Pobierz - Sanofi
Transkrypt
Pobierz - Sanofi
KOMUNIKAT PRASOWY Firmy Sanofi i Regeneron ogłosiły, że wykazana została przewaga dupilumabu stosowanego razem z miejscowymi glikokortykosteroidami (GKS) nad leczeniem miejscowymi GKS w monoterapii w długoterminowym badaniu III fazy z udziałem pacjentów z problematycznym w prowadzeniu atopowym zapaleniem skóry o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego. – Razem ze zgromadzonymi do tej pory wynikami badań III fazy te dane staną się częścią zgłoszenia do amerykańskich urzędów rejestracyjnych dla dupilumabu, które jest planowane na trzeci kwartał 2016 r. – Paryż, Francja i Tarrytown, Nowy Jork – 16 czerwca 2016 r. – w pierwszej połowie czerwca Sanofi oraz Regeneron Pharmaceuticals, Inc. (NASDAQ: REGN) ogłosiły, że w trwającym rok badaniu III fazy znanym pod nazwą LIBERTY AD CHRONOS, oceniającym badaną cząsteczkę dupilumab, osiągnięte zostały pierwszorzędowe oraz główne drugorzędowe punkty końcowe. W badaniu tym porównano działanie dupilumabu stosowanego z miejscowymi glikokortykosteroidami (GKS) z leczeniem GKS w monoterapii u dorosłych pacjentów z problematycznym w prowadzeniu atopowym zapaleniem skóry (AZS) o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego. U pacjentów włączonych do tego badania AZS było niewystarczająco kontrolowane przez miejscowe glikokortykosteroidy (GKS) z lub bez miejscowego inhibitora kalcyneuryny. Dupilumab stosowany z miejscowymi GKS znacząco poprawił wyniki dotyczące ogólnego nasilenia choroby w 16. i 52. tygodniu w porównaniu z leczeniem placebo skojarzonym z miejscowymi GKS. Są to pierwsze dane z długoterminowego badania III fazy pokazujące, że dupilumab skojarzony z miejscowymi glikokortykosteroidami był skuteczniejszy od miejscowych glikokortykosteroidów stosowanych w monoterapii, oraz cechował się trwałą skutecznością, znacząco poprawiając wyniki dotyczące ogólnego nasilenia choroby, ustępowania zmian skórnych, swędzenia i jakości życia podczas leczenia trwającego jeden rok – powiedział George D. Yancopoulos, M.D., Ph.D., Dyrektor ds. Naukowych firmy Regeneron i Prezes Regeneron Laboratories. Chociaż miejscowe glikokortykosteroidy należą do standardów leczenia atopowego zapalenia skóry, są one niespecyficznymi środkami przeciwzapalnymi, podczas gdy dupilumab to specyficzny preparat celowany blokujący ścieżkę sygnałową IL-4/IL-13. Nasze dane kliniczne wykazują, że ścieżka ta jest przyczyną źródłową atopowego zapalenia skóry, astmy i polipów nosa. Kontynuujemy ocenę potencjalnego wpływu tej ścieżki w chorobach o podłożu alergicznym i atopowym. Dupilumab to innowacyjna, pierwsza w swojej klasie badana cząsteczka, która wykazała znaczącą skuteczność oraz korzystny profil bezpieczeństwa w dwóch kluczowych badaniach III fazy w monoterapii u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, a teraz także w leczeniu skojarzonym z miejscowymi glikokortykosteroidami – powiedział Elias Zerhouni, MD, Prezes globalnego Działu Badań i Rozwoju firmy Sanofi. Te dane z rocznego badania potwierdzają wcześniejsze wyniki 16-tygodniowe, sugerując, że dupilumab oddziałuje na nieprawidłową aktywację ścieżki IL-4/IL-13, co skutkowało znaczącą skutecznością bez działań niepożądanych związanych z terapiami hamującymi układ odpornościowy. Będziemy nadal rozwijać dupilumab