Autoreferat - Politechnika Częstochowska

Transkrypt

Autoreferat - Politechnika Częstochowska
Załącznik 2
Autoreferat
1. Imię i nazwisko: Bożena Gajdzik
2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe z podaniem nazwy, miejsca i roku ich
uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej
− magister ekonomii, Akademia Ekonomiczna (obecnie Uniwersytet
Ekonomiczny), Katowice, Wydział Handlu, Transportu i Usług, 1989 rok,
− inżynier, Politechnika Śląska w Gliwicach,
Wydział Organizacji
i Zarządzania, kierunek Zarządzanie i Marketing, specjalność Zarządzanie
Przedsiębiorstwem, 2004 rok,
− magister inżynier, Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania,
kierunek
Zarządzanie
i Marketing,
specjalność
Zarządzanie
Przedsiębiorstwem, 2006 rok,
− doktor nauk ekonomicznych, Akademia Ekonomiczna (obecnie
Uniwersytet Ekonomiczny), Katowice, Wydział Zarządzania, 2000 rok,
tytuł rozprawy doktorskiej: Orientacja marketingowa gmin (próba
identyfikacji), promotor w przewodzie doktorskim prof. dr hab. Zofia
Kędzior
3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych
− Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Bytomiu, stanowisko adiunkt
(2000-2006),
− Wyższa Szkoła Administracji i Zarządzania w Opolu, stanowisko adiunkt
(2007 – trwa nadal)
− Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii Materiałowej i Metalurgii, Katedra
Zarządzania i Informatyki, stanowisko adiunkt (2002 – trwa nadal).
4. Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca
2003 roku o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach
i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595, ze zm.):
Seria monografii z zakresu restrukturyzacji krajowego hutnictwa1:
1.
1
B. Gajdzik, „Przedsiębiorstwo hutnicze po restrukturyzacji. Dynamika zmian
w krajowym sektorze hutniczym w latach 1992-2010”, Wydawnictwo
Wymienione monografie zostały dołączone do wniosku.
Politechniki Śląskiej, Gliwice 2012 (rozszerzenie i aktualizacja wydania z
2009 roku2), objętość 432 strony,
2. B. Gajdzik, „Restrukturyzacja przedsiębiorstw w warunkach destabilizacji
otoczenia na przykładzie branży hutniczej”, Wydawnictwo Naukowe Difin,
Warszawa 2012, objętość 229 stron,
3. B. Gajdzik, „Restrukturyzacja przedsiębiorstw hutniczych w zestawieniach
statystycznych i badaniach empirycznych”, Wydawnictwo Politechniki
Śląskiej, Gliwice 2013, objętość 266 stron.
Cykl publikacji z zakresu restrukturyzacji przedsiębiorstw hutniczych
i implementowanych zmian w zarządzaniu opublikowanych w czasopismach
o międzynarodowym zasięgu (lista filadelfijska). Wykaz publikacji3:
1. B. Gajdzik, Social and ethical challenges for metallurgical companies,
„Metalurgija”, No. 1 (47), 2008, ISSN 0543-5846, p. 61-64.
2. B. Gajdzik, Concentration on knowledge and change management at the
metallurgical company, „Metalurgija”, No. 2 (47), 2008, ISSN 0543-5846,
p. 142-144.
3. B. Gajdzik, Environmental aspects, strategies and waste logistic system based on the
example of metallurgical company, „Metalurgija”, No. 1 (48), 2009, ISSN 05435846, p. 63-67.
4. B. Gajdzik, Introduction to Total Productive Maintenance in steelworks plants,
„Metalurgija”, No. 2 (48), 2009, ISSN 0543-5846, p. 137-140.
5. R. Wieszała (10%), B. Gajdzik (90%), The effectiveness of environmental
management in a metallurgical company’s sustainable development, „Metalurgija”,
No. 4 (49), 2010, ISSN 0543-5846, p. 353-355.
6. B. Gajdzik (70%), D. Burchart-Korol (30%), Eco-innovation in manufacturing
plants illustrated with an example of steel products development, „Metalurgija”,
No. 1 (50), 2011, ISSN 0543-5846, p.63-66.
7. B. Gajdzik, The ecological value of metallurgical enterprise after privatization and
restructuring, „Metalurgija”, No. 1 (51), 2012, ISSN 0543-5846, p. 129-132.
8. B. Gajdzik (50%), W. Sroka (50%), Analytic study of the capital restructuring
process in metallurgical enterprises around the World and in Poland, „Metalurgija”,
No. 2 (51), 2012, ISSN 0543-5846, p.265-268.
9. B. Gajdzik (70%), A. Wyciślik (30%), Assessment of environmental aspects
in a metallurgical enterprises, „Metalurgija”, No. 4 (51), 2012, ISSN 0543-5846,
p. 537-540.
10. B. Gajdzik, Comprehensive classification of environmental aspects in metallurgical
enterprise, „Metalurgija”, No. 4 (51), 2012, ISSN 0543-5846, p. 541-544.
„Przedsiębiorstwo hutnicze po restrukturyzacji”, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2009
(nakład wyczerpany), objętość 355 stron.
3 W nawiasach przedstawiono udział współautorów we wspólnych pracach. Kopie prac oraz
oświadczenia współautorów zamieszczono w załącznikach.
2
2
11. B. Gajdzik (50%), K. Grzybowska (50%), Examples model of building trust
in supply chains of metallurgical enterprises, „Metalurgija”, No. 4 (51), 2012,
ISSN 0543-5846 p. 563-566.
12. B. Gajdzik (50%), K. Grzybowska (50%), Internal sources of risk in building
employees’ attitudes of safe work in metallurgical enterprise, „Metalurgija”, No. 2
(52), 2013, ISSN 0543-5846, p. 285-288.
13. B. Gajdzik, World Class Manufacturing in metallurgical enterprise,
„Metalurgija”, No. 1 (52), 2013, ISSN 0543-5846, p. 131-134.
14. B. Gajdzik, Diagnosis of employee engagement in metallurgical enterprise,
„Metalurgija”, No. 1 (52), 2013, ISSN 0543-5846, p. 139-142.
15. B. Gajdzik, Restructuring of steelworks in direct research, „Metalurgija”, No. 3
(52), 2013, ISSN 0543-5846, p. 417-420.
16. B. Gajdzik, The road of Polish steelworks towards market success – changes after
restructuring process, „Metalurgija”, No. 3 (52), 2013, ISSN 0543-5846,
p. 421-424.
a). Cele i osiągnięcia naukowe
W dotychczasowej pracy naukowej autorka zajmowała się zagadnieniami
transformacji przedsiębiorstw hutniczych w zakresie podejmowanych zmian
zasobowych, procesowych oraz funkcyjnych. W szczególności, znaczna część
prowadzonych badań dotyczyła restrukturyzacji przedsiębiorstw hutniczych.
Problematyka ujmowała zagadnienia restrukturyzacji naprawczej hut w Polsce
w okresie transformacji gospodarczej (przejście z gospodarki nakazowo-rozdzielczej
do gospodarki rynkowej) oraz restrukturyzacji rozwojowej, będącej efektem
głębokich zmian technologicznych oraz przemian zasobowych i organizacyjnych
w przedsiębiorstwach hutniczych. Wymienione rodzaje restrukturyzacji różnią się
przyjmowanymi celami. Restrukturyzacja naprawcza polegała bowiem głównie na
pozbywaniu się nieefektywnych zasobów przedsiębiorstw, które najpierw trzeba
było sprywatyzować (państwowe kombinaty hutnicze przekształcono w spółki
prawa handlowego). Celem tego procesu było nadaniem nowej tożsamości
przedsiębiorstwom hutniczym, aby mogły funkcjonować w warunkach gospodarki
rynkowej. Przedsiębiorstwa realizując restrukturyzację rozwojową działają
w warunkach konkurencji i mają już ukształtowaną strukturę komercyjną, tak pod
względem funkcji celu (zysk), jak i wewnętrznej struktury własnościowej
i organizacyjnej, gdyż inaczej nie utrzymałyby się na rynku. Przekształcone
przedsiębiorstwa hutnicze stworzyły nowy rynek stali w Polsce, w którym znaczny
udział posiadają przedsiębiorstwa, gdzie właścicielem jest kapitał zagraniczny
(ArcelorMittal, CMC, Celsa, Donbas). Tworzenie nowych strategii rozwojowych
w przedsiębiorstwach hutniczych i ich realizacja, pozwoliło im funkcjonować
3
na globalnym rynku stali (dotyczy to zwłaszcza największego przedsiębiorstwa
hutniczego, ArcelorMittal Poland)4.
Zakres rzeczowy restrukturyzacji przedsiębiorstw hutniczych był przedmiotem
wielu,
autorskich
publikacji
naukowych
w
czasopismach
krajowych
i zagranicznych, monografiach, podręcznikach akademickich, materiałach
konferencyjnych. Łączny dorobek naukowy obejmuje 293 opracowań5, w tym
po doktoracie 284 6. Zbiorcze zestawienie dorobku naukowego to7:
− 7 monografii naukowych, w tym 4 dot. tematyki restrukturyzacji
hutnictwa,
− 12 podręczników akademickich, w tym: samodzielnych 1, współautorka
11,
− 28 publikacji w czasopismach z listy filadelfijskiej (z IF), w tym:
samodzielnych 10, współautorka 18,
− 143 publikacji naukowych w krajowych czasopismach punktowanych,
w tym: samodzielnych 116, współautorka 27, z tego przed uzyskaniem
tytułu doktora nauk ekonomicznych – 2 publikacje,
− 17 publikacji w czasopismach zagranicznych spoza listy filadelfijskiej,
w tym: samodzielnych 15, współautorka 2,
− 56 rozdziałów w monografiach krajowych, podręcznikach akademickich,
materiałach konferencyjnych, w tym: samodzielnych 47, współautorka 9,
− 3 rozdziały w monografiach w języku angielskim, w tym: samodzielnych 1,
współautorka 2,
− 11 rozdziałów w monografiach zagranicznych, w tym: samodzielnych 7,
współautorstwo 4,
− 9 referatów wygłoszonych, niepublikowanych, w tym: samodzielnych 6,
współautorstwo 3,
− 7 publikacji popularnonaukowych, wszystkie opublikowane przed
uzyskaniem tytułu doktora nauk ekonomicznych.
Prace naukowe publikowano głównie w czasopismach naukowych 8: „Acta
Metallurgica
Slovaca”
„Aura”,
„Ekologia”,
„Ekonomika i Organizacja
Przedsiębiorstwa”, „Ekonomia i Środowisko”, „Gospodarka Materiałowa
i Logistyka” , „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, „Journal of Ecology and Health”,
„Journal of Engineering”, „Logistyka”, „Machine Design”, „Management”,
Przedsiębiorstwo ArcelorMittal Poland było przytaczane jako case study w wielu pracach naukowych
autorki.
5 Wykaz publikacji oraz wybrane treści publikacji dostępne są na stronie Web. Politechniki Śląskiej,
www.polsl.pl, kategoria: Pracownicy, podkategoria: Dorobek.
6 Niektóre publikacje dot. problematyki funkcjonowania gmin były wynikiem badań doktorskich.
7 Szczegółowy wykaz publikacji w załączniku 3.
8 Wykaz czasopism w porządku alfabetycznym.
4
4
„Marketing i Rynek”, „Metalurgija”, „Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów”,
„Problemy Ekologii”, „Problemy Jakości”, „Przegląd Organizacji”, „Przemysł
Chemiczny”, „Środowisko i Rozwój”, „Zarządzanie Przedsiębiorstwem”,
„Zarządzanie Zasobami Ludzkimi” oraz zeszytach naukowych: Uniwersytetu
Ekonomicznego w Katowicach, Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji
w Bytomiu, Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
i Górnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości w Chorzowie. Niektóre
z wymienionych czasopism naukowych umieszczają streszczenia artykułów on-line
w międzynarodowej bazie The Central European Journal of Social Sciences
and Humanities http:/cejsh.icm.edu.pl, np. „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”
lub na stronach Web, np. „Zarządzanie Przedsiębiorstwem” na stronie
www.ptzp.org.pl.
Istotnym dorobkiem naukowym był cykl artykułów z zakresu zasobowej
restrukturyzacji hut w Polsce opublikowanych w krajowym czasopiśmie naukowotechnicznym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze” (38 publikacje) oraz w czasopiśmie
zagranicznym „Metalurgija” z tzw. listy filadelfijskiej (16 publikacji)9 i innych
zagranicznych (17 publikacji).
Wyniki badań są również treścią rozdziałów w krajowych monografiach
pokonferencyjnych. Autorka jest uczestnikiem cyklicznych konferencji z zakresu
zarządzania organizowanych przez: TNOiK Katowice, Uniwersytet Ekonomiczny
w Katowicach, Politechnikę Śląską; Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie;
Politechnikę Poznańską; Politechnikę Częstochowską; Akademię TechnicznoHumanistyczną w Bielsku Białej. Publikacje naukowe zamieszczane były także
w pokonferencyjnych materiałach zagranicznych. Autorka publikowała między
innymi na Litwie, w Chorwacji, w Rumunii, na Słowacji.
Publikacje naukowe są cytowane przez krajowych i zagranicznych naukowców.
Na stronie Harzing’s Publish or Perish uzyskano h-index 4,0 na stronie
Web of Science h-index 2,0, w bazie Scopuse (Elsevier) h-index wynosi 3,0.
Publikacje i cytowania są dostępne na wyżej wymienionych stronach, w tym również
w bazach: baztech (http://baztech.icm.edu.pl) i bazekon, jak i na Google Scholar.
b). Prezentacja serii monografii i publikacji z zakresu tematyki restrukturyzacji
hutnictwa w Polsce
Znaczącym osiągnięciem naukowym, po otrzymaniu stopnia doktora, jest seria
monografii (wymienionych w pkt. 4 autoreferatu) poświęconych zagadnieniom
restrukturyzacji przedsiębiorstw hutniczych.
Do druku przyjęto kolejnych 5 artykułów, wykaz na stronie czasopisma „Metalurgija”
(http://public.carnet.hr).
9
5
Monografia
pt.
„Przedsiębiorstwo
hutnicze
po
restrukturyzacji”,
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2009 (nakład wyczerpany), objętość
355 stron była pierwszą publikacją książkową, opublikowaną na polskim rynku
wydawniczym, poświęconą problematyce restrukturyzacji krajowego przemysłu
hutniczego.
Na rynku brakuje opracowań z zakresu restrukturyzacji
przedsiębiorstw, w szczególności przemysłów tradycyjnych. Dostrzegana luka
(w naukach ekonomicznych z zakresu zarządzania) o charakterze teoretycznym,
metodycznym oraz empirycznym w zakresie transformacji przedsiębiorstw
hutniczych została częściowo wypełniona serią autorskich publikacji
monograficznych z tego zakresu. Recenzentami monografii byli: prof. dr hab. inż.
