznać się z jego treścią.
Czas i miejsce zawarcia umowy w drodze
elektronicznej
W razie wątpliwości umowa jest zawarta z chwilą
wprowadzenia
do
środka
komunikacji
elektronicznej oświadczenia o przyjęciu oferty w taki
sposób, by jego adresat mógł się zapoznać z jego
treścią.
W razie wątpliwości miejscem zawarcia umowy jest
miejsce
zamieszkania
albo
siedziby
składającego ofertę w chwili zawarcia umowy.
Ogólne obowiązki przedsiębiorcy związane z
zawieraniem umowy drogą elektroniczną
Przedsiębiorca, podejmując czynności zmierzające do zwarcia umowy w
drodze elektronicznej (z wyjątkiem off-line) przed zawarciem umowy jest
obowiązany poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i
zrozumiały o:
● czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia
umowy
● skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania
oferty
● zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania
przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy
● metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i
korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest
obowiązany udostępnić drugiej stronie
● językach, w których umowa może być zawarta
● kodeksach etycznych, które stosuje i ich dostępności w postaci
elektronicznej
Obowiązek informacyjny
Usługodawca zobowiązany jest podać w sposób wyraźny, jednoznaczny i
bezpośrednio dostępny poprzez system teleinformatyczny, którym posługuje się
usługobiorca, następujące informacje:
● imię i nazwisko lub firmę
● adres geograficzny plus adresy elektroniczne do kontaktu
● posiadane zezwolenie na działalność (jeśli wymagane) i organ, który je
wydał
● numer wpisu w rejestrze i nazwę organu prowadzącego rejestr
● nazwę samorządu zawodowego, który nadał uprawnienia (jeśli wymagane)
oraz informacja o istnieniu kodeksu etyki zawodowej i jego dostępności
Informacje muszą być dostępne przed zawarciem umowy i przez cały czas
obowiązywania umowy.
Nieudostępnienie tych informacji jak również podanie informacji niepełnych
lub nieprawdziwych stanowi wykroczenie (ścigane z urzędu) i jest karane
grzywną (do 5.000zł). Istnieje ponadto możliwość dochodzenia odszkodowania.
Nieudzielenie informacji może stanowić podstawę unieważnienia
umowy z powołaniem się na błąd.
Inne obowiązki usługodawcy względem
usługobiorcy
Usługodawca musi zapewnić dostęp do aktualnej informacji o
szczególnych zagrożeniach związanych z korzystaniem z usługi
drogą elektroniczną oraz informacji o funkcji i celu
oprogramowania lub danych, które nie są składnikiem usługi a są
wprowadzane do systemu usługobiorcy (np. pliki cookies)
Usługodawca musi mieć możliwość zakończenia korzystania z usługi
w każdej chwili.
Usługodawca ma obowiązek nieodpłatnie zapewnić ochronę
informacji poufnych przekazywanych w związku z korzystaniem z
usługi (np. szyfrowanie) oraz zapewnić jednoznaczną identyfikację
stron umowy (np. bezpieczny podpis elektroniczny).
Regulamin świadczenia usług drogą
elektroniczną
Usługodawca zobowiązany jest określić regulamin świadczenia
usług drogą elektroniczną.
Usługodawca
jest
zobowiązany
nieodpłatnie
udostępnić
usługobiorcy regulamin przed zawarciem umowy o świadczenie
usług droga elektroniczną, a także, na jego żądanie, w taki sposób,
który umożliwia pobranie, odtwarzanie i utrwalanie treści
regulaminu za pomocą systemu informatycznego usługobiorcy.
Usługobiorca nie jest związany tymi postanowieniami
regulaminu, które nie zostały mu udostępnione w należyty
sposób.