do stosowania na całym świecie u pacjentów cierpiących z powodu niewystarczająco kontrolowanego atopowego zapalenia skóry o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, a zgłoszenie 1/5 do amerykańskich urzędów rejestracyjnych jest planowane na trzeci kwartał tego roku”. Otrzymano następujące wyniki dotyczące pierwszorzędowych punktów końcowych w 16. tygodniu: U 39% pacjentów, którzy otrzymali dupilumab w dawce 300 mg raz na tydzień, lub dupilumab w dawce 300 mg co dwa tygodnie z miejscowymi GKS, osiągnięto całkowite lub prawie całkowite ustąpienie zmian skórnych (IGA 0 lub 1); w grupie otrzymującej placebo z miejscowymi GKS odsetek ten wyniósł 12% (p < 0,0001). U 64% pacjentów, którzy otrzymali dupilumab w dawce 300 mg raz na tydzień z miejscowymi GKS, oraz u 69% osób leczonych dupilumabem w dawce 300 mg co dwa tygodnie z miejscowymi GKS osiągnięto 75-procentową poprawę wyników w skali EASI (EASI-75); w grupie otrzymującej placebo z miejscowymi GKS odsetek ten wyniósł 23% (p < 0,0001). Otrzymano następujące wyniki dotyczące drugorzędowych punktów końcowych w 52. tygodniu: U 40% pacjentów, którzy otrzymali dupilumab w dawce 300 mg raz na tydzień z miejscowymi GKS oraz u 36% osób leczonych dupilumabem w dawce 300 mg co dwa tygodnie z miejscowymi GKS osiągnięto całkowite lub prawie całkowite ustąpienie zmian skórnych (IGA 0 lub 1); w grupie otrzymującej placebo z miejscowymi GKS odsetek ten wyniósł 12,5% (p < 0,0001). U 64% pacjentów, którzy otrzymali dupilumab w dawce 300 mg raz na tydzień z miejscowymi GKS oraz u 65% osób leczonych dupilumabem w dawce 300 mg co dwa tygodnie z miejscowymi GKS osiągnięto 75-procentową poprawę wyników w skali EASI (EASI-75); w grupie otrzymującej placebo z miejscowymi GKS odsetek ten wyniósł 22% (p < 0,0001). Pacjenci w grupach z dupilumabem i miejscowymi GKS przerywali leczenie rzadziej niż osoby otrzymujące miejscowe GKS i placebo (15% w obu grupach z dupilumabem; 33% w grupie otrzymującej placebo). Ogólna częstość występowania zdarzeń niepożądanych była porównywalna w grupach z dupilumabem i miejscowymi GKS (83% w przypadku dawki cotygodniowej oraz 88% w przypadku dawki podawanej co dwa tygodnie) oraz grupie z placebo i miejscowymi GKS (84%). Częstość występowania poważnych zdarzeń niepożądanych była porównywalna w grupach z dupilumabem i miejscowymi GKS (3% i 4%) oraz grupie z placebo i miejscowymi GKS (5%). Większą liczbę poważnych i/lub ciężkich infekcji stwierdzono w grupie z placebo i miejscowymi GKS (1% w obu grupach z dupilumabem i 2% w grupie z placebo). Zdarzenia niepożądane, które były częstsze w przypadku dupilumabu, obejmowały odczyny w miejscu wstrzyknięcia (20% i 16% w przypadku dupilumabu; 9% w przypadku placebo) oraz zapalenie spojówek (19% i 13% w przypadku dupilumabu; 8% w przypadku placebo); 22% pacjentów, którym podawano placebo, oraz 23% i 28% osób leczonych dupilumabem zgłaszało występowanie alergicznego zapalenia spojówek w wywiadzie podczas procesu włączenia do badania. Bardziej szczegółowe wyniki, obejmujące dane dotyczące długoterminowej skuteczności i bezpieczeństwa stosowania z badania CHRONOS, zostaną zgłoszone do prezentacji na nadchodzącej konferencji medycznej. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) przyznała dupilumabowi status terapii przełomowej w leczeniu AZS w listopadzie 2014 r. Dupilumab jest obecnie poddawany badaniom klinicznym, a bezpieczeństwo i skuteczność jego stosowania nie zostały jeszcze w pełni ocenione przez żaden urząd rejestracyjny. W przypadku rejestracji dupilumab będzie sprzedawany przez firmy Regeneron i Sanofi Genzyme (spółkę grupy Sanofi zajmującą się lekami specjalistycznymi). Program badań klinicznych III fazy LIBERTY AD obejmuje pięć badań z udziałem pacjentów z AZS o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, prowadzonych w ośrodkach na całym świecie. INFORMACJE O BADANIU LIBERTY CHRONOS Do badania CHRONOS włączono 740 dorosłych pacjentów z AZS o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego. U wszystkich pacjentów stwierdzono niewystarczającą kontrolę choroby przy pomocy leków stosowanych miejscowo. Wszyscy zostali poddani ocenie zgodnie z 5-punktową skalą oceny 2/5 ogólnej pacjenta przez badacza (ang. Investigator's Global Assessment, IGA), która wykazała wyniki od 0 (brak zmian) do 4 (ciężkie zmiany); kryteria włączenia obejmowały wyjściowy wynik w skali IGA wynoszący 3 lub 4. Pacjentów oceniano również z użyciem wskaźnika powierzchni i nasilenia wyprysku (Eczema Area and Severity Index, EASI) oraz innych miar. U wszystkich pacjentów wdrożono codzienne leczenie miejscowymi GKS o średniej sile działania lub słabymi GKS na tych obszarach ciała, na których stosowanie miejscowych GKS o średniej sile działania jest uważane za niebezpieczne. Pacjentów przydzielono w sposób losowy (3:1:3) do jednej z trzech grup otrzymujących: dupilumab w dawce 300 mg podawany podskórnie raz w tygodniu (n=319), dupilumab w dawce 300 mg podawany podskórnie co dwa tygodnie (n=106) lub placebo (n=315). Taka metodyka zapewniła wystarczającą kontrolę do określenia punktów końcowych dotyczących skuteczności w obu grupach z dupilumabem, jednocześnie podnosząc ilość dostępnych danych na temat bezpieczeństwa w przypadku częstszego podawania preparatu. W Stanach Zjednoczonych pierwszorzędowym punktem końcowym dotyczącym skuteczności był odsetek pacjentów, u których w 16. tygodniu zanotowano wynik IGA 0 lub 1. W Europie i Japonii wprowadzono dodatkowy równorzędny pierwszorzędowy punkt końcowy: odsetek pacjentów, u których w 16. tygodniu zanotowano wskaźnik EASI-75. Analiza pierwotna została zaplanowana na 52. tydzień po tym, jak około 85% pacjentów zostało randomizowanych do udziału w badaniu. Informacje o atopowym zapaleniu skóry Atopowe zapalenie skóry (AZS) – ciężka postać wyprysku – to przewlekłe zapalenie skóry o podłożu immunologicznym, które charakteryzuje się swędzącą skórą w stanie zapalnym; zmiany te mogą rozwinąć się na dowolnej części ciała.1,2 Chociaż objawy są zewnętrzne, u podłoża atopowego zapalenia skóry leży proces zapalny.3 U około 70% osób cierpiących na atopowe zapalenie skóry stwierdza się dodatni wywiad rodzinny w kierunku częstych chorób o podłożu atopowym, takich jak astma lub katar sienny.2,8 W wielu przypadkach atopowe zapalenie skóry objawia się świądem (swędzeniem) i zmianami skórnymi.9,10,11 Dokuczliwe swędzenie, drapanie i uszkodzenie skóry związane z tą chorobą może wywołać zakażenia wtórne mogące wymagać dodatkowego leczenia. Co więcej, fizyczne objawy choroby mogą prowadzić do wystąpienia lęku, depresji oraz poczucia wykluczenia