Alchemia – wiedza tajemna, magia czy nauka lek. Joanna Szaleniec

26 października 2011
Dzień Otwarty Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera PAN
www.ik-pan.krakow.pl
Alchemia – wiedza tajemna, magia czy nauka
lek. Joanna Szaleniec i dr Maciej Szaleniec
“Alchemia – pseudonauka, której celem było
przekształcenie metali pospolitych (np. ołowiu
czy miedzi) w srebro lub złoto. Próby te zawierały pewne procedury chemiczne, jednak świadectwa łączące alchemię z rozwojem chemii
pozostają niewystarczające...” Encyclopaedia
Britannica
Alchemia powszechnie uważana jest za pseudonaukę, która nie tylko nic nie wniosła do
nowoczesnej chemii, ale spowodowała regres
myśli chemicznej. Koncepcje filozoficzne przez
nią lansowane miałyby niejako wprowadzać zamęt i utrwalać wsteczne, czysto spekulatywne,
niepoparte żadnymi doświadczeniami poglądy,
jakoby transmutacja na drodze chemicznej była
możliwa. Skąd pojawił się taki pogląd? W jaki
sposób zdołał zawładnąć ludzką wyobraźnią na
kilkaset lat?
Ta tajemnicza dziedzina sięga swoimi korzeniami starożytnej Grecji i Egiptu. Łączy w sobie
mistycyzm Wschodu i pragmatyzm antycznego
świata. Zapładniała ideami umysły arabskich
filozofów, lekarzy jak i średniowiecznych mnichów. W jej imieniu poszukiwano wcielenia
doskonałości - kamienia filozoficznego. Miała
być drogą transformacji ducha i materii, przewodnikiem do wyższego poziomu egzystencji
i zrozumienia wszechświata i Boskich zamiarów.
Napisano na jej temat tysiące ksiąg i traktatów,
do których ogarnięcia prócz wiedzy chemicznej
potrzebne jest zrozumienie języka mistycznych
symboli i przedziwnych alegorii. Dla niej i przez
nią dokonano tak wielu oszustw i szalbierstw,
że skłoniło to papieża-alchemika Jana XXII do
zakazania jej praktykowania. Uprawiali ją święci,
królowie i bezbożnicy. Wielu jednak doszukuje
się w niej przodka współczesnych nauk przyrodniczych. Jest więc jedną wielką kontrowersją,
tematem morzem – ALCHEMIĄ.
Eksplozja w pracowni alchemika
Justus Gustav van Bentum (Leiden 1670–1727)
[WYKŁAD]