Usługodawca zobowiązany
regulaminem.
jest
świadczyć
usługi
zgodnie
z
Regulamin świadczenia usług drogą
elektroniczną
Regulamin musi określać w szczególności:
●
●
●
●
rodzaje i zakres świadczonych usług
warunki świadczenia usług
niezbędne wymagania techniczne
zakaz dostarczania treści o charakterze
bezprawnym
● warunki zawierania i rozwiązywania
umów o świadczenie usług
● tryb postępowania reklamacyjnego
Wyłączenie odpowiedzialności za treść
danych –mere conduit
Usługodawca, który świadczy usługi drogą elektroniczną obejmujące
transmisję w sieci telekomunikacyjnych danych przekazywanych
przez odbiorcę usługi lub zapewnienie dostępu do sieci
telekomunikacyjnej
(tzw. mere conduit), nie ponosi
odpowiedzialności za treść tych danych, jeżeli:
● nie jest inicjatorem przekazu danych;
● nie wybiera odbiorcy przekazu danych;
● nie wybiera oraz nie modyfikuje informacji zawartych
w przekazie.
Wyłączenie odpowiedzialności obejmuje także automatyczne i
krótkotrwałe pośrednie przechowywanie transmitowanych
danych w celu przeprowadzenia transmisji.
Wyłączenie odpowiedzialności za treść
danych – caching
Usługodawca nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane dane w
związku z ich transmisją oraz zapewnianiem automatycznego i
krótkotrwałego pośredniego przechowywania tych danych w celu
przyspieszenia ponownego dostępu do nich na żądanie innego podmiotu:
● nie modyfikuje danych
● posługuje się uznanymi i stosowanymi zwykle w tego rodzaju
działalności
technikami
informatycznymi
określającymi
parametry techniczne dostępu do danych i ich aktualizowania
● nie zakłóca posługiwania się technikami informatycznymi
uznanymi i stosowanymi zwykle w tego rodzaju działalności w
zakresie
zbierania
informacji
o
korzystaniu
ze
zgromadzonych danych
● niezwłocznie usunie dane albo uniemożliwi dostęp do nich w
sytuacji usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do informacji z
początkowego źródła transmisji lub w razie wydania przez sąd
lub inny organ nakazu usunięcia danych lub uniemożliwienia
dostępu do nich
Wyłączenie odpowiedzialności za treść –
hosting
Usługodawca nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane dane w
związku z udostępnianiem zasobów systemu teleinformatycznego w
celu przechowywania danych przez usługobiorcę, jeżeli:
● nie wie o bezprawnym charakterze danych lub związanej
z nimi działalności,
● w razie otrzymania urzędowego zawiadomienia lub
uzyskania wiarygodnej wiadomości o bezprawnym
charakterze danych lub związanej z nimi działalności
niezwłocznie uniemożliwi dostęp do tych danych.
Usługodawca w powyższych sytuacjach nie ponosi odpowiedzialności
względem usługobiorcy za szkodę powstałą w wyniku uniemożliwienia
dostępu do danych.
Usługodawca
nie
jest
obowiązany
do
sprawdzania
przekazywanych, przechowywanych lub udostępnianych przez niego
danych usługobiorcy.
