Scenariusz zajęć

Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę I, edukacja przyrodnicza
Temat: Metalowe śmieci
Treści kształcenia:
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
h) wie, że należy segregować śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych.
Dodatkowe:
Edukacja przyrodnicza
1) w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
e) zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk
i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadów i spalanie śmieci
itp.; chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga
zwierzętom przetrwać zimę i upalne lato.
Edukacja plastyczna
1) wypowiada się w wybranych technikach plastycznych na płaszczyźnie i w przestrzeni;
posługuje się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak: kształt, barwa, faktura.
Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:
● Wypowiedzieć się w sposób logiczny na podany temat,
● Wyjaśnić własnymi słowami pojęcie: „ekologia”,
● Uzasadnić potrzebę segregowania odpadów,
● Wymienić kolory pojemników na odpady,
● Posegregować śmieci,
● Wykorzystać odpady do wykonania pracy plastycznej,
● Zgodnie współpracować w zespole.
Nabywane umiejętności:
●
●
●
●
●
Konstruowania poprawnej, logicznej i kulturalnej wypowiedzi,
Logicznego myślenia,
Słuchania ze zrozumieniem,
Komunikacji i współpracy w grupie,
Segregowania odpadów.
Kompetencje kluczowe:
●
●
●
Porozumiewanie się w języku ojczystym,
Umiejętność uczenia się,
Kompetencje społeczne i obywatelskie.
1
Środki dydaktyczne:
●
●
●
●
●
●
●
●
●
Tablica,
Sprzęt
multimedialny:
komputery,
tablica
interaktywna,
rzutnik/projektor
multimedialny,
Zasoby multimedialne: galeria zdjęć („Metalowe śmieci”), prezentacja multimedialna
(„Dlaczego segregujemy metalowe odpady?”),
Przykładowe ilustracje czystego i zniszczonego krajobrazu, np. z albumu
fotograficznego, gazet itp.,
Pięć kartonowych szarych pudeł,
Bibuła lub papier w pięciu kolorach: białym, zielonym, żółtym, niebieskim
i czerwonym, klej lub taśma klejąca, napisy na pudełka (metal, szkło białe, szkło
kolorowe, papier, plastik),
Odpady: gazety, opakowania plastikowe, butelki szklane białe i kolorowe, puszki
(niezgniecione; co najmniej po jednej dla każdego ucznia),
Brystol,
Dowolne naklejki w kształcie zielonych listków „JESTEM EKO” (dla każdego ucznia).
Metody nauczania:
●
●
●
Podające: pogadanka, wyjaśnienia,
Problemowa: rozmowa kierowana,
Praktyczna: ćwiczenia.
Formy pracy:
●
●
Zbiorowa jednolita,
Grupowa jednolita.
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Nauczyciel wita dzieci i informuje je, że za aktywny udział w zajęciach otrzymają odznakę –
niespodziankę.
Na początek proponuje zabawę w skojarzenia pt. „Koło skojarzeń”. Uczniowie siadają
w kręgu, nauczyciel wypowiada kolejne zdania. Dziecko, które odgadnie, o czym jest mowa,
wstaje, ale nic nie mówi. Proponowane zdania:
● Jest ich dużo wokół nas.
● Często się o nie potykamy.
● Czasami nieprzyjemnie pachną.
● Wyrzucamy je do kosza. (śmieci)
Kiedy wstanie ostatnie dziecko, wszyscy razem udzielają odpowiedzi na pytania: „Co
opisywały zdania?”, „Czym są śmieci”? (coś, co nie jest nam już potrzebne, co jest zużyte, co
chcemy wyrzucić).
Etap realizacji
Odpowiedzi na te pytania powinny zainicjować rozmowę kierowaną na temat ochrony
środowiska. Prowadzący zajęcia przedstawia dzieciom przykładowe ilustracje/fotografie
2
czystego (dziewiczego) i zniszczonego krajobrazu i prosi uczniów o swobodne wypowiedzi
na temat obu zdjęć. Zadaje pytania:
● Gdzie żyje się lepiej roślinom i zwierzętom?
● Jak to się stało, że teren został tak zanieczyszczony?
● Gdzie wolałbyś/wolałabyś spędzać czas? Dlaczego?
● Jak można uporządkować zanieczyszczony teren?
Dzieci wypowiadają się na temat ochrony przyrody i znaczenia zachowania czystego
środowiska.