Ryszard Budzik z Politechniki Częstochowskiej, prof. dr hab. Mariusz Holtzer
z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Monografia pt. „Przedsiębiorstwo hutnicze po restrukturyzacji składała się
z siedmiu rozdziałów oraz leksykonu pojęć, indeksu skrótów, bibliografii.
Publikację rozpoczynał wstęp, w którym przedstawiono zakres prowadzonych
w niej rozważań, a kończyło podsumowanie. Częścią publikacji było również
streszczenie w języku angielskim. W publikacji przedstawiono kompleksowo
zakres przeobrażeń restrukturyzacyjnych w krajowych hutach, począwszy
od transformacji systemu gospodarczego (po 1989 roku) aż do momenty
przygotowania publikacji do druku (2008 rok). Korzystano ze źródeł informacji
wtórnych (statystycznych, materiałów wewnętrznych przedsiębiorstw hutniczych)
oraz informacji pierwotnych (badania bezpośrednie: obserwacje, wywiady, ankiety,
analizy case study).
Celem głównym monografii było zaprezentowanie kompleksowych wyników
restrukturyzacji naprawczej przedsiębiorstw hutniczych, w szczególności poprzez
informacje ilościowe dotyczące redukcji zasobowej hut oraz wprowadzenie
do problematyki restrukturyzacji rozwojowej poprzez informacje jakościowe
z zakresu doskonalenia procesów i funkcji zarządzania przedsiębiorstwami.
Wspomniana luka na rynku wydawniczym z zakresu prezentowanej tematyki
spowodowała szybkie wyczerpanie nakładu monografii (150 pozycji). Przystąpiono
zatem do przygotowania wydania drugiego, rozszerzonego i zaktualizowanego.
Wydanie pt. Przedsiębiorstwo hutnicze po restrukturyzacji. Dynamika zmian
w krajowym sektorze hutniczym w latach 1992-2010, Wydawnictwo Politechniki
Śląskiej, Gliwice 2012, składało się z 432 stron. Cel badań, przedstawiony powyżej,
zrealizowano w poszczególnych rozdziałach książki.
W rozdziale pierwszym przedstawiono podstawowe obszary restrukturyzacji
przedsiębiorstw hutniczych żelaza i stali, tj. restrukturyzację własnościową,
kadrową, technologiczną i organizacyjną. Jako studium przypadku posłużyły
Polskie Huty Stali (przedsiębiorstwo hutnicze powstało z połączenia czterech hut:
Huty Katowice, Huty im. T. Sendzimira, Huty Florian i Huty Cedler). Opisany pakiet
6
przeobrażeń Polskich Hut Stali stanowi istotne uzupełnienie wiedzy z zakresu
kształtowania się rynku stali w Polsce.
W rozdziale drugim zaprezentowano zmiany zachodzące na rynkach stali
(krajowym i światowym). Wykonano analizę scenariuszy stanów otoczenia,
przedstawiono główne kierunki rozwoju krajowego hutnictwa w aspekcie sytuacji
międzynarodowej, osiągnięć technologicznych, sytuacji ekonomiczno-gospodarczej,
jak i społeczno-demograficznej. Analiza sytuacyjna jest uzupełnieniem wiedzy
o sytuacji w przemyśle hutniczym po restrukturyzacji. Zarówno teoretycy
(ekonomiści), jak i praktycy (analitycy rynku, kadra menedżerska przedsiębiorstw)
mogli skorzystać z wykonanej analizy, pogłębiając wiedzę o sytuacji w hutnictwie
w pierwszej dekadzie XXI wieku.
Rozdział trzeci to charakterystyka zmian zachodzących w przedsiębiorstwach
hutniczych. Wskazano na zmiany ilościowe i jakościowe w odniesieniu
do wyrobów hutniczych, stosowanej technologii oraz metod zarządzania
i organizacji pracy. W przedsiębiorstwach hutniczych zaobserwowano także
zmiany w sferze kultury organizacyjnej. Zagadnienia budowy nowych wartości
w przedsiębiorstwach zostały również omówione w niniejszym rozdziale. Autorka
odsyła również do publikacji: B. Gajdzik, Zmiany w zarządzaniu współczesnym
przedsiębiorstwem hutniczym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 3 (74), 2007,
s. 145-151; B. Gajdzik, Etyka w zarządzaniu przedsiębiorstwem, [w:] Doświadczenia
i perspektywy nowoczesnego zarządzania, (red.) M. Duczmal, T. Pokusa, Wyższa Szkoła
Zarządzania i Administracji, Opole 2007, ISBN 978-83-7511-048-7, s. 256–262;
B. Gajdzik, Nowa kultura obsługi klienta w przedsiębiorstwie produkcyjnym, „Problemy
Jakości”, nr 2, 2008, s. 35-38; B. Gajdzik, A new paradigm of marketing – the aesthetic
producer’s brand, Annals of F.E.H. - Journal of Engineering, Faculty of Engineering
Hunedoara – International Journal of Engineering, Tome VI, Fascicule 1, 2008,
p. 13-16; B. Gajdzik, The new culture of work safety in the steelworks plant, Annals
of F.E.H. - Journal of Engineering, Faculty of Engineering Hunedoara – International
Journal of Engineering, Tome VI, Fascicule 3, 2008, p. 33-38; B. Gajdzik, Strategia
budowy marki producenta na przykładzie przedsiębiorstwa hutniczego, „HutnikWiadomości Hutnicze”, nr 3 (75), 2008, s. 125-128; B. Gajdzik, Budowanie świadomości
pracowniczej w systemach zarządzania środowiskowego, „Problemy Ekologii”, nr 4, 2009,
s. 117- 180; B. Gajdzik, Kształtowanie świadomości pracowników w systemach zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy na przykładzie przedsiębiorstwa hutniczego, „Zarządzanie
Przedsiębiorstwem”, nr 1, 2009, s. 13- 20; B. Gajdzik, Wpływ doskonalenia zarządzania
operacyjnego w przedsiębiorstwie hutniczym na poziom satysfakcji pracowniczej, „Hutnik Wiadomości Hutnicze”, nr 1 (77), 2010, s. 24-27; B. Gajdzik, Wieloaspektowe ujęcie
wartości wyrobów przemysłowych na przykładzie wyrobów hutniczych oferowanych klientom
instytucjonalnym, „Zarządzanie Przedsiębiorstwem”, nr 1 (14), 2011, s. 2-7; B. Gajdzik,
Struktura łańcucha wartości w sektorze przedsiębiorstw hutniczych, „Hutnik-Wiadomości
7
Hutnicze”, nr 2 (78), 2011, s. 203-210; B. Gajdzik, Miejsce i rola system zarządzania
środowiskowego w łańcuchu wartości, „Journal of Ecology and Health”, nr 1 (85), 2011,
s. 3-6; B. Gajdzik, Znaczenie kapitału ludzkiego w systemie zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, „Journal of Ecology and Health”, nr 3 (86), 2012, s. 125-129. Treściami
zawartymi w tym rozdziale autorka buduje podstawy wiedzy o zarządzaniu
zmianą i nowych wartościach w przedsiębiorstwach hutniczych.
W rozdziale czwartym zaprezentowano wybrane zagadnienia z zakresu
zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie hutniczym (pozyskiwanie i rozwój wiedzy,
programy rozwoju wiedzy). Współczesny rynek powoduje, że zarządzanie wiedzą
w przedsiębiorstwie staje się nieodłącznym aspektem strategicznego rozwoju.
Procesowe zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie hutniczym wraz z pakietami
wiedzy hutniczej stanowiły również treść publikacji w czasopismach naukowych.
Oto przykładowe publikacje: B. Gajdzik, Wybrane zagadnienia z rozwoju wiedzy
w przedsiębiorstwie hutniczym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 11 (72), 2005,
s. 557- 561; B. Gajdzik, Ucząca się organizacja źródłem przewagi konkurencyjnej. Wybrane
kierunki rozwoju zarządzania wiedzą w przemyśle tradycyjnym,
Materiały VI
Międzynarodowej Konferencji z cyklu: Strategie zarządzania. Zarządzanie
innowacjami teoria i praktyka, (red.) J. Szabłowski, Białystok Wyższa Szkoła
Finansów i Zarządzania, 29-30 maj 2006, s.555.-567; B. Gajdzik, Uczenie się - podstawą
rozwoju przedsiębiorstwa, „Problemy Jakości”, nr 3, 2007, s. 37-40; B. Gajdzik,
Concentration on knowledge and change management at the metallurgical company,
„Metalurgija”, No. 2 (47), 2008, p. 142-144; B. Gajdzik, Cechy, miejsce i rola pracownika
wiedzy w systemie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy przedsiębiorstwa
produkcyjnego, Zeszyty Naukowe, Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy,
Katowice, nr 1 (7), 2011, ISSN 1895-3794, s. 34-48; B. Gajdzik, Kreowanie kapitału
intelektualnego w zrównoważonej gospodarce opartej na wiedzy, „Journal of Ecology
and Health”, nr 4 (88)/XV, 2011, s. 176-182; B. Gajdzik, Pracownik wiedzy inicjatorem
zmian w przedsiębiorstwie, [w:] Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji,
(red.) R. Knosala, Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania
Produkcją, Opole 2012, ISBN 978-83-930399-4-4, s. 913-924; B. Gajdzik, Kompetencje
innowacyjne w zintegrowanym systemie zarządzania przedsiębiorstwem, [w:] Innowacje
w zarządzaniu i inżynierii produkcji, R. Knosala (red.), Oficyna Wydawnicza Polskiego
Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole 2013, ISBN 978-83-930399-5-1,
s. 1263-1276.
Rozdział czwarty kończą zagadnienia z nowego obszaru badawczego, jakim jest
zarządzanie przedsiębiorstwem przez zaangażowanie pracownicze (w skrócie:
zaangażowane zarządzanie). Autorka zainspirowana publikacjami naukowymi
innych autorów (krajowych i zagranicznych) podjęła próbę dostosowania koncepcji
do specyfiki funkcjonowania hut. Tak się złożyło, że w tym samym czasie
przedsiębiorstwo hutnicze, ArcelorMittal Poland, przystąpiło do pierwszego
8
pomiaru poziomu zaangażowania. Opublikowane wyniki badań (tego i kolejnego
pomiaru) wbudowano w treści naukowe pkt. 4.6 rozdziału piątego monografii.
Narastanie wiedzy autorki można również prześledzić w publikacjach: B. Gajdzik,
Workers’ development in the Polish steelworks plants, „Journal of Engineering”,
Fasicicule 1, Tom VII, 2009, p. 215-219, p. 215-219; B. Gajdzik, Zaangażowane
zarządzanie przedsiębiorstwem, [w:] Uwarunkowania rozwoju systemów zarządzania,
(red.) H. Howaniec, W. Waszkielewicz, Akademia Techniczno-Humanistyczna,
Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-60714-81-2, s. 178-187; B. Gajdzik, Zaangażowanie
pracownicze w doskonaleniu organizacji, [w:] Nowoczesność przemysłu i usług. Kreatywność
i innowacyjność w unowocześnianiu przemysłu i usług, (red.) J. Pyka, Towarzystwo
Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Katowice 2009, ISBN 978-83-85587-24-8,
s. 272-282; B. Gajdzik, The level of workers’ engagement in the steelworks, [in:] „Machine
design”, (ed.) S. Kuzmanowić, University of Novi Sad, Novi Sad
2009,
ISSN 1821-1259, p. 299-302; B. Gajdzik, Zaangażowanie pracownicze w zarządzaniu
przedsiębiorstwem, „Zarządzanie Przedsiębiorstwem”, nr 2, 2009, s. 23-30; B. Gajdzik,
Poziom zaangażowania pracowników w przedsiębiorstwie hutniczym, „HutnikWiadomości Hutnicze”, nr 10 (76), 2009, s. 766-771; B. Gajdzik, Budowanie
zaangażowania pracowniczego w przedsiębiorstwie produkcyjnym, [w:] Górnośląskie
Studia Przedsiębiorczości, Tom X, GWSP, Chorzów 2011 , ISSN 1644-5007, s. 69-94;
B. Gajdzik, Budowanie zaangażowania pracowniczego w przedsiębiorstwie – analiza
przypadku, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 2 (85), 2012, s. 68-88; B. Gajdzik,
Zaangażowanie pracownicze w przedsiębiorstwie – determinanty, filary, istota, dylematy,
[w:] Zarządzanie i komunikacja w sferze przedsiębiorczości i administracji, (red.) T. Pokusa,
W. Duczmal, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu, Opole 2012,
ISBN 978-83-62683-33-8, 978-83-7511-163-7, s. 252-264; B. Gajdzik, Diagnosis
of employee engagement in metallurgical enterprise, „Metalurgija”, No. 1 (52) 2013,
p. 139-142.
W rozdziale piątym zawarto charakterystykę instrumentarium marketingu
hutniczego. Podkreślono specyfikę działań marketingowych w sektorze hutniczym.
