Puszka z pokrywką wciskaną i sposób wytwarzania puszki z

RZECZPOSPOLITA
POLSKA
(12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)166884
(13)B1
(21) Numer zgłoszenia: 294366
(22) Data zgłoszenia:
03.09.1991
(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:
03.09.1991,PCT/DE91/00699
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej Polskiej
(5 4 )
(87) Data i numer publikacji zgłoszenia
międzynarodowego:
19.03.1992, W092/04247,
PCT Gazette 07/92
B65D 43/04
B65D 8/04
nr
Puszka z pokrywką wciskaną i sposób wytwarzania puszki z pokrywką wciskaną
(30)
Pierwszeństwo:
11.09.1990,DE,P 4029146.
(43)
Zgłoszenie ogłoszono:
21.09.1992 BUP 19/92
(45)
O udzieleniu patentu ogłoszono:
30.06.1995 WUP 06/95
(73)
Uprawniony z patentu:
Effem GmbH, Verden/Aller, DE
(72)
Twórcy wynalazku:
Eckhart Schormair, Otersen, DE
Jürgen Pönisch, Brühl, DE
Rainer Laaf, Hellenthal, DE
(74)
Pełnomocnik:
Dziamowska Monika, PHZ POLSERVICE
(57)1. Puszka z pokrywką wciskaną, zawierająca co
ajmniej jednoczęściow y korpus i pokrywkę, która
razem z um ieszczonym na końcu korpusu, elementem
n
PL 166884 B1
( 5 1 ) In tC l6:
korpusu, dostosow anym d o zamykania, tworzy szczelne
zamknięcie, przy czym pom iędzy korpusem i pokrywką
znajduje się szczelina dźwigniowa do zaczepiania dźwigni,
za pom ocą której pokryw ka m oże zostać wyważona, w
której pokrywka posiada obw odow ą sprężynującą wargę
zazębiającą, w chodzącą w stanie wstępnie naprężonym
do dopasow anego do kształtu wargi zazębiającej rowka
elem entu korpusu, znamienna tym, że warga zazębiająca
(8) um ieszczona jest na zewnętrznym końcu poziom ego
kołnierza pierścieniowego (9) pokrywy (4, 4', 4", 4'"),
współpracującego z elem entem (6 ,6 0 'korpusu (2) puszki
(1), dostosow anym do zam ykania, przy czym kołnierz
pierścieniowy (9) jest ukształtow any na końcu sprężynującego ramienia (11) górnej części (5) pokrywki (4 ,4 ', 4",
4'"), a powyżej tego kołnierza pierścieniowego (9) znajduje się obw odow y rowek (12) do siłow ego uchwycenia
dźwigni (14), stanowiący elem ent szczeliny dźwigniowej.
15. Sposób wytwarzania puszki z pokrywką wciskaną, hermetycznie zamykanej, zawierającej co najmniej jednoczęściow y korpus i pokrywkę, w której
pokrywka tworzy wraz z um ieszczonym na końcu korpusu elem entem , dostosowanym do zamykania, szczelne
zam knięcie, znamienne tym, że w elemencie umieszczonym na końcu korpusu wykonuje się górny rowek w ytłoczony prom ieniow o do wewnątrz, bezpośrednio powyżej
rowka zam ykającego korpusu puszki, przy czym ten
górny rowek pogłębia się dodatkow o po dołączeniu
pokrywki w celu ustalenia optym alnej proporcji pom iędzy oporem w ciskania i otwierania zależnie od specyfiki
materiału, wymiarów i/lu b materiału wypełniającego.
Fig.1
Puszka z pokrywką wciskaną
i sposób wytwarzania puszki z pokrywką wciskaną
Zastrzeżenia
patentowe
1. Puszka z pokrywką wciskaną, zawierająca co najmniej jednoczęściowy korpus i pokrywkę,
która razem z umieszczonym na końcu korpusu, elementem korpusu, dostosowanym do zamykania, tworzy szczelne zamknięcie, przy czym pomiędzy korpusem i pokrywką znajduje się szczelina
dźwigniowa do zaczepiania dźwigni, za pomocą której pokrywka może zostać wyważona, w której
pokrywka posiada obwodową sprężynującą wargę zazębiającą, wchodzącą w stanie wstępnie
naprężonym do dopasowanego do kształtu wargi zazębiającej rowka elementu korpusu, znamienna
tym, że warga zazębiająca (8) umieszczona jest na zewnętrznym końcu poziomego kołnierza
pierścieniowego (9) pokrywy (4, 4', 4", 4"'), współpracującego z elementem (6, 6') korpusu (2)
puszki (1), dostosowanym do zamykania, przy czym kołnierz pierścieniowy (9) jest ukształtowany
na końcu sprężynującego ramienia (11) górnej części (S) pokrywki (4, 4', 4", 4"'), a powyżej tego
kołnierza pierścieniowego (9) znajduje się obwodowy rowek (12) do siłowego uchwycenia dźwigni
(14), stanowiący element szczeliny dźwigniowej.
2. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że rowek zamykający (10, 1O') elementu (6)
korpusu (2) puszki (1) jest wytłoczony w kierunku na zewnątrz.
3. Puszka według zastrz. 2, znamienna tym, że pod rowkiem zamykającym (10,10') ma rowek
dolny (18) wytłoczony w kierunku do wewnątrz.
4. Puszka według zastrz. 2, znamienna tym, że nad rowkiem zamykającym (10,10') ma rowek
górny (20) wytłoczony w kierunku do wewnątrz.
5. Puszka według zastrz. 3 albo 4, znamienna tym, że pomiędzy rowkiem zamykającym (10,
10') korpusu (2) i wargą zazębiającą (8, 8') pokrywy (4, 4', 4", 4'") ma umieszczony środek
uszczelniający (22).
6. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że końcowy element (6, 6') puszki (1) stanowi
jedną całość z korpusem (2) puszki (1).
7. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że element (6, 6') puszki (1) jest połączony ze
znajdującym się od strony zamknięcia końcem korpusu (2) za pomocą zamknięcia (24) na podwójną zakładkę.
8. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że warga zazębiająca (8) jest wykonana przez
zawinięcie krawędzi pokrywki (4, 4', 4", 4'").
9. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że szerokość szczeliny dźwigniowej (26) co
najmniej na części (28) obwodu jest zmniejszona i że naprzeciwko obszaru o zmniejszonej szerokości szczeliny znajduje się obszar (30) do wprowadzania dźwigni zazębiającej.
10. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że oś (32) odchylenia wargi zazębiającej (8,8') leży
powyżej płaszczyzny wyznaczonej przez rowek zamykający (10,10').
11. Puszka według zastrz. 10, znamienna tym, że oś (32) odchylania wargi zazębiającej (8,8')
przebiega na krańcu krawędzi górnej części górnej (5) pokrywki, bezpośrednio obok szczeliny
dźwigniowej (26).
12. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że krawędź górna (16) korpusu (2) jest zawinięta w
kierunku do wewnątrz i tworzy powierzchnię oporową dla pokrywki (4, 4', 4", 4'").
13. Puszka według zastrz. 9, znamienna tym, że szerokość szczeliny dźwigniowej (26) jest
zmienna w sposób ciągły, poprzez mimośrodowe ukształtowanie części górnej (5) pokrywki względem jej obwodu.
14. Puszka według zastrz. 1, znamienna tym, że element (6,6') korpusu (2) jest umieszczony w
odgiętym w kierunku do wewnątrz odcinku górnym (34) korpusu.
15. Sposób wytwarzania puszki z pokrywką wciskaną, hermetycznie zamykanej, zawierającej
co najmniej jednoczęściowy korpus i pokrywkę, w której pokrywka tworzy wraz z umieszczonym
na końcu korpusu elementem, dostosowanym do zamykania, szczelne zamknięcie, znamienne tym,
166 884
3
że w elemencie umieszczonym na końcu korpusu wykonuje się górny rowek wytłoczony promieniowo do wewnątrz, bezpośrednio powyżej rowka zamykającego korpusu puszki, przy czym ten
górny rowek pogłębia się dodatkowo po dołączeniu pokrywki w celu ustalenia optymalnej proporcji pomiędzy oporem wciskania i otwierania zależnie od specyfiki materiału, wymiarów i/lub
materiału wypełniającego.
* * *
Przedmiotem wynalazku jest puszka z pokrywką wciskaną, zawierająca co najmniej jednoczęściowy korpus i pokrywkę, która razem z umieszczonym na końcu korpusu, elementem korpusu, dostosowanym do zamykania, tworzy szczelne zamknięcie. Pomiędzy korpusem i pokrywką
znajduje się szczelina dźwigniowa do zaczepiania dźwigni, za pomocą której pokrywka może zostać
wyważona. Pokrywka posiada obwodową sprężynującą wargę zazębiającą, wchodzącą w stanie
wstępnie naprężonym do dopasowanego do kształtu wargi zazębiającej rowka elementu korpusu.
Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania puszki z pokrywką wciskaną,
hermetycznie zamykanej, zawierającej co najmniej jednoczęściowy korpus i pokrywkę, która
tworzy z umieszczonym na końcu korpusu elementem, dostosowanym do zamykania, szczelne
zamknięcie.
Taka puszka jest znana na przykład jako puszka do lakierów, w której pokrywka wciskana
posiada wystającą krawędź, umożliwiającą wetknięcie pod nią dźwigni, na przykład śrubokręta, i
po oparciu o krawędź górną korpusu, otworzenie zamkniętej puszki.
Puszka z pokrywką wciskaną tego rodzaju nie nadaje się do psujących się środków spożywczych, które muszą być wyjaławiane, gdyż, podczas wyjaławiania, powstaje duże ciśnienie wewnętrzne, którego nie wytrzymuje takie zamknięcie.
Ponadto jest znana, nadająca się do wyjaławiania, puszka z pokrywką zakładkową (europejski
opis wyłożeniowy EP-OS 0 377 788), w której pokrywkę przymocowuje się do korpusu kadłuba za
pomocą zamknięcia na podwójną zakładkę. Pokrywkę posiada w obszarze krawędzi wgłębienie w
kształcie rowka pierścieniowego, które służy jako szczelina dźwigniowa, umożliwiająca wetknięcie
dźwigni, na przykład łyżki, i podniesienie pokrywki za jej pomocą. Blacha w dnie wgłębienia,
wykonanego w postaci rowka pierścieniowego, jest osłabiona w niej przez nacięcie tego rodzaju jak
w przypadku pokrywek odrywanych, tak że po podważeniu pokrywki dźwignią otwiera się ona tak
jak w przypadku zamknięcia rozporowanego, bez konieczności przymocowania do pokrywki
uchwytu do pociągania. Wadę tej, nadającej się do wyjaławiania, puszki z pokrywką zakładkową
stanowi niebezpieczeństwo zranienia się o ostrą krawędź, pozostającą na korpusie po rozerwaniu
zamknięcia. Znane są także wady takich zamknięć rozrywanych dotyczące pewności ich działania
w przypadku, gdy osłabienie pokrywki w miejscu nacięcia nie jest wykonane z ekstremalną
dokładnością. Również utrudnione jest manipulowanie takimi puszkami, gdyż już niewielkie
uderzenia w pokrywkę, na przykład w czasie transportowania puszek z pokrywkami zakładkowymi, mogą powodować powstawanie nieszczelności wskutek pękania nacięć. Dodatkową wadę
stanowi to, że podczas otwierania puszki niszczy się pokrywkę. Nie ma możliwości ponownego
zamknięcia tą samą pokrywką. I wreszcie z uwagi na wymaganą dokładność wytwarzania koszty
takiego zamknięcia są duże.
Zadaniem wynalazku zaproponowanie puszki z pokrywką wciskaną i dającym się podnosić za
pomocą dźwigni zamknięciem pokrywkowym, które z jednej strony odznacza się dużą szczelnością
a z drugiej strony jest łatwe do otwierania i którego wytwarzanie jest proste i tanie.
Puszka z pokrywką wciskaną, której pokrywka ma wargę zazębiającą współpracującą z
rowkiem korpusu puszki ma według wynalazku wargę zazębiającą umieszczoną na zewnętrznym
końcu poziomego kołnierza pierścieniowego pokrywy, współpracującego z elementem korpusu
puszki dostosowanym do zamykania, przy czym poziomy kołnierz pierścieniowy jest ukształtowany na końcu sprężynującego ramienia górnej części pokrywki, a powyżej tego kołnierza pierścieniowego znajduje się obwodowy rowek do siłowego uchwycenia dźwigni otwierającej, stanowiący
element szczeliny dźwigniowej, przy czym, korzystnie rowek zamykający elementu korpusu jest
wytłoczony w kierunku na zewnątrz.
4
166 884
Korzystnie pod rowkiem zamykającym puszka ma rowek dolny wytłoczony w kierunku do
wewnątrz, a nad rowkiem zamykającym ma rowek górny wytłoczony w kierunku do wewnątrz,
przy czym pomiędzy rowkiem zamykającym korpusu i wargą zazębiającą pokrywy znajduje się
środek uszczelniający.
