Temat: Aspekty etyczno-moralne zapłodnienia in vitro.

Temat: Aspekty etyczno-moralne zapłodnienia in vitro.

Scenariusz lekcji interdyscyplinarnej z biologii i religii w klasach szkoły ponad
gimnazjalnej.
Jest to lekcja otwarta, inscenizacja teatralna, w której widzami są wszyscy
uczniowie szkoły wraz z nauczycielami.
Proponujemy przeprowadzenie takiej lekcji w dniu 24 marca, gdy obchodzony
jest Narodowy Dzień Życia, lub 25 marca w Dzień Świętości Życia.
Akcja inscenizacji toczy się w 3 miejscach: w domu, w klinice, na
konferencji naukowej.
Temat: Aspekty etyczno-moralne zapłodnienia in vitro.
Cel ogólny: Przybliżenie uczestnikom zajęć problematyki związanej z
zagadnieniem procedury in vitro;
Cele operacyjne:
- Uczeń poznaje pojęcia:
- zapłodnienie in vitro, naprotechnologia;
- próbuje wyjaśnić dlaczego są to problemy natury medyczno-moralnej;
- poznaje i analizuje zdanie genetyka, prawnika oraz Kościoła;
- Uczeń rozumie:
- wagę problemu nienaruszalności i godności poczętego życia;
- buduje w sobie postawę obrońcy życia;
- rozumie nauczanie Kościoła dotyczące wartości i nienaruszalności życia
ludzkiego;
- Uczeń działa:
- odważnie opowiada się po stronie prawdy na temat życia ludzkiego;
- przestrzega w swoim życiu zasad moralnych;
- przyjmuje nauczanie Kościoła i umie uzasadnić swoje stanowisko;
Metody:
- wykład, inscenizacja, pokaz, ewaluacja;
Środki dydaktyczne:
– projektor, ekran, teksty źródłowe, kartki, tablica, komputer;
film dostępny pod adresem:
http://rapidshare.com/files/458794006/Film_In_Vitro_i_Naprotechnologia.wmv
pobieranie rozpoczyna się po wybraniu opcji „Slow Download”
Wprowadzenie (katecheta, nauczyciel)
Powitanie i modlitwa w intencji poszanowania życia ludzkiego.
Prowadzący zajęcia informuje, że: 25 marca każdego roku w Uroczystość
Zwiastowania Pańskiego – cały katolicki świat przeżywa Dzień Świętości
Życia. W tym dniu w sposób szczególny spoglądamy nie tylko na własne życie,
które jest wielkim darem Stwórcy, ale jest to okazja, aby zatroszczyć się o życie
najbardziej bezbronnych, poczętych ale jeszcze nienarodzonych istot ludzkich.
Poruszany problem in vitro jest w środowisku uczniowskim zagadnieniem
znanym aczkolwiek nie zawsze prawidłowo rozumianym. Dlatego
zaproponowana lekcja, łącząca problemy biologii, medycyny i etyki, jest
doskonałym momentem, w którym mamy możliwość dokonania weryfikacji
własnych przemyśleń i ustosunkowania się do wyżej wymienionych tematów.
W dzisiejszych czasach pojawił się bolesny problem dotykający coraz więcej
młodych małżeństw, a mianowicie niepłodność. Grupa małżeństw, która nie
może mieć dzieci jest coraz większa.
Z uwagi na znaczną częstość występowania niepłodność stała się problemem
społecznym i stanowi zarazem istotny problem kliniczny. Może to dotyczyć
także was w przyszłości.
Szukanie sposobu jej leczenia, rodzaju pomocy w przyjściu na świat
upragnionego dziecka, to główne cele medycyny rozrodu człowieka. Zgodnie z
najnowszymi rekomendacjami leczenie niepłodności winno być uwieńczone
narodzinami zdrowego dziecka.
Jako ludzie jeszcze bardzo młodzi, jesteście ludźmi przyszłości – przed wami
decyzje, które musicie podjąć, a które zaważą na całym waszym dorosłym
życiu.
