Estry etylowe wielonienasyconych kwasów omega
Transkrypt
Estry etylowe wielonienasyconych kwasów omega
Estry etylowe wielonienasyconych kwasów omega-3 redukują śmiertelność i zachorowalność w niewydolności serca – nowości z kongresu ESC 2008 Omega-3 fatty-acid supplementation improves morbidity and mortality in heart-failure – news from ESC Congress 2008 Dr n. med. Marcin Grabowski I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opolski Streszczenie W nowo ogłoszonym badaniu GISSI-HF długoterminowe leczenie estrami etylowymi kwasów omega-3 redukowało śmiertelność całkowitą oraz liczbę hospitalizacji z przyczyn sercowo-naczyniowych, podczas gdy podawanie 10 mg rosuwastatyny nie miało wpływu na te zdarzenia. Słowa kluczowe: estry etylowe kwasów omega-3, niewydolność serca Abstract The new study GISSI-HF has shown that omega-3 fattyacid supplementation improves morbidity and mortality in symptomatic heart-failure patients, while statins failed to have any beneficial effect in the same group of patients. Key words: omega-3 fattyacid, heart failure Podczas tegorocznego kongresu Europejskiego GISSI-HF było kontrolowanym, randomizo- Towarzystwa Kardiologicznego w Monachium ogło- wanym metodą podwójnie ślepej próby badaniem, szono wyniki badania GISSI-HF (Gruppo Italiano prowadzonym w 357 ośrodkach kardiologicznych we per lo Studio della Soprawvivenza nell’Infarto Miocar- Włoszech, dotyczącym pacjentów z przewlekłą nie- diaco–Heart Failure), kolejnego, piątego już, badania wydolnością serca. Do badania włączano pacjentów włoskiej grupy GISSI. Na ich podstawie wykazano, w wieku 18 lat i więcej z potwierdzoną klinicznie nie- że stosowanie estrów etylowych wielonienasyconych wydolnością serca z jakichkolwiek przyczyn w klasie kwasów omega-3 zmniejsza chorobowość i śmiertel- II–IV według NYHA, z wykonaną oceną frakcji wy- ność wśród pacjentów z objawową niewydolnością rzutowej lewej komory w ciągu 3 miesięcy przed włą- serca. Prowadzone równolegle badanie z zastosowa- czeniem do badania. W przypadku frakcji wyrzutowej niem statyny (rosuwastatyna w dawce 10 mg) nie wy- lewej komory większej niż 40% pacjent musiał zostać kazało jej korzystnego wpływu na te punkty końcowe. przyjęty do szpitala z powodu niewydolności serca co KARDIOPROFIL VOL. 6/NR 4(25)/2008 PIÓREM KRONIKARZA 297 298 Estry etylowe wielonienasyconych kwasów omega-3 redukują śmiertelność i zachorowalność w niewydolności serca – nowości z kongresu ESC 2008 M. Grabowski Tabela 1. Badanie GISSI-HF: redukcja ryzyka wystąpienia pierwotnych i wtórnych punktów końcowych w grupie omega-3 w porównaniu z placebo. Punkt końcowy Kwasy tłuszczowe omega-3, n=3494 (%) Placebo, n=3481 (%) Wskaźnik ryzyka (95% CI) Śmiertelność całkowita 27,3 29,1 0,91 (0,833–0,998) Śmiertelność całkowita lub hospitalizacja z przyczyn sercowo-naczyniowych 56,7 59,0 0,92 (0,849–0,999) Zgon z przyczyn sercowo-naczyniowych 20,4 22,0 0,90 (0,81–0,99) Nagły zgon sercowy 8,8 9,3 0,93 (0,79–1,08) Hospitalizacje z przyczyn sercowo-naczyniowych 46,8 48,5 0,93 (0,87–0,99) Zawał serca 3,1 3,7 0,82 (0,63–1,06) Udar mózgu 3,5 3,0 1,16 (0,91–1,53) Pierwszorzędowy punkt końcowy Drugorzędowy punkt końcowy najmniej raz w poprzedzającym roku, by spełnić kryteria włączenia. W trakcie badania z jakichkolwiek przyczyn zmarło 955 pacjentów (27%) w grupie wielonienasyco- W badaniu tym pacjenci (w sumie 6975 osób) nych kwasów omega-3 i 1014 pacjentów (29%) w grupie otrzymywali n-3 PUFA w postaci jednogramowej placebo (HR=0,91, 95,5% CI: 0,833–0,998, p=0,041). kapsułki raz na dobę (3494 