Korzystnie element końcowy puszki stanowi jedną całość z korpusem puszki. Może on być
połączony ze, znajdującym się od strony zamknięcia końcem korpusu połączony za pomocą
zamknięcia na zakładkę.
Korzystnie warga zazębiająca jest wykonana przez zawinięcie krawędzi pokrywki, a szerokość
szczeliny dźwigniowej, co najmniej na części obwodu jest zmniejszona i naprzeciwko obszaru o
zmniejszonej szerokości szczeliny znajduje się obszar do wprowadzania dźwigni zazębiającej.
Korzystnie oś odchylania wargi zazębiającej leży powyżej płaszczyzny wyznaczonej przez
rowek zamykający.
Korzystnie oś odchylania wargi zazębiającej przebiega na krańcu krawędzi górnej części
górnej pokrywki, bezpośrednio obok szczeliny dźwigniowej.
Korzystnie krawędź górna korpusu jest zawinięta w kierunku do wewnątrz i tworzy
powierzchnię oporową dla pokrywki.
Korzystnie szerokość szczeliny dźwigniowej jest zmienna w sposób ciągły, poprzez mimośrodowe ukształtowanie części górnej pokrywki względem jej obwodu.
Korzystnie element jest umieszczony w odgiętym w kierunku do wewnątrz odcinku górnym
korpusu puszki.
Sposób wytwarzania puszki z pokrywką wciskaną charakteryzuje się według wynalazku tym,
że w elemencie umieszczonym na końcu korpusu, w obszarze zamknięcia, wykonuje się górny
rowek, wytłoczony promieniowo do wewnątrz, bezpośrednio powyżej rowka zamykającego korpusu puszki, przy czym ten górny rowek pogłębia się dodatkowo po dołączeniu pokrywki, w celu
ustalenia optymalnej proporcji pomiędzy oporem wciskania i otwierania zależnie od specyfiki
materiału, wymiarów i/lub materiału wypełniającego.
Wynalazek umożliwia w korzystny sposób sprężynujące zatrzaskiwanie pokrywki w rowku
zamykającym, korpusu, tak że zamknięcie jest utrzymywane z naprężeniem własnym w płaszczyźnie rowka zamykającego, gdy warga zazębiająca wciśnie się pod działaniem siły sprężystości w
rowek zamykający. Wciśnięcie dźwigni w szczelinę dźwigniową powoduje, że wargę zazębiającą
odciąga się promieniowo do wnętrza a element końcowy korpusu równocześnie naciska się w
kierunku zewnętrznym. Wskutek tego warga zazębiająca traci w obszarze zazębienie z rowkiem
zamykającym, tak że przy dalszym odchylaniu dźwigni, pokrywka może zostać całkowicie podniesiona. Dopasowanie rowka zamykającego kształtem swojego przekroju do kształtu wargi zazębiającej, gwarantuje pewne osadzenie zamknięcia i dużą szczelność.
Podczas zamykania puszki z pokrywką wciskaną warga zazębiająca jest najpierw wciskana
promieniowo w kierunku do wewnątrz wskutek odkształcania umieszczonego na obwodzie pokrywki ramienia sprężynującego, aby następnie pod działaniem naprężenia własnego ulec zatrzaśnięciu w rowku korpusu puszki. Przy tym sprężynujące działanie samej wargi zazębiającej ma
jeszcze dodatkowo działanie uszczelniające. Ważna zaleta takiego zamknięcia polega na tym, że
taką puszkę z pokrywką wciskaną można w prosty sposób otwierać bez specjalnego narzędzia a
zwłaszcza bez obawy zniszczenia pokrywki. Dzięki temu, że elementy zamknięcia zazębiają się w
sobie pod działaniem silnego naprężenia sprężyny, można uzyskać bardzo dobrą szczelność.
Dalszą ważną zaletę stanowi możliwość ponownego zamykania puszki z pokrywką wciskaną, co
pozwala na wielokrotne jej stosowanie. Ponadto puszkę z pokrywką wciskaną można używać jako
opakowanie dla różnych produktów.
Warga zazębiająca jest połączona ramieniem sprężynującym części górnej pokrywki, dzięki
czemu przez naciśnięcie tego ramienia dźwignią możliwe jest łatwe, promieniowe wciśnięcie wargi
w kierunku do wewnątrz.
Poziomy kołnierz pierścieniowy z wargą zazębiającą umożliwia uzyskanie dużej siły uszczelniającej, powstającej w wyniku naprężenia sprężyny, działającej w kierunku zewnętrznym na rowek
zamykający.