Omówiono poszczególne narzędzia marketingu mix (produkt, cena, dystrybucja
i promocja). Należy podkreślić, że zidentyfikowano poszczególne elementy
specyfiki działań marketingowych hut, tworząc podstawy pod nowy zakres
wiedzy z zakresu marketingu hutniczego. Rozważania naukowe nt. marketingu
hutniczego złożyły się również na treść następujących publikacji: B. Gajdzik,
Promocja przedsiębiorstw należących do przemysłu hutniczego żelaza i stali - teoria
i praktyka. Elementy promocji mix na przykładzie Huty Katowice, „Hutnik-Wiadomości
Hutnicze”, nr 1 (72), 2005, s. 22-25; B. Gajdzik, Marketing więzi przedsiębiorstwa
hutniczego z kluczowymi klientami - wybrane aspekty, Materiały XIII Seminarium
Naukowego pt. Nowe technologie i materiały w metalurgii i inżynierii materiałowej,
Wydział Inżynierii Materiałowej i Metalurgii Politechniki Śląskiej, Katowice
9
13.05.2005 r., ISBN 83-89776-13-8, s. 235-238; B. Gajdzik, Przygotowanie do zarządzania
kluczowymi klientami w sektorze hutniczym, [w:] Produkcja i zarządzanie w hutnictwie,
Materiały XIII Konferencji Naukowo-Technicznej, Politechnika Częstochowska,
Częstochowa 2005, ISBN 83-87745-03-0, s. 239–243; B. Gajdzik. R. Sosnowski,
Instrumentarium promocji mix w przedsiębiorstwach przemysłów tradycyjnych,
[w:] Produkcja i zarządzanie w hutnictwie, Materiały XIII Konferencji NaukowoTechnicznej, Politechnika Częstochowska, Częstochowa 2005, ISBN 83-87745-03-0,
s. 383-386; B. Gajdzik, Badania marketingowe w przedsiębiorstwie hutniczym, Materiały
XIV Seminarium Naukowego pt. Nowe technologie i materiały w metalurgii i inżynierii
materiałowej, Wydział Inżynierii Materiałowej i Metalurgii Politechniki Śląskiej,
Katowice 19.05.2006, ISBN 83-89776-14-6 , s. 173-176; B. Gajdzik, Key marks of quality
on the example of trade systems in manufacturing companies and service systems
in organizations, 3-rd International Conference on Mass Customization and
Personalization in Central Europe, June 3-6 2008, Palic Novi Sad, Serbia,
(ed.) Z. Anisić, R. Freund, published by Faculty of Technical Sciences in Novi Sad,
Department of Industrial Engineering Management, ISBN 978-86-7892-114-8,
p. 81-85; B. Gajdzik, Dbałość o klienta na przykładzie przedsiębiorstwa hutniczego,
[w:] Koncepcje zarządzania jakością. Doświadczenia i perspektywy, (red.) T. Sikora
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2008, ISBN 978-83-924646-6-2,
s. 347-352; B. Gajdzik, Podstawowe wyznaczniki jakości systemu obsługi klienta
w przedsiębiorstwie hutniczym, „Problemy Jakości”, nr 9, 2008, s. 50-52; B. Gajdzik,
Strategie zmian w dystrybucji wyrobów hutniczych, „Logistyka”, nr 6, 2008, s. 62-64;
B. Gajdzik, Wpływ uwarunkowań zachodnioeuropejskich na zmiany w dystrybucji stali
i wyrobów hutniczych na polskim rynku, [w:] Procesy globalizacji internacjonalizacji
i integracji w warunkach współczesnego gospodarki światowej. Wybrane problemy,
(red.) T. Sporek, Tom 2, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2009, ISBN 978-83-7246507-8, s. 53-65; B. Gajdzik, Proces innowacji produktowych w przedsiębiorstwie hutniczym,
„Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 3 (76), 2009, s. 210-215; B. Gajdzik,
Funkcjonowanie biura zakupu usług w produkcyjnym przedsiębiorstwie hutniczym – ujęcie
modelowe i procesowe, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 9 (61), 2009, s. 2-7;
B. Gajdzik, Wybrane komponenty systemu obsługi klienta na przykładzie rynku artykułów
przemysłowych, „Problemy Jakości”, nr 5, 2009, s. 50-53; B. Gajdzik, Kompleksowość
obsługi klientów w przedsiębiorstwach produkcyjnych w ujęciu marketingowologistycznym, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 12 (61), 2009, s. 2-7;
B. Gajdzik, Producenci stali i wyrobów hutniczych jako klienci na rynku dóbr i usług
przemysłowych, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 2 (62), 2010, s. 8-11;
B. Gajdzik, Przedsiębiorstwo hutnicze jako klient na rynku zaopatrzeniowym, „HutnikWiadomości Hutnicze”, nr 10 (77), 2010, s. 600-604; B. Gajdzik, Product sale
management by building relationships based on trust on the basis of a metallurgical
enterprise, [in:] Marketing and logistics problems in the management of organization,
10
(ed.) H. Howaniec, W. Waszkielewicz, ATH, Bielsko-Biała 2011, p. 42-55; B. Gajdzik,
Transformacja dystrybucji wyrobów hutniczych w Polsce, „Gospodarka Materiałowa
i Logistyka”, nr 10 (63), 2011, s. 20-27; B. Gajdzik, Ocena dostawców przez klientów
instytucjonalnych w procesie zakupu dóbr i usług przemysłowych, „Problemy Jakości”,
nr 10 (43), 2011, s. 48-51; B. Gajdzik, Marketing activities of metallurgical enterprises
in the process of gaining competitive advantage, „Machine Design”, Vol. 4, No. 1, 2012,
(ed.) S. Kuzmanowić, University of Novi Sad, Faculty of Technical Sciences, Novi
Sad, 2012, ISSN 1821-1259, p. 27-32; B. Gajdzik, Struktura łańcucha wartości dodanej
w sektorze hutniczym, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 3 (64), 2012, s. 13-19;
B. Gajdzik, Istota, determinanty i typy zaufania w łańcuchu wartości dodanej,
„Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 4 (64), 2012, s. 16-24; B. Gajdzik,
K. Grzybowska, Examples model of building trust in supply chains of metallurgical
enterprises, „Metalurgija”, No. 4 (51), 2012, p. 563-566.
Współczesne przedsiębiorstwo hutnicze wprowadza marketingowe techniki
wizualizacji. Zarządzanie tożsamością przedsiębiorstwa hutniczego było
przedmiotem treści zamieszczonych w rozdziale szóstym. Ważne jest, jak klient
odbiera dane przedsiębiorstwo. Dlatego firmy poświęcają dużo czasu na budowanie
pozytywnego wizerunku. Realizując badania bezpośrednie autorka identyfikowała
komponenty systemów tożsamości wizualnej hut. Zgromadzona wiedza posłużyła
do opracowania treści rozdziału szóstego prezentowanej monografii, jak i stanowiła
treść publikacji: B. Gajdzik, Zarządzanie tożsamością przedsiębiorstwa hutniczego,
„Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 3 (73), 2006, s. 111-115; B. Gajdzik, Marketing
foundations of metallurgical company identity and brand, [in:] „Machine design”,
(ed.) S. Kuzmanowić, University of Novi Sad, Novi Sad 2008, ISBN 978-86-7892-1056, p. 401-404; B. Gajdzik, Components of corporate identity of metallurgical companies,
„Acta Metallurgica Slovaca”, No. 1, Yearbook 14, 2008, Kośice, ISSN 1335-1532,
p. 151-155; B. Gajdzik, Marketing activities of metallurgical enterprises in the process
of gaining competitive advantage, „Machine Design”, No. 1, Vol. 4, 2012,
(ed.) S. Kuzmanowić, University of Novi Sad, Faculty of Technical Sciences, Novi
Sad, 2012, ISSN 1821-1259, p. 27-32.
Rozdział szósty zakończono założeniami Produkcja Klasy Światowej (WCM
czyli World Class Manufacturing). Zagadnienia dotyczące reorganizacji produkcji
hutniczej w kontekście uzyskania standardów Produkcji Klasy Światowej są
nowym obszarem badawczym autorki. Pierwsza publikacja z tego zakresu
opublikowana była w „Hutniku-Wiadomościach Hutniczych” w 2010 roku, tytuł
publikacji: Dążenie przedsiębiorstw hutniczych do osiągnięcia statusu produkcji klasy
światowej czyli World Class Manufacturing (WCM)10. Ze względu na duże
zainteresowanie poruszaną tematyką opublikowano kolejne artykuły: B. Gajdzik,
10
„Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 2, (77), 2010, s. 63-70.
11
„Kompleksowo o filarach Produkcji Klasy Światowej w hutnictwie stali – WCM, „HutnikuWiadomości Hutnicze”, nr 10 (79), 2012, s. 755-761; B. Gajdzik, World Class
Manufacturing in metallurgical enterprise, „Metalurgija”, No. 1 (52),
2013,
p. 131-134. Pierwszym przedsiębiorstwem na krajowym rynku stali, które
przystępuje do realizacji projektów zgodnie z wymaganiami WCM jest ArcelorMittal
Poland. Opis przygotowań w każdym z dziesięciu filarów11 WCM dostarcza
kompleksowej wiedzy o doskonaleniu funkcjonowania przedsiębiorstwa
w uzyskaniu wyższej efektywności12. Poszczególnym filarom poświęcone były
następujące publikacje: B. Gajdzik, Process evaluation and standardization
in the improvement of a steel smelting company, „Annals of F.E.H. - Journal
of Engineering”,
Faculty of Engineering Hunedoara – International Journal
of Engineering, No. 2, Tome IV, 2008, p. 51-54; B. Gajdzik, Introduction to Total
Productive Maintenance in steelworks plants, „Metalurgija”, No 2 (48), 2009,
p. 137-140; B. Gajdzik, Doskonalenie procesów produkcji i funkcji wsparcia
w przedsiębiorstwie hutniczym, „Problemy Jakości”, nr 12 (41), 2009, s. 43-47;
B. Gajdzik, Doskonalenie procesu utrzymania ruchu poprzez zaangażowanie pracownicze,
„Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 11 (62), 2010, s. 12-17; B. Gajdzik,
Efektywność
maszyn
i urządzeń
w przedsiębiorstwie
hutniczym
przed
i po restrukturyzacji, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 11 (64), 2012,
s. 22-29; K. Grzybowska, B. Gajdzik, Optimisation of equipment setup process
in enterprises, „Metalurgija”, No. 4 (51), 2012, p. 555-558; K. Grzybowska, B. Gajdzik,
SECI model and facilitation in change management in metallurgical enterprise,
„Metalurgija”, No. 2 (52), 2013, p. 275-278.
Rozdział siódmy poświęcono zagadnieniom społecznie odpowiedzialnego
biznesu, eksponując odpowiedzialność wobec różnych grup interesariuszy
zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Wyeksponowano także zagadnienia
ochrony środowiska przyrodniczego w kontekście zrównoważonego rozwoju
przedsiębiorstw. Badanie
zagadnień
społecznej
odpowiedzialności
przedsiębiorstw hutniczych było również treścią podręcznika akademickiego:
W. Ocieczek, B. Gajdzik, Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw produkcyjnych,
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010 (objętość 172 strony). Problematyka
społecznej odpowiedzialności hut była na tyle nową, że publikacje autorskie
zamieszczone zostały w „Przeglądzie Organizacji” (B. Gajdzik, Biznes odpowiedzialny
Dziesięć filarów WCM to: zapewnienie bezpieczeństwa, analiza kosztów, skoncentrowana poprawa,
autonomiczne utrzymanie ruchu, profesjonalne utrzymanie ruchu, rozwój pracowniczy, wczesne
zarządzanie wyposażeniem, jakość produktów, obsługa klienta, środowisko i odpowiedzialność
społeczna.
12 Pojęcie efektywności autorka rozumie bardzo szeroko, nie tylko jako tradycyjne ujęcie relacji
przychodów do kosztów (kategoria zyskowności), ale również jako: skuteczność, sprawność,
wydajność, produktywność, optymalność, niezawodność, bezawaryjność, bezwypadkowość,
terminowość, jakość itp.
11
12
społecznie, „Przegląd Organizacji”, nr 7-8, 2007, s. 17-20), „Hutniku-Wiadomościach
Hutniczych” (B. Gajdzik, System społecznej odpowiedzialności biznesu-nowe wyzwanie
dla przedsiębiorstw sektora hutniczego, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 11 (73),
2006, s. 524-520 oraz B. Gajdzik. W. Ocieczek, Społecznie odpowiedzialne zarządzanie
w przedsiębiorstwie hutniczym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 11 (75), 2008,
s. 674-680) i „Metalurgiji” (B. Gajdzik, Social and ethical challenges for
metallurgical companies, „Metalurgija”, No. 1 (47), 2008, p. 61-64), a także
w monografii: Współczesne problemy zarządzania przedsiębiorstwami w gospodarce
rynkowej,
(red.) H. Howaniec,
W. Waszkielewicz,
Akademia
TechnicznoHumanistyczna, Bielsko-Biała 2008, ISBN 978-83-60714-50-8, B. Gajdzik, Program
społecznie odpowiedzialnego biznesu w przedsiębiorstwie hutniczym s. 214-220.
Pracę kończy leksykon pojęć i skrótów używanych w nowoczesnym
zarządzaniu przedsiębiorstwem hutniczym. Leksykon pojęć składał się z 81 haseł.
Bogata lista pojęć zestawionych w jedną całość stanowiła kompendium zmian
wprowadzonych w przedsiębiorstwach hutniczych. W celu ułatwienia czytelnikom
dotarcia do listy zamieszczono ją również na stronie wydawnictwa Sigma-Not
(www.sigma-not.pl), publikując artykuł: B. Gajdzik, Leksykon pojęć nowoczesnego
zarządzania w przedsiębiorstwie, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 8-9 (73), 2006,
s. 414-417.
Bibliografię monografii stanowiło 400 pozycji: publikacji książkowych, artykułów
naukowych i innych informacji ze źródeł wtórnych.
Monografia była wynikiem prac badawczo-analitycznych i wieloletnich
obserwacji zmian zachodzących w krajowym sektorze hutniczym. W książce
omówiono główne kierunki zmian w metodach i technikach zarządzania
w przedsiębiorstwach sektora hutniczego, funkcjonujących na polskim rynku.
Publikacja stanowi istotny wkład w rozwój wiedzy na temat przemian sektora
hutniczego w Polsce.
Kolejną z opublikowanych książek o tematyce restrukturyzacji branż hutniczej
była publikacja: B. Gajdzik, Restrukturyzacja przedsiębiorstw w warunkach
destabilizacji otoczenia na przykładzie branży hutniczej”, Wydawnictwo Naukowe
Difin, Warszawa 2012, objętość 229 stron. Recenzje publikacji wykonali:
dr hab. inż. Beata
Ślusarczyk,
profesor
nadzwyczajny
w Politechnice
Częstochowskiej, prof. dr hab. Mariusz Holtzer z Akademii Górniczo-Hutniczej
w Krakowie.
Publikacja ta w przeciwieństwie do poprzednich zawierała więcej treści
podręcznikowych i rozważań naukowych dotyczących restrukturyzacji
przedsiębiorstw branży hutniczej w Polsce, a mniej danych statystycznych.
Zamierzeniem autorki było dotarcie do większej grupy odbiorców z problematyką
restrukturyzacyjnej transformacji przedsiębiorstw hutniczych. Dostrzegana przez
autorkę luka w zakresie całościowego ujęcia przemian zachodzącym, jakby nie
13
było, w strategicznym dla gospodarki sektorze13 stała się determinantą
przygotowania kolejnego wydania książkowego. Tym razem autorka
zaproponowała typologiczne spojrzenie na przemiany restrukturyzacyjne.
Przyjmując (w dużym uproszczeniu)14, że restrukturyzacja to proces przemian
długookresowych (ciągłych) zachodzące w przedsiębiorstwach, a będących potrzebą
dostosowania funkcjonowania przedsiębiorstwa do otoczenia zaproponowano
uporządkowanie zakresu przemian według trzech typów restrukturyzacji:
naprawczej (okres transformacji systemu gospodarczego), rozwojowej (okres
koniunktury gospodarczej) i adaptacyjnej (dostosowawczej, typowej dla okresu
kryzysu gospodarczego). Ta ostatnia pomimo, iż w niektórych publikacjach stanowi
formę pośrednią pomiędzy restrukturyzacją naprawczą a rozwojową dla autorki
była formą dostosowania strategii rozwojowych przedsiębiorstw hutniczych
do skutków globalnego kryzysu gospodarczego, które w Europie i Polsce wystąpiły
pod koniec 2008 roku. Zakresem analizy, tak jak i w poprzednich monografiach,
objęto okres od transformacji gospodarczej kraju do nadal.
Publikacja Restrukturyzacja przedsiębiorstw w warunkach destabilizacji otoczenia
na przykładzie branży hutniczej składa się z czterech rozdziałów.
