docod redaktora naczelnego - Wyższa Szkoła Zarządzania i
download 
Reklamacja Transkrypt
od redaktora naczelnego - Wyższa Szkoła Zarządzania i
Biuletyn Informacyjny WSZiA OD REDAKTORA NACZELNEGO Czy znamy znaczenie słowa wolność? Co ono oznacza, w kontekście takich rocznic jak 11 Lisopada czy 13 Grudnia. Czy umiemy docenić fakt w jakim kraju żyjemy obecnie? Próbowali na to odpowiedzieć na łamach tego wydania studenci pierwszego roku z kierunku administracja. 13 grudnia, gdy wiozłam syna do szkoły, zapytał mnie dlaczego w „trójce” leci piosenka Kaczmarskiego „On natchniony i młody był ...”. 10-latek zaskoczył mnie swoim pytaniem. Czy w zagonionym i komercyjnym świecie mamy chwilę na tego typu refleksje? Koniec roku zwykle sprzyja podsumowaniom i bilansom. Uczelnia skromnie i bez specjalnych fanfar obchodziła 10 - lecie swojej działalności. Pracą uhonorowała swój SPIS TREŚCI NAUKA - SŁUŻBA I DROGA DO PRAWDY ................................................................................................ 4 GAUDEAMUS PO RAZ JEDENASTY ........................................................................................................ 5 NAJLEPSZY PARTNER W BIZNESIE ........................................................................................................ 6 O INDIACH PRAWIE WSZYSTKO ............................................................................................................. 6 WSZiA HONOROWY OBYWATEL ............................................................................................................. 7 TO BYŁ DOBRY ROK ................................................................................................................................. 8 RACHUNKOWOŚĆ A CONTROLLING ...................................................................................................... 9 WALKA Z UBÓSTWEM .............................................................................................................................. 9 CORES 2007 ............................................................................................................................................ 10 ZBUDOWALI FUNDAMENTY TEORII MECHANIZMU RYNKOWEGO ................................................... 10 ZAMOŚĆ W DNIACH LISTOPADOWYCH 1918 ROKU .......................................................................... 12 89 ROCZNICA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI ................................................................................. 14 RAZEM ODNÓWMY ZAMOJSKĄ NEKROPOLIĘ .................................................................................... 15 PROFESOR TADEUSZ PRZYBYSZ (1929-2007) ................................................................................... 16 TADEUSZ PRZYBYSZ - ELEMENTY EKONOMII MATEMATYCZNEJ I MATEMATYKI FINANSOWEJ ..................................... 17 Z FINLANDII DO ZAMOŚCIA ................................................................................................................... 18 NASI STUDENCI NA KONWENCIE ......................................................................................................... 18 Z KALENDARZA SEKRETARZA - KOLEJNY ROK AKADEMICKI ........................................................... 19 PISZCZYMY PO RAZ PIĄTY ................................................................................................................... 20 STYPENDIUM W BELGII - STRZAŁ W DZIESIĄTKĘ .............................................................................. 20 KROK KU DOROSŁOŚCI ........................................................................................................................ 21 JEDNYM ZDANIEM ................................................................................................................................ 21 GOSPODARKA PRZESTRZENNA A WSPÓŁPRACA I ROZWÓJ REGIONALNY W POLSCE I NA UKRAINIE ......................................................................... 22 O KAPITALE LUDZKIM I UKŁADZIE W SHENGEN ................................................................................ 23 GALERIA AKADEMICKA - KILKA REFLEKSJI PO SZEŚCIU LATACH ................................................... 24 UCZELNIA NA TARGACH W BIAŁEJ PODLASKIEJ ............................................................................... 27 HUBERTUS 2007 ..................................................................................................................................... 27 PORTAL PROGNOZOWANIA STANÓW ZAGROŻENIA PRZEDSIĘBIORSTWA E-BAROMETR ........... 28 MISJE GOSPODARCZE PRZEDSIĘBIORCÓW DO BADENII-WIRTENBERGII .................................... 29 WIZYTA STUDYJNA PRZEDSIĘBIORCÓW Z WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W NIEMCZECH ...... 30 WIZYTA STUDYJNA W HISZPANII .......................................................................................................... 30 SZCZĘŚCIARA DOKTOR SAWY ............................................................................................................. 31 CZYM JEST DLA MNIE WOLNOŚĆ? ...................................................................................................... 32 POLACY SĄ SENTYMENTALNI .............................................................................................................. 33 BUDOWNICTWO - NOWY KIERUNEK .................................................................................................... 33 TRZECIE MIEJSCE DLA SIATKARZY ..................................................................................................... 34 ODDALIŚMY POLE W CHEŁMIE ............................................................................................................ 34 GŁOSUJCIE NA NASZYCH ..................................................................................................................... 34 mały jubileusz. Bo to w tym roku właśnie pojawiły się kolejne ważne dla studentów nowe inwestycje: Centrum Rehabilitacji i Akademickie Centrum Hipoterapii. Oferta uczelni wzbogaciła się o nowe kierunki - pielęgniarstwo i budownictwo. Działania uczelni na rzecz rozwoju miasta i regionu zostały docenione przez Radę Miejską Zamościa, woje- wodę lubelskiego oraz prestiżowy magazyn ekonomiczny „Home&Market”. Statuetki, nagrody, medale, gratulacje. Tak, to był dobry rok. Oby kolejny nadchodzący 2008 nie był gorszy - czego sobie i Czytelnikom NF życzę. Małgorzata Bzówka Wydawca: Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu, ul. Akademicka 4, tel. (084) 677 67 16 Redakcja - Małgorzata Bzówka (redaktor naczelny), stali współpracownicy: Joanna Giruć, Katarzyna Kimak, Bogdan Kawałko, Danuta R. Kawałko, Mieczysław Kowerski, Anna Krupa, Władysław Molas. Druk: Drukarnia Attyla s. j., Zamość, tel. (084) 639 12 13, (084) 627 19 16 W formie elektronicznej gazeta dostępna w formacie PDF na stronie internetowej uczelni www.wszia.edu.pl Skład i projekt okładki - Mateusz Gajos, drukarnia Attyla Zdjęcie studentów na 1 str. okładki - J. Cabaj Biuletyn Informacyjny WSZiA XI Inauguracja roku akademickiego 2007/2008 NAUKA SŁUŻBA I DROGA DO PRAWDY Jedenastą inaugurację roku aka- a z drugiej przyjęciem daru, aby na równi jawów tego jest powszechna fragdemickiego w Wyższej Szkole Zarzą- odpowiedzieć sobą”. mentaryzacja egzystencji człowieka dzania i Administracji w Zamościu „Kolejną pokusą we współcze- złączona z poczuciem osamotnienia rozpoczęła Msza święta w zamojskiej snej wizji człowieka jest stawianie i rozpaczy”. Katedrze. W uroczystej koncelebrze, go w miejscu Stwórcy. Człowiek czyni Na zakończenie ks. biskup zwraktórej przewodniczył biskup ordyna- siebie twórcą prawdy - autokreatorem, cając się do profesorów i studentów riusz dr Wacław Depo, uczestniczyli a nie odkrywcą i przekazicielem. Dopiero powiedział: ks. prałat Czesław Grzyb, proboszcz wtedy, kiedy człowiek przyjmie wezwa„Jeśli więc człowiek uświadomi soKatedry, ks. kanonik Zdzisław Ciż- nie do rozpoznania prawdy dojdzie, bie, że jego zdolność poznania prawdy miński, rektor kościoła św. Katarzyny że ona jest mu podarowana. A u pod- połączona z wysiłkiem osobistym jest w Zamościu, ks. Wiesław Mokrzycki, staw prawdy, zarówno rozumowej jak osobistym włączeniem się w dzieło rozdyrektor Sacrofilmu oraz księża wy- i przyjmującej Boga, jest ten sam Bóg, poznawania Prawdy, będzie to stanowić kładowcy WSZiA - ks. dr Czesław Ga- dawca rozumu i wiary. I nie ma pomię- podstawę do radości. Nauka będzie lek i ks. Jacek Zieliński. dzy nimi sprzeczności, one wzajemnie wówczas nie tylko procesem edukaNa wstępie wygłoszonej homilii ks. się dopełniają”. cyjnym i pragmatycznym, ale drogą biskup postawił pytanie: „jak z Maryją „Nowością w rozpoznawaniu praw- prowadzącą do pełnej prawdy o nim z bólem serca i niepokojem umysłu - szu- dy jest nie tylko sama informacja, lecz samym, ale nawet służbą, przez którą kać odpowiedzi na temat nas samych, jest nią tajemnica Wcielenia Syna Bo- staje się bardziej człowiekiem”. naszego życia, naszej pracy i powołań, żego, który stał się Pośrednikiem między W prezbiterium Katedry, w stallach zaktóre staramy się realizować - zgłębiania Bogiem a człowiekiem. Odpowiedzią tą siadał Senat i poczet sztandarowy uczelprawdy, jako profesorowie i studenci”. są nie tylko Jego słowa ale czyny, które ni. Studenci przygotowali oprawę liturRozwinięciem homilii były trzy pod- mówią o Nim, Kim jest i o jakie sprawy giczną Mszy świętej - czytania i modlitwę powiedzi na tak postawione pytanie. Po pierwsze: „... nie zgłębiamy prawdy sami, pojedynczo, lecz we wspólnocie osób. Jedną z podstawowych prawd o człowieku jest jego otwartość i relacyjność - stosunek wobec innych: najpierw wobec Boga, który go stworzył na swój wzór i podobieństwo, a później wobec innego człowieka. W rzeczywistości świa- Maszerujący po mieście studenci to znak, ze rok akademicki już się rozpoczął fot. dk ta, w jakim przychodzi nam żyć - mocno doświadczamy pokusy sa- Ojca chodzi, dla których przyszedł - o zba- wiernych. W procesji z darami ofiarowali mowystarczalności - a ona prowadzi do wienie każdego człowieka, który w nim chleb i wino oraz ornat. Na zakończenie tworzenia świata iluzji, który w tym przy- rozpoznaje prawdę o Bogu i sobie. Mszy świętej prorektor Bogdan Kawałpadku będzie uporem, by w sobie samym ...Może i my lepiej rozumiemy dzisiaj ko, w imieniu całej społeczności akawidzieć sens życia, a nie szukać go poza słowa Jana Pawła II: człowieka nie moż- demickiej WSZiA podziękował księdzu sobą. Z perspektywy wiary chrześcijań- na zrozumieć bez Chrystusa. Człowiek biskupowi za sprawowanie Eucharystii, skiej, ta pokusa będzie również pokusą sam siebie nie może zrozumieć - jaka błogosławieństwo i serdeczną obecność i próbą samozbawienia. Przez tę pokusę jest jego tajemnica początku, sensu ży- w życiu szkoły. samowystarczalności gubi się personal- cia, cierpienia i śmierci - bez Chrystusa. Uroczystość uświetniły śpiewy liny wymiar prawdy. Dlatego zawsze - nie On jest nie tylko Stwórcą, ale też Zbaw- turgiczne chóru Rezonans. Po Mszy tylko na początku roku akademickiego - cą. Dlatego nic i nikt nie może nas odłą- św. Senat Uczelni, ksiądz Biskup wraz musimy mieć świadomość, byśmy w dą- czyć od Chrystusa. Kiedy się to utraci z księżmi oraz studenci przeszli w orszażeniu do prawdy - coraz pełniejszej z pola widzenia i życia - przestrzegał ku ulicami Starego Miasta do Collegium - nie zamykali się na wspólnotę z in- Jan Paweł II - wówczas ta utrata pa- Novum, gdzie odbyła się dalsza część nymi, bo wtedy zamykamy się na spra- mięci - o chrześcijańskich korzeniach uroczystej inauguracji roku akademickiewę jeszcze bardziej istotną - na miłość, Europy i człowieka - połączona jest go 2007/2008. która jest z jednej strony obdarowaniem, z lękiem o przyszłość, a jednym z przeDanuta R. Kawałko Biuletyn Informacyjny WSZiA 10 lat działalności WSZiA GAUDEAMUS PO RAZ JEDENASTY Podczas XI inaugurabyła się druga część które przez cji roku akademickiego uroczystości - imma- cały okres w Wyższej Szkole Zarzątrykulacja studentów studiów uzydzania i Administracji pierwszego roku. Do skały średnią w Zamościu 17 paździerślubowania i pasowa- co najmniej nika br, rektor uczelni nia na studenta zostali 4,5. Berełka (miniatury berła rektorskiedr inż. Jan Andreasik zaproszeni najlepsi go) otrzymało 10 absolwentów, którzy otrzymał z rąk wojewody studen-ci, reprezen- napisali najlepsze prace dyplomowe. lubelskiego Wojciecha tanci poszczególnych Na prawie trzy tysiące studentów Żukowskiego medal przykierunków, którzy stu- kształcących się w Wyższej Szkole Zaznawany dla szczególnie dia rozpoczęli bez- rządzania i Administracji w Zamościu pozasłużonych na rzecz płatnie (lub częściowo nad tysiąc to studenci pierwszego roku rozwoju regionu. Tym saodpłatnie) w ramach dwóch Wydziałów: Zarządzania i Admimym wojewoda uhonoroSystemu Bezpłatnych nistracji oraz Fizjoterapii i Pedagogiki. dr Jarosław Gowin wał zamojską uczelnię „za Miejsc. Z blisko 30 mb stworzenie dynamicznego ośrodka osobowej grupy stypendystów do imedukacyjnego” i „osiągnięcia w dzie- matrykulacji przystąpili studzinie przedsiębiorczości i działal- denci I roku: Halyna Krysyności społecznej”. Wykład inaugura- uk (administracja), Michał cyjny pt.: „Być Polakiem w Europie” Obrycki (zdrowie publiczne), wygłosił dr Jarosław Gowin, rektor Paweł Pochmara (informaWyższej Szkoły Europejskiej im. Ks. tyka i ekonometria), KatarzyJózefa Tischnera, Senator RP. na Putkowska (pedagogika), Tradycyjnie inauguracja rozpoczęła Przemysław Mazur (ekonosię uroczystą Mszą św. o godz. 11.00 mia) i Agnieszka Skrzyńska w zamojskiej Katedrze pod przewodnic- (fizjoterapia). twem bpa dr Wacława Depo, ordynariuPodczas inauguracji wręsza diecezji zamojsko - lubaczowskiej. czone zostały również nagroPo nabożeństwie studenci i senat uczel- dy i wyróżnienia dla absolwenni przeszli ulicami Starówki do Collegium tów. Dyplomy z wyróżnieniem Novum przy ul. Sienkiewicza, gdzie od- przyznano aż 61 osobom, Rektor podsumował 10-letnią działalność uczelni fot. mb Najlepsze prace dyplomowe - Wydział Zarządzania i Administracji: Student Andrzej Pysz Promotor Tytuł pracy prof. dr hab. Maciej Bonawentura Pawlicki Pałac Zamoyskich w Zamościu jako muzeum Funkcjonowanie służb celnych po przystąpieniu Polski Renata Stepuch dr Edward Przychodaj do Unii Europejskiej Marta Żardzińska prof. dr hab. Roman Tokarczyk Istota, przyczyny i skutki alkoholizmu Projekt iluminacji budynku Szkoły z wykorzystaniem Sylwia Wójcik dr inż. Krzysztof Świder oprogramowania Corel Paint Shop Pro Kierunek ochrona dóbr kultury administracja administracja informatyka i ekonometria Najlepsze prace dyplomowe - wydział Fizjoterapii i Pedagogiki: Student Promotor Aneta Bździuch prof. dr hab. Stanisław Rudnicki Paulina Górecka dr Helena Bartyzel-Lechworowicz Maria Kaczmar dr hab. Elżbieta Rutkowska Grzegorz Małys dr Michał Słomian Kamila Rudnik prof. dr hab. Eugeniusz Dzis Anna Tychanicz dr Krzysztof Mataczyński Tytuł pracy Efekty rehabilitacji u chorych z zaburzeniami ukrwienia kończyn dolnych Jakość życia pacjentów w wieku geriatrycznym po przebytym udarze mózgu Aktywność fizyczna osób konsekrowanych Chory leczony przewlekle sterydami jako pacjent zgłaszający się na szpitalny oddział ratunkowy Rehabilitacja pacjentów chorych na przewlekłą białaczkę limfatyczną Proces leczenia w okołoporodowym uszkodzenia splotu ramiennego Kierunek fizjoterapia fizjoterapia fizjoterapia SUM zdrowie publiczne fizjoterapia fizjoterapia SUM Biuletyn Informacyjny WSZiA Wyróżnienie dla Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu NAJLEPSZY PARTNER W BIZNESIE Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu, jako jedyna uczelnia w kraju, otrzymała prestiżową nagrodę magazynu ekonomicznego Home&Market „Najlepszy partner w biznesie”. Statuetkę z rąk redaktor naczelnej Rity Schultz odebrał dr Mieczysław Kowerski, 23 października w Pałacu Prymasowskim w Warszawie. W tegorocznej edycji wśród laure- Prorektor Mieczysław Kowerski wśród nagrodzonych przez H&M atów tej nagrody znalazło się 19 firm. Partnerem roku został - XELION. Doradcy finansowi. W kategorii towarzystwo ubezpieczeń na życie - COMMERCIAL UNION, firma leasingowa - VB LEASING POLSKA, wykonawca budowlany - WARBUD, sieć handlowa - JERONIMO MARTINS DYSTRYBUCJA, ubezpieczenia majątkowe dla przemysłu - ERGO HESTIA, TFI - TFI SEB, firma telekomunikacyjna - DIALOG, agencja reklamowa JUST, ubezpieczenia majątkowe biznesu - WARTA, oprogramowania - BM5, dealer samochodowy - AUDI, marka samochodu - SUBARU, bank - BGŻ, broker ubezpieczeniowy - SUPRA BROKERS, developer - POLNORD, OFE - OFE PZU złota jesień, pte - PTE POLSAT i edukacja - Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu. - To klienci i firmy z Wami współpracujące zadecydowały o tych wyróżnieniach. Firm nominowanych było znacznie więcej fot. mb mówiła podczas gali Rita Schultz, redaktor naczelny Home&Market. O wyróżnieniu dla zamojskiej uczelni niewątpliwie w dużym stopniu zadecydował realizowany przez WSZiA projekt Equal. To w jego ramach uczelnia współpracuje z ponad 200 przedsiębiorstwami na terenie dwóch województw lubelskiego i podkarpackiego. Szkoleniami objęła prawie półtora tysiąca pracowników. A wynikiem prowadzonych badań w ramach tego projektu jest e-BAROMETR oraz platforma Distance Learninrg. - Uczelnia stała się pomostem między nauką a światem biznesu, dlatego też ten transfer wiedzy i możliwości jej wykorzystania w realiach życia gospodarczego, uważam za duży sukces Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu i w pewien sposób ukoronowaniem jej 10 - letniej działalności - wypowiedział się dla magazynu H&M rektor zamojskiej uczelni dr inż. Jan Andreasik. mb Wykłady visiting professors w WSZiA O INDIACH PRAWIE WSZYSTKO Mogli dowiedzieć się studenci obecni na wykładzie profesor Anjoo Sharan Upadhyaya, 19 października w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu. Wykładu na temat wielokulturowości Indii wysłuchali tego dnia również uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego w Zamościu. - Pani profesor podjęła temat budowania swojej odrębności i kultury na obczyźnie. Rzadko kto publicznie podejmuje się analizy tego trudnego problemu, bo rzeczywiście jest to problem - skomentował Oleksandr Nesterov, student zamojskiej uczelni narodowości ukraińskiej z drugiego roku administracji. Anjoo Sharan Upadhyaya jest profesorem nauk politycznych, pracującym na Banaras Hindu University, gdzie uczy od ponad 25 lat. Jej licz- ne publikacje obejmują zagadnienia Studenci Wyższej Szkoły Zarząsamostanowienia, etniczność i wielo- dzania i Administracji w Zamościu co kulturowości. Wielokrotnie wizytowała najmniej raz w semestrze mają możi wykładała na najsłynniejliwość uczestnicszych uczelniach świata: twa w wykładach Woodrow Wilson Center visiting profesof International Scholars, sors. W zamojskiej Henry L. Stimson Cenuczelni wykładali ter i London School of już profesorowie Economics and Political ze Stanów ZjedScience. Współpracuje noczonych, Belgii, z organizacjami krzewiąNiemiec i Japonii. cymi demokrację w byłych Po raz pierwszy republikach sowieckich, gościem uczelni, północnej Irlandii i Indiach. we współpracy Wśród swoich zainterez Instytutem Badań sowań badawczych Pani nad Cywilizacjami, Profesor wymienia nacjobył wykładowca nalizm i konflikty etniczne, z Indii. prawa człowieka i mniej- prof. Anjoo Sharan Upadhyaya mb fot. mb szości oraz sytuację kobiet i dzieci podczas wojny. Biuletyn Informacyjny WSZiA Uroczystości WSZiA HONOROWY OBYWATEL Tegoroczny 11 Listopada dla spo- go i działalność kulturalno - społeczną łeczności akademickiej Wyższej szkoły na przykładzie chociażby ZamojSzkoły Zarządzania i Administracji skiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Zamościu był podwójnym świętem. oraz Międzynarodowych Spotkań z FilŚwiętem Narodowym - Dniem Odzy- mem Religijnym „Sacrofilm”. Rektor Jan skania Niepodległości oraz szcze- Andreasik, dziękując za zaszczytny tygólnym świętem dla uczelni. Bowiem tuł, przypomniał w swoim wystąpieniu w tym dniu rektor dr inż. o pierwszych rekJan Andreasik otrzymał od torach uczelni, Rady Miejskiej tytuł Honoprofesorach: Sterowego Obywatela Miasta fanie Pastuszce Zamościa. i Ryszardzie OrPodczas uroczystej sesji, łowskim (Rektor medal Honorowego ObySenior uczelni watela Miaste Zamościa był obecny na wręczyli rektorowi Jan Mauroczystej sesji) twiejczuk, przewodniczący i ich pracy na Rady Miejskiej oraz Marcin rzecz tworzeZamoyski, prezydent Zamonia środowiska ścia. W laudacji wygłoszonej akademickiego, przez prezydenta (był wniozwłaszcza na skodawcą przyznania tego początku dziatytułu), Zamoyski podkreślił Rektor Jan Andreasik łalności uczelni udział uczelni w tworzeniu dziękował Radzie Miejskiej w Zamościu. za przyznanie tytułu środowiska akademickiefot. mb Rektor wspomi- nał o