społecznego.12,13,14,15,16 Ankieta przeprowadzona z udziałem 200 lekarzy pokazała, że w Stanach Zjednoczonych żyje około 1,6 miliona osób, u których zdiagnozowano atopowe zapalenie skóry o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego i które są obecnie leczone, jednak ich choroba nie jest właściwie kontrolowana.7 Informacje o Sanofi Firma Sanofi, działający na skalę globalną lider sektora farmaceutycznego, zajmuje się odkrywaniem, opracowywaniem i upowszechnianiem rozwiązań terapeutycznych, które zaspokajają potrzeby pacjentów. Sanofi rozwija pozycję lidera w siedmiu głównych obszarach terapeutycznych: rozwiązania dla cukrzyków, szczepionki dla ludzi, innowacyjne leki, środki ochrony zdrowia, rynki wschodzące, zdrowie zwierząt oraz nowa spółka Genzyme. Firma Sanofi jest notowana na giełdach w Paryżu (EURONEXT: SAN) i Nowym Jorku (NYSE: SNY). Do Grupy Sanofi w Polsce należą: Sanofi-Aventis Sp. z o.o. – producent leków innowacyjnych i OTC (bez recepty), Sanofi Pasteur, największy na świecie producent szczepionek, Zentiva – lider produkcji leków generycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, Nepentes Pharma, uznana spółka działająca w branży dermokosmetycznej, Genzyme, producent leków stosowanych w chorobach rzadkich oraz Merial, światowy lider w branży weterynaryjnej. Jedna z 112 fabryk Grupy Sanofi na świecie, jest zlokalizowana w Rzeszowie. Grupa Sanofi w Polsce zatrudnia ponad 1000 pracowników. Według danych IMS Health Polska, Grupa zajmuje jedno z wiodących miejsc w krajowym rankingu największych firm farmaceutycznych. Więcej informacji na: www.sanofi.pl; Informacje o firmie Regeneron Pharmaceuticals, Inc. Regeneron (NASDAQ: REGN) jest wiodącą spółką biofarmaceutyczną prowadzącą działalność na podstawie badań naukowych, z siedzibą w Tarrytown w stanie Nowy Jork w USA, która odkrywa, projektuje, opracowuje, wytwarza i wprowadza na rynek preparaty przeznaczone do leczenia ciężkich chorób. Firma ta wprowadza do obrotu leki przeznaczone do obniżania poziomu 3/5 cholesterolu, leki okulistyczne oraz stosowane w terapii rzadkich schorzeń zapalnych. Posiada również produkty w stadium badań rozwojowych w innych obszarach wiążących się z istotnymi niezaspokojonymi potrzebami medycznymi, takimi jak onkologia, reumatoidalne zapalenie stawów, astma, atopowe zapalenie skóry, ból i choroby zakaźne. Dodatkowe informacje na temat firmy znajdują się na stronie internetowej www.regeneron.com lub na profilu @Regeneron na Twitterze. Stwierdzenia odnoszące się do przyszłości firmy Sanofi Niniejszy komunikat prasowy zawiera stwierdzenia odnoszące się do przyszłości w rozumieniu amerykańskiej ustawy o reformie postępowania sądowego w sprawach związanych z prywatnymi papierami wartościowymi z roku 1995 (Private Securities Litigation Reform Act) w aktualnie obowiązującej wersji. W myśl tej definicji stwierdzenia odnoszące się do przyszłości nie stanowią faktów historycznych. Stwierdzenia te zawierają przewidywania i oszacowania wraz z założeniami będącymi podstawą do ich wysnuwania, a także obejmują stwierdzenia dotyczące planów, celów, zamiarów i oczekiwań związanych z przyszłymi wynikami finansowymi, zdarzeniami, działaniami, usługami, opracowywaniem produktów i możliwości, oraz stwierdzenia dotyczące przyszłych wyników. Stwierdzenia odnoszące się do