prof. Roman Szewczyk
Transkrypt
prof. Roman Szewczyk
prof. Roman Szewczyk Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów Politechnika Warszawska Współpraca nauka-biznes. Doświadczenia praktyczne. Country Risk Conference, 21.04.2016 Warszawa Współpraca nauka – biznes. Doświadczenia praktyczne. prof. nzw. dr hab. inż. Roman Szewczyk Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów Instytut Metrologii i Inżynierii Biomedycznej Politechniki Warszawskiej O MÓWCY Kierownik projektów realizowanych we współpracy z przedsiębiorcami: „Foresight priorytetowych, innowacyjnych technologii na rzecz automatyki, robotyki i techniki pomiarowej” POIG, Działanie 1.1.1, w latach 2008-2010. „Wagosuszarka mikrofalowa do specjalistycznych pomiarów wilgotności” w ramach Programu Badań Stosowanych, 2013-2016. „Inteligentny, modułowy system dynamicznego ważenia elementów” w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, w latach 2013-2015. „Wpływ czynników zewnętrznych i wewnętrznych na dokładność układu przetwarzania sygnału siły w wagach laboratoryjnych ultrawysokiej rozdzielczości” w ramach Programu Badań Stosowanych, w latach 2012-2014. „Zintegrowany system detekcji obecności i klasyfikacji obiektu zajmującego fotel samochodowy”, w latach 2014-2016. WYBÓR STRATEGII Przy produkcji przemysłowej przedsiębiorstwo najczęściej wybiera jedną z dwóch strategii: • strategia niskich kosztów operacyjnych przy wytwarzaniu typowego produktu: - niski poziom zysku i płac, - ostra konkurencja na rynku. • strategia innowacyjnego produktu lub procesu: - wysoki zysk i możliwe wysokie płace, - niewielka konkurencja, - ryzyko bycia pierwszym. ZAGROŻENIA Zagrożenie: W Polsce wyczerpuje się potencjał dla strategii niskich kosztów operacyjnych Dlatego w najbliższych latach polski przemysł czeka transformacja w stronę produkcji wyrobów innowacyjnych. Będzie to transformacja wymuszona sytuacją rynkową. PRZEWAGA KORZYŚCI Działalność innowacyjna, poza wzrostem rentowności, prowadzi do rozwoju osobistego pracowników, a więc budowy kapitału ludzkiego, i integracji zespołów realizujących projekty. Jednak z działalnością innowacyjną zawsze wiąże się ryzyko. Jest ono niewspółmiernie większe niż ryzyko przy produkcji standardowego produktu. Dlatego działalność innowacyjna, praktycznie na całym świecie jest wspierana ze środków publicznych. MOŻLIWE WSPARCIE Aktualnie, w Polsce, wsparcie to odbywa się poprzez fundusze strukturalne. W 2015 uruchomiono, warty ponad 40 mld złotych Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR). Program Operacyjny Inteligentny Rozwój adresowany jest głównie do przedsiębiorstw! Instytucje naukowe (np. uczelnie, instytuty badawcze, itd.) mają status podwykonawcy. Nie są one konieczne (choć dopuszczalne i pożądane) do realizacji projektu. CASE STUDY Działanie 1.1.1 - „Szybka ścieżka”: Projekty zawierające badania stosowane i prace rozwojowe, często we współpracy uczelniami i instytutami badawczymi. Działanie 1.1.2 - „Instalacje pilotażowe/demonstracyjne”: Projekty w współpracy ze sferą badawczą ukierunkowane na demonstrator technologii. Działanie 3.2.2 – „Kredyt technologiczny”: Zakupy zaawansowanych urządzeń technologicznych z udziałem kredytu (w dużej części umarzanego) ZAGROŻENIA 1. Program ten zmienił realia rynkowe. Firmy z niego korzystające mogą uzyskać znaczące (do 80%!) dofinansowanie np. do zakupu drogiego sprzętu do zaawansowanej produkcji. W pewnych sytuacjach może to wyeliminować z rynku