W rozdziale pierwszym przedstawiono ujęcia definicyjne pojęcia
„restrukturyzacja”
oraz
typologię
restrukturyzacji,
ze
szczególnym
uwzględnieniem cech restrukturyzacji naprawczej, rozwojowej i adaptacyjnej
(poszczególne cechy zostały scharakteryzowane w sposób wyczerpujący zakres
przedmiotowy wymienionych typów restrukturyzacji). W rozdziale tym podjęto
także rozważania na temat roli innowacji w restrukturyzacji rozwojowej
przedsiębiorstw oraz miejsca restrukturyzacji w zrównoważonym biznesie.
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że dla potrzeb publikacji zgromadzono
ponad pięćdziesiąt ujęć definicyjnych restrukturyzacji. Tak bogate zestawienie
pozwoliło autorce zgłębić wiedzę o atrybutach restrukturyzacji, doszukując się
w długiej liście cech wyróżniających restrukturyzację spośród innych kategorii
procesów przemian w przedsiębiorstwach.
Nowym spojrzeniem było również umiejscowienie restrukturyzacji
w działalności
innowacyjnej
i
koncepcji
zrównoważonego
rozwoju
przedsiębiorstw. Innowacje potraktowano jako imperatyw restrukturyzacji,
ze szczególnym akcentem położonym na restrukturyzację rozwojową. Dokonano
kompleksowej klasyfikacji rodzajów i zakresów innowacji w przedsiębiorstwie.
Odwołano się do zakresu przedmiotowego wiedzy, który nazwano „innowacyjne
zarządzanie”. Poza publikacją książkową, tematyka była również przedmiotem
Hutnictwo obok górnictwa było jednym z kluczowych przemysłów, napędzających gospodarkę.
W hutnictwie w latach 90. ubiegłego wieku zatrudnionych było ponad 140 tys. pracowników,
w najlepszych latach huty produkowały 19 mln ton stali.
14 W publikacji zestawiono ponad 50 definicji restrukturyzacji, zarówno autorów krajowych,
jak i zagranicznych.
13
14
następujących
publikacji:
B. Gajdzik,
Inwestycje
narzędziem
podniesienia
konkurencyjności przedsiębiorstw hutniczych, [w:] Zarządzanie w przedsiębiorstwie,
(red.) R. Budzik, J. Mróz, J. Siwka, Politechnika Częstochowska, Częstochowa 2007,
ISBN 978-83-7193-341-7, s. 285-288; B. Gajdzik, Innowacyjność w przedsiębiorstwach
produkcyjnych – istota, cel, narzędzia, [w:] Przedsiębiorczość i innowacje – problemy,
koncepcje, wyzwania, (red). S. Lis, T. Szot-Gabryś, Wyższa Szkoła Umiejętności
im. S. Staszica, Kielce 2008, ISBN 987-83-60-880-36-6, s. 331-339; B. Gajdzik, Strategic
management of
technological innovation in manufacturing enterprises in Poland,
[in:] „Machine Design”, (ed.) S. Kuzmanowić, University of Novi Sad 2010,
ISSN 1821-1259, p. 203-206; B. Gajdzik: Innovation activity in Polish industry possibilities of environment - oriented product rationalization throughout life cycle
in a metallurgical enterprise, „Annals of F.E.H. - Journal of Engineering”, Faculty
of Engineering Hunedoara – International Journal of Engineering, Tome VIII,
Fascicule 3, 2010, p. 226-230; B. Gajdzik, Zarządzanie innowacjami w przedsiębiorstwie
produkcyjnym, [w:] Uwarunkowania rozwoju, koncepcje i metody zarządzania
organizacjami, (red.) I. Dudzik-Lewicka, H. Howaniec, W. Waszkielewicz, Akademia
Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała 2010, ISBN 978-83-62292-68-4, s. 289-314;
B. Gajdzik, Innowacyjność jako parametr oceny konkurencyjności przedsiębiorstw
produkcyjnych, [w:] Zarządzanie i polityka społeczna - wybrane zagadnienia,
(red.) M. Duczmal, T. Pokusa, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji, Opole
2010, ISBN 978-83-88980-90-9, 978-83-62105-23-6 Serie: Monografie i Opracowania,
s. 57-66.
Autorka zainspirowana publikacjami krajowych i zagranicznych autorów
podjęła się próby uzupełnienie koncepcji wartości tworzących produkt w ocenie
klienta. Poza wartościami innowacyjnymi wspominano o wielu innych kategorii
wartości współczesnych produktów. Więcej na ten temat w: B. Gajdzik, Struktura
łańcucha wartości w sektorze przedsiębiorstw hutniczych, „Hutnik-Wiadomości
Hutnicze”, nr 2 (78), 2011, s. 203-210; B. Gajdzik, Wieloaspektowe ujęcie wartości
wyrobów przemysłowych na przykładzie wyrobów hutniczych oferowanych klientom
instytucjonalnym, „Zarządzanie Przedsiębiorstwem”, nr 1 (14), 2011, s. 2-7; B. Gajdzik,
Istota, determinanty i typy zaufania w łańcuchu wartości dodanej, „Gospodarka
Materiałowa i Logistyka”, nr 4 (64), 2012, s. 16-24; B. Gajdzik, Jakość produktów jako
filar produkcji klasy światowej, „Problemy Jakości”, nr 1 (45), 2013, s. 31-34. Niektóre
z wymienionych publikacji stanowiły również zakres wiedzy marketingowej, stąd
ich wcześniejsze przytoczenie w niniejszym autoreferacie.
Rozdział pierwszy kończą stwierdzenia na temat interakcyjnej zależności
między zrównoważonym biznesem a działaniami restrukturyzacyjnymi.
Koncepcja zrównoważonego rozwoju stworzyła przedsiębiorstwom szansę nowego
spojrzenia na ich rozwój. Aby tę szansę wykorzystać należało przeprowadzić
restrukturyzację naprawczą w przedsiębiorstwach i dojść (w warunkach gospodarki
15
rynkowej) do restrukturyzacji rozwojowej. Restrukturyzacja rozwojowa stanowi
silne wsparcie dla zrównoważonego biznesu. Poza rozważaniami w monografii
tematyka zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw stanowiła treść innych
publikacji: B. Gajdzik, Ekologiczne efekty procesu restrukturyzacji w przedsiębiorstwie
hutniczym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 5 (73), 2006, s. 243-246; B. Gajdzik,
Identyfikacja znaczących aspektów środowiskowych przedsiębiorstw produkcyjnych sektora
hutniczego, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 10 (73), 2006, s. 463-469; B. Gajdzik,
Zarządzanie przedsiębiorstwem a ochrona środowiska, „Ekonomika i Organizacja
Przedsiębiorstwa”, nr 10 (681), 2006, s. 49-56; B. Gajdzik R. Sosnowski, Struktura
polityki i programów środowiskowych, Materiały XIV Międzynarodowej Konferencji
Naukowo-Technicznej: Zarządzanie w przedsiębiorstwie, Politechnika Częstochowska,
Częstochowa 2006, ISBN 83-912054-4-4, s. 20-23; B. Gajdzik, Aspekty środowiskowe
przedsiębiorstw sektora hutniczego-przykładowe metody identyfikacji (siatka aspektów,
metoda oceny punktowej, Materiały XVI Międzynarodowej Konferencji Naukowej: Iron
and Steelmaking, Katedra Metalurgii Wydziału Inżynierii Materiałowej i Metalurgii
Politechniki Śląskiej, Katedra Metalurgii Uniwersytetu Technicznego VSB - Ostrawa,
Katedra Metalurgii Żelaza i Odlewnictwa Uniwersytetu Technicznego - Koszyce,
Szczyrk 4-6.10.2006; B. Gajdzik, Aktywność środowiskowa przedsiębiorstwa hutniczego
Ferrum S.A., Materiały
XIV Międzynarodowej Konferencji NaukowoTechnicznej: Zarządzanie
w przedsiębiorstwie,
Politechnika
Częstochowska,
Częstochowa 2006, ISBN 83-912054-3-6, s. 220-223; B. Gajdzik, Strategia czystszej
produkcji w przedsiębiorstwie hutniczym, „Problemy Ekologii”, nr 4, 2007, s. 184-186;
B. Gajdzik, A. Wyciślik, Environmental strategies as the system of action – chronological
order and market classification, „Annals of F.E.H. - Journal of Engineering”, Faculty
of Engineering Hunedoara – International Journal of Engineering, No. 3, 2007,
p. 116-121; B. Gajdzik, Environmental strategies and statistics at the Polish metallurgical
sector, XVII Międzynarodowa Konferencja Naukowa Iron and Steelmaking,
Technicka Univerzita V Kośicach, Politechnika Śląska, 17-19.10.2007 [in:] „Acta
Metallurgica Slovaca”, No. 5, Yearbook 13, 2007, p. 38-42; B. Gajdzik, Environmental
management at metallurgical company – basic elements of management, „Acta
Metallurgica Slovaca”, No. 1, Yearbook 14, Kośice 2008, p. 156-161; B. Gajdzik,
Strategie zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu przedsiębiorstwem hutniczym, „Hutnik Wiadomości Hutnicze”, nr 1 (75), 2008, s. 17-22; B. Gajdzik, Racjonalna gospodarka
odpadami, energią i wodą w przedsiębiorstwie hutniczym, „Gospodarka Materiałowa
i Logistyka”, nr 10 (60), 2008, s. 2-7; B. Gajdzik, Wprowadzenie do systemów
logistycznych gospodarki odpadami w przedsiębiorstwach hutniczych, „Logistyka”, nr 5
(61), 2009, s. 29-33; B. Gajdzik, Systemy logistyczne gospodarki odpadami
w przedsiębiorstwach hutniczych – ujęcie praktyczne, „Logistyka”, nr 6, 2009, s. 38-39;
B. Gajdzik, Environmental aspects, strategies and waste logistic system based
on the example of metallurgical company, „Metalurgija”, No. 1 (48), 2009, p. 63-67;
16
R. Wieszała, B. Gajdzik, The effectiveness of environmental management
in a metallurgical company’s sustainable development, „Metalurgija”, No. 4 (49),
2010, p. 353-355; B. Gajdzik, D. Burchart-Korol, Eco-innovation in manufacturing
plants illustrated with an example of steel products development, „Metalurgija”,
No. 1 (50), 2011 p. 63-66; B. Gajdzik, Efektywność ekologiczna jako wynik realizacji
strategii Czystszej Produkcji w przedsiębiorstwie hutniczym, „Hutnik-Wiadomości
Hutnicze”, nr 6 (78) 2011, s. 512-516; B. Gajdzik, A. Wyciślik, T. Wieczorek, Model
management of product life cycles and technology life cycles in manufacturing enterprises
taking into consideration periods of sector and company life cycle, [in:] New aspects
of manufacturing organizations’ development, (ed.) B. Micieta, T. Wieczorek, J. Matuszek,
CEIT, a.s. for University Zilina, Slovak Republic 2011, ISBN 978-80-970440-2-2, p. 1034; B. Gajdzik, R. Wieszała, T. Wieczorek, Identyfication of the exploatation dust in road
dust, „Metalurgija”, No. 1 (51), 2012, p. 101-104; B. Gajdzik, The ecological value
of metallurgical enterprise after privatization and restructuring, „Metalurgija”,
No. 1 (51), 2012, p. 129-132; B. Gajdzik, R. Wieszała, Measurement of the
communications nose level on the internal road of the manufacturing metallurgical
enterprise, „Metalurgija”, No. 3 (51), 2012, p. 369-372; B. Gajdzik, A. Wyciślik,
Assessment of environmental aspects in a metallurgical enterprises, „Metalurgija”,
No. 4 (51), 2012, s. 537-540; B. Gajdzik, Comprehensive classification
of environemtal aspects in metallurgical enterprise, „Metalurgija”, No. 4 (51), 2012,
s. 541-544; B. Gajdzik, Sustainable steel works after restructuring process in Poland – some
exampled effects, „Annals of F.E.H. - Journal of Engineering”, Faculty of Engineering
Hunedoara – International Journal of Engineering, Fascicule 1, Tome X, 2012,
p. 29-34.
Rozdział drugi to charakterystyka restrukturyzacji naprawczej w warunkach
transformacji systemu gospodarczego na przykładzie krajowego przemysłu
hutniczego (kompendium wiedzy). W rozdziale zaprezentowano kluczowe
uwarunkowania restrukturyzacji naprawczej oraz opisano zmiany zachodzące
w funkcjonowaniu
przedsiębiorstw
hutniczych,
koncentrując
się
na
poszczególnych obszarach restrukturyzacji, tj. własnościowej i majątkowej,
organizacyjnej (outsourcing, reengineering), finansowej, technologicznej
i produktowej oraz zatrudnienia. Założenia przyjęte dla restrukturyzacji
naprawczej krajowego hutnictwa porównano z uzyskanymi rezultatami.
Poszczególne zakresy przedmiotowe restrukturyzacji hut stanowiły również tematy
odrębnych publikacji naukowych. Szczególną uwagę poświęcono dwom
zagadnieniom, tj. restrukturyzacji zatrudnienia i przemianom własnościowym.
W pierwszym obszarze tematycznym opublikowano między innymi: B. Gajdzik,
Racjonalizacja zatrudnienia w przedsiębiorstwie hutniczym Mittal Steel Poland jako
kontynuacja programu restrukturyzacji Polskich Hut Stali S.A., „Hutnik-Wiadomości
Hutnicze”, nr 8 (74), 2007, s. 428-432; B. Gajdzik, Systemowe podejście do doskonalenia
17
kadr w przedsiębiorstwie produkcyjnym, [w:] Nowoczesność przemysłu i usług,
(red.) J. Pyka, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Katowice 2008,
ISBN 978-83-85587-22-4, s. 93-100; B. Gajdzik, Workers’ development in the Polish
steelworks plants, „Annals Journal of Engineering”, Fasicicule 1, Vol. 7, 2009, p. 215219; B. Gajdzik, Dbałość o rozwój kadr w systemach zarządzania jakością, [w:] Zarządzanie
jakością. Doskonalenie organizacji, (red.) T. Sikora, Uniwersytet Ekonomiczny, Kraków
2010, ISBN 978-83-920209-4-6, s. 327-349; B. Gajdzik, Komponenty zarządzanie
personelem w procesie restrukturyzacji przedsiębiorstw, [w:] Wdrażanie nowoczesnych
systemów i narzędzi zarządzania procesami technologicznymi, (red.) R. Sosnowski,
Monografia, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, ISBN 978-83-7335737-2, s. 105-128. W drugim obszarze (przemiany własnościowe w hutnictwie)
opublikowano między innymi: B. Gajdzik, Strategie konsolidacji i aktywizacji rynkowej
w przemyśle hutniczym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 10 (74), 2007, s. 552-538;
B. Gajdzik, Strategie integracji przedsiębiorstw hutniczych, [w:] Świat, Europa i Polska
w dobie współczesnych przemian gospodarczych, (red.) T. Sporek, prace naukowe,
Tom 2, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2008, ISBN 978-83-7246-432-3, s. 331-337;
B. Gajdzik, W. Sroka, Analytic study of the capital restructuring process in
metallurgical enterprises around the World and in Poland, „Metalurgija”, No. 2 (51),
2012, p. 265-268; B. Gajdzik, The road of Polish steelworks towards market success –
changes after restructuring process, „Metalurgija”, No. 3 (52), 2013, p. 421-424.
