Pobierz katalog wystawy

6
ulla von brandenburg | orange meets blue
Ulla von Brandenburg
Born in 1974 in Karlsruhe, she studied Scenography and Media Art at the Academy of Fine Arts in Karlsruhe
and Fine Arts at the Academy of Fine Arts in Hamburg. Her works have been broadly exhibited in Europe
and beyond, including solo shows at the Power Plant, Toronto (2016), Contemporary Art Museum St. Louis
(2015), and the Secession Pavilion in Vienna (2013), as well as group exhibitions and events such as Performa
in New York (2015, 2007), the 19th Biennale of Sydney (2014), La Triennale at the Palais de Tokyo (2012)
and the 53rd International Art Exhibition Venice Biennale, Venice, Italy (2009). The exhibition at the Kasia
Michalski Gallery, organized in collaboration with the Pilar Corrias Gallery from London, is her first individual
exhibition in Poland.
Ulla von Brandenburg lives and works in Paris.
Orange Meets Blue
Ulla von Brandenburg’s Orange Meets Blue is the artist’s first solo show in Poland. However,
Polish viewers are not unfamiliar with her works, which were presented at significant group
exhibitions in Cricoteka (Nothing Twice curated by Joanna Zielinska, 2014), the Centrum
Kultury Zamek in Poznan (The Castle in the Air curated by Adam Budak, 2012) and the
Museum of Modern Art in Warsaw (Wystawa curated by Susanne Pfeffer, 2010). These
shows created an initial framing and context for the perception and interpretation
of von Brandenburg’s practice in Poland.
Orange Meets Blue, organized by the Kasia Michalski in collaboration with the London-based
Pilar Corrias Gallery, features a representative selection of works by the German artist:
from a silent black and white 8 mm film to ornamental textile compositions (ribbons, quilts)
to colorful and poetic works on paper (watercolors on tissue paper as well as cutouts) and
installations.
2
Trained as a scenographer and visual artist, Ulla von Brandenburg explores the boundaries
between art and theater, creating works in which various themes and motifs, sourced
from different historical periods and iconospheres (such as the circus with its magic
and illusionism, the shadow play, and the theater of objects, as well as the traditions
of tableau vivant and Singspiel) recur and intertwine in a sophisticated way.
Orange Meets Blue jest pierwszą wystawą indywidualną Ulli von Brandenburg w Polsce. Prace
niemieckiej artystki nie są jednak nieznane polskim widzom: były prezentowane w krakowskiej
Cricotece (Nic 2 razy, 2014, kuratorka: Joanna Zielińska), w Centrum Kultury Zamek w
Poznaniu (na wystawie The Castle in the Air. Seans Wyobraźni, 2012, kurator: Adam Budak)
oraz w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (Wystawa, 2010, kuratorka: Susanne Pfeffer).
Wystawy te uwarunkowały pierwotny odbiór i interpretację twórczości von Brandenburg w Polsce.
Wystawa Orange Meets Blue, zorganizowana we współpracy z londyńską galerią Pilar Corrias,
prezentuje obszerny wybór prac artysyki, ukazujący charakterystyczny dla jej twórczości eklektyzm
w doborze mediów i środków wyrazu: od niemego filmu zrealizowanego na taśmie 8 mm, przez
ornamentalne kompozycje z wykorzystaniem tkanin, wstęg lub patchworków, po wielobarwne
prace na papierze (wykonane na delikatnej bibule akwarele i wycinanki) a także instalacje
przestrzenne.
Wykształcona jako scenografka i artystka wizualna, Ulla von Brandenburg zaciera granice
pomiędzy sztuką a teatrem. Tworzy prace, w których motywy zaczerpnięte z różnorakich okresów
historycznych i ikonosfer (świata cyrku, magii i iluzji, teatru cieni czy teatru rzeczy, nawiązujące
do tradycji tableau vivant i konwencji Singspiel) przeplatają się w nieskończonych, tajemniczych
konstelacjach.