166 884
5
Kołnierz pierścieniowy w zależności od swojego nachylenia względem korpusu kadłuba może
nadawać naprężeniu sprężyny kierunek działania na rowek zamykający. Dzięki wytłoczeniu rowka
zamykającego na zewnątrz można elastycznie zatrzasnąć wargę zazębiającą po promieniowym
zmniejszeniu jej przez ściśnięcie pokrywki.
Rowek dolny kadłuba, wytłoczony do wewnątrz, umożliwia w czasie otwierania puszki
oparcie korpusu pokrywki w miejscu przeciwległym w stosunku do punktu przyłożenia dźwigni. Za
pomocą rowka górnego natomiast zwiększa się szczelność zamknięcia.
Środek uszczelniający, umożliwia hermetyczne uszczelnienie pokrywki, przy czym zawartość
zamkniętej puszki może być poddana wyjaławianiu. Zamknięcie pokrywkowe według wynalazku
jest szczególnie korzystne podczas wyjaławiania, gdyż ciśnienie wewnętrzne polepsza szczelność
wskutek tego, że działając na ramię sprężynujące zwiększa w czasie trwania procesu wyjaławiania
siłę dociśnięcia wargi zazębiającej do rowka zamykającego. To polepszenie szczelności zamknięcia
pokrywowego pod wpływem ciśnienia wewnętrznego umożliwia także w korzystny sposób wyjaławianie bez przeciwciśnienia. W przypadku napełnienia puszki gorącym materiałem osiąga się
dalszą korzyść w wyniku skurczenia się korpusu, gdyż zmniejszenie się średnicy wskutek ochłodzenia polepsza szczelność.
Odmiana, w której element końcowy korpusu stanowi jedną całość z korpusem. Daje tę
korzyść, że elementy zamknięcia można wytwarzać tanio, tylko przez samo wykonywanie rowków
w korpusie.
Połączenie elementu końcowego z korpusem na zakładkę jest korzystne zwłaszcza w przypadku jednoczęściowych korpusów. Dalsza korzyść, wynikająca z zastosowania oddzielnego
elementu końcowego korpusu polega na tym, że rowek dolny, wytłoczony w kierunku do wewnątrz, wystaje promieniowo dalej w kierunku do wewnątrz, tak że podczas otwierania pokrywka
uzyskuje lepsze podparcie na rowku dolnym.
Znajdujący się w korpusie pokrywki rowek do przyłożenia siły, która przebiega poniżej
krawędzi górnej korpusu kadłuba, umożliwia wetknięcie dźwigni w optymalne miejsce przyłożenia
siły do ramienia sprężynującego.
Jeżeli rowek do przyłożenia siły jest umieszczony w części górnej korpusu pokrywki, zwłaszcza
powyżej wargi zazębiającej, podczas wetknięcia dźwigni w ten rowek, warga zazębiająca jest
odciągana w kierunku do wewnątrz, co umożliwia łatwe otwieranie zamknięcia pokrywkowego.
Zmniejszenie szerokości szczeliny, co najmniej na części obwodu, umożliwia podczas otwierania korpusu pokrywki opieranie jej o krawędź górną puszki, co zapobiega zanurzeniu pokrywki w
materiale wypełniającym puszkę.
Umieszczenie osi odchylania wargi zazębiającej na krańcu krawędzi górnej części górnej
pokrywki, bezpośrednio obok szczeliny dźwigowej, już w przypadku małego ruchu dźwigni powoduje, że warga zazębiająca traci zazębienie z rowkiem zamykającym.
W przypadku gdy element korpusu jest umieszczony w odgiętym do wewnątrz odcinku
górnym korpusu, dzięki zmniejszeniu średnicy górnej części puszki osiąga się korzystną możliwość
ustawiania puszek w stosy bez potrzeby obciążania korpusów pokrywek ciężarem leżących powyżej puszek. Dalsza korzyść polega na tym, że średnica pokrywki jest zmniejszona, co przy produkcji
masowej przenosi znaczną oszczędność materiału.