Ochrona danych osobowych w
obrocie elektronicznym
Emilia Stępień
Szef Działu Ochrony Danych Osobowych
Ochrona danych osobowych w
Zakres:
● Podstawowe pojęcia
● Obowiązki związane z przetwarzaniem danych osobowych
● Marketing a dane osobowe
● Przekazanie danych do państwa trzeciego
● Przekazywanie danych osobowych organom państwowym i
osobom trzecim
Podstawowe akty prawne
● Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997
● Ustawa o świadczeniu usług drogą elektryczną z dnia 18 lipca
2002 ("UŚUDE")
● Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji
z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji
przetwarzania danych osobowych oraz warunków
technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać
urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania
danych osobowych
Dane osobowe
● Wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej
do zidentyfikowania osoby fizycznej (np.: dane pracowników,
klientów lub potencjalnych klientów, adres email, numer
telefonu)
● Informacje umożliwiające określenie pośrednio lub
bezpośrednio tożsamości osoby, w szczególności przez
powołanie się na PESEL albo jeden lub kilka specyficznych
czynników określających jej cechy fizyczne, fizjologiczne,
umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne
● Nie są danymi osobowymi informacje umożliwiające
określenie tożsamości osoby, jeżeli wymagałoby to
nadmiernych kosztów, czasu lub działań
Inne pojęcia z zakresu danych
osobowych
● Przetwarzanie danych - wszelkie operacje wykonywane na
danych osobowych tj.: utrwalanie, przechowywanie,
opracowywanie, zmienianie, udostępnianie, usuwanie
● Zbiór danych - każdy posiadający strukturę zestaw danych
o charakterze osobowym, dostępnych według określonych
kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest
rozproszony lub podzielony funkcjonalnie
● Administrator danych - podmiot, który decyduje o celach
i środkach przetwarzania danych
● Przetwarzający dane
- podmiot upoważniony do
przetwarzania danych osobowych, działający w imieniu i na
rzecz administratora danych
● Osoba, której dane dotyczą
Specjalna kategoria informacji - dane
wrażliwe
●
Pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne,
przekonania religijne lub filozoficzne; przynależność
wyznaniowa, partyjna lub związkowa; dane o stanie zdrowia,
kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym; dane
dotyczące skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych,
innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub
administracyjnym
Zaostrzone wymagania względem przetwarzania tych danych
●
•
•
ograniczone podstawy przetwarzania (np. konieczna zgoda na
piśmie)
obowiązek uprzedniej rejestracji zbioru danych
Obowiązki związane z przetwarzaniem
danych osobowych
●
Zapewnienia szczególnej staranności przetwarzania danych
•
celowość, adekwatność i poprawność, retencja danych
●
Przetwarzanie
legalizujących
na
podstawie
konkretnych
●
Zapewnienia odpowiednich informacji
●
Zabezpieczenia danych
●
Rejestracja zbioru danych
przesłanek
Przetwarzanie danych osobowych w
● Specjalna regulacja w UŚUDE
● Konieczność wyróżnienia, które dane osobowe są niezbędne
do wykonania usługi
● Dodatkowe obowiązki informacyjne (informacje o środkach
technicznych chroniących przekaz danych) powinny być stale i
łatwo dostępne np. w polityce prywatności
● Dane eksploatacyjne
● Dane o zachowaniach użytkowników
● Ograniczenie
możliwości
przetwarzania
danych
po
zakończeniu świadczenia usługi
Przetwarzanie danych w celu
zgodnym z prawem
●
Na podstawie zgody (przy danych wrażliwych konieczna
zgoda na piśmie)
Niezbędne do wykonania obowiązku lub uprawnienia
wynikającego z przepisu prawa
Niezbędne do wykonania umowy, gdy osoba, której dane
dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia
działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której
dane dotyczą
Niezbędne
dla
prawnie
usprawiedliwionych
celów
administratora danych i przetwarzanie nie narusza praw i
wolności osoby, której dane dotyczą, np:
●
●
●
•
•
w celu marketingu bezpośredniego usług własnych
w celu dochodzenia roszczeń
Marketing a dane osobowe
●
Przy marketingu bezpośrednim
własnych administratora danych
•
●
produktów
lub
usług
zgoda nie jest potrzebna, wystarczy poinformować daną osobę,
ta osoba może wyrazić sprzeciw