Restrukturyzacja hut w ujęciu zagregowanym (opis wszystkich obszarów
przemian zasobowych w przedsiębiorstwach krajowego przemysłu hutniczego)
była treścią rozdziałów w monografiach: Nowoczesność przemysłu i usług. Dynamika
zmian w polskim przemyśle i usługach (red.) J. Pyka, Wyd. TNOiK, Katowice 2011,
B. Gajdzik, Kompleksowe spojrzenie na zmiany restrukturyzacyjne w sektorze hutnictwa
żelaza i stali w Polsce, s. 30-44; Internacjonalizacja i konkurencyjność współczesnych
podmiotów gospodarczych, (red.) T. Sporek, S. Talara, Uniwersytet Ekonomiczny,
Katowice 2011, ISBN 978-83-7246-665-5, B. Gajdzik, Restrukturyzacja przedsiębiorstw
sektora hutniczego w procesie adaptacji do wymogów współczesnej gospodarki światowej,
s. 247-266; B. Gajdzik, Procesy zamian w przedsiębiorstwach hutniczych w latach 19922010, [w:] Zarządzanie w warunkach kryzysu społeczno-gospodarczego - Wybrane
zagadnienia rozwoju procesów gospodarowania w skali świata, kraju, branży
i przedsiębiorstwa, (red.) H. Howaniec, J. Klisiński, A. Madyda, W. Waszkielewicz,
ATH, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-62292-83-7, s. 307-328 oraz publikacji
w czasopismach naukowych: B. Gajdzik, Competitiveness of metallurgical enterprises
after restructuring in domestic steel industry, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 11
(78), 2011, p. 945-952, a także w zagranicznych materiałach pokonferencyjnych:
B. Gajdzik, The steel and metallurgical sector in Poland after restructuring process, The 5th
International Symposium about Design in Mechanical Engineering „ KOD 2008”,
Faculty of Technical Sciences, University in Novi Sad, Serbia, p. 453-458.
18
W rozdziale trzecim opisano przemiany zachodzące w przedsiębiorstwach
hutniczych
pozwalające
im
realizować
restrukturyzację
rozwojową.
Restrukturyzacja rozwojowa jest realizowana w warunkach ugruntowanego systemu
rynkowego. Skoncentrowano się na przemianach strategicznych firm
i doskonaleniu systemów zarządzania oraz działalności operacyjnej w dążeniu do
osiągnięcia statusu przedsiębiorstw klasy światowej (WCM – World Class
Manufacturing). W rozdziale tym, korzystając z analizy studiów przypadków
(case study), przytoczono działania przedsiębiorstw hutniczych w obszarze ochrony
środowiska, bezpieczeństwa pracy i społecznej odpowiedzialności (social
responsibility). Jako studium przypadku analizowano: ArcelorMittal Poland,
Ferrum SA i Hutę Pokój. Najwięcej przykładów dotyczyło funkcjonowania
przedsiębiorstwa hutniczego ArcelorMittal Poland. Udostępnione informacje
posłużyły do publikacji serii artykułów na temat bezpieczeństwa pracy
w przedsiębiorstwie, współautorem których był S. Borowik, specjalista ds. BHP
w ArcelorMittal Poland. Na zbiór tych publikacji składały się: B. Gajdzik, S. Borowik,
The safety and hygiene of work in the steel company, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”,
nr 2 (75), 2008, s.66 -70; B. Gajdzik, S. Borowik, Proces zarządzania wiedzą w systemach
bezpieczeństwa pracy na przykładzie przedsiębiorstwa hutniczego, „Hutnik-Wiadomości
Hutnicze”, nr 6 (76) 2009, s. 404-412; B. Gajdzik, S. Borowik, Benchmarking
w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy na przykładzie przedsiębiorstwa hutniczego
- analiza wskaźnikowa, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 7 (77) 2010, s. 352-358;
B. Gajdzik, S. Borowik, Diagnoza poziomu wypadkowości w przedsiębiorstwie hutniczym,
„Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 6, (79), 2012, s. 434-437, B. Gajdzik, S. Borowik,
Bezpieczeństwo i higiena pracy w zintegrowanym systemie zarządzania przedsiębiorstwem
hutniczym, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, nr 4 (747) 2012, s. 85-92,
jak i publikacji samodzielnych: B. Gajdzik, The health and safety management system
in the steelworks plant, „Annals of F.E.H. - Journal of Engineering”, Faculty
of Engineering Hunedoara – International Journal of Engineering, Tome VI, fascicule
1, 2008, p. 9-12; B. Gajdzik, The new culture of work safety in the steelworks plant,
„Annals of F.E.H. - Journal of Engineering”, Faculty of Engineering Hunedoara –
International Journal of Engineering, Tome VI, Fascicule 3, 2008, p. 33-38; B. Gajdzik,
Kryteria oceny dojrzałości systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
w przedsiębiorstwie produkcyjnym, s. 163-175, [w:] Modele, metody i narzędzia zarządzania
organizacjami, (red.) J. Pyka, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa,
Katowice 2010, ISBN 978-83-85587-26-2; B. Gajdzik, Podejście strategiczne
do doskonalenia systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie
hutniczym, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy
w Katowicach, nr 1(6), 2010, ISSN 1895-3794 , s. 114-126; B. Gajdzik, Kryteria oceny
dojrzałości systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie
produkcyjnym, s. 163-175, [w:] Modele, metody i narzędzia zarządzania organizacjami,
19
(red.) J. Pyka, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa (TNOiK),
Katowice 2010, ISBN 978-83-85587-26-2; B. Gajdzik, Benchmarking wewnętrzny
w systemie
zarządzania
bezpieczeństwem
i higieną
pracy, „Zarządzanie
Przedsiębiorstwem”, nr 2 (13), 2010, s. 12-20; B. Gajdzik, Cechy, miejsce i rola
pracownika wiedzy w systemie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
przedsiębiorstwa produkcyjnego, Zeszyty Naukowe, Wyższa Szkoła Zarządzania
Ochroną Pracy, nr 1 (7), Katowice, grudzień 2011, ISSN 1895-3794, s. 34-48, a także
B. Gajdzik, K. Grzybowska, Internal sources of risk in building employees’ attitudes
of safe work in metallurgical enterprise, „Metalurgija”, No. 2 (52), 2013, p. 285-288.
Opracowując studia przypadków dla potrzeb rozdziału trzeciego warto również
zwrócić uwagę na funkcjonowanie systemu zaopatrzenia w hutach. Charakterystyka
była możliwa dzięki udostępnieniu informacji przez pracowników huty
(A. Bogdanowicz, Z. Kalamat, P. Szostak), którzy również byli współautorami
publikacji: B. Gajdzik, Z. Kalamat, A. Bogdanowicz, Spedycja wyrobów hutniczych
w transporcie samochodowym i kolejowym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 12 (77)
2010, s. 745-749; Z. Kalamat, B. Gajdzik, System efektywnej obsługi zakładu hutniczego
w procesie zaopatrzeniowym, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 5 (63), 2011,
s. 28-33; B. Gajdzik, Z. Kalamat, P. Szostak, Technologiczne, organizacyjne
i marketingowe założenia systemu logistyki zaopatrzenia w przedsiębiorstwie hutniczym,
„Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 3 (79), 2012, s. 152-157.
Współpraca autorki z pracownikami przedsiębiorstwa hutniczego pozwoliła
na wymianę wiedzy i doświadczenia.
Rozdział czwarty to analiza wybranych działać przedsiębiorstw hutniczych
podejmowanych w okresie kryzysu, ze szczególnym uwzględnieniem programów
oszczędnościowych. Etap ten w ewolucji przemian restrukturyzacyjnych określono
jako restrukturyzację adaptacyjną. Zarządzanie przedsiębiorstwami w warunkach
kryzysu było dla nich nowym doświadczeniem, autorka przetransponowała
realizowane programy oszczędnościowe w hutach na pakiet wiedzy naukowej
z zakresu restrukturyzacji w kryzysie. Uzyskana wiedza jest uniwersalna
dla wielu przedsiębiorstw w zakresie zarządzania działalnością w okresie
spowolnienia gospodarczego. Poza rozdziałem monografii poszczególne treści
składały się na publikacje: B. Gajdzik, Transformacja i reorganizacja przedsiębiorstw
hutniczych w warunkach światowego kryzysu gospodarczo-finansowego, „HutnikWiadomości Hutnicze”, nr 12 (76), 2009, s. 872-878; B. Gajdzik, Reakcja przedsiębiorstw
hutniczych na światowy kryzys gospodarczy, [w:] Współczesna gospodarka światowa i jej
podmioty w warunkach niestabilności, (red.) T. Sporek, prace naukowe, Tom 1,
Akademia Ekonomiczna, Katowice 2010, ISBN 978-83-7246-542-9, s. 74-86.
Publikację pt. Restrukturyzacja przedsiębiorstw w warunkach destabilizacji otoczenia
na przykładzie branży hutniczej zamyka zakończenie, w którym autorka stwierdza, że
w dynamicznym otoczeniu, z którym mają do czynienia współczesne
20
przedsiębiorstwa, restrukturyzacja stała się nieodzownym elementem ciągłej
naprawy i rozwoju przedsiębiorstwa. Problematyka restrukturyzacji wymaga
dalszych badań. Każdy okres przemian restrukturyzacyjnych ma bowiem inne
cechy wynikające ze specyfiki uwarunkowań wewnętrznych przedsiębiorstw
i uwarunkowań zewnętrznych. Począwszy od transformacji systemowej można
śledzić poszczególne formy restrukturyzacji przedsiębiorstw i budować wiedzę
teoretyczną jak i praktyczną, która możne okazać się przydatna w kolejnych
cyklach przemian. Doświadczenie zdobyte podczas restrukturyzacji pozwoliło
przedsiębiorstwom hutniczym na stworzenie nowej wartości rynkowej
i zbudowanie przewagi konkurencyjnej w warunkach destabilizacji otoczenia.
Dla potrzeb opracowania publikacji korzystano z literatury krajowej
i zagranicznej. Recenzenci podkreślił, że literatura jest bardzo bogata. Autorka
zestawiła 282 pozycje zwarte i inne.
Kolejną pracą, którą autorka uważa za szczególnie ważną jest monografia
pt. Restrukturyzacja przedsiębiorstw hutniczych w zestawieniach statystycznych
i badaniach empirycznych. W publikacji przedstawiono restrukturyzację
hutnictwa w Polsce w ujęciu statystycznym (informacje ilościowe) i empirycznym
(informacje jakościowe). Podejście takie jest, w opinii autorki, uzasadnione
i pożądane, gdyż w ten sposób można analizować restrukturyzację od strony
obserwatora przemian (wiedza ekspercka), jak i od strony beneficjentów
(przedsiębiorstw hutniczych).
W pracy przyjęto następującą hipotezę: Dla pełnej analizy i prezentacji
rezultatów
restrukturyzacji
przedsiębiorstw
hutniczych
po transformacji
gospodarczej konieczne jest traktowanie restrukturyzacji jako procesu ciągłego
i złożonego, ujmowanego sytuacyjnie i opisywanego w kategoriach informacji
ilościowych (dane statystyczne dotyczące restrukturyzacji naprawczej przemysłu
hutniczego
i poszczególnych
przedsiębiorstw)
i jakościowych
(badania
bezpośrednie przedsiębiorstw hutniczych), pozwalających w pełni zidentyfikować
zakres wprowadzonych zmian naprawczych i rozwojowych.
Celem badań było ustalenie i charakterystyka zakresu wprowadzonych zmian
w poszczególnych obszarach przedmiotowych restrukturyzacji (własności,
finansach, majątku, technologii, asortymencie, kadrach) w przemyśle hutniczym
po transformacji gospodarczej kraju, dla której umownie przyjmuje się 1990 rok
(pakiet reform L. Balcerowicza).
W monografii przyjęto następujące tezy badawcze:
1. Działania restrukturyzacyjne przedsiębiorstw hutniczych podlegają
ewolucji
z przyczyn
zewnętrznych
i
wewnętrznych
zgodnie
z założeniem, że restrukturyzacja przedsiębiorstw jest procesem ciągłym
i zmiennym, przywracającym firmom równowagę wewnętrzną i/lub
równowagę z otoczeniem.
21
2. Restrukturyzacja naprawcza przedsiębiorstw hutniczych w okresie
transformacji gospodarczej miała charakter kompleksowy i radykalny,
zakresem działań naprawczych objęto wszystkie kluczowe obszary
funkcjonowania hut (strukturę własnościową, majątek, finanse, kadrę,
technologię wytwarzania i portfel produktów).
3. Restrukturyzacja naprawcza zakładów hutniczych w okresie transformacji
gospodarczej ograniczyła się przede wszystkim do przemian ilościowych
w poszczególnych obszarach działalności przedsiębiorstw hutniczych,
których zakres przedmiotowy
był porównywalny
w krajach,
przechodzących z gospodarki centralnie sterowanej w gospodarkę
rynkową.
4. Przeprowadzona restrukturyzacja naprawcza ukształtowała nowy rynek
hutniczy w Polsce, a tworzące go przedsiębiorstwa na podstawie
uzyskanych rezultatów naprawczych w sposób ewolucyjny przystąpiły
do realizacji założeń restrukturyzacji rozwojowej.
5. Restrukturyzacja
rozwojowa
w
przedsiębiorstwach
hutniczych
wykorzystywała przede wszystkim podejście jakościowe, w którym
dominowały indywidualne strategie rozwoju, oparte na kluczowych
czynnikach sukcesu przedsiębiorstw, a przemiany rynkowe skłaniały
zakłady do ciągłej weryfikacji przyjętych założeń restrukturyzacyjnych.
W pracy przyjęto założenie, że restrukturyzację przedsiębiorstw można uznać za
efektywną,
gdy
wprowadzone
zmiany
umożliwią
przedsiębiorstwom
funkcjonowanie w warunkach gospodarki rynkowej. Założono również ciągłość
działań
restrukturyzacyjnych
z uwzględnieniem
przyczyn
wewnętrznych
i zewnętrznych, co pozwoliło analizować przebieg procesu w długim okresie czasu
(1990-2012). Długookresowa analiza umożliwiła uchwycenie ewolucyjnego
charakteru przemian restrukturyzacyjnych poprzez przejście od restrukturyzacji
naprawczej do rozwojowej przedsiębiorstw.
Program badawczy obejmował:
1. Ustalenie sytuacji wyjściowej przedsiębiorstw hutniczych w Polsce
i innych krajach przed transformacją gospodarczą i restrukturyzacją
naprawczą.
2. Identyfikację determinant restrukturyzacji w przedsiębiorstwach
hutniczych w kontekście uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych
(determinanty egzogenne i endogenne).