pacjentów) lub placebo 1981 pacjentów (57%) w grupie omega-3 i 2053 pacjen- (3481 pacjentów). Chorych obserwowano przez pra- tów (59%) w grupie placebo zmarło lub zostało przy- wie 4 lata. Pierwszorzędowymi punktami końco- jętych do szpitala z przyczyn sercowo-naczyniowych wymi były: zgon oraz zgon lub przyjęcie do szpita- (HR=0,92, 99% CI: 0,849–0,999, p=0,009). la z przyczyn sercowo-naczyniowych, zastosowano analizę intention-to-treat. Prawie czteroletnia obserwacja wykazała, że leczenie estrami etylowymi wielonienasyconych kwa- Rycina 1. Krzywe Kaplana–Meiera przedstawiające prawdopodobieństwo zgonu z jakiejkolwiek przyczyny w trakcie prawie czteroletniej terapii kwasami omega-3 lub placebo (w zależności od grupy terapeutycznej). Pacjenci otrzymujący kwasy omega-3 w porównaniu z grupą placebo uzyskali 9-proc. redukcję ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny (HR=0,91 [0,833–0,998], p=0,041). KARDIOPROFIL VOL. 6/NR 4(25)/2008 Estry etylowe wielonienasyconych kwasów omega-3 redukują śmiertelność i zachorowalność w niewydolności serca – nowości z kongresu ESC 2008 M. Grabowski Rycina 2. Krzywe Kaplana-Meiera przedstawiające prawdopodobieństwo zgonu z jakiejkolwiek przyczyny lub hospitalizacji z przyczyn sercowo-naczyniowych w trakcie prawie czteroletniej terapii kwasami omega-3 lub placebo (w zależności od grupy terapeutycznej). Pacjenci otrzymujący kwasy omega-3 w porównaniu z grupą placebo uzyskali 9-proc. redukcję ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny (HR=0,92 [0,849–0,999], p=0,009). sów omega-3 redukowało ryzyko śmiertelności o 9% wania estrów etylowych kwasów omega-3 w grupie oraz śmiertelności lub przyjęcia do szpitala z przyczyn pacjentów po zawale serca. W obu badaniach obser- sercowo-naczyniowych o 8%. Wyniki dla pozostałych wowano korzystny wpływ na zmniejszenie śmiertel- punktów końcowych przedstawiono w tabeli 1. ności, chociaż w badaniu GISSI-HF raczej nie był on W celu uniknięcia jednego zgonu należało stosować estry etylowe wielonienasyconych kwasów związany z redukcją nagłego zgonu sercowego, jak w badaniu GISSI-Prevenzione. Q omega-3 przez prawie cztery lata u 56 pacjentów, natomiast w celu uniknięcia jednego złożonego zdarzenia w postaci zgonu lub hospitalizacji z przyczyn sercowo-naczyniowych należało stosować kwasy omega-3 przez prawie cztery lata u 44 pacjentów. Analiza według protokołu, którą objęto tylko pacjentów leczonych w trakcie trwania badania, potwierdziła ogólne wyniki, wykazując, że leczenie powodowało w tej grupie 14-proc. redukcję ryzyka. Piśmiennictwo: ■1 Effect of n-3 polyunsaturated fatty acids in patients with chronic heart failure (the GISSI-HF trial): a randomised, double-blind, placebo-controlled trial [online: www.thelancet.com, 2008 DOI:10.1016/ S0140-6736(08)61241-6, 31.08.2008]. W obu grupach najczęstszym działaniem niepożądanym były zaburzenia żołądkowo-jelitowe – 96 (3%) grupa n-3 PUFA v. 92 (3%) grupa placebo. Badanie GISSI-HF wykazało, że stosowanie estrów etylowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w postaci jednogramowej kapsułki raz dziennie w grupie pacjentów z objawową niewydolnością serca jest bezpieczne i związane z korzyścią w postaci zmniejszenia ryzyka zgonu i konieczności przyjęć do szpitala z przyczyn sercowo-naczyniowych. Wyniki te wpisują się w obserwowaną we wcześniejszym badaniu, GISSI-Prevenzione, korzyść z zastosoKARDIOPROFIL VOL. 6/NR 4(25)/2008 Adres do korespondencji: Dr n. med. Marcin Grabowski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1a e-mail: [email protected] 299