1 IV Forum Operatorów Systemów i Odbiorców Energii i Paliw

IV Forum Operatorów Systemów i Odbiorców Energii i Paliw „Wdrażanie mechanizmów
efektywnego wykorzystania energii w Warszawie”
Marta Mazurkiewicz
Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
„Oszczędzanie energii w gospodarstwach domowych (ciepło, energia elektryczna)”
Wstęp
W Polsce istnieje ok. 12 mln gospodarstw domowych. Największą ilość energii w gospodarstwie
domowym, bo aż 70% całkowitego zużycia, pochłania ogrzewanie. Na podgrzanie wody zużywa
się 15 %, na przygotowanie posiłków ok. 7%, urządzenia elektryczne 5%, a oświetlenie 2%. W
gospodarstwach domowych w odniesieniu do 1995 r. stale wzrasta zużycie produktów
ropopochodnych i energii elektrycznej, przy czym nośniki te łącznie stanowiły w 2004 r. tylko
18% całkowitego zapotrzebowania. Zużycie pozostałych nośników systematycznie spada, przy
czym w odniesieniu do nośników innych, w tym źródeł odnawialnych, spadek ten jest niewielki
– zarówno w odniesieniu do roku 1995, jak i 2002. Istotnie spada zużycie węgla i ciepła, co jest
przejawem działań termomodernizacyjnych oraz likwidacji węglowych źródeł ciepła w
budynkach.
Struktura zużycia energii w sektorze budow nictw a m ieszkaniow ego
30000
25000
ktoe/rok
20000
15000
10000
5000
0
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Produkty ropopochodne
Gaz ziemny
Węgiel
En. Elektryczna
ciepło
Inne, w tym odnaw ialne
Źródło: Dane GUS, 2006 i obliczenia KAPE S.A.
Całkowite zużycie energii w 2004 r. było o ponad 25% mniejsze niż w 1995 r. oraz o ok. 10%
mniejsze niż w 2001 r. Analiza zmian w zużyciu w okresie 9 letnim i okresie 3 letnim od 2001
do roku 2004 wskazuje na silną tendencją spadkową wynoszącą ok. 3% rocznie.
Spadek całkowitego zużycia energii następuje pomimo wyraźnego wzrostu liczby mieszkań, co
świadczy o wzroście efektywności wykorzystania energii. W okresie od 1995 do 2004 ok. 10%
wzrostowi liczby mieszkań towarzyszył ok. 25% spadek zużycia energii, co świadczy o ok. 31%
wzroście efektywności wykorzystania energii. Tendencja ta nieco osłabła po roku 2002.
Energia elektryczna
Zużycie energii elektrycznej w sektorze gospodarstw domowych w Polsce stale rośnie od roku
1995. W porównaniu do roku 1995 zużycie to wzrosło o ponad 26% i wyraźnie widoczna
tendencja wzrostowa utrzymuje się również na przestrzeni lat 2002 -2004, kiedy wzrosło o 5,3%.
Szybkość przyrostu jednostkowego zużycia energii na mieszkanie jest prawie o połowę niższa,
1
co spowodowane jest znaczącym wzrostem liczby mieszkań w tych okresach oraz przede
wszystkim przez skokowy wzrost ich liczby w roku 2002.
2500
3
2000
2,5
ktoe/rok
2
1500
1,5
1000
1
500
kgoe/m2/rok
Całkowite i jednostkowe zużcie energii elektrycznej w budownictwie
mieszkaniowym
0,5
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
19
94
93
95
19
19
92
19
19
19
19
91
0
90
0
Całkowite zużycie energii elektrycznej ktoe
zużycie energii elektrycznej kgoe/m 2
Źródło: Opracowanie KAPE S.A. na podstawie danych GUS, 2006
Zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na 1 m2 powierzchni mieszkania ma tendencję
zwyżkową, jakkolwiek rzeczywisty obraz i w tym przypadku zakłóca skokowa zmiana liczby
mieszkań w roku 2002 będąca wynikiem Narodowego Spisu Powszechnego. Średnie tempo tego
przyrostu można obecnie szacować na ok. 2,3% rocznie. Tendencje te są wynikiem dużego w
analizowanym okresie wzrostu wyposażenia gospodarstw domowych urządzeniami
powszechnego użytku zasilanymi energią elektryczną.