przyszłości zazwyczaj zawierają czasowniki typu „spodziewać się”, „oczekiwać”, „uważać, że...”, „zamierzać”, „szacować”, „planować” i temu podobne. Mimo iż zarząd firmy Sanofi jest przekonany o tym, że oczekiwania zwerbalizowane w owych stwierdzeniach odnoszących się do przyszłości są uzasadnione, inwestorzy powinni zdawać sobie sprawę z tego, że informacje i stwierdzenia odnoszące się do przyszłości uzależnione są od rozlicznych form ryzyka i niepewności, z których wielu nie daje się przewidzieć i z których wiele znajduje się poza kontrolą Sanofi, oraz że owe formy ryzyka i niepewności mogą sprawić, że faktyczne wyniki i rozwój będą znacznie się różniły od tych, które podano, implikowano czy przewidywano w informacjach lub stwierdzeniach odnoszących się do przyszłości. Te czynniki ryzyka i niepewności obejmują między innymi niepewność nierozerwalnie związaną z badaniami naukowymi, przyszłymi danymi klinicznymi oraz analizami, w tym analizami po wprowadzeniu na rynek, decyzjami urzędów rejestracyjnych, takich jak FDA czy EMA, dotyczącymi tego, czy i kiedy zatwierdzić dany lek, produkt lub jego zastosowanie biologiczne, które to decyzje dotyczące dowolnego produktu zgłoszonego do rejestracji wraz z decyzjami dotyczącymi oznakowań i innych aspektów mogą wpłynąć na dostępność lub powodzenie takiego produktu; nieudzieleniem gwarancji, że produkty zgłoszone do rejestracji, o ile zostaną zatwierdzone, odniosą sukces na rynku; przyznaniem innych zezwoleń i sukcesem rynkowym produktów alternatywnych; zdolność Grupy do wykorzystania zewnętrznych możliwości wzrostu, tendencje w zmianach kursów walut i aktualnych stóp procentowych, wpływ programów ograniczania kosztów i późniejszych zmian w ich treści, średnią liczbę akcji pozostających w obrocie, jak również kwestie omówione lub określone w publicznie dostępnej dokumentacji przedłożonej przez Sanofi instytucjom SEC i AMF, w tym między innymi wymienione w rozdziałach „Czynniki ryzyka” i „Ostrzeżenia dotyczące stwierdzeń odnoszących się do przyszłości” w raporcie rocznym firmy Sanofi na formularzu 20-F za rok zakończony 31 grudnia 2015 r. Firma Sanofi nie przyjmuje żadnych zobowiązań uaktualniania lub korygowania jakichkolwiek stwierdzeń odnoszących się do przyszłości, chyba że jest to wymagane stosownymi przepisami prawnymi. Stwierdzenia odnoszące się do przyszłości firmy Regeneron oraz dotyczące wykorzystania mediów cyfrowych Niniejszy komunikat prasowy zawiera stwierdzenia odnoszące się do przyszłości, które obejmują zagrożenia i niepewności związane z przyszłymi zdarzeniami i przyszłymi wynikami firmy Regeneron Pharmaceuticals, Inc. („Regeneron” lub „firma”), przy czym rzeczywiste zdarzenia lub wyniki mogą się istotnie różnić od podanych w niniejszych stwierdzeniach odnoszących się do przyszłości. Stwierdzenia odnoszące się do przyszłości identyfikuje się na podstawie takich słów, jak „oczekiwać”, „spodziewać się”, „mieć zamiar”, „planować”, „wierzyć, że...”, „starać się”, „szacować” oraz ich innych form, a także podobnych wyrażeń, chociaż nie wszystkie zawierają te słowa identyfikujące. Stwierdzenia te oraz wspomniane zagrożenia i niepewności dotyczą m.in. charakteru, terminów i ewentualnego sukcesu oraz zastosowań leczniczych produktów firmy Regeneron, potencjalnych produktów tej firmy i produktów