początkach tworzenia uczelni, jej założycielach: Stowarzyszeniu Promocji Przedsiębiorczości oraz Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. SPP jest dwukrotnym laureatem nagrody Pro Publico Bono. Rektor Jan Andreasik jest 17. z kolei Honorowym Obywatelem Miasta Zamościa, obok tak zacnych i znanych postaci jak Ojciec Św. Jan Paweł II, Lech Wałęsa, Jan Machulski czy Jan Ptaszyn Wróblewski. W uchwale nr XIII/101/07 Rady Miejskiej Zamościa z dnia 29 października 2007 roku czytamy „Nadaje się Panu Janowi Andreasikowi tytuł: Honorowy Obywatel Miasta Zamościa jako wyraz wdzięczności oraz uznania dla aktywnej społecznej i naukowej działalności na rzecz tworzenia i dynamicznego rozwoju potencjału naukowego oraz edukacyjnego Zamościa i regionu.” mb Laudacja z okazji nadania JM dr. inż. Janowi Andreasikowi tytułu Honorowego Obywatela Miasta Zamościa Szanowni Państwo, Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić sylwetkę Honorowego Obywatela Miasta Zamościa, któremu Rada Miejska nadała ten szacowny tytuł Uchwałą z dnia 29 października 2007 roku. Jego Magnificencja dr inż. Jan Andreasik, współzałożyciel i Rektor Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu, ceniony wykładowca, nauczyciel akademicki oraz działacz społeczny urodził się w roku 1953 i chociaż mieszka na stałe w Rzeszowie, to właśnie w Zamościu spędza zdecydowaną większość czasu, poświęcając go na realizację swoich zawodowych obowiązków i naukowych pasji. Jest żonaty, ma dwoje dzieci. W roku 1974 Pan Jan Andreasik rozpoczął studia w Politechnice Rzeszowskiej, którą ukończył, zdobywając tytuł magistra inżyniera na kierunku mechanika ze specjalnością technologia maszyn. Doktorat nauk technicznych uzyskał w krakowskiej Akademii Górniczo - Hutniczej w roku 1986. W latach 1978 - 2000 Pan dr Jan Andreasik był pracownikiem naukowo - dydaktycznym Politechniki Rzeszowskiej specjalizującym się w projektowaniu i modelowaniu procesów. Następnie pełnił obowiązki adiunkta w rzeszowskiej Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania. Prowadził wówczas badania i pracę dydaktyczną w zakresie teorii podejmowania decyzji oraz zarządzania projektami. Zaszczytną funkcję Rektora Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu pełni nieprzerwanie od roku 2003. Wcześniej pełnił obowiązki Kanclerza Uczelni. Od ponad 15 lat Pan Jan Andreasik jest również wiceprezesem Stowarzyszenia Promocji Przedsiębiorczości w Rzeszowie, które za działalność na rzecz rozwoju regionu Polski południowo - wschodniej otrzymało I Nagrodę w Konkursie „Pro Publico Bono”. Dr inż. Jan Andreasik jest autorem wielu publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu teorii zarządzania, budżetowania, rachunkowości, a także dydaktyki akademickiej. Jest ponadto organizatorem lub współorganikzatorem konferencji naukowych. Wśród wielu zainteresowań badawczych Jego Magnificencji należy wymienić również zagadnienia związane z komputerowymi systemami selekcji i oceny projektów oraz ze stosowaniem nowoczesnych technik i metod nauczania. Jego Magnificencja poprzez inicjowanie różnorodnych projektów naukowo - dydaktycznych o lokalnym, ponadlokalnym oraz międzynarodowym charakterze w znaczącym stopniu i niezwykle efektywnie przyczynia się do dynamicznego rozwoju potencjału naukowego oraz edukacyjnego tak bliskiego naszym sercom regionu Zamojszczyzny. Pomysły Pana Rektora, Jego twórcza praca i idee w sferze aktywności społecznej i kulturalnej już od wielu lat pozwalają na coraz silniejsze i znaczące utrwalenie więzi między społecznością akademicką Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji a mieszkańcami Zamościa oraz całego regionu. Aktywność Pana dr. Jana Andreasika znajduje odzwierciedlenie we współpracy Uczelni, której jest Rektorem, z wieloma stowa- rzyszeniami społeczno - kulturalnymi oraz edukacyjnymi. Przykładem jest tu pomoc i opieka patronacka nad działalnością dydaktyczno - naukową Zamojskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, jak również współorganizacja wydarzeń kulturalnych, w tym kolejnych edycji Międzynarodowych Dni Filmu Religijnego Sacrofilm. Dzięki staraniom Jego Magnificencji w roku 2007 Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu oddała do użytku Akademickie Centrum Rehabilitacji służące społeczności akademickiej oraz potrzebującym specjalistycznej rehabilitacji mieszkańcom naszego miasta i regionu. Dzięki staraniom Pana Rektora Uczelnia nawiązuje również szeroko pojętą współpracę edukacyjno - kulturalną z miastami partnerskimi Zamościa, w tym z Żółkwią, Loughborough i Schwaebisch Hall. Szanowny Panie Rektorze, w imieniu Mieszkańców Zamościa, a także środowisk kulturotwórczych, społecznych i edukacyjnych mam wielką przyjemność pogratulować Panu wspaniałego zaszczytu, jakim jest wpisanie w poczet Honorowych Obywateli Miasta Zamość obok miedzy innymi Lecha Wałęsy czy Jana Machulskiego. Jest to nie tylko gest wdzięczności i uznania za wieloletni trud pracy, ale również wyraz zaufania wobec Pana wiedzy i otwartości, które, o czym jesteśmy głęboko przekonani, nadal służyć będą dobru naszej Małej Ojczyzny. Marcin Zamoyski 11 listopada 2007 r. Biuletyn Informacyjny WSZiA TO BYŁ DOBRY ROK 10 lat działalności WSZiA dr inż. Jan Andreasik Rozmowa z dr inż. Janem Andreasikiem, rektorem Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu. - 11 listopada otrzymał Pan tytuł Honorowego Obywatela miasta Zamościa, to zaszczyt czy zobowiązanie? - To oczywiście ogromny dla mnie zaszczyt, chociaż traktuję to jako uhonorowanie 10 - letniej pracy wszystkich pracowników uczelni. W szczególności chcę podkreślić znaczenie założycieli uczelni czyli instytucji Stowarzyszenia Promocji Przedsiębiorczości oraz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Dla takich osób jak profesorowie Tadeusz Pomianek, Stanisław Wieczorek czy Olgierd Łunarski to było wielkie wyzwanie - założyć pierwszą niepubliczną uczelnię wyższą w Zamościu. Zostało ono podjęte i mamy dzisiaj tego efekty. Wspomnę pierwszych rektorów tej uczelni profesorów Stefana Pastuszkę oaz Ryszarda Orłowskiego. Ogromne znaczenie dla działalności uczelni w mieście i w regionie miał również ś.p. kanclerz Janusz Różycki. W imieniu tych wszystkich osób pragnę serdecznie podziękować za nadanie mi tytułu Honorowego Obywatela miasta Zamościa. - Ten rok obfitował w sposób To w końcu w tym roku rozszerzyliśmy szczególny w różne nagrody i wy- ofertę kształcenia uczelni o dwa nowe różnienia dla uczelni? kierunki - pielęgniarstwo i budownic- Rzeczywiście w krótkim okresie two. Dosłownie kilka dni temu otrzyczasu uczelnia otrzymała szereg ty- małem pozytywną opinię Państwowej tułów i nagród. Nagrodę wojewody Komisji Akredytacyjnej dotyczącą bulubelskiego za kreowanie życia kul- downictwa. To będzie pierwszy inżyturalno - społecznego w regionie. Od nierski kierunek w naszej ofercie i jemagazynu ekonomicznego Home- stem przekonany, że dzięki świetnie &Market statuetkę „Najlepszego part- przygotowanej kadrze i infrastrukturze nera w biznesie” jedyne tego rodzaju szkoły będziemy mogli zagwarantowyróżnienie, przyznane w tym roku wać wysoką jakość kształcenia w tym dla uczelni wyższej w skali całego zakresie. kraju. Stało się to przede wszystkim - Dziękuję za rozmowę. za sprawą przedsiębiorstw, z którymi współpracuje uczelnia w ramach proRozmawiała Małgorzata Bzówka jektu Equal. To ich opinia zaważyła o przyznaniu tak szczególnego wyróżnienia. Znaleźliśmy się w gronie, co pragnę podkreślić, potentatów gospodarki krajowej a nawet międzynarodowej. To był dobry rok dla uczelni. Docenili nas również sami studenci. Na pierwszy rok przyjęliśmy, podobnie jak w latach ubiegłych ponad 1000 osób, w sytuacji niżu demograficznego, gdy faktycznie walczy się o każdego nowego studenta. To w tym roku również otworzyliśmy Centrum Rehabilitacji na terenie Samodzielnego Niepublicznego Szpitala w Zamościu i Centrum Hipoterapii w Kielnarowej. Oba ośrodki służą przede wszystkim studentom, ale świadczą Centrum Rehabilitacji służy przede wszystkim studentom, również usługi spo- ale świadczy również usługi społeczności lokalnej fot. mb łeczności lokalnej. Biuletyn Informacyjny WSZiA Konferencja RACHUNKOWOŚĆ A CONTROLLING Dr Mieczysław Kowerski uczestniczył w XII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Rachunkowość a controlling” zorganizowanej w dniach 14 - 16 października przez Akademię Ekonomiczną im. Oskara Langego we Wrocławiu. Dziekan znalazł się wśród prelegentów w Sesji Plenarnej II, która dotyczyła badań współczesnej rachunkowości zarządczej. Jego referat miał tytuł „Wpływ dotychczasowych strategii dywidendowych na bieżące decyzje o wypłatach dywidend przez spółki giełdowe”. Konferencja, sygnowana nazwiskiem przewodniczącego prof. dr hab. Edwarda Nowaka z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, jest jednym z największych i najbardziej liczących się przedsięwzięć ekonomicznych w kraju. mb Streszczenie pracy prezentowanej na konferencji przez dziekana dr Mieczysława Kowerskiego Generalnie rzecz ujmując spółki chętniej podejmują decyzje o wypłatach dywidend w okresach dobrej koniunktury gospodarczej. Powstaje więc kolejne pytanie: czy zmiany koniunktury gospodarczej mają taki sam wpływ na strategie dywidendowe wszystkich spółek, czy też można mówić o istotnych różnicach w tym zakresie oraz czy dotychczasowe strategie dywidendowe mają wpływ na bieżące decyzje o wypłatach dywidend przez spółki giełdowe. E. Fama i K. French [1] analizując decyzje dywidendowe spółek notowanych na giełdach nowojorskich dzielą je na trzy grupy: 1.Spółki, które w poprzednim roku dokonały wypłat dywidend (Payers) 2.Spółki, które w poprzednim roku nie wypłaciły dywidend, ale czyniły to we wcześniejszych latach (Former payers) 3.Spółki, które dotychczas nie płaciły dywidend (Never paid) [2] . i pokazują istotne różnice zarówno w charakterystykach spółek wchodzących w skład poszczególnych grup, jak też w podejmowanych decyzjach dywidendowych. W prezentowanej pracy podjęto próbę oceny wpływu czynników mikroekonomicznych i makroekonomicznych na decyzje dywidendowe spółek wchodzących w skład zaproponowanych przez E. Famę i K. Francha grup na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w latach 1996-2006. Do oceny wykorzystano koncepcję logitowych modeli mikro-makro wypłat dywidend. [1] [2] Fama E. F., K. R. French, Disappearing dividends: changing firm characteristics or lower propensity to pay, Journal of Financial Economics 60 (2001), s. 3-43. Former Payers oraz Never Paid tworzą grupę Non Payers Konferencja WALKA Z UBÓSTWEM Prorektor Bogdan Kawałko był głównym prelegentem konferencji organizowanej przez Komitet Obchodów Międzynarodowego Dnia Walki z Ubóstwem. Hasło konferencji, która odbyła się w sali konferencyjnej Delegatury Urzędu Wojewódzkiego w Zamościu 19 października brzmiało „Walka z ubóstwem - wiele robimy osobno, zróbmy to wspólnie”. W programie konferencji znalazły się: Msza św. w kościele Parafii Katedralnej pod przewodnictwem ks. bpa Mariusza Leszczyńskiego, wystąpienie wojewody lubelskiego Wojciecha Żukowskiego i wykład prorektora Bogdana Kawałko na temat „Problem ubóstwa i wykluczenia społecznego w polityce społecznej w Unii Europejskiej”. A także wystąpienie dyrektor Haliny Rycak na temat działań Miejskiego Centrum Pomocy Rodzinie oraz szereg wypowiedzi przedstawicieli organizacji pozarządowych, którzy zajmują się w/w problematyką. mb W konferencji uczestniczyli przedstawiciele wielu instytucji, stowarzyszeń i fundacji z całego województwa lubelskiego fot. wm 10 Biuletyn Informacyjny WSZiA Konferencja Ekonomia Rektor Jan Andreasik oraz asystenci Katedry Informatyki i Inżynierii Wiedzy naszej uczelni - Barbara Kuczmowska i Andrzej Burda oraz prof. dr hab. inż. Zdzisław Hippe z Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie uczestniczyli w międzynarodowej konferencji we Wrocławiu CORES’07 22-25 października br. (The fifth International Conference on Computer Recognition Systems). Jej organizatorem była Politechnika Wrocławska. Konferencja jest cyklicznie organizowana co dwa lata w różnych miastach Dolnego Śląska. Obecna edycja odbyła się w sercu Wrocławia na Wyspie Słodowej w Hotelu Tumskim. Naukowcy z wielu kontynentów Europy (m. in. z Niemiec, Hiszpanii, Czech, Polski), Ameryki Południowej (Argentyna, Meksyk), Azji (Iran) Australii, Nowej Zelandii, Ameryki Północnej (Kanada) podczas tegorocznej edycji zajmowali się tematyką komputerowych systemów rozpoznawania obiektów. Nad całością organizacji czuwali wybitni naukowcy: prof. dr hab. inż. Juliusz Lech KULIKOWSKI (Instytut Badań Systemowych PAN - Przewodniczący Rady Naukowej) i prof. dr hab. inż. Marek Kurzyński z Politechniki Wrocławskiej. Podczas tej konferencji dr inż. Jan Andreasik wygłosił referat: A Case-Base Reasoning System for Predicting the Economic Situation of Enterprises- Tacit Knowledge Capture Process (Externalization). Natomiast w trakcie sesji posterowych wystąpili Barbara Kuczmowska, Andrzej Burda i Zdzisław S. Hippe z dwiema prezentacjami: “Prediction of Economic Situation of Small and Medium Enterprises Using Bayesian Network” oraz ”Ensembles of Artificial Neural Networks for Predicting Economic Situation of Small and Medium Enterprises”. Prof. dr hab. inż. Zdzisław Hippe wygłosił również referat plenarny nt.: Synthesis of Static Medical Images - An Example of Melanocytic Skin Lesions. Wszystkie cieszyły się dużym zainteresowaniem. Referaty z konferencji zamieszczone zostały w wydawnictwie: Computer Recognition Systems 2 z serii: Advances in Soft Computing autorstwa: Kurzynski, M.; Puchala, E.; Wozniak, M.; Zolnierek, A. (Eds.) w cenionym w świecie naukowym wydawnictwie Springer Berlin/Heidelberg (również On-line na stronie www.springer. com). ab 15 października 2007 roku Szwedzka Akademia Nauk po raz 39 przyznała ufundowaną przez Narodowy Bank Szwecji (Sveriges Riksbank) nagrodę imieniem Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii. Tym razem milion dolarów podzieliło między sobą trzech profesorów ekonomii - twórców teorii mechanizmu rynkowego („for having laid the fundations of mechanism design theory”). Inicjatorem teorii jest prof. Leonid Hurwicz, którego nagrodzono za stworzenie podstaw teorii „mechanism design” natomiast dwóch pozostałych laureatówErica S. Maskina i Rogera B. Myersona za jej rozwój. Najstarszy z nagrodzonych, profesor Leonid Hurwicz urodził się 21 sierpnia 1917 roku kilka miesięcy przed rewolucją październikową. Pochodzi z rodziny polskich Żydów, która ewakuowana z Królestwa Kongresowego, ówczesnej części Wielkiego Imperium Rosyjskiego, schroniła się na krótki czas w Moskwie. Na początku 1919 roku wraz z rodziną powrócił do Warszawy. Okres międzywojenny profesor Hurwicz spędził w stolicy Polski, gdzie w 1938 roku ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Tutaj również zainteresował się ekonomią. Wiedzę z zakresu nauk ekonomicznych pogłębiał w London School of Economics oraz Genewskim Instytucie Wyższych Studiów Międzynarodowych. W 1940 roku, gdy Polska pozostawała pod niemiecką i radziecką okupacją, wyemigrował do USA, gdzie kontynuował studia ekonomiczne na Uniwersytecie Chicagowskim i Uniwersytecie Harvarda. Dorobek dydaktyczny i organizacyjny profesora L. Hurwicza jest również bardzo wszechstronny i bogaty. Podczas swojej kariery zawodowej pracował na wielu renomowanych uniwersytetach w USA między innymi w Minnesocie, Illinois, Berkeley, Stanford. W 1941 roku został asystentem prof. Paula Samuelsona w Massachusetts Institute of Technology a także Oskara Langego w University of Chicago. W czasie drugiej wojny światowej profesor Hurwicz wykładał elektronikę w U.S. Army Signal Corps. Pracował także w krajach dalekiego wschodu takich jak Chiny, Japonia, Indie, Indonezja. Był członkiem wielu organizacji międzynarodowych (EKG, ONZ) a także konsultantem amerykańskich agencji rządowych i instytucji jak np. RAND Corporation. Piastował ważne funkcje organizacyjne CORES 2007 Zbudowali teorii mechanizmu i honorowe w wielu prestiżowych instytucjach i towarzystwach naukowych oraz w komitetach redakcyjnych czasopism naukowych o zasięgu międzynarodowym. W latach 1944-1946 profesor Hurwicz był współpracownikiem grupy badaczy modelowania ekonometrycznego, która stworzyła podstawy nowoczesnej ekonometrii, tak zwanej Cowles Commission. W latach pięćdziesiątych profesor Hurwicz współpracował z Kennethem Arrowem (najmłodszym w dziejach laureatem nagrody im. Alfreda Nobla - 1972 r.) nad zagadnieniami dotyczącymi programowania nieliniowego. Godny uwagi jest fakt, iż profesor Hurwicz był także promotorem pracy magisterskiej Daniela McFaddena - późniejszego noblisty, również z dziedziny ekonomii z 2000 roku. Profesor Hurwicz jest przewodniczącym Econometric Society, członkiem National Academy of Science oraz American Academy of Arts and Science. Uczestniczył również w wielu ważnych międzynarodowych konferencjach naukowych. W 1990 roku został uhonorowany przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Georga W. Busha odznaczeniem „Medal of Science”. Profesor Hurwicz otrzymał sześć tytułów doktora honoris causa: Uniwersytetu Nortwestern (1980), Uniwersytetu w Chicago (1993), Uniwersytetu Autonomicznego w Barcelonie (1989), Uniwersytetu Keio w Tokio (1993), Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (1994) oraz Uniwersytetu w Bielefeld (2004).. Dorobku naukowego profesora Hurwicza nie można jednoznacznie sklasyfikować. Ogromną jego część stanowią prace dotyczące teorii ekonomii, organizacji i zarządzania, statystyki, ekonometrii, cybernetyki, matematyki i badań operacyjnych. Cechą charakterystyczną tego dorobku jest wykorzystanie nowoczesnych narzędzi matematycznych do rozwiązywania nowych zagadnień, o kluczowym znaczeniu dla teorii oraz praktyki gospodarczej. Zainteresowania naukowe profesora Hurwicza są bardzo wszechstronne i skupiają się wokół różnych dziedzin ekonomii, dużo uwagi poświęcał takim zagadnieniom jak: teoria równowagi ogólnej, teoria popytu, konsumpcji i dobrobytu, teoria cen, teoria rozwoju i planowania. Profesor Hurwicz, jako jeden z pierwszych ekonomistów zwrócił uwagę na znaczenie, jakie dla ekonomi mieć będzie teoria gier. Biuletyn Informacyjny WSZiA fundamenty rynkowego Eric Maskin Roger Myerson Jednak największe zainteresowanie środowiska ekonomistów budzą prace profesora Hurwicza poruszające kwestie decentralizacji i efektywności systemów ekonomicznych oraz procesów alokacji zasobów. Ze względu na bliskie kontakty z Polską i przemiany ustrojowe zachodzące w krajach Europy Środkowej, profesor Hurwicz zajmował się modelowaniem transformacji, a w szczególności obszar jego zainteresowań stanowiło przejście od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej. Publikował prace na temat teoretycznych i praktycznych zagadnień transformacji instytucjonalno-gospodarczej i rozwoju, w tym na temat przekształceń własnościowych w Polsce. Drugi nurt badań dotyczy różnych zagadnień optymalizacji decyzji w zagadnieniach ekonomicznych. Obecnie profesor Hurwicz mieszka w południowym Minneapolis w stanie Minnesota wraz z żoną Evelyn Turowicz oraz czwórką dzieci. Profesor przy każdej nadarzającej się okazji podkreśla swój sentyment do Warszawy. Kontynuatorami badań profesora Hurwicza nad teorią mechanizmów rynkowych są: profesor nauk społecznych Erik Maskin z Uniwersytetu w Princeton i profesor ekonomii Roger Myerson z Uniwersytetu w Chicago. Eric Maskin urodził się 12 grudnia 1950 r. w Nowym Jorku, obecnie pracuje w Institute for Advanced Study w Princeton. Jego obszar zainteresowań obejmuje m.in. teorię gier, teorię aukcji, a także porównywanie ordynacji wyborczych. Roger Myerson, urodzony 29 marca 1951 r. w Bostonie. Studiował matematykę stosowaną na Uniwersytecie w Harvardzie, tam też w 1976 roku uzyskał stopień doktora nauk. Aktualnie 11 Nagroda im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii z polskim akcentem Leonid Hurwicz pracuje na Uniwersytecie Chicagowskim. Zainteresowania naukowe Myersona także obejmują teorię gier, jak również modele decyzji ekonomicznych. Odkryta przez profesora Hurwicza „Mechanism design theory” to teoria, która przy zastosowaniu równań matematycznych i algorytmów pozwala ocenić prawidłowość funkcjonowania rynków oraz skutecznie określać mechanizmy rynkowe, schematy regulacji i procedury wyborów. By pełniej zrozumieć główne założenia tej teorii warto przytoczyć metaforę klasyka światowej myśli ekonomicznej Adama Smitha o niewidzialnej ręce, która odnosi się do sposobu, w jaki rynek zapewnia w idealnych warunkach efektywną dystrybucję skąpych środków. W praktyce zazwyczaj nie ma idealnych warunków. Na przykład: konkurencja nie jest zupełnie wolna, konsumenci nie dysponują pełną informacją, a pożądana przez jednostki produkcja i konsumpcja może za sobą nieść koszty społeczne i jednocześnie przynosić różne