Dynamika wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce
Zużycie energii elektrycznej na
gospodarstwo domowe
toe/mieszkanie
Całkowite zużycie energii
elektrycznej w gospodarstwach
domowych ktoe
Zużycie energii elektrycznej na
1m2 mieszkania toe/m2
Źródło: Dane GUS, 2006
2004/
1995
2004/
2002
1995
2000
2001
2002
2003
2004
0,135
0,153
0,154
0,150
0,151
0,155
114,3% 103,3%
1554
1809
1838
1862
1896
1961
126,2% 105,3%
2,24
2,48
2,49
2,20
2,19
2,24
100,1%
90,2%
Urządzenia AGD
Przyrost zużycia energii jest znacznie szybszy w sektorze gospodarstw domowych niż przyrost
w całej gospodarce ogółem. Jednocześnie zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na jedno
mieszkanie jest w Polsce jednym z najniższych w UE. Porównanie to wskazuje, że należy
spodziewać się wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną również w polskich
gospodarstwach domowych. Potencjał w zakresie ograniczania zużycia energii elektrycznej w
gospodarstwach domowych w Polsce tkwi przede wszystkim w stosowaniu energooszczędnych
urządzeń gospodarstwa domowego.
2
Wyposażenie gospodarstw domowych w sprzęt i urządzenia elektryczne, 2004
Wyposażenie
% gospodarstw w 2003 r.
% gospodarstw w 2004 r.
Telewizor
98,0
97,6
Chłodziarka i chłodziarko
zamrażarka
97,5
97,7
Automat pralniczy
75,7
77,3
Pralka i wirówka elektryczna
34,1
31,1
Magnetowid, odtwarzacz
50,0
53,1
Odbiornik radiofoniczny
52,8
55,2
Zestaw Hi-fi
41,7
42,3
Zamrażarka
32,7
33,1
Komputer osobisty
26,7
32,9
Kuchenka mikrofalowa
24,9
28,6
Zmywarka do naczyń
3,1
4,0
Źródło: Dane GUS, 2006
Poniżej oszacowano również potencjał w zakresie redukcji emisji CO2 z uwzględnieniem
krajowej struktury wytwarzania energii oraz sprawności końcowego wykorzystania energii
elektrycznej w wysokości 35%.
Potencjał redukcji zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych w Polsce
Potencjał redukcji
Zużycia energii
elektrycznej
Emisji CO2
GWh
tys. ton
Chłodziarki i chłodziarko zamrażarki
2 252,0
2 745,2
Oświetlenie
1 000,3
1 219,3
Pralki i automaty pralnicze
480,8
586,1
Stand-by
820,0
368,8
Razem
4 553,1/*
4 919,4/*
kWh
kg
341,74
416,6
Rodzaj urządzenia
Średnio na gosp. domowe
Źródło: obliczenia FEWE/* - korekta KAPE.S.A.
Oszacowany potencjał w wysokości 4 553,1 GWh/rok odpowiada ilości 0,391 Mtoe energii
elektrycznej, co stanowi 20% całkowitego zapotrzebowania na energię elektryczną gospodarstw
domowych. Potencjał ten występuje pomimo znacznie mniejszego zużycia energii elektrycznej
niż w krajach UE i tkwi w stopniowej wymianie starych i najbardziej energochłonnych urządzeń
gospodarstwa domowego na nowe energooszczędne oraz zamianie tradycyjnych źródeł światła
na energooszczędne.
Narzędziem służącym promowaniu energooszczędnych urządzeń AGD jest etykieta
efektywności energetycznej. Etykieta efektywności energetycznej informuje o danych
3
technicznych i efektywności energetycznej konkretnego urządzenia. Pozwala na porównanie
jego parametrów z innymi urządzeniami z tej samej grupy. Etykiety efektywności energetycznej
pomagają potencjalnemu nabywcy w dokonaniu wyboru urządzenia o korzystnych parametrach
technicznych i informują go o spodziewanych kosztach eksploatacyjnych. Etykieta zawiera
informację na temat klasy efektywności energetycznej urządzenia o A do G, gdzie A to klasa
najbardziej efektywna a G najmniej. W przypadku urządzeń chłodniczych występuje jeszcze
klasa A+ i A++, która dotyczy urządzeń o bardzo wysokiej efektywności energetycznej.