Czy łatwo jest podejmować dobre decyzje?
Dzisiejsze spotkanie jest próbą wejścia w ten proces. Patrząc na przygotowaną
inscenizację zwróćmy uwagę jak wiele możliwości technicznych z pominięciem
zasad etyki proponuje współczesny świat. Za tymi scenariuszami kryją się
postawy negujące godność ludzką.
Spróbujcie wykorzystać ten czas, by zrozumieć trudny problem niepłodności i
umieć w przyszłości dokonywać właściwych wyborów? Czy jedynym
rozwiązaniem, jak sądzi większość, jest in vitro? A może istnieje jakaś inna
możliwość.
Rozwinięcie: Wczujmy się w sytuację małżeństwa, które bezskutecznie od kilku
lat oczekuje na upragnione dziecko. Pomogą nam zrozumieć tę sytuację wasi
koledzy odgrywający rolę małżonków - Kariny i Arka
Inscenizacja:
Dom - Karina w magazynie kolorowym ogląda zdjęcia dzieci
Żona: Być matką - dlaczego tyle kobiet doświadcza tego stanu tylko nie ja ?
Dlaczego nie możemy być rodzicami?
Mąż – Tak, to prawda, ale wiesz kochanie mam dla nas fantastyczną
propozycję, znalazłem rozwiązanie naszych kłopotów. To będzie nasza
tajemnica. Zobacz (podaje jej ulotkę reklamującą klinikę in vitro)
Żona - musimy tam pojechać. W tej klinice na pewno nam pomogą! Wreszcie
będziemy mieć dziecko!
Filmik
Lekarz: Witam Państwa serdecznie w naszej klinice. Zapewne Państwo chcą się
dowiedzieć jaka istnieje możliwość pomocy małżeństwom borykającym się z
niepłodnością. Są następujące sposoby:
1-nadzór nad naturalnym cyklem kobiety
2-współżycie naturalne zostaje zastąpione inseminacjami
3-metoda zapłodnienia pozaustrojowego, czyli program in vitro
Rozumiem, że Państwo zainteresowani są trzecim sposobem.
W Polsce pierwsze dziecko poczęte w wyniku zastosowania metody in vitro
przyszło na świat w 1987 r. Od tego czasu w naszym kraju urodziło się ok. 30
tys. dzieci.
Arek: -proszę nam objaśnić na czym polega procedura in vitro
Lekarz:
- w obrębie programu wyróżniamy 2 etapy: pierwszy farmakologiczny,
podajemy leki kobiecie, aby doprowadzić do pojawienia się pęcherzyków
Graafa w jajnikach. W pęcherzykach są zawarte komórki jajowe. Następnie to
etap biotechnologiczny: pacjentka poddana jest punkcji jajników, w czasie
której wydobywa się poza jej organizm komórki jajowe z uzyskanych uprzednio
pęcherzyków. Potem komórki jajowe łączone są z plemnikami. Poczęte istoty
ludzkie przenoszone są do inkubatorów, gdzie następuje tzw. hodowla ludzkich
zarodków. W 2,3 lub 5 dobie wybiera się najlepiej rokujące do dalszego życia
zarodki, przeważnie dwa, by następnie dokonać transferu do jamy macicy.
Pozostałe zarodki są zamrażane w temperaturze -190 stopni Celsjusza. Mrożenie
jest procesem, w którym ginie część zarodków. Jest to negatywny etycznie
aspekt programu in vitro.
Karina: Co o tym sądzisz Arek? Wydaje mi się to takie instrumentalne!
Arek: Kochanie. Porozmawiamy o tym spokojnie w domu. Dziękujemy Panu.
Myślę, że wkrótce się zobaczymy.
Dom – zmęczeni wieczorem włączają telewizor, są świadkami debaty
parlamentarnej – dowiadują się, że :
Karina: Popatrz! O in vitro dyskutują w Polsce prawie wszyscy.