3
4
Ulla von Brandenburg
Mann ohne Kopf
(Man Without Head)
2015,
watercolor on paper,
153,5 x 122,5 x 4 cm
(framed), phot. Andrea
Rossetti.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
5
Ulla von Brandenburg
Beuge (Bow)
2015,
watercolor on paper,
153,5 x 122,5 x 4 cm
(framed), phot. Andrea
Rossetti.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
6
Ulla von Brandenburg
Orange trifft Blau
(Orange Meets Blue)
2015,
ribbon, 4200 x 8 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
7
Ulla von Brandenburg studied set design before she became a visual artist.
The theatrical character of her works is an important part of her artistic
language, next to the artist’s fondness for illusionism and the uncanny.
Ulla von Brandenburg studiowała scenografię zanim została artystką wizualną.
Scenograficzny charakter jej prac stanowi ważny element jej języka artystycznego,
obok zamiłowania do iluzjonizmu i niesamowitości.
8
Ulla von Brandenburg
Orange trifft Blau
(Orange Meets Blue)
2015, ribbon,
4200 x 8 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
9
10
11
Ulla von Brandenburg
Orange trifft Blau
(Orange Meets Blue)
2015, ribbon,
4200 x 8 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
12
Ulla von Brandenburg
Orange trifft Blau
(Orange Meets Blue)
2015, ribbon,
4200 x 8 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
13
14
15
Ulla von Brandenburg
Hemden Quilt
(Shirt Quilt)
2012-2014, fabric,
240 x 220 x 3,5 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
16
Ulla von Brandenburg
Scatola
2011,
metal box filled with
origami birds
9,4 x 23 x 21,4 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
17
20
Ulla von Brandenburg
The Objects
2009,
Super 16mm transferred
to HD, B&W, silent
14’55”
ed. 5 +2 AP.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
21
Although the protagonists of her films and performances wear contemporary clothes,
they are situated in an ageless balance between different periods and esthetics, caused
by the use of black and white film and the tradition of the tableau vivant.
Bohaterowie jej filmów i performansów noszą współczsne ubrania, jednak von Brandenburg
umieszcza ich w bezczasowym zawieszeniu pomiędzy różnymi okresami i estetykami
– stosując konwencję czarno-białego obrazu filmowego czy nawiązując do tradycji tableau vivant.
22
A black-and-white image underlines the ageless character of
the production, which is very often reconstructed on stage or in
an interior.
Czarno-biały obraz podkreśla bezczasowy charakter filmowych produkcji,
które bardzo często odtwarzane są na teatralnej scenie lub we wnętrzu.
23
Ulla von Brandenburg
The Objects
2009,
Super 16mm transferred
to HD, B&W, silent
14’55”
ed. 5 +2 AP.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
24
Ulla von Brandenburg
The Objects, 2009
Super 16mm transferred
to HD, B&W, silent
14’55”
ed. 5 +2 AP.
Courtesy of the Artist and
Pilar Corrias
The multidisciplinary art of von Brandenburg is characterized by a rare
ability to emotionally engage the viewer.
Multidyscyplinarna sztuka von Brandenburg ma rzadką zaletę
emocjonalnego oddziaływania na widza.
25
26
27
Ulla von Brandenburg
Band blau II (positiv/negativ)
2012,
cutout on paper, ink,
64 x 50 cm (each).
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
28
29
Ulla von Brandenburg
Fledermäuse (Bats)
2012,
paper cutout, 74 x 64,5 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
Ulla von Brandenburg alludes to this ancient tradition while arranging her works
in galleries, on theater stages, or in open air. She often presents the filmed
images as elements of theatrical installations resembling fantastic
mise-en-scènes, where no division is made between actor and spectator, stage
and audience, object and prop, illusion and reality.
Ulla von Brandenburg odwołuje się do tej dawnej tradycji używając do tego celu
galerii, sceny teatralnej lub pleneru. Sfilmowane obrazy chętnie pokazuje jako
element teatralnych instalacji, które przypominają fantastyczne mise-en-scène,
gdzie nie ma rozdziału pomiędzy widzem i aktorem, sceną i widownią, obiektem
i rekwizytem, iluzją i rzeczywistością.
30
31
Ulla von Brandenburg
Regal mit Masken
(Shelf with Mask)
2012, paper cutout,
ink, 75 x 63 cm.
