Jak wyjaśniać jądrowe sprawy? – partnerstwo Visiatome i IPJ Świerk

„Jak wyjaśniać jądrowe sprawy? – partnerstwo
Visiatome i IPJ Świerk”, Instytut Problemów
Jądrowych im. Andrzeja Sołtana
W dniu 6 kwietnia we francuskim ośrodku jądrowym w Marcoule (100 km na północny zachód od
Marsylii) w obecności minister Hanny Trojanowskiej, pełnomocnika rządu ds. energetyki jądrowej,
podpisano porozumienie o współpracy pomiędzy Centrum Informacyjnym Visiatome oraz centrum
edukacyjnym Instytutu Problemów Jądrowych (IPJ) w Świerku.
W dniu 6 kwietnia we francuskim
ośrodku jądrowym w Marcoule (100 km na północny zachód od Marsylii) w obecności minister
Hanny Trojanowskiej, pełnomocnika rządu ds. energetyki jądrowej, podpisano porozumienie o
współpracy pomiędzy Centrum Informacyjnym Visiatome oraz centrum edukacyjnym Instytutu
Problemów Jądrowych (IPJ) w Świerku. „Pragniemy skorzystać z wieloletnich francuskich
doświadczeń w zakresie edukacji społecznej na temat energii jądrowej” – powiedział podpisujący
porozumienie ze strony polskiej dyrektor IPJ prof. Grzegorz Wrochna.
„Uważamy, że bogata i powszechna wiedza powinna być podstawą najpierw debaty publicznej, a
potem funkcjonowania społeczeństwa w kraju korzystającym z dobrodziejstwa energii jądrowej” –
dodał dyr. Wrochna.
http://www.elektrownia-jadrowa.pl/
1
Visiatome jest wzorcową placówką edukacyjną prowadzoną przez francuski Komisariat Energii
Atomowej i Energii Alternatywnych CEA. Centrum Visiatome w Marcoule jest nowe i nowoczesne działa dopiero od 2005 r. Prezentuje
stałą wystawę interaktywną na powierzchni 600 m2 oraz ekspozycje czasowe w specjalnie
przeznaczonej na nie części; posiada także audytorium. Rocznie centrum odwiedza ok. 25 tys. gości –
w dużej części młodzieży szkolnej. Co
roku organizuje także kilkanaście imprez i konferencji. Lokalne placówki edukacyjne współpracujące
z centrum Visiatome działają przy wszystkich francuskich elektrowniach jądrowych.
Polska delegacja nie przyjechała do Francji z pustymi rękami. W Świerku już od 15 lat działa
centrum edukacyjne fizyki jądrowej i atomowej. Zorganizował je od podstaw prof. Ludwik
Dobrzyński. Ośrodek posiada własny budynek przystosowany do prowadzenia zajęć laboratoryjnych
dla uczniów i studentów oraz sale wykładowe i niewielką przestrzeń wystawową, a także okazałą
makietę elektrowni jądrowej. Oferta ośrodka cieszy się uznaniem odwiedzających - pomimo
skromnych możliwości Instytutu, który nie otrzymuje dotychczas na tę działalność żadnych
dedykowanych środków. Uczniowie mogą tu samodzielnie, pod opieką personelu dydaktycznego
ośrodka, wykonywać ok. 25 doświadczeń o różnym stopniu trudności, które przybliżają świat atomów,
jąder i promieniowania – pozwalają go niemal dotknąć. To unikalna oferta w skali europejskiej –
przyznawali goszczący już w Świerku przedstawiciele strony francuskiej. Wszystkie doświadczenia
spełniają bardzo surowe wymogi bezpieczeństwa, a jednocześnie muszą
uwzględniać fakt nie zawsze wysokiego poziomu przygotowania ogólnego uczniów. Wiele elementów
układów doświadczalnych i pokazowych zostało wykonanych w Instytucie.
Zgodną intencją stron polskiej i francuskiej jest, by podpisane porozumienie nie pozostało tylko
„faktem papierowym”. Wspólne działania rozpoczną się już wkrótce. Przedstawiciele Visiatome z
radością podchwycili inicjatywę IPJ by już 26 maja wspólnie zaprezentować szerokiej publiczności
Warszawy ośrodki i ich ofertę. Okazją do tego będzie festyn
naukowy organizowany na skwerze przy ulicy Wawelskiej z okazji otwarcia ścieżki edukacyjnej
poświęconej Marii Skłodowskiej-Curie. Kolejny dzień francuscy goście spędzą w Świerku, a już 28
maja partnerzy ponownie spotkają się z warszawiakami na Pikniku Naukowym.
CEA spełnia we Francji rolę instytucji organizującej działalność badawczą i edukacyjną w szeroko
rozumianym obszarze energetyki i energii. Plany rozwoju polskiej energetyki jądrowej przewidują, że
ośrodek w Świerku pełnił będzie podobną rolę, a nawet szerszą, gdyż obejmującą także część zadań
usługowo-eksperckich na rzecz władz, instytucji publicznych i samorządów. „Lekcja Fukushimy
uświadomiła wielu z nas jak ważna jest edukacja społeczna” – zauważa prof. Wrochna. „Koszty
społeczne decyzji i zachowań powodowanych emocjami, a pozbawionych przesłanek racjonalnych,
mogą być znacznie bardziej opłakane niż te, które powodują żywioły przyrody.” Francuski Visiatome
jest centrum wiedzy i informacji. Nie przekonuje do z góry założonych tez. Przedstawia
weryfikowalne fakty. „To oczywiste, bo rola nauki nie polega na odpowiadaniu na pytanie o to co jest
złe, a co dobre” – konkluduje dyrektor IPJ. „Nauka odpowiada na
pytania o to jak działają urządzenia i przebiegają procesy, jakie muszą, a jakie tylko mogą być skutki,
pomaga określać ryzyko i szacować koszty różnych rozwiązań. Wypracowaną wiedzą nauka powinna
dzielić się ze społeczeństwem i powinna to czynić w sposób zrozumiały dla wszystkich, którzy chcą
słuchać. Obywatele uzbrojeni w potrzebną wiedzę mogą być pełnoprawnym uczestnikiem dialogu
publicznego. Bez odpowiedniej wiedzy możemy być łatwym celem propagandowych manipulacji.”
KONTAKTY DO NAUKOWCÓW:
Prof. dr hab. Ludwik Dobrzyński,
http://www.elektrownia-jadrowa.pl/
2
Dyrektor Działu Szkolenia i Doradztwa IPJ
Tel: +48 22 7180570, email: [email protected]
POWIĄZANE STRONY WWW:
http:/www.Visiatome.fr
Strona centrum Visiatom.
http://dsid.ipj.gov.pl
Strona centrum edukacyjnego IPJ w Świerku
http://www.elektrownia-jadrowa.pl/
3