W Polsce dokumentem regulującym etykietowanie urządzeń AGD jest Rozporządzenie Ministra
Gospodarki i Pracy z dnia 20 maja 2005 r. w sprawie wymagań dotyczących dokumentacji
technicznej, stosowania etykiet i charakterystyk technicznych oraz wzorów etykiet dla urządzeń
(Dz.U. 2005 nr 98 poz. 825). Obowiązek etykietowania dotyczy: chłodziarek, chłodziarkozamrażarek, zamrażarek, pralek, pralko-suszarek, suszarek, zmywarek, piekarników, lamp i
klimatyzatorów.
Duże oszczędności energii może przynieść w gospodarstwie domowym odpowiednie
użytkowanie urządzeń AGD. Poniżej podano przykłady działań prowadzących do redukcji
zużycia energii w gospodarstwie domowym.
Chłodziarka i chłodziarko-zamrażarka
▪ wybór chłodziarki dostosowanej wielkością do potrzeb, używanie zbyt dużej lodówki
powoduje straty energii,
▪ umieszczenie chłodziarki w najchłodniejszym miejscu, nigdy blisko grzejników,
kuchenki i nie w nasłonecznionym miejscu,
▪ unikanie umieszczania gorących potraw wprost w chłodziarce,
▪ maksymalne skrócenie czasu, kiedy drzwi chłodziarki pozostają otwarte,
▪ regularne rozmrażanie zamrażalnika, 5 mm lodu to 20% więcej zużytej energii
▪ rozmrażanie produktów z zamrażarki w chłodziarce,
▪ regulacja temperatury, temperatura w chłodziarce nie powinna być niższa niż +60C, a w
zamrażarce niż -190C.
Pralka
▪ całkowite wypełnianie pralki lub stosowanie odpowiednich programów do niepełnego
▪
▪
załadunku,
pranie w najniższej możliwej temperaturze, większość obecnie dostępnych
na rynku proszków ma swoje optimum działania w 400C,
unikanie suszenia nie odwirowanego prania, wymaga to ogromnych nakładów energii.
Zmywarka
▪ Wykorzystywanie całkowitych możliwości zmywarki do naczyń tzn. uruchamianie po
całkowitym wypełnieniu naczyniami
Kuchenka elektryczna
▪ stosowanie garnków i patelni z prostymi dnami,
▪ dopasowanie wielkości garnka do średnicy palnika,
▪ używanie przykrywek w trakcie gotowania.
Czajnik elektryczny
▪ gotowanie tylko takiej ilości wody, jaka jest faktycznie potrzebna
4
Komputer
▪ połowę zużytej przez komputer energii zabiera monitor, wyłączanie go wtedy, kiedy nie
jest potrzebny (nie dotyczy monitorów LCD),
▪ ustawienie systemów komputerowe tak, aby monitor po 10-ciu minutach nie używania
przełączał się automatycznie na tryb „stand-by”, a po 30-tu minutach wyłączał się
całkowicie. Zastosowanie wygaszacza ekranu nie zmniejsza zużycia energii przez
monitor,
▪ po naładowaniu się baterii laptopa wyłączanie go z sieci.
Projekt CEECAP
Realizowany przez KAPE S.A. w ramach programu „Inteligentna Energia - Europa” (IEE)
Projekt CEECAP – Wdrażanie polityki Unii Europejskiej dotyczącej efektywności energetycznej
urządzeń AGD w krajach Europy Środkowej i Wschodniej” ma za zadanie wspierać kraje
Europy Środkowej i Wschodniej, w tym Polskę, w tworzeniu odpowiednich warunków do
wdrażania systemu etykietowania urządzeń AGD oraz strategii zwiększania efektywności
energetycznej, zgodnie z prawodawstwem Unii oraz programami związanymi z efektywnością
energetyczną.
Celem projektu CEECAP jest dostarczenie wiedzy w zakresie wdrażania prawodawstwa
pracownikom administracji państwowej oraz innych instytucji, mających wpływ na przepisy
dotyczące etykietowania urządzeń, kontrola procesu wprowadzania urządzeń na rynek, jak
również zwiększenie zainteresowania producentów, importerów oraz sprzedawców promocją i
sprzedażą urządzeń energooszczędnych. Projekt realizowany jest w latach 2006-2008.
W ramach projektu wydano w postaci broszur dwa „Programy Szkoleniowe”, gdzie zawarto
informacje na temat przepisów unijnych dotyczących etykietowania urządzeń oraz obowiązków
zarówno administracji państwowej jak i producentów, dystrybutorów i sprzedawców urządzeń,
wynikających z tych przepisów. Wspomniane programy mogą służyć informacją także
konsumentom-potencjalnym nabywcom urządzeń gospodarstwa domowego. Opracowano
również dwa „Plany Działań” wdrażania przepisów etykietowania AGD oraz zwiększania
efektywności energetycznej urządzeń skierowane do tych grup docelowych. Plany te będą
realizowane w roku 2008.
