Sieci Komputerowe Model DoD TCP/IP Rodzina protokołów TCP/IP

Sieci Komputerowe Model DoD TCP/IP Rodzina protokołów TCP/IP

Sieci Komputerowe
Model DoD TCP/IP
Rodzina protokołów TCP/IP
dr Zbigniew Lipiński
Instytut Matematyki i Informatyki
ul. Oleska 48
50-204 Opole
[email protected]
Zagadnienia
Model TCP/IP DoD
Protokół komunikacyjny
Protokoły w modelu TCP/IP
Protokół znakowy, bitowy
Protokoły połączeniowe i bezpołączeniowe
Protokoły strumieniowe
Multipleksowanie
Porty TCP, porty UDP
Porty i aplikacje
Gniazdo Internetowe
Narzędzie: netstat
Narzędzie: ftp
Narzędzie: telnet
Dobrze znane porty
2
Model DoD TCP/IP
Model Komunikacyjny TCP/IP DoD Departamentu Obrony USA, DoD, (ang.) Department Of Defence.
4-warstwowy model wymiany danych DoD TCP/IP:
•
warstwa Aplikacji (warstwa Aplikacji, Prezentacji, Sesji modelu OSI)
•
warstwa Transportowa
•
warstwa Internetu (warstwa Sieci modelu OSI)
•
warstwa Dostępu do Sieci (warstwa Łącza Danych, Fizyczna modelu OSI)
M o d el O S I
M o d e l D o D T C P /IP
7 . W a r s tw a A p lik a c ji
6 . W a rs tw a P re ze n ta cji
4 . W a r s tw a A p lik a cji
5 . W a rs tw a S e s ji
4 . W a rs tw a T ra n s p o rto w a
3 . W a r s tw a T r a n s p o rto w a
3 . W a rs tw a S ie ci
2 . W a r s tw a In ter n e tu
2 . W a rs tw a L a cz a D a n y ch
1 . W a rs tw a F iz y cz n a
1 . W a rs tw a D o s te p u d o
S ie ci
W ars tw y w m o d e lu O S I i m o d elu D o D T C P /IP
3
Protokoły w modelu TCP/IP
Przykłady protokołów warstwy aplikacji korzystających z TCP:
telnet, ssh, ftp, finger , SMTP, POP, HTTP
IRC,
(ang.) Internet Relay Chat
Kerberos
X-Window
DNS,
(ang.) Domain Name System
Przykłady protokołów warstwy Aplikacji korzystających z UDP:
DNS,
(ang.) Domain Name System
DHCP,
(ang.) Dynamic Host Configuration Protocol
BOOTP
(ang.) BOOTSTRAP
NFS,
(ang.) Network File System
RIP,
(ang.) Routing Information Protocol
SNMP,
(ang.) Simple Network Management Protocol
TFTP,
(ang.) Trivial File Transfer Protocol
4
Rodziny protokołów
Zbiór protokołów TCP/IP nazywany jest stosem protokołów TCP/IP.
Inne stosy protokołów:
AppleTalk (Apple)
SNA (IBM)
Netware (Novell)
DECNET (Digital Equipment Co.)
VINESS (Banyan Systems Co.)
5
Protokół znakowy, bitowy
Protokół komunikacyjny
zbiór zasad określających mechanizmy wymiany danych miedzy aplikacjami sieciowymi.
Protokoły zorientowane znakowo
protokoły które uŜywają znaku o określonej długości jako podstawowej jednostki danych, np. bajt, słowa 16-bitowe.
Dane są transmitowane w blokach ograniczonych znakami sterującymi.
Format pakietu protokołu zawiera: nagłówek, dane, zakończenie.
Protokoły znakowe stosowane są np. w transmisji asynchronicznej.
W protokołach zorientowanych bitowo jednostką transmisji danych jest bit, transmitowane pakiety danych nie są
dzielone na pola: początek, dane, koniec pakietu.
Blok danych zawiera:
•
ciąg bitów słuŜących do synchronizacji nadawcy i odbiorcy,
•
flagi słuŜące do wyznaczania początku i końca pakietu.
6
Protokoły połączeniowe i bezpołączeniowe
Protokoły i mogą mieć charakter:
•
połączeniowy (np. protokół TCP)
•
bezpołączeniowy (np. protokół UDP).