korzyści. Badania laureatów nagrody Nobla pomagają wyjaśnić mechanizmy transakcji gospodarczych i proces podejmowania decyzji na etapie ich zawierania. Jak podkreśla w uzasadnieniu Szwedzka Akademia Nauk, ich „mechanism design theory” uwzględnia m.in. motywacje jednostek oraz posiadane przez nich prywatnie informacje. Tak jak mikroekonomia znajduje coraz intensywniejsze zastosowanie w badaniach naukowych, teoria mechanizmu rynkowego - rozwinięta przez trzech laureatów nagrody Nobla jest coraz bardziej popularna we współczesnym świecie i niewątpliwie odgrywa znaczącą rolę w wielu dziedzinach ekonomii oraz naukach politycznych. Ważniejsze prace Leonida Hurwicza: „Stochastic Models of Economic Fluctuations”, 1944, Econometrica „Theory of the Firm and of Investment”, 1946, Econometrica Studies in Linear and Non-Linear Programming with K.J.Arrow and Hirofumi Uzawa, 1958. „Conditions for Economic Efficiency of Centralized and Decentralized Structures”, 1960, in Grossman, editor, Value and Plan. “Optimality and informational efficiency in resource allocation processes”, 1960, in Arrow, Karlin and Suppes (eds.), Mathematical Methods in the Social Sciences. Stanford University Press. “On informationally decentralized systems”, 1972, in Radner and McGuire, Decision and Organization, North-Holland, Amsterdam “The design of mechanisms for resource allocation”, 1973, American Economic Review 63, Papers and Proceedings, 1-30. “Construction of outcome functions guaranteeing existence and Pareto-optimality of Nash equilibria” with D. Schmeidler, 1978, Econometrica 46: 1447-1474. „Ville Axioms and Consumer Theory”, with M.K. Richter, 1978, Econometrica „Incentive Aspects of Decentralization”, 1986, in Arrow and Intriligator, editors, Handbook of Mathematical Econ - Vol. III - intro „On the Stability of the Tatonnement Approach to Competitive Equilibrium”, 1986, in Sonnenschein, editor, Models of Economic Dynamics „On the Implementation of Social Choice Rules in Irrational Societies”, 1986, in Heller et al., editors, Essays in Honor of Kenneth J. Arrow, Vol. I „Discrete allocation mechanisms: Dimensional requirements for resource-allocation mechanisms when desired outcomes are unbounded.”, with T. Marschak, 1985, Journal of Complexity „Implementation and Enforcement in Institutional Modeling”, 1993, in Barnett et al., editors, Political Economy “Social Goals and Social Organization: Essays in Memory of Elisha Pozner”, editor L. Hurwicz, D. Schmeidler, H. Sonnenschein, 2005, Camridge University Press “Designing Economic Mechanism”, with S. Reiter, 2006, Camridge University Press Ważniejsze prace Erica Maskina: “Nash equilibrium and welfare optimality”,1977, Paper presented at the summer workshop of the Econometric Society in Paris, June 1977. Published 1999 in the Review of Economic Studies 66, 23-38. “Optimal auctions with risk-averse buyers”, with J. Riley, 1984a, Econometrica 52, 1473-1518. “Monopoly with incomplete information”, with J. Riley, 1984b, RAND Journal of Economics 15, 171-196. “Auctions and privatization”,1992, in H. Siebert (ed.), Privatization: Symposium in honor of Herbert Giersh. Mohr (Siebek), Tubingen. “Implementation and renegotiation”, with J. Moore, 1999, Review of Economic Studies 66, 39-56. “Unforeseen contingencies and incomplete contracts”, with J. Tirole, 1999 Review of Economic Studies 66, 84-114. “Recent Developments in Game Theory”, 1999, Edward Elgar Pub “Implementation theory”, with T. Sjöström, 2002, in K. Arrow, A.K. Sen and K. Suzumura (eds.), Handbook of Social Choice and Welfare, Vol. 1. Elsevier Science, Amsterdam. Ważniejsze prace Rogera Myersona: “Incentive compatibility and the bargaining problem”,1979, Econometrica 47, 61-73. “Optimal auction design”,1981, Mathematics of Operations Research 6, 58-73. “Optimal coordination mechanisms in generalized principalagent problems”,1982, Journal of Mathematical Economics 11, 67-81. “Mechanism design by an informed principal”,1983, Econometrica 52, 461-487. “Multistage games with communication”, Econometrica 54,1986, 323-358. “Mechanism design”,1989, in J. Eatwell, M. Milgate and P. Newman (eds.), The New Palgrave: Allocation, Information and Markets. Norton, New York, “Efficient mechanisms for bilateral trading”, with M. Satterthwaite,1983, Journal of Economic Theory 28, 265-281. “Game Theory: Analysis of Conflict”, 1997, The MIT Press “Probabilty Models for Economic Decisions”, 2000, The MIT Press Opracowano na podstawie: 1. Mechanism Design Theory, Scientific background on the Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2007, The Royal Swedish Academy of Sciences, 15 October 2007 2. http://nobelprizes.com Aleksandra Nizioł Mieczysław Kowerski 12 Biuletyn Informacyjny WSZiA Uroczystości Zamość w dniach listopadowych 1918 roku Ustaliła się nowa, piękna, ale i zobowiązująca tradycja. Co roku 3 Maja i 11 Listopada z tego zaszczytnego miejsca kolejni prelegenci winni się podzielić okolicznościową, hiAndrzej Kędziora storyczną refleksją, chciałoby się za każdym razem odkrywczą, świeżą. Z racji moich zainteresowań chciałbym skupić się na Zamościu i jego mieszkańcach w tych listopadowych, ale i wcześniejszych, jak się dalej okaże, październikowych dniach. W zamojskim Archiwum nie ma zbyt wielu akt odnoszących się do wydarzeń listopadowych. Są protokoły Rady Miejskiej, trochę akt urzędowych, ze swej natury nie oddających jednak niezwykłych emocji, jakie towarzyszyły tamtym dniom. Na przestrzeni miesiąca odbyło się szereg posiedzeń Rady Miejskiej i w żadnym z protokołów nie znajdziemy słów Polska, Niepodległość, Ojczyzna. Rajcy zajmowali się sprawami pożytecznymi, ważnymi - można sądzić - jakby nie zauważając, albo nie odnotowując tego, co się działo wokół nich. O wiele bardziej przydatna staje się miejscowa prasa. To z niej najlepiej poznajemy tamten Zamość, tamte dni w Zamościu. Tak się doskonale złożyło, iż prawie cały rok 1918 możemy dzisiaj śledzić za pośrednictwem „Kroniki Powiatu Zamojskiego”, [1] i która - niemal na gorąco - relacjonowała zachodzące wtedy wydarzenia. Spróbujmy jednak najpierw opowiedzieć krótko, jakim miastem był Zamość u progu tych historycznych wydarzeń. Liczył sobie około 15 tysięcy mieszkańców, z których więcej niż połowa była pochodzenia żydowskiego. Miał jedno duże - jak na tamte czasy - przedsiębiorstwo przemysłowe - klinkiernię rządową. Zasadniczo był jednak miasteczkiem kupców i rzemieślników. W mieście stacjonował silny garnizon. Od 1916 r. Zamość to również siedziba prestiżowej instytucji, jaką niewątpliwie dla małego miasteczka był Sąd Okręgowy. W czasie okupacji miasto doczekało się kolei i elektrowni. Pierwszą zawdzięczaliśmy władzom wojskowym, druga była pożyteczną inicjatywą samorządową. Liczyło się jednak coś innego. Zamość prawie półtorawieczną niewolę rozpoczynał i kończył pod berłem austriackim. Najpierw 37 lat, później już tylko niespełna 39 miesięcy. Każdy z nas wie jak wyglądała różnica między zaborem rosyjskim i austriackim. Dzieliła je przepaść. Tu tępiono każde polskie słowo, tam działał polski uniwersytet, wspaniałą, patriotyczną twórczość uprawiali: Matejko i Wyspiański. Austriacy przejmując władzę w Zamościu wnieśli tu coś z tej galicyjskiej atmosfery. Trwała okupacja. A przecież jednak, czy możliwe było wcześniej utworzenie w Zamościu trzech szkół średnich z polskim językiem. Jedną z pierwszych rzeczy było nadanie ulicy Ogrodowej imienia Tadeusza Kościuszki. Rok wcześniej nazwisko Naczelnika można było wymieniać co najwyżej po cichu, w prywatnym gronie. Wiosną tego roku przeprowadzone zostały wolne wybory do Rady Miejskiej, która skupiła najwybitniejsze jednostki obywatelskie miasta. Powstaje polska gazeta, wkrótce druga a nawet trzecia, zorganizowane zostaje wydawnictwo, omal nie powstaje teatr zawodowy. Podkreślam, potencjalnych odbiorców prasy, jeśli wyłączyć dzieci, spory procent analfabetów, sporą część Żydów było ledwie kilka tysięcy. W dawnej cerkwi bazylianów otwarty zostaje po stu latach drugi katolicki kościół w mieście. O tym wszystkim pod jarzmem rosyjskim można było, co najwyżej marzyć. Największą jednak wartością był ów niezwykły zaciąg austriacki. Wraz z władzami okupacyjnymi zaczęli przybywać tu Polacy z zaboru austriackiego. Kilkunastu przedstawicieli inteligencji z takimi postaciami, jak Michał Pieszko, Kazimierz Lewicki, Edward i Kamilla Kopcińscy, Wanda i Stefan Madlerowie, Michał Nowacki, czy Aleksander Szawul wniosło w życie Zamościa całego dwudziestolecia międzywojennego wielkie ożywienie na polu społecznym, oświatowym i kulturalnym. Małe miasteczko przeżywa okres wielkiej aktywności. Zamościanie dają upust swoim potrzebom społecznikowskim. Szczególnie czynna jest Polska Macierz Szkolna, organizacje nauczycielskie, stowarzyszenia rzemieślnicze. To wszystko dzieje się wśród codziennych uciążliwości okupacyjnych, biedy, racjonowania żywności, a nawet nawiedzających epidemii. Komendantem Powiatu jest przez całą okupację pułkownik Julian von Fischer. Był osobą życzliwą Polakom. Interweniuje na ile to tylko konieczne, łagodzi incydenty, zabiega o sympatię Polaków. Michał Bojarczuk odnotował, jak po zakończeniu roku szkolnego w gimnazjum dziękował wszystkim piękną polszczyzną. Do Zamościa docierały wieści ze świata. W przewidywaniu bliskiego już wycofania się Au- striaków z Królestwa - a więc i z Zamościa - z apelem do mieszkańców powiatu wystąpiło dziewięciu przedstawicieli miasta. Na tę chwilę winniśmy być przygotowani - głosili. I dalej - nim powstanie władza państwowa, siły zbrojne - sami musimy z ustąpieniem okupanta ująć w swoje ręce utrzymanie porządku, strzeżenie bezpieczeństwa osobistego obywateli, zabezpieczenie, dróg, mostów, kolei, a może i pierwszą obronę granic przed obcymi bandami, które być może zechcą wykorzystać stan przejściowy. W tym celu powołali oni 17 października Straż Obywatelską. Na komendanta powiatowego Straży wyznaczony został dwudziestopięciolatek, oficer pierwszej Brygady Stefan Pomarański, znany później historyk wojskowości i współtwórca - z bratem Zygmuntem słynnej „Księgarni Polskiej”[2]. Chciałbym zwrócić uwagę, iż dotąd nie mamy w Zamościu ulicy Braci Pomarańskich, tych tak bardzo zasłużonych dla Zamościa legionistów i regionalistów. Kto wszedł w skład wspomnianej dziewiątki: Jan Sajkiewicz, ziemianin, właściciel Karolówki, sybirak, ksiądz Józef Dąbrowski, wspaniały organizator, działacz gospodarczy, twórca szkoły rzemieślniczo-przemysłowej, który trzydzieści lat później podniesiony został do godności infułata zamojskiego, dwaj gimnazjalni nauczyciele: Kazimierz Lewicki, znakomity organizator i dyrektor obu gimnazjów oraz Maciej Rataj, młody pepeesowiec Jan Emeryk, Tomasz Czernicki i Piotr Zubowicz - dwaj znani miejscowi adwokaci, pierwszy z nich poseł, jeden z najbardziej wpływowych obywateli Zamościa, drugi m.in. senator, też niepoślednich zasług, wiceburmistrz Stanisław Dziuba, późniejszy przemysłowiec oraz najstarszy w tym gronie - burmistrz Edward Stodołkiewicz. Chciałbym się na moment zatrzymać przy postaci Macieja Rataja, marszałka Sejmu i wybitnego przywódcy ruchu ludowego. Obywatelem Zamościa był ponad 4 miesiące. Uczył łaciny w gimnazjum. Aktywnie uczestniczył w ówczesnych wydarzeniach, a popularność zdobył radykalnymi wystąpieniami podczas czwartkowych jarmarków. W swoich pamiętnikach wspomina lakonicznie o manifestacji w dniu 13 października - objąłem w posiadanie ludu polskiego gmach pofranciszkański i wygłosiłem płomienną mowę. [3] Faktycznie, w gmachu tym funkcjonował później Sejmikowy Dom Ludowy. Maciej Rataj posiada tablicę pamiątkową w elewacji Akademii. Ów współtwórca współczesnego ruchu ludowego na Zamojszczyźnie - jak mi się udało ustalić - mieszkał przy ul. Grodzkiej 13, gdzie 13 Biuletyn Informacyjny WSZiA mieści się - można powiedzieć nawet - nomen omen siedziba biura „Gromady”. W 125 rocznicę urodzin mogłaby się przy tej ulicy znaleźć tablica nie tylko Marka Grechuty, ale i tej wielkiej postaci dwudziestolecia międzywojennego, przy tym wszystkim pierwszego posła ziemi zamojskiej. [4] W Zamościu kulminacja wydarzeń listopadowych nastąpiła z początkiem miesiąca. „Kronika Powiatu” pisze o tym nadzwyczaj lapidarnie, jako o przewrocie w garnizonie zamojskim, podsumowując to tak - 1 listopada pozostanie na zawsze w pamięci mieszkańców miasta. W dniu tym znikły wszelkie oznaki znienawidzonej władzy austriackiej. Sytuacja polityczna była jednak jeszcze niejasna, dogorywała Rada Regencyjna, za kilka dni powstanie kilkudniowy rząd lubelski, a 11-go obydwa rządy złożą władzę w ręce Józefa Piłsudskiego. Faktem bezspornym jednak jest, że już 1 listopada Zamość był wolny od Austriaków i mógł zaprzysiąc na wierność Polsce. Jak do tego doszło? Dzień wcześniej wyszedł z Warszawy rozkaz generała Rozwadowskiego, Polaka w austriackim mundurze, który przystąpił do organizowania Armii Polskiej. Rozkazuje on wydzielenie z garnizonu zamojskiego Polaków i zaprzysiężenie ich Nowemu Zjednoczonemu Państwu Polskiemu. Rozkaz przywozi oficer legionowy. Pułkownik Fischer rozkaz zbagatelizował, ale pokazał go kilku oficerom. Był postacią tego pokroju, iż uczynił to z pewnością świadomie. Wieść szybko doszła do żołnierzy i z rana kapitan Franciszek Goliński na czele kilku oficerów powiadomił pułkownika Fischera o objęciu władzy nad powiatem. W koszarach rozdzielono żołnierzy: Polaków, którzy byli w zdecydowanej mniejszości i obcych narodowości. [5] Na tę wieść w mieście powstał tymczasowy komitet powiatowy, który wydał odezwę do ludności powiadamiającą o przejściu władzy w Zamościu i powiecie w ręce polskie. W skład siedmioosobowego komitetu tymczasowego weszli - znani już nam: ksiądz Dąbrowski, Edward Stodołkiewicz, Tomasz Czernicki i Jan Emeryk a także sędzia Jan Kopczyński, Adam Sajkiewicz, właściciel Hyży oraz Kazimierz Fiszhaut dyrektor banku, spolonizowany Żyd. Pod odezwą podpisał się też kapitan Franciszek Goliński. Komitet informował, iż wszystkie instytucje i urzędy byłych władz okupacyjnych i polskie oddziały z austriackiego garnizonu podporządkowały się Komitetowi. Komitet apelował o spokój, podkreślił, że środki zapewniające bezpieczeństwo i nietykalność majątku osobistego i państwowego zostały podjęte. Warty zaciągnął wyszły z konspiracji oddział Polskiej Organizacji Wojskowej, złożony z młodych Zamościan, formacji niedoświadczonej, ale pełnej patriotycznego zapału. Zamościanie tłumnie pociągnęli ku koszarom, by być świadkami przysięgi wojska na wierność Polsce. Zawiedli się jednak. W stacjonującym pułku większość stanowili Rusini, jak nazywano wówczas Ukraińców, oraz Niemcy. Zajęli oni miejsce strategiczne - magazyny. Kilku oficerów Rusinów zamierzało zająć miasto. Wyperswadowali im to ich podwładni. Żołnierze ukraińscy po prostu pobili dotkliwie swoich oficerów, oddali broń Polakom i jeszcze wieczorem w zwartym szyku ruszyli czym prędzej do swoich domów. Nie tylko oni, także Niemcy, Bośniacy i Czesi. Przez Łabunie tego dnia przeszło kilka tysięcy żołnierzy. [6] Po południu wyjechał na zawsze także pułkownik Fischer. Pozostawił jeszcze 1000 koron na szkołę rzemieślniczą i Starostwu - cytuję - ślicznie oprawny portret Kościuszki. Udał się do Bielska. Już w cywilnym stroju zatrzymywał się jeszcze w kilku zaprzyjaźnionych majątkach. W zachowanym w naszym Archiwum liście z Goraja wylicza nieuczciwych miejskich urzędników i żandarmów.[7] Dalszych losów pułkownika Fischera nie udało się ustalić. Noc z 1 na 2 listopada upłynęła spokojnie. W sobotnie południe w wypełnionej po brzegi Kolegiacie ksiądz Józef Dąbrowski zaprzysiągł oficerów i urzędników. Olbrzymi pochód ruszył pod ratusz. Ze schodów przemówił doktor Tadeusz Mikułowski, dyrektor Seminarium Nauczycielskiego, po latach wysoki urzędnik Ministerstwa Oświaty i Oświecenia Publicznego. Wezwał do jedności, porządku i posłuchu rządowi w Warszawie. Manifestacja skończyła się wśród radosnych, entuzjastycznych okrzyków. Swoją misję zakończył komitet tymczasowy, a na pierwszy plan wysunęła się Straż Obywatelska. Z jej nominacji komendantem powiatowym został legionowy oficer podporucznik Zbigniew Brochwicz-Lewiński. Obwieszczenie Komendanta wyzbyte było z okolicznościowych uniesień, pozbawione patosu, twarde, rzeczowe, jak na powagę chwili przystało… „Kronika Powiatu Zamojskiego” podsumowała przebieg pierwszych trzydziestu sześciu godzin Niepodległości następująco - Dwa radosne dni przewrotu rozpoczęły państwotwórczą pracę w powiecie. Tu bardzo wymowna dygresja. W Lublinie Austriacy przebywali o cały dzień dłużej. W Warszawie dopiero 9 listopada dochodzi do pierwszych przypadków rozbrajania Niemców. „Kronika” publikuje pierwsze trzy rozkazy dzienne komendanta Straży z 3, 4 i 5 listopada. Obok niezbędnych nominacji, wielką wagę poświęca w nich chronieniu magazynów aprowizacyjnych i sprawności linii telefonicznej, apeluje też o składanie przechowywanej broni. 5-go przybył z Lublina późniejszy zasłużony generał - major Stanisław Zosik-Tessaro, obejmując dowództwo nad garnizonem zamojskim. Tego samego dnia komisarz Rządu Polskiego mianuje starostą wzmiankowanego Adama Sajkiewicza. Po trzech dniach rezygnuje on, a komisarzem z ramienia Rządu Ludowego tego samego dnia został Stanisław Dziuba. Postać Dziuby też jest godną refleksji - to więzień carski, a później stalinowski, właściciel znanej kaflarni, wybitny działacz społeczny, człowiek światły i oczytany, przejawiający talenty literackie. Jest uczciwym działaczem, znającym stosunki, nie zdolnym do rzucania słów na wiatr twierdzili Żydzi, z którym wiódł później na posiedzeniach Rady Miejskiej ostre spory. Sam dzień 11 listopada nie dał się zauważyć czymś szczególnym. Natomiast 12 zawitał do Zamościa - pisze gazeta - przysłowiowy św. Marcin na białym koniu. Archiwum posiada niewielki afisz, który z pewnością pojawił się tego, bądź następnego zimowego dnia na murach Starego Miasta. [8] Oto jego treść: Rada Regencyjna zwróciła się w dniu 11 listopada 1918 r. do mnie z prośbą o podjęcie utworzenia Rządu Narodowego, w którego ręce gotowa jest złożyć swą władzę. Porozumiałem się również z Tymczasowym Rządem Republiki Polskiej w Lublinie i postanowiłem wezwać przedstawicieli stronnictw celem poznania zapatrywań ich na tę sprawę. Podpisano 12 listopada, Józef Piłsudski. Niebawem Młode Państwo Polskie wystawione zostanie na ciężką próbę, a Zamość odegra w Jego obronie swoją chwalebną rolę, opierając się bohatersko armii Budionnego. To już jednak osobna historia. Nam warto jednak zapamiętać, iż Zamość swojego symbolicznego, jedenastego listopada przeżył o całe dziesięć dni wcześniej. A tak szczególny dzień - Dzień Zaduszny rozjaśnił złożoną w Kolegiacie przysięgą na wierność Zmartwychwstałej po wiekowej niewoli Ojczyźnie. Andrzej Kędziora [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] W artykule wykorzystano zawartość „Kroniki Powiatu Zamojskiego”, głównie szczegółowo prowadzoną „Kronikę miejscową” (nr 17, 18, 19, 20, 21-22, 23-24). Przypisy w artykule odnoszą się wyłącznie do innych niż w „Kronice” publikacji. 15 grudnia minęła 90-ta rocznica powstania tego zasłużonego, regionalnego wydawnictwa, które na przestrzeni kilkunastu lat wydalo 178 publikacji książkowych - Kazimierz Kowalczyk Katalog wydawnictw księgarni Nakładowej Zygmunta Pomarańskiego i S-ki w Zamościu, Zamość 1996. A. Kołodziejczyk, Działalność Macieja Rataja w Zamościu, „Rocznik Zamojski”, t. II, Zamość 1988, s. 130. Przy tej ulicy zatrzymał się na dłuższy czas „ojciec Teatru Narodowego” Wojciech Bogusławski. Informacja ta pochodzi z notatek Michała Pieszki znajdujących się w zbiorach zamojskiego Muzeum. W garnizonie było 140 żołnierzy Polaków - A. Kędziora, Encyklopedia Miasta Zamościa, Chełm 2006, s. 246. J. Franczak, Fragmenty wspomnień z lat 19051919, „Teka Zamojska”, R. II, z. 2 (1939), s. 110. K. Radziejewski Pożegnanie pułkownika Fiszera z Zamościem, „Archiwariusz Zamojski 2007”, Zamość 2007, s. 91-93. Archiwum Państwowe w Zamościu, Zbiór plakatów, afiszów i druków ulotnych, sygn. 10. 