Egzamin z j. polskiego 2015

KOD:_______________
Egzamin do gimnazjum 2015
Niezwykły ogród
Tekst:
— Dlaczego tak na mnie patrzysz? — spytał.
— Bo sobie tak myślę, że jednak mnie bardzo żal doktora Cravena, dla którego musiało być
okropnie męczące być przez dziesięć lat uprzejmym dla chłopca, który był zawsze grubiański.
Ja bym nigdy nie potrafiła tego dokazać.
— Uważasz, że jestem grubiański?
— Gdybyś był jego synem, a on takim tatusiem, co to lubi bić — odparła — to by cię
porządnie trzepał.
— Ależ mu nie było wolno — rzekł Colin.
— Nie, nie było mu wolno — odpowiedziała Mary, rozpatrując tę sprawę bez uprzedzeń. —
Nikomu nie było wolno robić tego, czegoś nie chciał, bo niby miałeś umierać i inne jeszcze
głupstwa… Takiś był biedny!
— Ale teraz wcale nie będę biedny — oświadczył Colin z uporem. — I nie chcę, by ludzie
tak o mnie myśleli. Przecież dziś popołudniu stałem na własnych nogach.
— Ależ to nieprzeciwstawianie się Twojej woli zrobiło z ciebie dziwadło — ciągnęła Mary.
Colin odwrócił się, brwi zmarszczył.
— Uważasz, żem dziwadło? — spytał.
— Tak — rzekła Mary — straszne. Ale nie powinieneś się gniewać — dodała spokojnie —
bo wszakże i ja jestem dziwadło. Ale nie jestem już nim tak, jak byłam, zanim zaczęłam lubić
ludzi i zanim odkryłam ogród.
— Nie chcę być dziwakiem — rzekł Colin. — I nie będę — dodał, marszcząc czoło z silnym
postanowieniem.
Był to chłopiec bardzo dumny. Chwilkę leżał cicho, myśląc, po czym Mary dostrzegła cudny
uśmiech z wolna rozjaśniający się i przemieniający mu zupełnie twarzyczkę.
— Przestanę być dziwakiem, jeśli co dzień będę chodzić do ogrodu — mówił. — Tam są
czary, wiesz, takie dobre czary. Pewien jestem, że są.
— Ja także pewna jestem — odparła Mary.
— Jeżeli to nawet nie są prawdziwe czary, to może nam się zdawać, że są. W każdym razie
Coś tam jest, jest Coś.
— Magia — odrzekła Mary — ale nie czarna, tylko biała jak śnieg.
Nazywali to zawsze czarami i istotnie czarami zdawać się mogły miesiące następne — owe
zadziwiająco cudne. Ileż to rzeczy cudnych w ogrodzie tym się zdarzyło! Najpierw zdawało
się, że nie będzie końca kiełkowaniu i ukazywaniu się coraz to nowych roślinek w ziemi, w
trawie, w klombach, a nawet w zagłębieniach muru. Potem owe zielone roślinki poczęły
okrywać się pączkami, pączki poczęły się rozwijać i ukazywać kolory — wszystkie odcienie
błękitu, wszystkie odcienie purpury, karmazynu, złota i fioletu.
Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród
Pytania do tekstu:
1. Do jakiego rodzaju literackiego zaliczysz ten fragment powieści?
…………………………………………………………………………………………………
2. Co możesz powiedzieć o narratorze tekstu i jego stosunku do przedstawionych w nim
bohaterów?
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
3. Sformułuj własną definicję słowa „grubiański”.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
4. Na podstawie przedstawionego fragmentu powieści wyjaśnij, dlaczego do każdego z
bohaterów utworu pasuje nadane przez Mary określenie „dziwadło”.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
5. Co mają na myśli Colin i Mary, gdy używają słów „czary” i „magia”?
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Wokół tekstu:
1. Do słowa „gniewać się” dopisz przynajmniej trzy synonimy.
……………………………………………………………………………………………….
2. Ułóż zdanie ze związkiem wyrazowym „stanąć na własnych nogach” tak, żeby miał on
(ten związek) znaczenie przenośne.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
3. W tajemniczym ogrodzie rósł rzadki, delikatny kwiat.
a) w podanym zdaniu odszukaj podmiot i orzeczenie
………………………………………………………………………………………..
b) utwórz formę dopełniacza i miejscownika od rzeczownika „kwiat”
………………………………………………………………………………………..
c) uzupełnij podane zdanie pojedyncze tak, aby powstało jedno zdanie złożone
……………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………
4. Do słowa „ogród” dopisz cztery wyrazy pokrewne.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
5. Wyjaśnij, dlaczego wyraz „nieprzeciwstawianie się” piszemy łącznie z cząstką „nie”.
…………………………………………………………………………………………………
6. Popraw zdania:
a) Nie mam czasu dużo dzisiaj, dlatego bo będę pracować w ogrodzie.
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
b) Jeszcze tylko skok dzieli go od sukcesu, który pozwoli mu kontynuować karierę
sportowcy.
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
Wypracowanie:
„W magicznym ogrodzie” – napisz krótkie opowiadanie z elementami opisu, które uzasadni
nadany pracy tytuł.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
.…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………