Arek: No tak! W stosunku do innych krajów europejskich, w kwestii
uregulowań prawnych dotyczących in vitro jesteśmy państwem zdecydowanie
zapóźnionym. W wyniku tej debaty okaże się, czy Polska będzie krajem
przyjaznym życiu na tym najbardziej delikatnym, początkowym etapie
życia człowieka czy nie. Jesteśmy świadkami tworzenia się bioprawa .
Karina: Arek, pamiętasz, wczoraj w ogłoszeniach parafialnych nasz ksiądz
mówił o jakiejś konferencji, chyba o in vitro.
Arek: Faktycznie, to może pójdziemy?
Karina: Tak, tak! Pójdźmy!
Karina: Chyba dobrze trafiliśmy, ta konferencja to chyba tu?
Arek: Tak, zobacz! Konferencja naukowa: Życie w rękach techników
Karina: Ale zobacz, tu jest coś ciekawego! Naprotechnologia, posłuchajmy o
czym rozmawiają?
Film – Naprotechnologia
Następnie już w domu;
Karina: Wiesz kochanie, super, że byliśmy na tej konferencji. Wiele nas to
nauczyło. Prelegenci wspaniale argumentowali swoje stanowiska. Poczytajmy
jeszcze, co zawierają ulotki, które zabrałam i co jest na tych płytkach. Jeden z
prelegentów je rozdawał.
Arek:
Od kiedy pojawił się temat uregulowań prawnych dotyczących in vitro, za
koniecznością przyjęcia w Polsce ustawodawstwa biotycznego w tej kwestii
konsekwentnie wypowiada się Konferencja Episkopatu Polski (KEP). Biskupi
powołali Zespół Ekspertów (KEP) ds. Bioetycznych, którego kierownictwo
powierzyli abp. Henrykowi Hoserowi. W jednym z wystąpień stwierdził on, że:
poczęcie dziecka ma być dziełem jego rodziców, a nie dziełem techników.
Karina: Słuchaj, wynika z tego, że w naszym kraju faktycznie zaczyna tworzyć
się bioprawo.
Arek: Posłuchaj dalej:
Przez lata w Polsce działano w pewnej pustce prawnej, według zasady: to co nie
jest zabronione jest dopuszczalne. Oznaczało to całkowity brak reguł w tym
zakresie. Jeżeli mówimy o bioprawie to nie ma odwrotu od wartości, takich jak
godność osoby ludzkiej, prawo do życia, ochrony zdrowia czy prawo do
rozwoju.
Karina: Zobacz tu z kolei informują, że w parlamencie od dłuższego czasu
znajduje się kilka projektów ustaw regulujących kwestie in vitro. Jeden z
ekspertów Zespołu ds. Bioetycznych stwierdził, że – człowiek nie może być
traktowany przedmiotowo, a wiec nie może być stawiany na równi z
komórką czy tkanką. Ekspertom zależy, by oprócz ustanowienia dobrego
prawa ludzie rozumieli dlaczego miałoby ono zakazywać stosowania in vitro i
byli wewnętrznie przekonani do jego przestrzegania .
Arek: To bardzo ciekawe, nie wiedziałem, że o ile podczas całego procesu
legislacyjnego trzeba poszukać kompromisu prawnego, o tyle
niedopuszczalne jest szukanie kompromisu moralnego. Byłoby bardzo źle,
gdyby technicy i eksperci medyczni mogli decydować o tym, kto z
nienarodzonych ma prawo do życia, a kto jest skazany na bycie materiałem do
eksperymentów, uśmiercanie czy na zamrażanie.
Karina: Jestem zmęczona tymi informacjami, one są sprzeczne z tym, co się
powszechnie słyszy.
Arek: Zauważ jak trudno jest dotrzeć do prawdy.