14 Biuletyn Informacyjny WSZiA Uroczystości 89 rocznica odzyskaniA przez Polskę niepodległości 11 Listopada to dzień, kiedy Polska odzyskała niepodległość po I wojnie światowej dzięki temu, że przez kilka pokoleń Polacy dążyli do tego celu. Stało się to jednak głównie dzięki korzystnej koniunkturze politycznej. Oto bowiem w ciągu czterech lat wojny dwaj zaborcy Niemcy i Austria pokonali trzeciego Rosję, a następnie ulegli mocarstwom zachodnim, które poparły sprawę niepodległości Polski. Gdyby owa polityczna hossa utrzymała się dłużej, Polska mogłaby umocnić swą państwowość nawet wbrew wrogiej polityce najbliższych sąsiadów - Niemiec i Rosji Radzieckiej. Niestety koniunktura z listopada 1918 roku trwała krótko. Już podczas konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku ujawniły się rozbieżności między zwycięskimi mocarstwami ententy - Francji i Wielkiej Brytanii - w kwestii stosunku do pokonanych Niemiec, a także nieobecnej przy stole bolszewickiej Rosji. Ale cofnijmy się parę dni przed przyjazdem Komendanta Piłsudskiego do Warszawy. Piłsudski do Magdeburga trafia po buncie legionistów, których wezwał do bojkotu przysięgi na wierność dla Cesarza Wilhelma. Gdy z końcem października 1918 roku widmo klęski na froncie i czerwonej rewolucji zajrzało cesarstwu w oczy, nowy rząd w Berlinie jedynego ratunku przed bolszewickim powstaniem w Polsce doszukiwał się w osobie Piłsudskiego. Rząd niemiecki do prowadzenia rozmów wysłał hrabiego Kesslera - jest 31 października 1918 roku. Piłsudski ze współinternowanym pułkownikiem Kazimierzem Sosnkowskim przedstawiają warunki, jeśli alianci przyznają Polsce ziemie zaboru pruskiego to nie powie nie, ale wojny o Gdańsk i Poznań wszczynać nie będzie. Do utworzenia armii polskiej w celu zdławienia ewentualnej bolszewickiej rewolty potrzebuje trzech miesięcy. Berliński MSZ zażądał podpisania przez Piłsudskiego oświadczenia, że po powrocie do kraju nie podejmie żadnej akcji wymierzonej w Niemcy. Wybuch 8 listopada bolszewickiej rewolty wśród marynarzy i żołnierzy w Niemczech zadecydował o natychmiastowym zwolnieniu internowanego i przewiezieniu do Berlina. Gdy 10 listopada Piłsudski przybył do Warszawy, jak mówił, było już za późno by zapobiec bardziej teatralnemu niż rzeczywistemu rozbrojeniu oficerów niemieckich przez polskich studentów i licealistów. Utworzone rady żołnierzy wypowiedziały posłuszeństwo generałowi niemieckiemu Kawaleria zamykała defiladę wojskową fot. mb von Beslerowi same przekazały Polakom broń, amunicję i pieniądze. Piłsudski dotrzymał słowa, zakusy bolszewików na opanowanie Warszawy spotkały się z należytą odprawą. Agitatorów zabito, resztę posadzono za kraty, nieliczni żołnierze niemieccy uratowali miasto przed bandytyzmem i rozbojem. Piłsudski tak pisał o pierwszych dniach niepodległości: Dziki chaos, w który wpadłem po powrocie z Magdeburga, dziki chaos sądów, myśli, zdań, ugrupowań, dziki chaos niemożliwy do ułożenia w jakąkolwiek łamigłówkę, dzikie rozbieżności były tak wielkie i tak olbrzymie, że uważam to za jeden z cudów, że mogłem z tego chaosu wyprowadzić państwo na jakąś ścieżkę, gdyż wydawało mi się to niemożliwe. Po latach napisał jeszcze: Myślałem, że wraz z odrodzeniem Polski materialnym i duchowym Polska odradzać się zacznie, że wyzbywać się zacznie tchórzostwa, że przestanie pracę dla obcych uważać za najrozumniejszą pracę dla Polski. A jak te dni listopadowe przebiegały tuż obok we Lwowie? 1 listopada 1918 roku ukonstytuowa- Studenci i władze uczelni składają wiązankę na płycie poświęconej Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu fot. mb ła się Ukraińska Rada Narodowa, która przejęła władze nad ukraińskim terytorium dawnej monarchii austro-węgierskiej. We Lwowie, nad ranem o godzinie 3.30 Ukraińcy zajęli koszary wojskowe, gmachy publiczne, banki. Na ulicach pojawiły się flagi narodowe, ukraińskie patrole wojskowe i obwieszczenia zawiadamiające, że z woli narodu ukraińskiego powstaje państwo ukraińskie. Poza tym nie działo się nic. Nikt nie został aresztowany, nikt nie był represjonowany. Życie toczyło się spokojnie. Polska reakcja okaże się spóźniona o wiele godzin. Dwie trzecie miasta znajdowało się już w rękach Ukraińców, kiedy Polacy zdołali wreszcie uzgodnić wspólne dowództwo i wspólny plan działania. W różnych częściach miasta gromadziła się młodzież manifestująca chęć walki. W rzeczywistości cała trwająca 22 dni polska walka sprowadzała się do pełnego determinacji, nieco partyzanckiego oporu dzieci i młodzieży. Jak obliczono z 4 tys. obrońców Lwowa 2 tys. nie przekroczyło 25 roku życia, a ponad tysiąc liczyło mniej niż 17 lat. Legenda nazwie ich orlętami. Prześmiewczy lwowski wierszyk oddaje prawdziwy obraz tamtych zdarzeń. ”Kawiarnie są pełne/w bilard grają chłopy a przeciw Rusinom/ próżne są okopy. Wiedzą o tym wszyscy, wszyscy w całym świecie,/ że Lwowa broniły kobiety i dzieci.” Piłsudski pisał; „Walka, która odbywała się pod Lwowem, odznaczała się charakterem niezwykle dziwacznym pod względem pracy wojskowej. Nieraz w Belwederze zachodziłem w głowę, jak właściwie takie dziwactwo mogło się w ogóle utrzymać.” Legenda a prawda, niepojęte wydają się w historii wojen wspólne biesiady, śpiewanie i dyskusje nad toczącą się walką. Tak jakby to był niechciany konflikt dwóch marzących o niepodległości narodów nawzajem się szanujących, ironią historii rzuconych w wir wojny. Siły ukraińskie 22 listopada opuściły miasto. Nikt do dzisiaj nie potrafi pojąć dlaczego nadal mając przewagę wycofali się z miasta. Podczas całej trzytygodniowej obrony Lwowa zginęło 210 osób. Napis na cmentarzu Orląt Lwowskich wynegocjowany po piętnastu latach trudnych negocjacji brzmi: „Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę”. Chwała tym wszystkim, którzy przyczynili się do odzyskania niepodległości. Cześć ich pamięci! Marcin Zamoyski Przemówienie wygłoszone przez prezydenta m. Zamościa 11 listopada 2007 r. 15 Biuletyn Informacyjny WSZiA Uroczystości Razem odnówmy zamojską nekropolię Pod takim hasłem, 1 listopada na Na Cmentarzu Parafialnym w Zamozamojskim cmentarzu, zorganizowano ściu, w czterech miejscach, można było kwestę Społecznego Komitetu Odno- wesprzeć tę wspaniałą inicjatywę. W zbiórwy Cmentarza. ce wzięło udział ok. 30 osób. Wśród nich Pomysł zbiórki pieniędzy na odnowę znaleźli się dziennikarze, artyści, harcerze zabytkowych nagrobków narodził się w z Hufca Zamość, przedstawiciele organigłowie Janusza Kawałko, dyrektora za- zacji społecznych oraz placówek samomojskiego oddziału Kuriera Lubelskiego. rządowych funkcjonujących w Zamościu. W skład Społecznego Komitetu (którego Na rzecz odnowy cmentarza kweprzewodniczącym został pomysłodaw- stowali: Iwonna Stopczyńska (wiceca) weszli przedstawiciele wszystkich prezydent Zamościa), Jan Matwiejczuk zamojskich mediów: Katolickiego Radia (przewodniczący Rady Miejskiej ZaZamość, Telewizji Zamość, Tygodnika mościa), Małgorzata Mazur („ZamojZamojskiego, Kroniki Tygodnia, Kuriera ski Kwartalnik Kulturalny”), Wiesław Lubelskiego, Zamojskiego Kwartalnika Lipiec (fotograf), Małgorzata Czerniak Kulturalnego, zamojskiego oddziału Ra- (przedsiębiorca), Janusz Kawałko dia Eska, Dziennika Wschodniego oraz („Kurier Lubelski”), Bogdan Kawałko Radia Lublin, serwisów internetowych: (WSZiA), Andrzej Wnuk („Kronika Tywww.roztocze.net i www.zamosconline. godnia”), Wojciech Kowalczyk (Telepl., a także Agencji Wydawniczej Atut oraz przedstawiciele środowisk kultury, organizacji społecznych, dokumentalistów, historyków. Zbiórka pieniędzy na odbudowę zabytkowych nagrobków wpisana jest w tradycję wielu dużych miast. Był to więc najwyższy czas na podjęcie działań odnowy niszczejącej nekropolii zamojskiej. Kwestowali dziennikarze, harcerze, studenci... Grobowce, nagrobki i pomniki mają w wielu przypadkach wyjątkową wartość zabytkową, a przede wizja Zamość), Łukasz Kot (Katolickie wszystkim są znakiem przemijania i doku- Radio Zamość), Piotr Rogalski (www. mentem historii Zamościa. roztocze.net), Marek Jawor (wydawca, Inicjatywa otoczenia opieką zabyt- fotograf), Stanisław Orłowski (fotograf), kowych nagrobków na cmentarzu pa- Andrzej Kędziora (archiwista, regionarafialnym spotkała się z przychylnością lista), Witold Paszt (wokalista „VOX”), wielu mieszkańców miasta, w tym także Teresa Madej (www.zamosconline. biskupa Wacława Depo - ordynariu- pl.), Marian Zacharczuk (Radio Lublin), sza diecezji zamojsko- lubaczowskiej, Karol Kozyra („Tygodnik Zamojski”), prezydenta Zamościa Marcina Zamoy- Dominika Saran (Radio Eska), Władyskiego, kanclerza Kurii Diecezjalnej ks. sław Swacha (muzyk POW), Wiesław Adama Firosza i ks. prałata Czesława Gramatyka (szef Straży Miejskiej), Grzyba, dziekana katedry zamojskiej i ad- Alicja Saturska (dyrektor Chóru Reministratora cmentarza. zonans), Barbara Świst (Chór RezoAkcja miała miejsce w Zamościu po nans), Alicja Trefler (Warszawskie Koło raz pierwszy. Przez mieszkańców Zamo- Zamościan), Katarzyna Szmidt (Chór ścia została przyjęta bardzo serdecznie. Rezonans), Wojciech Przegon (profeTrwała zaledwie 6,5 godziny, a zebrano sor AR - Kraków), Ryszard Pankiewicz podczas niej ponad 13 tys. zł. Nikt nie (rzecznik prasowy Szpitala im. Papieża spodziewał się takiej sumy. To prawdziwy Jana Pawła II), Jan Cieplechowicz (Husukces! fiec ZHP Zamość), Nella Chrzan, Artur Zawiślak (nauczyciel). Zaangażowani byli także Władysław i Jacek Kardasz z Drukarni ATTYLA, którzy wydrukowali ulotki z apelem oraz dyrekcja i pracownicy Młodzieżowego Domu Kultury im. K. Makuszyńskiego w Zamościu. Do akcji włączyła się także społeczność naszej uczelni na czele z prorektorem Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji Bogdanem Kawałko. Studenci, z kierunków ekonomia i administracja: Paweł Dec, Natalia Kwiatkowska i Aleksander Nesterov, ubrani w uczelniane togi i birety, pierwszego listopada br. wraz z prorektorem kwestowali na cmentarzu zbierając do puszek ofiary i datki od mieszkańców Zamościa oraz gości, którzy przyjechali z różnych stron Polski i Europy. Najważniejsi okazali się ofiarodawcy. To właśnie dzięki ich datkom, będzie możliwa renowacja. Kwestujący byli urzeczeni hojnością zamościan. Nie obyło się też bez wielu słów otuchy i wsparcia z ich strony. Społeczny Komitet Odbudowy Cmentarza zadeklarował, że zebrane fot. arch. bk pieniądze będą jak najlepiej spożytkowane. Komitet zamierza odnowić przede wszystkim nagrobki historyczne, a także będzie wspierać działania zmierzające m. in. do estetyzacji całej nekropolii i budowy bram wejściowych na cmentarz. Prace przy nagrobkach rozpoczną się tuż po wyłonieniu przez specjalną komisję jednego lub dwóch pomników z grupy kilkunastu przedstawionych przez konserwatora zabytków. Jeśli ktoś z własnej woli i dobroci serca chciałby wesprzeć wspólną akcję ratowania nagrobków na zamojskim cmentarzu, może to uczynić. Zarówno, na specjalnie założonym koncie bankowym przy Parafii Katedralnej: PKO BP S.A. 44 1020 5356 0000 1802 0067 9753, bądź za rok, podczas kolejnej kwesty. Miejmy nadzieję, że będzie ona równie owocna, jak tegoroczna. Natalia Kwiatkowska 16 Biuletyn Informacyjny WSZiA Wspomnienie Profesor Tadeusz Przybysz (1929 - 2007) 22 listopada 2007 roku w Lublinie zmarł prof. zw. dr hab. Tadeusz Przybysz. Uroczystości pogrzebowe na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie zgromadziły liczne grono przyjaciół, współpracowników i uczniów Profesora, w szczególności z ośrodków naukowych, z którymi był Profesor związany: Akademii Rolniczej w Lublinie, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu, gdzie pracował do końca swoich dni. W uroczystej mszy świętej oraz pożegnaniu uczestniczyły władze naszej uczelni oraz studenci ze sztandarem szkoły. Niepospolita osobowość Profesora wywarła istotny wpływ na rozwój wielu lubelskich środowisk akademickich, gospodarczych i społecznych. Prof. Tadeusz Przybysz urodził się na Zamojszczyźnie, w wiejskiej rodzinie, 24 grudnia 1929 roku w Mirczu, pow. Hrubieszów. W czasie wojny, jako Dziecko Zamojszczyzny, przebył ciężki obóz hitlerowski. W 1947 roku, w Gimnazjum i Liceum im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lub. zdał małą maturę, a dużą o profilu matematyczno-fizycznym, w 1949 roku w Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Zamoyskiego w Zamościu. Studia matematyczne pierwszego stopnia w UMCS w Lublinie ukończył w 1952 roku. Następnie kontynuował matematykę w Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1954 roku uzyskał stopień magistra matematyki w zakresie zastosowań statystycznych (u prof. Marka Fisza). Po studiach podjął pracę w Katedrze Statystyki Matematycznej na Wydziale Rolnym UMCS, a po utworzeniu Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie, przekształconej następnie w Akademię Rolniczą kontynuował pracę w tej uczelni, zdobywając kolejne stopnie i tytuły naukowe. W 1964 roku uzyskał stopień doktora (promotor prof. W. Oktaba), stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1977 roku, tytuł profesora nadzwyczajnego w 1982 roku, a profesora zwyczajnego w roku 1991. Podczas pracy w Akademii Rolniczej w Lublinie, pełnił funkcję Prodziekana i Dziekana Wydziału Techniki Rolniczej oraz przez dwie kadencje w latach 19751981 był Prorektorem. Profesor Tadeusz Przybysz był powszechnie znany jako doskonały dydaktyk oraz przyjaciel młodzieży. Był niezwykle ceniony i lubiany przez studentów. Mogłem tego doświadczyć osobiście, gdyż Pan Profesor Tadeusz Przybysz był także i moim profesorem, dziekanem i rektorem. Do dzisiaj przechowuję indeks, który z Jego rąk otrzymałem w trakcie uroczystej inauguracji roku akademickiego. Wyrazem uznania dla Profesora jest m.in. to, że wielokrotnie zajmował pierwsze miejsce w konkursach Homo Didacticus, organizowanych przez studentów Akademii Rolniczej. Prowadził wykłady z matematyki, staty- Profesor Tadeusz Przybysz przy pracy fot. ___ styki matematycznej, doświadczalnictwa rolniczego i ogrodniczego, ekonometrii i zastosowań metod matematycznych w rolnictwie na Wydziałach Rolniczym, Ogrodniczym, Zootechnicznym i Techniki Rolniczej AR w Lublinie, na Wydziale Ekonomicznym w Rzeszowie - filia Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie, w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu, a także na studiach doktoranckich AR w Lublinie oraz kursach organizowanych przez Instytut Matematyczny PAN dla pracowników naukowych. Przez szereg lat był konsultantem naukowym Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, był także konsultantem i egzaminatorem z zastosowań metod statystycznych w przewodach doktorskich przeprowadzanych przez Państwowy Instytut Weterynarii w Puławach. Profesor był promotorem sześciu zakończonych przewodów doktorskich, opiekunem ponad dwudziestu prac magisterskich, recenzentem 27 prac doktorskich i 20 prac habilitacyjnych, a także recenzentem 11 wniosków o tytuł naukowy profesora oraz siedmiu na stanowisko profesora zwyczajnego. Ponadto był recenzentem w sprawie nadania tytułu Doctora Honoris Causa. Recenzował także ponad 20 projektów badawczych dla KBN oraz kilkadziesiąt prac dla wydawnictw i czasopism naukowych. Badania naukowe Profesora Tadeusza Przybysza obejmują teorię i zastosowania modeli liniowych głównie w doświadczalnictwie rolniczym, gdzie skupiał się na analizie modeli stałych, mieszanych i losowych. Oddzielną grupę badań stanowiły modele bloków niekompletnych w zastosowaniu praktycznym w rolnictwie. Praca habilitacyjna (1978 r.) obejmująca tę problematykę została wyróżniona Nagrodą Ministra. Rozwinięciem tej tematyki były prowadzone z sukcesami badania efektywności modeli niekompletnych bloków. Profesor był autorem lub współautorem ponad 90 prac i artykułów naukowych, publikowanych w krajowych i zagranicznych czasopismach naukowych, m.in. w „Annales UMCS”, „Rocznikach Nauk Rolniczych”, „Folia Societatis Scientiarum Lublinensis”, „Tatra Mountains Mathematical Publications”, „Listach Biometrycznych”, „Applicationes Mathematicae”, „Zamojskich Studiach i Materiałach”. Był aktywnym członkiem wielu towarzystw i organizacji naukowych, m.in. Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Biometrycznego, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Matematycznego, International Biometric Society, Bernoulli Society for Mathematical Statistics and Probability, członkiem Komisji Zastosowań Matematyki Komitetu Nauk Matematycznych PAN. Ponadto brał udział w licznych eu- 17 Biuletyn Informacyjny WSZiA ropejskich konferencjach i kongresach naukowych, które odbywały się m.in. w Rumunii, Bułgarii, na Węgrzech, w Anglii, Szwajcarii, ZSRR, Słowacji, Danii, Holandii i Finlandii. Był redaktorem działu statystyki i doświadczalnictwa, a także autorem haseł do sześciojęzycznego, czterotomowego słownika Agro-Bio-Technicznego, wydanego przez Polskie Towarzystwo Nauk Agrotechnicznych w 1992 r. Od 1995 roku był także członkiem Kolegium Redakcyjnego roczników tego Towarzystwa („Colloquium Biometryczne”) oraz członkiem International Biometric Society i Bernoulli Society for Mathematical Statistics and Probability. Za pracę naukową i dydaktyczną był wielokrotnie honorowany i wyróżniany, m.in. otrzymał 7 nagród ministra, wiele nagród rektorów uczelni w których pracował, został także odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta. Od 2000 roku pracował na stanowisku profesora w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu, w Katedrze Informatyki i Inżynierii Wiedzy. Przez niemal siedem lat wykładał w naszej uczelni m.in. statystykę matematyczną, ekonomię matematyczną, rachunek prawdopodobieństwa, matematykę finansową i ubezpieczeniową. Społeczność akademicka naszej uczelni zapamięta Profesora jako człowieka niezwykle skromnego i otwartego, życzliwego, o wielkiej kulturze osobistej, odnoszącego się z wielkim szacunkiem zarówno do wszystkich pracowników jak i studentów. Świadczyły o tym Jego gesty, postawy, zachowania. Był bardzo wymagający nie tylko wobec studentów, ale przede wszystkim wobec siebie. Punktualny, staranny, dokładny, stanowczy i obowiązkowy. W rozmowach często podkreślał swoje pochodzenie i związki z Ziemią Zamojską, a zwłaszcza to, że dane mu było tutaj po latach wrócić, by uczyć i wychowywać młodzież z tej tak bliskiej dla Niego ziemi. Oprac. Bogdan Kawałko Do opracowania wykorzystano m.in. materiały zawarte w Bibliotheca Fragmenta Agronomica 7/2000, M. Wesołowska - Janczarek „Działalność naukowo dydaktyczna prof. dr hab. Tadeusza Przybysza”, oraz Elementy ekonomii matematycznej i matematyki finansowej WSZiA Zamość, Zamość 2007. Recenzja Tadeusz Przybysz Elementy ekonomii matematycznej i matematyki finansowej Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu Zamość 2007 W maju bieżącego roku nakładem naszej uczelni ukazał się napisany przez Profesora Tadeusza Przybysza podręcznik „Elementy ekonomii matematycznej i matematyki finansowej”. Dzisiaj, kiedy nie ma Pana Profesora wśród nas, warto nieco przybliżyć ostatnią JEGO pracę. Pan Profesor Tadeusz Przybysz wśród kilku przedmiotów prowadził od 2002 roku ćwiczenia i wykłady z dwóch trudnych, ale bardzo ważnych przedmiotów: ekonomii matematycznej na kierunku ekonomia oraz matematyki finansowej i ubezpieczeniowej na kierunku informatyka i ekonometria. Pan Profesor, który wcześniej zajmował się przede wszystkim statystyką matematyczną, rachunkiem prawdopodobieństwa i teorią eksperymentu do nowego wyzwania podszedł z sobie tylko właściwym zaangażowaniem i dokładnością. Po przestudiowaniu najczęściej zalecanej literatury przedmiotów, wśród której dominuje 800 stronicowa monografia Alpy C. Chianga [1] oraz 894 stronicowa praca Emila Panka [2] a także szereg prac, w których znalazły się tylko wybrane zagadnienia ekonomii matematycznej lub matematyki finansowej [3] . Profesor stworzył autorskie wykłady. W wykładach tych zwrócił szczególną uwagę na interpretację ekonomiczną podstawowych pojęć matematycznych i statystycznych. Szczególnie cennym elementem prowadzonych przez Profesora Tadeusza Przybysza zajęć były liczne zadania zadawane studentom do samodzielnego rozwiązywania w postaci „prac domowych”. Ta zapożyczona ze szkoły średniej metoda pracy znalazła akceptację studentów i niewątpliwie ułatwiła zgłębianie trudnych zagadnień z pogranicza szeroko pojętej ekonomii oraz matematyki i statystyki. Jednocześnie Profesor przygotowując się do zajęć prowadził bardzo szczegółowe notatki. Po kilku latach pracy powstał rękopis podręcznika z bardzo licznymi i trafnymi przykładami różnych zagadnień ekonomii matematycznej i matematyki finansowej. Pod koniec 2006 roku Profesor zdecydował się przygotować swoją pracę do druku. Wydany przez Wyższą Szkołę Zarządzania i Administracji podręcznik składa się z sześciu rozdziałów, z których cztery poświęcone są wybranym zagadnieniom ekonomii matematycznej a dwa matematyce finansowej i ubezpieczeniowej: - Rachunkowi marginalnemu a zwłaszcza definicji i wyjaśnieniu istoty wartości krańcowej funkcji i elastyczności funkcji. Rozdział pierwszy zawiera również szczegółową analizę funkcji produkcji Cobb - Douglasa z przykładami wnioskowania na jej podstawie. - Optymalizacji decyzji ekonomicznych. Za pomocą rachunku różniczkowego wyprowadzono ogólne kryterium wyznaczania optymalnej wielkości produkcji jednorodnej ze względu na jej minimalny koszt jednostkowy. Przedstawiono także sposoby wyznaczania zapasów wielkości surowca przy jednej lub dwóch zmiennych decyzyjnych. - Analizie rynku. Omówiono funkcje popytu i podaży w ujęciu Cournota oraz Marshalla. Przedstawiono dwie spośród czterech funkcji popytu Törnquista (dla dóbr pierwszej potrzeby oraz dóbr wyższego rzędu) oraz przeprowadzono analizę modelu równowagi rynku przy dwóch dobrach. - Elementom matematyki finansowej, gdzie przedstawiono podstawowe pojęcia, omówiono zasadę