będących w stadium badań rozwojowych i programów badań klinicznych, będących obecnie w toku lub planowanych, w tym w szczególności dupilumabu; nieprzewidywalnych problemów z bezpieczeństwem wynikających z podawania produktów i przyszłych produktów pacjentom, w tym ciężkich powikłań lub działań niepożądanych w związku z zastosowaniem produktów firmy Regeneron będących w stadium badań rozwojowych w badaniach klinicznych, takich jak programy badań klinicznych oceniające dupilumab; prawdopodobieństwa i terminów ewentualnych rejestracji przez właściwe organy (włączając ewentualną rejestrację przez organy amerykańskie) i wprowadzenia do obrotu produktów firmy Regeneron będących w późnym stadium badań rozwojowych, w tym dupilumabu w leczeniu atopowego zapalenia skóry lub w innych wskazaniach; ustaleń regulacyjnych i administracyjnych organów państwowych, które mogą opóźnić lub ograniczyć możliwość prowadzenia prac rozwojowych nad istniejącymi i przyszłymi produktami firmy Regeneron, takimi jak dupilumab, lub ich wprowadzenia do obrotu; aktualnych zobowiązań wynikających z przepisów i procedur nadzoru wywierających wpływ na produkty firmy Regeneron dostępne w obrocie oraz programy badań naukowych i klinicznych oraz działalność biznesową firmy Regeneron, w tym odnoszących się do ochrony danych osobowych pacjentów; produktów konkurencyjnych, które mogą wykazywać przewagę nad istniejącymi i przyszłymi produktami firmy Regeneron, niepewności co do akceptacji przez rynek istniejących i przyszłych produktów firmy Regeneron oraz wpływu badań (prowadzonych przez firmę Regeneron lub przez inne podmioty, obowiązkowych lub dobrowolnych) na sukces rynkowy istniejących i przyszłych produktów firmy Regeneron; zdolności firmy Regeneron do produkcji i zarządzania łańcuchami dostaw licznych produktów i przyszłych produktów; refundacji i objęcia refundacją przez niezależnych od firmy płatników, w tym organizacji Medicare i Medicaid; nieoczekiwanych wydatków; kosztów opracowania, produkcji i sprzedaży produktów; zdolności firmy Regeneron do realizacji jakichkolwiek jej projekcji lub wytycznych sprzedażowych lub innych projekcji finansowych i zmian założeń leżących u podłoża tych projekcji lub wytycznych; możliwości anulowania lub zerwania, bez odniesienia dalszego sukcesu przez produkt, jakiejkolwiek licencji lub umowy o współpracę, w tym umowy z grupą Sanofi i ze spółką Bayer HealthCare LLC; zagrożeń związanych z własnością intelektualną osób trzecich oraz będących w toku lub przyszłych postępowań sądowych dotyczących tej własności. Dokładniejszy opis wymienionych 4/5 zagrożeń i innych istotnych zagrożeń zawarty jest w dokumentacji firmy Regeneron złożonej w Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych, w tym na formularzu 10-K za rok zakończony w dniu 31 grudnia 2015 r. i na formularzu 10-Q za okres kwartalny zakończony w dniu 31 marca 2016 r. Wszelkie stwierdzenia odnoszące się do przyszłości zostały podane zgodnie z aktualnymi przekonaniami i aktualną oceną zarządu, przy czym czytelnika ostrzega się, aby nie polegał na stwierdzeniach odnoszących się do przyszłości firmy Regeneron. Firma Regeneron nie przyjmuje na siebie jakiegokolwiek zobowiązania do publicznego aktualizowania stwierdzeń odnoszących się do przyszłości, w tym w szczególności jakichkolwiek