Karina: Załączmy Internet, zobaczmy co jest tam napisane. O popatrz : Jeden z
lekarzy, kierownik Katedry i Kliniki Neonatologii Uniwersytetu Medycznego w
Poznaniu, opowiada się przeciwko wprowadzeniu regulacji prawnych
zmierzających do wprowadzenia procedury in vitro. W swoim oświadczeniu
wydanym do marszałków sejmu i senatu napisał: jako katolik uznaję wszystkie
argumenty Kościoła Katolickiego. Jako lekarz i kierownik największej Kliniki
Neonatologii w Polsce obserwuję, oprócz radości rodzin z powodu posiadania
dziecka w następstwie stosowania metody in vitro, także tragedie będące
konsekwencją częstszego występowania ciąży mnogiej z ryzykiem porodu
przedwczesnego, zwiększoną częstość przetoczeń krwi między płodami oraz
większą liczbę wad wrodzonych, jest znaczny odsetek zachorowań i
śmiertelności noworodków. www.archpoznan.pl.
Trzeba poszukiwać innych rozwiązań zmierzających w kierunku zapobiegania i
leczenia niepłodności. Zapłodnienie in vitro nie jest leczeniem niepłodności.
Właściwym kierunkiem w leczeniu niepłodności jest naprotechnologia
Arek: Tak? To o tym słyszeliśmy na konferencji! Sprawdź jeszcze raz
dokładnie, co to znaczy?
Karina: Naprotechnologia to Technologia Naturalnej Prokreacji (ang. Natural
Procreative Technology). Jest to nowa dyscyplina nauk medycznych w zakresie
zdrowia ginekologiczno - prokreacyjnego. Polega na kompleksowym
wykorzystaniu najnowszych osiągnięć medycyny oraz chirurgii we współpracy
z naturalnym cyklem menstruacyjnym kobiety. To także propozycja leczenia dla
mężczyzn. Arek to jest fantastyczne!
Arek: Widzisz, tu jest reklama instruktora tej metody. Popatrz mieszka
niedaleko w Tarnowie. Naprocare….. To jest właśnie to czego szukaliśmy.
Karina: O! Jest telefon. Proszę zadzwoń kochanie!
Arek: Dobrze! Halo! Dzień dobry! Właśnie czytamy w Internecie wasze
ogłoszenie, chcielibyśmy umówić się na spotkanie. O już pojutrze, dobrze ….
Tak oczywiście, będziemy…
(Telefon do p. Agnieszki, instruktora Naprocare w Tarnowie, umawiają się na
wizytę)
Karina: Popatrz jest tu jeszcze kilka faktów o in vitro, poczytajmy.
Arek: Procedura iv vitro prowadzi do niszczenia życia i kalectwa dzieci. Wiele
publikacji naukowych wykazuje, że ogromna większość istot ludzkich
poczętych in vitro ginie przed narodzeniem, zaś u tych, które się rodzą
występuje wiele wad wrodzonych.
Oto tylko cztery wybrane informacje….
Karina: Od 60 do 95 procent dzieci poczętych metoda in vitro ginie przed
narodzeniem. Jak donosi portal Bio News, w latach 1991-2005 w wielkiej
Brytani wytworzono 2 137 924 ludzkich embrionów w ramach pomocy parom
starającym się o dziecko. W tym okresie, według brytyjskiego Urzędu do Spraw
Płodności i Embriologii łączna liczba żywych dzieci urodzonych w wyniku in
vitro wyniosła 109 469.
Co się takim razie stało z pozostałymi 2 028 455 ludzkimi zarodkami?
(Jonh Smeaton SPUC; National Directal)
Arek: Amerykańskie Stowarzyszenie Medycyny Reprodukcyjnej opublikowało
w październiku 2010 roku raport na temat skuteczności in vitro. Badano
efektywność kliniki Shady Grove Fertility Center (USA) w latach 2004 – 2008.
Analizowano wyniki zapłodnienia 192 900 komórek jajowych i stwierdzono, że
nawet uwzględniając zamrożone istoty ludzkie, może się narodzić tylko ok.
8 400 dzieci. Oznacza to, że ok. 95 procent poczętych In vitro dzieci ginie przed
narodzeniem.