liczenia procentu składanego, obliczania nominalnej i efektywnej stopy procentowej oraz metody kalkulacji kosztu kredytu i realnej wartości kapitału. W rozdziale tym można również znaleźć sposoby obliczania amortyzacji (liniową, degresywną i dynamiczną) - Rynku kapitałowego, gdzie przedstawiono podstawowe założenia teorii portfela Markowitza. Zaprezentowano szczegółowe obliczenia ryzyk i stóp zwrotu portfeli dwu i trójskładnikowych oraz przedyskutowano warunki optymalności tych portfeli - Ekonomicznej efektywności inwestycji, gdzie przedstawiono kilka metod oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych. Wielką zaletą omawianego podręcznika jest obfitość przykładów liczbowych. W zasadzie każda prezentowana metoda zilustrowana została wyprowadzonym z wielką starannością przykładem liczbowym i komentarzem interpretującym otrzymane wyniki. Profesora Tadeusza Przybysza nie ma już wśród nas, ale pozostała jego praca, która służyć będzie jeszcze przez wiele lat studentom. Mieczysław Kowerski [1] [2] [3] Chiang A. C., Podstawy ekonomii matematycznej, PWE, Warszawa 1994 Panek E., Ekonomia matematyczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2000 Na przykład bardzo wartościowa praca z zakresu analizy rynków kapitałowych: Jajuga K., T. Jajuga, Inwestycje. Instrumenty finansowe, ryzyko finansowe, inżynieria finansowa, PWN, Warszawa 2000 lub monografia: Czerwiński Z., Matematyka na usługach ekonomii, PWN, Warszawa 1984 18 Biuletyn Informacyjny WSZiA Współpraca zagraniczna Z FINLANDII DO ZAMOŚCIA Rozmowa z Anttim Tarkiainenem, studentem z Finlandii. Antti przebywa na stażu w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu. Studiuje na trzecim roku kierunek international business specjalność - international trade w NORTH KARELIA UNIVERSITY, JOENSUU, FINLAND. - Studenci z Belgii, którzy przebywali u nas na stażu, szukali białych niedźwiedzi chodzących po ulicach. Takie było ich wyobrażenie o Polsce. Czy Pana również coś zaskoczyło? - Ja nie byłem niczym specjalnie zaskoczony, chociaż dosyć uciążliwy okazał się sam dojazd do Zamościa. Najpierw samolotem do Warszawy i później długa podróż pociągiem. Na nieszczęście dla was, Polska jest postrzegana jako mało atrakcyjny kraj do przyjazdu, z czym ja się oczywiście nie zgadzam. - Dlaczego na staż wybrał Pan Polskę? - Nasze uczelnie ze sobą współpracują w zakresie wymiany studenckiej. Kontaktowałem się z Grześkiem (przyp. red. pełnomocnik rektora ds. współpracy zagranicznej) i to również dzięki niemu zdecydowałem się na przyjazd. W Krakowie mam znajomego, który również namawiał mnie na przyjazd do Polski. Ale przede wszyst- Polska nie zaskoczyła Anttiego fot. mb kim kierunek, który studiuję czyli handel międzynarodowy ze specjalnością kraje Europy Wschodniej, był dla mnie najważniejszym argumentem. W ub. roku przebywałem na stażu w Sankt Petersburgu i byłem bardzo zadowolony z tego wyjazdu, więc nie wahałem się przyjechać również do Polski. Chociaż moi znajomi byli zaskoczeni tym wyborem. Miałem drugą propozycję wyjazdu do Belgii, ale tam już byłem wcześniej i nie wydawało mi się to takie ciekawe. Chciałem poznać coś całkowicie nowego, a nasza wiedza na temat Polski jest rzeczywiście bardzo niewielka. - Czy może Pan porównać doświadczenia ze studiów w Rosji i w Polsce. - Rosjanie, podobnie jak Polacy, są bar- dzo otwarci i życzliwi. Takie same problemy są z komunikacją, chociaż ciężko jest porównać dwa miasta - potężną aglomerację jaką jest Sankt Petersburg i Zamość. W Zamościu mam dużo lepsze warunki mieszkaniowe. Wyjazd do Rosji był dla nas obligatoryjny, wymuszał to kierunek studiów i tam przebywałem w grupie 15 - osobowej swoich kolegów z roku. Tutaj pracuję sam. - Czym się Pan zajmuje? - Przygotowywałem w ramach projektu Equal wyjazdy studyjne do Finlandii, nawiązywałem kontakty z partnerami, którzy chcieliby współpracować z uczelnią w Polsce. Przygotowuję staże dla polskich studentów w Finlandii, zbieram materiały reklamowe o tych miejscach i firmach. Ponadto zajmuję się aktualizacją strony internetowej uczelni w wersji angielskiej. - Czy miał Pan kontakt z polskimi studentami? - W Finlandii sporo przebywa studentów z Polski. To bardzo sympatyczni ludzie, otwarci i życzliwi. Zawsze pomocni. Z taką życzliwością spotykam się również tu w Zamościu. - Dziękuję za rozmowę. Rozmawiała Małgorzata Bzówka Międzynarodowy Dzień Studenta Nasi studenci na konwencie Małgorzata Mazurek i Marek Gałan, studenci fizjoterapii w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu uczestniczyli w VII Konwencie Przewodniczących Samorządów Studenckich w Krakowie w dn. 16 - 18 listopada. Podczas tego konwentu z okazji Międzynarodowego Dnia Studenta, 17 listopada wręczono prestiżowe nagrody IV już edycji konkursu Uczelnia Przyjazna Studentom i PROstudent 2007. W kategorii Uczelnia Przyjazna Studentom równorzędnymi nagrodami wyróżniono: Akademię Medyczną w Warszawie, Politechnikę Śląską w Gliwicach i Wyższą Szkołę Gospodarki w Bydgoszczy. PROstudent’a 2007 Kapituła przyznała: - prof. Jerzemu Błażejowskiemu, przewodniczącemu Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego za zrozumienie wartości studenckiego punktu widzenia oraz owocną współpracę Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z PSRP; prof. Zbigniewowi Marciniakowi, przewodniczącemu Państwowej Komisji Akredytacyjnej za promowanie studenckiego punkt widzenia w procedurze oceny jakości kształcenia; Wojciechowi Bartelskiemu, burmistrzowi dzielnicy Śródmieście m. st. Warszawa za logistyczne wsparcie dla PSRP po „relegowaniu” PSRP z siedziby przy Al. Szucha; MultiBankowi - za program praktyk studenckich i wsparcie dla samorządności studenckiej. Laureatom gratulujemy. Studenci podczas konwentu dyskutowali na temat roli samorządów studenckich w życiu uczelni oraz o roli studentów i silnych ośrodków akademickich w rozwoju regionów i miast. Przedmiotem obrad była również pomoc materialna w postaci stypendiów zwłaszcza dla studentów najbiedniejszych oraz tzw. bonusu edukacyjnego. Pojawiły się propozycje wprowadzenia jednolitego systemu dla wszystkich uczelni rozdziału środków finansowych przeznaczonych na studenckie stypendia. Poruszano problemy promocji absolwentów, tworzenia inkubatorów przedsiębiorczości oraz uruchomienia nowych kredytów studenckich. Pojawił się również pomysł uruchomienia forum internetowego, który byłby miejscem poruszania najistotniejszych problemów studentów i równocześnie miejscem wymiany informacji między samorządami poszczególnych uczelni. mb 19 Biuletyn Informacyjny WSZiA Stypendia Z kalendarza Sekretarza... kolejny rok akademicki... W roku akademickim 2007/2008 w regulaminie pomocy materialnej dla studentów WSZiA nastąpiły znaczące zmiany. Wszystkie stypendia są przyznawane na cały rok akademicki, a do wniosków o przyznanie stypendium socjalnego i na wyżywienie trzeba było dołączyć zaświadczenia potwierdzające dochody rodziny studenta za cały 2006 rok. Takie rozwiązanie odciążyło studentów oraz pozwoliło na usprawnienie pracy Komisji Stypendialnych, które do tej pory dwa razy do roku musiały rozpatrywać po prawie 900 wniosków. Tak jak w latach ubiegłych, po weryfikacji złożonych wniosków odbyło się zebranie przedstawicieli studentów z prorektorem ds. nauczania dr Mieczysławem Kowerskim. W konsekwencji czego, 15 listopada zainteresowani otrzymali decyzje w sprawie przyznania stypendium socjalnego i na wyżywienie, mieszkaniowego, specjalnego oraz za wyniki w nauce lub sporcie na rok akademicki 2007/2008. Miłym zaskoczeniem mogły okazać się stawki stypendium za wyniki w nauce dla studentów, którzy uzyskali za rok akademicki 2006/2007 średnią ocen co najmniej 4,50. (patrz tab. 1) Mogliśmy sobie na to pozwolić nie tylko dzięki wyższej niż w 2006 roku dotacji z budżetu państwa przyznanej nam przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ale również ze względu na mniejszą liczbę złożonych wniosków o przyznanie stypendium socjalnego. Dla porównania, w semestrze zimowym roku akademickiego 2006/2007 wpłynęło 898 wniosków, (z czego 14 nie spełniało kryterium dochodowego), natomiast w bieżącym semestrze 773 (z czego w 23 przypadkach dochód był wyższy niż 572, 00 złote netto, a więc nie spełniały określonego w ustawie[1] kryterium). Czyżby więc sytuacja materialna studentów poprawiła się? Mam nadzieję, że to jest właśnie główny powód spadającej liczby ubiegających się, a nie np. zbyt wysoko postawione wymagania dotyczące kompletowania wniosków, czy też po prostu brak zainteresowania. O braku informacji dotyczących możliwości otrzymania pomocy materialnej nie wspominam, bo każdy student otrzymał je na swoją skrzynkę pocztową na serwerze uczelni. Pomimo mniejszej liczby wniosków, członkowie Komisji mieli pełne ręce roboty. Pierwsze wypłaty świadczeń nastąpiły już 5 grudnia, Tab. 1. Wysokość stypendiów za wyniki w nauce co można chyba uznać stawki stypendium stawki stypendium za niezły prezent na Średnia ocen w roku akad. 2006/07 w roku akad. 2007/08 Mikołajki. A jeśli tylko 4.00-4.24 50 50 uczelnia otrzyma z Mi4.25-4.49 100 100 nisterstwa kolejną ratę 4.50-4.74 300 350 dotacji jeszcze w grud4.75-5.00 405 450 niu, to przed świętami Bożego Narodzenia uruchomimy kolejne o przyznanie stypendium socjalnego, któwypłaty. rego miesięczny dochód netto na osobę Tablica 2 obrazuje stawki stypendium so- w rodzinie nie przekracza 351 zł ma prawo cjalnego i na wyżywienie wypłacane w roku do otrzymania takiego stypendium. Ponadto akademickim 2006/2007 i 2007/2008. należy zaznaczyć, iż nawet w szczególnych Stawki stypendium mieszkaniowego od przypadkach uczelnia nie może przyznać jakiegoś czasu utrzymują się na niezmie- stypendium socjalnego osobie, której mieTab. 2. Porównanie stawek stypendium socjalnego i na wyżywienie wypłacanych w roku akademickim 2006/2007 i 2007/2008. dochód stawki stypendium w sem. zimowym 06/07 stawki stypendium w sem. letnim 06/07 0-100 260 300 100,01-200 180 250 200,01-300 100 175 300,01-400 75 100 400,01-572 50 75 nionym poziomie. Każdy student studiów stacjonarnych, który kwalifikował się do stypendium socjalnego oraz złożył wniosek o stypendium mieszkaniowe i przedstawił dokumenty potwierdzające tymczasowe zameldowanie na terenie Zamościa otrzymał świadczenie w wysokości 100 złotych miesięcznie. Jest to kwota pokrywająca 80 proc. kosztów zakwaterowania w zamojskich bursach. 320 300 250 200 150 120 120 75 75 75 60 sięczny dochód netto na osobę w rodzinie przekracza 572 zł”. Żadne zmiany w porównaniu z semestrem letnim 2006/07 nie nastąpiły także w stawkach stypendiów specjalnych dla studentów niepełnosprawnych (Tab. 3). Połowa grudnia to czas, kiedy uczelnia występuje do MNiSW o dotację na pomoc materialną dla studentów na kolejny rok kalendarzowy. I jak co roku wspólnie z Panem Tab. 3. Wysokość stypendiów dla osób niepełnosprawnych. Stopień stawki stypendium stawki stypendium niepełnosprawności w sem. zimowym w sem. letnim lekki 75 75 umiarkowany 100 100 znaczny 200 250 Niezmieniony pozostał także maksymalny próg dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniający do otrzymania świadczeń pomocy materialnej. 1 października br. na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pojawiła się informacja stanowiąca wyjaśnienie wątpliwości dotyczących tej kwestii: „każdy student ubiegający się stawki stypendium w roku akad. 2007/08 stawki stypendium w roku akad. 2007/2008 75 100 250 Prorektorem mocno trzymamy kciuki, żeby środki, które otrzymamy nie były niższe niż dotychczas. I tego właśnie na Nowy Rok sobie i wszystkim studentom życzę. Anna Krupa Sekretarz Komisji Stypendialnej [1] Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r,. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) 20 Biuletyn Informacyjny WSZiA Konkurs dla gazet szkolnych PISZCZYMY PO RAZ PIĄTY Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu ogłosiła piątą edycję konkursu dla szkół ponadgimnazjalnych na najlepszą gazetę szkolną. W tym roku nagrody otrzymają nie tylko redakcje, ale również dziennikarze. Po raz pierwszy w konkursie zostanie również oceniona wersja internetowa gazet szkolnych. Do 1 grudnia wszystkie gazety, które chciały uczestniczyć w zmaganiach powinny zarejestrować się poprzez stronę internetową www. wszia.edu.pl (tam znajduje się formularz zgłoszeniowy i regulamin konkursu) lub tradycyjną drogą listową przez wysłanie formularza zgłoszeniowego na adres uczelni Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu ul. Akademicka 4, 22 - 400 Zamość z dopiskiem „gazeta szkolna”. Przed zamknięciem numeru było 14 zgłoszeń. Podobnie jak w latach ubiegłych najlepsza redakcja otrzyma nagrodę ufundowaną przez uczelnię czyli aparat cyfrowy. Dla pozostałych wyróżnionych czekają atrakcyjne nagrody rzeczowe. Prace są oceniane przez niezależne, obiektywne jury złożone z dziennikarzy gazet regionalnych i ogólnopolskich (Tygodnik Zamojski, Kronika Tygodnia, Kurier Lubelski, Dziennik Wschodni, Gazeta Wyborcza, Super Tydzień Chełmski, Słowo Podlasia, Forum Akademickie). Oceną gazet elektronicznych zajmą się dziennikarze z portali roztocze.net oraz zamosconline.pl. Do 21 grudnia redakcje mają czas na przysłanie gazet do oceny (8 egzemplarzy tego samego numeru) a na luty zaplanowano rozstrzygnięcie rywalizacji. mb Pozdrowienia z belgijskiego Mechelen STYPENDIUM W BELGII STRZAŁ W DZIESIĄTKĘ Drodzy studenci ten artykuł jest kierowany szczególnie do Was. Chcemy się podzielić z Wami naszymi wrażeniami i spostrzeżeniami z naszego pobytu w Mechelen (Belgia), a szczególnie zachęcić do studiowania za granicą. Podczas pobytu mamy okazję poznać ludzi nie tylko z Europy, ale także z różnych zakątków świata. Każdy dzień jest świetną okazją do sprawdzenia samego siebie wśród nowych ludzi, w nowym środowisku komunikując się w języku angielskim, który do tej pory był dla nas jedynie czystą si studenci „zaopiekują się” Waszym czasem wolnym organizując Wam wycieczki, imprezy, koncerty i spotkania integracyjne. A teraz „najbardziej interesująca” część dla każdego studenta i studentki - nauka. Zajęcia są niezwykle ciekawe. Student jest w centrum uwagi, sporo czasu poświęca na samokształcenie, aktywnie uczestniczy w wielu dyskusjach, ma możliwość wykazania się swoją wiedzą i umiejętnościami. Tak naprawdę wspólne dyskusje z nauczycielami i międzynarodowymi studentami są najciekawszą częścią zajęć. Warte uwagi są momenty, kiedy studenci z innych krajów mają zupełnie odmienny punkt widzenia niż my. Tym samym poznajemy inne kultury i obyczaje, uczymy się tolerancji. Nauka tutaj to nie tylko czas spędzony w murach szkolnych, ale także aktywne wykorzystanie wiedzy, np. studenci w roli flamandzkich przewodników. Polecamy wycieczNie traćcie czasu - piszą do studentów Paulina i Ewelina kę na Giełdę Produktów fot. arch. pc i ew Rolnych, żeby zobaczyć teorią. Jesteśmy obserwatorami, ale jak ona w rzeczywistości funkcjonuje, także uczestnikami zabawnych mo- czy też wizyty w szkołach i obserwację mentów, bo komunikacja to nie tylko pracy tutejszych nauczycieli a także słowa… Czasami gesty znaczą wię- spotkania z ludźmi z różnych organicej niż mowa i okazują się bardzo zacji społecznych. pomocne. Czas spędzony tutaj to nie tylko Cały czas utwierdzamy się w przeko- nauka, wycieczki czy studenckie imnaniu, że Belgia była strzałem w dzie- prezy, ale także czas na odkrycie sasiątkę. Jest to kraj usytuowany w cen- mego siebie, poszerzenie własnych trum Europy i stanowi to znakomitą poglądów i niekiedy zmiana pogląokazję dla nas do zwiedzenia samej dów. Więc nie traćcie czasu - Program Belgii, ale także krajów z nią sąsiadu- ERASMUS czeka na Was! jących (Francja, Holandia i LuksemPaulina Chmiel burg) a niezapomniane wrażenia po(studentka III roku pedagogiki) zostaną na długo w naszej pamięci. Ewelina Włodarczyk Decydując się na uczestnictwo (studentka II roku ekonomii) w Socrates ERASMUS Program nie będzie doskwierała Wam nuda. Tutej- Biuletyn Informacyjny WSZiA Stypendia w WSZiA KROK KU DOROSŁOŚCI Moja przygoda z Erasmusem rozpo- również języka holenderskiego. Przedczęła sie banalnie. Mogę powiedzieć, mioty, których się tu uczę, miałam na że przez przypadek trafiłam na wymia- pierwszym roku w WSZiA, więc nie spranę. Nawet nie planowałam tego wyjaz- wiają mi większego problemu. du. Po prostu znalazłam się na właściWolny czas spędzam razem ze stuwym miejscu w odpowiednim czasie. dentami z Erasmusa. Głównie zwiedzaA wszystko zaczęło sie od … infor- my takie miasta jak Bruksela, Antwerpia macji umieszczonej na portalu uczelni, czy Amsterdam. Również KHM organizuodnośnie możliwości wyjazdu w ramach je nam wycieczki. Większość studentów programu Erasmus. Praktycznie zignoro- z wymiany mieszka w tym samym akadewałam tę informację i zajęłam się swoimi miku, dzięki czemu mamy lepszy ze sobą sprawami. Jednak, gdy zbiliżał się termin kontakt. spotkania coś wewnątrz podowiadało mi, Moje spostrzeżenia?! Belgowie są aby pójść. Nawet nie przypuszczałam, że bardzo miłym i sympatycznym narodem. to spotkanie, odmieni moje życie. Po od- Bardzo dbają o środowisko i swoje zdrobyciu krótkiej rozmowy w języku angiel- wie. Bez względu na wiek każdy jeździ skim i napisaniu małego testu, usłysza- rowerem. łam, że mam czekać na wyniki. W Belgii jest inny system nauki, który Byłam w szoku, ku mojemu zaskocze- jest nastawiony na samodzielną pracę niu usłyszałam, że jadę na 4,5 - miesięcz- studenta. Jedyne co mi się tu nie podoną wymianę. Nie spodziewałam się takiej ba to pogoda. Jest bardziej zmienna niż wiadomości. Mogę powiedzieć, że spełniło się moje marzenie. Po skompletowaniu wszystkich dokumentów ruszyłam w drogę z jedną z zamojskich firm przewozowych. Po długiej i trochę męczącej podróży dotarłam do Mechelen. miasta, w którym swoją siedzibę ma moja zagraniczna uczelnia - Katholie- Ewelina w gronie studentów Erasmusa fot. arch. er ke Hogeschool Mechelen. Pierwszy tydzień w nowej uczelni upłynął przysłowiowa kobieta. Bez parasola się mi dość ciekawie, a przede wszystkim in- nie obejdzie. tensywnie. Był to tzw. “introduction week”. Każdy taki wyjazd to doskonała szkoła Podczas tego czasu, dowiedziałam się przetrwania i kolejny duży krok ku dorojakie będę mieć przedmioty i wolne dni słości. Młody człowiek, czasem zdany na od nauki, jak działa uczelnia. Poznałam samego siebie, uczy się wybierać, to co również moich nowych znajomych. I mu- dla niego jest najlepsze. Będąc w innym szę przyznać przeżyłam mały szok języ- kraju, możemy dostrzec wiele spraw, rzekowy. Informacje otrzymywałam w języku czy których byśmy nigdy nie spostrzegli angielskim, porozumiewać musiałam się będąc cały czas w Polsce. Choć czasem w języku angielskim, rozmowy z kolega- nie jest łatwo, to jednak gorąco polecam mi też prowadziłam w języku angielskim. taki wyjazd. Jest to doskonała okazja na I ze zdumieniem obserwowałam, że za- poznanie nowych ludzi, innych kultur, czynam bez żadnego problemu myśleć podszkolenie języka angielskiego. Morównież w tym języku. żemy dzięki takiemu wyjazdowi spojrzeć Każdy dzień jest podobny do kolejne- na wszystko z innej perspektywy. Gorąco go. Codziennie rano wstaję, aby zdążyć polecam. na zajęcia, które zaczynają się o 8.30. Ewelina Romańczuk Wszystkie wykłady są prowadzone w ję(studentka II roku administracji ) zyku angielskim, a dodatkowo uczę się 21 JEDNYM ZDANIEM Studenci naszej uczelni zorganizowali już dwie imprezy od początku roku akademickiego. Otrzęsiny dla pierwszego roku oraz bal inauguracyjny. Pierwsza impreza odbyła się 7 listopada w „Klubie 10” w Zamościu, bal natomiast w restauracji „Polak” 28 listopada. Studenci bawili się świetnie, wspierani pomocą i życzliwością prodziekana ds studenckich dr Janusza Skwarka. XIII edycja Międzynarodowych Dni Filmu Religijnego SACROFILM, która odbędzie się w dniach 15 - 21 lutego 2008 r. zapowiada się bardzo interesująco. Swój udział zapowiedzieli arcybiskup Mieczysław Mokrzycki, Krzysztof Zanussi i Jerzy Stuhr. Redakcja gazety Nasze Forum składa serdeczne gratulacje z okazji otrzymania tytułu profesora Panom Janowi Sulmickiemu i Andrzejowi Kwolkowi. Profesor Jan Sulmicki od 1 września 2006 r. jest zatrudniony w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu gdzie prowadzi wykłady „Stabilność rynków finansowych” i „Integracja europejska” na kierunku ekonomia. Natomiast profesor Andrzej Kwolek pracuje w naszej uczelni już od sześciu lat i wykłada „Kliniczne podstawy fizjoterapii”. Siedmioro studentów Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu otrzymało stypendia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jest to największa liczba tego rodzaju stypendiów, które w historii uczelni zostały dotychczas przyznane. WSZiA, jako jedyna uczelnia niepubliczna w regionie, otrzymała stypendia ministra, a trzecia w kolejności ze względu na liczbę stypendiów, po UMCS i KUL w Lublinie. Wśród stypendystów znaleźli się Paweł Dec (student III roku ekonomii), Anna Magdalena Jaroszyńska, Katarzyna Nizioł, Magdalena Semczuk, Małgorzata Ściseł (wszystkie są studentkami III roku pedagogiki), Ewelina Włodarczyk (studentka II roku ekonomii). Minister również przyznał, jedno stypendium za wybitne osiągnięcia sportowe studentce fizjoterapii Ilonie Sakowicz. 