3. Wykonanie analizy zakresu działań podejmowanych w ramach
restrukturyzacji naprawczej w hutach w Polsce i innych krajach w okresie
transformacji gospodarki do gospodarki rynkowej.
22
4. Prezentację wyników przeprowadzonych działań naprawczych
w przemyśle hutniczym w poszczególnych obszarach naprawczych
(ujęcie statystyczne tematyki badawczej).
5. Empiryczne potwierdzenie tezy o ewolucyjności restrukturyzacyjnej
przedsiębiorstw od restrukturyzacji naprawczej do rozwojowej
w analizowanym okresie przemian gospodarczych (po transformacji
gospodarczej do chwili obecnej).
6. Końcową ocenę całości przeprowadzonych działań restrukturyzacyjnych
naprawczych i rozwojowych w kontekście rzeczywistej sytuacji rynkowej
przedsiębiorstw hutniczych (wyniki badań bezpośrednich).
Atutem pracy było komparatywne odniesienie sytuacji przed restrukturyzacją
przedsiębiorstw do uzyskanych efektów naprawczych. W dotychczasowych
publikacjach monograficznych autorka nie zamieściła treści przedstawiających
sytuację hut w Polsce przed transformacją gospodarczą. W żadnej publikacji
na rynku krajowym stan wyjściowy dla restrukturyzacji hutnictwa nie był
prezentowany w tak obszernym zakresie. Lukę teoretyczną i analityczną
uzupełnia prezentowana publikacja autorki. Aby dotrzeć do tych informacji
korzystała z materiałów GUS, Oddział w Katowicach, analizując raporty,
sprawozdania, zestawienia.
Za szczególnie ważną część pracy autorka uważa przeprowadzone badania
empiryczne. Badaniami objęto sektor przedsiębiorstw hutniczych. Narzędziem
badawczym był kwestionariusz ankiety. Zakres tematyczny ankiety uporządkowano
według trzech etapów przebiegu restrukturyzacji hut w Polsce, tj. restrukturyzacji
naprawczej (lata 90. XX wieku i pierwsze lata nowego wieku)15, restrukturyzacji
rozwojowej (okres koniunktury gospodarczej przypadający na lata 2005-2008)
i restrukturyzacji
adaptacyjnej
(okres
recesji
gospodarczej,
z
którym
16
przedsiębiorstwa w Polsce zmagają się od 2009 roku) . W tej publikacji
w przeciwieństwie do publikacji poprzedniej, Restrukturyzacja przedsiębiorstw
w warunkach destabilizacji otoczenia na przykładzie branży hutniczej, rozważania
literaturowe na temat restrukturyzacji ograniczono do minimum (niezbędne treści,
wprowadzając do analiz statystycznych i badań empirycznych). Istotą pracy były
analizy zestawień statystycznych i badania empiryczne, w kontekście uzyskanych
wyników przemian restrukturyzacyjnych w przemyśle hutniczym w Polsce.
Za umowną granicą zakończenia restrukturyzacji naprawczej przyjęto raport Komisji UE
z 2007 roku, stwierdzający, że huty w Polsce przeprowadziły kluczowe programy naprawcze i mogą
konkurować na rynku europejskim.
16 Ustalono na podstawie niekorzystnych zmian podstawowych wskaźników makroekonomicznych
odnotowanych w kraju i na świecie.
15
23
Praca pt. Restrukturyzacja przedsiębiorstw hutniczych w zestawieniach
statystycznych i badaniach empirycznych składa się z sześciu rozdziałów (objętość
266 stron). Rozważania poprzedza ustalenie celu i zakresu badań, opis stosowanych
w pracy metod badawczych oraz treści głównych tez badawczych. Przyjęte tezy
znalazły uzasadnienie w przeprowadzonych analizach statystycznych i wynikach
badań bezpośrednich. Odniesienie do poszczególnych tez badawczych znajduje się
w podsumowaniu monografii. Recenzentami pracy byli: dr hab. Henryk
Brandenburg, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, prof. dr hab. inż.
Remigiusz Sosnowski, dr hab. inż. Beata Ślusarczyk, prof. Politechniki
Częstochowskiej.
Rozdział pierwszy jest syntezą dotychczasowej wiedzy teoretycznej autorki
na temat restrukturyzacji. Przedstawiono w nim istotę (esencję) procesu
restrukturyzacji, podejście transformujące cele restrukturyzacji w zależności
od sytuacji w przedsiębiorstwie i jego relacji z otoczeniem oraz stwierdzono
konieczność indywidualnego spojrzenia na restrukturyzację przedsiębiorstw
ponieważ przedsięwzięcia restrukturyzacyjne realizowane w przedsiębiorstwach
różnią się między sobą obszarami zmian, ich głębokością i charakterem, celami,
jakim mają służyć poszczególne działania, stosowanymi technikami, czasem
realizacji programów itp. Autorka podkreśla, że proces restrukturyzacji nie może
być działaniem powielanym, ponieważ każde przedsiębiorstwo ma specyficzne
warunki funkcjonowania i bogaty wachlarz możliwości kształtowania właściwych
relacji z otoczeniem. Korzystając z danych statycznych można wyartykułować
pewne wspólne cechy restrukturyzacji przedsiębiorstw należących do danego
sektora (branży) przemysłu. Analizy statystyczne należy jednak wzbogacić
badaniami empirycznymi.
W rozdziale drugim, korzystając z danych statystycznych, ustalono sytuację
przedsiębiorstw hutniczych przed restrukturyzacją w Polsce i innych krajach
Europy Środkowo-Wschodniej. Diagnozę sytuacji przedsiębiorstw hutniczych
poprzedza zestawienie deformacji17 w ich strukturach przedsiębiorstw przed
restrukturyzacją, które stały się podstawą do opracowania założeń programowych
restrukturyzacji naprawczej (restrukturyzacji, która była obligatoryjna i ustalana
w formie aktów prawnych). W rozdziale tym przedstawiono również przebieg
prywatyzacji państwowych przedsiębiorstw w Polsce i innych krajach w okresie
transformacji gospodarczej. Prywatyzacja była koniecznością dla stworzenia
Pojęcie deformacji zostało użyte przez A. Lipowskiego w publikacji, Procesy restrukturyzacji
w przedsiębiorstwach przemysłowych okresu transformacji systemowej, [w:] Restrukturyzacja
przedsiębiorstw w procesie transformacji gospodarki polskiej, (red.) E. Maczyńska, Wyd. DiG, Tom I,
Warszawa 2001, s. 50-60.
17
24
samodzielnych podmiotów gospodarczych, które w warunkach gospodarki
rynkowej miały wykorzystać swoje szanse w budowaniu przewagi konkurencyjnej.
Rozdział trzeci to szczegółowy opis sytuacji przemysłu hutniczego w Polsce
przed restrukturyzacją. Analizą objęto strukturę własnościowo-majątkową
przedsiębiorstw, działalność produkcyjną, sytuację finansową oraz kadrową,
ze szczególnym uwzględnieniem poziomu efektywności i produktywności
w hutnictwie. Zestawienia statystyczne wzbogacono odniesieniem do sytuacji
w innych gałęziach przemysłu w Polsce.
W rozdziale czwartym dokonano charakterystyki uwarunkowań i ogólnych
założeń programach restrukturyzacji hutnictwa w Polsce. W rozdziale tym
dokonano przeglądu założeń naprawczych przyjmowanych przez rząd RP dla
przemysłu hutniczego. Rozdział kończy klasyfikacja przebiegu restrukturyzacji
w ujęciu wielokryterialnym, w której poza kryteriami czasowymi wynikającymi z
realizacji obligatoryjnych programów naprawczych przyjęto także inne kryteria
transformacji restrukturyzacyjnej przedsiębiorstw hutniczych, np. poziom
przeprofilowania produkcji, formy i typy konkurowania na rynku stali.
W rozdziale piątym scharakteryzowano zakres zrealizowanych działań
naprawczych w krajowym przemyśle hutniczym, wskazując na kluczowe
rezultaty przemian restrukturyzacyjnych. Dokonano szczegółowej analizy sytuacji
własnościowo-majątkowej, technologiczno-produktowej, finansowej oraz poziomu
i struktury zatrudnienia w krajowym hutnictwie. Zawarte w tym rozdziale
porównania analityczne wprowadzonych zmian wykonano na podstawie danych
statystycznych (opracowania Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie
oraz Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach).
Rozdział szósty jest wynikiem badań empirycznych przeprowadzonych
w sektorze przedsiębiorstw hutniczych, funkcjonujących na polskim rynku stali
po restrukturyzacji naprawczej. Narzędziem badawczym był kwestionariusz
ankietowy. Badaniami objęto przedsiębiorstwa, tworzące aktualny sektor hutniczy
w Polsce. Wyniki badań dostarczyły informacji jakościowych o przebiegu
restrukturyzacji w hutach począwszy od transformacji gospodarczej do chwili
obecnej i były podstawą do uzyskania rzeczywistego obrazu sytuacji
przedsiębiorstw hutniczych. Badania pozwoliły poznać opinię badanych
o przebiegu restrukturyzacji w przedsiębiorstwach hutniczych. Wybrany zakres
badań został opublikowany również w czasopiśmie o zasięgu międzynarodowym,
„Metalurgija” − B. Gajdzik, Restructuring of steelworks in direct research,
„Metalurgija”, No. 3 (52), 2013, ISSN 0543-5846, p. 417-420.
Dokonując kompleksowej analizy przemian restrukturyzacyjnych ustalono, że
przebieg procesów przeobrażeń przedsiębiorstw przemysłu hutniczego w Polsce
był skutkiem systemowej reformy gospodarki. Deformacje w systemie gospodarki
centralnego
planowania
doprowadziły
do
niemożności
samodzielnego
25
funkcjonowania przedsiębiorstw. Trwająca od 1989 roku transformacja gospodarki
w Polsce przeobrażała przedsiębiorstwa państwowe, w przypadku hutnictwa,
dawne, wielkie kombinaty, w efektywne przedsiębiorstwa prywatne (spółki prawa
handlowego). Restrukturyzacja w latach 90. XX wieku była realizowana
wraz z prywatyzacją przedsiębiorstw. Specyfika zmian przemysłu hutniczego
polegała na tym, że był to kluczowy dział gospodarki. Zatrudnienie w hutnictwie
znalazło kilkaset tysięcy osób (147 tys., obecnie około 25 tys. zatrudnionych
w sektorze hutniczym). Stal produkowano na potrzeby kraju, jak i na rynek RWPG
oraz rynki dewizowe (maksymalny wielkości produkcji 19 mln ton stali, obecnie
8 mln ton stali). Po restrukturyzacji kluczowe przedsiębiorstwa hutnicze należą
do kapitału prywatnego (kapitał zagraniczny ma ponad 70% udziału w potencjale
krajowego rynku hutniczego). W trakcie przemian wycofano przestarzałą
technologię (technologia martenowska wycofana w 2002 roku), wprowadzono
i rozbudowano urządzenia do ciągłej obróbki stali (COS) i zrealizowano inne
inwestycje. Zamiany technologiczne przyczyniły się do poprawy wydajności
(w latach 90. ubiegłego wieku osiągano około 90 ton stali na 1 zatrudnionego rocznie,
obecnie na 1 zatrudnionego przypada ponad 350 ton stali). W warunkach gospodarki
rynkowej asortyment produkcji dostosowano do potrzeb klientów (rynków zbytu) –
wzrost udziału wyrobów przetworzonych w wyrobach ogółem18.
Restrukturyzacja przedsiębiorstw hutniczych była uwarunkowana historycznie.
Załamanie się rynku krajów socjalistycznych było punktem zwrotnym dla hutnictwa
(likwidacja dotychczasowych rynków zbytu). Przedsiębiorstwa musiały wprowadzić
radykalne zmiany, aby móc funkcjonować na rynkach Unii Europejskiej. Reformy
systemowe w kraju umożliwiły stworzenie podstaw gospodarki rynkowej
i wymusiły na przedsiębiorstwach hutniczych konieczność wysokiej efektywności
gospodarowania w poszczególnych obszarach działalności podstawowej
i pomocniczej. W pracy przedstawiono kompleksową charakterystykę dokonanych
zmian w poszczególnych obszarach restrukturyzacji (własnościowo-majątkowej,
finansowej,
technologicznej,
produktowej,
kadrowej),
wskazując,
że
restrukturyzacja jest naturalną konsekwencją działalności przedsiębiorstw
i podstawą ich rozwoju.
Na podstawie wykonanej analizy i oceny przeszłości i teraźniejszości
funkcjonowania przedsiębiorstw hutniczych w Polsce autorka zamierza − w ramach
dalszych badań naukowych – wykonać model działania przedsiębiorstw
w przyszłości, jak i powiązać restrukturyzację przedsiębiorstw hutniczych
z przemianami regionalnymi i lokalnymi. Nabyta wiedza i doświadczenie będzie
w przyszłości wykorzystana do projekcji możliwych działań przedsiębiorstw przez
ujęcie modelowe.
18
Szczegółowe wyniki przemian restrukturyzacyjnych hut ujęto w omawianej monografii.
26
Dokonując podsumowania tej części autoreferatu autorka chciała zwrócić
uwagę, że luka na
krajowym rynku wydawniczym z zakresu tematyki
restrukturyzacji została usunięta. Dotychczasowe publikacje autorki były
odpowiedzą na konieczność uzupełnienia i pogłębienia wiedzy o restrukturyzacji
przedsiębiorstw hutniczych. W przyszłości autorka zmierza opublikować
monografię w języku angielskim o przebiegu restrukturyzacji w Polsce. Autorka chce
w ten sposób podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z naukowcami z innych
krajów, a w szczególności z krajów, w których dokonała się transformacja systemów
gospodarczych. Publikacja anglojęzyczna może zainspirować
naukowców
i praktyków do ukazania procesu przemian w hutach w ich rodzimych krajach
(Czechy, Słowacja, Rumunia, Ukraina, Węgry i inne).
Tematyka szeroko ujmowanej restrukturyzacji przedsiębiorstw hutniczych
pozostaje nadal podstawowym obszarem badań autorki. W 2013 roku ukazały się
następujące publikacje: B. Gajdzik, The road of Polish steelworks towards market success –
changes after restructuring process, „Metalurgija”, No. 3 (52), 2013, p. 421-424;
B. Gajdzik, Restrukturyzacja technologiczna i produkcyjna przedsiębiorstw hutniczych
w ujęciu statystycznym, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 2 (80), 2013, s. 135-145;
B. Gajdzik, Zmiany w poziomie i strukturze zatrudnienia w krajowym przemyśle hutniczym
w ostatnich dwóch dekadach, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 3 (80), 2013,
s. 212-217; B. Gajdzik, Metallurgical sector in Poland before and after transformation
restructuring, Annals of F.E.H. - Journal of Engineering, Faculty of Engineering
Hunedoara – International Journal of Engineering, Fascicule 2, Tome XI, 2013,
ISSN 1584–2673; B. Gajdzik, Ekologiczne aspekty restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali
w Polsce, „Journal of Ecology and Health”, nr 3, 2013, ISSN 2082-2634.