projekcji lub wytycznych finansowych, czy to w wyniku otrzymania nowych informacji, wystąpienia przyszłych zdarzeń, czy innych czynników. Firma Regeneron wykorzystuje swoje media oraz witryny poświęcone relacjom z inwestorami i kanały w mediach społecznościowych do publikowania ważnych informacji dotyczących przedsiębiorstwa, w tym informacji, które mogą mieć istotne znaczenie dla inwestorów. Informacje finansowe oraz inne informacje o firmie Regeneron są systematycznie zamieszczane i udostępniane w mediach firmy Regeneron oraz na witrynie przeznaczonej do relacji z inwestorami (http://newsroom.regeneron.com), a także w serwisie Twitter (http://twitter.com/regeneron). Przedstawiciele firmy Sanofi odpowiedzialni za kontakty: Relacje z mediami Jack Cox Tel.: +33 (0)1 53 77 46 46 [email protected] Relacje z inwestorami George Grofik Tel.: +33 (0)1 53 77 45 45 [email protected] Przedstawiciele firmy Regeneron odpowiedzialni za kontakty: Relacje z mediami Ilana Tabak Tel: + 1 (914) 847-3836 [email protected] Relacje z inwestorami Manisha Narasimhan, Ph.D. Tel.: +1 (914) 847-5126 [email protected] Relacje z mediami w Polsce Monika Chmielewska-Żehaluk Dyrektor ds. Komunikacji Tel. +48 22 280 07 53 Tel. kom. +48 695 588 881 [email protected] 1 World Allergy Association 2004: http://www.worldallergy.org/professional/allergic_diseases_center/atopiceczema/. Dostęp 21 marca 2016 r. 2 Bieber T. Mechanisms of disease: atopic dermatitis. N Engl J Med. 2008;358:1483-9 3 Leung DYM, Boguniewicz M, Howell MD, Nomura I, Hamid QA. New insights into atopic dermatitis. J Clin Invest. 2004;113:651-657. 4 Silverberg JI, Hanifin JM. J Allergy Clin Immunol. 2013;132:1132-1138. 5 United States Census Bureau. Quick Facts. http://www.census.gov/quickfacts/table/PST045215/04,53,51,00. Dostęp 21 marca 2016 r. 6 Nutten S. Atopic Dermatitis: Global Epidemiology and Risk Factors. Ann Nutr Metab. 2015;66(suppl 1):8-16. 7 Adelphi Final Report, dane własne, niepublikowane 8 Bantz SK, Zhu Z, Zheng T. The Atopic March: Progression from Atopic Dermatitis to Allergic Rhinitis and Asthma. J Clin Cell Immunol. 2014;5(2):202. doi:10.4172/2155-9899.1000202. 9 National Institutes of Health (NIH). Atopic Dermatitis. 2014: dostępne w Internecie: http://www.niams.nih.gov/health_info/atopic_dermatitis/atopic_dermatitis_ff.asp. Dostęp 21 marca 2016 r. 10 Misery L, Finlay AY, Martin N i wsp. Atopic dermatitis: impact on the quality of life of patients and their partners. Dermatology. 2007;215:123-129. 11 Zuberbier T, Orlow SJ, Paller AS i wsp. Patient perspectives on the management of atopic dermatitis. J Allergy Clin Immunol. 2006;118:226-232. 12 Boguniewicz M. i Leung D. 2011. Atopic dermatitis: a disease of altered skin barrier and immune dysregulation. Immunological Reviews. 22(1): 233 – 246. 13 Simpson EL. Comorbidity in atopic dermatitis. Curr Dermatol Rep. 2012;1:29-38. 14 Gupta MA, Gupta AK. Depression and suicidal ideation in dermatology patients with acne, alopecia areata, atopic dermatitis and psoriasis. Br J Dermatol. 1998;139:846-850 15 Kimata H. Prevalence of suicidal ideation in patients with atopic dermatitis. Suicide Life Threat Behav. 2006;36:120-124. 16 Yarbrough KB, Neuhaus KJ, Simpson EL. The effects of treatment on itch in atopic dermatitis. Dermatol Ther. 2013;26:110-119. 5/5