Wynalazek zostanie bliżej przedstawiony w przykładach wykonania uwidocznionych na
rysunku, na którym kolejne figury przedstawiają: fig. 1 - pierwszy przykład wykonania puszki, fig. 2
- przykład wykonania pokrywki z głęboko wytłoczoną powierzchnią, fig. 3 - powiększony wycinek
obszaru zamknięcia, fig. 4 - przykład otwierania z oparciem części górnej pokrywki, fig. 5 - pokrywkę z niewspółśrodkowymi wytłoczeniami w widoku z góry, fig. 6 - puszkę z częściowo zmniejszoną szczeliną pierścieniową między korpusem pokrywki a korpusem kadłuba, w widoku z góry,
fig. 7 - obszar zamknięcia dla dalszego przykładu wykonania, w przekroju, fig. 8 - obszar zamknięcia z zamknięciem na podwójną zakładkę i oddzielnym elementem kadłuba, w przekroju, fig. 9
-obszar zamknięcia dla dalszego przykładu wykonania pokrywki, w przekroju, fig. 10 - pokrywkę o
kształcie czworokątnym, w widoku z góry oraz fig. 11 - przykład wykonania puszki z pokrywką
wciskaną, nadającej się do ustawiania w stosy.
Puszka 1 z pokrywką wciskaną pokazana na fig. 1 składa się z walcowego korpusu 2, w którego
części środkowej są przewidziane rowki stabilizujące 3. Puszka posiada dno 13 z zamknięciem 15 na
podwójną zakładkę. Dno może także posiadać rowki rozszerzalnościowe.
6
166 884
Na górnym końcu korpusu 2 puszka jest zamknięta pokrywką 4, która w części górnej 5
posiada - pokazane w przekroju - ramię sprężynujące 11, przechodzące w poziomy kołnierz
pierścieniowy 9, ze znajdującą się na jego końcu zewnętrznym wargą zazębiającą 8. Warga 8 jest
wykonana zwłaszcza przez zawinięcie, przy czym koniec zawinięty znajduje się od strony
zewnętrznej.
Warga 8 zazębia się w rowku zamykającym 10 korpusu 2, który w przykładzie wykonania na
fig. 1 jest wytłoczony w kierunku na zewnątrz, przy czym jest on wytłoczony głębiej niż rowki
stabilizujące 3. Poniżej rowka zamykającego 10 jest wykonany w korpusie jeszcze jeden specjalny
rowek dolny 18, wytłoczony w kierunku do wewnątrz, na którym może się opierać korpus 4
pokrywki w czasie odchylania go.
Powyżej rowka zamykającego 10 jest w korpusie wytłoczony w kierunku do wewnątrz rowek
20, który przez dodatkowe naciskanie już po połączeniu pokrywki 4 z korpusem 2 puszki 1 może
być dodatkowo pogłębiony w stopniu zależny od wymaganej oporności dociskowej.
W przypadku hermetycznego uszczelniania zamknięcia pokrywkowego umieszcza się, jak to
pokazano na fig. 3, między wargą zazębiającą 8 a rowkiem zamykającym 10 środek uszczelniający
22, przy czym pokrywka 4 łączy się z korpusem 2 puszki 1 zwłaszcza wtedy, gdy środek uszczelniający 22 jest jeszcze ciekły. Osiągana następnie przez pogłębienie rowka 20 w kadłubie oporność
dociskowa jest związana z warunkami otwierania. Istnieje możliwość ustalania różnych dodatkowych pogłębień rowka 20, indywidualnie dla każdego poddawanego wyjaławianiu materiału
napełniającego puszkę, aby uzyskać optymalną zależność, występującą między opornością dociskową a warunkami otwierania dla każdej średnicy puszki, każdej grubości blachy i/lub każdego
materiału napełniającego.
W szczelinę dźwigniową 26, pozostawioną między korpusem 2 a częścią górną 5 pokrywki,
można wtykać dźwignię 14, która swoim wolnym końcem opiera się o ramię sprężynujące 11 części
górnej pokrywki a jako podstawkę dźwigniową stosuje krawędź górną 16 korpusu 2. Za pomocą
dźwigni 14 można przy tym odpychać promieniowo w kierunku do wewnątrz ramię sprężynujące
11, naciskając równocześnie nieznacznie korpus 2 w kierunku zewnętrznym. Wskutek spowodowanego naciskim cofnięcia ramienia sprężynującego 11 części górnej pokrywki także zasadniczo
poziomy kołnierz pierścieniowy z wargą zazębiającą zostaje wyciśnięty do przestrzeni 30 zazębienia
dźwigni, wskutek czego korpus 4 pokrywki najpierw traci stan zazębienia w rowku zamykającym
10, a następnie w wyniku trwającego ruchu dźwigni całkowicie wyskakuje z rowka zamykającego.