Arek: Prof. Aleksander Baranow, wiceprzewodniczący Rosyjskiej Akademii
Nauk Medycznych we wrześniu 2009 roku w Dumie Państwowej apelował do
władz, aby nie refundowały zabiegów in vitro. Powołując się na świadectwa
statystyki powiedział, że przy stosowaniu metody in vitro wzrasta ryzyko
urodzin dzieci z wadami. W Rosji 75 procent dzieci z probówki rodzi się
inwalidami. Jeśli wydajemy pieniądze na in vitro, to od razu powinniśmy
szykować pieniądze na opiekę nad inwalidami urodzonymi dzięki tej metodzie.
(…) Światowa Organizacja Zdrowia nie rekomenduje stosowania metody in
vitro. Jeśli wiemy, jakie są skutki stosowania tej metody, powinniśmy o nich
informować. Metoda ta szkodzi również zdrowiu matki. (za Dziennik Polski
15.10.2009)
Karina: Z raportu Instytutu Globalizacji wynika, że we Włoszech tylko jedno
na dwadzieścia dzieci poczętych metoda in vitro ma szansę na przeżycie do
narodzin. Raport został przygotowany dla Ministerstwa Zdrowia Republiki
Włoskiej, w celu udokumentowania skuteczności realizacji ustawy z 2004 roku,
która miała na celu ochronę życia dzieci poczętych in vitro. Statystyki
dokumentują, że z 58 869 istot ludzkich poczętych poza organizmem matki w
2005 roku narodziło się jedynie 3 385. W 2007 roku na ponad 71 000 dzieci
przeniesionych z probówki do organizmu matki rozwinęło się tylko 7 854 ciąż, z
czego aż w 1 552 przypadkach doszło do poronień, a 67 kobiet zdecydowało się
na aborcję.
Więcej informacji o procedurze in vitro i naprotechnologii dostępne jest w
serwisie Internetowym
www.pro-life.pl
Znajduj duje się tam również aktualna lista lekarzy i instruktorów stosujących
naprotechnologię.
Zapraszamy do pobierania i zamawiania bezpłatnych materiałów edukacyjnych.
Arek: Jak to dobrze, że nie zdecydowaliśmy się na in vitro kochanie.
Karina: Posłuchaj, ciekawie mówi na temat tej kwestii nasz ks. bp.
Ordynariusz Wikor Skworc: „W świetle prawdy, że życie człowieka jest darem
Boga, trzeba w kontekście dyskusji wokół techniki in vitro, odpowiedzieć na
pytania:
-czy naprawdę istnieje prawo do dziecka, które można zestawić z prawem do
własnego mieszkania i z wieloma innymi prawami społecznymi?
- czy można sprowadzić dziecko jedynie do roli przedmiotu, do którego ma się
prawo niezależnie od okoliczności?
Pragnienie dziecka jest czymś wspaniałym i godnym pochwały, ale nie oznacza
to, że można niejako automatycznie zaakceptować każdy środek prowadzący do
realizacji tego nieraz egoistycznego marzenia”. (2008 – kazanie….?)
Benedykt XVI
Bóg odsłania człowieka człowiekowi; rozum i wiara współpracują w
ukazywaniu mu dobra, byleby chciał je dostrzec. Bez Boga człowiek nie wie
dokąd zmierza i nie potrafi nawet zrozumieć kim jest. (Caritas in veritate;75,78)
Jan Paweł II
Bronić Życia i umacniać je, czcić je i kochać – oto zadanie, które Bóg powierza
każdemu człowiekowi. (Evangelim vitae 42)
Zastosowanie:
Dzisiejsza katecheza pokazuje, że obowiązkiem każdego z nas jest bronić życia
ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci. Lekarze jak i biomedyczni
pracownicy zobowiązani są nie tylko do biegłości w wykonywaniu procedur
leczniczych, ale także do poszukiwania zgodnych z etyką rozwiązań
medycznych. Powinniśmy posiadać świadomość, że każda istota ludzka, na
każdym etapie rozwoju, ma nienaruszalne prawo do życia oraz do przyjścia na
świat w kochającej się rodzinie w sposób szanujący godność rodziców i dziecka.
Zakończenie: ewaluacja - młodzież wypełnia karteczki zwrotne