Przy marketingu produktów lub usług innego podmiotu
•
●
konieczna oddzielna zgoda – może być wycofana
Zgoda
•
•
Wyraźne oświadczenie woli – nie może być domniemane lub
dorozumiane z oświadczenia o innej treści
Klauzula powinna być jasna i konkretna (nie może być
blankietowa, ogólna i abstrakcyjna) - powinna zawierać (i) cel
przetwarzania; (ii) zakres danych, które mają być przetwarzane;
(iii) Podmiot, któremu jest udzielona
Obowiązek szczególnej staranności
● Przetwarzanie zgodnie z prawem
● Dane zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem
celów i nie poddawane dalszemu przetwarzaniu
niezgodnemu z tymi celami
● Dane merytorycznie poprawne i adekwatne w stosunku
do celów
● Dane przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację
osób, których dotyczą, nie dłużej niż jest to niezbędne do
osiągnięcia celu przetwarzania; później usuwane lub trwale
anonimizowane
●
Należy poinformować osobę, której dane dotyczą o:
•
•
•
•
●
adresie siedziby i pełnej nazwie administratora danych
celu zbierania danych, w tym o odbiorcach lub kategoriach
odbiorców danych
prawie dostępu do treści danych oraz ich poprawiania
dobrowolności/obowiązku podania danych
Jeśli dane są zbierane nie od osoby, której dotyczą
dodatkowo trzeba ją poinformować o:
•
•
•
źródle danych
możliwości wniesienia sprzeciwu (przy przetwarzaniu danych do
celów marketingowych)
możliwości wniesienia umotywowanych pisemnych zastrzeżeń
Obowiązek zabezpieczenia danych
● Konieczna pisemna dokumentacja
•
•
•
Polityka bezpieczeństwa;
Instrukcja zarządzania system informatycznym
Ewidencja osób upoważnionych
● Administrator Bezpieczeństwa Informacji
● GIODO kontroluje (i) dokumenty, (ii) ich wdrożenie w
przedsiębiorstwie, (iii) system informatyczny
● Powierzenie przetwarzania danych (np.: outsourcing IT, HR,
call center) na podstawie:
•
pisemnej umowy, wskazującej co najmniej
- cel powierzenia
- zakres powierzenia
• przetwarzający dane odpowiedzialny za ich zabezpieczenie
Rejestracja zbiorów danych
●
Zgłoszenie
zbioru
konieczne
przed
rozpoczęciem
przetwarzania danych chyba, że stosuje się wyjątek, np.:
•
•
•
•
zbiór danych pracowniczych
zbiór danych przetwarzanych wyłącznie do wystawienia faktury,
rachunku lub prowadzenia sprawozdawczości finansowej
zbiór danych powszechnie dostępnych
zbiór danych przetwarzanych w drobnych bieżących sprawach
życia codziennego (np. lista wejść i wyjść z budynku)
Sankcje
Administracyjne (decyzja GIODO)
•
•
Przywrócenie stanu zgodnego z prawem
W razie niewykonania decyzji - grzywna w celu przymuszenia
(jednorazowo do 50 tys. zł, łącznie do 200 tys. zł)
Karne
•
Przestępstwem jest m.in. (i) przetwarzanie danych bez podstawy
prawnej; (ii) nie zabezpieczenie danych (ujawnienie danych
osobie nieuprawnionej); (iii) niespełnienie obowiązku
informacyjnego; (iv) brak rejestracji zbioru danych; (v)
utrudnianie kontroli.
Cywilne
•
Naruszenie dóbr osobistych
Przekazanie danych za granicę
●
●
W ramach EOG – brak szczególnych wymagań
Poza EOG – konieczne jest spełnienie szczególnych
wymagań chyba, że państwo zapewnia adekwatny poziom
ochrony (np. Kanada, Australia, Izrael) np. transfer jest
możliwy na podstawie:
•
•
pisemnej zgody osoby, której dane dotyczą lub
zgody GIODO opartej na
- standardowych klauzulach umownych lub
- wiążących regułach korporacyjnych
Przekazywanie danych podmiotom
trzecim
●
Organom państwowym np. policji, prokuraturze,
sądowi (jeśli obowiązek wynika z prawa) – np. na
potrzeby prowadzonych postępowań;
●
Innym przedsiębiorcom/osobom fizycznym
•
•
Co do zasady, brak obowiązku udostępnienia (poza przepisami
branżowymi)
Administrator
danych
decyduje
czy
wnioskujący
uprawdopodobnił, że dane są mu niezbędne dla wypełnienia
prawnie usprawiedliwionych celów i udostępnienie nie naruszy
praw osoby, której dane dotyczą
Ochrona konsumentów
w e-commerce
Podstawowe przepisy prawne
● Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych
praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę
wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (UONPK)
● Reguluje w szczególności obowiązki przedsiębiorcy i
uprawnienia konsumenta, w przypadku, gdy umowa
pomiędzy
przedsiębiorcą
a
konsumentem
zawierana jest na odległość (przy wykorzystaniu
środków porozumiewania się na odległość).