W przypadku stosowania hermetycznego zamknięcia pokrywkowego ze środkiem uszczelniającym 22, szczególnie korzystna jest okoliczność, że duże ciśnienie wewnętrzne, występujące
podczas wyjaławiania, powoduje zwiększenie szczelności, gdyż działa ono także promieniowo w
kierunku zewnętrznym na powierzchnię ramienia sprężynującego 11 i powoduje zwiększone dociskanie wargi zazębiającej 8.
Dalsza korzyść polega na tym, że korpus 2 kurczy się podczas stygnięcia a spowodowane tym
zmniejszenie średnicy również wywiera dodatnie działanie uszczelniające. Niezależnie od tego, czy
środek uszczelniający 22 był czy nie był zużyty, można korpus 4 pokrywki stosować ponownie do
zamykania puszki 1.
Figura 2 pokazuje inny przykład wykonania pokrywki 4', której przestrzeń wewnętrzna jest
wytłoczona do takiej głębokości, że powierzchnia 7 pokrywki leży w płaszczyźnie kołnierza
pierścieniowego 9. Korpus pokrywki 4' może posiadać w dnie 7 rowki 19, tak jak i w innych
przykładach wykonania pokrywki.
Krawędź górna 16 korpusu 2 w przykładach wykonania pokazanych na fig. 1, 2, 7 i 11 jest
wywinięta na zewnątrz, przy czym to wywinięcie może wystawać poza średnicę korpusu lub może
być tak odgięte promieniowo w kierunku do wewnątrz, że krawędź górna 16 ma taką samą lub
tylko nieznacznie mniejszą średnicę jak korpus puszki.
P r z y k ł a d wykonania z fig. 4 pokazuje pokrywkę 4', taką jak na fig. 2, ale bez rowków 19 w
stanie częściowego odchylenia podczas otwierania pokrywki. Krawędź górna 16 korpusu 2jest przy
tym zawinięta w kierunku do wewnątrz, ale nie powoduje to kolizji z wargą zazębiającą 8 podczas
otwierania. Pokrywka 4, jest przy tym tak ukształtowana, że podczas odchylania jej wokół osi
odchylania, przebiegającej naprzeciwko przestrzeni 30 zazębiania dźwigni w obszarze rowka
166 884
7
zamykającego 10, górny koniec ramienia sprężynującego 11 opiera się na zawiniętej w kierunku do
wewnątrz krawędzi górnej 16, co zapobiega zanurzeniu się pokrywki w materiale 17 wypełniającym
puszkę.
Ukształtowanie pokrywki według przykładów wykonania przedstawionych na fig. 2 i 4
zapewnia zwiększenie elastyczności wargi zazębiającej 8, gdyż obok osi 32 odchylania, znajdującej
się w krańcowym obszarze części górnej 5 pokrywki, powstaje w wyniku głębokiego wytłaczania
pokrywki 4, oś 33 odchylania, znajdująca się na początku głęboko wytłoczonego obszaru.
Figura 5 pokazuje w widoku z góry pokrywkę z niewspółśrodkowym wytłoczeniem, w którym
szczelina dźwigniowa 26 wskutek mimośrodowości odstającej od kołnierza pierścieniowego 9
części górnej 5 pokrywki ma na obwodzie zmienną szerokość. Zmniejszona szerokość szczeliny
umożliwia dobre opieranie pokrywki na krawędzi górnej 16 w miejscu, gdzie szerokość szczeliny
jest najmniejsza, co w zasadzie już pokazano na fig. 4, gdy dźwignia 14 zostaje wetknięta w miejsce o
największej szerokości szczeliny.
W powierzchni pokrywki może być przy tym wytłoczony jeszcze tester 36 próżni. Dno 7
pokrywki może być głęboko wytłoczone, jak pokazano na fig. 4.
Figura 6 pokazuje dalszy przykład wykonania pokrywki 4' oraz z częścią górną 5 pokrywki,
współśrodkową z wargą zazębiającą 8. Część górna 5 pokrywki posiada w jednym miejscu wytłoczenie 28, które na pewnej części obwodu zmniejsza szerokość szczeliny dźwigniowej 26. Przestrzeń
30 zazębiania dźwigni 14 znajduje się naprzeciwko obszaru o zmniejszonej szerokości szczeliny.
Figura 7 pokazuje dalszy przykład wykonania zamknięcia pokrywkowego z rowkiem zamykającym 10', wytłoczonym promieniowo w kierunku do wewnątrz. Pokrywka 4'" posiada wargę
zazębiającą 8, w której jest wytłoczony promieniowo w kierunku do wewnątrz rowek zazębiający
8', który kształtem przekroju jest dopasowany do rowka zamykającego 10'. Krawędź powyżej
rowka zazębiającego 8', stanowiąca zakończenie wargi zazębiającej 8, może być zawinięta w
kierunku do wewnątrz.