W międzynarodowym konsorcjum projektu współpracują instytucje z Czech, Polski, Rumunii,
Bułgarii, Litwy, Austrii, Francji oraz Holandii. Więcej informacji nt. projektu znajduje się na
stronie www.ceecap.org oraz www.kape.gov.pl.
Oświetlenie
Mimo że potrzeby oświetleniowe na ogół nie przekraczają 20% całej energii elektrycznej
zużywanej przez gospodarstwo domowe, możliwość uzyskania oszczędności energetycznych są
znaczne, gdyż przez zastosowanie energooszczędnych źródeł światła można zaoszczędzić do
80% energii zużywanej na oświetlenie. Najbardziej popularne działania energooszczędne to:
Oświetlenie wewnętrzne
▪ wymiana żarówek na świetlówki kompaktowe (bez wymiany opraw oświetleniowych)
5
▪ wymiana świetlówek rurowych o średnicy 36 mm na świetlówki rurowe 28 mm
▪
▪
▪
▪
▪
▪
(bez wymiany opraw oświetleniowych)
zastosowanie układów wysokiej częstotliwości do zasilania świetlówek rurowych
(konieczność wymiany układów zasilania, połączona najczęściej z wymianą opraw)
dostosowanie oświetlenia do potrzeb,
dbanie o czystość opraw,
stosowanie urządzenia do regulacji natężenia światła,
zastąpienie oświetlenia ogólnego oświetleniem zlokalizowanym,
optymalnie wykorzystywanie naturalnego światła dziennego.
Oświetlenie zewnętrzne
▪ wymiana rtęciówek na sodówki wysokoprężne, przystosowane do pracy w oprawach
do rtęciówek (bez wymiany opraw)
▪ wymiana rtęciówek na sodówki wysokoprężne (z wymianą opraw)
▪ wymiana tradycyjnych sodówek wysokoprężnych na sodówki „energooszczędne”
(bez wymiany opraw – najczęściej wymagana wymiana układu stabilizujące)
▪ stosowanie sodówek niskoprężnych zamiast sodówek wysokoprężnych lub rtęciówek
(konieczność wymiany opraw, często także słupów)
Oszczędność kosztów energii przy wymianie trzech zwykłych żarówek 60 W na
świetlówki kompaktowe 11 W
200
1,0
zł
0,6
100
0,4
50
lata
0,8
150
0,2
0
0,0
500
1000
2000
3000
liczba godzin użytkow ania ośw ietlenia/rok
oszczędność pieniędzy w ciągu jednego roku (zł)
okres zwrotu zakupu świetlówek kompaktowych (lata)
Źródło: Opracowanie KAPE.S.A.
Tryb stand-by
Tryb „stand-by” to stan gotowości urządzenia pozwalający na włączenie go np. przy pomocy
pilota. Dotyczy to urządzeń gospodarstwa domowego, urządzeń biurowych, telewizorów,
magnetowidów, DVD, anten satelitarnych, wzmacniaczy antenowych, bojlerów na ciepłą wodę,
urządzeń telekomunikacyjnych. Jedno urządzenie generuje koszty 20-30 zł rocznie. Przeciętne
gospodarstwo domowe posiada ok. dziesięciu urządzeń, które najczęściej pozostają w trybie
stand-by zawsze, gdy nie są używane. Dlatego też, aby uniknąć niepotrzebnego zużycia energii
należy wyłączać urządzenie głównym przyciskiem znajdującym się na urządzeniu. Dobrym
rozwiązaniem jest stosowanie przedłużaczy i rozdzielaczy z wyłącznikiem, gdyż można w ten
sposób odłączyć od sieci jednocześnie kilka urządzeń.
Ogrzewanie
6
Jak już wspomniano około 85% energii zużywanej w gospodarstwach domowych pochłania
ogrzewanie oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej.