Umowy zawierane na odległość
● bez jednoczesnej obecności obu stron
● za pomocą środków porozumiewania się na
odległość (katalog otwarty – m. in. formularz
zamówienia, katalog, telefon, faks, telezakupy,
poczta elektroniczna itp.)
● stroną umowy jest przedsiębiorca, który w ten
sposób zorganizował swoją działalność
(zwarcie umowy w ten sposób nie jest
incydentalne)
Umowy zawierane na odległość - wyłączenia
● Przepisów o umowach zawieranych na odległość nie
stosuje się do umów:
• zawieranych z wykorzystaniem automatów sprzedających lub
innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia
handlu
• rent
• dotyczących nieruchomości, z wyjątkiem najmu
• sprzedaży z licytacji, aukcji i przetargów (np. serwisy
aukcyjne jak Allegro.pl)
• zawartych
z
operatorami
telekomunikacyjnymi
przy
wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych
Umowy zawierane na odległość - wyłączenia
● Przepisów o umowach zawieranych na odległość w
zakresie prawa odstąpienia, obowiązku informacyjnego
oraz ustawowego terminu spełnienia świadczenia nie
stosuje się do umów:
• sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych
okresowo przez sprzedawcę do mieszkania lub miejsca
pracy konsumenta (np. delikatesy internetowe, "pan
kanapka")
• usług
zakwaterowania,
transportu,
rozrywek,
gastronomii w ściśle oznaczonym okresie
Ochrona konsumenta w fazie poprzedzającej
zawarcie umowy
● Obowiązek informacyjny (identyfikacja przedsiębiorcy
oraz przekazanie danych umożliwiających podjęcie decyzji co
do zakupu) – najpóźniej w chwili złożenia propozycji zawarcia
umowy oraz potwierdzenie na piśmie najpóźniej w chwili
rozpoczęcia świadczenia
● Zakaz komunikacji drogą elektroniczną w celu
złożenia propozycji umowy bez uprzedniej zgody
konsumenta (ochrona prywatności) oraz komunikacja taka
nie może się odbywać na koszt konsumenta
● Propozycja zawarcia umowy musi jednoznacznie i w
sposób zrozumiały informować o zamiarze zawarcia
umowy przez tego, kto ją składa
● Konsument powinien być poinformowany, najpóźniej w
chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, o:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
danych identyfikacyjnych przedsiębiorcy (nazwa, adres, wpis do
rejestru)
istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu
cenie/wynagrodzeniu ze wszystkimi składnikami (w tym podatki i
cła)
zasadach zapłaty ceny/wynagrodzenia
kosztach oraz terminie i sposobie dostawy
prawie odstąpienia od umowy (o ile nie objęte wyjątkiem od
takiego uprawnienia)
kosztach wynikających z korzystania z komunikacji na odległość
jeśli inne niż standardowe (np. opłaty premium)
terminie związania ofertą lub informacją o cenie/wynagrodzeniu
minimalnym okresie na jaki zawarta ma być umowa o
świadczenie ciągłe lub okresowe
miejscu i sposobie składania reklamacji
prawie wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieoznaczony (nie
dłuższym niż 1 miesiąc)
Ochrona konsumenta po zawarciu umowy
● Prawo odstąpienia od umowy bez podania przyczyn (na
terminie 10 dni od wydania rzeczy lub zawarcia
świadczenie usług; jeśli przedsiębiorca nie potwierdził
wymaganych informacji – w terminie 3 m-cy (wysłanie
wystarczy)
piśmie) w
umowy o
na piśmie
w terminie
● Nie można wyłączyć ani ograniczyć tego prawa
● Zakaz żądania odstępnego – żadnych kosztów po stronie konsumenta
(za wyjątkiem kosztów zwrotu otrzymanej rzeczy)