Wykonując hermetycznie szczelne zamknięcie powleka się rowek zazębiający 8' środkiem
uszczelniającym 22 a następnie, zwłaszcza gdy środek uszczelniający jest jeszcze ciekły, wciska go
przez rowek zamykający 10' aż do zatrzaśnięcia zamknięcia.
Na figurze 8jest pokazany przykład wykonania, który w gruncie rzeczy może być stosowany w
puszkach z przykrywką wciskaną, posiadających jednoczęściowy korpus 2. Element 6 korpusu,
stanowiący oddzielną część, jest to połączony z korpusem 2 za pomocą zamknięcia 24 na podwójną
zakładkę. Ten element 6 korpusu posiada wytłoczony w kierunku na zewnątrz rowek zamykający
10, jak również specjalnie wytłoczony rowek dolny 18 korpusu, który może wystawać promieniowo
w kierunku do wewnątrz, dalej niż rowki dolne 18 korpusu, wytłoczone w korpusie 2 w innych
przykładach wykonania. W ten sposób jest powiększona powierzchnia podporowa rowka dolnego
18 korpusu.
Oddzielny element 6 korpusu może także posiadać rowek górny 20, który następnie po
połączeniu pokrywki 4 z elementem 6 korpusu może być w dalszej operacji również silniej
wytłoczony promieniowo w kierunku do wewnątrz.
W przypadku stosowania jednoczęściowych korpusów 2 zamknięcie pokrywkowe może być
dostarczane do zakładu napełniającego w stanie zmontowanym jako jednolity element zamykający, składający się z pokrywki 4 i elementu 6' korpusu. Zakład napełniający łączy zamknięcie
pokrywkowe w znany sposób z jednoczęściowym korpusem 2, przez wykonanie zamknięcia 21 na
podwójną zakładkę.
Figura 9 pokazuje dalszy przykład wykonania pokrywki, w którym, w ramieniu sprężynującym 11, jest wytłoczony specjalny rowek 12 do przykładania siły. Ten rowek 12 umożliwia
przyłożenie w określonym punkcie siły wywieranej przez dźwignię 14, przy czym siła dźwigni nie
działa bezpośrednio na ramię sprężynujące 11, lecz wywiera działanie ciągnące pokrywkę 4 do góry.
Figura 10 pokazuje przykład wykonania puszki z przykrywką wciskaną, posiadającej niekołowosymetryczny kształt przekroju. Korpus pokrywki ma na widoku z góry zasadniczo kształt
czworokątny z silnie zaokrąglonymi narożami.
Figura 11 pokazuje ostatni przykład wykonania, podobny do przykładu na fig. 1, w którym
odcinek górny 34 korpusu jest odgięty w kierunku do wewnątrz w celu uzyskania mniejszej średnicy
8
166 884
zewnętrznej. Rowki potrzebne w zamknięciu pokrywkowym są przewidziane w odgiętym odcinku
34 korpusu. Przez nieznaczne zmniejszenie średnicy zewnętrznej odcinka górnego korpusu tworzy
się korzystną możliwość ustawiania w stosy puszek z pokrywkami wciskanymi. Ustawiona jedna na
drugiej puszki nie spoczywają na pokrywkach 4, lecz dno 13 każdej puszki 1 jest osadzone na
krawędzi górnej 16, znajdującej się pod nią puszki 1. Dalsza korzyść polega na tym, że zmniejsza się
zużycie materiału na pokrywki 4, ze względu na zmniejszenie ich średnicy.
Do wytwarzania puszek 4 zamiast bardzo cienkiej blachy można stosować tworzywa sztuczne,
przy czym warga zazębiająca może być wykonana w całości wraz z zawinięciem z pełnego materiału
o większej grubości.
Cechy wynalazku podane w powyższym opisie, na rysunkach oraz w zastrzeżeniach mogą być
stosowane do realizacji wynalazku w różnych postaciach jego wykonania, zarówno pojedynczo jak
również w dowolnych kombinacjach.
F ig .4
Fig.5
F ig.6
166884
Fig.7
Fig.9
Fig.10
Fig.8
Fig.11
166884
Fig.1
Fig.2
Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.
Cena 1,00 zł.
Fig.3