firmy nieuzyskujące wsparcia. ZAGROŻENIA 2. Konieczność dostosowania się do wymogów prawno-administracyjnych związanych z realizacją projektu. W programie ograniczono finansowanie zaliczkowe. Należy najpierw ponieść wydatek w projekcie, a potem dopiero go rozliczyć. Może to skutkować: - problemami z płynnością finansową (zwłaszcza w małych firmach realizujących duże projekty), - bankructwem w przypadku uchybień prawno-administracyjnych skutkujących odmową rozliczenia wydatku i żądaniem zwrotu zaliczki (np. niezamierzone uchybienia w zakresie prawa zamówień publicznych lub odnośnie szczegółowych wymagań, które nie są oczywiste dla przedsiębiorcy). ZAGROŻENIA 3. W przypadku realizacji projektu obejmującego prace badawczo-rozwojowe (czyli największych i najbardziej zyskownych przedsięwzięć) – konieczność nawiązania efektywnej współpracy z zewnętrznymi zespołami badawczymi. Współpraca taka napotyka wiele barier, które stwarzają realne zagrożenie dla projektu. UWAGA: Nie wszystkie projekty kończą się powodzeniem. Wtedy stają się źródłem wymiernych strat finansowych i frustracji. GŁÓWNE BARIERY 1. Długi czas od idei do wdrożenia Przedsiębiorca często nie może czekać 4 lata na wynik! 1 rok – przygotowanie wniosku i ocena 3 lata - czas trwania projektu Sytuacja rynkowa ulega dynamicznym zmianom w ciągu 4 lat. Rada: Ważne, aby przedsiębiorca otrzymywał wyniki w trakcie projektu, a nie na końcu. Przedsiębiorca musi współuczestniczyć w realizacji, dostosowując szczegóły harmonogramu do zmian na rynku. GŁÓWNE BARIERY 2. Tajemnice przedsiębiorstwa Przedsiębiorca musi ujawnić wiele szczegółów technologicznych. Obawa przed ujawnieniem tajemnic w publikacjach (przykłady z Niemiec). Ograniczony zakres patentowania w polskich przedsiębiorstwach. Rada: gdzie to możliwe - NDA GŁÓWNE BARIERY 3. Niechęć pracowników firm do zmian Właściciel dąży do realizacji projektu. Pracownicy nie zawsze są do końca przekonani. Potrzeba budowania relacji. Wymiana kadr, przepływ doświadczeń. Rada: rozmawiać, rozmawiać, rozmawiać. GŁÓWNE BARIERY 4. Niechęć pracowników B+R do zmian Ostre wymagania czasowe. Ograniczony wpływ na awanse naukowe. Problemy z wysoko ocenianymi publikacjami. Potrzeba rozwoju świadomości środowiska naukowego w zakresie wagi projektów realizowanych wspólnie z krajowym przemysłem. Rada: rozmawiać, rozmawiać, rozmawiać. GŁÓWNE BARIERY 5. Brak tradycji współpracy Brak tradycji po stronie przedsiębiorstw. Brak tradycji po stronie naukowców. Często pomagają absolwenci (nawet sprzed 30 lat). Rada: Nawet najdalszą podróż zaczyna się od pierwszego kroku. (Gautama Budda) KORZYŚCI Oczywiste korzyści finansowe. Często być albo nie być dla przedsiębiorstwa. Współpraca z uczelniami i instytutami badawczymi - Dostęp do młodych, dobrze przygotowanych kadr. Udział studenta w projekcie - wychowujemy sobie pracownika. Rozwój własnej kadry, większa gotowość do podejmowania nowych wyzwań. JAK ZACZĄĆ? Trzeba wymyślić idee, przygotować wniosek projektowy i się odważyć. Nie ma sensu pokładanie nadmiernej nadziei w firmach konsultingowych. Ideę projektu, plan działania, kluczowe opisy we wniosku trzeba przygotować samemu. Wykonawcy przygotowują wniosek! Firma konsultingowa może pomóc w przygotowaniu dokumentacji (np. finansowej) i ostatecznej edycji wniosku. Trzeba pamiętać, że zmiany sposobu działania na innowacyjny wymusza rozwój i zmiany na rynku w Polsce. Jest to zagrożenie, ale za razem i wielka szansa. Dziękuję Państwu za uwagę.