● Obowiązek poświadczenia zwrotu na piśmie
● Zakaz żądania zapłaty przed otrzymaniem świadczenia
● Obowiązek wykonania umowy przez przedsiębiorcę w terminie 30 dni
● Prawo unieważnienia na koszt przedsiębiorcy zapłaty dokonanej
kartą w razie jej niewłaściwego wykorzystania w wykonaniu umowy oraz
prawo do odszkodowania za takie użycie
● Spełnienie świadczenia niezamówionego następuje na ryzyko
przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań
Wyłączenie prawa do odstąpienia od umowy
Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo
odstąpienia nie przysługuje w wypadkach:
• świadczenia usług rozpoczętego za zgodą konsumenta
przed upływem terminu na odstąpienie
• dot. nagrań oraz zapisanych na informatycznych
nośnikach danych po usunięciu oryginalnego opakowania
• gdy cena/wynagrodzenie zależy wyłącznie od ruchu cen na
rynku finansowym
• świadczenia o spersonalizowanych właściwościach
• świadczeń, które nie mogą być zwrócone lub których
przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu
• dostarczania prasy
• usług w zakresie gier hazardowych
Niedozwolone klauzule umowne
● Wzorzec umowy – ogólne warunki umowy, formularz, regulamin itp.
● Jeżeli jedna ze stron posługuje się wzorcem umownym w postaci
elektronicznej powinna udostępnić go drugiej stronie przed zawarciem
umowy w taki sposób, aby mogła ona go przechowywać i odtwarzać.
● Postanowienia umowy nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem są
nieważne jeśli są sprzeczne z dobrymi obyczajami lub rażąco
naruszają jego interes (tzw. klauzule abuzywne).
● Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w
tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób
jednoznaczny.
● Postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta.
● W razie sprzeczności treści umowy z wzorcem umowy, wiążąca jest
treść umowy.
● Każda osoba będąca potencjalną stroną umowy oraz organizacje
konsumenckie i Prezes UOKiK mogą wytoczyć powództwo sądowe o
uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone
Niedozwolone klauzule umowne – przykłady
● postanowienia
przyznające
przedsiębiorcy
uprawnienia
do
jednostronnego kształtowania praw i obowiązków stron (np.
przyznające mu prawo do jednostronnej zmiany umowy albo istotnych cech
świadczenia bez ważnej przyczyny)
● postanowienia ograniczające prawa konsumenta lub zwiększające
jego obowiązki, bez zachowania symetrii w stosunku do praw
(obowiązków) przedsiębiorcy (np. wyłączające lub istotnie ograniczające
uprawnienie konsumenta do rozwiązania umowy)
● postanowienia ograniczające odpowiedzialność przedsiębiorcy (np.
wyłączające lub ograniczające jego odpowiedzialność wobec konsumenta za
szkodę na osobie albo wyłączające lub istotnie ograniczające jego
odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania)
● postanowienia wyłączające lub ograniczające rzeczywistą wolę
konsumenta (np. takie, z którymi nie miał on możliwości zapoznać się
przed zawarciem umowy albo takie, których celem jest zmuszenie go do
zawarcia z przedsiębiorcą innej umowy lub umowy podobnego rodzaju)
Prawo własności intelektualnej
Prawa autorskie - rodzaje
• Autorskie prawa osobiste (niezbywalne)
Chronią więź twórcy z utworem i obejmują w
szczególności prawo do autorstwa utworu oraz prawo do
nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego
rzetelnego wykorzystania.