Courtesy of the Artist
and Pilar Corrias
32
33
Ulla von Brandenburg
Eisbär (Ours blanc)
2013,
watercolor on ancient paper,
180 x 135 cm
200 x 155 x 5 cm (framed),
© Fabrice Gousset.
Courtesy of the Artist
and Art : Concept, Paris
Ulla von Brandenburg’s Theatrum Mundi
Joanna Zielińska
Ulla von Brandenburg’s universe is populated by characters and motifs from various times –
one can trace references to nineteenth-century literature, theater, psychoanalysis, circus,
and magic, as well as elements of romanticism, expressionism or baroque. In her
installations, performances, films, and drawings, von Brandenburg alludes to Johann
Wolfgang von Goethe’s œuvres, Caravaggio’s paintings, Edgar Allan Poe’s texts, John
Epstein’s films, and Man Ray’s photography and objects.
34
It is impossible to enumerate all sources of inspiration which constitute Ulla
von Brandenburg’s visual language. Despite her numerous points of reference, it is also
unachievable to locate the exact historical provenance of her works. Although
the protagonists of her films and performances wear contemporary clothes, they are situated
in an ageless balance between different periods and esthetics, caused by the use of black
and white film and the tradition of the tableau vivant.
Such living images – reconstructions of genre paintings by groups of specially dressed
models or actors – have a long tradition. Their popularity peaked in the 19th century
and the Victorian era. The scenes, in which actors were to remain quiet and motionless, were
usually enacted in private ateliers and theaters. Ulla von Brandenburg alludes to this ancient
tradition while arranging her works in galleries, on theater stages, or in open air. She often
presents the filmed images as elements of theatrical installations resembling fantastic
mise-en-scènes, where no division is made between actor and spectator, stage and audience,
object and prop, illusion and reality.
In classical theater, the illusionary world (that is, the stage) is divided from the real world
(the audience) by a curtain. In von Brandenburg’s installations, the curtain functions
on a similar basis, creating an impression of “walking through the looking glass.” In the artist’s
practice, the curtain is associated with the role of architecture: it conceals certain elements
of space and reveals new potential. Because it transforms the environment, it simultaneously
enables a sensory contact with the work of art. It sometimes leads the viewer through space,
toward the place where events unfold. Behind the drapes, one can find props, a filmed
tableau vivant or cycles of watercolors. Layers of fabric can create an abstract
composition (as in Kulissen / Sceneries, 2011, Lyon Biennale). A curtain made of small pieces
of cloth sewn together, resembling a traditional quilt, can form an abstract landscape seen
from above (Curtain / Kurtyna III, 2014, Nothing Twice, Cricoteka). Textile is also used
to create a flag waving in front of the gallery, or an uncanny patchwork tent, in which
a shadow play is screened (Shadowplay, Kunstpreis Finkenwerder Prix Airbus, Kunsthaus
Hamburg, 2013). The motif of the shadow play recurs also in the installation Forest III
(2009), where the contours of trees are painted directly on the walls of an elliptical room,
creating a theatre-like panorama.
A series of watercolor paintings representing props and circus costumes feature
the repeated, distinctive diamond-shaped pattern from Harlequin’s costume – also
discernible in von Brandenburg’s videos and curtains. The figure of commedia dell’arte’s
Harlequin itself is also present: a trickster who is considered by theatre historians
to be the precursor of the clown. Some of the characters are drawn from old photographs
found in flea markets. In one of the images, an abstract motif of a ribbon appears, resembling
ectoplasm formed by physical mediums during parapsychological sessions. This strange
element can also be a magician’s prop. Rolled ribbons are also used in the piece
entitled Orange trifft Blau / Orange Meets Blue (2015).
Ulla von Brandenburg’s films are usually recorded in a single shot, with no cutting.
A similar method was used by Alfred Hitchcock in The Rope (1948) or Alexander Sokurov
in the Russian Ark (2002). Von Brandenburg’s works, however, resemble a documentation
of a performance, rather than a feature film. A black-and-white image underlines the ageless
character of the production, which is very often reconstructed on stage or in an interior.
The artist often utilizes her own voice to sing poems written in her mother tongue.