Aplikacje korzystające z protokołów połączeniowych przed wysłaniem danych uzgadniają parametry transmisji - budują
połączenie.
Budowa połączenia polega na wymianie informacji o:
•
adresie IP nadawcy, adresie IP odbiorcy ,
•
numerze portu nadawcy, numerze portu odbiorcy,
•
zasadach numerowania wymienianych pakietów,
•
wielkość bufora odbiorcy.
Aplikacje korzystające z protokołów bezpołączeniowych nie uzgadniają parametrów transmisji.
Nadawca nie otrzymuje od odbiorcy potwierdzenia odbioru danych.
7
Multipleksowanie, demultipleksowanie
Multipleksowanie polega na łączeniu wielu sesji utworzonych w jednej warstwie modelu OSI w jedną sesję w niŜszej
warstwie modelu OSI.
Demultipleksowanie jest procesem odwrotnym do multipleksowania.
Polega na rozdzieleniu jednego połączenia na kilka połączeń w wyŜszej warstwie modelu OSI.
Multipleksowanie i demultipleksowania zachodzi we wszystkich warstwach modelu OSI.
RFC 1042 'Standard for the transmission of IP datagrams over IEEE 802 Networks‘ J. Postel, J.K. Reynolds [1988]
RFC 2684 'Multiprotocol Encapsulation over ATM Adaptation Layer 5', D. Grossman, J. Heinanen [1999]
Przykład: multipleksowanie sesji http w warstwie Transportowej.
Przegladarka Internetowa
Portt: 4265 (TCP)
Port: 4266 (TCP)
Port: 4267 (TCP)
Serwer WWW
Port: 80 (TCP)
Multipleksowanie pakietow.
Serwer WWW obsluguje 3 sesje na jednym porcie.
8
Porty TCP, porty UDP
Porty słuŜą do identyfikacji uruchomionych aplikacji, procesów sieciowych.
Numer portu jest 16 bitową liczbą, z zakresu od 1 do 216 -1= 65 535.
Pierwsze 1024 porty zostały zarezerwowane dla konkretnych aplikacji.
Są to, tak zwane dobrze znane porty.
Numery portów są publikowane przez organizacje IANA.
Porty, które nie są zdefiniowane jako dobrze znane, mogą być wykorzystywane przez dowolne aplikacje sieciowe.
Porty i aplikacje:
telnet
FTP
port TCP 23, SSH
port TCP 22
porty TCP 20 i TCP 21 (20 transfer plików, 21 zdalny dialog)
SMTP port TCP 25
HTTP port TCP 80
POP3 port TCP 110
IMAP2 (Interim Mail Access Protocol v.2) port 143
DNS
port UDP 53 (port TCP 53)
SNMP port UDP 161, pułapki SNMP port UDP 62
TFTP port UDP 69
W systemie Win2000 lista portów i usług znajduje się w pliku:
W systemie Linux lista zarezerwowanych portów znajduje się w pliku:
%SystemRoot%\System32\drivers\etc\services
/etc/services
9
Gniazdo internetowe
Połączenie
adresu IP hosta, numeru i typu portu poprzez który odbywa się komunikacja nazywane jest
internetowym, (ang.) internet socket.
gniazdem
Gniazdo Internetowe to: adres IP , numer portu, typ portu.
Oznaczenie: Adres IP 192.254.60.10, numer portu 23, typ gniazda TCP
192.254.60.10 : 23 TCP
10
Narzędzie netstat
Polecenie netstat słuŜy do edycji informacji o uŜywanych protokołach i portach na danym hoscie.
Składnia: netstat [-a] [-e] [-n] [-s] [-p proto] [-r] [interval]
Opcje:
-a
Displays all connections and listening ports.
-e
Displays Ethernet statistics. This may be combined with the -s option.
-n
Displays addresses and port numbers in numerical form.
-p proto
Shows connections for the protocol specified by proto; proto may be TCP or UDP.
If used with the -s option to display per-protocol statistics, proto may be TCP, UDP, or IP.
-r
Displays the routing table.
-s
Displays per-protocol statistics. By default, statistics are shown for TCP, UDP and IP; the - p
option may be used to specify a subset of the default.
interval
Redisplays selected statistics, pausing interval seconds between each display.
Press CTRL+C to stop redisplaying statistics. If omitted, netstat will print the current configuration
information once.