Nauczyciel pyta, czy uczniowie wiedzą, co to jest ekologia i czym się zajmuje. Dzieci próbują
wyjaśnić to pojęcie własnymi słowami. Prowadzący zajęcia pomaga im: wspólnie dochodzą
do wniosku, że ekologia to nauka o środowisku naturalnym, która bada zależności (relacje)
między różnymi organizmami żywymi (rośliny, zwierzęta, ludzie) a otaczającym je światem,
dotyczy zatem także zagadnień związanych z ochroną przyrody.
Uczniowie zastanawiają się, jak można chronić przyrodę. Podają przykłady takich działań.
Prawdopodobnie szybko dojdą do wniosku, że nie należy śmiecić. Prowadzący zajęcia
zadaje pytania, np.:
● Co to są odpady?
● Co to jest segregacja śmieci?
● W jakim celu segregujemy śmieci?
Wyjaśnia pojęcia, które prawdopodobnie pojawią się w odpowiedziach: recykling, surowce
wtórne, zasoby naturalne, złoża, energia itp.
W kolejnym etapie zajęć uczniowie otrzymują worek różnych odpadów oraz pięć dużych
szarych pudeł. Nauczyciel prosi dzieci, by spróbowały posegregować śmieci według
własnego pomysłu. Wśród śmieci są gazety, plastikowe opakowania, kolorowe i białe
szklane butelki, niezgniecione puszki. Uczniowie wykonują zadanie i uzasadniają swój
podział.
Prowadzący zajęcia wyjaśnia, że pojemniki na różne rodzaje odpadów są w odpowiednich
kolorach:
● żółty – plastiki, tworzywo sztuczne,
● niebieski – papier i karton,
● zielony – kolorowe szkło,
● biały – białe szkło,
● czerwony lub szary – metal, puszki.
Dzieci sprawdzają, czy dobrze posegregowały odpady.
Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup i każdej rozdaje kolorową bibułę lub papier (żółty,
niebieski, zielony, biały i czerwony lub szary). Dzieci oklejają jedno pudełko odpowiednim
kolorem. Następnie otrzymują odpowiednie napisy (kartoniki przygotowane przed zajęciami
przez nauczyciela) i przyklejają je na pudełka.
Prowadzący zajęcia prosi teraz, by uczniowie zastanowili się, jakie odpady można
wykorzystać po raz drugi: kieruje rozmową tak, by dzieci wskazały na śmieci metalowe.
3
Następnie odtwarza galerię zdjęć z zasobu multimedialnego, wyjaśniając, co dzieje się
z tego rodzaju odpadami – są przekazywane do hut i przetapiane na stal, którą ponownie
wykorzystuje się w produkcji. Omawia to zagadnienie, wspomagając się prezentacją
multimedialną (zasób multimedialny).
W kolejnym etapie zajęć uczniowie wyjmują z pudełka wszystkie puszki. Nauczyciel zwraca
uwagę, że zajmują dużo miejsca i należy je zgnieść przed włożeniem do kosza czy
pojemnika (podobnie zgniata się plastikowe butelki). Pokazuje dzieciom, w jaki sposób
zgniatać puszki; uczniowie próbują go naśladować.
Nauczyciel proponuje teraz, by uczniowie wspólnie wykonali „puszkowego” Ekoludzika, który
będzie stał na straży porządku w klasie i przypominał o segregowaniu odpadów. Uczniowie
układają zgniecione puszki w odpowiedni kształt i przyklejają je na brystolu.
Etap końcowy
Na zakończenie zajęć uczniowie ustawiają w klasie oklejone przez siebie pudełka. Odtąd
będą dbać o środowisko, segregując śmieci także w szkole. Nauczyciel zachęca, by to samo
zaproponowali rodzicom w domu.
W nagrodę za pilny i aktywny udział w zajęciach oraz wspaniałą ekologiczną postawę każdy
uczeń otrzymuje odznakę – listek z napisem, np. „JESTEM EKO”, którą przykleja do ubrania.
Dodatkowo:
Scenariusz może stanowić jeden z elementów projektu proekologicznego. Warto połączyć go
z akcją segregowania i zbiórki odpadów, w którą mogliby zaangażować się rodzice uczniów.
Dochód ze zbiórki można przeznaczyć np. na zakup sadzonek drzew, które zostaną
posadzone przez dzieci w pobliżu szkoły, tak aby mogły one dbać o nie i obserwować ich
rozwój.
Słowa kluczowe:
ekologia, surowce wtórne, segregowanie odpadów, pojemniki na odpady, ochrona
środowiska, recykling
4