Ulla von Brandenburg studied set design before she became a visual artist. The theatrical
character of her works is an important part of her artistic language, next to the artist’s
fondness for illusionism and the uncanny. The multidisciplinary art of von Brandenburg
is characterized by a rare ability to emotionally engage the viewer. The staging of space,
manifested in the majority of von Brandenburg’s works, is achieved by means of props
and elements such as a curtain, a circus tent, a theater stage, or the use of a specific
repertoire from the realms of magic and circus, such as Harlequin’s costume, the theater
of objects, or the shadow play. All of the above constitute a certain Theatrum mundi in which
the main role is played by the viewer.
35
Theatrum Mundi Ulli von Brandenburg
Joanna Zielińska
Świat Ulli von Brandenburg zaludniony jest przez motywy i postacie z różnych epok. W jej pracach
odnaleźć można powiązania z dziewiętnastowieczną literaturą, teatrem, psychoanalizą, magią
i cyrkiem, aluzje do kultury romantyzmu, ekspresjonizmu czy baroku. W instalacjach,
performansach, filmach i rysunkach artystki pojawiają się nawiązania do dzieł Johanna Wolfganga
Goethego, malarstwa Caravaggia, tekstów Edgara Allana Poe, filmów Jeana Epsteina, czy
fotografii i obiektów Man Ray’a.
Nie sposób wymienić wszystkich inspiracji, które tworzą język artystyczny von Brandenburg.
Pomimo mnogości odniesień nie jest też możliwe usytuowanie prac artystki w konkretnej epoce
historycznej. Bohaterowie jej filmów i performansów noszą współczesne ubrania, jednak
von Brandenburg umieszcza ich w bezczasowym zawieszeniu pomiędzy różnymi okresami
i estetykami – stosując konwencję czarno-białego obrazu filmowego czy nawiązując do tradycji
tableau vivant.
36
Tak zwane żywe obrazy – tworzone przez grupy ludzi rekonstrukcje kompozycji malarskich i innych
scen rodzajowych, mają długą tradycję. Szczyt ich popularności przypada na wiek dziewiętnasty
i epokę wiktoriańską. Scenki, podczas których aktorzy musieli pozostawać w ciszy i bezruchu,
najchętniej odgrywano w prywatnych atelier oraz teatrach. Ulla von Brandenburg odwołuje się
do tej dawnej tradycji używając do tego celu galerii, sceny teatralnej lub pleneru. Sfilmowane
obrazy chętnie pokazuje jako element teatralnych instalacji, które przypominają fantastyczne
mise-en-scène, gdzie nie ma rozdziału pomiędzy widzem i aktorem, sceną i widownią, obiektem
i rekwizytem, iluzją i rzeczywistością.
W klasycznym teatrze świat iluzyjny (scena) od świata rzeczywistego (widownia) odgradza
kurtyna. W instalacjach von Brandenburg działa ona na podobnych zasadach, stwarzając złudzenie
„przejścia na drugą stronę lustra”. Kurtyna w twórczości artystki pełni rolę architektury: ukrywa
elementy przestrzeni i odkrywa nowe jej możliwości. Zmieniając otoczenie, jednocześnie umożliwia
sensoryczny kontakt z dziełem. Niekiedy prowadzi widza przez przestrzeń, wskazując drogę
do miejsca zdarzenia. Za fałdami tkaniny ukrywają się bowiem rekwizyty, sfilmowane tableau vivant
czy też cykle akwarelowych obrazów. Kolejne warstwy tkanin mogą tworzyć abstrakcyjną
kompozycję (Kulissen / Sceneries, 2011, Biennale w Lyonie). Kurtyna zszyta z niewielkich
kawałków materiału techniką patchworku może przybrać formę abstrakcyjnego pejzażu widzianego
z lotu ptaka (Curtain / Kurtyna III, 2014, Nic 2 razy, Cricoteka). Z materiału powstaje również
flaga powiewająca na zewnątrz galerii czy niezwykły, wykonany techniką patchworku namiot
cyrkowy, wewnątrz którego wyświetlany jest teatrzyk cieni (Shadowplay, Kunstpreis
Finkenwerder Prix Airbus, Kunsthaus Hamburg). Estetyka teatru cieni pojawia się również
w instalacji Forest III (2009), gdzie kontury drzew wymalowane zostają bezpośrednio na ścianach
owalnego pokoju, tworząc teatralną panoramę.