22 Biuletyn Informacyjny WSZiA Europe Direct Gospodarka przestrzenna a współpraca i rozwój regionalny w Polsce i na Ukrainie Strategiczne cele rozwoju Unii Europejskiej zakładają stworzenie pełnej zdolności konkurencyjnej. Globalizacja gospodarki, rozwój transnarodowych sieci transportu i postęp w infrastrukturze pogłębia różnice interregionalne oraz syndrom peryferyjności i marginalizacji ekonomicznej. Pomiędzy obszarami występują zróżnicowania pod względem odległości i czasu dojazdów, kosztów i wysiłku wymaganego dla uzyskania dostępu do sieci infrastruktury i infrastruktury. Całościowe spojrzenie na przyszłość Europy z punktu widzenia ekonomizacji oraz społecznych aspektów kształtowania ładu przestrzennego jest konieczne. Dużym wyzwaniem jest m. in. zwiększenie zdolności rządów centralnych i władz regionalnych do przygotowania, wdrożenia planów i programów rozwoju regionalnego oraz rozwoju miast europejskich ośrodków wzrostu z zachowaniem „bezpieczeństwa przestrzennego” Polityka przestrzenna powinna łączyć 3 główne cele: - rozwój - wzmocnienie strukturalne tych słabszych regionów Europy, które mają szczególne znaczenie dla terytorialnej spójności Europy; - konwergencja - „doganianie” - wyrównywanie poziomu rozwoju regionów(obszarów) - ochrona - zachowanie ciągłej, transnarodowej sieci systemów otwartych przestrzeni, z ich funkcjami naturalnych siedlisk i ochrony atmosfery, zasobów rolno - leśnych, dziedzictwa i tożsamości kulturowej oraz różnorodności Wśród działań państw UE powinno znaleźć się m.in. prowadzenie aktywnej krajowej narodowej polityki przestrzennej, stanowiącej ramy dla innych poziomów władz i dla podmiotów działających w przestrzeni. Każdy ośrodek miejski ma do odegrania specyficzną rolę i nie powinien być traktowany jako mniej lub bardziej ważny. W krajach europejskich rośnie znaczenie dużych regionów miejskich o funkcjach innowacyjno - rozwojowych. Coraz bardziej ważna decydująca o rozwoju staje się ekonomiczna wartość lokalizacji i organizacji przestrzeni. Europejskie otwarcie ekonomiczne wzmacnia rolę planowania przestrzennego w polityce rozwoju poszczególnych państw. Stąd też jasnego zdefiniowania wymagają zwłaszcza długoterminowe cele i zasady polityki przestrzennej w synergii z polityką rozwoju regionalnego, a także odpowiedzialność instytucjonalna i podstawy decyzji finansowania działań rozwojowych. W Unii Europejskiej, a od 1999 roku także w Polsce fundamentem rozwoju regionów jest ich podmiotowość. Realne kompetencje, suwerenność i samodzielność regionów w wyborze celów rozwojowych i kreowaniu własnej polityki rozwoju połączenia z samodzielnością samorządów lokalnych (gmin, powiatów) są podstawą wykorzystania szans na przyspieszony rozwój, a w przypadku obszarów słabych najczęściej tzw. „doganianie średniej”. W systemie, w oparciu o który zbudowana jest podmiotowość istotne są trzy elementy: - zakres zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego, - zakres zadań i kom- petencji w kształtowaniu i prowadzeniu własnej polityki rozwoju, - systemowe zapewnienie wysokiego poziomu dochodów własnych na finansowanie zadań własnych i prorozwojowych, W oparciu o te elementy dokonano analizy porównawczej rozwiązań ustrojowych i systemowo - prawnych w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego w Polsce i na Ukrainie, gdzie za podstawę przyjęto modele na poszczególnych szczeblach zarządzania[1]. Opracowano matrycę porównawczą tego problemu, dokonując identyfikacji zestawienia oraz porównania kompetencji zadań jednostek samorządu terytorialnego (administracyjnego) na czterech poziomach - gmin w Polsce i na Ukrainie - powiatów w Polsce i rejonów na Ukrainie - województw w Polsce i obwodów na Ukrainie - krajowym (centralnym) Polski i Ukrainy Z uwagi na występujące relacje i związki bardzo istotne było badanie oraz przeprowadzenie analizy i porównania tego problemu na szczeblu krajowym (centralnym). W metodologii tworzenia matrycy porównawczej przyjęto następujące główne założenia i zasady: - w oparciu o aktualnie obowiązujące w Polsce i na Ukrainie akty prawne tworzące system planowania i zagospodarowania przestrzennego państw dokonano wyodrębnienia i skatalogowano kluczowe zadania i kompetencje poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (administracyjnych) oraz zadań władz szczebla centralnego w tym zakresie - przeprowadzono porównanie poszczególnych zadań i kompetencji pomiędzy poszczególnymi poziomami zarządzania w Polsce i na Ukrainie ustalając stopień ich zgodności i rozbieżności na poszczególnych szczeblach, - analiza została opracowana w 4 odrębnych matrycach według metody umożliwiającej porównanie i całościową ocenę badanego problemu, - w najważniejszych kwestiach występujących różnic systemu planowania przestrzennego, dokonano niezbędnych dodatkowych objaśnień, W rezultacie przeprowadzonych badań systemu kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej obejmującego: gminy, powiaty/ rejony, województwa/obwody oraz na poziomie centralnym, zidentyfikowano 82 głównych zadań z czego 47 uznano za zgodne lub bardzo 23 Biuletyn Informacyjny WSZiA zbliżone do siebie, co stanowi 57,3% ich ogółu. Zestawienie ogólnej liczby zadań oraz ich rozróżnienie według poszczególnych szczebli zawiera powyższa tabela. Analiza uwarunkowań rozwoju współpracy pomiędzy Polską a Ukrainą , w tym zwłaszcza zidentyfikowanych problemów na poziomie regionalnym wskazuje na występowanie zbyt wielu ograniczeń, barier oraz niezgodności utrudniających rozwój współpracy międzyregionalnej, lokalnej i transgranicznej. Do nich należy zaliczyć także istotne różnice w rozwiązaniach i systemie planowania oraz zagospodarowania przestrzennego. Analiza tego zagadnienia oraz porównanie rozwiązań systemowo - prawnych w tym zakresie w Polsce i na Ukrainie wykazały m.in.: - istniejące różnice ustrojowe w systemie planowania i zagospodarowania przestrzennego. Na Ukrainie obowiązuje scentralizowany model planowania, którego wyrazem jest hierarchiczny układ planów polegający na dużej zależności planu niższego szczebla od ustaleń i rozstrzygnięć zawartych w planach wyższej rangi/szczebla/. W Polsce funkcjonuje model zdecentralizowany, w dużej mierze zbliżony do większości krajów Unii Europejskiej, gdzie realny ciężar kreowania gospodarowania przestrzenią i podejmowania decyzji jest ulokowany na poziomie gmin i regionów. Państwo zaś formułuje jedynie zasady polityki oraz ogólną koncepcję zagospodarowania przestrzennego kraju. - w Polsce mamy do czynienia z „efektem synergii” kreowania własnego rozwoju lokalnego i regionalnego przez samorządy polegającego na nałożeniu się suwerennych /od państwa/ kompetencji i uprawnień w tym zakresie. Na Ukrainie państwo w dużym stopniu pozostaje planistą, które lepiej wie co potrzeba i jak rozwiązać najlepiej problemy społecznościom lokalnym i regionalnym, - dla współpracy transgranicznej występujące różnice w systemie planowania przestrzenne- go Polski i Ukrainy nie skłaniają do wspólnego działania i programowania w zakresie racjonalnego gospodarowania przestrzenią oraz jej organizacji, zwłaszcza w obszarach tzw. „stykowych” /np. w gospodarce wodnej, ochronie przyrody, układach drogowo - komunikacyjnych, dziedzictwie kulturowym, i innych/, - niezbędne wydaje się podjęcie szerszej dyskusji, pogłębionych badań i ocen w tym zakresie nie tylko dla potrzeb stworzenia lepszych warunków do dwustronnej współpracy transgranicznej, ale także w kontekście wpisania się w szerszy plan wspólnych działań, którego celem jest przyjęcie Ukrainy do Unii Europejskiej. Bogdan Kawałko [1] Konstytucja Ukrainy. Zakon Ukrainy „pro wniesiennja zmin do konstytucji Ukrainy.: Weles 2005.-48 s. Zakon Ukrainy „Pro miscewi samowrjaduwannja w Ukrainie”- Nr 24 wid 21.05.1997r.: Zakon Ukrainy „Pro miscewi derżawni administracji” Nr 586-XIV wid 09.04.1999 r. //WWR Ukrainy, Nr 20-21, 199; Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 02.04.1997 (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483); Ustawa o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998 r. (tekst jednolity -Dz. U. 2001. Nr 142, poz. 1590 z późniejszymi zmianami); Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r. (tekst jednolity - Dz. U. 2001. Nr 142, poz. 1592 z późniejszymi zmianami); Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (tekst jednolity (Dz. U. 1996. Nr 13 poź. 74 z późniejszymi zmianami) Europe Direct O KAPITALE LUDZKIM I UKŁADZIE W SHENGEN Nie podlegają negocjacjom takie inwestyktóre udzielają informacji na temat Unii Europejcje w województwie lubelskim jak lotnisko skiej. Na seminarium przyjechali reprezentanci w Świdniku, Centrum Spotkań Kultur i przeAkademii Komercyjnej ze Lwowa, Sokalskiej budowa stadionu miejskiego w Lublinie oraz Agencji Rozwoju Regionalnego z Sokala oraz rozbudowa dróg wojewódzkich m.in. na tra„Trans - Traktu” Agencji Rozwoju Regionalnego sie Zamość - Jacnia, Józefów i Wola Obszańz Żółkwi. ska - usłyszeli od wicemarszałka Krzysztofa Na spotkaniu oprócz wicemarszałka Grabczuka uczestnicy spotkania punktów Krzysztofa Grabczuka, zaproszonym gościem Europe Direct, które zorganizowała 29 listoi prelegentem równocześnie, była również Papada Wyższa Szkoła Zarządzania i Adminitrycja Wolińska, wicedyrektor z Departamentu stracji w Zamościu. Strategii i Rozwoju Regionalnego Urzędu MarBlisko 50 osób, przedstawicieli samorządów, instytucji i organizacji pozarządowych oraz przede wszystkim punktów Informacji Europejskiej Europe Direct z regionu zamojskiego i Ukrainy uczestniczyło w seminarium poświęconemu m.in. problemom finansowania inicjatyw lokalnych ze środków UE. Centrum Informacji Europe Direct działające przy Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu współpracuje z kilkoma instytucjami ukraińskimi, Czy pójdziemy drogą Irlandii? szałkowskiego w Lublinie. - Irlandia odniosła sukces, gdyż postawiła na wykształcenie kadry, wiedzę i doświadczenie ludzi i my również powinniśmy pójść w tym samym kierunku - mówiła wicedyrektor informując o negocjacjach z Brukselą na temat „Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”. Wśród wykładowców seminarium był również dr Piotr Witkowski, który wyjaśniał korzyści i zagrożenia wejścia Polski do układu Shengen. Układ wchodzi 21 grudnia. O polityce spójności w ramach UE mówił prorektor WSZiA Bogdan Kawałko. Natomiast Władysław Molas, wicedyrektor Centrum Informacji Europejskiej Europe Direct Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji zapowiedział szereg przedsięwzięć związanych z Unią Europejską m.in. międzynarodowe seminarium, które odbędzie się w marcu przyszłego roku pod hasłem „Polsko-ukraiński dialog międzykulturowy w doświadczeniach instytucji ochrony zabytków”. mb fot. wm 24 Biuletyn Informacyjny WSZiA Biblioteka GALERIA AKADEMICKA Kilka refleksji po sześciu latach... Od grudnia 2001 r. w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu działa, prowadzona przez bibliotekę, GALERIA AKADEMICKA. W Galerii przez sześć lat jej istnienia eksponowanych było 45 wystaw. Największą grupę stanowiły autorskie wystawy Danuty R. Kawałko (27). Miały one charakter edukacyjny. Ich różnorodna tematyka przybliżała wydarzenia historyczne i zjawiska kulturowe oraz ich związek z regionem. Wystawom towarzyszyły tematyczne wykłady (5), spotkania (4), warsztaty (2), kiermasze (3), pokazy (1), spektakle (1), koncerty (2) i inne formy aktywności kulturalnej. Od 2002 r. Zamojskim Dniom Filmu Religijnego SACROFILM towarzyszyły wystawy tematycznie związane z przeglądem. Czterokrotnie prezentowane były wystawy Ambasady Izraela w Polsce (Źródło, 2002, Ściana Płaczu, 2004, Papież w Ziemi Świętej, 2005, Krajobrazy Izraela, 2006). Dwunastej edycji SACROFILMU towarzyszyła wystawa Cmentarze pogranicza. Lubelszczyzna - Towarzystwa dla Natury i Człowieka z Lublina. Ponadto organizowane były wystawy prac plastycznych studentów WSZiA (5), wśród których największy udział miały prace studentów ochrony dóbr kultury oraz inne wystawy osób i instytucji nie związanych z uczelnią (Studnie, 2004, Klasztor w sercu miasta, 2004, Zamojskie Madonny, 2005, Wystawa prac plastycznych Agnieszki Szykuły, 2005, To jest również nasz problem. Kobiety więźniów Kubańskiej Wiosny, 2007). Do wystaw edukacyjnych oraz tych, które towarzyszyły SACROFILMOWI, opracowywane były foldery - niewielkie formy wydawnicze. Foldery te - traktowane jako zaproszenia na wystawy - trafiły do kilku tysięcy odbiorców (przede wszystkim szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z regionu zamojskiego, placówek kultury, mediów oraz grup tematycznie zainteresowanych poszczególnymi wystawami). Miejscem informacji o wystawach była także strona internetowa uczelni (link GALERIA AKADEMICKA). Rzeczą trudną jest określenie ile osób odwiedziło Galerię Akademicką. Gościła ona zorganizowane grupy uczniów, indywidualnych turystów, ale nade wszystko jej głównymi odbiorcami byli studenci i pracownicy uczelni. Wystawami interesowali się internauci, którzy kierowali liczne zapytania, często prośby o możliwości cytowania lub korzystania z przedstawionych na stronie internetowej materiałów. Kilka wystaw autorskich eksponowano także w innych galeriach (4 wystawy we fragmentach oraz 3 inne w całości). Największą popularnością cieszyła się wystawa Pogranicze polsko-ukraińskie. Wystawa fotografii Danuty R. Kawałko, która poza Galerią Akademicką była eksponowana: w Hrubieszowskim Domu Kultury w Hrubieszowie, Tomaszowskim Domu Kultury w Tomaszowie Lubelskim, Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Zamościu, Ośrodku EdukacyjnoMuzealnym Roztoczańskiego Parku Narodowego w Zwierzyńcu. Autorskie wystawy edukacyjne przygotowywane były w oparciu o zbiory regionalne biblioteki WSZiA oraz we współpracy z różnorodnymi instytucjami i osobami prywatnymi, które użyczały eksponatów. Przy opracowaniu wystaw korzystałam z pomocy i konsultacji merytorycznych: Adamczuk Magdaleny, ks. Derdziuka Eugeniusza, Kuśmierczuka Czesława, Ławickiej Agnieszki, Niedźwiedzia Józefa, Panasiewicza Janusza, Popajewskiego Romana, Sendeckiego Piotra, ks. bp. Śrutwy Jana, Szeptuch Barbary, Wróblewskiego Krzysztofa, Wyłupek Teresy. Wystawa Flora Roztocza powstała we współpracy z Kołem Florystów Instytutu Nauk Rolniczych w Zamościu. W przygotowanie wystaw włączali się także pracownicy WSZiA (m. in. Jerzy Gaj i Mateusz Gajos - pracownicy Działu Promocji i Rekrutacji, Sławomir Gradziuk - pracownik Centrum Badawczo-Szkoleniowego) oraz studenci (szczególne zaangażowanie wykazała Barbara Pikor - studentka pedagogiki). Nie sposób pominąć pomoc techniczną pracowników obsługi (panów portierów i kierowców oraz pań sprzątaczek), a także pracownic biblioteki przy układaniu wystaw. Miejscem ekspozycji wystaw był ogólnodostępny hol w Collegium Novum przy ulicy Sienkiewicza w Zamościu (5 przeszklonych szaf oraz ściany). Takie miejsce ekspozycji warunkowało sposób przygotowania wystaw oraz rozmiary eksponatów (zdarzało się, że trzeba było rezygnować z ciekawych eksponatów ponieważ nie mieściły się w szafach). Zorganizowanie Galerii Akademickiej, a w dalszej perspektywie akademickiego centrum kultury, w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu było zamysłem rektora Jana Andreasika (wówczas kanclerza uczelni), który realizowałam przez sześć lat jako dyrektor biblioteki. Tematów wystaw autorskich dostarczały moje zainteresowania (nie bez znaczenia była wcześniejsza praca przy dokumentowaniu zabytków), ale liczne pojawiały się przy okazji przypadkowych rozmów czy wydarzeń. Jak widać przedmiotem wystawy może być każdy niemal temat. Najważniejszy był pomysł na temat wystawy, a następnie możliwości jego opracowania. Praktyczne przygotowanie kolejnych wystaw (kwerenda i zebranie literatury, opracowanie tematu, pozyskanie eksponatów, koncepcja prezentacji, przygotowanie folderu, przygotowanie i ułożenie wystawy) trwało zwykle trzy miesiące - czyli od wystawy do wystawy. Przy realizacji kolejnych wystaw nawiązałam życzliwe i przyjacielskie kontakty z wieloma osobami i instytucjami, z których pomocy korzystałam. Obrazem tego jest przedstawiony powyżej wykaz (mam świadomość, że nie uwzględnia on wszystkich). Dziś z perspektywy sześciu lat mogę powiedzieć, że każda wystawa stanowiła odrębną przygodę, wyzwanie i przyczyniała się do mojego rozwoju zawodowego. Niemal z każdą wiązały się jakieś wyjątkowe przeżycia, o których nie sposób pisać. Z wystawami rozstawałam się z żalem, gdy przychodził czas zmiany ekspozycji. Jednak największą radość sprawiało mi, gdy obserwowałam reakcje studentów, którzy odkrywali na wystawach ślady kultury z rodzinnych miejscowości i ze zdumieniem, ale też nieukrywaną dumą mówili o tym. Danuta R. Kawałko Biuletyn Informacyjny WSZiA 25 Wykaz osób i instytucji użyczających eksponatY na wystawy (w wykazie pogrubioną czcionką zaznaczono wielokrotną współpracę) • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Bielak Jan, Bojanowski Stanisław, Brodowski Janusz, ks. Budzyński Stanisław, Bylina Leszek, Czubara Krzysztof, ks. Derdziuk Eugeniusz, Ducin Adam, Dziura Grzegorz, Gajewski Cezary, Gajewski Zygfryd, Greszta Sebastian, Guzowski Ryszard, Jakubczak Dariusz, Kawałko Bogdan, Kawałko Ewa, Kędziora Andrzej, Kiejda Leszek, Kuśmierczuk Czesław, ks. bp Leszczyński Mariusz, Łapiuk Mariusz, ks. Marszalec Roman, Marszycki Jerzy, Orłowski Stanisław, Ortyl Tadeusz, Oś Łucja, Panasiewicz Janusz, Pawłowski Artur, Popajewski Roman, Powiłańska Danuta, Przysada Aleksander, Różycki Janusz, Rudy Stanisław, Rycaj Janusz, br Siedlecki Zdzisław OFM, Skiba Mieczysław, Skiba Piotr, Skura Mieczysław, ks. Słotwiński Michał, Smoter-Grzeszkiewicz Regina, ks. Sochan Tadeusz, Stanisławek Witold, Szyper Milena, Tajchert Andrzej, Waciński Marcin, Wojasiewicz Wiesław, Woszak Maria, Wróblewski Krzysztof, Wyłupek Teresa, Żelazko Adam, Żukowska Anna. Muzeum Zamojskie w Zamościu Muzeum Regionalne im. dr Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim Muzeum Lubelskie w Lublinie Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju Archiwum Państwowe w Zamościu Zamojski Oddział Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego Parafia św. Stanisława Bp. w Górecku Kościelnym Parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Krasnobrodzie Klasztor OO. Bernardynów w Radecznicy Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Parafii św. Michała Archanioła w Zamościu Ośrodek Edukacyjno-Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego w Zwierzyńcu Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Zamościu Biblioteka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Stowarzyszenie Twórców Ludowych w Lublinie Tomaszowski Dom Kultury w Tomaszowie Lubelskim Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków Pracownia Terenowa w Zamościu Państwowa Służba Ochrony Zabytków Oddział Zamiejscowy w Zamościu Izba Pamiątek po Towarzystwie Rolniczym Hrubieszowskim w Jarosławcu k/Uchań Towarzystwo Regionalne Hrubieszowskie w Hrubieszowie Urząd Gminy Hrubieszów Gminny Ośrodek Kultury w Łukowej Parafia św. Mikołaja w Szczebrzeszynie Parafia Matki Bożej Królowej Polski w Świdnikach Klasztor OO. Franciszkanów w Horyńcu Zdroju Klasztor OO. Bernardynów w Hrubieszowie Klasztor OO. Dominikanów w Lublinie Klasztor Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi w Łabuniach Klasztor Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi w Zamościu Klasztor Sióstr Klarysek w Sitańcu Klasztor Mniszek Kamedułek w Tyszowcach Klasztor OO. Redemptorystów w Zamościu Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Bernarda Morando w Zamościu Koło Naukowe Florystów przy Instytucie Nauk Rolniczych w Zamościu Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych Nałęczowska Kolej Dojazdowa w Karczmiskach Nadleśnictwo Janów Lubelski Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Janowskie” Wschodnie Towarzystwo Miłośników Kolei Żelaznych w Lublinie Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej w Warszawie Fundacja Edukacji i Techniki Ratownictwa w Warszawie Komendy Powiatowe Państwowej Straży Pożarnej: w Biłgoraju, Hrubieszowie, Tomaszowie Lubelskim oraz Komenda Miejska PSP w Zamościu Biuro Terenowe Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Zamościu i Jednostka OSP w Modryńcu Pożarnicza Izba Pamięci w Oseredku Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach Redakcje czasopism: „Pożarnik”, „Ochrona Przeciwpożarowa”, „Przegląd Pożarniczy” Redakcje 118 gazet akademickich z całej Polski Ogród Zoologiczny im. Stefana Milera w Zamościu Grupa Turystyczna Roztocze z