Słynne cykle koniunkturalne

SŁYNNE CYKLE
KONIUNKTURALNE
Materiały wykładowe
Elżbieta Kwella
Uniwersytet Gdański
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
Słynne cykle koniunkturalne
Kryterium : czas pełnego cyklu
1. Cykle Kitchina - mniejsze 2 - 4 lata /40-53 m-ce/;
2. Cykle Juglara - klasyczne 6 - 11 lat, /9 lat/;
3. Cykle Kuznetsa – długie 15 -23 lat.
4. Cykle Kondratiewa - długie 40 - 60 lat;
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
2
Słynne cykle koniunkturalne
Cykle J.Kitchina (i Crum′a) (1923 r.)
40 m-cy - 4 letnie cykle (krótkie, handel, rolnictwo)
Bada w l. 1890-1922 krótkookresowe stopy proc. i ceny
surowców w W. Brytanii i USA
Przyczyny:
 masowa psychologia uczestników rynku;
 zmiany zapasów;
 zmiany w kapitale obrotowym;
 zmiany cen hurtowych;
 rozliczenia operacji bankowych.
Kończą się - w łagodny sposób.
Cykl świński 3-4 letni, bydła 5 letni, bawełny 2 letni.
"Cycles and Trends in Economic Factors", 1923, REStat.
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
3
Słynne cykle koniunkturalne
Cykle Juglera
6 – 11 letnie cykle inwestycyjne:
J. C. Juglar (1819-1905)
1804-1882 – Francja, Anglia, USA
 Zmiany inwestycji w kapitale trwałym
(wyposażenia technicznego produkcji)
 PNB,
 inflacji,
 bezrobocia.
Przyczyny:
• Działalność banków → dekoniunktura
Kończą się - gwałtownie, paniką
na rynkach.
Średniookresowe, główne, duże, większe.
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
4
Słynne cykle koniunkturalne
Cykle Kuznetsa
15 – 23 letnie cykle
•
Simon Kuznets
(1901-1985)
Akumulacja czynników
wytwórczych w długim okresie:
 inwestycje,
 budownictwo,
 migracje.
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
5
Słynne cykle koniunkturalne
J. van Geldern (1913 r.), N. D. Kondratiew (1919 r.),
Tugan-Baranowski, Wicksell.
45-60 - letnie cykle koniunkturalno-strukturalne,
cykle cen, długie fale gospodarcze.




zmiany w technice produkcji;
wojny i rewolucje;
włączanie nowych krajów do gospodarki światowej;
odkrycie nowych kopalń.
S. Salomou:Phase of Economic Growth, 1850-1973: Kondratieff Waves
and Kuznets Swings. Cambridge, cambridge Univ. Press, 1989.
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
6
Cykle Kondratiewa (1922 r.)
• Koniunktura gospodarcza od XVIII
wieku powtarzała się według
regularnych, około półwiecznych
cykli.
Przyczyny cykli:
 innowacje,
 sfera pieniądza – inflacja, deflacja,
 styl życia,
 ważne wydarzenia polityczne.
Fazy cyklu:
Nikolai Kondratiew (1892-1938)
 faza wzrostu
„Waprosy Konijunktury”, 1925
 faza zwolnienia.
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
7
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
8
Cykle
Lata
W tym faza Czas
wzrostu
trwania
I
1789-1848
Do 1815
58 lat
Wielka Brytania
(maszyna parowa)
II
1849-1896
Do 1870
49 lat
Wielka Brytania
(kolej, elektryczność)
III
1896-1939
Do 1919
45 lat
Do 1929
Do 1973
Wielka Brytania
USA (samochód,
chemikalia, plastik)
45-60 lat
USA
(samolot, komputer,
internet)
IV
19401985/2000
V
1986/2001- Do 2010 lub
2025
Lider
gospodarczy
USA (biotechnologie,
nanotechnologie, sieci
komputerowe, pieniądz
wirtualny)
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
9
Cykle koniunkturalne
Kitchina, Juglera i Kondratiewa
PKB
Juglera,
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
Czas
10
Inne rodzaje wahań i cykli gospodarczych
ze względu na długość ich trwania
• cykl tygodniowy, tzw. „efekt poniedziałku”
• 28-dniowy cykl handlowy - odkryty w latach 30. XX
wieku na rynku pszenicy
• na giełdach obserwuje się tzw. „efekt stycznia” wzrost indeksów
• cykle Wagemana –fluktuacje o długości ok. 150 lat,
na podstawie kształtowania się stóp procentowych
• 500-letni cykl Wheelera – powstanie i upadki
imperiów.
© Elżbieta Kwella: Cykle koniunkturalne – teoria i praktyka
11