Na serii obrazów wykonanych techniką akwareli widać niesamowite rekwizyty i cyrkowe kostiumy.
Powraca charakterystyczny romboidalny deseń pojawiający się w filmach i na kurtynach,
pochodzący z kostiumu Arlekina. Występuje też postać samego Arlekina z commedia dell’arte,
trickstera, który w historii teatru postrzegany jest jako prototyp klauna. Niektóre postacie
przemalowywane są ze zdjęć znalezionych na targu staroci. Na jednym z obrazów wyłania się
abstrakcyjny motyw wstęgi przypominający ektoplazmę z seansów spirytystycznych. Ten dziwny
element może być też rekwizytem magika. Zwinięte wstęgi są też elementem kompozycji Orange
trifft Blau / Orange Meets Blue (2015).
Filmy Ulli von Brandenburg powstają najczęściej w jednym ujęciu, bez montażu. Podobny zabieg
zastosował Alfred Hitchcock w filmie Sznur (1948) czy Aleksander Sokurov w Rosyskiej arce
(2002). Realizacje von Brandenburg bardziej jednak przypominają zapis performance niż film
fabularny. Czarno-biały obraz podkreśla bezczasowy charakter filmowych produkcji, które bardzo
często odtwarzane są na teatralnej scenie lub we wnętrzu. Artystka wielokrotnie używa własnego
głosu do wyśpiewania poematów napisanych w jej ojczystym języku.
Ulla von Brandenburg studiowała scenografię zanim została artystką wizualną. Scenograficzny
charakter jej prac stanowi ważny element jej języka artystycznego, obok zamiłowania do iluzjonizmu
i niesamowitości. Multidyscyplinarna sztuka von Brandenburg ma rzadką zaletę emocjonalnego
oddziaływania na widza. Teatralizacja przestrzeni obecna w realizacjach artystki dokonuje się
za pośrednictwem typowych scenicznych rekwizytów takich jak kurtyna, namiot cyrkowy, scena
czy obecność specyficznego cyrkowo-magicznego repertuaru środków, takich jak na przykład
strój Arlekina z commedia dell’arte, teatr przedmiotu czy teatr cieni. Cały ten repertuar środków
tworzy swego rodzaju Theatrum mundi, w którym głównym aktorem jest sam widz.
37
Ulla von Brandenburg
Urodzona w 1974 w Karlsruhe, studiowała scenografię i sztukę mediów na Akademii Sztuk Pięknych w Karlsruhe
oraz sztuki piękne na Akademii Sztuk Pięknych w Hamburgu. Jej prace pokazywano na całym świecie, m.in. na
wystawach indywidualnych w Power Plant w Toronto (2016), Muzeum Sztuki Współczesnej w St. Louis (2015),
pawilonie Secesji w Wiedniu (2013) oraz znaczących wystawach grupowych, takich jak Performa w Nowym
Jorku (2015, 2007), 19. Biennale w Sydney (2014), Triennale w Palais de Tokyo w Paryżu (2012) oraz na 53.
Międzynarodowej Wystawie Sztuki – Biennale w Wenecji (2009). Wystawa Orange Meets Blue w Galerii Kasia
Michalski, powstała we współpracy z galerią Pilar Corrias z Londynu, jest pierwszą wystawą indywidualną Ulli von
Brandenburg w Polsce.
Artystka mieszka i pracuje w Paryżu.
The catalogue was published on the occasion of the exhibition
Orange Meets Blue by Ulla von Brandenburg at the Kasia Michalski Gallery
January 21 - March 17, 2016
Texts
Klara Czerniewska
Joanna Zielińska
Editing and Translation
Klara Czerniewska
Proof reading
Katarzyna Barbotin-Larrieu
Klara Czerniewska
Aleksandra Urbańska
Graphic design, print and binding
Magdalena Heliasz
Aleksandra Urbańska
All rights reserved
2016©Ulla von Brandenburg, Joanna Zielińska, Kasia Michalski Gallery, Pilar Corrias
Kasia Michalski Gallery • Poznańska 16 • 00-680 Warsaw • +48 22 409 33 07 • www.kasiamichalski.com