• Autorskie prawa majątkowe (zbywalne)
Obejmują wyłączne prawo do korzystania z utworu i
rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji
oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
Przeniesienie praw autorskich
Umowa o przeniesienie praw:
● forma pisemna pod rygorem nieważności
● tylko pola eksploatacji wyraźnie w niej wskazane i tylko pola
eksploatacji aktualnie znane
● nie może dotyczyć wszystkich utworów lub wszystkich utworów
określonego rodzaju danego twórcy mających dopiero powstać
● o ile umowa nie stanowi inaczej, można nabyte prawa do utworu
zbywać dalej
● domniemanie odpłatności umowy (dla każdego pola eksploatacji)
● nie obejmuje nabycia praw zależnych do utworu
● nie obejmuje nabycia własności nośnika, na którym utwór utrwalono
Licencja
Umowa o korzystanie z praw (licencja):
• wyłączna:
forma pisemna pod rygorem nieważności;
pola eksploatacji wyraźnie w niej wskazane i tylko pola eksploatacji
aktualnie znane;
nie może dotyczyć wszystkich utworów lub wszystkich utworów
określonego rodzaju danego twórcy mających dopiero powstać;
o ile umowa nie stanowi inaczej, nie można udzielać dalszych licencji
(sublicencji);
domniemanie odpłatności umowy (dla każdego pola eksploatacji);
nie obejmuje nabycia praw zależnych do utworu;
nie obejmuje nabycia własności nośnika, na którym utwór utrwalono;
w braku innych ustaleń, licencja tylko na 5 lat i tylko na terytorium
państwa siedziby licencjobiorcy
• niewyłączna: j.w. tylko bez wymogu formy pisemnej
Dozwolony użytek prywatny
● Wolno
nieodpłatnie
korzystać
z
już
legalnie
rozpowszechnionego utworu bez zezwolenia twórcy
lub innego podmiotu uprawnionego do utworu, jeżeli
spełnione są następujące przesłanki:
•
•
•
własny użytek osobisty lub kręgu osób pozostających w związku
osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub
stosunku towarzyskiego
korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów
niekomercyjność korzystania
● Dozwolony użytek prywatny nie upoważnia do budowania
według cudzego projektu oraz do korzystania z
elektronicznych baz danych o cechach utworu, za
wyjątkiem własnego użytku naukowego nie związanego z
celem zarobkowym
Odpowiedzialność za linki
● Istnieje generalna zasada swobody odsyłania w
sieci.
● Odsyłanie może być jednak niezgodne z prawem, w
szczególności może stanowić naruszenie praw autorskich
lub może stanowić czyny nieuczciwej konkurencji, m.in.
poprzez:
• framing – wyświetlanie zawartości cudzej strony
internetowej jako integralnej części własnej strony
• głębokie linki (tzw. deep linking) – bezpośrednie
odsyłanie do zawartości podstron cudzej strony
internetowej z pominięciem strony głównej
• świadome zamieszczanie linków do materiałów
niezgodnych z prawem.
SaaS (Software as a Service)
● Jest to jeden z modeli chmury obliczeniowej, polegający na dystrybucji
oprogramowania, gdzie aplikacja jest przechowywana i udostępniana przez
producenta użytkownikom poprzez Internet. Eliminuje to potrzebę
instalacji i uruchamiania programu w systemie informatycznym
użytkownika.
● Usługobiorca otrzymuje jedynie możliwość korzystania z określonej
funkcjonalność oprogramowania, bez konieczności jego instalowania,
ale i bez możliwości modyfikowania oprogramowania czy dostępu do jego
kodu źródłowego.
● Zalety SaaS:
•
•
•
•
nie jest konieczna licencja do korzystania z oprogramowania jako utworu, gdyż
nie dochodzi do zwielokrotnienia czy utrwalenia oprogramowania w systemie
informatycznym użytkownika;
użytkownik nie musi nie musi zapewnić platformy sprzętowej związanej z
oprogramowaniem ani zaplecza technicznego;
zamiast opłaty licencyjnej użytkownik płaci za używanie (pay per use);
wyeliminowane jest ryzyko nielegalnego skopiowania oprogramowania czy
badania zasad jego funkcjonowania, gdyż użytkownik nie dostaje kopii
oprogramowania ani kodu źródłowego.