Najbardziej skutecznym sposobem zredukowania zużycia energii potrzebnej do ogrzewania
budynku jest przeprowadzenie kompleksowej termomodernizacji, polegającej na:
▪ dociepleniu ścian budynku,
▪ poprawie stolarki budowlanej (wymiana lub uszczelnienie okien, drzwi),
▪ poprawie systemu wentylacyjnego,
▪ poprawie sprawności źródeł ciepła,
▪ zamianie paliwa zasilającego źródło ciepła (paliwa stałe na węglowodorowe lub energię
odnawialną),
▪ modernizacji i regulacji sieci ciepłowniczych (dla układów sieciowych),
▪ regulacji systemów ogrzewania.
Przeciętne wskaźniki poprawy efektywności energetycznej w skutek realizacji
przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach mieszkalnych
Przeciętne zmniejszenie zapotrzebowanie ciepła wskutek
termomodernizacji
% redukcji wskaźnika zapotrzebowania. na ciepło
ocieplenie ścian i
stropów
wymiana okien
termomod.
z modernizacją
systemów grzewczych
15,9%
24,7%
47,7%
36,1%
11,7%
59,6%
wieś
wielorodzinne
15,9%
22,0%
51,2%
Jednorodzinne
40,4%
13,3%
69,5%
miasto
wielorodzinne
jednorodzinne
Źródło: Dane własne KAPE S.A. na podstawie bazy danych 1200 audytów energetycznych
UWAGI:
− Oszacowanie wykonane na bazie wyników obliczeń teoretycznych audytów energetycznych zrealizowanych
w ramach ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomdoernizacyjnych.
− W analizach efektywności wymiany okien uwzględnia się ich wpływ na zmniejszenia strumienia powietrza
wentylacyjnego (zgodnie z obowiązującą metodyką określoną w rozporządzeniach).
− Przeciętne zapotrzebowanie na ciepła określono dla kompleksowej modernizacji oraz optymalizowanych
grubości ociepleń i rodzajów wymienianych okien (wg metodyki określonej w rozporządzeniu).
Potencjał techniczny zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania mieszkań
w Polsce
Zapotrzebowanie
Techniczny
Zapotrzebowanie ciepła
ciepła do ogrzewania
potencjał
do ogrzewania mieszkań
mieszkań po
termomodernizacji
wg stanu aktualnego
termomodernizacji –
Wyszczególnienie
stan
wg potencjału
na 2004 r.
technicznego
PJ/a
PJ/a
PJ/a
%
7
1
2
3
4
5
413,6
260,4
153,2
37,0
252,3
165,1
87,2
34,6
• wielorodzinne
167,3
111,6
55,8
33,3
−
wielka płyta
74,5
50,4
24,1
32,3
−
pozostałe
92,9
61,2
31,8
34,2
• jednorodzinne
85,0
53,6
31,4
37,0
161,3
95,3
66,1
41,0
• wielorodzinne
4,0
2,7
1,3
33,2
• jednorodzinne
157,3
92,6
64,7
41,1
Ogółem w Polsce
Miasta, w tym:
Wieś, w tym
Źródło: obliczenia własne KAPE S.A.
Obliczenia potencjału technicznego wykonano przy pomocy modelu, w którym uwzględniono
następujące przedsięwzięcia termomodernizacyjne budynków:
▪ ocieplenie przegród zewnętrznych,
▪ poprawa stolarki budowlanej poprzez wymianę okien i drzwi na nowe o najlepszych
parametrach technicznych,
▪ poprawa systemu wentylacyjnego.
Obliczenia oparto o jednostkowe efekty energetyczne zastosowania poszczególnych
przedsięwzięć termomodernizacyjnych. W obliczeniach uwzględniono również dokonane przed
2002 r. przedsięwzięcia termomodernizacyjne wyłączając je z obliczeń potencjału technicznego
termomodernizacji.
Poprzez realizację dostępnych technicznie przedsięwzięć poprawy wykorzystania ciepła do
ogrzewania budynków mieszkalnych możliwa jest redukcja zapotrzebowania ciepła do
ogrzewania gospodarstw domowych o ok. 37%. Potencjał ten odpowiada szacunkom UE po
uwzględnieniu możliwości występowania w Polsce nieco większego potencjału w związku nieco
większą jednostkową energochłonnością gospodarstw domowych w przeliczeniu na 1 m2
powierzchni mieszkalnej. Największy potencjał tkwi w budownictwie jednorodzinnym, zarówno
na terenach wiejskich, jak i miejskich. Jest to naturalne, z uwagi na znacznie bardziej
niekorzystne cechy konstrukcyjne budynków jednorodzinnych pod względem energochłonności,
spowodowane niekorzystnym stosunkiem kubatury ogrzewanej do powierzchni przegród
zewnętrznych.