5. Prezentacja innych publikacji z zakresu zarządzania
Głównym obszarem badań naukowych autorki, po uzyskaniu stopnia
naukowego doktora, było zarządzanie przedsiębiorstwem hutniczym. W tak
szerokim temacie, poza omówionymi już zagadnieniami restrukturyzacji
przedsiębiorstw, autorka starała się poszukiwać innowacyjnych rozwiązań
zarządzania hutą. Obserwując praktykę biznesową budowała wiedzę służącą
identyfikacji poszczególnych zakresów tematycznych w obszarze zarządzania,
z uwzględnieniem metod doskonalenia organizacji pracy i technik zarządzania.
W ramach tego obszaru badawczego opublikowała również wiele artykułów,
spośród których za najważniejsze autorka uważa: B. Gajdzik, Zarządzanie tożsamością
przedsiębiorstwa hutniczego, „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 3 (73), 2006, s. 111115; B. Gajdzik, Organizacja pracy w przedsiębiorstwie hutniczym zgodnie z zasadami 5S,
„Hutnik-Wiadomości Hutnicze”, nr 2 (75), 2008, s. 70-74; B. Gajdzik, Zintegrowane
zarządzanie, „Problemy Jakości”, nr 7, 2008, s. 25-28; B. Gajdzik, Doskonalenie
27
zintegrowanego systemu zarządzania w przedsiębiorstwie hutniczym, [w:] Produkcja
i zarządzanie w hutnictwie, (red.) R. Budzik, Politechnika Częstochowska,
Częstochowa 2008, ISBN 978-83-7193-378-3, s. 149-152; B. Gajdzik, Komponenty
zarządzania strategicznego na przykładzie przedsiębiorstw sektora hutniczego, „HutnikWiadomości Hutnicze”, nr 9 (75), 2008, s. 563-566; B. Gajdzik, Wprowadzenie
do benchmarkingu hutniczego, „Problemy Jakości”, nr 8, 2008, s. 37-42; B. Gajdzik,
Benchmarking w hutnictwie,, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, nr 8 (703),
2008, s. 67-75; B. Gajdzik, Zarządzanie kompetencjami pracowników w organizacji
zorientowanej na jakość, „Problemy Jakości”, nr 9 (41), 2009, s. 24-28; B. Gajdzik,
Zarządzanie talentami, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, nr 3 (722), 2010,
s. 14-22; J. Szymszal, B. Gajdzik, Make-or-buy, BEP i metoda scoringowa
w przedsiębiorstwie hutniczym, [w:] Komputerowo zintegrowane zarządzanie,
(red.) R. Knosala, Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania
Produkcją, Opole 2011, (tom. 2), ISBN 978-83-930399-0-6, s. 410-422.
Z zestawionej listy publikacji można ustalić kluczowe obszary zarządzania, które
były przedmiotem zainteresowań naukowych autorki: zarządzanie tożsamością,
zarządzanie talentami, zarządzanie zintegrowane, zarządzanie zaufaniem, a także
metody doskonalenia organizacji pracy, np. 5 S, procesu decyzyjnego,
np. Make-or-Buy, jak i analizy porównawczej, np. analizy benchmarkingowe.
Poszczególne obszary zarządzania będą w przyszłości (zamierzania naukowe
autorki) podstawą do opracowania kompleksowego podręcznika akademickiego
z elementami studiów przypadków, pod roboczym tytułem: Zarządzanie, ale jakie?
Autorka pragnie zwrócić również uwagę na podręczniki akademickie, których
jest współautorką. Jest to 12 podręczników, niektóre doczekały się już kolejnych
wydań. Wykaz podręczników:
1. B. Gajdzik,
B. Jama,
Analiza
strategiczna
w
procesie
zarządzania,
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
2006, ISBN 83-7335-322-4,
objętość 151 stron.
2. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania
środowiskowego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2007, ISBN 97883-7335-404-3, objętość 202 stron.
3. B. Gajdzik, M. Kuczyńska-Chałada, R. Sosnowski: Organizacja i zarządzanie
w przemyśle, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008, ISBN 978-837335-479-1, objętość 272 stron.
4. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Jakość, środowisko i bezpieczeństwo pracy w zarządzaniu
przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008, ISBN 97883-7335-521-7, objętość 247 stron.
5. B. Gajdzik,
B. Jama,
Analiza
strategiczna
w
procesie
zarządzania,
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, ISBN 978-83-7335-671-9,
objętość 173 stron, (wydanie drugie rozszerzone).
28
6. W. Ocieczek,
B. Gajdzik,
Społeczna
odpowiedzialność
przedsiębiorstw
produkcyjnych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, ISBN 978-837335-673-3, objętość 172 stron.
7. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania
środowiskowego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, ISBN 97883-7335-716-7, objętość 225 stron, (wydanie drugie rozszerzone).
8. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Jakość, środowisko i bezpieczeństwo pracy w zarządzaniu
przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, ISBN 97883-7335-762-4 (wydanie drugie rozszerzone), objętość 286 stron.
9. J. Szymszal, B. Gajdzik, J. Piątkowski, Logistyka w przedsiębiorstwie. Wybrane
metody jakościowe i ilościowe w sektorze hutniczym, Wydawnictwo Politechniki
Śląskiej, Gliwice 2011, ISBN 978-83-7335-780-8, objętość 197 stron.
10. B. Gajdzik, M. Kuczyńska-Chałada, R. Sosnowski, Organizacja i zarządzanie
w przemyśle, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2011, ISBN 978-837335-812-6, objętość 272 strony (wydanie drugie).
11. B. Gajdzik, R. Wieszała, Wybrane zagadnienia jakości wyrobów przemysłowych
i usług transportowych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2011,
ISBN 978-83-7335-826-3, objętość 141 stron.
12. B. Gajdzik, Finanse przedsiębiorstwa dla inżynierów, Wydawnictwo Politechniki
Śląskiej, Gliwice 2011, ISBN 978-83-7335-787-7 objętość 190 stron.
Poza wymienionymi podręcznikami akademickimi, autorka opublikowała 3 pozycje
monograficzne z zakresu funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego:
1. B. Gajdzik, Marketing w gminie. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu, Bytom 2002,
ISBN 83-88587-75-7, objętość 85 stron.
2. B. Gajdzik, Rynkowy kontekst zarządzania gminą, Wydawnictwo Naukowe
Śląsk, Katowice 2008, ISBN 83-7164-552-5, objętość 115 stron.
3. B. Gajdzik, Zarządzanie środowiskowe w gminach - wybrane aspekty,
Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej, Katowice 2005,
ISBN 83-88402-73-0, objętość 192 strony.
Problematyka funkcjonowania gmin była, w pierwszym okresie po doktoracie,
kontynuacją tematu rozprawy doktorskiej. Na cykl artykułów o gminach składała
się między innymi problematyka: jakości w gminach: B. Gajdzik, Jakość
w samorządzie terytorialnym – pierwsze doświadczenia, „Problemy Jakości”, nr 1, 2002,
s. 10-12; B. Gajdzik, Jakość w samorządzie terytorialnym - pierwsze doświadczenia,
„Przegląd Organizacji”, nr 3, 2002, s. 17-19; B. Gajdzik, Normy ISO wstępem
do zarządzania jakością w gminach, Zeszyty Naukowe Katedry Nauk Ekonomicznych
nr 1-2(2-3), 2002, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Bytom 2002, ISSN 1642980X, s. 71-77; B. Gajdzik, Badanie jakości gminnych usług cz I, „Przegląd
Samorządowy”, nr 12, 2002, s. 40-43; B. Gajdzik, Badanie jakości gminnych usług cz II,
29
„Przegląd Samorządowy”, nr 1, 2003, s. 43-45; B. Gajdzik, Jakość usług w administracji
samorządowej jako obiekt badań, „Problemy Jakości”, nr 10, 2003, s. 7-11; B. Gajdzik,
Jakość usług w administracji samorządowej, „Przegląd Organizacji”, nr 7-8, 2004, s. 2325; B. Gajdzik, Jakość usług w administracji samorządowej jako obiekt badań, Zeszyty
Naukowe Katedry Nauk Ekonomicznych, nr 1-2, 2003, 1-2, 2004, Wyższa Szkoła
Ekonomii i Administracji, Bytom 2004, ISSN 1642-980X, s. 103-110; B. Gajdzik,
Wyznaczniki jakości usług w administracji samorządowej, [w:] Narzędzia jakości
w doskonaleniu i zarządzaniu jakością, (red.) T. Sikora, Akademia Ekonomiczna,
Kraków 2004, ISBN 83-7252-233-2, s. 193-197; komunikacji społecznej: B. Gajdzik,
Promocja i komunikacja społeczna. Na Śląsku budują ekologiczną świadomość, „Przegląd
Samorządowy”, nr 3, 2004, s. 40-43; B. Gajdzik, Komunikacja społeczna podstawą
procesu zarządzania przez jakość. Na przykładzie Urzędu Miejskiego w Gliwicach,
„Problemy Jakości”, nr 2, 2007, s. 46-51; B. Gajdzik, Elektroniczny urząd czyli
upowszechnianie informacji o środowisku i jego ochronie drogą elektroniczną, „Problemy
Ekologii” nr 1, 2009, p. 11-13; wizualizacji i tożsamości gminnej: B. Gajdzik, System
tożsamości wizualnej gminy i jego rola w procesie integracji europejskiej, [w:] Polska krajem
Unii Europejskiej problemy transformacji systemowej i regionalnej, (red.). A. Zagórowska,
K. Malik, M. Miszewski, Politechnika Opolska, Wyższa Szkoła Ekonomii
i Administracji, Bytom 2003, ISBN 83-88587-96-X, s. 406-413; B. Gajdzik,
Kształtowanie wizerunku gminy-podstawowe elementy systemu tożsamości wizualnej,
rozdział w podręczniku akademickim, (red.) M. Czornik: Samorząd terytorialny
w kontaktach międzynarodowych, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2004, ISBN 8388447-21-1, s. 151-164; B. Gajdzik, Kształtowanie wizerunku gminy – elementy systemu
tożsamości wizualnej, „Przegląd Organizacji”, nr 10, 2003, s. 35-37; B. Gajdzik, System
identyfikacji wizualnej gminy. Konieczność czy rozrzutność? „Przegląd Samorządowy”,
nr 6, 2005, s. 23-24; B. Gajdzik, Nowoczesne zarządzanie gminą a jej wizerunek –
podstawowe elementy systemu tożsamości wizualnej, Zeszyty Naukowe Katedry Nauk
Ekonomicznych, nr 1-2, 2006, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Bytom,
ISSN 1642-980X, s. 82-92; B. Gajdzik, System tożsamości wizualnej gminy i jego rola
w procesie integracji europejskiej, [w:] Polska krajem Unii Europejskiej problemy
transformacji systemowej i regionalnej, (red.) A. Zagórowska, K. Malik, M. Miszewski,
Politechnika Opolska, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Bytom 2003,
ISBN 83-88587-96-X, s. 406-413; strategii rozwoju lokalnego: B. Gajdzik, E. DyczekFormanek, Strategia rozwoju Gliwic. Opinia
lokalnej społeczności, „Przegląd
Samorządowy”, nr 6, 2005,
s. 33-36; benchmarkingu lokalnego: B. Gajdzik,
Bechmarking placówek samorządu lokalnego, „Problemy Jakości”, nr 7, 2007, s. 48-51;
B. Gajdzik, Analiza porównawcza stanu i ochrony środowiska na przykładzie podregionów
województwa śląskiego wprowadzeniem do benchmarkingu ekologicznego, „Problemy
Ekologii”, nr 6, 2009,
s. 306-312; zarządzania środowiskowego: B. Gajdzik,
Zarządzanie środowiskiem w gminach-charakterystyka kluczowych elementów systemu
30
na przykładzie wybranych gmin województwa śląskiego, „Samorząd Terytorialny”, nr 10,
2005, s. 28-44; B. Gajdzik, Promocja i komunikacja społeczna narzędziem kształtowania
świadomości ekologicznej społeczności lokalnej, Zeszyty Naukowe Katedry Nauk
Ekonomicznych nr 1-2, 2005, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Bytom,
ISSN 1642-980X, s. 72-79; B. Gajdzik, Świadomość ekologiczna społeczności lokalnejcharakterystyka wybranych narzędzi i instrumentów oddziaływania władzy lokalnej
na postawy i poglądy mieszkańców, „Środowisko i Rozwój”, Wyższa Szkoła Ekonomii
i Administracji, Bytom 2006, nr 13 (1), 2006, s. 213-224; B. Gajdzik, Gospodarka
opakowaniami - analiza danych o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz
wywiezionych za granicę opakowań na przykładzie wybranych miast województwa śląskiego,
„Problemy Ekologii”, nr 2, 2007, s. 108-112; B. Gajdzik, J. Pałasz, Lokalne programy
ochrony środowiska w systemie zarządzania środowiskowego – wybrane problemy
planistyczno-organizacyjne, „Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów”, nr 3-4, 2007,
s. 108- 113; B. Gajdzik, J. Pałasz, Mapa kluczowych problemów w zarządzaniu
środowiskowym w samorządach terytorialnych, „Problemy Ekologii” nr 3, 2007, s.131138; B. Gajdzik, Transformacja koncepcji zrównoważonego rozwoju na poziomie zarządzania
gminą, „Przegląd Organizacji”, nr 11, 2007, s. 27- 29; B. Gajdzik, Śląska gospodarka
opakowaniowa, „Ekologia”, nr 3 (41), 2007, s. 24-27; B. Gajdzik. J. Pałasz, Zarządzanie
jednostką terytorialną a zarządzanie środowiskiem, „Ekonomika i Organizacja
Przedsiębiorstwa”, nr 8, 2007, s. 53-61; B. Gajdzik, Wybrane zagadnienia gospodarki
odpadami na terenie Gliwic, „Środowisko i Rozwój”, nr 16, 2, 2007, s. 101-110;
B. Gajdzik, J. Pałasz, Raport z wykonania programu ochrony środowiska, „Ekonomika
i Organizacja Przedsiębiorstwa”, nr 4, 699, 2008, s. 41-45; B. Gajdzik, J. Pałasz,
Opracowanie raportu z wykonania lokalnego programu ochrony środowiska, „Problemy
Ekologii”, nr 1, 2008, s. 25-28; B. Gajdzik, Emisja i redukcja przemysłowych
zanieczyszczeń powietrza w Polsce, „Problemy Ekologii”, nr 3, 2008, s. 163-166;
B. Gajdzik, J. Pałasz, Wymagania stawiane systemowi zarządzania środowiskowego
w samorządach terytorialnych, „Problemy Ekologii”, nr 4, 2008, s. 187-191; B. Gajdzik,
J. Pałasz, Raport z lokalnego programu ochrony środowiska, „Ekologia”, nr 4 (48), 2008,
s. 31-36; B. Gajdzik, Status lokalnej świadomości ekologicznej, [w:] V Międzynarodowej
Konferencji: Nowoczesne kierunki w rozwoju lokalnym i regionalnym, 2008, ATH,
Bielsko-Biała; B. Gajdzik, J. Pałasz, Problemy w zarządzaniu terenami zdegradowanymi
w jednostkach samorządu terytorialnego, „Ekonomia i Środowisko”, nr 1, 2008, s. 143154; B. Gajdzik, J. Pałasz, Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania (OOŚ)
na środowisko w działalności inwestycyjnej w świetle nowych wymagań prawnych,
„Problemy Ekologii”, nr 2, 2009, s. 61-67; B. Gajdzik, Status lokalnej świadomości
ekologicznej w zarządzaniu środowiskowym, „Środowisko i Rozwój”, nr 1, 2009, s. 141147; B. Gajdzik, J. Pałasz, Environmental management in local governments,
„Management”, No. 2 (13), 2009, p. 258-269; B. Gajdzik, Rozwój zrównoważony
jednostki terytorialnej a jakość życia mieszkańców, [w:] Zarządzanie i polityka społeczna 31
wybrane zagadnienia, (red.) M. Duczmal, T. Pokusa, Wyższa Szkoła Zarządzania
i Administracji,
Opole
2010
ISBN
978-83-88980-90-9,
978-83-62105-23-6
Serie: Monografie i Opracowania, s. 354-363; B. Gajdzik, Podstawowe założenia systemu
zarządzania emisjami w Polsce – w świetle nowej ustawy o systemie zarządzania emisjami
gazów cieplarnianych i innych substancji, „Problemy Ekologii”, nr 1, 2010, s. 5-12;
organizacji pracy: B. Gajdzik, Zasady wdrażania techniki 5xS w urzędach miast i gmin,
„Problemy Jakości”, nr 1, 2008, s. 37-40; B. Gajdzik, Elektroniczny urząd czyli
upowszechnianie informacji o środowisku i jego ochronie drogą elektroniczną, „Problemy
Ekologii” nr 1, 2009, s. 11-13; etyczności samorządowej: B. Gajdzik, Orientacja etyczna
pracowników samorządowych podstawą kształtowania właściwych relacji pracowników
z klientem urzędu gminy, [w:] Klient w organizacji zarządzanej przez jakość,
(red.) T. Sikora, Akademia Ekonomiczna, Kraków 2006, ISBN 83-922067-4-6, s. 161167; ekomarketingu lokalnego: B. Gajdzik, Ekomarketing jako narzędzie
we współczesnym zarządzaniu rozwojem lokalnym i regionalnym, [w:] Nowoczesne
kierunki w rozwoju lokalnym i regionalnym, (red.) R. Barcik, Akademia TechnicznoHumanistyczna, Bielsko-Biała 2008, ISBN 978-83-60714-42-3, s. 243-252.