Bazy danych
● Baza danych to zbiór danych lub jakichkolwiek innych materiałów i
elementów zgromadzonych według określonej systematyki lub metody,
indywidualnie dostępnych w jakikolwiek sposób, w tym środkami
elektronicznymi, wymagający istotnego, co do jakości lub ilości, nakładu
inwestycyjnego w celu sporządzenia, weryfikacji lub prezentacji jego
zawartości.
● Baza danych może stanowić utwór chroniony prawem autorskim jeśli
posiada cechę twórczości i indywidualnego charakteru (np. niepowtarzalny
sposób porządkowania danych, ich wyszukiwania lub prezentacji)
● Producentowi bazy danych przysługuje wyłączne i zbywalne prawo
pobierania danych i wtórnego ich wykorzystania w całości lub w
istotnej części, co do jakości lub ilości.
● Producent bazy danych udostępnionej publicznie w jakikolwiek sposób nie
może zabronić użytkownikowi korzystającemu zgodnie z prawem
z takiej bazy danych, pobierania lub wtórnego wykorzystania w
jakimkolwiek celu nieistotnej, co do jakości lub ilości, części jej
zawartości. Takie korzystanie nie może naruszać normalnego korzystania
z baz danych lub godzić w słuszne interesy producenta baz danych.
● Ochrona przyznana bazom danych nie obejmuje programów
komputerowych użytych do sporządzenia baz danych lub korzystania z
nich.
Bazy danych
Wolno korzystać z istotnej, co do jakości lub ilości, części rozpowszechnionej
bazy danych:
● do własnego użytku osobistego, ale tylko z zawartości nieelektronicznej
bazy danych
● w charakterze ilustracji, w celach dydaktycznych lub badawczych,
ze wskazaniem źródła, jeżeli takie korzystanie jest uzasadnione
niekomercyjnym celem, dla którego wykorzystano bazę
● do celów bezpieczeństwa wewnętrznego, postępowania sądowego
lub administracyjnego
Nie jest dozwolone powtarzające się i systematyczne pobieranie lub
wtórnewykorzystanie sprzeczne z normalnym korzystaniem i
powodujące nieusprawiedliwione naruszenie słusznych interesów
producenta.
Czas trwania ochrony bazy danych liczy się od jej sporządzenia lub
udostępnienia przez okres 15 lat następujących po roku, w którym baza
danych została sporządzona lub po raz pierwszy publicznie
udostępniona.
Odpowiedzialność prawna za naruszenie
praw autorskich/praw do bazy danych
● Roszczenia cywilne:
•
•
•
•
zabezpieczenie roszczeń/dowodów
zaniechanie naruszenia
złożenie stosowanego oświadczenia – np. przeprosiny
zadośćuczynienie (przy zawinionym naruszeniu pr.
osobistych) lub
• odszkodowanie na zasadach ogólnych albo w wysokości 2x
lub 3x stosownego wynagrodzenia (przy pr. majątkowych)
• wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści.
● Odpowiedzialność karna:
• postępowanie karne
pokrzywdzonego.
wszczynane
jest
na
wniosek
Dziękujemy &Bird&Bird
Piotr Dynowski
([email protected])
Emilia.Stępień
([email protected])
Bird & Bird Maciej Gawroński sp. k.
ul. ks. Ignacego Jana Skorupki 5
00-546 Warszawa
Tel: +48 22 583 79 00
Fax: +48 22 583 79 99
Bird & Bird is an international legal practice comprising Bird & Bird LLP and its affiliated businesses. www.twobirds.com
Dziękujemy za udział w seminarium.
Zapraszamy do odwiedzenia strony
Punktu kontaktowego:
www.web.gov.pl/e-punkt
55

The law of e-services business

Transkrypt

Podobne dokumenty

Oferta pracy

Flappy Bird

Hurtownia odstraszaczy Bird Gard. Bird Gard. CENA: 1,00

Miejscowość, data Imię i nazwisko konsumenta Adres zamieszkania