Z danych Banku Gospodarstwa Krajowego1 wynika, że w okresie od 2002 r. do końca roku
20062 poddanych termomodernizacji w ramach systemu zawartego w ustawie
termomodernizacyjnej zostało ok. 4 900 budynków wielorodzinnych oraz ok. 290 budynków
jednorodzinnych. Nie jest znana natomiast dokładna liczba i zakres termomodernizacji w
budynkach poza systemem związanym z ustawą termomodernizacyjną.
Redukcja zużycia energii cieplnej poprzez działania nieinwestycyjne
Znaczną ilość energii potrzebną na ogrzewanie można zaoszczędzić także dzięki działaniom
nieinwestycyjnym, na przykład poprzez odpowiednie użytkowanie urządzeń grzejnych. Poniżej
podano przykłady działań, prowadzących do zredukowania zużycia energii:
1
2
„Fundusz Termomodernizacji. Informacja dla Komisji Infrastruktury Sejmu RP. Warszawa, sierpień 2006.
Dotyczy liczby wniosków na realizację działań termomodernizacyjnych w roku 2006
8
Ogrzewanie
▪ stosowanie zaworów termostatycznych, które pozwalają na indywidualne ustawienie
temperatury w każdym pomieszczeniu,
▪ ogrzewanie pomieszczeń tylko w razie potrzeby – wyłączanie ogrzewania
w pomieszczeniach nie używanych lub obniżanie w nich temperatury za pomocą
termostatu,
▪ odpowietrzanie kaloryferów każdorazowo przed rozpoczęciem sezonu grzewczego,
▪ ustawienie odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach – nie przegrzewanie
pomieszczeń,
▪ wietrzenie pomieszczeń w sposób krótki i intensywny, ciągłe wietrzenie przy uchylonych
oknach jest nieefektywne i prowadzi do niepotrzebnego zużycia energii,
▪ zamykanie na noc żaluzji i okiennic, unika się w ten sposób strat ciepła,
▪ stosowanie zasłon, ale tylko w obrębie okna, zasłony nigdy nie powinny zasłaniać
kaloryferów i zaworów termostatycznych,
▪ stosowanie okien z szybami zespolonymi o niskim współczynniku przenikania ciepła
(np. k=1,1).
Ciepła woda użytkowa
▪ używanie prysznica zamiast wanny (w wannie zużywa się jednorazowo 100-200 litrów
wody, podczas gdy prysznic zużywa od 5 do 15 l/minutę),
▪ dokładne zakręcanie zaworów,
▪ unikanie używania bieżącej wody do zmywania naczyń,
▪ stosowanie nowoczesnych pralek i zmywarek o wysokiej klasie efektywności
energetycznej,
▪ dbanie o dobrą izolację rur na ciepłą wodę,
▪ stosowanie perlatorów – sitek o drobnych oczkach zmniejszających przepływ wody
i napowietrzających strumień wody (pozwala to za oszczędność 50% wody),
▪ stosowanie odcinaczy dopływu wody – raz wyregulowana temperatura wody jest
utrzymywana mimo całkowitego jej odcięcia,
▪ stosowanie baterii termostatycznych – dopiero po osiągnięciu ustawionej przez
użytkownika temperatury z wylewki płynie woda.
Podsumowanie
Udział zużycia energii w gospodarstwach domowych w finalnym zużyciu energii wynosi ok.
33% i wykazuje nieznaczną tendencję wzrostową. W 2002 r. odbiorcy indywidualni zużyli
21 659 GWh energii. To mniej niż przemysł, ale znacznie więcej niż transport, budownictwo czy
rolnictwo. Polskie gospodarstwa domowe posiadają znaczny potencjał wzrostu efektywności
energetycznej zarówno jeśli chodzi o energię cieplną jak i elektryczną.
Największe oszczędności może przynieść podejmowanie kompleksowych przedsięwzięć
termomodenizacyjnych, ale znaczny potencjał tkwi także w zmianie zachowań użytkowników
energii. Aby przyspieszyć proces zwiększania efektywności energetycznej w polskich
gospodarstwach domowych niezbędne jest prowadzenie ogólnokrajowych kampanii
informacyjnych na temat możliwości wykorzystania istniejących mechanizmów wspierania
wzrostu efektywności energetycznej oraz korzyści ekonomicznych i ekologicznych związanych
ze zmianą nawyków użytkowników energii.
9