Lublina Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tomaszowie Lubelskim 26 Biuletyn Informacyjny WSZiA Wystawy GALERII AKADEMICKIEJ 1. KARTKA BOŻONARODZENIOWA ZE ZBIORÓW STANISŁAWA RUDEGO, 18 grudnia 2001 - 31 stycznia 2002 (folder); wystawa autorska 2. ORDYNACJE RODOWE W POLSCE, 11 lutego - 17 marca 2002 (folder); wystawa autorska 3. PIENIĄDZ, 18 marca - 30 kwietnia 2002 (folder); wystawa autorska; wystawa była eksponowana we fragmentach w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Zamościu 4. KONSTYTUCJE, 29 kwietnia - 31 sierpnia 2002 (folder); wystawa autorska 5. WIELKANOC - TRADYCJA, OBRZĘDY, SZTUKA, 25 marca - 30 kwietnia 2002 (folder); wystawa autorska 6. LITERACKA ZAMOJSZCZYZNA, 27 maja - 31 sierpnia 2002 (zaproszenie na wystawę); wystawa autorska; spotkanie z pisarzem Piotrem Szewcem; wystawa była eksponowana we fragmentach w Gimnazjum w Grabowcu 7. ZAMOJSKIE TRADYCJE AKADEMICKIE, 24 października - 30 listopada 2002 (folder); wystawa autorska 8. ŹRÓDŁO, 7 - 30 listopada 2002 (folder); wystawa Ambasady Izraela w Polsce na Sacrofilm 9. DEKORACJE NA BOŻE NARODZENIE, 19 grudnia 2002 - 31 stycznia 2003 (folder); wystawa autorska; spotkanie przybliżające tradycje związane z Bożym Narodzeniem (recytacja tekstów bożonarodzeniowych w wykonaniu młodzieży z III Liceum Ogólnokształcącego w Zamościu; śpiewanie kolęd w wykonaniu młodzieży z Liceum Ogólnokształcącego w Tomaszowie Lubelskim; inscenizacja tradycji bożonarodzeniowych z innych stron świata w wykonaniu studentów WSZiA w Zamościu; „Tematyka bożonarodzeniowa w dydaktyce szkolnej” - prezentacja materiałów metodycznych przygotowanych przez doradców Zamojskiego Ośrodka Metodycznego: konspekty lekcji, opracowania, teksty literackie i źródłowe z różnych przedmiotów; wyrób ozdób choinkowych przez p. Alfredę Urbańską z Hrubieszowa; kiermasz ozdób choinkowych: Alfredy Urbańskiej z Hrubieszowa, Uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej przy Parafii Św. Michała Archanioła w Zamościu, Stowarzyszenia Twórców Ludowych z Lublina) 10. ARCHEOLOGIA REGIONU ZAMOJSKIEGO, 10 lutego - 5 kwietnia 2003 (folder); wystawa autorska; wykład otwarty prof. dr hab. Andrzej Kokowski „Zamojska archeologia jako element europejskiego dziedzictwa kulturowego”; warsztaty dla nauczycieli z prof. dr hab. Andrzejem Kokowskim 11. TOWARZYSTWO ROLNICZE HRUBIESZOWSKIE, 10 kwietnia - 10 czerwca 2003 (folder); wystawa autorska; wykład otwarty prof. dr hab. Antoni Krawczyk „Reformy uwłaszczeniowe - nowy ustrój agrarny”; warsztaty dla nauczycieli z prof. dr hab. Antonim Krawczykiem „Reformy uwłaszczeniowe - nowy ustrój agrarny. Praca ze źródłami XIX-wiecznymi” 12. EKSLIBRISY MUZYCZNE I NUMIZMATYCZNE DLA TADEUSZA ORTYLA, 17 czerwca - 15 sierpnia 2003 (folder); wystawa autorska 13. PRASA AKADEMICKA W POLSCE, 1 września - 15 grudnia 2003 (gazeta - specjalne wydanie Naszego Forum z katalogiem gazet akademickich); wystawa autorska; XI Spotkania Redaktorów Gazet Akademickich 14. ANIOŁOWIE SĄ WŚRÓD NAS, 18 grudnia 2003 - 13 marca 2004 (folder); wystawa autorska; „MISTERIUM SŁOWA” - spektakl 6 stycznia 2004 (młodzież III LO w Zamościu, wspólnota RUAH w Zamościu, studenci WSZiA); koncert ZESPOŁU W SKŁADZIE, wspólne kolędowanie 15. ŚCIANA PŁACZU, 15 stycznia - 15 lutego 2004 (folder); wystawa Ambasady Izraela w Polsce na Sacrofilm 16. ŻELAZNE DROGI, 15 marca - 12 czerwca 2004 (folder); wystawa autorska; spotkania modelarskie Wschodniego Towarzystwa Miłośników Kolei Żelaznych 27 marca i 22 maja 2004; wystawa była eksponowana we fragmentach w Muzeum Regionalnym im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie i Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju 17. STUDNIE (wystawa fotografii Marka Grzelaczyka),1 maja - 15 czerwca 2004 18. KLASZTORY W GRANICACH DIECEZJI ZAMOJSKO-LUBACZOWSKIEJ, 15 czerwca - 31 sierpnia 2004 (folder); wystawa autorska; konkurs „Zakony i klasztory” dla szkół ponadgimnazjalnych; wykłady otwarte: ks. dr Eugeniusz Derdziuk „Początki życia monastycznego w Europie ze szczególnym uwzględnieniem mnichów iroszkockich”, ks. Hieronim Kaczmarek OSP „Kulturotwórcza funkcja klasztoru” 19. KLASZTOR W SERCU MIASTA, wystawa autorska Kazimierza Ożoga, 15 czerwca - 31 lipca 2004 20. ZAMOJSKIE POCZTÓWKI Z KOLEKCJI KRZYSZTOFA WRÓBLEWSKIEGO, 1 października - 10 grudnia 2004 (folder); wystawa autorska 21. WYDAWNICTWA WYŻSZEJ SZKOŁY ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI W ZAMOŚCIU, 1 października 2004 - 20 kwietnia 2005 22. MOTORAMI DO CHIN, 13 grudnia 2004 - 25 lutego 2005 (folder); wystawa autorska; spotkanie z Sebastianem Gresztą 17 grudnia 2004; wystawa była eksponowana w Zamojskim Domu Kultury w Zamościu 23. PAPIEŻ W ZIEMI ŚWIĘTEJ, 15 stycznia - 15 lutego 2005 (folder); wystawa Ambasady Izraela w Polsce na Sacrofilm 24.(21) FLORA ROZTOCZA, 1 marca - 30 kwietnia 2005 (folder); wystawa autorska 25.(studencka) WYSTAWA PRAC PLASTYCZNYCH STUDENTÓW WSZiA w ZAMOŚCIU, 8 marca - 20 kwietnia 2005 26. ZAMOJSKIE MADONNY, 27 kwietnia - 30 czerwca 2005; wystawa z Muzeum Zamojskiego związana z peregrynacją Ikony Matki Bożej SEDES SAPIENTIAE - Stolicy Mądrości i sympozjum mariologicznym 27.(22) SPOD ZNAKU ŚW. FLORIANA, 1 maja - 31 sierpnia 2005 (folder); wystawa autorska połączona z regionalnymi obchodami Dnia Strażaka na Zamojszczyźnie w 2005 r. 28.(23) REGIONALIŚCI - STEFAN MILER, MICHAŁ PIESZKO, 5 września - 4 grudnia 2005 (folder); wystawa autorska; „Wspomnienia o profesorach” - spotkanie z wychowankami i uczniami 27 września 2005 r.; wystawa była eksponowana we fragmentach w I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Zamoyskiego w Zamościu 29. STANISŁAW RODZIŃSKI - MÓJ SZKICOWNIK, 15 października - 30 października 2005 (folder); Biblioteka WSZiA, BWA-Galeria Zamojska, Wydawnictwo GAUDIUM w Lublinie (wystawa w BWA-Galeria Zamojska); promocja książki Stanisława Rodzińskiego „Mój szkicownik”, spotkanie z prof. Stanisławem Rodzińskim 30. Wystawa prac plastycznych AGNIESZKI SZYKUŁY absolwentki Wydziału Artystycznego UMCS w Lublinie, 11 października - 30 października 2005 31.(24) KAPLICE NA ŹRÓDŁACH, 12 grudnia 2005 - 28 lutego 2006 (folder); wystawa autorska 32. WYDAWNICTWA WYŻSZEJ SZKOŁY ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI W ZAMOŚCIU, 13 grudnia 2005 - 15 stycznia 2006; wystawa w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Zamościu 33. KRAJOBRAZY IZRAELA, 15 stycznia - 15 lutego 2006 (folder); wystawa Ambasady Izraela w Polsce na Sacrofilm 34.(25) POGRANICZE POLSKO-UKRAIŃSKIE. WYSTAWA FOTOGRAFII DANUTY R. KAWAŁKO, 1 marca - 31 maja 2006 (folder); wystawa autorska; wystawa była eksponowana: w Hrubieszowskim Domu Kultury w Hrubieszowie, Tomaszowskim Domu Kultury w Tomaszowie Lubelskim, Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Zamościu, Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym Roztoczańskiego Parku Narodowego w Zwierzyńcu 35.(studencka) WYSTAWA PRAC PLASTYCZNYCH STUDENTÓW WSZiA w ZAMOŚCIU, kwiecień - maj 2006 36.(26) PRZEWODNIKI TURYSTYCZNE PO ROZTOCZU, 1 czerwca - 31 sierpnia 2006 (folder); wystawa autorska 37.(studencka) ROZTOCZE W OBIEKTYWIE ANDRZEJA STEFAŃCZYKA, 1 czerwca - 31 sierpnia 2006 r. 38.(27) REGIONALIŚCI - ZYGMUNT KLUKOWSKI, JANUSZ WINCENTY PETER, 2 października - 5 grudnia 2006 r. (folder); wystawa autorska; „Wspomnienia o lekarzach” - spotkanie z regionalistami i uczniami szkół patronackich (Szkoły Podstawowej nr 3 im. Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim, Zespołu Szkół nr 2 im. dr Zygmunta Klukowskiego w Szczebrzeszynie) 10 października 2006 39.(studencka) WYSTAWA POPLENEROWA STUDENTÓW OCHRONY DÓBR KULTURY WSZiA w ZAMOŚCIU, październik - grudzień 2006 40.(28) ŚWIĘTE OBRAZKI O TEMATYCE MARYJNEJ, 15 grudnia 2006 r. - 28 lutego 2007 r. (folder); wystawa autorska; wykład „Rzecz o talizmanach i obrazkach” ks. Tomasza Źwiernika - 8 stycznia 2007; wystawa była eksponowana w Muzeum Regionalnym im. dr Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim 41. CMENTARZE POGRANICZA - LUBELSZCZYZNA 15 stycznia - 28 lutego 2007 (folder); wystawa Towarzystwa dla Natury i Człowieka z Lublina na Sacrofilm 42. WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI. DZIESIĘĆ LAT DZIAŁALNOŚCI, 5 marca - 31 sierpnia 2007 r.; wystawa autorska 43. Z GLINY ULEPIONE..., 1 października - 14 grudnia 2007 r. (folder); wystawa autorska; pokaz toczenia garnków w wykonaniu Adama Żelazko z Łążka Garncarskiego - 9 października 2007 44. TO JEST RÓWNIEŻ NASZ PROBLEM. KOBIETY WIĘŹNIÓW KUBAŃSKIEJ WIOSNY 12 - 22 października 2007 r.; wystawa Instytutu Lecha Wałęsy w Warszawie 45.(studencka) WYSTAWA RYSUNKÓW PAWŁA DECA, październik - listopad 2007 27 Biuletyn Informacyjny WSZiA Prezentacja oferty WSZiA UCZELNIA NA TARGACH W BIAŁEJ PODLASKIEJ Nasza uczelnia prezentowała ofertę dydaktyczną podczas Targów Edukacyjnych w Białej Podlaskiej w dniach 22 i 23 listopada br. Stoisko targowe było oblegane zwłaszcza podczas pierwszego dnia targowego. Studenci fizjoterapii i przedstawiciele działu promocji i rekrutacji WSZiA rozdawali materiały reklamowe, informowali na temat zasad przyjęć na studia. W czasie targów, Studenci fizjoterapii musieli odpowiedzieć na wiele dociekliwych pytań fot. mb oprócz prezentacji materiałów multimedialnych i radiowych spotów reklamowych, studenci fizjoterapii pokazali pierwszą pomoc przedmedyczną, która wzbudziła duże zainteresowanie uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wśród kilkunastu wystawców, oprócz miejscowych szkół, były również uczelnie z Lublina i Warszawy. mb Akademickie Centrum Hipoterapii HUBERTUS 2007 Gdzie ten lis? Św. Hubert - patron myśliwych, leśników i jeźdźców obchodzi swoje święto 3 listopada, a „Hubertusy” to właśnie biegi myśliwskie organizowane już od średniowiecza na jego cześć. W CTiR w Kielnarowej, 27 października odbyło się uroczyste otwarcie Akademickiego Centrum Hipoterapii Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu. Oficjalna część imprezy rozpoczęła się o godzinie 15.00. Poświęcenia obiektów dokonał akademicki duszpasterz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania - ks. Andrzej Cypryś, w asyście zebranych gości oraz blisko 20 jeźdźców w galowych strojach. Po wspólnej modlitwie i błogosławieństwie, rektor naszej uczelni dr Jan Andreasik w towarzystwie dyrektora CTiR Wiesława Pajdy symbolicznie otworzył Centrum Hipoterapii, przecinając wstęgę. Jako pierwszy przez nowo otwartą stajnię przejechał prorektor WSIiZ fot. arch ACH prof. Jerzy Chłopecki. Następnie wszyscy zebrani udali się na plac przy głównym budynku, gdzie odbyła się kolejna część imprezy. „Szukanie lisa” takie hasło towarzyszyło zabawie dla dzieci i początkujących jeźdźców. Najskuteczniejszym poszukiwaczem „lisa” okazała się 11 - letnia Joasia Możdżeń-Marcinkowska. Godzinę później rozpoczęła się prawdziwa gonitwa za „lisem”. „Lis” to najlepszy jeździec, na którego ramieniu doczepiona jest lisia skóra. Zadaniem wszystkich goniących jest zabranie mu tego trofeum. „Lis” może co jakiś czas wskoczyć do „nory”, czyli wyznaczonego miejsca, w którym jest bezpieczny i gdzie może odpocząć. W tym roku, trofeum zdobyła 15 - letnia Żaneta Płodzień. Wśród jeźdźców biorących udział w „Hubertusie” znaleźli się min. czynni zawodnicy sportów jeździeckich: Marcin Tobiasz (rajdy długodystansowe), kwalifikacja do mistrzostw świata, Kamila Tobiasz (rajdy długodystansowe), Agnieszka Ziemińska (ujeżdżenie), Adam Ziemiński (ujeżdżenie, skoki) oraz Katarzyna Bartmańska (były członek kadry Polski w ujeżdżeniu). Najdostojniejszym uczestnikiem gonitwy był znany na naszej uczelni miłośnik koni prof. Jerzy Chłopecki. Dodatkową atrakcją imprezy była możliwość przejazdu parokonną bryczką. Zakończeniu imprezy, która na stałe wchodzi w kalendarz CTiR w Kielnarowej, towarzyszyły ogniskowe opowieści o koniach przy bigosie i grzańcu. kb Uczestnicy Hubertusa fot. arch. ACH 28 Biuletyn Informacyjny WSZiA Projekt EQUAL Portal prognozowania stanów zagrożenia przedsiębiorstwa e-barometr System wczesnego ostrzegania przed bankructwem dla małych i średnich przedsiębiorstw, który uczelnia stworzyła w ramach badań naukowych przekształcił się w narzędzie, które sama firma może wykorzystać w swojej działalności. E- barometr to portal internetowy, który bada kondycję finansową przedsiębiorstwa, umożliwia ustalenie pozycji firmy wśród innych w regionie czy w kraju z danej branży. Z poziomu portalu, każde z przedsiębiorstw po zalogowaniu i wprowadzeniu odpowiednich danych finansowych do systemu uzyska dostęp do: prognoz na poziomie makroekonomicznym (dostępnych w formie raportów kwartalnych), prognoz na poziomie mezoekonomicznym opracowywanych w formie: barometru nastrojów gospodarczych (raporty kwartalne), prognozy koniunktury konsumenckiej (raporty półroczne) prognozy rynku pracy (raporty półroczne), prognoz na poziomie mikroekonomicznym (przedsiębiorstwa), generowanych w oparciu o funkcjonujący: system benchmarku (informacja o stanie przedsiębiorstwa na tle pozostałych firm w branży), kalkulator zagrożeń (prognoza stanu przedsiębiorstwa na podstawie wprowadzonych do systemu danych ekonomiczno-finansowych). Elementy portalu e-barometru na poziomie mikro obejmują dwa zasadnicze zagadnienia: pierwsze to system wzorca (ang. benchmark) małego przedsiębiorstwa dla województwa lubelskiego oraz podkarpackiego, drugie to modele prognostyczne umożliwiające przewidywanie przyszłej sytuacji (kondycji) ekonomiczno-finansowych przedsiębiorstw. Benchmarking System benchmarkingu, umożliwiający przedsiębiorcom porównanie swojej sytuacji ekonomiczno - finansowej ze średnią bran- ży obejmuje szereg wskaźników skalkulowanych na podstawie danych pozyskanych z urzędów statystycznych. Są to średnie wartości wskaźników sytuacji ekonomiczno - finansowej oraz najważniejszych poszczególnych pozycji z bilansu i rachunku wyników, kalkulowane dwojako: jako średnie wartości bezwzględne oraz średnie wartości stopy zmian wskaźników i wielkości finansowych w kolejnych okresach. Każdy przedsiębiorca, po zalogowaniu do portalu ebarometr ma możliwość (o ile dysponuje www.e-barometr.pl bilansem i rachunkiem wyników) porównać wskaźniki swojej firmy z w/w danymi i zobaczyć siebie na tle konkurencji. Prognozowanie kondycji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw. Użytkownik zalogowany do portalu, reprezentujący dowolną firmę, ma możliwość wykorzystania narzędzi służących do pro- gnozowania kondycji finansowej danej firmy w oparciu o wprowadzone dane finansowe - są to prognozy mikroekonomiczne. Celem przeprowadzanych prognoz na poziomie mikroekonomicznym jest badanie i ocena kondycji finansowej przedsiębiorstw pod kątem istnienia zagrożenia upadłością oraz możliwość wygenerowania sygnałów ostrzegających przed złą kondycją finansową. Do prognozowania kondycji przedsiębiorstwa wybrano 6 modeli, statystycznych, sztucznej inteligencji oraz analizy wielowymiarowej. Na bazie tych modeli wyznaczany jest ogólny wynik kondycji ekonomiczno-finansowej, który jest wypadkową wyników, jakie przedsiębiorstwo uzyskało w każdym z tych modeli - procentowy udział wskazań dobrej kondycji finansowej do całkowitej liczby prognoz. Potencjał i Ryzyko Użytkownik portalu e-barometr, za pośrednictwem swojego doradcy, ma możliwość dokonania oceny kondycji przedsiębiorstwa w oparciu o analizę dwóch obszarów działalności: Potencjału i Ryzyka. Metoda ta wynika z zastosowania metodologii Due Dilligence, badającej zagrożenie upadłości przedsiębiorstwa. Analiza Potencjał - Ryzyko jest metodą ekspercką, tzn. opiera się na wartościach wagowych określonych dla każdego z wielu podobszarów w ramach Potencjału i Ryzyka. Analiza Potencjał-Ryzyko okazuje się niezwykle przydatna w przypadku przedsiębiorstw małych, niesporządzających sprawozdań finansowych (bez pełnej księgowości), w których uzyskanie informacji nt. wartości niektórych wskaźników finansowych niezbędnych przy wcześniejszych modelach jest niemożliwe. Zapraszamy do korzystania z portalu prognozowania stanów zagrożenia przedsiębiorstw e-barometr www.e-barometr.pl Biuro EQUAL w Zamościu Tel. (84) 677 6739, 677 6740 Biuletyn Informacyjny WSZiA 29 Projekt EQUAL MisjE gospodarczE przedsiębiorcÓw Do Badenii-Wirtembergii O współpracy małych i średnich w Wolpertshausen oraz branżowych no możliwości współpracy w ramach przedsiębiorstw z sektora usług stowarzyszeń: restauratorów, hotela- Programu LEADER. i handlu dyskutowali przedstawicie- rzy i pracowników obsługi ruchu tuOprócz trzech dotychczas zrealizole przedsiębiorstw z województw lu- rystycznego w Schwäbisch Hall. Za- wanych misji gospodarczych (dwóch belskiego i podkarpackiego podczas poznali się również z prezentacjami w Niemczech i jednej w Austrii) kolejnej, trzeciej misji gospodarczej i marketingiem produktów regional- w ramach projektu organizowane były zorganizowanej w ramach projektu nych. Przeprowadzono także wizyty również wizyty studyjne przedsiębiorEqual. Jej organizatorami byli dwaj studyjne w niemieckich przedsiębior- ców u partnerów ponadnarodowych partnerzy: Krajowa Izba Gospodar- stwach: Schafs-Käserei Fischer projektu w ramach Partnerstwa Pocza w Warszawie oraz Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu (21 - 27 października br.). - Jestem pod wrażeniem zarządzania w firmach niemieckich. Byliśmy np. w dużym gospodarstwie agroturystycznym, które zajmowało się produkcją spirytusu, hodowlą bydła, pozyskiwaniem energii ekologicznej oraz gastronomią. I tak rozbudowana działalność wymagała zatrudnienia 10 czy 12 Uczestnicy misji fot. arch. Biura Projektu EQUAL osób. I mimo tego, że mechanizacja była tam na wysokim poziomie, nie marnotra- (Langenburg), Kerstin Gronbach nadnarodowego Pent@point. Przedwi się również pracy ludzi - opowiada (Gerabronn-Michelbach), Reisese- siębiorcy z województwa lubelskiego Marianna Fostakowska, zamojska rvice Vogt (Windisch-Bockenfeld) (12 firm) uczestniczyli w dniach 9-12 restauratorka i szefowa przedsię- i Haller Löwenbräu. Program mery- października br. w wizycie w Joensuu biorstwa wielobranżowego. toryczny wizyty obejmował również w Finlandii. Podczas wizyty zaaranżoUczestnicy misji (18 osób z 10 m.in. spotkania z władzami samo- wano spotkania z fińskimi firmami oraz firm) mieli okazję przeprowadzić roz- rządowymi powiatu Schwäbisch Hall, instytucjami zaangażowanymi w rozmowy dotyczące perspektyw bez- w tym z burmistrzem H.J. Pelgrimem, wój regionu Północnej Karelii i wspiepośredniej współpracy dwustronnej władzami Wydziału Rozwoju Turysty- ranie przedsiębiorczości w regionie. m.in. z przedstawicielami grup pro- ki Miasta oraz Centrum Wspierania mb ducentów produktów regionalnych Przedsiębiorczości, gdzie omówio- 30 Biuletyn Informacyjny WSZiA Projekt EQUAL Wizyta studyjna przedsiębiorców z województwa lubelskiego w Niemczech W dniach 02-06.12.2007 r. grupa przedstawicieli przedsiębiorstw - Beneficjentów Ostatecznych projektu z województwa lubelskiego przebywała z wizytą studyjną w Niemczech. Zorganizowany przez BWP WSZiA w Zamościu wyjazd odbywał się na zaproszenie IHK-Projektgesellschaft mbH (Izby Przemysłowo-Handlowej) z Frankfurtu n/Odrą - Partnera Ponadnarodowego projektu oraz władz samorządowych miasta i powiatu Schwäbisch Hall - partnerskiego miasta Zamościa. Zorganizowana wizyta była następstwem dotychczasowych działań podejmowanych w ramach projektu „System przeciwdziałania powstawaniu bezrobocia na terenach słabo zurbanizowanych” oraz Partnerstwa Ponadnarodowego Pent@point, w tym zrealizowanych wcześniej wizyt studyjnych przedsiębiorców niemieckich w Polsce oraz misji gospodarczych przedstawicieli polskiego sektora MSP w Niemczech. Celem grudniowej wizyty było zapoznanie przedsiębiorców z woj. lubelskiego z tematyką praktycznych aspektów wspierania i rozwoju przed- siębiorczości na terenie dwóch nie- Way Systeme GmbH (Frankfurt nad mieckich landów tj. Brandenburgii Odrą), Klosterbraurei Neuzelle GmbH i Badenii/Wirtembergii, prezentacja (Neuzelle), FA Novatech oraz FA Full wzajemnych doświadczeń i rezultatów Wood (Wolpertshausen), Indian Foprojektów wdrażanych w ramach PIW rum (Schwäbisch Hall), Riedbacher EQUAL oraz wzmocnienie dotych- Franken Brau (Schrozberg). Ponadto czasowych międzyregionalnych kon- w trakcie wizyty BWP WSZiA w Zataktów gospodarczych (m.in. poprzez mościu zorganizowała szkolenie z zawspólne uczestnictwo w projektach kresu „Projekty partnerskie w nowym finansowanych w perspektywie finan- okresie programowania na przykłasowej 2007-2013). dzie programu LEADER 2007”. PodProgram merytoryczny pobytu obej- sumowaniem wyjazdu była wizyta mował m.in. spotkania i wymianę do- w siedzibie władz samorządowych świadczeń z kadrą zarządzającą Izby Schwäbisch Hall, gdzie delegację Przemysłowo-Handlowej (Frankfurt przedsiębiorców z woj. lubelskiego nad Odrą), przedstawicielami regio- przyjął nadburmistrz H.J. Pelgrim. nalnej administracji samorządowej Jarosław Martyn (Schwäbisch