Dodatkowym
obszarem
zainteresowań
badawczych
jest
kwestia
funkcjonowania jednostek laboratoryjnych. Obserwując przemiany organizacyjnozarządcze
w
funkcjonowaniu
chemicznych
laboratoriów
badawczych,
funkcjonujących w strukturach organizacyjnych dużych przedsiębiorstw hutniczych
lub jako samodzielne jednostki organizacyjne autorka podjęła się, we współpracy
z dr hab. inż. A Wyciślikiem, prof. Politechniki Śląskiej, opisania zakresu zmian.
Powstała seria publikacji przeglądowych, zamieszczonych w czasopiśmie
naukowym „Przemysł Chemiczny”. Wykaz tych publikacji:
1. A. Wyciślik, B. Gajdzik, Kwalifikacje personelu w karcie stanowiskowej
pracowników chemicznych laboratoriów badawczych z uwzględnieniem wymogów
systemu zapewnienia jakości, „Przemysł Chemiczny”, nr 11 (87), 2008,
s. 1064-1070
2. A. Wyciślik, B. Gajdzik, Podwykonawstwo badań w świetle zadań i powinności
współczesnych chemicznych laboratoriów badawczych, „Przemysł Chemiczny”,
nr 4 (87) 2008, s. 334-337
3. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Założenia do konstruowania systemów wiedzy
w chemicznych laboratoriach badawczych, „Przemysł Chemiczny”, nr 2 (89),
2010, s. 86-90
4. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Kompleksowa obsługa klienta w laboratorium
chemicznym. Implikacje systemowe, proceduralne i narzędziowe, „Przemysł
Chemiczny” nr 8 (90), 2011, s. 1425-1430
5. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Trójsegmentowa analiza kompetencji w chemicznym
laboratorium badawczym. Ujęcie personalne, techniczno-metodologiczne
o organizacyjne, „Przemysł Chemiczny”, nr 6 (91), 2012, s. 1005-1009
32
6. B. Gajdzik, A. Wyciślik, Planowanie i realizacja inwestycji w chemicznym
laboratorium badawczym. Wytyczne do kompleksowego zarządzania projektami
na przykładzie zakupu aparatury i urządzeń laboratoryjnych, „Przemysł
Chemiczny”, nr 10 (91), 2012, s. 1965-1972.
Podsumowaniem zagadnień funkcjonowania chemicznych placówek badawczych
będzie w przyszłości, wspólna (z drugim autorem artykułów), publikacja książkowa
typu poradnik.
6. Wykorzystanie osiągnięć naukowych w praktyce
Doświadczenie autorki w obszarze restrukturyzacji przedsiębiorstw hutniczych
było wykorzystane jako wiedza ekspercka.
Autorka była ekspertem Narodowego Programu Foresight Polska 2020. Program był
prowadzony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zapoczątkowano
go w grudniu 2006 roku, a zakończono 30 października 2008 roku. Kierownikiem
projektu był prof. Michał Kulesza, prezes PAN. Narodowy Program obejmował trzy
obszary przewidywania możliwości rozwojowych: 1) Zrównoważony rozwój Polski,
2) Technologie Informacyjne i Telekomunikacyjne 3) Bezpieczeństwo19. Autorka był
uczestnikiem obszaru pierwszego.
Udział w projekcie badawczym pt.: Kwalifikacje zawodowe dziś i jutro – badanie
adaptacyjności przedsiębiorstw i pracowników w sektorze hutnictwa stali, w charakterze
eksperta ds. hutnictwa. Projekt był realizowany w ramach Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki i finansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego
Funduszu Społecznego, w okresie od czerwca 2010 roku do lutego 2011 roku.
Kierownikiem
projektu
był:
Adam
Ditmer, Przewodniczący Sekretariatu
Metalowców NSZZ Solidarność, wykonawcą BPI Polska, prezes Michał Kurtyka.
Autorka będąc ekspertem w projekcie przekazała jego organizatorom monografię
pt.: Przedsiębiorstwo hutnicze po restrukturyzacji, Wydawnictwa Politechniki Śląskiej,
2009. Publikacja była kilkakrotnie cytowana w raporcie, który jest dostępny na
stronie www.sekretariatmetalowcow.pl (A. Kwiatkiewicz, Synteza raportu:
Kwalifikacje zawodowe dziś i jutro-adaptacyjność przedsiębiorstw i pracowników
hutnictwa stali, UDA-POKL-02.01.02-00-033/09, BPI Polska/ SGH, Warszawa
styczeń 2011).
Autorka
była
również
ekspertem
Portalu
Wymiany
Wiedzy
(http://portal.innowacyjny-dizajn.pl), „Innowacyjny dizajn lokomotywą śląskiej
gospodarki. Sieć współpracy środowisk akademickich z biznesem”. Projekt
współfinansowany był ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VIII, „Regionalne kadry
gospodarki”, Działanie 8.2. „Transfer wiedzy”, Poddziałanie 8.2.1 „Wsparcie dla
19
Foresight.polska2020.pl.
33
współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw”. Koordynatorem był Uniwersytet
Ekonomiczny, Katowice, Barbara Sieniewska (koordynator prac związanych
z pozyskaniem wiedzy o ekspertach ich kompetencjach oraz zespół projektowy;
serwis http://innowacyjny-dizajn.pl/). Projekt realizowany od czerwiec 2011 rok
do stycznia 2012. Raport z projektu dostępny jest w wersji elektronicznej na stronie
projektu http://innowacyjny-dizajn.pl/.
Znajomość branży hutniczej pozwala autorce pełnić funkcję Sekretarza Rady
Naukowej czasopisma naukowo-technicznego Hutnik-Wiadomości Hutnicze. Pełniąc tą
funkcję autorka recenzuje publikacje z zakresu tematyki zarządzania
przedsiębiorstwami hutniczymi, wykonuje wstępne korekty dostarczonych
artykułów oraz opracowuje informacje (newsletter) z wydarzeń gospodarczych
i społecznych w sektorze hutniczym. Dodatkowo autorka prezentuje publikacje
książkowe z zakresu zarządzania w kontekście przydatności ich treści
dla funkcjonowania przedsiębiorstw hutniczych i zdobywania wiedzy przez
studentów uczelni technicznych, kierunków Zarządzanie i Inżyniera Produkcji
(publikacje w dziale „Wśród Książek”).
7. Inne osiągnięcia naukowe, dydaktyczne i organizacyjne
Na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Metalurgii Politechniki Śląskiej, gdzie
autorka jest zatrudniona, jest koordynatorem Zespołu ds. Opracowania i Aktualizacji
Wydziałowej Strategii Rozwoju. W latach 2008-2012 autorka była członkiem Rady
Wydziału Inżynierii Materiałowej i Metalurgii. W okresie dwuletnim (2008-2010)
była członkiem Wydziałowej Komisji ds. Nagród Rektora Politechniki Śląskiej dla
Nauczycieli Akademickich. Od 2010 roku autorka jest stałym członkiem Komisji
Egzaminacyjnej ds. Obron Prac Dyplomowych na kierunku Zarządzanie i Inżynieria
Produkcji Politechniki Śląskiej. Od czerwca 2012 roku, autorka jest opiekunem
specjalności: Zarządzanie przedsiębiorstwem (studia II stopnia, stacjonarne
i niestacjonarne). Jest również koordynatorem modułu kształcenia HES (nauki
Humanistyczne, Społeczne i Ekonomiczne) realizowanego na wszystkich kierunkach
Wydziału Inżynierii Materiałowej i Metalurgii Politechniki Śląskiej (studia I stopnia,
stacjonarne). Dla poszczególnych modułów autorka opracowała karty kształcenia
i prowadzi macierze efektów kształcenia. Od października 2012 roku jest audytorem
wewnętrznym Wydziałowego Systemu Jakości Kształcenia na Wydziale Inżynierii
Materiałowej i Metalurgii Politechniki Śląskiej.
Na szczególną uwagę zasługuje prowadzenie prac dyplomowych. Od uzyskania
stopnia doktora nauk ekonomicznych autorka była promotorem ponad 200 prac,
prowadzonych przez macierzystą uczelnię w ramach pierwszego etatu, jak
i uczelnie prywatne w ramach drugiego etatu. Była również recenzentem ponad
100 prac dyplomowych na studiach pierwszego i drugiego stopnia.
34
Działalność dydaktyczna autorki obejmuje prowadzenie zajęć z ekonomii
w zakresie nauk o zarządzaniu. Autorka prowadzi zajęcia na wszystkich
kierunkach Wydziału Inżynierii Materiałowej i Metalurgii Politechniki Śląskiej
i na wszystkich typach studiów, jak i na kierunku Ekonomia w Wyższej Szkole
Zarządzania i Administracji w Opolu.
Za działalność dydaktyczną Rektor Politechniki Śląskiej nagrodził autorkę,
przyznając 7 razy nagrody zespołowe III stopnia i 2 razy nagrody indywidualne.
Za działalność naukową autorka również została nagrodzona przez Rektora
Politechniki Śląskiej. Łącznie autorka posiada 9 nagród Rektora Politechniki
Śląskiej. Autorka szczyci się także nagrodą Wiceprezesa Rady Ministrów Jana
Janowskiego z 6 grudnia 1989 roku za wybitne osiągnięcia w nauce (po uzyskaniu
tytułu magistra ekonomii). Ponadto autorka uzyskała wpis do Albumu
Utalentowanych Absolwentów Szkół Wyższych w roku akademickim 1988/1989
(publikacja ówczesnego Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministerstwa
Edukacji Narodowej).
8. Członkowstwo w organizacjach i komitetach organizacyjnych konferencji
Autorka jest członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Hutnictwa,
Oddział w Katowicach, funkcjonującego przy Wydziale Inżynierii Materiałowej
i Metalurgii Politechniki Śląskiej. Od 2007 roku działa w Towarzystwie Naukowym
Organizacji i Kierownictwa, Oddział w Katowicach. Dwa lata później zostaje
członkiem Towarzystwo Zarządzania Produkcją w Opolu. Od 2011 roku jest członkiem
Komisji Nauk Prawnych i Ekonomicznych Oddział w Katowicach, Polskiej Akademii
Nauk. Od 2003 roku jest recenzentem naukowych publikacji w czasopiśmie
naukowo-technicznym „Hutnik-Wiadomości Hutnicze”. Od 2007 roku jest
sekretarzem Rady Naukowej tegoż czasopisma. Od stycznia 2013 roku jest członkiem
komitetu organizacyjnego 11-tego Międzynarodowego Sympozjum Materials
and Metallurgy SHMD’2014 organizowanego przez Chorwackie Stowarzyszenie
Metalurgów. W 2011 roku była członkiem komitetu organizacyjnego VI Naukowej
Konferencji Oszczędność i efektywności – współczesne rozwiązania w logistyce i produkcji
organizowanej przez Wydział Inżynierii Zarządzania Polityki Poznańskiej.
Podsumowanie
Dokonując oceny dotychczasowego dorobku naukowego oraz jego struktury
według dyscyplin naukowych, w oparciu o Komunikat nr 7/2010 Centralnej Komisji
ds. Stopni i Tytułów, dotyczący zakresu poszczególnych dyscyplin naukowych, kwalifikuje
się on do naukach ekonomicznych w zakresie nauki o zarządzaniu. Obszar
prowadzonych badań naukowych obejmuje szeroko rozumianą problematykę
35
funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw produkcyjnych. Głównym
i najważniejszym zakresem badawczym są przemiany restrukturyzacyjne
zachodzące w przedsiębiorstwach hutniczych. Seria monografii z tego zakresu wraz
z publikacjami w czasopismach o zasięgu międzynarodowym stanowi główne
osiągnięcie autorki. W takich badaniach trudno jednak uniknąć podejścia
interdyscyplinarnego, gdzie zarządzanie przeplata się w mniejszym lub większym
stopniu z naukami technicznymi (szczególnie w zakresie technologii produkcji).
Jednak w dorobku autorki przeważają zagadnienia dotyczące zarządzania
przedsiębiorstwami hutniczymi w okresie transformacji gospodarczej i przemian
restrukturyzacyjnych.
36

Podobne dokumenty