11
Narzędzie ftp
Aplikacja ftp słuŜy do przesyłania plików między hostami.
Protokół FTP opisany w RFC959.
RFC 2151, 'A Primer On Internet and TCP/IP Tools and Utilities', 1997.
Składnia: ftp nazwa_hosta
Ftp: !
Wyjscie z ftp.
Ftp: ?
Pomoc ftp. Składnia: ftp> ? polecenie, np. ftp>? append
Ftp: append Dodaje plik. Składnia: ftp> append plikZrodlowey [plikDocelowwy]
Ftp: ascii
Ustawienie typu transmisji na znakową. Składnia: ftp> asci
Ftp: bell
Po przeslaniu pliku pojawia sie dźwięk, składnia: ftp> bell
Ftp: binary
Tryb transmisji binarny.
Ftp: Bye
Zamknięcie sesji i wyjscie z ftp.
Ftp: cd
Zmian katalogu na zdalnym hoście.
Ftp: close
Zamknięcie sesji ftp.
Ftp: debug
Typ debug, klient przekazuje na standardowe wyjście komunikaty wysłane do serwera.
Ftp: delete
Usuwa plik na zdalnym hoście.
Ftp: dir
Tworzy listę katalogów i podkatalogów zdalnego hosta.
Ftp: disconnect Rozłączenie sesji ftp.
Ftp: get
Kopiuje plik ze zdalnego hosta, uŜywając bieŜącego ustawienia typu transferu pliku.
Ftp: glob
Włączenie opcji umoŜliwia stosowanie *, ? w nazwach plików lub ścieŜkach.
Ftp: hash
Kieruje na ekran znak # po przesłaniu kaŜdego bloku danych (blok danych to 2048 bajtów).
Ftp: help
Pomoc ftp.
Ftp: lcd
Zmiana katalogu lokalnego chosta.
12
Narzędzie ftp
Ftp: literal
Wysyła wierną kopię argumentów ma serwer. Serwer wysyła kod odpowiedzi.
Ftp: ls
Tworzy skróconą listę plików, katalogów i podkatalogów.
Ftp: mdelete
Usuwa plik na odległym hoście.
Ftp: mdir
Tworzy listę katalogów i podkatalogów na odległym hoście.
Ftp: mget
Kopiuje plik z odległego hosta.
Ftp: mkdir
Tworzy katalog na odległym hoście.
Ftp: mls
Tworzy skróconą listę plików, katalogów i podkatalogów na odległym hoście.
Ftp: mput
Kopiuje plik lokalny na odległego hosta.
Ftp: open
Otwarcie połączenia z serwerem ftp.
Ftp: prompt
Opcja pozwala wybrać pliki do transmisji. Gdy opcja jest wyłączona mget and mput transmitują wszystkie pliki.
Ftp: put
Kopiuje lokalny plik na odległego hosta.
Ftp: pwd
Wskazuje bieŜący katalog na doległem hoście.
Ftp: quit
Kończy sesję i wychodzi z ftp.
Ftp: quote
Opcja identyczna z opcją literal.
Ftp: reacv
Kopiuje plik z odległego hosta.
Ftp: remotehelp Pomoc dla zdalnych poleceń.
Ftp: rename
Zmienia nazwę plikowi na odległym hoście.
Ftp: rmdir
Usuwa katalog na odległym hoście.
Ftp: send
Kopiuje lokalny plik na odległego hosta.
Ftp: status
Informacja o bieŜącym stanie połączeń (sesji).
Ftp: trace
Śledzenie pakietów.
Ftp: type
Zmiana, informacja o typie transferu plików.
Ftp: user
Określa nazwę uŜytkownika, hasło, nazwę konta na które uŜytkownik jest zalogowany.
Ftp: verbose Dialog z serwerem, przekazywanie na wyjście klienta komunikatów serwera.
13
Narzędzie telnet
Aplikacja telnet słuŜy do zdalnego zarządzania hostami.
Protokół telnet RFC 854, RFC 855.
RFC 2151, 'A Primer On Internet and TCP/IP Tools and Utilities', 1997.
Skladnia: telnet [host [port]]
Opcje:
close
close current connection
display
display operating parameters
open
connect to a site
quit
exit telnet
set
set options (type 'set ?' for a list)
status
print status information
unset
unset options (type 'unset ?' for a list)
?/help
print help information
14