Hall, Langenburg, Rothenburg ob der Tauber), Miejskich i Powiatowych Ośrodków Wspierania Przedsiębiorczości (Wolpertshausen, Schwäbisch Hall), wizyty studyjne w przedsiębior- Z wizytą u nadburmistrza Hermana J. Pelgrima. fot. arch. Biura Projektu EQUAL stwach Green- Projekt EQUAL WIZYTA STUDYJNA W HISZPANII W wyniku współpracy z Partnerem Fundacion CTIC z Hiszpanii oraz Ambasadą RP w Madrycie, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu i Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie przygotowały wizytę studyjną dla przedsiębiorstw z województwa lubelskiego i podkarpackiego. W dniach 20-24 listopada 2007 r. przedstawiciele firm z województw: lubelskiego i podkarpackiego wzięli udział w spotkaniach m.in. w PolskoHiszpańskim Forum Biznesu w Ovie- do. Podczas wizyty studyjnej przedsiębiorcy mieli okazję spotkać się z przedstawicielem Ambasady RP w Madrycie Janem Włodarczykiem i z przedsiębiorcami oraz wziąć udział w warsztatach e-biznesu. jk Biuletyn Informacyjny WSZiA 31 ...swego nie znacie SZCZĘŚCIARA DOKTOR SAWY Komuś, kto zobaczy ją po raz Wtedy też, w 1813 roku swoją - Tego to chyba nikt mi nie pozwoli, bo wypierwszy, trudno jest uwierzyć, attykę straciła „5a”. Ale zanim konanie attyki na tej kamienicy wymaga zdjęcia że jest bodaj największym, pryto zrobiono architekt ordynacki, całego piętra, a tam przecież ludzie mieszkają watnym mecenasem Zamościa. na wyraźne polecenie właści- bez przekonania mówi dr Sawa. I po chwili waDoktor nauk humanistycznych ciela miasta, sporządził rysunki hania opowiada losy tej kamienicy, kto był właBogumiła Sawa, skromna, 67 - letkażdego obiektu. Kamienica ścicielem, kto mieszkał i dlaczego była słynna na nia emerytowana bibliotekarka 16 „przeszła na żołnierską służbę” całe miasto. lat walczyła o „koronę” dla kamiejak pisała w różnych na jej temat - To wielki człowiek i prawdziwy historyk nicy 5a na zamojskiej starówce. materiałach dr Bogumiła Sawa. z ogromną wiedzą. Szuka, szpera, bada, wiaW latach 80. wpłaciła na konto W dawnym Domu Pańskim domo jeśli w swoich publikacjach na coś się Społecznego Komitetu Budowy urządzono koszary saperów, powołuje, tzn. że zostało to przez nią dokładnie Pomnika Jana Zamoyskiego kwoa w 1830 kamienicę zburzono sprawdzone. Zamość ma szczęście, że ktoś taki dr Bogumiła Sawa tę 150 tys. zł. Ówczesny prezydent i rozebrano do fundamentów. tu jest i pracuje dla miasta - mówi Marek Jawor, miasta Eugeniusz Cybulski docenił to, wręczając Dopiero w 1955 roku stanęła na tym miejznany zamojski fotografik. jej medal „Jan Zamoyski - mecenas nauk”. scu, za sprawą architekta Czesława Gawdzika, O sobie Pani Bogumiła opowiada bardzo Wówczas, podobnie zresztą jak dzisiaj, nie nowa kamienica, ale już bez attyki. Dziesięć lat niechętnie. Zaprzecza, gdy mówi się o niej tylko dla bibliotekarki była to kwota niebagatelna później odnaleziono w archiwum radomskim zanauczycielka. - równowartość rocznej pensji. pomniany rysunek sporządzony przez ordynac- W pierwszym liceum (przyp. aut.: najstarsze - Podróże wtedy nie były w modzie. Ja jekiego architekta. w Zamościu) uczyłam historii i francuskiego, ale stem takie powojenne dziecko z nauczycielskiej Przed słynnymi centralnymi dożynkami, któto tylko w zastępstwie - wspomina. Nie ona jest rodziny. Nie wydaję na siebie, ale gromadzę, no re miały odbyć się w Zamościu w 1980 roku, ważna, ale te „łyse” kamienice we wschodniej i w końcu musi być z tego jakiś pożytek - uśmieoprócz malowania trawy zrobiono również coś pierzei rynku. Im wrócić świetność to dopiero cha się pani Bogumiła wspominając swoją pożytecznego dla zamojskiej starówki. Korony jest wyzwanie. hojność. (attyki) odzyskały tzw. kamienice ormiań- Ma swoją wizję miasta i stara się ją urzeczyskie, ale o skromnej „5a”, wszyscy zapowistniać - o działalności bibliotekarki mówi Barmnieli. Aż do roku 1990. Wtedy to po raz pierwszy zainteresowała się nią dr Bogubara Skórzyńska-Terlecka, zastępca dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, miła Sawa i w rozmowie z prof. Jerzym Budownictwa i Ochrony Zabytków Urzędu Kowalczykiem przypomniała „łysą” kaMiasta w Zamościu. mienicę. Po jego pozytywnej na ten temat To dzięki tej wizji żółciutka narożna kamieopinii zleciła architekt Marii Gmyz wykonica „5a” ma przepiękną attykę. I jak twierdzą nanie koncepcji - projektu rekonstrukcji specjaliści, jest tym bardziej cenna, że zrekonattyki „5a”. Pani Bogumiła dreptała dalej struowana wg oryginału. - konserwator zabytków, służby ochrony, - Kamienica jak człowiek, ma swoje wzloty urzędy, architekci aż po właściciela kafot. mb i upadki - tak było również ze szczęściarą - opomienicy Marcina Zamoyskiego. Ten jak Korona „Szczęściary” - kamienicy 5a wiada dr Bogumiła Sawa. Tak o tej kamienicy najbardziej akceptował wykonanie attyki. Był - Od jakiegoś czasu prowadzimy koresponmówią architekci. tylko jeden problem - brak pieniędzy. dencję z archiwum w Moskwie, gdzie znajduje Dlaczego szczęściara? - Gdyby nie ta Unia i moje dreptanie by niesię potrzebna do rekonstrukcji tych attyk dokuTak naprawdę kamienica „5a” jest już druwiele dało - pani Bogumiła sfinansowała wymentacja. Ustalono nawet cenę za ksero. Tylko gą z kolei, która stoi na tym samym miejscu. konanie projektu (4,5 tys. zł), a fundusze Unii musi tam ktoś pojechać i na miejscu wybrać to Pierwsza, starsza siostra obecnej, wybudowaEuropejskiej (ponad 200 tys. zł) ostatecznie co rzeczywiście jest potrzebne - mówi dyrektor na przez Wojciecha Wnuka (pocz. XVII wieku) przyczyniły się do koronacji kamienicy „5a” w liBarbara Skórzyńska-Terlecka. Czy do Moskwy była zwykłym parterowym budynkiem. Kolejny stopadzie ub. roku. pojedzie pani Sawa? jej właściciel, Gaspar Achterloni domurował dwa Czy to już koniec? Na Rynek Wielki powinna wrócić studnia, piętra i wysoką attykę. To była pierwsza koronaPani Bogumiła bynajmniej nie chce mieszkać która była tu od początku istnienia miasta. Na cja kamienicy „5a”. Później od niejakiej „paniej na starówce. Od 33 lat mieszka w bloku. Ale co placu powinna także stanąć drewniana, ażuBogdańskiej” odkupili ją Zamoyscy i od tej chwili do wyglądu starego miasta ma jeszcze mnórowa budka, najlepiej w kształcie kamienicy nazywana była „Domem Pańskim”. W 1773 stwo planów. Kiedyś jeszcze jako pracownik może z wodą sodową a może z „prawdziwymi roku miasto spustoszył pożar i nie oszczędził Pracowni Konserwacji Zabytków przygotowypamiątkami” z Zamościa. Bo przecież nie uchoDomu Pańskiego, ale po naprawie, zasłynął jako wała dokumentację kartograficzną ówczesnego dzi w mieście ordynata sprzedawać wełniane, największa w mieście knajpa ordynacka z przewojewództwa chełmskiego i wtedy w archiwum zakopiańskie baranki. Może stanąć pręgierz, stronnym szynkiem serwującym znakomite lubelskim natknęła się na szkice kamienicy, pochoć po nim został na rynku tylko bruk. Ale to kawódki i piwo. Na początku XIX wieku, kiedy miałożonej niemal na wprost zamojskiego ratusza, mienice, podobnie jak ludzie, są w tym mieście sto spełniało funkcję głównie obronną, kamienigdzie obecnie znajduje się restauracja „Padwa” najważniejsze. ce pozbawiano, niepotrzebnych wojsku, ozdób. (skrajna w pierzei południowej). Małgorzata Bzówka 32 Biuletyn Informacyjny WSZiA Studenci piszą CZYM JEST DLA MNIE WOLNOŚĆ? Dla człowieka, obywatela, Europejczyka, studenta, pracownika, męża bądź żony, ojca lub matki, przyszłego przedsiębiorcy bądź pracownika w oparciu o Konstytucję RP? Taki temat został zadany studentom podczas zajęć z „Konstytucyjnego systemu organów państwowych” prowadzonych przez Joannę Winiarz. Z kilkunastu prac redakcja NF wybrała najciekawsze wypowiedzi studentów I roku administracji. Wolność jest to przyrodzona godność człowieka, która jest niezbywalna i nienaruszalna. Żaden człowiek drugiej jednostce nie może tej wolności zabrać. Wolność powinna być jednym z zasadniczych celów państwa. Wszyscy ludzie zostali stworzeni na równych prawach, które są niezbywalne i między innymi jest to prawo do wolności. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej. Każdy człowiek musi szanować wolności innych. Nikt nie może być bez własnej zgody poddany torturom czy nieludzkiemu traktowaniu. Wolność jest podstawową zasadą prawa konstytucyjnego, według którego powinniśmy żyć. Jeżeli chodzi o religię, to w konstytucji zawarte są prawa do wolności sumienia i religii. Każdy obywatel czy to matka, mąż czy córka mają prawo wolnego wyboru religii , wyznania do którego chcą należeć. Ma to istotne znaczenie dla zachowania tożsamości mniejszości narodowych. Każdy człowiek posiada wolność zrzeszania się np. w związkach zawodowych. Na straży wolności człowieka i obywatela stoi Rzecznik Praw Obywatelskich. Rzecznik działa w interesie obywateli jeśli ich prawa i wolności zostały naruszone. Co do mniejszości narodowych i etnicznych Polska zapewnia wolność zachowania i rozwoju własnego języka, obyczajów, tradycji oraz zakładania własnych szkół, co daje im większe poczucie bezpieczeństwa i rozwoju w Polsce. Agata Bodys Wolność od zawsze stanowiła jeden z najważniejszych elementów życia każdego narodu. Z jej powodu dochodziło do konfliktów i wybuchały wojny, ponieważ dzięki niej naprawdę można czuć się prawdziwym człowiekiem i obywatelem. Jest jednym z najcenniejszych dóbr, o które tak dzielnie walczyli Polacy np. w czasie II wojny światowej. Wolność odnosi się do wielu sfer życia społecznego, rodzinnego i odgrywa znaczenie nawet w codziennym życiu, poprzez swobodne decydowanie o sobie i dokonywanie wyborów. Wolność dla człowieka to brak ograniczeń w podejmowaniu decyzji: prawo do życia, prawo do obrony, prawo do samodzielnego decydowania o sobie, zarówno co do życia prywatnego jak i do wyznawania religii. Moim zdaniem, wolność dla człowieka to proste życie i prawdziwa radość z tego życia. Dzięki zawartym w konstytucji wolnościom obywatel ma prawo do działania w różnych sferach, zarówno życia politycznego jaki i społecznego, np. mogę domagać się przed sądem zadośćuczynienia jeżeli zostały złamane moje prawa. Dzięki wolności, jako studentka, mogłam swobodnie zadecydować, na jaki kierunek studiów pójdę, jaką specjalizację wybiorę i w jakim kierunku będę się dalej kształcić. Dzięki tej wolności nikt nie mógł mi tego narzucić i za ten wybór jestem odpowiedzialna. Dla mnie, jako Europejki, wolność to poszanowanie historii Europy, podróżowanie bez żadnych ograniczeń i swobodne kontaktowanie się z innymi ludźmi. Jako przyszły rodzic mogę decydować o tym jak wychowam swoje dziecko, nikt nie narzuci mi swojej woli i sama zdecyduję, do której szkoły je poślę. Kiedy znajdę pracę będzie ona efektem mojego samodzielnego wyboru. We wszystkich tych aspektach jako człowieka, obywatela, wolność to samodzielne decyzje, prawa i zasady, których nikt bez żadnego powodu nie ma prawa łamać. Ewa Sierla Wolność jest przeze mnie rozumiana jako dar naszych przodków, którzy poprzez walkę i cierpienie uczynili nasz kraj niezależnym od władzy wschodniej i zachodniej. Poprzez to poświęcenie mamy prawo wstać rano i przeczytać nieocenzurowaną prasę, rozmawiać z ludźmi z naszego otoczenia na różne tematy, nie obawiając się, że ktoś z SB na nas doniesie. Wolność daje nam prawo również do swobody dotyczącej kwestii wiary. Wolny człowiek sam wybiera w kogo chce wierzyć i w co. Wolność odnosi się również do kwestii edukacji. Każdy ma prawo do uczenia się w takiej szkole, którą uzna za najlepszą. Nikt z rządzących nie ma prawa nakazać komuś uczęszczać do danej placówki i co ma w przyszłości robić po zdobyciu wykształcenia. Człowiek wolny nie znaczy bezkarny, który może robić dosłownie wszystko. Są pewne normy, których nie można przekraczać. Wolność to również wolny rynek pracy, w którym nie występuje już sterowanie gospodarką przez partie polityczne. Wszyscy, którzy nie łamią prawa obowiązującego w państwie, mogą czuć się w pełni wolnymi obywatelami kraju, kraju który nie ma zamkniętych granic dla osób mających zamiar legalnie wyjechać poza granice terytorium jak i tych co chcą to tego państwa przyjechać. Kamil Korzeniowski Wolność jest dla mnie czymś ważnym określa moje prawa i to, co jest dozwolone. Zgodnie z artykułem 30 wynika z ludzkiej godności i jest nienaruszalna. Każdy z nas ma ją od momentu narodzin aż do śmierci, a chroni ją prawo. Wolność dla człowieka oznacza dla mnie, że wszyscy jesteśmy równi, że mamy prawo, np. do wolności słowa (choć nie zawsze tak było), religii, że mamy prawo dokonywać swobodnych wyborów bez nacisku i presji ze strony innych. Oznacza również równe prawa dla kobiet i mężczyzn (art. 33 ust. 1), chociażby to, że możemy np. studiować na dowolnej uczelni, startować na jednakowe stanowiska w pracy i otrzymywać jednakowe płace. Wolność dla obywatela natomiast oznacza dla mnie, głównie prawo do przebywania na terytorium danego państwa bez żadnych utrudnień i zbędnych formalności jakie mają np. obcokrajowcy.(...) Wolność dla studenta, to głównie prawo do wyboru miasta, w którym chcemy studiować, uczelni, kierunku, a także prawa jakie przysługują nam np. podczas zaliczeń. Mamy prawo do wyboru przyjaciół, prawo do studiowania, korzystania z zasobów jakimi dysponuje uczelnia. Wolność dla Europejczyka, oznacza szczególnie teraz kiedy jesteśmy w Unii Europejskiej, swobodę podróżowania po krajach członkowskich, a także to, że w krajach tych mamy równe prawa, jak jego obywatele. Możemy tam zakładać np. różne firmy, przedsiębiorstwa, możemy studiować, mieszkać i pracować. Wolność dla przyszłego rodzica oznacza, że dla swojego dziecka będę mogła wybrać imię, miejsce zamieszkania, religię w jakiej będzie ono wychowywane. Mogę wybrać także placówkę szkoły, do której będzie 33 Biuletyn Informacyjny WSZiA uczęszczać czy przychodnię lekarską. Wolność dla przyszłego pracownika, to głównie prawo do wyboru zawodu i specjalizacji w jakiej będziem pracował. Joanna Skrzyńska W drugim rozdziale Konstytucji RP zostały zamieszczone przepisy gwarantujące wolność każdemu obywatelowi polskiemu: • Wolności osobiste • Wolności polityczne • Wolności ekonomiczne a także cywilne oraz kulturalne Prawa człowieka to zbiór praw, które przysługują każdemu bez względu na rasę, płeć, język, religię, orientację polityczną, narodowość czy też status majątkowy i społeczny itd. Skupiają w sobie wszelkie normy dotyczące zagwarantowania i poszanowania wartości dla każdego człowieka. Są to m. in. prawo do życia i godnego traktowania, do wolności jak i swobody rozwoju. Wśród najważniejszych aktów prawnych dotyczących praw człowieka należy wymienić przede wszystkim: „Deklarację Praw Człowieka i Obywatela”, „Europejską Konwencję Praw Człowieka” a także inne europejskie konwencje: o zapobieganiu torturom, nieludzkim i poniżającym traktowaniu, o ochronie mniejszości narodowych. W naszym kraju, poza wymienionymi wyżej aktami, źródłem wolności jest konstytucja RP. Zawarte tam jest, że wszyscy mają prawo do życia, do ochrony przed torturami i nieludzkim traktowaniem, do wolności i bezpieczeństwa, do sprawiedliwego procesu sądowego, do poszanowania prywatności, życia rodzinnego i korespondencji, do wyboru szkoły i edukacji, do wolności w wyrażaniu opinii, wolności prasy a także wolności myśli, sumienia i religii. Ta lista jest długa a wszystkie treści znajdują się w Konstytucji RP od Art.30 do Art. 86 W Europie rozpatrywaniem skarg z zakresu praw człowieka jest Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Każdy może tam wnieść swój pozew, jeżeli uważa, że jakiś organ państwowy naruszył jego prawa człowieka. W Europie działa także Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji. Praw człowieka bronią także organizacje międzynarodowe. Najbardziej znaną na całym świecie jest Amnesty International. Michał Marzec Wizyty POLACY SĄ SENTYMENTALNI Daniel Lalic, dziennikarz z Haller witymi Chorwatami. Daniel urodził się Tagblatt ze Schwäbisch Hall od- i mieszka w Niemczech. wiedził uczelnię w ub. miesiącu. „Wódka i „śnieg” to wg Daniela najPrzyjechał do Polski, aby napisać prostsze stereotypy wiedzy o Polsce. reportaż o mieście nieznaOn sam ma jak najlepsze nym Niemcom - Zamościu doświadczenia związane współczesnym. z Polską i Polakami. Co - Niemcy znają tylko wajest największym naszym szą starówkę i ratusz. A cieproblemem? kawe jest jak ludzie żyją, - Za dużo zajmujecie czym się zajmują, co myślą, się sobą. A z tym wiąże o tym będzie mój tekst - zasię melancholia i reflekpowiada Daniel. 26 - letni sja, słowem smutek niemiecki dziennikarz, obecmówi Daniel - W Polsce nie na stanowisku asystenta wszechobecna jest hiwydawcy, co roku przyjeżstoria, tutaj oddycha się dża do Polski. Ma polskich historią, ale to nie jest Daniel Lalic przyjaciół i dziewczynę. problem, to raczej cecha Studiował w Krakowie, w racharakterystyczna dla mach programu Erasmus. Interesuje narodu. Co Polacy mają wspólnego się literaturą polską i rosyjską, histo- z Chorwatami - serdeczność, gościnrią współczesną i lingwistyką języka ność oraz otwartość na ludzi. chorwackiego. Jego rodzice są rodomb Studia inżynierskie w WSZiA BUDOWNICTWO NOWY KIERUNEK Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej pozytywnie zaopiniowało wniosek Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu o nadanie Wydziałowi Zarządzania i Administracji uprawnień do prowadzenia kształcenia na kierunku budownictwo na poziomie studiów pierwszego stopnia. Komisja pozytywnie, uchwałą nr 886/2007 z dn. 8 listopada, oceniła przedstawioną koncepcję kształcenia, kadrę, plany i programy studiów oraz bazę materialną i dydaktyczną uczelni. - Uczelnia przygotowuje dwa laboratoria na potrzeby tego kierunku systemów projektowania oraz atestacji zapowiada rektor Jan Andreasik. Student tego kierunku zapozna się z wiedzą w zakresie m.in. budownictwa ogólnego, zasad konstrukcji i pro- jektowania obiektów, projektowania i wykonawstwa instalacji budowlanych, materiałoznawstwa, mechaniki budowli i gruntów, budownictwa komunikacyjnego, technologii, ekonomiki i organizacji, podstaw zarządzania firmą, nowoczesnych technik informatycznych oraz programowania, prawa budowlanego, kosztorysowania, zarządzania projektami. Absolwent kierunku budownictwo uzyska gruntowną i wszechstronną wiedzę w zakresie budownictwa ogólnego. Po 3,5 roku studiów otrzyma tytuł zawodowy inżyniera. Kadrę tego kierunku stanowią profesorowie i adiunkci oraz praktycy z renomowanych i uznanych ośrodków. Są to m.in. profesorowie: Marek Blicharski, Mieczysław Król, Bonawentura Maciej Pawlicki, Jan Winter i Janusz Zaleski. mb 34 Biuletyn Informacyjny WSZiA KU AZS TRZECIE MIEJSCE DLA SIATKARZY Drużyna piłki siatkowej Klubu Uczelnianego AZS Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu zajęła trzecie miejsce w kategorii open w VIII Jesiennym Turnieju Siatkówki o puchar Dyrektora ZSP nr 4 w Zamościu, który odbył się 24 listopada br. Nasi siatkarze rozegrali dwa mecze. Przegrali z drużyną Osiedle Orzeszkowej - Reymonta a wygrali z Akademią Rolniczą. W sekcji obecnie trenują studenci pierwszego i drugiego roku, głównie z kierunku fizjoterapia. mb KU AZS ODDALIŚMY POLE W CHEŁMIE To, że fortuna kołem się toczy, chyba najbardziej wiedzą nasi siatkarze i piłkarze po Turnieju Mikołajkowym o Puchar Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie, który odbył się 7 grudnia br. Podczas ostatniej Wiosny Studenckiej wygraliśmy z Chełmem w siatkę i w nożną a podczas ostatniego turnieju oddaliśmy pole gospodarzom. 3:0 - takim wynikiem dla studentów z PWSZ w Chełmie zakończył się Mogło zakończyć się remisem... mecz siatkarzy, w setach - pierwszy fot. at i drugi 25:23, trzeci 27:25. Jak twier- Remisowali do niemal ostatnich chwil, dzi trener Antoni Turzyniecki, za- żeby na zakończenie meczu stracić brakło odrobiny szczęścia i głównego dwa gole. Spotkanie zakończyło się rozgrywającego. wynikiem 8:6. Pecha mieli również nasi piłkarze. mb KU AZS Nasi siatkarze to w dużej części studenci fizjoterapii fot. at GŁOSUJCIE NA NASZYCH Nasi karatecy: Ilona Sakowicz, Małgorzata Rybak i Jakub Dąbek startują w XXIV Plebiscycie Tygodnika Zamojskiego na 10 Najlepszych i Najpopularniejszych Sportowców oraz 5 Trenerów na Zamojszczyźnie. Plebiscyt rusza w numerze świątecznym, 19 grudnia br. Ilona (studentka fizjoterapii), Małgosia (informaty- ka i ekonometria) startują w kategorii sportowcy. Jakub (informatyka i ekonometria) uczestniczy w kategorii trener. Wszyscy należą do sekcji karate tradycyjnego Klubu Uczelnianego AZS. Dla Ilony Sakowicz dobiegający końca rok 2007 rzeczywiście obfitował w ogromne sukcesy. Najważniejszym z nich jest zdobycie pierwszego miejsca podczas IV Pucharu Świata w Karate Tradycyjnym (pisaliśmy o tym w poprzednim numerze). Małgorzata Rybak, młoda stażem karateczka zajęła I miejsce w Kata drużynowym podczas XVIII Mistrzostw Polski Seniorów i Juniorów w Karate Tradycyjnym. Jakub, trener sekcji KU AZS, dwa lata temu został najlepszym sportowcem uczelni. jd Ilona Sakowicz Małgorzata Rybak Jakub Dąbek
